!liruuir£YiilsrtK £imrant
Dageüjks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
Uit de Pers.
BINNENLAND.
Radio Nieuws.
4B0NNEUENTI
F
Per kwartaal 125
(Beschikklngskosten f 0.15)
£er week 1 0.25
yoor het Buitenland bij Weke-
lijksche rending „6.—
EU dagelijksche rending „7.-
'Alles hij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7 cent
ïondagshlad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No 3138
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
VRIJDAG 29 AUGUSTUS 1930
iDVCnrENIIt»:
Van J tof 5 regels
b!ke rccel oneer 0-221's
fngei. üèdcderlintrci. e-
van 1—6 regels 2-30
Elke regel oneer .0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor ho» bevragen aan bet bureau
wordt berekend0-10
10e Jaargang
Dit nummer bestaat uit TWEE bieden
DE EERSTE KAMER
We lezen i
t.-r. ,De Zeeuw":
Het heeft reeds meermalen de aandacht
getrokken, dat de Eerste Kamer, die eciu-
ge jaren geleden de verdwijning nabij
scheen te zijn, thans zulk een belangrijke
plaats in het staatkundig leven inneemt.
In vroeger jaren werd er als regel aan
wat in het Hoogerhuis gebeurde, betrek
kelijk weinig aandacht geschonken.
Het was het politieke oudemannenhuis
dat nu ja, nog wel gerespecteerd werd,
maar waarom men zich overigens weinig
bekommerde.
Dat is de laatste jaren echter anders
geworden.
Voor het algemeen begrootingsdebat in
de Eerste Kamer was soms meer belang
stelling dan voor dat in het Lagerhuis en
ook bij verschillende wetsontwerpen
speelde de Eerste Kamer een bijkans lei
dende rol.
Hoe dit te verklaren?
„Het Vaderland" is van oordeel, dat
deze wijziging in de verhoudingen niet
toevallig is en zegt:
„Onze natie, die trots enkele uitwassen,
welke boom was ooit zonder knobbels,
gesteld is op verzekerdheid van recht, ver
trouwt zich daarom niet gaarne toe aan
het ecnkamer-stelsel; het hooger-op kun
nen gooien is een levensbehoefte voor
den Vrijen Nederlander. Zoo heeft dus de
Eerste Kamer een positie gekregen, die
eigenlijk heel wat sterker is dan een
amendementsrecht, dat haar telkens zou
moeten doen overwegen, of ze het op een
conflict met haar zuster aan de overzijde
van het Binnenhof, zou laten aankomen
En haar positie wordt nog sterker door
het feit, dat niemand die durft bestoken;
de Tweede Kamer heeft zich zelfs bij de
laatste Grondwetsherziening, en dat was
zeker een fout van haar, neergelegd bij
de veranderingen daarin, die de Senaat
van Ruijs de Beercnbrouck heeft geëischt:
en haar komt ook ten goede, dat het Ne-
derlandsche volk zich zeor goed in den
bestaanden toestand schikt. Afschaffing
van de Eerste Kamer komt alleen nog
voor op het Program der Communisten
Wij hebben in onze vacantie ruim go
legenheid gehad om weer over de positie
van de Eerste Kamer na te denken, en
wel bij gelegenheid van de behandeling
van het Suikerwetje. Toen de Tweede
Kamer toch dat wetje had aangenomen,
was het, zooals in vroeger jaren het geval
geweest zou zijn, allerminst chose jugée
maar was de belangstelling groot voor
wat de Eerste Kamer in deze zou doen.
die Eerste Kamer, die thans dikwijls )o
den telt van zoo groote beteekenis voor
ons staatkundig leven, dat men ze liefst
met den heer Colijn naar de Tweede Ka
mer zou zien verhuizen. Het geval werd
te interessanter, omdat de liberalen in de
Eerste Kamer op de wipplank de beslis
sende positie hadden, iets wat hun in de
Tweede Kamer al heel moeilijk kan ten
deel vallen. Het is door een samenloop
van omstandigheden hun deel geweest,
op den lOen November 1925, maar toen
is hun ongedacht gunstige positie op het
politieke schaakbord niet tot hen doorge
drongen. En wij hebben het op het oogen
blik niet over de vraag of de doorslag
die de liberalen in de Eerste Kamer bij
het Suikerwetje gaven juist was, al vree-
zen wij dan ook, dat wij voor het geval
staande, met den heer S. van den Bcrgh
Jr. zonder enthousiasme zouden hebben
voorgestemd. Maar wij constateeren
slechts, dat ook door den loop der gebeur
tenisscn bij het Suikervvetje het aanzien
van de Eerste Kamer weer ietwat is ver
hoogd.
