DE RIJKSDAGVERKIEZINGEN
MAANDAG 15 SEPTEMBER 1930 EERSTE BLAD PAG. 2
DE ZETELS DER NAT.-SOCIALISTEN
BIJNA VERTIENVOUDIGD
WINST DER COMMUNISTEN
De Sociaal-democraten achteruit
Zelden is er in DuitschJand een verkie
zingsstrijd gevoerd met zóóveel inspanning
en zóóveel felheid als die van de laatste
weken.
Het zijn vooral de partijen van uiterst
links en uiterst rechts: communisten en na-
tionaal-socialisten, die daarbij zich niet be
paald hebben tot woorden, maar elkander
en anderen met stoelen en bierglazen te
lijf zijn gegaan.
Zaterdagavond jl. was het, na al die her
rie, te Berlijn betrekkelijk rustig.
Voor de laatste keer gebruikten de par
tijen de gelegenheid om de mensohen over
te halen op hun lijsten te stemmen.
Niet minder dan 200 optochten werden
met goedvinden van de politie gehouden,
allen voorafgegaan door vaandels en mu
ziekkorpsen. De straten lagen als het ware
bezaaid met verkiezingsmanifesten. Op de
groote pleinen hadden eenige partijen luid
sprekers doen opstellen.
Ondanks de betrekkelijke rust, heeft ech
ter de laatste dag voor de verkiezingen bij
een botsing tusschen communisten en na-
tionaal-socialisten twee dooden geëischt,
terwijl ook eenige personen gewond wer
den.
De verkiezings-Zondag.
De verkiezingen zelf werden althans in
de hoofdstad des rijks door goed weer be
gunstigd.
Reeds vroeg in den morgen was het in
de stemlokalen zeer druk. In de regeerings-
wijk hadden zich, zooals gewoonlijk, vele
nieuwsgierigen verzameld, voornamelijk in
de Jaegerslrasse li, waar tegen kwart ovpr
acht 's morgens Rijkspresident von Hin
denburg, vergezeld door staatssecretaris
Meissner, verschenen om hun stemplicht te
vervullen. De Rijkspresident werd met hpe-
ra-geroep begroet.
Tegen den middag had in Groot-Berlijn
veertig tot vijftig procent der stemgerech
tigden hun stem uitgebracht. In vele wij
ken, vooral in die der arbeiders, werd nog
drukker gestemd.
De propaganda der politieke partijen be
perkte zich Zondag voornamelijk tot het
verspreiden van vlugschriften, terwijl ook
spreekkoren zich op straat vertoonden. Bo
vendien zag men, zooals gewoonlijk, vele
vlaggen cn transparanten op vrachtauto's.
In de groote verkeersstraten der binnen
stad verzamelden zich nu cn dan groepen
menschen, doch deze werden spoedig dooi
de politie verspreid.
Over het algemeen kan gezegd worden
dat de verkiezingsdag te Berlijn betrekke
lijk rustig is verloopcn.
Te Neukölln moest de politie in den
middag optreden togen sterke samenscholin
gen van communisten. Te zes uur Zondag
avond bedroeg het aantal te Berlijn opge
brachte personen ongeveer 500. Hieronder
zijn ook begrepen do arrestaties, die in
den afgeloopen nacht hebben plaats gehad,
cn welke in verschillende deelcn van de
stad moesten geschieden.
75 tot 90 procent opgekomen.
Gedurende het laatste uur voor het slui
ten van de stembus werd het verkeer op
straat nog veel drukker. In vele stemloka
len moesten de kiezers tengevolge van den
grooten toeloop wachten. 1
Bij steekproeven in eenige lokalen bleek,
dat 75 tot 90 procent der kiezers is opge
komen.
Volgens de tot gisteravond zes uur in
Berlijn ontvangen berichten hebben op den
verkiezingsdag nergens ernstige botsingen
plaats gehad.
Uit de uitslagen, die in den. loop van
Zondagavond te Berlijn bekend werden,
bleek, dat vooral de radicale partijen, do
nationaal-socialist.cn en de communisten, bij
deze verkiezingen aan de winnende hand
zijn.
