DONDERDAG 28 AUGUSTUS 1930 TWEEDE BLAD PAG. 5
IETS OVER
GELDBELEGGING
BELEGGEN IS EEN KUNST
„Geld macht nicht glücklich", es gibt aber
éine gewisse Beruhigung", zeggen onze
Duitsche buren. Nu dat geld een zeker aan
genaam gevoel van onafhankelijkheid geeft
is volkomen waar. Doch met het gevoel van
rust is het na den wereldoorlog minder ge
daan.
Dat bezit risico schept is een waarheid
wier scherpte menigeen aan den lijve heeft
gevoeld. De groote wereldstrijd heeft econo
mische catastrophes tot gevolg gehad wier
mogelijkheid misschien theoretisch wel eens
door economen was gesteld maar practisch
door niemand venvacht werd.
Wie had in 1914 durven denken aan een
waardelooze mark, roebel, kroon, aan een
franc, die 10 of 7 centen in plaats van f 0.50
waard was? Wie durfde twijfelen aan de
soliditeit van leeningen van publiekrechte
lijke lichamen en wilde niet gaarne zonder
eenigen schroom zijn geld beleggen in de
in ons land zoo geliefde Russen, Pruisen
en Oostenrijkers? Geweldige kapitalen zijn
in deze fondsen verloren en tal van bulten-
landsche gemeentelijke en regeerings-obli-
gaties zijn thans niet veel meer waard dan
behangselpapier.
Wie het nog niet wist zal nu wel geleerd
hebben, dat het niet alleen een kunst is om
geld te verkrijgen, doch dat het een minstens
even groote, misschien nog wel grooter kunst
is het te behouden. Wat moet de kleine of
de groote kapitalist dan doen? Moet hij zijn
geld in een oude kous stoppen? Wellicht
*ou thans menigeen vooral over de
grenzen als hij dat gedaan had meer
bezitten dan nu, ten minste als men uit
sluitend goud geld bewaard had en geen
rekening houdt met do voor het plaats vin
den der catastrophe genoten inkomsten uit
rente of dividend. Want de idee lijkt nu
wel even heel simpel en afdoende en er
zijn er heusch nog wel, die op die manier
een min of meer groote reserve vormen,
maar daarom is het nog niet juist. Als men
een som a W?. pCt. uitzet met rente of
rente is dat bedrag door het opcenhopen der
interest na circa 15 jaar verdubbeld. Daaruit
blijkt, dat contanten bewaren in ieder ge
val een belangrijk verlies veroorzaakt, het
geen van beleggen niet gezegd kan worden,
zelfs niet van beleggen in effecten welke
beleggingsobjecten vooral de laatste jaren
in een minder goeden reuk zijn komen te
staan bij den kleineren kapitalist, wat echter
niet geheel billijk is. Want weliswaar zijn
het in o n s land vooral de effectenbezitters
geweest, die de klappen moesten opvangen,
maar in het buitenland hebben zij, die hun
geld op andere wijze belegd hadden daar
van eveneens ruimschoots hun deel gekre
gen. Wij mogen vooral niet vergeten, dat wij
wat den oorlog betreft door het oog van
een naald gekropen zijn en ten opzichte van
beleggingsvraagstukken niet alleen acht
moeten geven op hetgeen in Nederland is
gebeurd, doch ook aandacht moeten schen
ken aan de ervaringen in het buiterdand,
met name in de oorlog gevoerd hebbende
landen. En die ervaringen zeggen ons, dat
noch in het uitsluitend bezit van vaste
goederen, noch in dat van hypotheken of
wat ook algeheele risicovermijding gevon
den kan worden.
Nu is het niet 'onze- bedoeling hier aan
'te geven hoe men naar onze meening zijn
geld beleggen moet. Wij willen na deze al-
gemeene opmerkingen slechts nog iets zeg
gen over enkele beleggingsvormen en daar
bij aandacht schenken aan eenige bijzonder
heden, welke minder algemeen bekend zijn.
