HOLLANDSCHZWITSERSCHE REEPEN
DONDERDAG 25 SEPTEMBER 1930
INGEZONDEN MEDEDEELING
BINNENLAND.
DE KONINKLIJKE FAMILIE
IN DORDT
GEESTDRIFTIGE ONTVANGST.
Men meldt ons uit Dordrecht:
Dordt is verheugd en dankbaar. Maar
Dordt niet alleen. Duizenden bewoners uit
do omliggende gemeenten zijn mede vci-
heugd, Haar, onze Landsmoeder met Haar
Gemaal en Kind, van aangezicht tot aange
licht te kunnen zien.
Te 12.15 kwam de Koninklijke salonwagen
aan, en werd. op een zijlijn gereden, alwaar
de hooge Gaslen eerst de lunch gebruikten.
Te 1.15 stapte de Koninklijke familie met gc-
*olg over in de gereedstaande auto's. Vooraf
had de inspectie van de eerewacht, gevormd
tan het korps pontonniers en torpëdisten,
ander commando van Kapitein Reymers, op
het perron opgesteld!.
Onmiddellijk nadat H. M. zich met Haar
gevolg buiten het perron had begeven, weer
klonken luide juichsalvo's.
Langs den Stationsweg en de Joh. de Witt-
atraat hadden zich de vereenigingen opge-
êteld, die den vaandelgroet zouden brengen.
Een machtig mooi gezicht, die ordelijk opge
stelde en rustig staartde burgers en burgeres
sen, symbool van orde en gezagshandhaving
Nauwelijks was de route tussehen al deze
vereenigingen begonnen, of een wit vlaggetje
ging omhoog. Sein: stop. Twee dames stap
ten naar voren, Mevr. Wisboom Verstegen
en Mevr. Frugte, resp. presidente en secre
taresse van den Christenvrouwenbond. De
eerste overhandigde bloemen aan H. M. de
Koningin, -de andere aan H. K. II. Prinses
Juliana. Mevr. Wisboom Verstegen overhan
digde tevens aan de Koningin een door haar
vervaardigd gedicht.
Voor het Postkantoor waren een vierdui
zend kinderen opgesteld, leerlingen van la
gere scholen, bijna allen met vlaggetjes in
de hand, waarvan er een de eer te beurt viel
eveneens een bouquet te overhandigen. Het
was de kleine aan te zien, dat ze het voelde
als een evenement in haar leven. Voor het
Raadhuis had zich opgesteld een eerewachi
van den B. V. L., onder commando van lui
tenant Hoogenboom.
Ten raadhuize hield de burgemeester een
Deze rede werd door H. M. de Koningin
beantwoord.
Nadat de plechtigheden ten Raadhuize
waren beëindigd, begaf het hooge gezelschap
zich weer naar de auto's, om langs Spui
straat, Spuiweg en Singel naar het Bëver-
wijcksplein te rijden. Hier zou uit 2000
kelen, w.o. 1200 kinderstemmen, 'een aubade
worden gebracht. Indrukwekkend werd de
Huldigings-cantate, door E. H. Lebret ge
dicht en door E. Erdelmann op muziek ge
bracht, begeleid door muziek van „De Ba
zuin", uitgevoerd. De hëer Erdelpiann had
geen gemakkelijke taak, doch heeft' er zich'
behoorlijk van gekweten.
Na afloop van deze imponeerénde plech
tigheid, die door duizenden en nog eens
duizenden werd bijgewoond, reed men via
Joh. de Wittstraat, Singel, Corn. v. Beveren
itraat, enz. naar het Groothoofd. Hier ging
H.M. met haar gevolg scheep.op een inspec
tievaartuig van de Visscherij naar de Zee
haven.
De binnen- en buitenlandsche gasten, van
wie velen zich op de Hooikade hadden inge
scheept, hadden zich allen op de „Mecklen
burg" opgesteld en konden vandaar de ver
richtingen en de sprekers goed gadeslaan.
Door het overhalen van een handle werd
vervolgens in een minimum van tijd het
heelc bedrijf in werking gesteld.
HET NEDERLANDSCH WEGEN
CONGRES
HERDENKING TIENJARIG BESTAAN.
ter gelegenheid van het tienjarig bestaan
van de vereeniging „Het Nederlandsche We
gencongres" werd gistermiddag in Den Haag
•en druk bezochte bijeenkomst gehouden.
De druk bezochte vergadering stond onder
presidium van den algemcenen voorzitter
ir. J. J. Stieltjes en werd bijgewoond o.a.
door vertegenwoordigers van de ministers
van Waterstaat en Defensie.
De voorzitter schetste de geschiedenis der
vereeniging en gaf een overzicht van den
verrichten arbeid. Hij meende te kunnen
constateeren dat de vereeniging „Het Ne
derlandsohe Wegencongres" aan de gekoes
terde verwachtingen heeft beantwoord en
dus zijn plicht heeft gedaan. Voor een groot
deel is dit te danken geweest aan den ge
waardeerden én liooggeschatten eerston
voorzitter, prof. ir. S. G. Everts en den heer
W. O. de Bruvn. (Applaus).
Ir. G. J. v. d. Broek hield een voordracht
over „Vergelijking van de kosten van weg
verharding".
Spr. meende, dat. een goed aangelegde
asfaltweg 20 jaar mee kan. De beton-weg,
aanvankelijk scherp gecritiseerd, is in den
loop der jaren sterk verbeterd, kan ook 15
tot 20 jaar mee. Hij is goedkooper van aan
leg-
De klinkerweg heeft het nadeel van
minder vaste legging, waardoor veel repa
ra tie noodig. De aanleg kost. f 4 tot f 4.50,
met fundeering enz. komt men tot f 7 en.f 8
Teerwegen zijn iets goedkooper. Bij jaar
lijksehe teering worden tie kosten zoo hoog,
dat de leerweg niet meer kan concurreercn
met de andere verhardingen. De duur is
Een der beste bestratingen is de kei
bestrating, maar met fundeering wordt zij
onbetaalbaar duur.