De sociaal-domocrat.cn loopen eenigszins
terug, doch de verliezen van de Duitsch-
Nationaleu cn van de Duitsche Volkspartij
zijn zeer groot.
De nationaal-socialisten, die te Kiel in
stemmenaantal stegen van 1286 tot 15.384,
zijn het vooral die de kiezers van de Duitsch
nationalcn en de Duitsche volkspartij af
nemen
Het heeft weinig zin om van de \oorloo-
pige uitslagen, die ons in ruime hoeveel
heid ten dienste staan, veel te vermelden,
omdat we mogen verwachten, dat deze voor
loopige cijfers in den loop van den dag
zullen verbeterd worden.
De laatste gegevens, die ons op het oogen
blik ten dienste staan, ontvingen we in den
loop van den morgen.
Volgens deze zul de nieuwe Rijksdag be
staan uit 573 afgevaardigden, tegen 490 van
don ouden Rijksdag.
Zeer waarschijnlijk zal de Rijksdag als
volgt zijn samengesteld: Soc.-democraat 143
(vorige Rijksdag 152), Duitsch-Nationalen
41 (73), Centrum 69 (01), Communisten 76
(54), Duitsche Volkspartij 26 (45), Staatspar
tij 22 (vroeger Democraten 25) Economische
partij 23 (23), Beierschc Volkspartij 18 (17),
Nation aal-Socialist en 107 (12),
Landvolkpartij 18, Landsbond 3, Duitsche
boerenpartij 6 (8), Duitsche Hannoverpartij
5 (3)( Conservatieve Volkspartij 2, Ghr.
Soc. Volkspartij li.
Het meest opvallend is in dezen uitslag,
dat de Nationaal-socialisten hun aantal ze
tels bijna vertienvoudigd hebben en van
een verdwijnend kleine groep opeens de
sterkste fractie in den Rijksdag zijn ge-
I worden na de sociaal-democraten. Aan de
links-radicale zijde hebben de communisten
niet minder dan 22 zetels gewonnen. De
grootste verliezen hebben geleden de D.-
Nationalen en de Duitsche Volkspartij.
De verliezen der soc.-democraten zijn ook
belangrijk, indien men bedenkt, dat het
aantal uitgebrachte stemmen bij deze ver
kiezingen belangrijk grooter was dan in
Ilk*.
Het Centrum en de Economische partij
hebben zich gehandhaafd, terwijl de veran
dering van Democraten In Staatspartij wei
nig resultaat heeft gehad.
De eindcijfers zouden eerst vanmiddag be
kend worden.
Dc Nationaal-Socialisten hadden Zondag
avond in het sportpalast een vergadering
bijeen geroepen in iwelken dien uitslag dei-
verkiezingen zou worden bekend gemaakt.
Het gebouw was tot den nok gevuld. De
bekendmaking der uitslagen geschiedde
door middel van lichtbeelden. Elke nieuwe
overwinning den Nationaal Socialisten werd
met luid1 gejuich begroet. De winsten der
communisten lokten een heftig gefluit uit.
Kort na middernacht heeft Dr. Goebbels
onder geweldig enthousiasme nog eens
het doel der Nationaal Socialisten uiteen
gezet en gesproken over de voorwaarden
voor een eventueele deelneming der Natio
naal Socialisten aan de Regeering. Deze
voorwaarden zijn: de bezetting van het
Rijksweer-ministerie en bot Rijksministerie
van Binnenlandsche Zaken, het verbreken
der banden met de sociaal-democraten en
nieuwe verkiezingen in Pruisen enz. enz.
Wanneer de andiro partijen op deze
voorwaarden niet in gaan rten zullen de
nationaal-socialisten met hun meer dan
100 zetels in de oppositie blijven en als
het moet zullen zij obstructie voeren.
Nu de uitslaig der verkiezingen bekend
is komt aan de orde de vraag op welke
basis een nieuwe regeering moet worden
gevormd. O.a. is de volgende Coalitie
mogelijk:
Een meerderheidscoalitie van de groote
coalitie versterkt >met de economische par
tij beschikt over 301 stemmen hetgeen een
(meerderheid van 19 stemmen op een oppo
sitie van 272 stemmen is.