Het beleggingsvraagstuk is er een, dat on
mogelijk in een algemeen schema kan wor
den opgelost.
Beleggen Is een kunst.
Een kunst, welke men eerst machtig
wordt na vele jaren van ervaring en na een
grondige kennis van de groote verscheiden
heid van objecten. Maar bovendien moet
rekening gehouden worden met de indivi-
dueele omstandigheden van den belegger.
Vandaar het niet algemeene en juist speci
fiek persoonlijke, dat aan iedere belegging
ejgen is. De weduwe met jonge kinderen,
de anjbtenaar, die zeker is van een behoor
lijk pensioen, de zakenman met een bloeien
de zaak, de kleine en de groote kapitalist
zullen ieder voor zich weer heel andere
eischen moeten stellen en geheel andere
risico's willen en kunnen aanvaarden. Ge
woonlijk zal overleg met den bankier het
meest 'gewenschte resultaat geven.. Wat wel
als algemeene regel vastgelegd kan worden
is, dat men zorgen moet van de situatie van
zijn bezit op de hoogte te blijven. Het oog
,van den meester maakt het paard vetl
Als voornaamste beleggingsinstituten en
objecten noemen wij: Spaarbanken, Spaar
kassen, Levensverzekeringen, Effecten, Hy
potheken, Huizen en landerijen.
De Spaarbanken
dienen voornamelijk tot het beheeren van
de gelden van den kleinen man. Haar aller
eerste doel is daarvoor zulk een veilige be
legging te zoeken, dat menschelijkerwijs
geen gevaar te duchten is. Daardoor is de
rente niet hoog en dat maakt d.e spaarbank
ongeschikt voor het onderbrengen van groote
kapitalen.
In ons land kunnen de spaarbanken ïn
drie groepen worden verdeeld: de rijkspost
spaarbank, de particuliere zuivere spaar
banken, en de handelsbanken met spaar-
af deeling.
De rijkspostspaarbank voor wier verplich
tingen .het rijk zich garant stelt had per
31 December 1929 een totaal aan inlagen
van f 351.114.575,76 verdeeld over 2.101.221
boekjes, hetgeen een duidelijk beeld geeft
van de zeer belangrijke positie welke deze
instelling onder den arbeidenden stand in
neemt.
Doch ook de particuliere zuivere spaar
banken (d.w.z. de banken, die zich uitslui
tend op het gebied van het spaarwezen be
wegen) zijn van groot belang. Volgens het
verslag over 1929 van het Nederlandsch
Spaarbankbureau was het totaal aan inleg-
gelden van de 135 aangesloten banken
f 230.889.966,13 verdeeld over 766.491 spaar
ders. Deze cijfers hebben wel betrekking op
de voornaamste maar toch niet op alle ban
ken. Het hiervoor genoemde spaarbank
bureau is opgericht door den Nederland-
schen Spaarbankbond en heeft ten doel het
sparen te propageeren en daarnevens con
trole uit te oefenen op het beheer van de
aangesloten instellingen. De aansluiting bij
het spaarbankbureau is daarom voor de
spaarders van veel waarde als waarborg
voor een richtig beheer.
Ook de particuliere spaarbanken genieten
in ruime mate het vertrouwen van het pu
bliek en gelukkig mag geconstateerd wor
den, dat dit slechts hoogst zelden en dan
nog door een kleine instelling, werd be
schaamd.