Na een uitvoerige, zeer technische, maar
nog altijd heel problematische vergelijking,
waarbij ook de positie dor N. Industrie ten
opzichte van de wegverharding werd bespre
ken, kwam Spr. tot deze conclusie: „De
tien jaren die verloopen zijn sinds de aan
dacht sterker op de wegen werd gevestigd,
hebben nog geen van de voorname verhar
dingen uitgerangeerd. Er is voor alle nog
plaats, mits aan de vervolmaking eenerzijrls
aan de bepaling der kosten anderzijds de
aandacht wordt gewijd door fabrikanten,
aannemers en directies".
Op de voordracht volgde eenige bespre
kingen.
Ir. v. d. Broek beantwoordde de spre
kers. Daarna werd de vergadering gesloten.
's Avonds had 'n herdenkingsmaal plaats
in „De Witte Brug'", terwijl heden de jaar-
lijksche excursie werd ondernomen naar
het Westland.
WESTLANDSCHE JEUGDDAG
FLINKE BELANGSTELLING
EEN WELGESLAAGDE LUSTRUM-
JEÜGDDAG
Met veel genoegen kon de voorzitter van
den Westlandschen Jcugddag, de heer A.
Bos uit 's-Gravenzande, constateeren dat er
flinke belangstelling voor dezen toogdag
De Gcref. kerk in Naaldwijk, waar ook
ditmaal de bijeenkomst werd gehouden,
toonde niet al te veel openingen in de
banken, m.a.w. zij was stevig bezet.
Eigenlijk was dit een jubileum-bijeen
komst, want voor de vijfde maal werd de
Westlandsche Jeugddag gehouden, iets
waarop de voorzitter in zijn openingswoord
speciaal de aandacht vestigde.
De opening der middagvergadering ge-
sohiedde na het zingen van Ps. 118 1 en
2 en gebed.
De heer v. d. B o s riep daarna de aan
wezigen een hartelijk welkom toe, en deed
dit ih het bijzonder aan mej. Krüger cn
D s. J. S m e 1 i k, beide van Loosduincn,
twee nieuwe bestuursleden van den West
landschen Jeugdraad.
Voorts bracht Spr. dank aan mej. T ro o st
te Naaldwijk en Ds. P. van Hoven te
Honselersdijk, die beiden door drukke be
zigheden hadden moeten bedanken voor de
bestuursfunctie.
Na het openingswoord beklom D s. P.
C'h. van d e r V1 i e t. uit Utrecht 't spreek
gestoelte om een rede te houden over
Onze levenshouding.
Spr. begon met erop te wijzen, dat in den
tegenwoordigen tijd onze levenshouding
zich beweegt in ethische richting. Er is
ccn tijd geweest, waarin het dogma op den
voorgrond trad, men noemde dat den tijd
van de principes.
In het algemeen staat deze tijd echter
niet in het teeken van onderzoek, de leer
heeft niet die interesse meer die zij vroe
ger had. Men is bevreesd voor dogmatische
preeken b.v., het onderzoek verflauwt.
Daartegenover vraagt men meer en meer
naar het doen en laten.
Maar Spr. wil erop wijzen, dat leer en'
leven geen tegenstellingen zijn. Integen
deel, de ethiek sluit nauw aan bij de dog
matiek.
Maar met het constateeren van dit feit
alleen zijn wij er niet, we moeten verdei
gaan en het verschijnsel trachten te ver
klaren.
Als eerste factor voor de verandering
noemt Spr. de verminderde interesse voor
het dogma, en als gevolg hiervan komt de
meerdere vraag naar het ethische.
Wanneer we echter meer studie maken
van ihpt dogma, dan zal het licht duidelijker
vallen op het vraagstuk van den wil.
Als tweede oorzaak noemt Spr." de min
dere waarde welke men hecht aan het
dogma, iets waarop reeds tien jaren gele
den Prof. Hepp de' aandacht vestigde.
De derde factor is de groote plaats welke
het practisch leven zich heeft veroverd
Met de theorie heeft men afgerekend, de
vraag wordt gesteld: „Wat heb ik er aan.
wat doe- ik er mee?"
Maar boven dit all.es stellen wij de theo
rie, vandaar de groote beteekenis van het
vereenigingsleven, waar de vraagstukken bo
studeerd worden.
Voorts is de gecompliceerde tijd waarin
we leven als vierde factor aan te merken
De vraag van onze levenshouding brengt
ons ook in aanraking met Christendom en
cultuur. Zijn deze twee tegenstanders? Spr.
meent in principe deze vraag ontken
nend te mogen beantwoorden.
Christendom cn cultuur kunnen niet strij
den, omdat zij beiden uit Gods hand ko-
We mogen niet aan cultuur-verovering
doen, evenmin geheel verwerpen, wat in 't
algemeen betreft. Maar voor dezen tijd con
cludeert Spr. dat het beter is het offer
standpunt in te nemen, d.w.z. zich buiten
het cultuurleven te houden.
Spr. wekte ten slotte op zich te scharen
achter het Kruis van Christus.
Doordat Ds. van der Vliet noodzake
lijk de vergadering moest verlaten, kon
geen bespreking op het referaat plaats heb
ben.
Nadat het zangkoor „Excelsior" uit Hoek
van Holland eenige liederen had gezongen,
verkreeg D s. J. Sm el ik, van Loosduinen,
gelegenheid tot het uitspreken van eer
wekkende rede.
Helden van den geest.
Met helden van den geest bedoelde Spr.
te zeggen helden die strijden voor den
Christus Gods. Afzijdigheid beteelcent de
groote zonde der lauwheid, en lauwheid
past niet bij den Christen, omdat zij niet
past bij Christus. De Christen heeft de roe
ping een held Gods te zijn in wapenrusting.
