Jlirtiff r ^rih$(||r (Hauron! Zl :::r:z Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken BINNENLAND. Bil dageliiksc.he zending „7«— mei /.jn.lnirnhlnd 1 A cent ,33 Te|efoon 2710 - POStbOX 20 - Postgiro 58936 Zondagsblad met afzonderlijk verkrijgbaa' No 3163 ZATERDAG 27 SEPTEMBER 1930 iDVCR^ENTlEfl» Van 1 fnt 5 rpgp|§ f 1 Like regel neer 0-22V^i liigp* -i.ertc.lei dncet. van 1—5 regels 2.30 Elke regel meer 0-45 Bu contract belangrijke korting Voor het hrv ragen oan bet bureau wordt berekend J 0.10 10e Jaarganp Dil nummsr beslaat uit VIER blade' EERSTE BLAD. KARIGE STEUN Geen water: geen visch: geen brood Deze ondertitel spreekt voor zichzelf. Waar geen water is kan de visch niet leven; kan ook de visscher zijn beroep niet uitoefenen en dus zijn brood niet verdienen. Sterker nog: de Zuiderzeevisscher behoudens uitzonderingen) kan ner gens anders visschen dan op de Zuider zeewordt deze drooggelegd, dan is hij visscher af. Deze redeneering sluit als een flesch met ansjovis en de eenvoudigste vis scher kan deze sluitrede volgen. Niet alzoo, naar het schijnt, de opvol gende ministers van Waterstaatook de tegenwoordige minister niet, die toen hij burgemeester van Hilversum was toch wel eens iets van de visscherü te Huizen gezien zal hebben. De minister of het onder zijn opper toezicht werkende rijksorgaan gooit eer. dam in de Zuiderzee, schept het water uit de nu afgesloten vijver en beneemt zoo het leven aan alle visschen en het levensonderhoud aan alle visschers en belanghebbenden in aanverwante De- drijven. Zonder water geen visch en zonder visch geen brood. Voorts haalt de Regeering werkloo- zen uit alle deelen des lands en laat ze arbeiden op der. bodem der zee, waar boven nog kort geleden de botters zeil den, doch zij laat de Zuiderzeevis- schers aan den kalen kant staan. Hun scheepje zit als een visch op 't droge, d. w. z.: als het niet gauw gesloopt wordt, dan vermolmt het. Is dat in den grond der zaak iets an ders, dan dat de overheid den tuinier zijn kassen, den boer zijn land en den fabrikant zijn werkplaats ontneemt en dan nog wel met de verzwaring, dat men nergens elders opnieuw kan be ginnen. Of, kan men met een ernstig gezicht beweren: de visschers zijn toch geer eigenaars van de Zuiderzee en van ont eigening is dus geen sprake; en bo vendien de Noordzee geeft ruimte ge noeg om daar te visschen? In het maatschappelijk leven gaat het anders en rechtvaardiger. Het zonlicht, dat door de ramen van het departement van Waterstaat valt, is ook geen rijks domein en toch is het verboden om b.v. door het plaatsen van een schutting op eigen grond een ander het zonlicht te benemen. Omgekeerd, wilt ge in eer blinde muur, welke op de erfscheiding staat ramen maken om iets van het zonlicht op te vangendan kan uw buurman net verbieden, allerlei voonvaarden stellen of schadevergoeding eischen. Schade vergoeding, omdat hij niets verliest, dan een beetje vrijheid, wat het uitzicht be treft. Gekheid, zegt de minister van Water staat, zulke overwegingen gelden voor het Rijk niet: met het water van de Zuiderzee mag ik doen, wat ik wil: de visschers hadden het niet eens gepacht. Geef de visschers een recht op scha devergoeding, nu ze door een Overheids maatregel uit hun brood worden gestoo- tenzoo was in het Voorloopig Verslag met klem gevraagd door men mag dat veilig aannemen de meerderheid der Tweede Kamer. Zuiderzeëraad en Centrale Commissie inzake art. 3 der Zuiderzeesteunwet hadden