De derde groep, de spaarafdeelingen der
handelsbanken, verdienen den naam van
INGEZONDEN MEDEDEELING
Fietstochten
Het Doorzitten bij Wielrijden, een door
de zon verbrande Huid, Schrijnen en
Smetten verzacht en geneest men met
Doos 30, 60, Tube 80 ct. PUROL
spaarbank in strikten zin genomen niet
Tal van kleine bankinstellingen hebben
de oprichting eener spaarafdeeling aange
grepen om hun middelen te versterken. Daar
de spaargelden als regel voor langen tijd
gedeponeerd blijven kunnen zij ze gevoeg
lijk als jaardeposito's beschouwen en de
daarvoor geldende rente vergoeden. Zij ko
men daarmede niet onbelangrijk bpven de
rentevergoeding van het rijk en de zuivere
spaarbanken en zijn er dan ook in vele
gevallen in geslaagd, vrij groote sommen
aan te trekken. Echter mag de spaai-der
niet vergeten, dat hij met de hoogere rente
ook een grooter risico aanvaardt. Staat ach
ter de rijkspostspaarbank de Staat, en be
staan bij de zuivere spaarbanken de beleg
gingen uitsluitend uit prima fondsen, hypo
theken e.d., bij de handelsbank deelen de
spaarders mede in de risico's van het nor
male bankbedrijf. Dat behoeft natuurlijk
geen reden te zijn om aan goed geleide han
delsbanken geen spaargelden toe te ver
trouwen, maar is toch een factor, welke
vooral de kleine spaarder niet uit het oog
mag verlezen.
Over de spaarkassen hopen wij in
volgend artikel iets mede te deelen.
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK
Bedankt: Voor Klundert, Joh. Kloots te
Heukelum (Z.-H-).
GERET KERKEN
Aangenomen: Naér Zevenbergen, cand.
M. Burgt van 't Veer te Goes. Naar Brui-
nisse, cand. J. P- Unger te Haarlem.
Bedankt: Voor Opperdoes en Zwarte-
broek, cand. M. Burgt van 't Veer te Goes.
AFSCHEID, BEVESTIGING INTREDE
Cand. J. D. Kleyne van Bodegraven
hoopt Zondagnamiddag 5 October a.s. bij
de Ned. Hervormde Gemeente van Willige
Langerak intrede te doen na des morgens
bevestigd te zijn door Ds. A. J. Westra
Hoekzema van Zegveld (bij Woerden).
DS. A. POS
Gelijk men in het verslag van de zitting
der Generale Synode der Geref. Kerken in
ons nummer van heden lezen kan, heeft de
Synode als opvolger van Dr. D. Bakker be
noemd Ds. A. Pos aldaar, missionair predi
kant vanwege de Gereformeerde Kerk van
Amsterdam. 1
Abraham Pos werd 22 Augustus 1888 te
Zaandam geboren. Hij studeerde aan de
Vrije Universiteit aldaar en deed aan deze
onderwijsinrichting ook doctoraal examen. In
1917 candidaat geworden, beriep hem de
Gereformeerde Kerk in de hoofdstad des
lands voor den missionairen dienst op
Djocja.
Op 30 Juni 1920 bevestigde zijn schoon
vader, de bekende Zendingsman Ds. W.
Greulkelaar, emeritus-predikant te Sant
poort hem in de Keizersgrachtkerk in zijn
ambt. In dezelfden dienst deed Ds. Pos daar
op zijn intrede.
De nieuwe docent arbeidde eerst te Solo
en nu te Djocja. Het is de bedoeling, dat
Ds. Pos naast wien, zoo spoedig als de
rechte man gevonden zal zijn, een derde
docent zal worden benoemd, speciaal studie
zal maken van het Boeddhisme en Hin
doeisme en de kennis van het gevoels- en ge
dachtenleven der Javanen, Hij zal indien hij',
wat stellig verwacht wordt, deze benoeming
aanvaardt, samenwerken met docent Dr. F.
L Bakker, die georienteerd is in de kennis
van den Islam en een zoon is van den man
wiens opvolger hij bestemd is te worden.
De derde te benoemen docent, zal zijn
studie speciaal richten op de Javaansche
Taal en Land- en Volkenkunde.