Spr. herinnert aan de geschiedenis, be
schreven in Riehteren 5. De boodschap van
deze engel Gods is een scherpe veroordee
ling tegen de lauwheid. Ook wij bevinden
ons in een strijd tegen de machten van
afgrond. Christus wil zich bedienen
Zijn helden, het Koninkrijk Gods wint de
wereld, omdat de helden dat met geweld
nemen.
Als leden der Jeugdverenigingen wil
Spr. de aanwezigen aanspreken als helden,
hoewel in vereenigingen ook wel lauwen
zijn.
Spr. herinnert er dan verder aan hoe in
de kringen van de andersdenkenden men
zich juist werpt op de jeugd, die men het
pionierswerk voor de wereldverovering laat
verrichten. Krachtig wekte Spr. op tot lid
maatschap van een onzer Jeugdvereenigin-
Na deze rede werden nog gezongen twee
coupletten van liet Meisjesbondslied, waar
na D s. S m e 1 i k deze mooie middagverga
dering sloot.
AVONDVERGADERING.
Om 7 uur ving de avondvergadering aan
waarin Ds. H. A. Wiersin ga, van Vlis
singen, sprak over: „Jong Indië", het bran
dend vraagstuk van Oost en West.
Spr. besprak de volgende stellingen:
1. Om „Jong-Indië" concentreeren zich al
le vragen, waarom het thans in het Oosten
gaat.
2. Het „Oosten ontwaakt" wil zeggen: met
name de jeugd daar is zich zelfbewust ge
worden.
3. Deze jeugd is voor alles de z.g. intellec-
tueele jeugd.
4. Dat het vooral deze jeugd is, vindt z'n
oorzaak hierin, dat deze een ideaal heeft
5. Studeeren is volgens velen een weg om
dit ideaal te bereiken.
G. Hieruit is voor een deel te verklaren
het tragisch conflict, waarin „Jong-Indië"
zich bevindt.
7. Van de Zending, d.w.z. van de Ghriste-
lijke Kerk in het Westen hangt voor een
groot deel af, of ze dit conflict te boven
zullen komen.
S. In dit verband laat God ons vooral in
dezen tijd zien, dat Zending „drijven" niet
maar een liefhebberijtje is, maar als in 't
nauwste belang met heel 't wereldgebeuren
ook van vitaal belang voor 't Koninkrijk
Gods.
9. Zoo is „Jong-Indië" niet alleen een
brandend vraagstuk van Oost, ook van
West, waarmede ieder vroeg of laat, willens
of onwillens op gevoelige wijze te doen zal
krijgen.
10. Op de Jeugdverenigingen moet „Zen
ding" behandeld worden als een der meest
belangrijke deelen van de geschiedenis van
de komst van Gods Rijk.
Kerknieuws.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Middelharnis, P. A.
Zeilstra te Sliedrecht.
NED. HERV. KERK
Bedankt: Voor Eemnes-Buiten, E. V. J.
Japchen te Maartensdijk (U.).
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Cand. W. J. van Hoek, van Soestcüjk,
werd Zondag jl. bevestigd als predikant by de
Geref. Kerken op Terschelling, waardoor nu
na een ruim 20-jarige vacature weer eeri
eigen herder en leeraar werd ontvangen. Des
morgens had te Midsland in een gecombinecr-
den dienst de bevestiging plaats door Ds. J.
van der Meulen, van Soest, die tot tekst had
Ezech. 34 11, 15 en 16. Aan de handopleg
ging werd ook deelgenomen door Ds. L. van
Urk, van Sexbierum. Toegezongen werd Ps.
119 9 (gewijzigd). Des avonds deed Ds. van
Hoek intrede in oen gecombineerden dienst te
West-Terschelling met een predikatie over
Joh. 1 3537. Na deze predikatie sprak hij
woorden van dank en waardeering tot Kerke
raden, vereenigingen, ouders en schoonouders,
vriend, bevestiger, consulent, catechisanten en
Gemeenten. Ouderling KL van Urk spraik na
mens de Kerkeraden van „Oost'' en „West"
den nieuwen leeraar hartelijk toe en verzocht
dezen Psalm 134 3 toe te zingen. Ds. van
Urk sprak namens de Classis Franeker eerst
de Gemeente toe en richtte zich daarna" met
een treffend en hartelijk woord tot Ds. van
Hoek. Ouderling van Urk dankte den consu
lent voor de belangrijke hulp, die in de jaren
lange vacature van de Classis genoten werd.
Slotzang was Psalm 72 11. Beide malen wa
ren de kerkgebouwen geheel gevuld, 't Was
voor de Gemsenten op Terschelling uiteraard
een blijde dag. Haar adres is voortaan: Ds.
W. J. van Hoek, Geref. Pastorie, T*|K.chel-
ling.
D s. H. Smelt nam Zondag jl. afscheid
van de Ned. Herv. Gemeente te Doetinchem
met een predikatie over Phil. 1 27: „Alleen
lijk wandelt waardiglijk het Evangelie van
Christus". De naar Druten vertrekkende
leeraar werd aan het einde hartelijk toege
sproken door Ds. G. Groeneboer namens Ker-
keraad en Gemeente; door Ds. P. Warners,
eveneens van Doetinchem, namens de Evan
gelisatie te Gaanderen; door Ds. G. Boersma,
van Silvolde, namens den Ring Doetinchem
cn de afdeeling van het Ned. Bijbelgenoot
schap; door D. van Dam, tot voor kort gods
dienstonderwijzer te Gaanderen; door den heer
A. Husselder, in betrekking tot de nieuwe
kerk in Slangenberg; en door Ds. H. Visser,
namens de Ned. Herv. Zendingsgemeente te
Doetinchem. Toegezongen werd Psalm 121 4.