krachtig van gelijk gevoelen blijk gegeven en de minister houdt begrijpelijk deze adviezen daarom maar liever geheim. Doch wie als wij verwacht heeft, dat de Regeering thans zou ton nen aan billijke wensehen gehoor te wil len geven, is door de Memorie van Ant woord bitter teleurgesteld. Koud en za kelijk heet het daar „De Regeering acht een recht op schade vergoeding aan per°onen, die door de uit voering van een in het algemeen belong ondernomen Ov hpidswerk in hun bedrijf worden benadeel'1 principieel niel te aan vaarden en bovendien practisch onuitvoer- „Een recht op schadevergoeding erkent de Grondwet alleen in geval van onteige ning en van vernietiging of onbruikbair- making van eigendom door het openbaar gezag, in het algemeen belang." Geliik heeft de minister. Natuurlijk. Er is best een advocaat te vinden, die een prachtig juridisch betoog weet op te zetten om deze stelling te verdedigen. Maar, hij moge dan geen advokaa1 in wel voor een kwade zaak. Zijn juridisch betoog hangt in de lucht en gaat tegen de praktijk des levens in. Wat, vraagt de minister. Schadever goeding? De Grondwet ker.t dit geval niet. Van onteigening is natuurlijk geen sprake. Doch van vernietiging of on- bruikbaarmaking ook niet. Het is ergerlijk juist. De Regeering zendt geen slooper om de scheepjes on zeewaardig te maken. Leg ze maar rus tig aan den kant. Het is een mooie stof- fage in een afgedamde haven. Is het waar? Maakt de Overheid de schepen niet onbruikbaar voor het doel, waarvoor ze gebouwd, gekocht en - laat ons hopen betaald werden Wor den ze niet onzeewaardig, als ze dag en maand op het droge liggen? Och, juridisch zal de minister wel ge lijk hebbenalthans in 't gelijk gesteld kunnen worden. Maar het practis-r.e leven spot met deze juridische afwij zing. De werkelijke toestand is zoo: Artikel 3 der wet van 14 Juni 1918 tot afsluiting en droogmaking van .ie Zuiderzee luidt als volgt: „Bij de wet worden geregeld en vast gesteld de maatregelen ter tegemoetko ming aan de Zuiderzee-visschersbevol- king en andere personen, wegens de schade, welke de afsluiting hun mocht berokkenen." Hoever zijn we daarmee in twaalf jaar nu gevorderd? Dat we een Zuiclei zeesteunwet hebben, welke telkens wij ziging vraagt, en waarmee niemand l* vreden kan zjjn, omdat er feitelijk niets geregeld en vastgesteld is. Een wettelijke maatregel moet zeker heid gevende Zuiderzeebevolking ver keert in de grootste onzekerheid; waar blijft dus de belofte van de zoo plechtig afgekondigde wet van Juni 1918? Noch de Zuiderzeesteunwet zelf, noch het wijzigings-ontwerp van 31 Dec. 1.1. (een mooie nieuwjaarswenschbeval bepalingen omtrent tegemoetkoming in de schade door de waardevermindering van schepen, tuigage en netten. Een recht op schadevergoeding er kent de Regeering niet. Indien wijlen minister Lely in 191S deze verklaring van art. 3 der wet ge geven had, dan had hij zijn wetsont werp wel in 't water van de Zuiderzee kunnen gooien. Geen recht op schadevergoeding Wordt dan de erfenis der vaderen of het met zorg opgespaarde kapitaaltje niet waardeloos gemaakt door de vaar tuigjes op het droge te smijten? Noemt men dat misschien steun, ais in de ergste gevallen aan armoelijders door gedwongen werkloosheid! hoogstens vijf gulden per week wordt toegestopt? Is dat helpen, als men de velen, die de Noordzee wel willen bevaren, een crediet weigert om een Noordzeebotter te kooper.? De Zuiderzeebevolking is voor de zoo- veelste maal