Uit Oost-Indië
£30NNEHBN7i
par kwartaal f3.25
(Besctaiklclngskosten f 0.15)
jer week f ®*25
Jfoor het Buitenland bij Weke-
üjksche zending - 6.—
Bij dagelijksche zending «,7-—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7 h cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No 3164
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstrc!;;
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
MAANDAG 29 SEPTEMBER 1930
ADVEBIENTlEN:
Van 1 tof 5 regpls
Like regel meer _Q.22Vf
Inge». 2ededeclingei.
van 1—6 regels„2^0
Elke regel meer _0.<5
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan bet bureau
wordt berekend f O-1® 1
10e Jaargang
bestaat uit VIER blader
EERSTE BLAD.
DE MOEILIJKHEID.
Ook ten aanzien van land- cn tuinbouw
deed de troonrede een sombere toon hooren.
De moeilijkheden worden erkend.
Dat baat ons niet veel, merken schrijvers
,van ingezonden stukken op en een lezer in
Kats b.v. licht dat met deze voorbeelden
$oe:
De tarwe wordt op dit oogenblik verkocht
Voor 7 a 8 ets. per kilo en de erwten brengen
10 k 15 ets. op; dus krijgen we op zijn best
Vergoeding van onkosten.
Ja, er is een maalgebod op komst,doch
*t is de vraag of het gebod er zal zijn vóór
ide boer al zijn tarwe verkocht heeft.
Deze klacht is juist. Er valt niets tegen in
te brengen, dan dit eene, dat hulpverleening
san den landbouw zoo ontzaglijk veel moei
lijkheden met zich brengt.
Er is op 't gebied van land- en tuinbouw
ien veeteelt zoo ontzaglijk veel variatie, dal
wie in details afdaalt kans loopt onmiddel
lijk op de vingers getikt te worden.
Eén voordeel is bereikt. Bescherming van
'den landbouw werd vroeger zonder meer
afgewezen met het argument: dat kan niet,
want dan wordt het „brood" (in de zin van
de Catechismus) duurder.
Die tijd is voorbij. Evenmin als steun aan
klompen- en schoenenindustrie wordt afge
wezen, omdat dit de prijs van schoeisel wel
zou kunnen verhoopen, evenmin zal men de
landbouwende bevolking bescherming ont
houden terwille van de belangen der con
sumenten.
De steun aan de suikerbiet is daar reeds
het bewijs van.
Niettemin blijven de moeilijkheden.
De Troonrede sprak zeker niet zonder
opzet van sommige takken van land- en
tuinbouw, welke kwijnen. En ze voegde er
aan toé, dat naast verbetering van economi
sche voorlichting de bestbedoelde maatrege
len fiasco kunnen lijden door de tariefmu
ren om ons heen en de algemeenheid van de
Dat er iets gebeuren moet, staat vast. Doch
de vraag: wat en hoe houdt de knapste des
kundigen maar ook de belanghebbenden in
spanning.
Op de jaarvergadering van de Chr. Boeren
en Tuindersbond te Gouda is dat wel geble
ken.
Uit hetgeen wij vernemen van de werk
zaamheden der rtegeeringscommissie onder
leiding van Dr. Lovink, blijkt het evenzeer.
Uit het zeer verschillend oordeel over de
moeizaam lot stand komende Pachtwet blijkt
het niet in de laatste plaats. Wat de eene
provincie begeert, wordt door de andere ver
worpen; wat in 't belang der eene groep is,
benadeelt de andere.
En toch zijn we op de goede weg. Want
de overtuiging is gerijpt, dat er
schien wel veel gebeuren moet voor dat deel
der landbouwende bevolking, dat in grooten
druk verkeert.
Bij wijze van aardigheid mag nog eens ge
zegd worden: boeren klagen altijd; als ern
stig argument zal niemand deze uitdrukking,
welke op galgenhumor gaat lijkon, meer
gebruiken.
Doch, laat de landbouwende bevolking
dan meer doen, dan klagen.
We denken hierbij nu niet, aan wat men
zelf kan doen door persoonlijk initiatief en
samenwerking; daarover gaat het thans
niet; we hebben het alleen over regcerings-
maatregclen.
En, dan is er achterstand, welke ingehaald
moet worden. Die achterstand is ontstaan
doordat dc boeren liever oen uur lar
ken, dan regeeringshulp in te roepen;
doch ook, omdat liet veel gemakkelijk!
een steunregeling voor werkloozc fabrieks
arbeiders tc ontwerpen, dan voor de rijk ge
varieerde landbouwersstand.