Een tweede meerderheidscoalitie is mo
gelijk n.l. de Regeering Bnining met steun
der soc.-dtem. waardoor de Regcering be
schikt over 352 stemmen waartegen een op
positie van 224 stommen, zoodat de meer
derheid 125 stemmen bedraagt.
Ter betere oriënteering van den lezer her
inneren we er aan, dat de Nationaal-
socialisten de partij zijn, die onder leiding
van Hitler en Dr. Goebbels staat.
In de verkiezingsvergaderingen hebben de
sprekers van deze groep vooral laten we
ten, dat zij beoogen Duitscliland vrij te ma
ken van de oorlogsschatting van het Young-
plan, die het Duitsche volk tot in geslach
ten in economische knechtschap dreigt te
houden.
Hun strijd ging dan ook tegen dc par
tijen van dc z g. vcrvullingspolitiek.
Wanneer zij de meerderheid verkregen
zouden hebben, had men dus een volkomen
omkeer in de houding van Duitscliland te
genover het buitenland kunnen verwachten.
Als sterke en aggressieve oppositie in den
nieuwen Rijksdag zullen zij zeker in staat
zijn bet beleid van elke regeering. die thans
komen kan, te dwarsboomen cn liet valt te
venvachten, dat zij dat niet zullen nalaten.
Hun ontzaglijk sterke groei van thans
maakt de toekomst van Duitschland's bui-
tenlandsche positie in elk géval zeer on
zeker .Men mag zich de vraag stellen of
dc verkiezingen deze jong-Duitsche fascisten
niet tot de sterkste partij zullen maken,
waarna de dictatuur voor het binnenland en
een algehcele koersverandering naar buiten
tot de waarschijnlijkheden zullen gaan be-
hooren.
Zoover is het intusschen nog niet.
Voor het oogenblik is in elk geval nog
een voortzetting van de coalitie-politiek te
verwachten.
BLOEDIGE DEMONSTRATIES
TEGEN DE POOLSCHE
REGEERING
TWEE DOODEN, VIJFTIG GEWONDEN
De demonstratie van de Zentrolew tegen
de regeering, die Zondag te Warschau is
gehouden ,is met een bloedige botsing tus
schen de demonstranten en de politie ge
ëindigd, waarbij twee personen gedood en
velen gewond werden.
Aan de protestvergadering namen onge
veer drieduizend personen deel. Daarna
werd een optocht geformeerd, die zich naar
de binnenstad begaf. Sterke afdeelingen po
litie traden met de blanke wapens tegen de
demonstranten op. Daarop werd uit de de
monstranten een bom naar de politie ge
worpen, die evenwel midden tusschen de de
monstranten ontplofte. Tegelijkertijd scho
ten andere demonstranten op dc politie,
waardoor onder de menigte een vreeselijke
paniek ontstond. Vele ernstig gewonden ble
ven op straat liggen. De lichtgewonden
vluchtten in de huizen. De politic, die daar
op van de vuurwapens gebruik maakten
slaagde erin de demonstranten spoedig te
verspreiden. De straten vertoonen bloed
sporen en in de huizen zijn schietgaten.
Ook de tramwagens vertoonen sporen van
het schieten, terwijl op de straat achter
gelaten hoeden cn stokken en patroonhulzen
werden gevonden.
Volgens dc tot nu toe bekend geworden
gegeven werden te Warschau een officier en
verscheidene agenten van politie gewond.
In het hospitaal werden vijftig gewonden
verbonden. Ongeveer honderd personen wer
den gearresteerd. In de stad heerscht groote
opwinding.
Ook in eenige provinciesteden hebben bot
singen plaats gehad. In Lae werd een
socialistenleider gewond, terwijl in Lublin
een groot aantal arrestaties plaats had. In
Thorn hebben eveneens ernstige botsingen
plaats gehad, waaronder een aantal perso
nen, onder wie twee politieagenten, gewond
DE VOLKENBOND
Dreigement van China
China heef bij den Volkenhondsraad den
sch gestold, bij de a-6. raadsverkiezingen
herkiesbaar te worden verklaard.
