JHrttni* friïisrijr (Courant
Bevolking en Pers
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Lelden en Omstreken
ÏÏSONNEMENTi
for kwartaal ƒ5.25
(Beschikklngskosten ƒ0.151
tier week 9-25.
Voor het Buitenland bil Weke-
lijksche zending 6.—
Dij dagelij ksche zending „7.—
Alles bil vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7 cent
Bondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No 3150
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
VRIJDAG 12 SEPTEMBER 1930
ADVCniENTlEN;
Van 1 tof 5 reeels
Like reeeJ meer „022Y$
Ine?» ïiêdcdeflinger.
van 1—5 regels*2.30
Elke regel meer .0.(5
Bij contract belangrijke korting.
Voor bet bevragen aan liet bureau
wordt'berekend O.tf
10e Jaargang
De bevolking van ons land gaat in getal per jaar
ongeveer anderhalf procent vooruit.
Aangenomen mag worden, dat in de meeste gezinnen
langzamerhand een dagblad komt. Uitzonderingen wor
den aangetroffen op sommige plattelandsstreken, waar
men genoeg meent te hebben aan een krant, welke één-
of twe-emaal per week verschijnt, terwijl er ook een aantal
maatschappelijk-zwakke gezinnen is.
Maar overigensgaat onze stelling toch vrijwel op.
Wanneer nu een dagblad zijn lezerstal per jaar met
ongeveer anderhalf procent ziet stijgen, kan er van
stabiliteit worden gesproken. Geen achteruitganggeen
vooruitgangeen handhaven van de positie.
Overzien wij het dagbladterrein goed, dan is er toch ivel
aanmerkelijke verschuiving. De sociaal-democraten halen
de laatste jaren veel meer op, dan deze anderhalve
procent.
De liberale en de zoogenaamde neutrale pers haalt het
cijfer over de geheel linie zeker lang niet.
Wat ons blad betreft, wij gaan het gelukkig verre en
verre te boven.
Dat is goed ook, want er is nog een groote achterstand
in te halen. Wie kent ze niet, de Christelijke gezinnen
vjaar het Christelijk dagblad nog steeds ontbreekt!
Daaromjuist is de propaganda met ons aan inhoud
steeds vooruitgaand dagblad niet al te zwaar. Natuur
lijk behoort er ivat redeneertailent toe, om vastgeroeste
ideeën los te praten, en de neutrale pers is in menig van
onze gezinnen vastgeroest, kan men wel zeggen.
Thans is het weer een buitengewoon geschikte tijd voor
werving. Wie zich nu als kwartaalabonné opgeeft voor
1 October a.s., ontvangt de tot dien datum verschijnende
nummers gratis.
Nieuwe lezers op te geven aan de agenten of bij
m DE ADMINISTRATIE.
Oil nummer bestaat uit ViER blader
EERSTE BLAD.
ONZE DEFENSIE IER ZEE
DE WARE BETEEKENIS VAN HET
VLOOTPLAN
Al hebben we in een vorig artikel met
nadruk betoogd, dat cle Staten-Generaal
zich met het toestaan van het thans aan
gevraagde bedrag van drie kwart millioen
allerminst binden aan het Vlootplan-
Deckers; dit wil niet zeggen, dat dit plan
er los naast hangt.
Integendeel, wie a zegt behoort ook b te
zeggen, wanneer de omstandigheden geen
novum scheppen.
En dus is het van belang om het fel-
omstreden vlootplan nader te bezien en wel
met betrekking tot Oost- en West-Indië en
tot Nederland.
Het ware, in hot licht der historie gezien,
en politiek gesproken, onbehoorlijk van de
Regeering geweest, indien zij geen richtlij
nen had getrokken. Na hetgeen in 1923 met
de Vlootwet is gebeurd en na hetgeen later
is 'gèschied, had de Kamer recht op een
uiteenzetting van de toekomstplannen der
regeering
Door verwerping der Vlootwet-1923 was
het plan van de baan,' door welks uitvoe
ring men in een periode van zes jaar voor
V Oost-Indië een vlootsterkte wilde verzeke
ren van: 16 onderzeebooten, 2 kruisers type
„Java", 12 torpedojagers, 2 onderzeeboot-
mijnenleggers, 4 flottieljcvaartuigen, 9 bo
venwater-mij nenleggers, 72 verkennings
vliegtuigen, 18 jachtvliegtuigen en 18 ge
vechtsvliegtuigen.