teleurgesteld. Wrok en on tevredenheid hoogen zich op rond de in krimpende plas. Dat mag niet en daarom hopen we zoo van harte, dat de Kamer actief zal zijn en dat de Regeering eindelijk een anderen, milderen toon zal doen hooren Er is een zedelijk recht op schade vergoeding en dit wordt niet ongestraft geschonden NACHT-POSTTREINEN REIZIGERS WORDEN ALLEEN VAN BEGIN NA.1R EINDPUNT VERVOERD. I De nachtposttreincn, rlie, naar reeds gr j meld. mei ingang van 15 October gaan luo I pen en die des a\onds e 12 uur in de groo I te hoofdsteden des lands geposte brieven nog tijdig in liet Noorden en Zuiden zullen aanbrengen, om die correspondentie te doen opnemen in de eerste morgenbestelling van de daar gelegen plaatsen, zullen, zooais hekend is, eveneens gelegenheid bieden voor reizigersvervoer. Reizigers voor Gro ningon en Maastricht, die zich des avonds laat nog in Amsterdam bevinden, kunnen gebruik maken van de nach--posttreinen die omstreeks 2 uur uit Amsterdam xërtrek ken en deze passagiers nog vóór lu»t aan breken van den morgen in Groningen en Maastricht doen aankomen. Ook uit Rot Ier dam en Den Haag zal men mei een derge lijken nachttrein kunnen vertrekken De usschenstations worden, naar het l'trechtsch Dgiil verneemt, uitgeschakeld Men kan met die nachttreinen b.v nie< reizen naar Utrecht of Zwolle, en wel om de volgende reden. Deze passagiers zoude,i het noodig maken des nachts personeel in dienst te houden voor con role aan de ui'- enngen. terwijl het daarenboven zou nood zakelijk werden, deze naelit post-gnedereu treinen voor de stationsperrons t<- laten stoppen om in- en uitstappen e vergemak keiijken Op onderscheidene tusschenst-i tions toch zullen deze nach treinen ni -i voor de perrons stoppen, maar op de em placementen en na rangeeren van daar ook «eer vertrekken. Dit zou men nie- kunne- volhouden, als op deze tusschen gelogen plaatsen reizigers zouden moeten uitstan pen; men kan hen toch niet over ui gestrek te railvolden laten loopen. waaro\ei des nachts reindeelen woruen verzet. Mocht in de toekomst blijken, dat er voor sonimige stéden een bepaalde wensch ge koesterd wordt, zroda: inderdaad eenig rei rigersvervoer van heteekenis gedurende den nacht is te verwachten, dan kan de spoor weg-directie nader overwegen of voor eri kele s eden een uitzondering zou kunnen wnrden gemaakt Men gplooft voorshands echter nog niet aan een druk nacht-vervoer van passagier;, van het middpn des lands naar de verge legen provincies; maar men wil voor Gro ningen en Maastricht de gelegenheid open stellen. En dan de resultaten van die proet afwachten. OFFICIEELE BERICHTEN DIPLOMATIE. Bij Kon. besl. is Mr. R. J. H. Patijn, bui tengewoon gezant en gevolmachtigd Minis ter, oud-secretaris-generaal van het Depar tement van Buitenlandsche Zaken, benoemd tot voorzitter van de commissie, belast met het onderzoek naar de bekwaamheid en ge schiktheid voor den diplomatieke» dienst, on van de commissie, belast met het afne- het examen voor de benoembaar heid tot gezantschapssecretaris der two Ie klasse. POSTERIJEN EN TELEGRAFIE. Bij Kon. besl. is met ingang van 1 De cember 1930 benoemd tot referendaris der posterijen, telegrafie en telefonie de refe rendaris 2de klasse der posterijen, telegrafie en telefonie, J. M. A. Schwan. ONDERSCHEIDINGEN. Bij Kon. besl. is aan P. H. van den Born te Apeldoorn, stationschef, verlof verleend tot het aannemen van het ordeteeken van ridder met de kroon in de Orde van Bur gerlijke