Ds. L. H. W. Then nis sen, van
Terhorne gekomen, werd Zondag jl. bij de
Ned. Herv. Gemeente van Lutten a. d. De-
demsvaart bevestigd door Ds. A. J. Ruys,
pred. te Utrecht, met Joh. 4 35 en deed des
middags intrede met Lukas 13 17. Na zelf
zich in 't bijzonder tot verschillende colleges
en personen gewend te hebben, werd hy in
toespraken verwelkomd door Ds. H. W. Lo-
vink, van Gramsbergen, als oudste van d<
aanwezige predikanten uit den Ring Ommen;
door den godsdienst-onderwijzer E. Wanders,
uit de buurtschap Lutten*eld; en door Ds. F.
J. A. de Jagher, van De Krim, namens Kerke-
raad en Gemeente. Toegezongen werd Gezang
91 3.
HET 32STE
Men spreekt wel eens van „banden'1, die e»
tussehen een predikant en zijn Gemeente ge
legd zijn.
Ds. G. Alers, predikant der Ned. Hervormde
Gemeente te Nieuw-Lekkerland, die zyn te
genwoordige Gemeente negen jaar diende en
nu naar Dordrecht gaat vertrekken, nam het
twee-en-dertigste beroep, dat hy te N.-L. ont
ving, aan.
In dit geval kan zeker wel terecht van
legde banden gesproken worden.
EEN AFBESTELDE PREDIKBEURT
Men schrijft ons:
Op vele wijzen was in Numansdorp bekend
gemaakt, dat in de morgengodsdienstoefening
van Zondag 14 September j.l. in de Ned. Hérv.
kerk zou optreden Ds. J. D. van Hof,
Oud-Beyerland. De confessioneele predikant
van Numansdorp zou den kansel dus afstaan
aan een Bondspredikant, wat nu niet bepaald
dikwyls gebeurt. Het Bestuur der Evangeli
satie besloot, wegens het optreden van -
van Hof dien Zondagmorgen geen dienst te
houden.
Nadat dit besluit Ds. ten Bokkel Huinink
was bekend geworden, heeft hy zich op Za
terdagmiddag 13 September, met ouderling
Sneep naar Oud-Beyerland begeven: Ds. van
Hof werd ter laatste ure afbesteld.
De menschen der Evangelisatie zyn, vai
alles onkundig zynde, des Zondagsmorgens ii
flinken getale naar de kerk gegaan, doch
keerden, vernemend, dat niet Ds. van Hof.
maar Ds. ten Bokkel Huinink zou voorg.i
naar huis terug.
JUBILEUM DS. K. VAN ANKEN.
Woensdagavond heeft Ds. K. van Anken,
Geref. predikant te Delft, onder veel blijken
belangstelling zijn 25-jarig ambtsjubileum
herdacht.
De Westerkerk, die zoo goed als geheel ge
vuld was, maakte mede door de aangebrachte
palmen en Perzische kleeden die op het podiuu.
aren aangebracht, een feestclijken indruk.
Nadat de jubiloris met zijn familie hadden
plaats genomen, beklom Ds. T. J. Hagen den
kansel. Begonnen werd met het zingen van Ps..
3, het lezen van Efeze 4 116 en gebed.
Hierna heeft Ds. Hagen namens de geheele Ge
rr.eente den jubilaris hartelijk gelukgewenscht.
Gewezen werd op het groote voorrecht om in
bet ambt te dienen, inzonderheid als men dit
met blydschap mag doen, Spr. weet dat dit met
ran Anken het geval is. De wensch werd
geuif dat de jubilaris nog jaren werkzaam
mocht zijn tot zegen van Delft en tot de_ vol
making der heiligen. Naast de blijdschap is er
ook roden tof verootmoediging. Beiden, predi
kant en Gemeente, hebben God te bidden om
vergeving der zonden.
Ds. Hagen bnd'tenslotte den jubilaris toe dat
hij eenmaal met alle broeders en zusters een
eeuwige heerlijkheid moge beërven en ver
zocht de Gemeente staande alle wenschen sa
menvattend den jubilaris en zijn echtgenootc
toe te zingen de zegenbede uit Ps. 134.
mens de feestcommissie heeft daarna de
heer W. H. van Leeuwen in goed gekozen
oorden Ds. van Anken toegesproken en na-
ïens de Gemeente een compleet stel tafel
zilver aangeboden.
erna voerde nog het woord Ds. Joh. Booy,
var. Heinkenszand, en Ds. C. Stam, van I'e*"
lie beiden herinnerden aan den zegenrijk
arbeid van I}s. van Anken in deze gemeente.
Var eerstgenoemde ontving de jubilaris ter.
tweetal boeken :Christus in den ingang en de;-
doorgang van Zijn liiden, door Ds. K. Schilder.
Perr.is gaf een stoffelijk blijk onder couvert
met vrije bestemming. Van Wildervank werd
een brief mee gelukwensch voorgelezen.
Door Ds. C. J. van Binsbergcn werd nog het
•.voord gevoerd namens do Classis Den Haag
en door Ds. V Koers van Noordwijk a. Zee,
r arr ms de Deputaten voor de Zending. In
beider woord kwam uit dat Ds. van Anken
oolc door deze collega's om zyn werk gew
deerd wordt. Een vulpen met gouden tnontee-
ring werd als een blijk hiervan door Ds. Koers
overhandigd.
Als laatste spreker voerde Ds. K. Schilder
var Kotterdnm-DelfsTiaven het woord. Spr.
rro?g zich af nf het jus jubilandi wel goed
is voor een predikant. Ds. Schilder meende in
dit geval van wel, overtuigd als hij was dat
•iet in ce bedoeling lag dc eer van God te
Na het zingen van Ps. 118 4 kreeg Ds
Anl sn het woord. Deze begon te zeggen <!at
het hem en de zijnen haast te veel was. Hij
sprak bet uit zich klein te gevoelen voor zyr
God, Die hem al deze weldader bewees er
hem een goede plaats had gegeven in zyn vori
ge gemeenten en niet her minst in Delft. Van
stonde af aan heoft dit hen» aangetrokken
Delft heeft zyn liefde not*. ontbonden. Spr.
dacht hierbij aan zyn ernstige ziekte en maakt
eok gewag van de hartelijke samenwerking die
er bestond onder de collega's.