De kosten waren geraamd op 179.161 mil
lioen. De dekking zou worden gevonden door
de vorming van een vlootfonds van 12 z.g.
annuiteiten (jaarlijksche stortingen), elk
van 17.3 millioen.
Dit alles zou eens en vooral bij de Vloot
wet worden vastgelegd. Hot zou Verder bui
ten de jaarlijksche begrooting blijven.
De verwerping der Vlootwet, waaraan ook
cien tiental roomsch-katholieke Kamerleden
schuldig staan, bcteekende echter niet, dat
de volksvertegenwoordiging in meerderheid
eenzijdige ontwapening of op zien komen
Vil; integendeel, met uitzondering van de
orttwapenaars (zoolang zij in oppositie zijn)
was iedereen van oordeel dat jaarlijks
gelden moesten uitgetrokken worden voor
onderhoud, vervanging en vernieuwing van
materieel.
Zulks kan en mag natuurlijk niet stelsel
loos geschieden. Want dan weet men nooit,
waar men aan toe is. Wie zonder bestek
bouwt, maakt broddelwerk.
Vandaar, dat bij de marine-begrooting van
1927 vastgesteld werd, dat men zou streven
naar een zeegaande vloot voor Oost-Indië
van 2 kruisers, 8 torpedojagers en 12 onder
zeebooten.
Uitdrukkelijk was er bij gezegd, dat dit
vlootplan tot 1930 reikte en dat dan
nadere plannen overwogen moesten worden.
Wanneer de laatste twee jagers gereed
zijn, is dit Vlootplan-1927 df.
De vraag, hoe groot en hoe sterk onze
zeegaande vloot moet zijn, krijgt nimmer
een alles-oplossend antwoord en is steeds
van betrekkelijke bcteekenis.
Een vloot bouwen, welke alle andere,
stuk voor stuk of gecombineerd, kan weer
staan, daartoe is geen enkel land in
staat. Men stelt daarom op het program het
noodzakelijk minimum in verband met de
financieels draagkracht van het land.
De Regeering nu acht zich verantwoord,
wanneer voor Oost-Indië beschikt kan wor
den over een vlootsterkte, als in 1927 vast
gesteld: 2 kruisers, 8 torpedobooten en 12
onderzeebootcn.
Wil men echter werkelijk een „zeegaan
de" vloot van deze sterkte, dan moet men
als regel over die schepen kunnen beschik
ken. Vooral de meer moderne schepen vra
gen meermalen herstellingen, welke gerui-
men tijd vorderen.
Een sterkte als bovengenoemd beteekent
dus practisch een kleinere „beschikbare"
sterkte. Niet het minst op het aantal van 2
kruisers, is het tijdelijke gemis van 1 reeds
zeer gevoelig, mede in verband met de for
matie der eenheden.
Daarom wil de minister den vorderen
aanbouw erop richten, dat een materieel-
reserve verkregen wordt van 1 kruiser, 4
jagers en 6 onderzeebooten.
Ziedaar nu het algemeene werkprogram
voor Oost-Indië, een program, doch geen
wet van Perzen en Meden; een plan, dat in
1930 een uitgave van f250.000 vordert.
Voorts is er een plan voor W e s t-I n d i 6.
Dat dit noodig was, kunnen na de droeve
historie van Juni 1929, toen Willemstad door
een handvol roovers werd overrompeld,
slechts zij beweren, die nationale belangen
en veiligheid van nul en gecncr waarde
achten.
De minister zegt in zijn M. van A. eerlijk,
hoe de zaken staan.
Ofschoon de regeering, vroeger van oor
deel was, dat in West-Indië met een poli-
tie-vaartuig zou kunnen worden volstaan
mits bovendien gedurende ecnige maanden
van het jaar ook op de aanwezigheid van
een oorlogsschip gerekend kon worden,
heeft hetgeen in het laatste jaar in Curacao
en omgeving is voorgevallen een blijvende
stationneering van onze oorlogsschepen
noodzakelijk gemaakt.