ADRES
Te Wartena en Eernewoude (Fr.)
waar de Geref. Kerken nu weer een predi
kant verkregen hebben, is het adres dier
kerken voortaan: Geref. Pastorie, Wartena
(Friesland).
f Ds. G. Melles, die gelijk we reeds meldden
Zondag j.l. zich aan de Kerk van Wartena
verbond, hoopt a.s. Zondag te Eernewoude
intrede te doen. 1
EVANGELISATIE
Te Poortugaal heeft de Ned. Herv-
Evangelisatievereeniging Dinsdagavond jl. een
eigen lokaal officieel in gebruik mogen ne
men, by welke gelegenheid de „inwijdings"-
rede uitgesproken werd door Ds. M. Bons,
van Oudenhoorn.
VAN POTTUM
In Juli van dit jaar was het een kwarteeuw
geleden, dat Van Pottum voor het eerst in
Nederland opsteeg, na als vierde balloncom
mandant van ons land te zijn gebrevetteerd.
Van deze vier personen is hij de eenige, die
de ballonvaart als een beroep uitoefent. Zijn
zilveren jubileum als Hollandsch luchtvaar
der zal op Sept. a~s. te Rotterdam feestelijk
herdacht worden. Wij geven hier 't portret
van den bekenden luchtvaarder.
Hilbrandt Boschma en Ds. G.
Renting.
Onlangs hebben we onder het opschrift
„Een pessimist" uit de „Geld. Kerkbode"
een artikeltje van Ds. G. Renting overge
nomen, waarin enkele opmerkingen gemaakt
werden naar aanleiding van een oordeel van
den heer Hilbrandt Boschma, evangelist te
Ruurlo, over de Ned. Hervormde Kerk.
De heer Boschma zond ons daarop een
schrijven, waarin hij verzocht mee te deelen,
dat de geciteerde uitspraken uit hun ver
band genomen waren, doch hij deelde ons
niet mee het verband waarin ze wel voor
kwamen. Daarop hebben we den heer Bosch
ma verwezen naar de „Geldereche Kerkbode".
Daar moest zijn klacht worden ingediend
en eventueel beantwoord. Nu dit geschied
is in het jongste nummer van genoemde
„Kerkbode", willen we van een en ander
volledigheidshalve nog melding maken.
De heer Boschma schrijft aan het adres
der redactie het volgende:
„Ik heb tegen de wijze, waarop U over
mij en mijne uitlating over de kerk ge
schreven hebt, een drietal bezwaren.
„Mijn eerste bezwaar is, dat Gij wel
een paar losse volzinnen van mij, die Ge'
ergens hebt aangetroffen hebt overgenomen,
maar dat Ge blijkbaar niet de moeite hebt
genomen ze te beschouwen in het licht van
do plaats, den tijd en het verband, waarin
ze geschreven werden. Dit is zoo sterk dat
Ge schrijft, dat ik me „onlangs" over de
kerkelijke kwestie zou hebben uitgelaten, ter
wijl het stuk, waarover het gaat, in werke
lijkheid al eenige jaren oud is. Eén van de
mooie kanten van de Gereformeerde exegese
is, dat er steeds zoo den nadruk op wordt
gelegd, dat men de dingen moet lezen „in
hun verband". Ik wou vragen: Geldt dat dan
ook niet tegenover mij?
„Mijn tweede bezwaar is, dat Gij die
weinige woorden, die Ge dan nog van me
aanhaalt, daarenboven ook nog onjuist
kwalificeert.
„Gij zegt, dat ik mijn kerk vervloekt heb.
„Als ik dat gedaan had, dan zou ik me
toch niet schuldig hebben gemaakt aan
gróóter kwaad dan wijlen Dr. Kuyper. Gij
weet toch nog wel, dat Dr. K. indertijd ge
zegd heeft, dat de Synodale Kerk „driewerl
van den Heere der Hcirscharen vervloekt
was"? Welnu, indien Dr. Kuyper de zicht
bare kerkorganisatie driemaal heeft ver-1
vloekt, dan moest men niet zoo ach en wee
roepen, als ik het éénmaal deed.