en Militaire Verdiensten van Adolf can Nassau, hem door II. K. H. de Groot hertogin van Luxemburg verleend. RIJKSVERZEKERINGSBANK Bij Kon. be?l. is, met ingang van den dag, waarop hij zijn betrekking zal aanvaarden, benoemd tol tijdelijk geneeskundige hij .ie Medische Afdeeling der Rijksverzekerings bank dr. P. W. L. Penris, arts, te Hilversum PRIJS VAN ENTSTOF. De Minister van Arbeid, Handel en Nij /erhpid heeft den prijs per hoeveelheid één inenting benoodigde entst >f KON. NED. MIDDENSTANDSBOND ALGEM. VERGADERING AMSTERDAM. Op 22 Oct. ek. zal de Kon. Ned. Midden standshonfl in .,Kras.napol<skyv opnieuw ver garferen. aanvangende 's m.)rgcn«; te half tien De ontvangst heeft plaats door de Alg Winkeliersvereniging, die aan den voor avond. dus op 21 Oct a.s., aan bondsbestu en afgevaardigden een ML L'E.H.avot aanbiedt, welke in de beide aditeizalen v« „Krasnapolftky" zal worden gehouden De agenda omvat o.a de voorstellen der gesloten vereenigingen. welke te Gronii niet konden worden behandeld, terwij veris een beslissing zal vallen over de tolijke regeling van hel uitverkonpw eze over de conclusies van de B indscomm inzake de oneerlijke concurrentie. ONZE MINISTERS MINISTER DE GRAAFF Te Antwerpen. Donderdag bezocht de minister van Kolo niën de heer S. de Graaff, in gpzelschap van den gouverneur van Suriname, dr. Rutgeis. het hoofd van de 4e afileeling van het de partement van Koloniën, dr van der Waals en den architect van de Indische afdeeling den heer Moojcn, de tentoonstelling van Antwerpen. De nachtluchtpostdienst van Parijs naar Londen, welke van Le Bourget om 1 uur 's nachts vertrekt, is tijdelijk gestaakt Ken speciale daeluchtnns'dienst. welke, behal ve des Maandags, hij het aantreden van den dag vertrekt, treedt daarvoor in de plaats. kwade zaken zyn; hjj pleit in dit geval^ Gesteld op vijf en twintig cent (f 0.25). PROPAGANDA VOOR KLINKERWEGEN Ter bevordering van het gebruik van klin kers voor onze nationale wegen, en vooral >ok om het publiek te wijzen op de vele .oordcelcn daaraan verbonden, is een 30-tal steen fabrikanten er toe over gegaan, een krachtige propaganda op touw te zetten. De klinket-industrie is een groot nationaal bo lang. daar 25 000 arbeiders hierin een bron van inkomsten vinden. Deze campagne is de eerste groot-opgezet te collectieve campagne van Nederland. NEDERL. BOND VAN CHR. SCHILDERSPATROONS JAARVERGADRING TE UTRECHT Woensdag 24 Sept. hield deze Bond zijn He jaarvergadering. De morgenvergaderig werd besteed aan de Onderl. Ziekteverzekering. Dit was de laakte vergadering van deze instelling, daar met de invoering der Ziektewet all. deelnemers naar de Middenstands Bedrijfc Verzekering zijn overgegaan Het financieete jaarverslag liep daardoor van Jan. 19291 Mrt. 1930 Uitkeeringen onkosten bedroegen f 9.19 per i 1000 loon. zoodat f 0.8* per f 1000 naar le rtse kon worden overgebracht. De Comm. van Controle ropporteei zeer gunstig over bet gehouden üeheer, waarna de .vin6t- en verliesrekening werd goedgekeurd. Ter tafel was een schema voor het t.e deelen overschot. Daar een enkel onderdeel niet de meene goedkeuring kon wegdragen, besloten dit in de afdeelingcn na le regelen, echter moeten deze hierover voor 1 November as. haar beslisc-ing me-ledr: Ken Comm. van liquidatie werd benoemd bestaandt uit de heeren van Kester-n. Baarn, W F. Visee, te Den Haag, J Door kamp en J. N Zwaneveld, te Gro-ningcn, d: met den Adm den heer Jorrit de Jong de zaak zullen