De bescherming van West-Indië is een
aangelegenheid, die tot het beleid der ge-
heele regeering ibhoort; welke machtsmid
delen daar ter plaatse aanwezig moeten
zijn, zal ook door het opperbestuur worden
beslist, na daaromtrent den gouverneur van
Curacao gehoord te hebben, waarbij ook
andere overwegingen gelden dan alleen die
betreffende den overval, welke daar op 9
Juni 1929 plaats had.
De minister acht een flottielje-vaartuig
daarvoor het meest geschikt en wel een ge
wapend met kanonnen van 15 c.M., zoo
mede een met verhoogde snelheid van 15
Ziedaar klaar en eenvoudig, wat de regee
ring voor West-Indië noodzakelijk acht en
waarvoor in eersten termijn f520000 wordt
Rest nu nog wat voor Nederland zelf
noodzakelijk is.
Het program komt hier op neer, dat
in het tijdvak 1931—1938 aangebouwd zul
len worden twee flottieljeleiders, ter ver
vanging van de oude pantserschepen „Her
tog Hendrik" en „Jacob van Heemskerk",
welke reeds lang hun beste dagen gehad
hebben.
Voor het jaar 1930 worden voor dit doel
geen gelden aangevraagd. Wil men daar
over dus oordeelen, dan moet men het ge-
heele werkprogram bekijken.
Finanlieel komt het Vlootplan hierop neer,
dat gedurende de jaren 1931, '32 en '33 aan
gevraagd moeten worden telkens 10.4 mil1
liocn en voor de volgende jaren tot en met
1910 telkens 11.2 millioen.
Ten laste van Indië zullen komen eerst
3.9 en daarna jaarlijks 4.4 millioen De kos
ten voor Nederland zullen dus niet
stijgen boven het bedrag, dat in de laat
ste jaren voor aanbouw is besteed en dat
in de jaren 1920—'30 gemiddeld 121/3 mil
lioen bedroeg en in de laatste acht jaren
gemiddeld 11.2 millioen.
Er is dus geen sprake van vermeerdering
van lasten en evenmin van viootuitbreiding;
want de-nieuwbouw beteekent slechts ver
vanging of reserve-vorming: de sterkte van
het personeel wordt niet opgevoerd.
Wie nuchter deze dingen beziet, die looft
de Regeering, dat zij niet alles bij bet oude
wil laten, doch zonder verzwaring van
lasten, haar defensie-plicht zoo getrouw
mogelijk vvenscht na te komen; en die
blijft koud en onaandoenlijk voor het roode
geraas, dat de binnenlandsche mug uitzuigt,
doch den buitcnlandsclien kengel door
zwelgt.
Allen, die liet wel meencn met land en
volk, zoowel hier als in overzeesche gewes
ten, zij scharen zich thans als één man om
de Regeering, welke haar eerste plicht niet
wil venvaarloozen.
Zij is niet militairistisch, doch nationaal!
BINNENLAND.
OFFICIEELE BERICHTEN
AUDIËNTIE
De gewone audiëntie van dén minister van
Financiën zal op Maandag 15 Sept. a.6. niet
plaats hebben.
MEETBRIEVEN VOOR ZEESCHEPEN
liet Ministerie can Builehïandsche «aken
maakt bekend, dat op 1 Sept. 1980 te Re val
de onderteekening heeft plaats gehad van
een overeenkomst tussehen Nederland en
Estland inzake wederzijdsche erkenning van
meetbrieven voor zeeschepen.
OCTRCOIRAAD
Bij K. B. zijn bij den Oclrooiraad bevor
derd tot hoofdingenieur de ingenieurs A. P.
Bruigom, W. H. F. de Haan, J. L. M. van der
Horn van den Bos, A. R. Japikse en E. de
WATERSCEAPPEN
Bij K. B. zijn benoemd:
in de prov. Groningen: tot lid van het be
stuur van het waterschap de Oostpolder, J.
van Dam Wzn., té Uithuizermeeden;
in de. prov. Noord-Ilolland: met ingang
van den eersten Zaterdag in October 1980,
tot heemraad van den polder Oostzaan D.