Bij het uiteengaan van de Eerste Ka-
mor op 31 Juli hoeft haar voorzitter de
geestige opmerking geplaatst, dat hij de
leden in het recès aangename weken toe-
wenschte, „voor zoover daarvan buiten
ons geitouw althans sprake kan zijn". Het
wil ons voorkomen, dat van deze geestig
heid in de pers wel wat weinig notilie
genomen is. Niet om de geestigheid zelve,
dio geheel in den aard van dezen'spreker
ligt, maar oin het feit, dut hij ze durfde
lancceren. Want ook daarin horkent men
de groote verandering van de positie van
dit Staatscollege."
Een rechtstreeksche verklaring wordt
hier niet gegeven, maar wel worden en
kele punten aangeroerd, die in dit ver
band niet zonder beteekenis zijn.
Niet alle politieke figuren van beteoke-
nis voelen zich tot het kleine soms peu
terige werk in de Tweede Kamer annge
trokken. En ze hebben ook niet den moed
om „te doen alsof".
Daarbij komt, dat in de Eerste Kamer
soms meer de groote lijnen in het oog
worden gehouden.
Het „Vad." herinnert terecht aan 't ge
beurde in 1925, toen om een bijkomstige
kwestie het Kabinet aan den dijk werd
gezet, wat in de Eerste Kamer zeker niet
mogelijk zou zijn geweest
De belangstelling in dc politiek is bij
een grtot deel van ons volk gering. Munr
dat neemt niet weg, dat in 1925 zeer wel
werd gevoeld, dat toen niet het lands
belang op den voorgrond stond, dat toen
de „politiek" in den slechten zin van het
woord een rol speelde, terwijl daarente
gen in de Eerste Kamer meer rechte
lijnen werden getrokken.
De zaak is thans vooral in zooverre van
belang, omdat we ons straks weer gaan
voorbereiden voor de Statenverkiezingen,
waarbij in beginsel ook over de samen
stelling van de Eerste Kamer wordt bo
alist. i.
OFFICIEELE BERICHTEN
BUITENLANDSCHE ONDERSCHEIDINGEN
Bij Koninklijk Besluit is aan den kapitein
A. J. J. M. Lohmeijer, van den Staf der In
fanterie, vergunning verleend tot het aan
nemen en dragen van de ordeteckenen van
Officier met de kroon der orde van Adolf
van Nassau van Luxemburg.
aan den kapitein-luitenant ter zee J. T. A.
J. Bruinsma, vergunning verleend tot het
aannemen en dragen der versierselen van
Commandeur in de orde van de Kroon van
Italië hem geschonken door Zijne Majesteit
den Koning van Italië.
DEP. VAN BUITENL. ZAKEN.
Bij Kon. besluit is benoemd tot adjunct
commies aan het Dep. van Buitenl. Zaken
mcj. J- M.van der Post.
DEPARTEMENT VAN KOLONIËN.
Bij Kon. besluit is bevorderd by het Dep.
van Koloniën tot administrateur en referen
daris dr. L. J. van der Waals, tot referenda
ris en hoofdcommies J H. Eeuwens.
DEPARTEMENT VAN FINANCIEN.
Bij Kon. besluit is benoemd met 1 Sept. bij
het Departement van Financiën tot adjunct
commies B. M. Berends, thans adj.-eommies
bü den P.T T.-dienst, gedetacheerd bij het
Hoofdbestuur der P.T.T. te 's-Cravenhagc.
ZEEDIENST.
Bij beschikking van den minister van Defen
sie is de officier van administratie der 2e kl.
L. P. van Boven, geplaatst te Willemsoord,
den 1 September l'J30 ter beschikking gesteld
AUDIËNTIE.
De audiëntie van den minister van Water
staat zal a.s. Woensdag niet plaats hebben.
HOFBERICHTEN
Z. K. H. de Prins wordt hedenavond om
streeks half elf in de Residentie verwacht
om morgen vroeg te vertrekken voor het
reeds aangekondigde bezoek aan de Zuider
zeewerken.