MASSA-VERGIFTIGING IN ENGELAND
Door het eton van bonbons met arsenicum
Te Stoke-an-Trent zijn vijftig kinderen
ziek geworden na het eten van bonibons, die
in de fabriek, waari w,e waren gemaakt,
met amsemfcuTn impleats van met suiker wa-
besfrooid. Door de poliitie werd een zak
en kist met arsenicum in de fabriek in
beslag genomen. Men weet nog niet of men
et een vergissing of een misdaad te maken
heeft.
Intusschen worden uit verschillende an
dere plaatsen nieuwe gevallen van vergifti
ging gemeld.
IRIGOYEN MAG NIET WEG
Uit Buenos Aires wordt gemeld, dat ge-
ieraal Uriburu, de nieuwe machthebber in
Argentinië bepaald heeft, dat ex-president
Irigoycn ,die zich aan boord van een Argen-
tijnsch oorlogsschip bevindt, het land niet
mag verlaten.
Clrili heeft als eerste staat de nicuwé re
geering van Argentinië erkend.
DE ZEPPELIN BESCHOTEN
Zoowel op den weg naar Moskou als te
rug blijkt de „Graf Zeppelin" nabij de Rus-
sisch-Lettische grens beschoten. Van Letland
sche zijde wordt tegengesproken, dat dit
op Letlandsch gebied zou hebben plaats ge
had.
DOODVONNISSEN WEGENS SABOTAGE.
Naar uit Moskou wordt pomolrl. 7i>n
do rechtbank te Tschita drie ingenieurs ter
dood veroordeeld ter zake van sauuUgc g
plecgd in de goudmijnen in liet Baikal ge
bied.
De doodvonnissen zijn reeds voltrokken
PROPAGANDA-MAAND SEPTEMBER 1930
Het blad van de lezers voor de lezers
Ondergeteekende geeft op als abonné op dit blad de(n) volgendc(n)
persoon(onen):
AANBRENGER:.
(Namen en adressen volledig invullen.)
Onderteekeolne van aanb
Op te zenden aan het bureau van ons blad.
Kwartaalabonné's ontvangen tot 1 October de verschijnende nummers gratis.
Naar de „Express Poranny" uit Wilna
meldt, zouden aan den Russischen kant
•an de Poolsche grensplaats Hlobuszany
150 Russische boeren, die uit Rusland pro
beerden te vluchten, neergeschoten zijn.
DE GRAAN-INLEVERING IN RUSLAND.
Geheel onvoldoende
Volgens via Kowno uit Rusland ontvangen
berichten maken de sovjet-autoriteiten thans
dc cijfers bekend voor de uitvoering van
het plan tot inlevering van graan voor de
maand September.
Hieruit blijkt, dat de boeren hun verplich
tingen tot het verkoopen van hun graan
aan de regecring niet voldoende nakomen.
Van de in September verlangde hoeveelheid
is in dc eerste tien dagen slechts 20.6 pCt.
waarvan in dc laatste vijf dagen 10.7 pCt.
ingeleverd.
De aflevering van graan aan de regecring
is dan ook geheel onvoldoende.
EEN VLUCHT JAPAN—AMERIKA
Zaterdag te 21.08 uur Midd. Europ. tijd,
zijn do Amerikaansche vliegers Bromley en
Gatty van Sambongi in Japan gestart voor
een vlucht over den Grooten Oceaan naar
Tacoma, in den staat Washington. De af
stand bedraagt 8000 K.M.
HET ONWEDER IN ITALIË
Vele streken van Italië zijn in den nacht
van Zaterdag op Zondag door ernstige on-
weders geteisterd. Aan de Liburische kust,
in de buurt van Genua, werden door een
wervelstorm niet minder dan 2000 boomen
ontworteld, daarbij waren eenige eiken van
honderden jaren oud, en vele olijfboomen.
Te Palermo worden vele visschersschepen
vermist, die Vrijdagavond voor het opkomen
van het noodweer waren uitgevaren.