„Maar ik heb dat niet gedaan! Waar leest
Gij toch, geachte Redactie, dat ik de kerk
vervloek? Ik heb gezegd, te willen bidden,
dat „het vuur van Gods Geest haar verteren
mocht", maar dat is wat anders, als dat ik
ze vervloek.
„Wel geef ik toe, dat mijn oordeel over de
tegenwoordige zichtbare kerkvormen, vooral
over die, aan welke ik, helaas, nu eenmaal
gebonden ben, alles behalve gunstig is. Dat
blijkt reeds uit mijn betuiging, dat ik niet
wensch of begeer, dat mijn kinderen er lid
van zullen worden.
„Maar nu is mijn derde bezwaar, dat U
daarover wel met verbazing, ja, ik mag wei
zeggen: met verontwaardiging de handen in
elkaar slaat, maar dat Gij niet gevraagd
hebt: Hoe komt die man er toe, om zulke
gedachten over de kerk te hebben? Ho
komt het, dat hij wel week aan week Chris
tus kan prediken als den eenigen waai--
achtigcn troost in leven en in sterven en
dat hij nochtans niets van de kerk moet
hebben; dat hij niet gelooven kan, dat de
kerk in haar tegenwoordigen vorm te helpen
en te reformeeren is, en dus maar liefst zou
willen, dat zij door de hand des Heertn
morgen aan den dag werd nedergeworpen?
„Als U, in plaats van een paar volzinnen,
dié U ergens aantrof, mijn heele stuk had
gelezen, als U iets wist van den stnjd dien
ik hier nu 25 jaren lang gestreden heb, en
als U iets wist van al het leed en de tranen,
die ik in mijn leven door de kerk met haar
geweldsvormen heb zien veroorzaken, en
hoe de belangen van het koninkrijk Gods
daardoor geschaad worden, dan zoudt ge er
misschien iets van begrijpen, hoe het komt
dat ik wel een diepe, innige liefde heb voor
de „ééne, heilige, algemeene Christelijke
Kerk", maar dat ik nochtans met begeer,
dat mijn kinderen van één der bekende
kerkvormen lid zouden worden. Ik wensen
niet dat mijn kinderen hun weg zullen gaan
door zooveel tranen, als hun vader op aarde
gefEn nu weet ik wel, dat gij Uwe eigen
beschouwingen hier tegenover zult stellen.
En dit is mij wel. Een iegelijk zij m zijn
eigen gemoed ten volle verzekerd.
„Alleen nog dit: Gij zegt mij mijn positie
niet te benijden en acht U zeiven in dezen
boven mij bevoorrrecht Ik antwoord: Het is
wel. Ik kan best zien, dat een ander voor
rechten heeft boven mij. Maar ik wou U
toch zeggen, wat ik jaren geleden naar aan
leiding van hetzelfde stuk, waar we nu over
praten, gezegd heb tot een Roomsoh geeste
lijke: U moogt me beklagen over mijn ar
moede, maar ik ben in mijn armoede tóch
rijker, dan U wel denken zoudt."
Tot zoover de heer Hilbrandt Boschma.
Ds. G. Renting schrijft nu, dat het artikel
van den heer Boschma, waarop gedoeld
werd, van ouderon datum is dan gemeend
werd. En hij gaat dan aldus voort:
Toch wordt het duidelijk, dat de heer
Boschma in zijn oordeel en zijn veroordee
ling over en van de Kerk niet veranderd is
en dat hij, wat dan ook de bijzondere aan
leiding voor het schrijven van zijn artikel
indertijd moge zijn geweest, ook heden nog
op hetzelfde standpunt staat.
„Over de kwestie, of de heer Boschma de
Ke'rk „vervloekt" heeft, zullen we niet twis
ten Ik schreef, dat hij over het instituut,
waarin hij arbeide, „feitelijk den vloek Gods
inroept". Eerlijk gezegd zie ik niet in, dat
dat teveel is gezegd, wanneer men de uit
spraak handhaaft: „Moge het vuur van Gods
Geest haar verteren en haar afbreken, zoo
dat niet één steen op den anderen gelaten
wordt". De heer Boschma beroept zich op
Dr. Kuyper, die zich ten opzichte van de
Synodaie organisatie ook destijds zeer kras
heeft uitgelaten.