TWEEDE INTERNAT. CONGRES
VOOR VOLKSKUNST
Als vertegenwoordigers van Ned. Indië op
het tweed Internationale Congres voor
Volkskunst, dat gehouden zal worden van
Augustus tot 7 September te Antwerpen,
Lui ken Brussel, zijn door den minister van
Koloniën aangewezen de heeren P. A. J.
Moojen, eere-voorzitter van den Bond van
N.-I. Kunstkringen, Raden Mas Ario Soe-
jono, Raden Mas Noto Soeroto en mevr. de
Oounairière Jhr. O. J. B. van Beresteyn, pre
sidente van den Raad van Beheer van Boea-
tan, onder bepaling, dat met de leiding van
de delegatie wordt belast de heer P. A. J.
Moojen.
KONINKLIJK BEZOEK
TE ARNHEM
GROOTE BELANGSTELLING.
Gistermiddag hebben de Koningin cn de
Koningin-Moeder een bezoek gebracht aan
Arnhem, waar momenteel groote feestelijk
heden ter gelegenheid van het 85-jarig be
staan der Geldersch Overijsselsche Maat
schappij voor Landbouw plaats vinden cn
waarvoor een folkloristische optocht plaats
vond.
Vele uren voordat het vorstelijk bezoek
aankwam stonden in de straten waar langs
de tocht zou gaan honderden menschen.
Ook in de Zijp, waar de optocht geformeerd
werd, stond het zwart van het volk. Te 2.25
uur arriveerde de auto, waarin de Koningin
Moeder, die van Soestdijk kwam, zich naar
het huis van den Commissaris der Koningin
begaf. Te 2.45 uur kwam de Koningin bij het
huis van den Commissaris aan. Zij werd
luide toegejuicht, terwijl voorts door een
groot aantal aanwezigen het Wilhelmus
werd gezongen.
Nadat de vorstelijke personen waren ver
welkomd door den Commissaris en den
burgemeester van Arnhem begaven zij zich
naar het bordes, waar zij den optocht gade
sloegen.
Na afloop van den optocht, die ongeveer
een half uur duurde, begaf II. M. de Ko
ningin zich per auto weer naar Apeldoorn.
H. M. de Koningin-Moeder vertrok even
later naar het Openluchttheater, waar zij
de voorstelling van „De Leeuwendalers" bij
woonde.
UITVOER VAN BOTER
Het invoerrecht op boter is bij besluil van
den Zvvitscherschcn Bondsraad van 70 tot
120 francs per 100 KG. verhoogd, ingaande
1 September a.s. Rechtstreeksclie zendingen,
welke tot en met 25 Augustus jl. waren ar
gezonden, zullen nog onder de berekening
van het oude tarief worden toegelaten.
EINDE VAN DEN RADIOSTRIJD?
De „Gooi- en Eemlander'' verneemt:
Naar wij vernemen zou kort geleden een of
ficieuze bijeenkomst hebben plaatsgehad tus-
schen Avro-hoofdb-v-tuurslcden en den direc
teur-generaal der P/T.T., Ir. Damme. In deze
bijeenkomst zou besproken zijn een plan, waai
door de geheele radiostrljd zou worden opge
lost. Volgens dit plan zou de Avro vergun
ning worden verleend over te gaan tot den
bouw van een erooten zender, geschikt voor
1071 en 1875 meter golflengte en een zestal
kleine zenders, waarvan er drie op 217 en de
andere drie op 219 meter zouden werken,
(Gleichwellensysteem)- Deze Gleichwellenzen-
ders zouden van gelijke constructie zijn, als
die te Stettin, UjjagijcpjAjrg en Berlijn.
NIEUWE WEG
ROTTERDAM--IJSSELMONDE
GISTEREN IN GEBRUIK GENOMEN.
Onder groote belangstelling is gisteren de
nieuwe weg van Rotterdam naar IJssel
monde, die in een reeds lang gevoelde en
zeer dringende behoefte voorziet, in gebruik
genomen. Deze nieuwe weg is het gunstig
resultaat van gepleegd overleg tusschen de
gemeentebesturen van IJsselmonde, Rotter
dam en de Prov. Staten van Zuid-Holland,
welke ieder een derde van de kosten voor
hun rekening namen.