DEN OCEAAN OVER IN EEN 10 TONS
BOOTJE
Don Enirqut Blanco, professor iin het
Spaansch aan de Iowa-Universitedt, heeft met
zijn vrouw en zijn tienjarig dochtertje in een
bootje van 10 ton den Oceaan overgestoken
van New-York naar Gibraltar. Ze hebben
den gevaarlijken overtocht in 55 dagen vol
bracht. Er waren 41 dagen noodig geweest
om de Azoren te bereiken en 11 dagen om
vandaar naar de Rots van Gibraltar te ko
men. Viermaal was het vaartuigje gedurende
stormachtig weer het zinken nabij geweest.
Prof. Blanco, zei, dat zijn doel was familie
bezoeken te Melilla en Santander af te leg
gen. Een tamelijk riskante manier inderdaad
om je familie te bezoeken!
DE GEARRESTEERDE POOLSCHE
AFGEVAARDIGDEN.
Volgens de „A. B. S."-correspondent t«
Brest Litowsk bevinden de gearresteerde
afgevaardigden, die ondergebracht zijn in
de militaire gevangenis aldaar, zich in een
beklagcnswaardigen toestand. Naar het
blad meldt, zijn de gevangenen opgesloten
een oude vervallen, uit het jaar 1840
dateerende, gevangenis. Het is den gevan
genen, aldus vervolgt de „A. B. C.", ten
strengste verboden eenig voorwerp van hun
rifcndcn in ontvangst te nemen.
BERG-ONGELUK
Bij het beklimmen van den Hohen
Göhï hij Bad Reiohendal is een toeriste
van *00, meter hoogte neergestort en ge
dood. Do ongelukkige was een Borlijnsche
dame, d'ie vergezeld van een gids den borg
'besteeg, in dc hoop, een haar aangeduide
groeiplaats van Edelweiss te ontdekken.
WEEKEND IN DRESDEN
(Vai
Duitschcn Correspondent)
Om even uit te blazen van de vermoeie
nissen, welke een bezoek aan de Leipziger
Messe uitteraard met zich medebrengt, be
gaf ik mij naar het lieflijke Dresden, een
maal de residentie der Wettin's. Goede
vrienden brachten mij naar den Zwiugei
die nu geheel voltooid is in zijn omvang
rijke restauratie. Geheel in den stijl w
hier zoo nu en dan des avonds een open
lucht-concert gegeven, kunt ge naar Mo
zart en Liszt luisteren.
Wij brengen nogmaals een bezoek aan de
Hygiene-tentoonstelling, die nu geheel en
al voltooid is. Vooral de allee met de tal-
looze fonteinen werkt decoratief. In tegen
stelling tot de Leipziger Ipa wordt deze
expositie opvallend druk bezocht. Overal
staan enorme hallen, die tot een rondwan
deling lokken. Chlorodont heeft een hoogen
toren laten bouwen, die des avonds elec-
trisch verlicht wordt en ook Elida heeft een
fraaie ruimte ingericht Ge bewondert het
zonderling aandoende kogelhuis, 't nieuw
st# snufje op architectonisch gebied, en
luistert naar het carillonspel op het recla
megebouw van den Dresdner Anzeiger.
Sierlijke klokjes van Meissner porcclein zin
gen melodieuse liedjes en dit alles is in den
stijl van het voorname Dresden. Want deze
stad heeft haar historie over meerdere
eeuwen uitgebreid. Ik complimenteerde Dr.
Wilhelm Fröhlich, den chef-redacteur van
de conservatieve „Dresdner Anzeiger" met
het zooeven gevierde tweehonderdjarig be
staan van zijn blad.
In den namiddag neem ik een stoomboot,
die me over de broede Elbe naar Pillnitz
brengt. Ik stap uit, om langs de breede
allee naar het slot te wandelen, dat aan
den eigenaar van de Chlorodont-fabrieker.
behoort. Aan het einde der allee ligt het
slot, dat een enorm grooten driehoek be
slaat en slechts één enkele étage telt. Het
doet aan een Japansch theehuis denken,
draagt tallooze kleine torens en bonte ver
sieringen, niet wellicht een stijl, die ons
kan imponeeren, maar in dezen tijd van het
jaar, omgeven door een schat van bóomen
bloemen, doet het aan als een droom,
n een herinnering aan beter tijden.