Spr. dankte de Gemeente voor al haar üefde
en voor het kostbaar geschenk. Bijzondere
dank werd ook gebracht aan de commissie die
hiervoor arbeidde en de dames die rondgingen,
cn verder aan allen, die het woord hadden ge
voerd voor de goede woorden en gescher ken.
Met bet verzoek om voor hem te bidden, op
dat het Evangelie van Jezus Christus een
voorspoedigen loop moge hebben, besloot spr.
Op zijn verzoek werd daarna gezongen Ps. 133
3, wi arna Dr. W. H. Gispen W.H.zn. met
dankgebed eindigde.
Hierna bestond er gelegenheid voor de
meente om het cadeau te bezichtigen.
In do consistoriekamer heeft de jubilaris
met een groot aantal genoodigden met wion
hy door allerléi verhoudingen meer van nabij
in contact komt, nog een gezellig uurtje door
gebracht. Ook daar werden vele goede
sehen geuit.
Namens het Schoolbestuur entvrne Ds.
Anken hier nog een boekwerk in drie doelen
bestaande, getiteld: „Van Jeruzalem
Rome", door Dr. B. Wielenga.
Ds. van Anken heeft ook hier nog het woord
gevoerd en allen dank gebracht. Gezongen
werd tenslotte Ps. 72 11, waarin Ds. Hagen
in dankzegging voorging.
GRAFSTEEN-Ds. J. H. LANDWEHR
De gedenksteen op het graf van Ds. J. H.
Landwehr, in leven em.-pred. der Geref. Kerk
van Rotterdam, zal a.s. Dinsdag 30 September
's middags half drie, op de Alg=»meene Be
graafplaats Crooswijk te Rotterdam, namens
de Commissie die zich daartoe gevormd had,
aan de familie van wijlen Ds. Landwehr wor
den overgedragen. Deze plechtigheid is vojt
belangstellenden toegankelijk.
NED. GEREF. GEMEENTEN
De Classis der Ned. Gereformeerde Gemeen
ten in Nederland en Duitschland zal vergade
ren op Dinsdag 30 September a.s. in het kerk
gebouw Goudschestraat 100 te Rotterdam.
Aan den vooravond zal ter plaatse een bid
stond worden gehouden, waarin Ds. K. P. de
Groot, van Delft, zal voorgaan.
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS
PROF. Dr. L. DE BLIECK
Prof. Dr. L. de Blieck, hoogleeraar aan
de Rijksuniversiteit te Utrecht, is benoemd
tot officier in de Kroonorde van België.
ProL R. P. VAN CALCAR.
Vrijdag 26 Sept. a.s. zal het 25 jaar geleden
zijn, dat Prof. R. P. van Calcar, hoogieeraar
in de gezondheidsleer, bacteriologie en ge
neeskundige politie, als zoodanig aan de
Leidsche Universiteit werd benoemd. De
hoogleeraar wensoht dien dag ongemerkt te
laten voorbijgaan.
Prof. van CaLcar, die tevens directeur is
van het bacteriologisch laboratorium der
Leidsche Universiteit, werd 11 October 1872
te Veenwoudcn geboren. Hij studeerde
1892 tot 1896 in de Geneeskunde aai
Gem. Universiteit en werd aldaar 6 Novem
ber 1987 tot arts bevorderd.
Na eenigen tijd in verschillende zieken
huizen als assistent werkzaam te eijn ge
weest, werd hij in 1905 benoemd tot hooe-
leeraar in de bacteriologie en gezondheids
leer aan de Leidsche Universiteit als op
volger van Prof. Mac Gillavry. Hij aan
vaardde dit ambt den 26sten September van
dat jaar met een rede over: „Het heden
daagsohe standpunt van het toxine-vraag-
stuk".
Verschillende, waaronder zeer belangrijke
werken, zijn van ziju hand verschenen, o.a
zijn bekend leerboek der klinische bacterio
logie (1906); Immuniteitsreacties cn eenige
harer toepassingen voor kliniek en labora
torium; Tuberculose und Irmninitat: Over
de aetiologie van het carcinoom; De betee
kenis der voedingsleer bij schaarschte van
levensmiddelen (1917); De kanker en ziju
ontstaan, enz.
Als rector magnificus der Leidsche Unl
verslteit hield hij op den Ssten Februari
1921 een belangwekkende rede over de ont
wikkeling en de beteekenis der moderne
bacteriologie.
Prof. van Calcar Is vooral bekend door
het door hem uitgevonden procédé voor
ku^tmatig veevoeder tijdens de veevoeder-
sch®arschte gedurende den oorlog, waarvoor
hij bij Leiden een groote fabriek vestigde.
Zooals reeds gemeld, wenscht Prof. van
Calcar zich morgen aan ieder huldebetoon
onttrekken en is daarvan dan ook door zijn
talrijke leerlingen en oud-leerlingen, die
aanvankelijk zich tot een comité haddcu
willen vormen om hun leermeester en oud
leermeester te huldigen, afgezien.
TECH. HOOGESCHOOL TE DELFT
In de vacature Prof. Dr. G. A. F Molen-
graaff werd Prof. Dr. Ir. G. van Iterson be
noemd tot lid der Algemeene Commissie
voor internationale studieaangelegenheden.
MIDDELBAAR ONDERWIJS
COLLECTIEVE ONTSLAGNEMING
Te Leiden is in de j.l. gehouden ver
gadering van den Gemeenteraad benocmo
tot lid van de commissie van toezicht op
het Middelbaar Onderwijs Dr. J. G. van Es,
welke niet geplaatst was op de voordracht,
die dezo commissie bij den Raad had inge
diend. Hierin hebben de overige leden dezer
commissie aanleiding gevonden collectief
hun ontslag bij den Raad in te dienen. Zij
hebben dit gedaan in een uitvocrigen brief,
waarin de motiveering van dit ontslag wordi
meegedeeld.