afwikkelen. liaii woord van harlelijkcn dank gesproken lot den Administrateur, en Bestuur, «elke van af het begin tot nu toe leze zaak tot groote tevredenheid der deel nemers verzorgd hebben. Te onge\eer 1.30 uur opende de Voor z'tter, de heer C. Plomp, van Rijswijk, de jaarvergadering van den Bond. Na lezing van een gedeelte van Kfeze fi en gebed, sprak hij in zijn openingsrede over de aangename maar mopiiijk" taak, die op hern niet. Ken riiëtig jaar hebben wij achter den rug. maar nu sta»n wij weer voor de afsluiting van een nieuw I^an-1 Contract en de economisch-- trestend :s moeilijk. Hij wekte allen op tot volledige .nedewer k'na. De invloed der Chr- rrganisaties in ons land 16 gelukkig van gro >t<. heteekenis maar daardoor is ook onze ve.antwoonlelijk beid te grooter. De jaarverslagen van Secretaris -n A.imi 'nistrateur werden na enkele besprekingen goedgekeurd. Het iedental bleef stijgende, maar hier door vermeerderde ook h°t werk. Door voort durende propaganda gaat de Bond langzaa maar zeker vooruit. Ook de financieele positie wordt steeds gezonder. De Comm. tot nazien der boeken kon een gunstig rapport uitbrengen en leu Admini strteur werd rnet veel dank decharge ver Het beleid van het Hoofdbestuur werd b-* sproken, waarbij ter sprake kwamen -'e reg- lingen getroffen bij de invoering Ier nieuwe Ziektewet »n de Vacantiezegels Sommige afrleelingon hadden verschillende bezwaren hiertegen en ernstig werd betreurd. dat h°t principe van het medebetaler, der gezellen aan de premie voor de Ziektewet was vrij Aangedrongen werd. dat alle veranderln gen tijdig ïekend gemaakt worden, opdat men vroegtijdig ninatregplen kan nemen en men niet plotseling voor veranderingen jtant De Voorzitter besprak de verschillende be zworen en'toonde aan. dat het Hoofdbestuur in de gegeven omstandigheden niet inders kon handelen 't Is niet altijd mogelijk onze houding .an te. voren vast te leggen, omdat in practische zaken rekening moet worden gehouden met ot.ze zusterorganisaties. Het aftreden Ie bestuurslid, dé heer W- F Visee. te Den Haag, werd bij acclamatie .er kozen en in een vacature voorzien door 1p verkiezing van den heer L Schaap, te Hu1 zen Beiden namen de benoeming aan. Tot vertegenwoordiger in de Centrale Com missie Permanente Raad en Chr. Patroons Vakcentrale werden benoemd de heeren Plomp en Visee. Hierna was aan de orde Je bespreking over het te vernieuwen Landelijk Contrail waarbij tevens ter sprake kwam het rapport over Kindertoeslag en het rapport voor Vak opleiding en Leerlingregeling. Hoewel men het niet eens was over de waarde en noodzaak van kindertoeslag meende men in ieder geval, dat >p 't «ogen b'ik geen sprake kon zijn var invoering hiervan, de lasten zijn veel te zwaar *n de economische toestand zeer slech". Men -»tond verbaasd over de mogelijkheid, dat men met nieuwe voorstellen tot verhooging der lasten zou kunnen komen. Ook het rapport voor vakopleiding ont moette vee! bezwaar; erkend werd 1e nood zaak tot betere opleiding en vakkennis maar men vreesde dat dit rapport niet uitroer baar was mede om de groote kosten, die er aan verbonden zijn. Besloten werd. uit te zien. naar de moge lijkheid. om op heel eenvoudige manier t° beginnen aan een leerlingenregelir.g, dip de oreanisaties niet zwaarder zou belasten. Na gehouden rondvraag dankte de Voor zitter aden voor de belangstelling en critiek en wekte allen op om eensgezind verder t werken. HERZIENING GEMEENTEWET VOORLOOPIG