't Slot zoowel a!3 liet park ligt voor ieder
een toegankelijk, maar slechts weinigen
schijnen op een gewonen werkdag tot zulk
een uitstapje tc komen. Ik bezoek den ro
zentuin en kijk mij zat aan de veelheid van
kleuren. Men leidt mij bet-verdroomde slot
binnen langs waardevolle gobelins. In een
vleugel beeft men in opdracht der regeering
een werkplaats ingericht voor Prof. Wisli-
cemus en Wanda Bibrowicz, twee kunste
naars op het gebied der weefkunst. Zij ont
werpen nieuwe gobelins en werken dio uit
ter versiering van officieele gebouwen. 1 wee
groote en enkele kleinere weefstoelen sTaan
beiden ter beschikking. Zo. zetten d.e met
hun voet in beweging cn dat herinnert mij
aan de textielkunst, die ik al eerder in
Silezic leerde bewonderen. Dit moeilijk
rerk is gemakkelijker in ontwerp getoe-
kend dan met de hand uitgewerkt en ik
begrijp, dat onze nuchtere tijd van techni
sche heerschappij voor zulk een moeizaam
verkregen kunstresultaat de juiste waar
deering niet meer bezit.
Leger en Vloot.
POLITIEKRUISER „NAUTILUS"
In de Amsterdams olie haven is terugge
keerd van een reis op de Noordzee de Ne-
derlandsche politi©kruiser „Nautilus"- Het
schip, dat enkele dagen te Amsterdam zal
blijven, heeft ligplaats genomen aan den
steiger van de firma Van Es en Van Om
meren aan de De Ruyterkade.
Uit de Antirev. Partij.
A. R. J. A.
Naar wij vernemen, zal op den Toogdag
der A. R J. A. van 11 Oct, a.s., behalve
Mr. II. Bijleveld ook spreken Ds. H. A. de
Geus, Ned. Herv. predikant, Secr. Geref.
I-Ierv. Jong. Bond, te Huizen, en zal Ds. J.
Jongeleen, Chr. Geref. predikant te Gronin
gen, liet slotwoord spreken.
Rechtzaken.
EEN AANKLACHT.
Do Raad voor de Scheepvaart heeft een
onderzoek ingesteld naar de klacht van de
N.V. Technisch Bureau gebr. Voskamp te
Rotterdam tegen den waarnemenden gezag
voerder van het kleine motorschip „Zuid-
Beijerland", terzake van het verzwijgen van
het aan den grond loopen van voornoemd
schip te Shoreham, op 31 Mei 1.1. Tyaer.s de
reparatie van een aanvaringsschade werd ont
dekt, dat de bodem aanmerkelijk was opgezet,
welke schade zou zijn ontstaan tijdens boven
vermeld aan den grond loopen.
Er werden niet minder dan tien getuigen
gehoord.
De hoofdinspecteur voor de scheepvaart
meent te kunnen aannemen, dat het schip te
dicht bü den wal is geweest, op zeer lichte
wjjze den grond heeft geraakt en dadelijk
daarop is losgekomen. Misschien heeft de
kapitein het niet noodig geoordeeld orn er
over te spreken, aangezien hij de zaak niet
ernstig vond. Hij heeft nagelaten het ge
beurde te rapporteeren en in zooverre is de
klacht dus gegrond.
Sprekers overtuiging is echter, dat er veel
meer kans is, dat de zware bodemschade van
het schip tijdens de stranding by Terneuzen
is opgedaan, waar het schip zwaar gestooten
heeft.
Ook gelooft spi\, dat personen, die den kapi
tein niet gunstig gezind waren, hem een hak
hebben willen zetten.
Na die opmerkingen werd de zitting, welke
drie en een half uur geduurd heeft, gesloten.
De Raad zal later uitspraak doen.
EEN „OPVOEDER»'.