LAGER ONDERWIJS
ONDÊRWIJZERSBENOEMINGEN.
Huizum bij Leeuwarden (Chr. Nat.
School, Zuiderstraat 21, hoofd J. G. Ven
huis), mej. N. van der Veen te Joure.
's-Hertogenbosch (U. L. O.-School,
Geert van Woustraat 1, hoofd J. Zwiep), A.
A. Gh. Steller te Chêvremont-Kerkrade (aan
genomen), en voor tijdelijk (1 Oct.1 Jan.j,
M. van Baaien te Den Haag.
N i e u w-L ekkerland, P. Scherpen-
zeel te Lexmond.
Te Gorinchem vergaderde Woensdag
jl. in de Doelen de Schoolbond der Chr.
Scholen van het Land van Altona, Vijfheeren-
landen en Alblasserwaard. De vergadering
werd om 10 uur geopend door den voorzitter.
Ds. Ph. Vreugdenhil. Na enkele besprekin
gen werd het woord gevoerd door Prof. Dr.
A. Noordtzy, van Utrecht, die het onderwerp
behandelde: ..Het vertellen aan de Kinderen"
In de middagvergadering sprak de heer
J. Gras, van T)en Haag, over: „Het geheugen
in ons hart?" De heer Gras sloot deze leer
zame vergadering, die goed bezocht was, mef
dankzegging.
GROEI.
Te IJmuiden-Oost telt de twee jaor
geleden geopende „Julianaschool" der Ver
ecniging voor Chr. Volksonderwijs thans
bijkans 400 leerlingen. Dientengevolge zijn
twee klassen oniiergebracht in dc vlak bi;
gelegen gemeentelijke arebidsbeurs en is
het gymnastieklokaal ook tot leslokaal in
gericht. Met het bouwen eener School, die
..Emmaschocl' zal genoemd worden, is pas
een aanvang gemaakt. In ons vorig
nummer hebben we meegedeeld de benoe
ming van een hoofd dezer tweede Herv.
Chr. School.
NEDERL. MONTESSORI VEREENIGING.
Deze Vereeniging hdudt te Dordrecht
op Zaterdag 27 en ook op Zondag 28!
September een Algemeene Vergadering. Des
Zaterdagsmiddags hééft ten stadhuize een
officieele ontvangst plaats. Daarna volgt een
huishoudelijke vergadering. Des avonds
treedt Prof. Dr. L. S. Ornstein, van Utrecht,
in een openbare vergadering op met het on
derwerp: „Overlading". Het Zondag-pru-
gramima laten we achterwege.
HET ONDERWIJSRAPPORT-RUTGERS.
Naar de „Tijd" verneemt, zal het rapport
van de Staatscommissie-Rutgers betreffende
het algemeen vormend en het buitengewoon
L. O. over enkele weken verschijnen.
Belangrijke objecten van bezuiniging
heeft de commissie niet gevonden. Op die
Rijksuitgaven voor 'het L. O. is besparing
slechts mogelijk door beperking van het
aantal leerkrachten.
Doch na het royale gebaar van het Ka
binet-De Geer, waarbij de thans geldende
differentieele leerlingcnschaal opnieuw
werd ingevoerd, zou een eventueel voorstel
van de Staatscommissie tot vergrooting der
klassen, om een ietwat belangrijke bespa
ring te krijgen, geen redelijke kans heb
ben te worden aangenomen.
De wijziging der L. O.-wet, die in ds
Troonrede is aangekondigd, zal derhalve
niet zijn een ontwerp bezuinigingswet, doch
slechts een technische herziening van en
kele belangrijke onderdeelen, welke echter
de Rijksuitgaven voor het gewoon L. O.
onverminderd laat, terwijl de kosten van
het buitengewoon L. O. vermoedelijk zullen
stijgen.
EXAMENS
PROMOTIES
Teehn. Hooge school te Delft. Ge
promoveerd is tot Doctor In de Technisch*
Wetenschap, op een proefschrift getiteld ..Het
temperatunrsverloop In koelrlbben cn de be
rekening dezer ribben de he*r C. P. M M.
Bogaerts. werktuigkundig Ingenieur. Ie luite
nant der Infanterie (vlieger N.IJj.), geboren te
ACADEMISCHE EXAMENS
chn. Hoogeschool te Delft. Gest.
kunde: prop.-ex.. de heer W. H. Vroom
J. P. A. van den Oever te Don Hna
V r n e Universiteit te Ami
dc groep voor het admlss
Rivierberichten.
HANS WEERT. 14 SEPTEMBER.
Gepasseerd en bestemd naar:
ROTTERDAM: Telegraaf 14 en 6 st Onder-
sming V. st.Johanna. Koreman Lcocadte. Sey
del: Flandria. Niesen: Trio. Hooglander; Schel-
i. Lockefeer; Anna. Buyks.
Johanna. Kalle.
ASSEN: Sari. v d. Breevaart.
AMSTERDAM: Sambre. Otte.
GPIJPSKERK: Nooit gedacht. Nagtegaan.
ZIEP.IKZEE: Schouwen, st.
MIDDELBURG: Adriana. Bootsgesel:
W1ERINGERWAAKD: Leon. De Decker.
DORDRECHT: Franz Pitz;Wlllen\ van Wl-
renlngen; De tijd. van Duynen: Teirme, Telr-
Ilnk: Xante. Meyer: Sama, Verhulst.
IJMLTDEN: Oome Hein. st.
ALKMAAR: Albelma. Swets.
RENKUM: Presto, de Vuy.-t.
OIRSCHOT: Tema: ralincks.
HELMOND: Christina, van Keulen.