De Burgemeester van IJsselmonde, de
heer B. P. Hasenberg, heeft in een rede
voering de zeer talrijke autoriteiten verwel
komd, waarna hij er op wees, dat inzonder
heid voor hen, die hun werk aan de fabrie
ken hebben, deze weg een groote verbete
ring is. Voorts dankte Spr. de aannemers
der werken, dc lieer Klootwijk, van Papen
dreelit, de heer Kamsteeg, van IJsselmonde,
de firma Killian, van Gorinchem, ieder voor
zich hebben eer van hun werk. Het werk
mag zich laten zien. Redenen waarom ook
een woord van dank toekomt aan den heer
Bakker, dagelijksch opzichter, alsmede den
heer Van der Toorn. Het is dan ook do
wensch van het gemeentebestuur dat de
totstandkoming van dezen weg zal mede
werken tot meerderen bloei van de gemeen
te IJsselmonde.
De heer Mr. P. Droogleever For-
tuyn. Burgemeester van Rotterdam, zeide
in het tot stand komen van dezen nieuwen
«eg een goed voorbeeld te zien van wat
aangenaam overleg vermag. Spr. wenschte
IJsselmonde en Rotterdam geluk met het
verkregen resultaat.
De commissaris der Koningin in de pro
vincie Zuid-IIolland, Jhr. Mr. H. A. van
Karnebeek, die de eigenlijke openings
plechtigheid verrichtte, wees er op, dat deze
weg ligt in een gebied, dat van nationale
beteekenis is Daarom had het provinciaal
bestuur ook gaarne zijn medewerking ver
leend. Na den wensch te hebben uitgespro
ken, dat op dit werk zegen zal rusten,
knipte Spr. het traditioneele lint door,
waarmede de nieuwe weg aan het verkeer
werd overgegeven.
Door het Fanfarekorps van IJsselmonde
werd twee coupletten van 't Volkslied ge
spccld. waarna de genoodigden een kor'.e
wandeling op den nieuwen weg onder
namen.
Onder de vele belangstellenden werd he
halve de reeds gnoemde heeren o.a. opge
merkt: de wethouders en gemeente secreta-
an IJsselmonde, Weth. Mr. A. de Jong.
de directeur van gemeentewerken van Rot
terdam, de oud-burgemeester van IJssel
monde, dc heer P. F. van Slijpe, de heer
L. W. H. van Dijk, ir. W. F. van Dijck
ingenieur van de hoofdafdeeling I (Haven
werken.)
DE NIEUWE WEG IJSSELMONDE-ROTTERDAM
HET ZEVENDE EEUWFEEST
VAN ZWOLLE
GROOTSCHE HERDENKING
Gelijk we reeds hebben gemeld is het 31
Augustus a.s. zeven eeuwen geleden, dat
Willebrand van Oldenburg. 35e bisschop van
Utrecht, aan Zwolle stadsrechten schonk.
Reeds in het begin van dit jaar heeft zich
op initiatief der Zwolsche V.V.V. een feest
comité gevormd, dat zich verschillende sub-
comitc's koos, o.a. voor de verfraaiing, hist,
tentoonstelling, avondfeesten, verlichting,
muziek, sport, kinderfeesten, huisvesting en
verkeer, winkelweek; er is verder nog een
commissie voor een reünie van Oud-Zwolle
naren, een pers- en propaganda-commissic,
terwijl een vrij groote commissie de zorg
op zich genomen heeft voor het op te voe
ren landspcl-Swolle stad 1230, en voor den
historischen optocht
Deze twee laatste programmapunten vor
men eigenlijk den clou der feestelijkheden
De historische tentoonstelling.
De historische afdeeling in het Museum
op de Melkmarkt, die reeds Maandag ge
opend werd en buitengewoon belangrijk is
door de Thomas a Kempis afdeeling, trekt
groote belangstelling.
Op deze tentoonstelling zijn o.m. twee
deelen van den door Thomas a Kempis
eigenhandig geschreven bijbel, welke be
rusten in de Hessische Landesliibliotheck te
Darmstadt. Deze twee doelen, die voor het
eerst sinds de hervorming voor twee weken
in ons land zijn, heeft men moeten ver
zekeren voor f fiO.OOO, wel een bewijs hoe
groote «aarde deze manuscripten zijn. Ook
is er het origincele handschrift van de Imi
tatie van Thomas a Kempis en een bijbel,
vervaarditid in het Zwolsche Fraterhuis. Er
zijn verder een aantal Zwolsche vvicge-
drukken. Reeds voor 1 iS0 werd de boekdruk
kunst te Zwolle beoefend door den drukker
Peter van Os.