De rechtbank te Zutphen eischte tegen een
ider uit Apeldoorn 2V> jaar gevangenisstraf
met aftrek van voorarrest. Deze man had zyn
beide zoons er op uitgestuurd om te stelen,
vat zij ook uitgevoerd hadden.
Weerbericht.
BAROMETERSTAND
Hoogote stand 770.6 te La Coruiia.
Laagste stand 754.1 te Blaavandshuk.
VERWACHTING
Meest matige tijdelijk wellicht nog krach-»
tige Noordwestelijke tot Westelijke wind, be
trokken tot zwaar bewolkt, later afnemende
bewolking, aanvankelijk nog regenbuien,
koeler.
STORMSEIN
Ontvangen 15 Sept. 8.35 v.m. Atteritieseitf
O, d.i. Weest op uw hoede.
FIETSERS LICHT Op;
Van 1617 Sept. van 7.43 nam. tot 6.07 vrn.
FAILLISSEMENTEN
Opgegeven door v. d. Graaf en Co.,
afd. Handelsinformaties).
Ultiuroiiprokeo i
ROTTERDAM. J J Ponders, waker bil
nachtveiligheidsdienst, wonende te K'dam B
wijkstraat 17a. R.-c.: mr J G Hujjser; cur.:
H v Haerincen.
H J v Dam, colporteur, wonende te R'd;
Johan Idnstraat 19b. R.-c.: als voren; cur.;
H Ttifjsscn té
INGEZONDEN STUKKEN
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)'.
Maar als iemand door een rechtelijke dwaling
twintig jaar gevangen heeft gezetenfAvie geeft
hem die twintig jaar terug?
Bovendien moet men met lijdzaamheid te
werk gaan. daar de doodstraf alleen geldt als-
de schuld ontwijfelbaar vaststaat.
Christus heeft zelf gezegd in Joh. 19 11 a
Gij zoudt geen macht hebben tegen Mjj Indien
u die van boven niet gegeven was. En Paulus
bevestigt het in Hand. 25 11 cn Rom. 1 32.
Bovendien heeft Dr. Kuyper onweerlegbaar
aangetoond in zUn Gemeene Gratie. Deel I. bladz
•14 tot o9 dat Gen. 9 6 wel degelijk een bevel
bevat. En bovendien heeft de heer Van Dijk
alleen het Mozaïsche en niet het Noachletlecha
Verbond dat ook voor ons geldt op het oog."
En nog iets klaarder is dit, dat eeji geleerd
man als Dr. Kuyper het niet uit de wind heeft
gegrepen, maar grondig onderzocht bü het licht
van Gods Woonj. daaruit heeft hU art 13 A.-R.
PartU opgesteld.
Als hij gedwaald heeft dan zUn wij allen op
het vorkeerde spoor, want dit artikel eindigt
met deze woorden: Desnoods door de doodstraf
waartoe het recht in beginsel aan de Overheid
EEN J.V.-LID TE H.
IN ZEJBUWSCH-VI/AANDEBEX.
De directeur van de arbeidsbeurs te Terneuzen
wil In uw blad van 2 Sept. uw lezers met eeni
ge zoogenaamde feiten, een blik doen slaan in
de loonen van de landarbeiders in Zeeuwsen-
Vlaanderen. Ik wil hier echter een paar aan
merkingen op maken, opdat uw lezers niet één
zijdig Ingelicht worden
wü Ie'
loon der arbeiders.
1. Genoemde heer schrijft dan, dat hier voor
1911 loonen werden betaald van f 6 per week,
doch htj schrUft er niet bU, dat een voste ar
beider ook nog ontving aan halvcwaarde. een
stuk land voor aardappelen, tarwe, gerst, boter
enz. zooveel hü noodig had voor ztin gezin.
2. HU schi-UCt van een drukkende toestand
voor de lundarbeidera ln dien tüd. doch ge
noemde heer weet niet, dat in dien tüd büna alle
rbeiders eon eigen woning hadden, en dat do
ge loonen door de Belgen kwamen, die hier
:hter alleen ln de oogst kwamen werken, zal
toch .wel nevens de waarheid zijn. Waar toch
vamen de lage salarissen voor de ambtenaren
indaan, was dat ook door de Belgen?