VERSLAG EERSTE KAMER VEIJ ALGEMEEN TELEURSTELLING Blijkens het Voorloopig Verslag der Ecrsio Kamer over het ontwerp tot herziening 'd Gemeentewet liepen de meeningen zeer uit ceil over de vraag of de vigeerendc wet vv. I zoo zeer verouderd is dat herziening noodig was. Overigens was men door den inhoud van het ontwerp vrij algemeen teleurgesteld, daar dit, in stede van een herziening in grooten stijl te brengen, slechts poogt enkele onderdeelen dec bestaande wet te verli ren. Sommige leden noemden dit ontw- rp dan ook een „rudiment", anderen een „lap middel": het geeft te veel of Ie weinig; >>r is geen stelsel in te herkennen het geheel kan nauwelijks een verbetering worden ge noemd. Ook werd de vrees geuit dat hei aanbrengen van enkele meerendeels kleine verbeteringen er toe zouden leiden, dal hei maken van een nieuwe wet, aanpassen u> aan de behoefte van den nieuwen tijd en geschikt om de naaste toekomst te beheer schen, voor langen tijd zon worden uiige steld, en de/-e vrees deed hij sommige leden de vraag rijzen, of het geen aanbeveling '.-i. verdienen, dit wetsontwerp niet aan te nemen en de regeering uit te noodigen e>*i, nieuw ontwerp voor te bereiden. Zeer vele leden oefenden criliek uil op «!e al te gemoedelijke cn toegevende houding door den minister van Binnenlnndsrhe ken cn Landbouw bij de behandeling vnn het ontwerp in de Tweede Kamer nan «I -i. lag gelegd. Zij achtten het onbegrijpelijk lat de minister hij de overneming en verdere behandeling van hot ontwerp i v> weinig vastheid van overtuiging heeft g'- round, herhaaldelijk zijn standpunt heeft ce vvijzigd en in die mate slag op slag aan de Kamer de beslissing heeft gelaten, zooilai meermalen de indruk werd gewekt van een zekere onverschilligheid ten aanzien van toch waarlijk niet onbelangrijke aangelegen heden. Verschillende leden betreurden het, dat de regeering niet de gelegenheid hoeft uan-j.- grepen een hetere regeling van het vraag stuk der commissies van bijstand in het leven te roepen en dat zij de pogingen daartoe, bij de behandeling van het ontv «n de Tweede Kam/r aangewend, heeft streden. Ook hadden verschillende leden ernslig bezwaar tegen de benoembaarheid vnn vrouwen tot Injigejneestei. secretaris en ambtenaar van den Burgerlijken Stand cn bovenal tot het ambt van burgemeester •Sommige leden verklaarden zoo ernstig be zwaar tegen de benoembaarheid van vrou wen tot burgemeester te hebben, dat zij zien verplicht ac! tten te overwegen of deze wij ziging der Gemeentewei hen niet moet nopen hun stem aan het ontwerp te onthouden. Andere leden juichten daarentegen de wetswijziging toe en wel vooral op princi- pieele gronden. Verscheiden leden spraken er hun vol doening over uit, dat de zoo hoog noodige volledige regeling Hi zake de somenwerking tusschen gemeenten is tot stand gekomen Ook met de voorgestelde bepalingen omtrent vereeniging en splitsing van gemeenten en ■ndere grenswijziging van gemeenten kon men zich vrij algemeen vereenigen; men •rhtte deze bepaling zelfs een groote verte Door verscheiden leden werd gewezen op de bijkans onverschillige houding door cl -ii minister aangenomen tegenover het am*n dement om den z g. dubbelen raad weder in de wet te brengen, waarvan de schrap ping zeer terecht bij het wetsontwerp was voorgesteld. Door die houding was de aan neming van het amendement ongetwijtcld bevorderd. Hoofdbezwaar is. dat geen v<»cil sel mag worden gegeven aan de opvatting dat er, naast de wettige