WETRT. Famtlietrouw. den Outer.
BERGEN OP ZOOM: Patrias. Verkouteren.
ENKHUIZEN: Clazlna. Zuurmand.
AVERKENDAM: Charlotte, van Riet; Victor,
De Smet.
FRANKRIJK: Stad Aalst IkK: Tanagra, Klein
Oberon. Ruquaert; Mosella. Sander.».
BELGIE: Rijnschelde 8. at.; Sanl 5. Mertens
2 Gebroeders, van Alphen: Time Is money. Rif-
fout Morgenster 2. Maas: Caypso. Sltgmund:
Nautilus 10. Feenstra: Alfree, Sega'C
j'ong°SNautllus 9. korstnn...
Kinderdijk. Buurman; Baden 47. Zweldlnge,
Comptoir 27. Bley; Wcltfriedc, Welker: Baden
58. ZimmermannSt. Antolne, ratiwels.
BELGIE: Stormvogel, St.; Unilever 12, van
Lier;; Ludoclca Maria, van Cauteren; Paula
Jean. Verbrackeu; Heinrich August. Bootsgezel
Passin, Oomens; Wierlngen. v. d. Klooster; Ba
den 4. Kissel: Ferdinand, RUkcn; Friesand. ter
Horst: Dortelman 2. Leiman; Elsabcth. v Holt;
Mnchlensteen 24. Janssen; Lc:or Pieterman: Vcp
wisseling, van Zweerlen Louis. d. Wielen;
Louis. v. d. Wielen; Mercurlus. van Zanun; Spea
Me». Touw; Spera. v. 0. Vlület; Oka. Verst me
ten Verwisseling, van Zwlenen: nipplnr 4. Rlnlc
Leeuwenburg, Janssen; Risico. Smit. Petronall;
Jol Ie; Wilan. v Strien Bavaria 24. Spanckman;
Vesta, SchullerNomadisch, v. Hecswijk; M> r-
rhe. Schoning; Spes salutls. Leun Ia.
LOBITH. 24 September.
Gepasseerd vóór 12 uur en bestemd vóór:
ROTTERDAM: st. Harmonie 3e st. Dordrecht,
st- Dula; st. Progres; st. Flat Vol. 5: st. *Val-
sum 1- st Fata Morgana: st. Escaut 1; st. Ra»
kata' 'st. Gerard: st. Umburgla; st- Garui*;
st. Obi; st. Werner; st. Joh. Kessler; st. Wil
lem 3: Welfra, I
v. d. Wijngaard
voor do Theol. Faculteit, welke
bestond, hebben 3 cand. zich teruggetroV
zlln er 5 afgewezen. terwUl met 2 hunner
ilnngd zUn
heeren W. G. van Dijk te HUk<
Hoekptra te Garijp (Fr.) Van de eerste griep
-slaagden nog dc hecrcn J. van Harmeien te
Den Kaag en F. H. Kamphuis te Amsterdam.
Gesl.8 Apothekersassistent,1 de* dames 'j. "m."™
Arts te Nijmegen en A. E. Visser te Dubbel
dam. Afgewezen 1 candld&at.
Wis- en Natuurkunde .hoofdv. Pharmaclc:
doct.-ex„ de heer P. Bouman
Itelt te NB megen. Oe-
M.
Kallen te NUmcgcn.
EXAMENS-STUURMAN
en Haag. 24 Sept Geslaagd
j. Knoestcr. w. A C. Weurm
aart. de hee-
Kunst en Letteren.
ANNA DE SAVORNIN LOHMAN. f
In het Diaconesscnhuis Bronovo te Den
Haag is op 62-jarigen leeftijd overleden
Jonkvnouwe Catharina Anna Maria de Sa-
vornin Lohman. Zij was de dochter \an
Jhr. Mr. A. F. de Savornin Lohman en
Vrouwe F. J. Al her da van Ekenstein.
Zij was een bekend schrjjfstcr.
Algeria
Maas]
oumeester; Frista. Hutjes: Wolsum 2,
Spero. Arends: Mathllde. Rings;
Al tra. de Reuver St. Antoln*
Verhoef: Anna. Looyschel
dagers; Rhenani
7 -77,""aMSTERDAM r
Kooiman: Baden 57. Jonker: ZUTPHKNï
Olte-
L Wiel; Hofnungstenwi
V&lburgla Sophia. Werner^ Baden 18,
ow Esch) VREESWIJK:
hanna (v. d. Boom)HARLINGEN
il&ghFlU)
37. de Leeuw; LEERDAM;
r Baars: DEN HAAGJomar,
Borsje; Constant, v. SchUndel; SCHIEDAM;
Hendrlka Arnolaa. Rooming: VL1SSINGEN:
Michel Angelo. HevstOUDE WETERINGHoop.
op Behoud. J Sta'j
L. d. Wal: HAARLEM: Cornelia,
ALPHEN a d. RIJNClementine,
BSTERNEUZEN Spes Secunda. Pols]
ZWOLLERKARSFEL: Rival. Dulzendetn»DE
VENTER: Emanuel. Bruins: UTRECHT: Cor
nelia. v. Steen; HEENVLIET Wie weet de weg.