SAMENWERKING TUSSCHEN
S.D.A.P. EN R.K, VOLKSPARTIJ
DE VERPOLITIEKTE „DEMOCRATIE"
Op initiatief van het bestuur der R. K
Volkspartij hadden, naar het Volk meldt, drie
vertegenwoordigers dier partij dezer dagen
op het secretariaat der S. D A. P. een
samenspreking met vertegenwoordigers van
Partij en Vakverbond, omtrent door de R.K.
Volkspartij te verleenen steun aan het peti
tionnement der S.D.A.P. en het N.V.V tegen
het vlootplan van minister Deckers.
Het bestuur der R.K. Volkspartij gaf
kennis van zijn voornemen om in het orgaan
dezer partij en in een manifest, dat in hon
derdduizend exemplaren verspreid zal wor
den, de Katholieken aan te sporen, de peti-
tionnementslijsten te onderteekenen.
dering beleggen ter bestrijding
vlootplan.
Nog werden maatregelen overwogen van
plaatselijk contact ten einde te bevorderen
dat de aanhangers der R. K. Volkspartij be
zocht zullen knnnoD worden om hun hand-
teekening te winnen.
Tenslotte zal de voorzitter der R.K. Volks
partij de heer C. D. Wesseling. op Woensdag
avond 10 September een kwartier voor den
V.A.R.A.-microfoon spreken teneinde de
katholieken tot teekenen aan te sporen.
De lezers weten, dat dit partijtje het res
tant is van de groep-Arts. Mr Arts zelf heeft
zich uit de politiek teruggetrokken. De
heer Wesseling, vroeger een vooraanstaand
man uit de R. K. Staatsparty, zal het nu
bier beproeven.
Gister werd de nieuwe treij van IJsselmonde naar Rotterdam door de Commissaris der
Koninqin in Zuid-Holland, Jhr. Mr. Dr. van Karnebeek, officieel qcopend in teqenuoor-
diqheid van den Burqemeester van Rotterdam, Drooqleever Fortuyn, cn den Burqe-
meesler van IJsselmonde, B. F. Hazenberq. Op bovenstaande foto: Z.Ex. van Karnebeek
knipt het lint door.
DE FEDERATIE VAN DIACONIEËN
IN DE NED. HERV. KERK
DE DIACONALE CONFERENTIE
TE LUNTEREN
DERDE DAG.
De derde conferentie-dag uordt geopend
door een toespraak van Ds. R. K 1 e i n W a s
sink, van Bathmen, over Job 29 vs. 12 en
13, nadat de aanwezigen gezongen hebben
Ps. 89 vs. 1. Na gebed wordt, onder voorzit
terschnp van den heer Ruys, overgegaan
tot de afwerking van het programma.
De stichtingen bij Bielefeld
De heer n. Wisman, van Utrecht, geef'
in zijn referaat: „Wat hebbben de stichtir
gen bij Biel°feld ons te zeggen?" in het ko~:
een beschrijving van het leven van F. vou
Bodelschwingel, de ziel van de stichtingen
bij Bielefeld.
Geboren 6 Maart 1831 te Tecklcnlmra
gestorven 2 April 1910. was hij van 1872
zijn dood „Vorsteher" van de stichtingen bn
Bielefeld.
Hij doet zien de wegen Gods in bet leven
van dezen man. die hem hebben voorbereid
tot de geweldige taak. welke hij met bran
dend geloof tot het einde zijns levens heeft
vervuld.
Von Bodelschwingel was een vertegen
woordiger van het Christendom van de
daad cn hij gaf daarin uitdrukking van zijn
diepgevoeldon dank voor de genade Gbds,
welke hem bewezen was.
Von B. paf aan zijn gemeente van ellen
digen, welke hij in de Sionskirche te Bethel
zich vercenigde, de gestalte van een
zich hoven alle aardsche ellende omhoo;
strevende schare van verloste kinderen
Gods.
De diakonessen. die in Sarepta haar op
leiding genieten, de broeders, die in h--t
diakonenhuis Nazarpth werden gevormd,
brieven en mededeelingen. welke aan een
steeds groeienden vriendenkring van Bethel
worden toegezonden, zijn boden en gelin
gen van den in de stichtingen wonenden
geest
Zoowel voor de inwendige als uitwendige
zending heeft de arbeid van Von B gewei
dige beteekenis en als grondregel wor.h
door hem in :ijn stichtingen doorgevoerd
dat elke zieke door hem opgenomen, naar
de mate van de hem of haar toebedeel l
geestelijke en lichamelijke krachten moei
deelnemen aan den arbeid ten bate van de
geheele gemeenschap. Voorts trachtte Von
B. door de oprichting van vele kleine te
huizen het Wkhcrr.sche familieprincipe
door te voeren.