Boon Wzn., te Oostzaan:
in de prov. Zeeland: tot dijkgraaf van den
Willem Leopoldpolder (NederlanJsch ge
deelte) A. R.sseeuw te Retrachement, en
aan J. N. Bouwman te Uithuizen op zijn ver
zoek eervol ontslag verleend als lid van het
bestuur van het waterschap de Oostpolder
(prov. Groningen).
VISSCHEN MET DE ZEGEN.
De gesloten tijd voor het visschen met de
yischzegen zal dit jaar eindigen op:
A. 14 September in: 1. liet Nieuwe Diep
order de gemeente Amsterdam; 2. de Vecht
en de Oude Vecht; 3. het Amster-Drecht-
kan'aal; 4. de Westpias en het Binnen- cn
Buitendijksche water onder de gemeente
Aalsmeer; 5. het Braassemermeer en Inge
broken Gat; C* de Kaagpiassen en 7. het
Paddegat en de Wijde A.
B. 1 October in de boezemwateren van het
waterschap de Nederwaard.
ANTWOORDEN VAN MINISTERS
UITLEVERING VAN GEÏNTERNEERDEN.
De Minister van Koloniën heeft ten ver
volge op de beantwoording van vragen van
den heer Wijnkoop in verband met de uitleve
ring van de naar Australisch grondgebied
uitgeweken geïnterneerden van den Boven-
Digoel verklaard, dat de hierbedoelde, naar
hot Australisch grondgebied van Nieuw'-Guïnea
uitgeweken personen door de regeering aldaar
niet zijn uitgeleverd aan het Nederlandsch-
Indisch gouvernement, maar op last van den
rechter als ongewenschte armlastige vreem
delingen uit het land zijn gezet.
Uitzetting is steeds een eenzijdige daad van
de betrokken regeering, i. c. de Australische
regeering, die daartoe geheel zelfstandig een
beschikking neemt.
ZUID-AFRIKAANSCH BEZOEK
MINISTER FOURIE IN ONS LAND.
Aan den Zuid-Afrikaanschen Minister van
Mijnwezen en Nijverheid, de beer A. P. J.
Fourie, werd gisternamiddag door Minister
Verschuur een thee aangeboden.
Mr. Verschuur hield een hartelijke toespraak
in het Nederlandsch. waarin hij er o.m. op
wees, hoezeer men in Nederland onze stam
verwanten in Zuid-Afrika als familieleden he
rbouwt. Voorts vestigde spreker de aandacht
land en merkte vorder op, dat hoewel het
handelsverkeer tussehen beide landen groei-nde
is. dit nog aanmerkelijk valt uit te breiden
Minister Fourie dankte voor de hartelijke
woorden en wees op de nauwe banden welke
beide landen vereenigen. Vervolgens beaamde
de hooge gast, dat bet vergrooten der han
delsbetrekkingen tussehen Nederland cn Zuid-
Afrika een kwestie van groot belang is en
dat hierin dan ook in hoofdzaak de reden van
z'n bezoek gelegen was.
STEMMEN BIJ VOLMACHT
MET INACHTNEMING DER BEPALINGEN.
In verband met de verkiezing van heden
voor de Provinciale Staten en den gemeen
teraad in het volgend jaar, wordt de aan
dacht gevestigd op de bepalingen van de
Kieswet, waarbij het geoorloofd is bij vol
macht te stenim'en.
Het desbetreffende artikel luidt:
„De kiezer is, met inachtneming van het
in deze wet bepaalde, bevoegd bij volmacht
te stemmen, indien zijn beroep of werk
zaamheden medebrengen, dat iiij herhaal
delijk, of althans gedurende het gedeelte
van liet jaar waarin de stemming gewoon
lijk valt, werkzaam pleegt te zijn buiten de
gemeente op welker kiezerslijst li ij voor
komt mits zijn afwezigheid, indien hij gedii
rende het tijdvak of de tijdvakken, waarin
hij aldus werkzaam is, een of meermalen in
die gemeente terugkomt, als regel telkens
langer dan drie dagen duurt.