En toch moeten we over dien achterstand
zien heen te komen.
Alleen klagen helpt niet; dc landbouwor
ganisaties moeten aan de Regecring
regelen kunnen voorleggen, welke uitvoer
baar en doeltreffend zijn.
In die richting gaan we thans, doch
zijn :iog niet, waar we zijn moeten.
Daarom ook is het zoo moeilijk om de
moeiten van de landbouw te verlichten.
VREEMDE ONDERSCHEIDINGEN.
Bij Kon. besluit is aan J. J. Roovers, secre
taris der gemeente Amsterdam, verlof ver
leend tot het aannemen van het vreemde
eereteeken: Officier in de orde van de Ster
van Roemenië; en is aan na ie noemen
personen verlof verleend tot het aannemen
an de achter hun hamen vermelde vreem
de eereteekenen: J. M. Ingen Housz, te Bre
da, ridder in de orde van het Legioen van
/an Frankrijk; Mr. S. J. van Lier, di
recteur der afdeeling Algemeene Zaken ter
gemeente-secretarie van Amsterdam, ridder
de orde van het Legioen van Eer van
Frankrijk; Jhr. J. A. de Jonge van Zwijns-
bergen, intendant van het Koninklijk par
ticulier domein van Soestdijk, comman
deurskruis met kroon van de orde van
Adolf van Nassau van Luxemburg.
BINNENLAND.
EEN REDDINGDEM0NSTRAT1E
HOFBERICHTEN
GIFT VAN PRINSES JULIANA.
Prinses Juliana heeft een bijdrage gedij
ende drie jaren toegezegd voor de restau
ratie van de Groo.e Kerk der Ned. I-Ierv.
Gemeente te Breda.
HET DUITSCH-FINSCHE
HANDELSVERDRAG
COMMISSIE DER S. D. A. P.
Naar „De Strijd" meldt, heeft de S. D. A.
een commissie ingesteld ter bèstudeering
van lie; Duitsch-Finsch Handelsverdrag. Ha
Nederl. Verbond van VakvcreenigingeTi
beeft twee leden aan die commissie touge-
oegd, namelijk de heeren P. liiemstra en F.
van der Wal le.
ANTWOORDEN VAN MINISTERS
NEDERL. ARBEIDERS IN DUITSCHLAND.
Op de vragen van het Tweede-Kamerlid
den heer Ketelaar betreffende het instellen
van een onderzoek in verband met een aan
de Nederlandsche arbeiders aan de mijn
,Alstaden", toebehoorende aan het I-Iiber-
nia-Concern te Hern, gestelden eisch om
ch als Duitselier te laten naturaliseeren,
heelt de Minister van Buitenlandsche Za
ken geantwoord, dat de bedoelde mijnonder
neming aanvankelijk aan baar Nederland
sche arbeiders deze medcdeeling schijnt te
hebben gedaan, omdat zij er prijs op stelde
deze arbeiders te behoeden voor een moge
lijk ontslag. De directie heeft echter in het
begin van Augustus jl. den directeur der
Nederlandsche Arbeidsbeurs te Oberhausen
ou-htigd, om aan de Nederlanders, die
bij deze mijn werkzaam zijn, met nadruk
mede te deelcn, dat zij niet zullen worden
tslagen, als zij zich niet als Duitscher
willen" laten naturaliseeren, tenzij het ont-
geschiedt om redenen, die ook voor
Duftsche arbeiders tot ontslag leiden.
De Minister maakt van deze gelegenheid
gebruik tevens mede te deelen, dat in den
laatsten tijd, tengevolge van de economi
sche verhoudingen in West-Duitschland, tal
ijke Nederlandsche arbeiders worden ont
slagen. Voor wat betreft de ontslagen Nc-
'lerlandsche mijnwerkers heeft zijn ambtge
noot van Arbeid, Handel on Nijverheid po-
ingen in het werk gesteld om de arbei
ders, die daarvoor geschikt zijn, bij de Ni
dcrlandsche mijnen tc plaatsen. Deze po
gingen hebben thans tot een gunstig resul
taat geleid.
Betreffende het werken van Nederland
sche arbeiders in Duitschland zullen wai
schijnJijk binnenkort ofricieele besprek
worden gehouden tussclien verlegt
•digers der beide regeeringen.
DR. J. TH. DE VISSER
IN DE TRAM ONWEL GEWORDEN.