vertegenwoordiging van dc ingezetenen, voor eenig onderwerp plaats is voor een orgaan ad hoe door de zelfde kiezers gekozen, die den raad geheel of of ten deele ter zijde stelt. Leger en Vloot. INDISCHE MIDDENSTANDS AANGELEGENHEDEN CONFERENTIE TE DEN HAAG. Dezer dagen heeft de Kon. Nad. Midden standsbond te Den laag een conferentie ge houden over de Indische Middenstands aangelegenheden, waaraan j.m. de heer W. C. van Meuns afgevaardigde van de Mid denstan isvei-'^niging .Batavia", on de hpe ren Kd. G. Schiirmnnn (voorzitter, J. K. W. F. van Rommel (penringmeeeter) en F. L v d. Leeuw Nvnd. Directeur) .roor den Kon. Ned Middenstand deelnomen. Op deze Conferentie werd de hoop uitge sproken. dat men in Indië de ontwikkelde denkbeelden zooveel mogelijk overneemt' men algemeen van oordeel was. dat! een hechter samot erkinz turschen le mid I denstandsorgani6aties in Ned Indie en die; het moederland van groote beteekeris is 1 Naast het uitwisselen van ppriolieken. rnslacen. brochures e.d.. achtte men het onschel ijk. dat iti de wederzijdsche off i cieele organen geregeld artikelen versehij nen. waarin de onderwernen van den dae worden behanleK. Voorgesteld zal worden dat de heer v Meurs als redacteur voor de orlichtinc der Nederl. en di heer Van der Leeuw voor de Indische toestanden op Middenstandsterrein zal optreden. Eveneens zal worden voorgesteld, dat de noiseho middenstandsvereonigingen, in erband met hun speciaal karakter, een fzonderlijke groep in den Kon. Ned Mi l denstansTnnd zullen vormen, «aarvan het bestuur zal zetelen in Indië 7oo mogelijk 1 di» hetzelfde bestuur zön als van de reeds bestaande Federatie van Indische' ntiddcnstandsvertcnigingen. IN HET KAMP TE LAREN De Koloniale reservetroepen uit Nijmegen vertoeven van 27 tot 30 September in het kamp Laren (N.H.) fydens het verblijf aldaar, is er door de goede zorg van den N'ed. Mil. Bond tijdelijk Tehuis ingericht. In dit tehuis zal met medewerking van den Legerpredikanl Ds. Petersen aan de bezoekers een gepaste i aangename ontspanning worden gegeven Het echtpaar v. d. Hoek uit Bussum fun geert als tijdelijke Huisouders. INGEZONDEN MEDELECMNG BIJ VETZUCHT, .jicht en diabetes verbe tert het natuurlijke „Franz-Josef'-bitterwater de maag en darm functie en bevordert de spijsvertering op blijvende wijze. Bij Apoth. EEN MERKWAARDiGE VROUW ANNA DE SAVORNIN LOHMAN. t Deze week is een merkwaardige vrouw owrleden: Jkvr. C. A. M. de Savurnin Loh- man, «eduue van den heer 11. Th. Sp'K>r; eens een bekend schrijtster, in de lanlsle ja ren een in stilheid levende echtgeuoote (s.echts korten tijd), -Jaarna weduwe. Die bekendheid als schrijfster dankte ze meer aan de hekelende, stekelige «ijze, waarop ze het „farizeïsme der \ronien >„-n de „verdorvenheid der hooge kringen' be- criliseerd?, dan aan de lellerkund-ge «aarde van haar romans, «elke volgens deskun digen niel groot was. (k waag mij niet op dat terrein en als «r bij ongeluk een stukje van mij over een m.