Mede is, met inachtneming van het in
deze wet bepaalde, bevoegd bij volmacht te
stemmen, de vrouw, welke gehuwd met
een kiezer, die voldoet aan de in het vorige
lid gestelde voorwaarden, ais haar man, iri
verband met diens beroep of werkzaamhe
den, afwezig pleegt te zijn".
De formulieren, om in aanmerking te ko
men bij volmacht te mogen stemmen, zijn
van 15 S e p t e m b e r tot en met 31 D ec e m
her 1930 verkrijgbaar aan de gemeente
secretarie, afd. „Algemeene Zaken", Anna-
straat 16 kamer 8 van 914 uur (des Za
terdags van 912 uur). De inlevering van
deze formulieren moet plaats hebben vóór
1 Januari 1931 en niet eerder dan 10 c-
tober 1930.
Hierbij moeten worden overgelegd vol
doende bewijzen, waaruit blijkt, dat de ver
zoeker in de termen valt, om bij volmacht
te mogen stemmen.
Op na 31 D e ce m b e r 1930 ingeleverde
formulieren kan volgens de wet niet wor
den beschikt. Deze zullen terzijde worden
Aan deze zaak moet door Kiesverenigin
gen alle aandacht worden geschonken, met
name met het oog op schippers en visschcrs.
Verzuim op dit punt beteekent stemmen-
TELEGRAFISCHE GEMEENSCHAP
MET WEST-INDIE
IS WEER HERSTELD
De telegrafische gemeenschap met Aruba,
Bonaire, Curaqao en Venezuela via de
Noord-Atlantische kabelwegen (via Haïti) is
hersteld.
Van de telegrafische gemeenschap met de
Dominiaansche Republiek zijn de verbindin
gen met de volgende kantoren hersteld:
La Vega, Puerto, Plata, Santiago de los
Caballe'ros en San Domingo City (via Haïti)
en voorts die met de kantoren Barahona en
La Romana (via Ponce Radio).
Evenwel zijn de telegrammen voor alle
kantoren in de Dominicaanschc Republiek
onderhevig aan vertraging.
ZUIVERING VAN RIOOLWATER
PROEFINSTALLATIE TE AMSTERDAM
De Amsterdamsche Gemeenteraad heeft
besloten een proefinstallatie voor het zuive
ren van rioolwater door middel van geacti
vcerd slib te laten bouwen in voormalig
Sloten.
INSTALLATIE BURGEMEESTER
Gister had te Hoogland de installatie
plaats van den nieuwen burgemeester, Je
heer Grippeling, voorheen werkzaam aan de
secretarie te Loosd recht. Wethouder Srneenk
on het gemeenteraadslid De Bruin hielden
toespraken. Bij deze gelegenheid was het
dorp geheel vereierd.
WELDADIGHEIDSPOSTZEGELS
VOOR HET KIND
Dezer dagen wordt aan 349 vereenigingen
het haar toekomende aandeel in de op
brengst van de weldadigheidspostzegels voor
het kind over 1929-'30 uitgekeerd tot een
tot. bedrag van 162.370,29 (v.j. 115.379,85)
DE WOESTIJN IN!
HET WIJNKOOP-DRAMA
Onze Amsterdamsche correspondent
schrijft ons:
Het schijnt nu vast te staan, dat men in
Moskou van Wijnkoop niet gediend is. Hoe
wel hij zoo diep heeft gebogen, dat men de
vraag stelt, of dat voor iemand van karak
ter wel getolereerd kan worden, zonder dat
hij de achting van liet publiek verspeelt,
hoewel hij een streep heeft gehaald door
zijn verleden, lust men hem niet.
Anderen zijn doorgelaten, hij moet buiten
blijven en mag het goede van Moskou niet
zien. Het is een vrij trieste vertooning ge
worden. Als men iemand zoo diep vc
dert om hem clan toch een schop te gc
moet men toch ook wel verloren hebben
alle wnanleering voor wat in vroeger jar
onder zeer moeilijke omstandigheden door
hem voor zijn partij is gedaan.