Zaterdagochtend is Dr. J. Th. de Visse
3 tram een oogenblik onwel geworden,
moedelijk tengevolge van liet pijnlijk stooten
van zijn been Zplfs raakte liij een oogenblik
buiten kennis. Men droog hem in ho' hoofd
gebouw van de H.T.M., waar liet- bewust
zijn spoedig terugkeerde. Dr. de Visser
Icon zich tc voet naar zija nabij gelegei
ning begeven. De huisarts heeft gelukkig
niets ernstigs geconstateerd; hij heef: enkel
rust voorgeschreven.
OFFICIEELE BERICHTEN
EURGERLIJKE WETGEVING.
Bij Kon. besluit is, op verzoek, eervol ont
slagen, met dank, Mr. J. L. Polak, thans
wonende te Cobham (Surrey). Fngeland,als
lid der 9 aatsconnmissie tot wegneming van
onjuistheden en leemten in de Nederland
sche Burgerlijke Wetgeving.
RECHTERLIJKE MACHT.
Bij Kon. besluit is op verzoek met 1 Nov.
eervol ontslagen Mr. C. L. K. van Gorkum
als griffier bij het kantongerecht te Eind
hoven;
op verzoek eervol ontslagen met dank J
Kerkhoven als kan onrechter-plaatsvervan-
ger in het kanton Terborg.
MOBILISATIE-INVALIEDEN
HET KWEEHEN VAM ARMLASTIGEN
ITet Bestuur van den Bond van Mobilisati
invaliedên en van hun nabestaanden heeft
een circulaire gericht tot alle 'bestu
van Gemeenten en Armenraden om er op te
wijzen, dat beroeps- of vrijwillige armbezoe
kers bovengenoemde categorie van personen
nog maar al te vaak als gewone i
lastigen beschouwen.
„Er zijn rapporteurs, zegt het adres,
volkomen begrijpen, wat het voor eer
tijds gezonJe jonge man beteokent, vo<
tijd zijn promotiekansen uit het leve
zien weggenomen, of die aanvoelen wat het
beteekent voor een arme weduwe, die haar
man en der kinderen vader, hun kostvvin
ner, hebben verloren en onverzorgd zijn ach
ter gebleven en zich wel genoodzaakt
de hulp van derden in te roepen.
Er zijn er echter ook, en dit is helaas nog
maar al te vaak het geval, die bun taak ab
soluut in dezen niet verstaan, en door hun
ondeskundig optreden veel onnoodig leed
veroorzaken en grievend onrecht plegen.
In plaats dat men hier de helpende hand
biedt en een categorie staatsburgers, die niet
van huis uit armlastig zijn voor algeheele
ondergang behoed, door intijds in te grijpen,
kweekt men door zijn ontactvol optreden
stelselmatig nieuwe armlastigen.
Het is daarom, dat wij hiertegen ernstig
willen waarschuwen.
Genoemd bestuur is derhalve zoo vrij Ge
meente- en Armbesturen op dit verschijn
sel opmerkzaam te maken en hun beleefd
te verzoeken, bij het onderzoek niet uit tp
gaan van het standpunt, dat het hier betreft
steunaanvragen van gewoon armlastigen,
doch van hen, die door verlies van hun volle
werkkracht of kostwinner reeds veel aan
het land ten offer hebben gebracht cn recht
hebben op een waardige bejegening.
ZOEKLICHT VOOR HET REDDING
WEZEN
EEN KOSTBAAR GESCHENK VAN
PI-IILIPS
Zaterdagavond heeft 1e Wijk aan Zee de
aangekondigde reddingdemonstratie plaats
gehad, georganiseerd door de Wijk aan
Zeeër Reddingsbrigade, in samenwerking
met de Noord-Hollandsclie Reddingmaai-
happij. Bij deze oefeningen werd voor de
rste maal gebruik gemaakt van het nieu
e zoeklicht, dat de N.V. Philips Gloeilam
penfahrieken ie Eindhoven heeft vervaar
digd en aan de reddingbrigade ten gesehen
ke heeft aangeboden.