«. stuntelig vers van onzen i jotstea lichier Dr Boutens in de rubriek Letterkunde te recht komt. dan is 1ot niet mijn ecliuid, doch men moei het ook niet op reken.ng van onz-n letterkundigen medewerker schuiven Dit is altijd ernstig Hoe het zij. Anna Jt Savornin Lvhman heeft naam gemaakt ckxtr haar bleken en vooral xik door „haar" tijdschrift „De Hoi- anlsche Lelie' doordat zij. kind van streng orthodoxe en aristocratische ouders, zi-rw el .orthodoxen als tristo -.aten met bij lenden spot vervolgde. en in Ie tweede plaats, omdat zij. vije, ze!."st.ind:ge vrouw, tegenover de feministen van haar lijd ie sidling venle. ie een vpuiw vin It tiaar bevrediging in het huwelijk, en beh-wirl n lat geval zich uit het publieke leven teruj? te trekken en zich geheel aan haar gez.n Dit laatste heeft zij toen zij, hoewe laat, ten huwelijk kwam. Jan ook gedaan liet tegenwoordige geslacht kende haar nieL Wat het eerste betreft het critiseoren van schijnheiligheid en vn»me wreedheid, roept een persoonlijke herinnering aan deze merk waardige vrouw hij me wakker 'k Had eens pen critisch stukje geschre ven over ergerlijke dierenmishandeling n daarboven de bekende tekst geplaatst ..De rechtvaardige kent het tpven zijner beesten* Naar aanleiding hiervan kreeg .k e n briefje van de schrijfster met verzoek bij gelegenheid eens bij haar aan te komen. Mij zinde die persoonlijke ontmoeting wel cn ik ging zoo spoedig mogelijk. Zie eens. zei ze. ik wou uw artikeltje een#» illustreeren. Daar aan de overzijde van In t Kanaal staat "un kerk van - zal ik maar zeggen extra zware Gereformeerden Vo rige Zondag nu. juist bij het uitgaan »an le kerk (de dienst had bijna 2Vs uur geduurdl) waren jongens bezig oen homljp te verdrin ken Het bepstjo deed natuurlijk al hel mo gelijke om den dood te ontg.i.in, doch do heele troep wierp hem met stecnen. Ik vloog er op af en joeg dc jongens weg. Doch toen kwamen een paar kerkgangers naar mij toe en maakten de hatelijke en schandelijke opme.king. „Waar bemoei jij je mee. gun die jongens dat plezier -lat heest heeft toch geen ziel te verliezen" Het verder° van" het gesprek herinner ik mij niet: het liep natuurlijk -oer uitwassen, overgeestelijkheid, dwalingen enz. Alleen weet ik lat ik bij mij zelf dacht: ziedaar nu tweeërlei gevaa eenerzijds het valsche mysticisme met zijn gevaarlijke uitwasseri, bekrompenheden cn afstompende overgees telijkheid; anderzii 's de methode van gene ra liseeren. welke aan het Christendom ten laste legt. wat sommiee Christenen be Ier- ven F.en methode, welke nog eiken dag toe gepast w »rdt. Van deze eerste, persoonlijke kennisma- k r.g heb ik steeds een weemoedig-tragische indruk behouden. Niet lang geleden kreeg ik in een kerk °on „itplaats. waar op de lessenaar epn Bijbel lag. op welke met g >u I-n letters de nmm van Mevrouw de Wed. 11 Th Spoor, gob. C. A M. de Savornin Lobman stond; en ik dacht bij me zelf ze heeft haar eigen advies opgevolgd: de getrouwde vrouw heeft zich uit het publie» e leven teruggetrokken. En thans is ze tot haar vaderen ver zameld. Kunst en Letteren. BEGRAFENIS JKVR. C. A. M. DE SAVORNIN LCHMAN Gister is op de begraafplaats Oud Rik en Duinen hel stoffelijk overschot van Jonkvr. v. A. M. de Savornin Ixihman aan de schoof do, aarde toevertrouwd Eonige flames uit literaire kringen woonden de plnrlitigheal lui. terwijl voorts o.m. de heer B Eek hout, oiiq burgemeester van Zuilen tegenwoordig Met den stoet kwamen mede Jhr Mr ,<v'l',.s"V'-'ïl" I"l"llan "it ii.r! YII. de Savornin Isdimnn. president den Hoogen Raad en de heer J. C. Bloys van Treslong Prins. PRQPAGAMDA-MAAND SEPfEMBER 1930 Hel blad wan de lezers voor de lezers Ondergete.kfnde geef» op als abound op dil blad defnj volgends, persoon(onen); AANBRENGER i adressen volledig invullen.) Op te teuden aan bet bureau vau ons blad. Rw«rU«l»bonne omvingen lol I October de ranch jnsode nummer, ftnll»

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 1