Wat moet Wijhkoop nu doen? Hij heeft,
naar algemeen gevoelen, de schepen achter
zich radicaal verbrand. Hij kan dus, zonde,
zich hopeloos te blameeren, heel moeilijk
nog eens een partijtje ourichtcn. Hij zn!
dus van het politiek terrein moeten ver
dwijnen.
Naar men zegt heeft h ijdaar voorloopig
ook nog geen plan op. Maar dat beteekent
dat men hem toch niet meer kan houden
voor vertegenwoordiger van een bepaalde
groep. Hij is nu een heel gewone politiek
fortuinzoeker geworden, slachtoffer zoowr
van de Moskousche terreur als \an eigei
karakterfouten.
RADIO-CENSUUR
heeft de Radio Omroep
Controle-Commissie aan de V.A.R.A. het vol
gende telegram doen toekomen:
„In antwoord op uw telegram van heden
waarbij u princjpiecle bezwaren maakt tegen
den door de Controle Commissie gestelden
eisch tot voorafgaande overlegging van de be
doelde redevoeringen, he"bben wij de eer u be
leefd opmerkzaam te maken op art. 10 van het
Radioreglement in velband met art. 7 van het
Radio Controle Reglement, waarbij aan de
Controle Commissie het recht is toegekend
om van ahe redevoeringen of voordrachten
vooraf een schema of tekst te verlangen. Gij
zult ons dus alsnog verplichten aan ons ver
zoek te voldoen.
Namens de Radio Omroep Controle Comm.
(w.g.) WEBEIt.
„Hebben telegrammen doorgezonden aan
besturen N.V.V. en S.D.A.P. Ontvingen be
richt dat besturen en sprekers op u bekende
motieven persisteeren op ingenomen stand
punt. Kunnen derhalve aan herhaald verzoek
niet voldoen.
(w.g.) V.A.R.A.-BESTUUR".
Afschrift aan minister Rejmer.
Het V.A.R.A.-Bestuur heeft van bovenstaan
de telegrammen een afschrift verzonden aan
den minister van Waterstaat.
INGEZONDEN «EDEDEELING
DFHTNANNING'S
SUPP051T0RIA
(Zetpillen teqcn aambeien)
1.15 per doosje van 12 stuks.
ZONNEGLOREN
EEN NIEUWE ACTIE
I-Iet longlijders Sanatorium Zonnegloren te
Soestduinen, mag zich in toenemende be
langstelling verheugen. Dit bewijst wel, dat
in de eerste plaats alle bedden voortdurend
bezet zijn, maar bovendien ook, dc dankbaar
heid en de lof der patiënten, die het sana
torium weer mogen verlaten.
Toch wordt alom in den lande de verzuch
ting geslaakt, dat de verpleegprijs in 't al
gemeen voor velen te hoog is. Het bestuur
kan nog lang niet dien verpleegprijs vermin
deren. Gevolg, dat menigeen die blijde was
in eigen milieu to worden verpleegd, teleur
gesteld paar elders moest.
Het was rtu' verleden jaar een liefelijke
gedachte van verscheidene Hervormde pre
dikantsvrouwen om een actie in 't leven ie
roepen, ten einde het zeer zwakke suppletie
fonds te steunen. Deze poging mag als ge
slaagd beschouwd worden, gezien de korte
voorbereidingstijd en hoewel slechts 250
plaatsen meehielpen kon men een totaal van
bijna f 14000 boeken.
Dit gaf den dames moed. Op een verga
dering van predikantsvrouwen in Zonneglo
ren jl. April gehouden, werd het een en
ander besproken en besloten werd om nu
jaarlijks dezen dag-te laten tcrugkecren. Als
regel werd aangenomen om Hervormings
dag voor dit doel te gebruiken, evenwel
meenden vele dames het reeds vroeger te
moeten doen met 't oog op t weder.
In plaatsen die opzien tegen do moeite en
beslommeringen van een spcldjesdag. zal
aangeraden worden een kerkeollecle te
houden.
Jongere cn oudere mcnschcn, die met dit
plan smypathiseeren wordt nu dringend
aangeraden zich te. vervoegen hij de predi
kantsvrouw ter hunner plaatse om haar in
de-zen te helpen.