De demonstraties werden bijgewoond door
Dr. Deckers, minister van defensie, die ver
gezeld was van luitenant ter zee Heydt; den
heer C. v. d. Pol, inspecteur van de scheep-
lart te Ams'erdam, als vertegenwoordiger
in den minister van waterstaat; den heer
de Booy, van de Noord- en Zuid-Hol
ndschc Reddingmaatschappij; den heer
jlius, secretaris van de Zuid-Hollandsche
Reddingmaatschappij; ir. R. J. Castendijk.
ertegenwoordiger van de Pliilips-f abri eken;
den commandant van dc genie roepen en
ten ingenieur van den verlichtingsdienst
van de genie; den heer Vün der Haag, chef
van den nautischen dionst der Stoomvaart-
Nederland; de gemeentebesturen van
Beverwijk, Wijk aan Zee en Duin en vele
■tegenwoordigers van de reddingbrigades
de verschillende kustplaatsen,
tan de oefeningen hebben medewerking
•leend dc motorreddingboot Neeltje Ja
ia van IJmuiden, die als in nood verkee
ui schip fungeerde, de reddingboot van
Wijk aan Zee, de Wijk aan Zeeër redding
brigade en een vliegtuig, dat tot het doen
van waarnemingen door het vliegkamp bp
Soesterberg ter beschikking was gesltid.
Blijkens de ervaringen, door de medewer
kenden opgedaan, heeft het zoeklicht geheel
de verwachtingen beantwoord. Aan het
slot der demons'raties heeft de minister
an defensie zijn groote tevredenheid
Ie bereikte resultaten te kennen gegeven
en hulde gebracht aan de Philips fabriekeu.
Nadat ook andere sprekers het woord ge-
ierd hadden, sprak Ir. Castendijk namens
de N. V. Philips.
Deze deelde mede, dat zijn directie het op
hoogcr. prijs stelt, dat de aanwijzingen van
de. Reddingsbrigade een spoorslag zijn ge
weest voor het aanmaken van het
ichtapparaat, hetgeen door Philips gaarne-
ter hand werd genomen en met veel zorg
is uitgevoerd. Na nog dank te hebben ge
bracht voor de uitnoodiging deze oefening
bij te wonen, bood Spr. namens Philips de
Reddingsbrigade alsnog een gelijkrichter
voor het vullen van de accumulatoren-
batterij.
Technische bijzonderheden.
installatie bestaat uit een zoeklicht
(lichtbron met reflector), bestaande uit
3r geslepen parabolische spiegel met
een middellijn van 36 centimeter, gevat in
roodkoperen buis, dat voorzien is van
waterdichte afsluiting met schutglas,
Als lichtbron wordt hierin gebruik gemaakt
een normale vliegtuiglamp, welke bij
spanning van 24 volt 40 ampère op
neemt-
Hot zoeklicht is geplaatst op een stan
daard, waarop het draaibaar kan worden
bevestigd. De grootte van het grondvlak
waarborgt een voldoende stabiliteit bij plaat
op het strand of op de duinen. Het
zoeklicht kan gemakkelijk en vlug van de
zuil worden afgenomen en erop geplaatst.
Een gummikabel van 10 Meter lengte ver
bindt het zoeklicht met de batterij.
De batterij wordt gevormd door 12 cellen
(24 volt klcnispanning) met een totale ca-
paciteii van 120 ampère-uren.
De elementen zijn geplaatst in hardgum-
nii bakken; hot geheel wordt omsloten door
een zware houten kist, voorzien van een
deksel. De houten kist is gqplaatst in een
stevigen ijzeren korf. welke aan twee zijden
is voorzien van oogen, waardoor draagstan-
gen kunnen worden gestoken. Op deze wijze
is de batterij gemakkelijk te vervoeren.
De geheelo installatie kost ongeveer f 1500.
Een mooi geschenk.
VERKEERSTELLING
TE AMSTERDAM
EEN BELANGWEKKEND
EXPERIMENT
Woensdag a-s., 1 October, zal te Amster
dam de groote verkeerstelling plaats vin-
en liet stadsbeeld zal dau veel in zijn
dagelijksclien aanblik gewijzigd zijn.
De telling, die ongeveer l ÜU.UÜU zal kos
ten, zal belangrijk materiaal opleveren,
waaruit bijna alie gemeentelijke diensten
nuttige conclusies zullen kunnen trekken.
Amsterdam is in den vorm van ringen
gebouwd. Van belang is tc weten, hoe liet
verkeer zich langs deze ringvormige paral
lelwegen en langs de straalvormige radiaal-
wegen, dus naar en uit de binnenstad, be
weegt. Er werden 250 punten uitgezocht,
waar het verkeer geteld zal worden. Deze
telling zal gesplitst worden naar de rich
ting vanwaar en waarheen dit verkeer zich
begeeft en naar den aard der voertuigen,
als auto's, vrachtauto's, fietsers, driewielers
enz., en op sommige punten ook de voet
gangers.