„Maar Dr. Kuyper had de Kerk lief en
beschouwde het als zijn levenstaak, om alles
weg te doen uit haar zichtbaren openba
ringsvorm wat in strijd was met Woord en
Belijdenis en met den eisch van den Koning
der Kerk. Hij werd kerkhervormer.
De heer Boschma stelt zich niet slechts
tegenover „de Synodale Kerk", maar ver
werpt eiken „Kerkvorm". Dat is juist het
groote onderscheid met Dr. Kuyper. En
daarom blijft hij, d.w.z. de heer Boschma,
bezig met het afbreken, maar verzuimt hij
te bouwen en wil hij geen „Kerkhervormer"
zijn, maar blijft hij „Kerkbestormer".
Dat doet ons leed. Daarom wezen we hem,
die zijn Boanergesbede uitsprak, op een weg,
die o. i. veel uitnemender is.'
Het is duidelijk, zoo schrijft Prof. Dr. H.
Bouwman in de „Bazuin", dat velen teleur
gesteld zijn. Krishnamurti was vroeger
voorgesteld als de wereldleeraar. Onwille
keurig hadden de Westerlingen de gedachte,
dat hij sou optreden als een profeet, die een
VOLBLOEDPAARDEN
Ter <i ieyenheid van hel S5-jarig bestaan van de Geldersch-OverijssehcTte Maatschappij
van Lvèdbouxo wordt te Amhein een groote tentoonstelling van fokvee gehouden.
Hierboven: een koppel volbloedpaarden.
nieuwe leer verkondigde. Maar het is ge
bleken, dat hij een gewoon Indisch leeraar
js, die op Indische wijze bespiegelingen
houdt over het leven.
Ten vorigen jare had hij gezegd: Om het
leven te begrijpen, moet gij niet zien naar
de persoonlijkheid, .die over het leven
spreekt, maar naar het leven zelf. Wat
alleen van belang is, is de wijze waarop
men leeft, waarop men zijn vrienden en
buren behandelt, de wijze waarop men lief
heeft Tegenover het publieke leven, het
leven in maatschappij en staat, staat Krish
namurti zonder veel interesse. Daarom kon
hij op de hem gestelde vragen, hoe de
mensch moet staan in de verschillende le
vensverhoudingen, geen antwoord geven, dat
ook maar eenigszins aantrok of bevredigde.
De mensch moet naar binnen zien, en daar
den vrede zoeken.
Zijn antwoorden en leeringen waren in
deze conferentie nog veel armer dan ten
vorigen jare. Hij schijnt een afkeer te heb
ben van scherpe onderscheidingen en pre-
ciese vragen. Echt Indisch. Altijd antwoordt
hij weer hetzelfde. De spranken van eenig
hooger en geniaal inzicht merkt men bij
Krishnamurti niet.
Niet onjuist werd zijn optreden geken
schetst in het „Algem. Weekbl. voor Chris
tendom en Cultuur."
..Wie de beweging van Krishnamurti aan
dachtig volgde, kon reeds lang den indruk
niet meer van zich afzetten, dat het met de
zending van dezen wereldleeraar op een
einde liep. Het was alsof Krishnamurti
tegen zijn zin te veel in het centrum van de
Orde van de Ster was geplaatst en naarmate
hij meer te Ommen optrad, ook hoe langer
hoe meer behoefte gevoelde zich op tactvolle
wijze aan deze centrale positie, die hij niet
kan dragen, te onttrekken. Leest men het
blad van de beweging rondom Krishna
murti, dan krijgt men telkens weer vraag
gesprekken of toespraken onder de oogen,
waarin in groote eentonigheid voortdurend
weer hetzelfde wordt gezegd. Men vraagt
zich af, wat de lezers aan deze beschouwin
gen hebben. Er is nergens het kenmerk van
het talentvolle, laat staan van het geniale.