Spr. geeft verder een overzicht van der
arbeid door Vun B. tot stand gebracht, waar
na hij mededei lingen doet over het bezoek
dat door de leden van de Federatie ond-r
leiding van haar voorzitter in het voorjaar
aan de stichtingen werd gebracht, om i'
bpsluiten met emigo opmerkingen, waartoe
dit bezoek aar.leiding geeft.
Nadat Spr. nog ecriige vragers heeft in
gelich!. wordt gezongen Gezang 189 vs. 4.
Na den maaltijd wordt een samenspro
king gehouden over verschillende diaconale
zaken.
In de middagvergadering spreekt de heer
S. R o o s j e n. van Groningen, over
„De diaconie en haar concurrenten
Spr. herinnerde er aan, dat vóór de komst
van Christus het instituut der georganiseer
de barmhartigheid een ongekende zaal was
Het woord philanthropic is wel aan dc
Grieken ontleend, maar had een ganso'i
anderen inhoud dan bij ons. Rome had wel
zijn uitdeelingen van koren, maar deze wa
ren ontstaan uit politieke overwegingen en
zijn nooit ware armenzorg geweest.
De Kerk van Christus in haar eerste
periode kent geen concurrentie bij de be
oefening der barmhartigheid. Haar verval
ook o;» het diaconaal terrein, is de oorzaik
van concurrentie. Vrij snel wordt het goud
verdonkerd. De Christelijke Kerk wordt
Staatskerk, de diaconie Staatsarmenzorg
Zoo blijft het de Middeleeuwen door.
Bij de Reformatie treedt drieërlei stand
punt naar voren. Rome stelt de armenzorg
als tank van Kerk en Staat, Lutber ais taak
van den Staat, Calvijn als taak van de
Kerk.
Calvijns opvattinc won hier te lande h--
pleit, maar weldra komt de vermenging
van Staat en Kerk, en de diaconie wordt
handlangster van de burgerlijke overheid
De 18e eeuw brengt sterk de particuliere
weldadigheid als concurrentie en het Réveil
in de 19e eeuw prikkelt opnieuw het parti
culier initiatief.
De laatste halve eeuw brengt het bewust
zijn, dat de overheid een roeping heeft op
sociaal terrein en Dr. A. Kuyper is de eer
ste, die deze roeping sterk naar voren brengt.
Zoodoende staan Kerk, overheid en parti
culieren op het gebied der armverzorging
naast elkaar.
Spr. zet uiteen, in welke volgorde zij heb
ben in te grijpen, en dan ca ten decle le
particuliere taak voorop, in de eerste plaats
die, welke voortvloeit uit den familieband,
en in de tweede plaats die, welke voor',
vloeit uit maatschappelijken band, een volg
orde, ook door Paulus vooropgesteld.
Daarna komt de tank der diaconie, welke
barmhartigheid iAjfl den ruim sten zin des
vvoords. We aanvaarden liet, dat Jozus
Christus dc model-diaken is. maar dan heb
ben we daaruit ock eerlijk de conclusie te
.rekken. Christus hielp niet halverwege
Daarom weg met alle dubbele bedeelina
We raken hier op het terrein van de ver
houding tusschen diaconie en overheid en
Spr. bindt het den broeders op liet bar
Breekt radicaal met alle dubbele bedeeling.
ziende op onzen oversten Leidsman. De
^;eun der Kerk, in volle, rijke mate is noo-
dig.
Spr. wijst op het gevaar van deze dubbele
bedoeling voor de Kerk van Christus, waar
men met halve steun helpt, leunt op dn
overheid en zoodoende onmogelijk maakt
den leden der Kerk voor te houden, dat zii
te kort schieten in hun taak. Zij is een ge
vaar voor den diaken, die niet anders doet
mag dan half werk, soms nog minder. Zij
een gevaar voor den arme. die niet weet of
hij links of rechts zal zien als meer steun
noodig is.