Book; S-GRA VEN DEEL: Tryntje. de^BoomJ
KEDIOHEM: Kxc
SLUIS: Apollinarh
>r. Nout HELLEVOEI*-
V LI SS ING EN Le-
„ardo Huissen; DORDRECHT: Kanaalvaart
Haring: MOORDRECHT^: Morgcnst
>ver 34. e
Purman; LO-
loopoyu.Ma, v^BK^lsefa^Buskop Trans
ports 33. de Mcycr^Gcertrulda, v J^.h' osn "z
loop; Syblila,
Iphur. Duut; Helena, Rasch; Os'o 12,
-. JVapercnPre?'- «««►>•- Rn"™3
'orpejo, v. Bo\
Sophie,
70. Nagelkerken;
rio. Pieterman; Antonio. Abra-
liamseJoanna, demon: Caastopè. HeynsVo»-
ges. Engel; Fina, v. Wijk; l'Union. Dalmê; Lo
belia. Cobbaut; Phillpplna, CourtsProvidence,
Rcynen; Ttlcas. Tllborg; Transports GO. Pauw
DUITSCHLAND: J.A.G.. v*"u>
Ingen
ïrtha, i
Gepasseerd na 12 uur cn bestemd
ROTTERDAM: st. Fr. Haniel 22;
Hen9bergen; Gerardus Majells. Hier
stra; Lena. Vogel; Anna ChrisUna. Brltt: Kmill
MUssig; Wallenstein. Runkle;
KuhnleStad Mechïi
man; Ncbuleuse. He!
Dusscldorp: AMSTERDAM: Rlvi
I KAMPERE1LAND: Een
dracht BrUtler: STIJL EW1JK: St. TheresU.
Engelaar; I>EN HAAG: Anher. Brulnsma: NIJ.
MEGEN: Agne». Wen DOKKUM: Onderoo.
ming. KlosBIERSUMJanna Helena, Smits.
DE STEEG: Johannes. Dekker: HAAGSCRE
SCHOUW: Willem. Ru».::n: LEIDEN: Florti
Helena do Craaf; CAPE! LK ad. IJSKL: Hel-
mag tvlsius: DORDRECHT: Waal. Krootjeo;
ZEVENBERGEN: Concurrent. SlbrUnsNIEU-
WENDIJK: Marls Stella. Kutjes; NIJMEGEN.
Eli se Timmerman; PUTTERS HOEKCornelia
Adrlar.a. v. Oo.=tcn. BERGEN OP ZOOM: Sapho»
Rahauscr: VLAARDINGEN Emma. Forges;
DE KEMPEN: Harmo, Hulsman; BEST: Anna,
Broeken; SAS v GENT: Vertrouwen. Smits,
DORDT: Kalis. Weber; SLUISKIL: Rafael, r,
Winsen; VLAARDINGENKlrlahima, Momrn.
BK!-CI?: st. Ophlr; Jo ephtne. de l^ege; F#i
liale. de Vos; Dra na co 1. Plocgacrt
DUITSCHLAND: IJssel 4. Art:; s Junr,j DJ
Onderneming. Goedhard; s. Gonde; Stondart
Morse; Josepflna. Arr.?Jeanne. Rosier: Rita
VcrwelJOp Hoop van Zegen. Sorpe; s
2: Hammonia. Boon; Walsum 4. Altter; Taxa»
drla, Lentjes; 3 Gebroeders. Mooy; Vlos. Ba»
tiaansc5 Gebroeders, MulderZeldenrust
Trouwborst VerandeRng, Melnen; o. Noldlnai
Arna. Dekker; Nemo, Huygcns; St. Antonlud
Boodts; Theodella. de ClerckIrene. Renncid
Irma. Mussche: s. Renla: Carl Paul 2. Hartsul
Kloet. Rosenbrand. s. Vilt; Frlcka. Smltj
Hot
Llni-)uci
achelhai
Loghcm; Exvoto, Feil; Drel Brudee
Jle Gqschwlstcr, Snr.dcr; s. Mercator)
Krapp; Die Gqs<
Drie Gebroeders, de Bruin; Tleii
ChrisUna. Alsbtch; S«
Marlnus Teunls. Llnganl
la. Schaden: Zes Gel
rctha, Schneldet
Sontls. Fricdmann. s. St Odiloj
Bucliler Cathcxlna. _Pol«s. Snga]
tharina. Schoote'ns; Raymond. Seek
ich. v. Koeverden; Risico, v. Oosten
tmpermans. Adrians 2; Raplde. Par
•n; Margd
Rhcinfahrt, Mus-slg; Phontl
Rhenan 4. v. d. Enk; s. Kronos 2; Modestiij
Hoek; Rhenania 22. Kinnier; s Attilla: a._Wltl
helmCathai
H. R. Disc
XOHIhu IMPHVH
doel; He de France. Heyien; Wlnne. Jasper; m
Ranb Kerchcr 12; Hello». Llcbeton: Ündln^
Schmidt; s. Rein; Nymphea. Vobnar; Gelrla)
Bokslag; Pax. Brands: Margarelha. Damstraa
Cornelia; Lena. Kik; GeertruMa, Zuring; 2 G»
broeders. Blom; Bon Mere. Otten; Quo Vadla
Kamphulzen: Concedo. Landsheerjpne. v. StraJ
«Mn- K Vaart 11: Harmlna, ■fcltlcsdtjk: 1
PoS: Gcertrulda
ilde Ouderzorg. <4
DUk; do VHJt Stooter; Obo. Onstwcdd-r; PhoW
hu.v; Maria. Stouthards. Lu tin; Laztdragsa
Ending; Goede VerwachUng. Neet; Vtatcr, Wlrthj
denburg; Heicne Gertruida, d« Vricj; Bernar.
dina. v, Elburg; s. Credo; Alloc. AcdaMontj
Leono. Lands kroonFlorent v. Dongen; Annd
2. Tempelaars; Oso 14. Roosmalen; Oso 5. Bo»
Gepasseerd na middags 12 uur en bestem4
Noord; Hollandla. Post; l*ro et Conir^
«stoter; Keer Terug. v. Steen. Cornelia. Go»
drUan; de Ble. Rcs Nova. s. Pervaua. Hart
monleNedu. VargauwcnJustine. Philip»
Proan, v. d. Boseh; Clara. Janssen. MastaJ
Oomen; Rust Roest. Plug; Flela»; Camee^
Brehm; Baden 2S. Wane; Harmonie 2; a. Ha»
monle 4; Berm» Koode; Gerrltje Hendrik»
d Zeg;,ElnU»cbl_i lltcvjj
Eberstouu IJndcfnana.