De telling wordt herhaald op Donderdag
9 October en wel van half zeven des mor
gens tot vijf uur des namiddags.
De centrale leiding is dien dag gevestigd
in het Militair Logement, Lauriersgracht
116, dat den geheelen dag door middel van
vele telefoonlijnen te bereiken is.
Eén factor van belangrijke beteekenis
hebben de organisatoren echter niet in de
hand. nl. het weer. Niet alleen, dat bij
hevigen regenval het verkeer niet zijn ge
wone lieeld vertoont, en de dau verkregen
gegevens dus geen algemeene «aarde heb
ben, maar bovendien kan men de jongelui
niet aan den invloed van zeer slechte weers
omstandigheden blootstellen.
Het Amsterdamsclie filiaal van het Kon.
Ned. Met. Instituut heeft zich bereid ver
klaard Dinsdagmiddag vóór de telling een
weersvoorspelling samen te stellen. Luidt
deze definitief ongunstig, dan zal men des
morgens in de rust lokalen moeten afwach
ten hoe het weer zal zijn.
De mededeeling van het Meteorologisch
Instituut zal echter te laat gereed zijn
nog in de avondbladen te kunnen worden
ojjgenomen, terwijl men vreesde door
middel van de radio niet alle mede
werkers te kunnen bereiken. Daarom
ftieeft men het volgende origineele middel
gevonden. Wanneer de telling defintief
wordt afgelast, stijgt te half vijf precies
van, Schiphol een K. L. M.-machine op,
voorzien van vier lange gekleurde wim
pels. Dit vliegtuig zal tot vijf uur boven de
geheele stad cirkelen en alle medewerkers,
leiders zoowel als tellers en leveranciers van
dit benoodigde proviand zullen weten dat
betcckmt dat de telling den volgenden dag
niet A-r^gaat.
VOLKSHUISVESTING EN
STEDEBOUW
TENTOONSTELLING TE AMSTERDAM.
Het Nederlandsch Instituut voor Volks.
luisvesting en Stedebouw stel; zich voor,
.er gelegenheid van de viering van zijn
12^2-jarig bestaan, in hot Stedelijk Museum
tc Amsterdam van 18 tot 27 OctoLer een
ntoonstelling te organisceren.
liet doel van deze tentoonstelling is een
beeld te gever van hetgeen op grond van
de Woningwet in het belang van de volks
huisvesting en den stedebouw in Nederland
geschied.
AMSTERDAM-BATAVIA
Het «erste postvliegtuig is Zaterdag
Konslantinopel te Aleppo aangekomen.
Gister is men te Boesjir gearriveerd.
BATAVIA-MEDAN
OPENING LUCHTLIJN.
De opening van dj luchtlijn Batavia
Medan, via Palembang en Pakanbaroe dooi
de Koninklijke Ne lei lan Icsch-lnd. Lucht
vaart-Mij. is een feit geworden.
Onder de passagiers bevonden zich op
deze eeiste vlucht het hoofd -an het Bureau
Luchtvaart in Ned.-Indië, de heer P. Groe-
neveld Meyer, en de directeur van de
K.N.I.L.M., de heer II. Nieuwenhuis.
De terugtocht zal plaats hebben in aan
sluiting op het 6.s. „Patria" van de Roitor-
damsche Lloyd.
Met de opening van deze lijn, lang 1090
K.M.. welke éónnwal per week gevlogen
wordt, in aansluiting aan de mailbooten
van de Stoom vaart-Mij. Nederland en de
Rotterdamsche Lloyd. heeft de K.N LL.M.
het luchtnet, vastgelegd in de overeenkomst
met het Indische Gouvernement, voltooid.
Door deze verbinding komen dé twee voor
het Indische zakenleven zeer belangrijke
plaatsen Batavia -n Medan, practisch 10 uur
van elkaar te liggen.
VLIEG.N IN INDIE
Sterke toename.
BATAVIA, 27 Sept. (Aneta). Do vliegtui
gen van de Kon. Ned. Ind. Luchtvaart-Mij
maakten van 1 October 192S tot 1 Septomber
1930 in totaal 3457 lijnvluchten, 1038 spe
ciale en rondvluchten. Het aantal vlieguren
bedroeg totaal 0638. waarbij werden afge
legd 1.062.080 K.M. of 26 maal den omtrek
van de aarde. In dat tijdvak werden door
de vliegtuigen dezer maatschappij 28.010
passagiers, 142.183 K.G. goederen en een
half millioen brieven vervoerd. Het vervoer
was in dc eerste helft van 1930 het dubbele
heit geheele vervoer in 1929. Heden
werd een aanvang gemaakt met het wekc-
lijsch luohtverkeer tusschen Batavia en
Medan.