Bereikt zal worden, dat velen, die nu ge
bukt gaan onder do finantieele zorgen hij de
zorgen over dc gevreesde ziekte verlichting
geschonken wordt uit deze suppletie-kas.
Ook op den middenstander rust een zware
druk als langdurige ziekteverpleging van
hem goëischt wordt.
En de gedachte, dat door een weinig ar
beid, velen kunnen geholpen worden, zal
zeker bereidwilligheid scheppen.
Dc volgende dames hebben zich bereid ver
klaard als correspondente op te treden voor
een provincie; zij zijn ook gaarne bereid tot
het geven van gewcnschtc inlichtingen: mevr
Ds. Kroon. Woudsend, voor Friesland; mevr
Ds. Vermeulen, Groningen, voor Groningen:
mevr. Ds. van Nie. Hoogeveen, voor Drente;
mevr. Ds. van Noppen. Zwolle, voor Over
ijssel; mevr. Ds. van Mastrigt. Harderwijk
voor Gelderland (Veluwe): mevr. Ds. van
Selms, Nijmegen, voor Gelderland (Betuwe
en Achterhoek); mevr. Ds. v. d. Snoek. Vee
ncndaal, voor Utrecht; mevr. Ds. Lodder.
Bussum, voor Noord-Holland; mevr.
Luteyn, Vlaardingen, voor Zuid-Holland;
mevr. Ds. Wolfonsbergen, Tholen. voor Zee
land; mevr. Ds. Voorhoeve, 's-Hertogonbosch
voor Noord Brabant; mevr, Ds. Bax, Maas
iricht, voor Limburg.
GRIFFERMEARD FRYSK SELSKIP
DE STICHTINGSSAMENKOMST.
Te Leeuwarden werd gister de „stiftings-
gcurkomste" gehouden van het „Griffermearë
Frysk Selskip", dat op 12 Februari j.l. reed
in beginsel was opgericht.
Dn ar de tijdelijke voorzitter, de heer G. y
d. Valk, wegens plotselinge ongesteldheid
verhinderd was, de leiding te hebben, wn
deze taak waargenomen door D s. D o u ni
van Britsum.
De voorzitter doet nu uitvoerig verslag v
de gehouden snmensprekingen met het „Kri
tl ik Frysk Selskip'', die ten slotte geleid l.o'
ben tot een verzooningsvoovstel-Folkertsm
dat voorgelezen wordt. Dit voorstel y/r.r,
uitvoerig besproken door verschillende annv
zigen. Unaniem is men van oordeel, dat ii dit
voorstel niet kan worden getreden.
De voorzitter stelt nu voor over te gaan tot
de definitieve stichting van het Griffern
Frysk Selskip cn verzoekt de vergadering
opstaan daarmede instemming te betuigen Al
de aanwezige leden staan op.
De stifting plaats gehad hebbende, komt het
k^nsept-karbriefaan de orde cn worden d'
eerste artikelen daarvan besproken cn me
eenige redactiewijziging vastgesteld.
De vergadering k'est daarna al- hoofdhe
stuursleden: Ds. D umn, TV t uin Voor.-'»!-»
Ds. Zwart, Nilcm'rrbfr» v;, v.
Wyheno-a. N*:.V d. W ik. F,
en J. de
PLIGHT TOT ZELFBEHOUD
MAAR EEN REETJE OVERDRIJVING
't Is mosterd na den maaltijd; dat weet
ik wel. Doch dan maar bewaren \oor een
volgende gelegenheid want ik moet er met
een enkel woordje over vallen.
In vacantiestemming droomerig dolend in
'n geimprovisccrd rustoord, zonden vrienden
van ons blad me een paar Duitsche kran
ten niet aansporing tot lezen.
Geen sprake van. Lezen en vacantic ver
dragen elkaar nietvolgens mij Ze gin
gen bij den grooten hoop, welke na de
rustpoos vluchtig doorbladerd wordt.
Moet ik er nu nog over schrijven? Het
gaat over ilui voorgenomen cn reeds lang
weer goëhuligden hovcot van Duitsche wa
ren door Hollandsche hoeren. En 't is dus,
zonals ik zei; mosterd op een -leeg bord.