Meer steun moest overbodig zijn, maar,
helaas, dit is nipt hc» geval Tal van part
culieren beoefenen barmhartigheid en d-*
grootste last van al heeft de overheid t-*
torsea
Spr. zet uiteen, hoe de tank *rr overlie:
is te zien. Zij heeft in t» grijpen in de maat
schappelijke verhoudingen, nis het recht
geschonden is Spr. wijst in dit verhand op
dc verzorging van den arbeider hij "iekb\
invaliditeit enz. Ilier is een tank van recht,
dat boven do barmhartigheid staat. Dón
heeft de Kerk de overheid niet te beschou
wen als concurrente. Het terrein der Kerk
werd reeds door de soriale zorg der over
heid beperkt en wordt in de toekomst nog
meer beperkt. Dat aanvaarden «e dank
baar als een overwinning van het recht.
Daarnaast komt haar taak op het terrein
van de barmhartigheid tegenover den en
keling. waar zij de laatste plants inneem:
Noodgedwongen zien we haar op dit terrein.
Evenals de overheid elk individu beschermt
tegen bedreiging door anderen, rnoet zii ook
ingrijpen als stoffelijk nood dreigt en geen
andere iiulii t. krijgen is. Evenwel blijft h v
ideaal, dat de overheid hier overbodig worth
gemaakt. Hiertoe wekt Spr. met klem en
kracht op.
Discussie.
De heer Van Strien. van Den Hnag
gelooft, dat de particuliere barmhartigheid
bijna geheel zoek is geraakt. In de groote
steden schijnt het niet buiten de dubbele
bedeeling te kunnen, wat niet «egncemt.
dat Spr het sielsel ten zeerste betreurt.
De heer H ii nntr. van Leiden, merkt op.
dat de Staat toeli ir. vroeger tijd de over
tuiging had. dat de armenverzorging aan
de Kerk behoort.
De heer Kiers. van I.eiden, merkt op,
dat bij de dubbele bedoeling ook met
medeleven der verzorgden soms gerekend
ioet
r.len.
De heer v. d. Veen, van Oostermeer,
hoewel tegen dubbele bedeeling, is van mei
ning, dat men er nog niet buiten kun B.
vendien zijn er gemeenten, welke veel arme
hebben, terwijl er andere zijn, die veel rijken
hebben.
De heer Dekker, van Utrecht, deelt h
mede over den gang van zaken aldaar.
De heer Krnnendi n k. van Middrlbti
actit de dubbele bcdeeling een noodzakelijk
kwaad.
De heer Marseille, van Lias», merkt
op. dat de armoede heden ten dage eer.
heel ander Karakter draagt dan \roegrr De
grenzen van armoe zijn vaak nmeilijl
te onderkennen, «at Spr. mot een voorbed
toelicht.
Ps. Dartels, van Lathum, zou gm.ru.
zien, dat de diaconieën steeds groofcr ,an
dacht wilden besteden aan de ontwikkeling
van het begrip barmhartigheid in de rich
ting van het recht.
Met de dubbele bedoeling staat het ni*
zoo gemakkelijk als men wel meent, wat
Spr. nader aantoont met den overheids
steun voor de verzorging van de verwaar
loosde jeugd. Ook is Spr. van meening. dat
de inleider niet geheel recht heeft gedaan
aan het begrip volkskerk.
Ds. Klein Wassink, van Bathmen,
vraagt of de kerkelijke armenverzorging in
staat is haar tekort in te halen cn in ver
band daarmee vraagt Spr. «elk bezwaar
bestaat tegen het subsidie-stelsel.
De heer Roos jen doet opmerken, dat
de invloed van Calvijn toch grooter is ge
weest dan die van de Ypersche wetgeving.
Men komt nooit bedrogen uit als men
Gods cisch aan de gemeente in gehoorzaam
heid aanvaardt. Dan zou elke diaconie haar
taak kunnen volbrengen. Het is een kwestie
van geloof.
Buitenger*oen gevaarlijk is het als da
Staat zal uitmaken hoe de Kerk haar armen
verzorging uitoefent
Voor spreker staat het zoo, dat de kerke
lijk onverschilligen buitengesloten moeten
worden, hoewel de grens ook weer niet (e
nauw getrokken dient te worden. Afdoende
steun is een eerste vereischte. De diaconie
breidt haar vleugelen wel eens te ver uit.
Het bezoek van den armbezoeker kan to
heel veel gevallen achterwege blijven.
Wat het werkloosheidsprobleem betreft,
op dat terrein is nog zeer veel te bereiken
door de diaconie.
Spr. is van meening. dat de overheid heel
wat kan verrichten op sociaal gebied.