HET HOLLANDSCHE ZEEMANS
HUIS TE LONDEN
DRUK BEZOEK
Het jl. 18 Sept geopende Tehuis vooi
(Nederlandsche zeelieden te Londen verheug'
zich in een druk bezoek- Nauwelijks waren
op dien Donderdag de officieele genoodigden
vertrokken, of de zeelieden kwamen al bin
nen. Voorop de bemanning en de leden
het bedienend personeel van de Lingestroom
die zulk een prachtig bloemstuk hadden ge
zonden. En na hen de, .crews" van nog
andere schepen, zoodat in een oogwenk liet'
nieuwe Huis door de zeelieden in bezit wa<
genomen. Den volgenden avond is er eei
officièuse openingsplechtigheid geweest uit
sluitend voor zeevarenden, onder leiding vei
de Algemeene Inspectrice der Nederlandsch'
Zeemanscentrale, jkvr. J. W. Ürtt. Medewer
king verleenden de heer Martin Brinksina
de welbekende zendeling van den Chr. bed
Zeemansbond le Londen en de niet minder
bekende heer Meeuwsen, uit Amsterdam, Ji
zorgde voor muzikale opluistering. 1-let wen
een allergezelligst samenzijn, vooral toen de
mannen zelf „loskwamen" en allerlei spelle
tjes, toeren en kunsten gingen vertonnen.
Dat het Huis van Vaderlandsche liederen
weergalmde behoeft geen betoog; terwijl ook
godsdienstige liederen- werden gezongen.
Sedert is er gedurig flink aanloop geweest
[let aantal bezoekers varieerde des middags
en des avonds van 21 tot 37. De proef op de
som, ten aanzien van de behoefte aan en
de begeerte naar zulk een tehuis in Londen
schijnt dus aanvankelijk wel geleverd-
KET GROENE KRU1SC0NGRES
De derde dag hield mevr. Keyzer-
1 a n, van Hoek van Holland, een referaat
over: „Huiszorg", een organisatie, welke hulp
verschaffen in huishoudingen, waar de
huisvrouw ziek is.
Spr. ging na hoe een dergelijke organisatie
n goede huisverzorgsters uit te zenden, moet
ingericht en gefinancierd worden.
Spr. besloot, met er op te wijzen, dat het
Gr. Kr. zich voor dit werk uitstekend leent.
Dr. P a y o tvan Moudon in Zwitserland,
if een overzicht van het werk der verpleeg
ster-huisbezoekster en wijkzuster in Fransch
Zwitserland, zoowel in de kantons als plaat-
lijk.
Dr. C. Mol, van Etten, sprak over: „De
taak van den huisarts ten opzichte van de
gezinsverpleging en de gezinshygiëne".
Spr. leverde critiek op de academische op
leiding en zette uiteen hoe langzamerhand
tusschen huisarts en gezinsverpleging
wederzijdsche onmisbaarheid is gegroeid. Wat
de gezinshygiëne betreft, de huisarts moet
steeds gekend in de maatregelen door con-
sultatiebureaux e.dg. genomen, inzonderheid
wat de kinderhygiëne betreft.
Mevr. Hondelin kv. Voorthuy
van Utrecht, hield een referaat over: „Kleu
terzorg en Groene Kruis'*.
Spr. toonde aan, dat de hygiënische zorg
voor het kind van een tot zes jaar dringend
noodig is. De kleuterzorg bepaalt zich niet
alleen tot mazelen, kinkhoest, diphteritis,- rood
vonk en rachitis, doch ook tot spasmophilic
Consultatiebureaux en tehuizen voor kleu
ters. dagverblijven en speelplaatsen achtte spr
noodig, die ten slotte dc taak van het Gr. Kr
ten deze aanwees.
Mevr. P 1 a n t e n g a—H o g e w i n d,
Amersfoort, behandelde in haar inleiding aller
eerst, wat de vrouw voor het Gr. Kr. is
kan zijn. Zy schetste verschillende groepen
van vrouwen, die door haar werkkring ii
meerdere of mindere mate bij het Groene
Kruiswerk betrokken zijn.
Verder toonde Spr aan, wat het Gr. Kr
voor de vrouw is en kan zyn, daarbij wijzend
op de cursussen voor wijkverpleegster, kra^m
verzorgster, baker en huisverzorgster.