Maar enfin, als staaltje van overdrijving
en reciamezucht moei ik het toch even no- -
teeren.
De bladen openslaande lees ik allereerst
een artikel in de „Münstcrsche Zeitung"
over de Hollandsche boycot tegen Duitsch-
Daarin wordt allereerst betoogd, dat de
handelspolitiek gevat is in een „fijn-mazig"
net van verdragen enz. en dat liet b.v, niet
wel doenlijk is. de Finschc boter te be-
voordeelcn, als niet tegelijkertijd Nederland
en Denemarken eenige genoegdoening onl-
vangen. En de conclusie is, dat van een bc-
nndecling der Ilpllandsche belangen geen
sprake zou zijn.
Dan wordt er op gewezen, dat er momen
teel geen reden is om Duitsche waren te
boycotten, omdat de nieuwe overeenkomst
niet Finland niet tot stand is gekomen.
Ten slotte wordt de wonsch geuit, dat het
Hollandsche publiek heter wordt voorge-
licht, want voor boycot van Duitsche waren
bestaat gansch geen aanleiding.
Dat alles wil dus zeggen, dat de hecven
Posthuma en Philips, zij mogen dan alle
bei met recht tot doctor honoris causa be
noemd ziin. van de heele zaak niets be
grijpen. Wij blijven steeds in de positie
van de „meesthegunstigde" natie.
Nu, dat moeten de heeren. die van hovcot
spraken, maar verder uitphrzen: want ik
ben er ook erg voor, dat het publiek in ons
land goed voorgelicht wordt.
Doch. wat doet men in Duitschland?
Twee dagen voordat de „Mïinstersche Zei
tung" het geruststellende artikeltje schreef,
verscheen in de „Münsterschcr Anzeiger"
een schreeuwerige advertentie .welke ver
taald dezen inhoud heeft: „Holland rust
zich uit tot don krijg tegen Duitsche wa
ren. Alles, van dc nagel tot de traktor zal
geboycot worden.
Daarom, Duitschers, sluit u aaneen.
Oog om oog en tand om tand: Vergeltct
Gleiches mit Gleicliem.
DuiNch geld alleen en uitsluitend voor
Duitsche boter. Duitsche kaas. Duitsch ooft.
Duitsche groenten en Duitsche eieren; dat
is thans de plicht van zelfbehoud."
Daar zit dan toch wel een tikje reclame-
nrhtige overdrijving in; zou ik zoo zeggen.
Nederland moet beter voorgelicht worden
om koest te blijven en intusschen gaat
Duitschland. dat hier onrust verwekte, tot
feitelijk on boycot over.
't Lijkt zoo, dat het Duitsche publiek wel
wat méér voorlichting noodig heeft!
Leger en Vloot.
GEEN GROOTE MANOEUVRES OP
DEVELUWE
THANS IN NOORD-LIMBURG.
De legereefeningcn onder leiding van den
fVmmandunt van bet veldleger, welke wegtns
het. mond- en klauwzeer niet overeenkomstig
de getroffen voorbereidingen in de slrcek
I'arnëveld, Leusden, Amersfoort kunnen wor
den gehouden, zullen thans plaats vinden in
No'ird-l.'mhurg van 23-2G September vs»
(24-25 September zijn de eigenlijke otfea-
dagen).
Mr. f! .ttillexom-
er uit Santo Bo
dnar Mocht* e»n
rboot aanwezig
ngehsche kruis-'r
nn be l
Gemengd Nieuws.
GEARRESTEERD.
Do politie ie Arnhem hield een 41-jarige
arbeider uit Ede .ian, d e verdacht werd van
diefstal van een heerencostuum ten nad«c>
van ten manufacturier te Vars-eveld. Dc man
bekende.
JEUGDIGE DRIFTKOP.
De 10-jarige scholier J. P. uit Made (N.-Br.)
kreeg ruzie met zijn 7-jarigen buurjonger C.
P. De eerste bracht >>n slachtoffer een ga
pende wonde in den schedel t en wel
iMs-th', dat direct gtuceskundgo hulp mot..