3. De loonen tijdens den oorlog waren hier
niqt tot f 18 maar tot f24 per week, in stuk
werk nog hooger.
4. WU boeren zrin niet tegen werkloozensteun
wanneer dat noodig is, maar op vele dorpen be
staat geen werkloosheid, doch zijn liet steeds
dezelfde arbeiders die een poos zonder work
zün, en dat komt door do ultkoering1.
5. De vrees die er dit voorjaar bü ons boeren
bestond, kwam niet door de fabrieken, maar
"orr een mogeltike staking van landai beldei s.
elke inmiddels te Nieuwvliet is uitgebroken.
Ik boop. dat de heer ae Cooker eens onder
zoekt. waarom hier gestaakt wordt, of het een
loonkwestie is, of dat het door ophitsen van
zekere roode züde komt gelijk in Groningen.
Ik wil hier mee eindigen, en ik hoop dat do
heer de Cooker zich voortaan niet meer zoo
:iJdlg wil uitspreken.
Zuidzande.
Luchtvaart
AMSTERDAM—BATAVIA
Zooals reed6 gemeld, zal Donderdag 25
September het eerste vliegtuig der K. L. M.
van Schiphol naar Indië vertrekken. Nog
kan worden medegedeeld, dat de beman
ning hiervan zal bestaan uit de vliegers
Van Dijk en Wiersma, terwijl als mecani
cien mee gaat de heer Buitenhuis.
Gemengd Nieuws.
DE „ELDERA"
Van het Donderdag gestrande s.s. „Eldera'
dat steeds hulp geweigerd heeft, wordt nu or
sleepbooten en reddingboot geseind. Wind
N.N.W., weinig zee.
DOODELIJK AUTO ONGELUK
Ve St. Pancras (N.-H.) is het 3-jarig kind
van Zeeman door een vrachtauto overreden
en gedood.
OOK EEN METHODE!
Te Amsterdam hebben twee agenten een
30-jarigen los-werkman gearresteerd, die met
een slecn opzettelijk een ruit bad inc-wond
in het middengedeelte van het Koninklijk Pa
leis aan de Damzijde. Hij had dit gedaan om
de aandacht op zich te vestigen, daar hij geen
steun ontvangt,
DOODELIJK ONGELUK IN
DEN BIESBOSCH.
Op den polder Maltha ging de 27-jarige T.
Kooik Zondagmiddag kraaien schieten. Onver
wacht ging het geweer af en trof het ?chot
den jongen in de longen. Direct werd hij per
auto naar het Ziekenhuis te Gorinchem ver
voerd, waar hy evenwel by aankomst reeds
bleek overleden te zyn.
DE KINDERVERLAMMING
Te De Streek is eeen geval van kinderver
lamming geconstateerd.
PREMIEBOEKJE
DE APENSTREKEN VAN BOBBY
G. TH. ROTMAN
Het succes dat wij bereikten toen we onzen lezers als
premie aanboden: „DE LUCHTREIS VAN DE PEGASUS",
deed ons besluiten thans verkrijgbaar te stellen:
DE APENSTREKEN VAN BOBBY
Alom werden deze plaatjes en versjes gevolgd en deze historie
trok zoozeer de aandacht, dat groot en klein 's avonds naar de
krant greep als deze bezorgd werd. Wij twijfelen niet of deze
premie-aanbieding zal bij onze jeugdige lezers zeer in den smaak
vallen, en dc ouders raden we aan hun kinderen met dit boekje
gelukkig te maken. Het kan afgehaald worden aan ons Bureau,
zoomede worden toegezonden na ontvangst van 45 ct. per ex.,
in postzegels of storting op ons gironummer. Men gelieve op de
enveloppe te vermelden „B o b b y".
Ondergeteekende verzoekt toezending van
cxemplaar(en) Premieboekje „DE APENSTREKEN VAN
BOBBY", waarvan bedrag bijgaat:
in postzegels
per giro is verzonden
NAAM
WOONPLAATS