Aan de Gr. Kr.-werksters, als wijkver
pleegsters werd een handboek: Wat geschiedt
er in Nederland in het belang der volksge
zondheid, uitgereikt.
Vóór de sluiting van het congres bracht mej
Schutte, van Zuilen, den dank der wijkver
pleegsters over.
Dr. Beekenkamp sloot het congres,
waarna de deelnemers per auto een bezoek
brachten nan de „Harst-Holst'' te Den Pold'
en „Heideht en „Zonu-.-u .d' ie L
LEGER DES HEILS
Nieuwe Congreszaal in Bandoeng.
BANDOENG, 27 Sept. (Aneta). Giste,
vond had, onder zeer groote belangstel
ling, dc plueh'ige inwijding plaats van ds
nieuwe Congreszaal van het Leeer des Heils.
O.a. was aanwezig een vertegenwoordigster
van het hoofdkwartier van het Leger
Heils te Londen.
Leger en Vloot.
HET GEJUICH
OP DE STRATEN VAN ASKELON.
U kunt het gelooven of niet, maar mij»
nnberste stemming slaat om in opgewekt
heid, als Voorwaarts, u weet wel, onze
beminnelijke, fijngevoelige collega te Rot
terdam, een breede redactie vergadering be
legd heeft om mij een boeket van de meest
uitgelezen scheldwoorden te kunnen aan
bieden.
De laatste keer is er beslist een kenner
van giftplanten bij geweest, want wij krij
gen te hooren: ons blad barst van woede,
spuwt gir, begint te lasteren, stapelt nieu
wen op ouden laster, is éen en al venijn.
Voorts heet ik „de leugen-redacteur van
het anti-petitionnementshoekje".
Dat is in zekeren zin juist. De Waarheid
.drong mij eenig redactie-werk te verrichten
aan de leugenverhalen, welke bij het aan
bieden van de lijsten worden opgehangen
en die in zoo grooten getale tot ons bureau
doordringen, dat ik op dit oogenblik er
werkelijk geen raad mee weet.
't Is dus zeer begrijpelijk, dat ik zoo
als de Voorwaarts opviel aan één
hoekje per dag niet genoeg had; er was stof
voor een dozijn tegelijk.
En, waar de Voorwaarts zelfs niet
één geval heeft kunnen ontkennen, verheugt
ze zich bovenmate over het gebeurde te
Neder-Hardinxveld.
Dat wist ik vooruit en ik schreef het reeds
in de eerste regel. Met roode blad juicht
dan ook bovenmate over „een van de ge
lukkigste oogenblikken van deze petition-
nements weken."
Precies, daar was het mij in zekeren zin
om te doen. Want nog altijd moet als waar
heid in onze kringen gelden: Als gp iets
doet, waarover de sociaal democraten u prij
zen en toejuichen, dan kfin uw daad wei
goed zijn. maar 't is toch zaak een nauw
keurig zelfonderzoek in te stellen.
Welnu: over liet feit. dat „Kerk en Vre
de" hand- en spandiensten bewijst aan de
roode groepen, stijgt in 't roode kamp een
luid vreugdegeroep op. Dat stemt dus tot
nadenken.
Had ik het geval niet moeten publices-
ren? Misschien had de Voorwaarts dan
de vreugde gemist, want de Oproep werd,
voorzoover ik weet, alleen in ons blad en
in De Westlander besproken.
Neen, daar pas ik voor. Verstoppertje
spelen en doofpottaktiek baten niet.
De Kerk en Vrede-beweging laat onze jon
geren niet onberoerd. Daarom is waarschu
wen plicht. De leugen weet zich zoo mooi
voor te doen. Laat de roode pers maar jui
chen. Misschien brengt het- sommigen tot
nadenken en inkeer.
In Het Volk wordt gezegd, dat ik in
„ziedende woede" het geval heb besproken,
'k Heb er zelf niets van gemerkt. Maar het
voegt er a.an toen: „Onze werkers met liet
petitionnement hebben er (van dit geval)
gebruik van te maken."
Dat wist ik wel.
Overigens zou ik de heeren dit onder de
aandacht willen brengen: Het is LIJ de
rechtsche groepen precies als bij de S. D.
A. P.; er zijn afwijkende meeningen, er is
critiek op de gang van zaken.