Spr. merkt op. dat hij in geheel andere-i
zin over dubbele bedeeling heeft gesproken
dan Ds. Bartels. wat hij nader toelicht. Spr.
stemt toe wat Ds. Bartels over seizoenwer
kers heeft opgemerkt.
Spr. hecht aan het begrip volkskerk vol
strekt geen waarde. Ilii acht dit zelfs e*ri
gevaar voor de Kerk zelf.
Het subsidie-stelsel is absoluut onmoge
lijk geworden en Spr. hoopt, dat ten de/a
nooit wetswijziging komt. Hij besluit met «u;
op te wijzen, dat de eisch van Christus vol
komen moet vervuld worden.
Na den avondmaaltijd houdt Ds. Vrijlamit
een toespraak over 1 Cor. 13 vs. 13 cn wordt
deze uitnemend geslaagde driedaagsche con
ferentie na eenige plichtplegingen en dank-
•gging gesloten.
Een bespreking in engeren kring volgt
nog daarna.
RADIOMUZIEK UIT BATAVIA
Het Programma
Zooals reeds door „Aneta" bericht werd,
zal op Zaterdag 30 dezer door den Indischen
telegraafdienst naar Nederland worden uit
gezonden de muziek- cn zanguitvoering,
«elke te Batavia op het Koningsplein zal
plaats vinden ter core van den vijftigsten
verjaardag van H. M. de Koningin.
De uitvoering zal door II. M. de Koningin
op het Loo worden aangehoord van 2 tot 3
in den namiddag (het is dan te Batavia
8 tot 9 uur in den avond).
Naar wij vernemen heeft de K. R. O. toe
stemming gevraagd deze uitzending, welk®
van Batavia uit door don telegraafdienst
reeds over den gehcelen Archipel zal worden
uitgezonden, ook via het station te Huizen
voor de Nederlandsche luisteraars hoorbaar
te maken, hetgeen is toeges'aan.
Medewerking wordt verleend door de mu
ziekcorpsen van het eerste cn derde regi
ment infanterie, de vereenigde tamboers en
hoornblazers van genoemde regimenten,
de trompetters van de cavalerie cn de veld
artillerie te Weltevreden in garnizoen, do
Menadoneesche fluitorkesten van het 11de,
12de cn 13de bataljon, totaal plus minus 225
man.
Programma:
a Reveille, door de tamboers, hoornbla
zers. trompetters en vereenigde muziek
korpsen.
1» Marechnussee-marsch door het Menado-
nee*ch fluitorkest.
c. Tjakrnnegara-marsch door de vereenigde
muziokkorpsen, tamboers cn hoornblj-
d Sajang Kené, Aml*>nnoesch volkslied
door bot Amhonnecsch fluitorkest.
e. Prinses Juliana marsih door de vereenig
de muziekkorpsen.
f. Taptoe door de tamboers, hoornblazers,
trompetters en de vercenigde muziek
korpsen.
Tweede gedeelte (van 8.30 tot 9.— Indl-
sche tijd).
Zangliulde onder leiding van den heer J.
F. Bakker, met medewerking van het nv s
jeskoor van den heer en mevrouw Bakk-r.
de leden van het kerkrlijk koor St. Carcil'u.
het Duitsche Mannenkoor en een dameskoor,
ter gcznmenlijke sterkte van ongeveer 160
znngers en zangeressen.
Programma:
a „Wilt heden nu treden", uit Valerius' Ge-
denkklnnck. door mannenkoor,
b „O Ucer, die daar des Hemels tenten
•protdt" uit Valerius' Gedcnkklanck. doOf
meisjeskoor,
c. „F.ln fester Burcht 1st unser GoU". door
dameskoor.
d „Merk toch hoe sterk" nit Valerius' Gc-
denkklanrk door mannenkoor,
e „Prince«srlied". Jubileum cantate van
Mevr. F. Schumann—van den Bosch, door
meisjeskoor,
f. „Lied" van Catherine van Rennes. door
dn mesknor.
g „Wilhelmus van Nassaue", nude zettinc.
de eerste twee couplettere door gemengd
koor.
Daarna het eerste rouplef van het Wilhel
mus en hulde door het publiek.
Dnnrnn: Slotzang uit de cantate „Do
schoonste feestdag" van Catherine van Ren
nes door meisjeskoor.
HELPT ALLEN MEE
ONS BLAD
IN DE GEZINNEN TE BRENGEN.
WAAS HET BEHOOBT