Maar, er is dit verschil: de S. D A. P.
zet zulke menschen in het partijbestuur,
waar ze nu eens als gijzelaar en dan
weer als gangmaker fungeeren. De recht
sche partijen doen dat niet. Ze pogen tl wa
lende broeders te vermanen en te overtui
gen; of laken zelfs in 't openbaar hun actie;
baat dat niet, dan mogen ze heengaan, om
dat ze van ons niet zijn
Dat is te betreuren en stemt droef: maar
bet is het offer aan de Waarheid; dat wij
geroepen zijn to brengen.
Nadat bet bovenstaande reeds een paar
dagen gezet was, ontkent de roode pers het
Almelosche geval. We zullen zien.
GEWEST LANDSTORM-COMMISSIE.
„Stelling van Amsterdam".
Naar men ons bericht, is in de vacature
an voorzitter van de Gewestelijke Land
storm-Commissie „Stelling van Amsterdam
ontslaan door het overlijden van den heer
Mr. H. Verkouteren, thans voorzien dooi
de benoeming tot voorzitter van het oudste
lid, Dr. I. II. J. Vos, lid van de Tweede Ka
der Staten-Generaal.
Land- en Tuinbouw.
STAND DER LANDBOUW
GEWASSEN
De stand der landbouwgewassen op 22
Sept. wordt als volgt weergegeven:
De tarwe- cn haveroogst hebben veel g«
leden door dc regens. Er komt veel srho*
voor, terwijl ook veel korrels zijn uitgeval
ten. Bovendien is de tarwe smal van kor
rel. De opbrengsten blijven dientengevolge
aanmerkelijk beneden liet gemiddelde.
De erwten zijn matig tot vrij goed. Ook
van de erwten is de kwaliteit slecht. Daar
entegen konden de bruine en witte boon -n
onder vrij gunstige omstandigheden aan de
tollen geplaatst worden. Dit gewas belooft
een goeden oogst.
Kanariezaad en blauwma/inzaad zijn viij
Algemeen wordt geklaagd over het voor
komen van veel ziekte in de aardappelen
In Zeeland loopt het aantal zieke knollen
bij Eigenheimers cn Zeeuwscho Bonton en
Blauwen zelfs tot 50 pet
De velden die echter van den aanvang ai
geregeld besproeid zijn, vertooncn zeer wei
nig zieke knollen.
De opbrengsten van de fabrieksaardappr
ten schijnen mee te vallen. Het zetmcolgc-
halte verschilt blijkbaar slechts weinig van
het gemiddelde. De productie van aanlap
pelmcel wordt op 2/8 van die in elk der bei
de vorige jaren geraamd.
De suikerbieten staan goed. De uien rim
vrij goed.
TT. weiland goed tot reer goed rr«,
hooi van de 2de snede is er weinig g,
non. doch er is zeer veel ingekuild.
Voor sommige stoppelgcwassen is het
weer te nat en te guur.
Samengevat is de stand in cijfers als
volgt:
tarwe 58 57 (71)
haver 58 59 08)
boekweit 00 48 (51)
veldbooncn 59 59 (63)
erwten 54 51 (05)
bruine boon en 62 64 59)
knnnrieznad 09 50 69)
blauwmaanzaad 60 54
klaverzaad 34
spinaziezaad 54 57
'uikerbietenznad GO Dl
consumptie-nnrdap. 09 01 (66)
fabrieksaardappelen 09 60 68)
suikerbieten 70 67 (68)
"ton 63 07 (07
cichorei 73 74 (71)
voederbieten 08 71 (07)
koolrapen 58 63 60)
pannlepeen 70
weiland 89 76 (66)
oude klavers 72
jonge klavers 71
herfstknolien 07
spurrie 03
grashooi (2de sn.) 67
klaverhooi 70
Donr de correspondenten wordt de sta id
opgegeven in cijfers, wnarhikJO.) K uitmun
tend. 90 is zeer .mod, 70 h Ad. 00 is vrij
goed, 50 is matig. 40 is vri"slccht, 30 is
slecht cn is mislukt.
KON. NED. LANDBOUWCOMITE
De algemeene vergadering van het K. N.
L. C wordt 10 en 11 October a.s gehouden.
r>.- I.eer J. E. Doornbos, van Srhipwoid*
(Gr zal des Vrijdags een inleiding hou
den over: „Het coöperatieve element in d*>
Nederlondsche nnrdappjlmeel-industrie" en
den volgenden dag zal prof. dr. ir. G. Min-
derhoud. van Wapeningen, spreken over:
De landbouwcrisis als universeel verschijn
sel en de maatregelen in de verschillende
landen i»«Mv»inen en overwogen om de ge-
o nor eigen landbouw te ver*