Bij de opening van het kamp dit jaar ver
klaarde de wereldleeraar, dat het tweemaal
per dag spreken van één en dezelfde per
soon, in dit geval hijzelf, te veel was. Verder
sprak hij zich uit tegen de opvatting als
zouden speciale centra eenige bijzondere
waarde hebben. In 1932 en 1933 zouden er
geen kampen te Ommen plaats hebben, wel
vermoedelijk nog in 1931, en waarschijnlijk
daarna eerst in 1934. In liet kort bracht hij
in zijn openingstoespraak nog eens naar
voren, dat alle vereenigingen met een zoo
genaamd geestelijk doel van onwaarde zijn,
dat geestelijke autoriteiten en ceremonieel
geen beteekenis hebben, dat essentieele cri-
tiek op zijn zienswijze en twijfel van vitaal
belang moeten worden geacht.
Verder verklaarde Krishnamurti, de we
reldleeraar: „Ilc kan niet uit mijn geest
nieuwe ideeën putten, maar ik kan voort
gaan telkens en telkens weer hetzelfde te
beschrijven uit een ander gezichtspunt". De
deelneming aan het kamp is aanmerkelijk
minder dan het vorige jaar. Krishnamurti
gaat zijn bijzondere aandacht aan het Oos
ten wijden. Hij vertrekt voorloopig uit het
Westen. Dat is ook maar beter. De situatie
is hier zóó, dat wij hier zulke, stellig goed-
meenende maar onbelangrijke, „wereld
leeraars" niet kunnen gebruiken. En wij
weten ook te goed hoo wereldleeraren er
uitzien, dan dat wij aan deze ster van de
zooveelste grootte geloof zouden kunnen
schenken."
Deze voorstelling is niet onjuist.
Het optreden van den wereldleeraar is
voor velen, die iets groots verwacht hadden,
een desillusie geweest. Doch de teleurge-
stelden zullen straks wel weer luisteren
naar een anderen leeraar, uit wiens mond
zij meenen den weg dor verlossing te kun
nen beluisteren. Zoo is het altoos geweest
bij den mensch die niet buigt voor den
eenigen waren God, zoo zal het blijven bij
den cultuurmensch van onze dagen. Men
verzadigt zich aan den schijn.
Schoolnieuws.
LAGER ONDERWIJS
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Wij he (hoofd II. C. van Leeuwen), mej'.
E. van Oene te Ermelo.
Oude-Wetering (hoofd P. M. Oostlan-
der), mej. C. C. van der Maal te Aalsmeer,
Den Andel (Gr.), mej. K. A. Dijkinga,
thans tijdelijk aldaar werkzaam. Ing. 1 Oct.
Zoutkamp, J. F. Stulp te Mensingeweer
Als ass.
Groningen (Geref. School, hoofd P. de
Zeeuw), K. Rosier, aldaar. Voor tijdelijk.
Emmererfscheidcnveen (Geref.
School), J. de Jonge, aldaar.
W o u d s e n d, W. Bakker te Edens. Voor
loopig tot 1 Jan. tijdelijk.
Notter (O.), mej. J. Calkhoven tet Wit
haren bij Ommen.
Mid wol da (Chr- Nat. School, hoofd D.
Boerema), K. Veldman te Bedum. Aang.
ONDERWIJZERSPENSIOENEN
„Wenken voor Schoolbesturen in verband
roet de toepassing van de Pensioenwet 1922"
zijn blijkbaar niet overbodig- De pensioen
wet 1922 legt aan de Schoolbesturen verschil
lende verplichtingen op, Niet-nakoming daar
van kan zoowel voor het Schoolbestuur als
voor het onderwijzend personeel nadeelige ge
volgen hebben. Het is daarom van het groot
ste belang om de betreffende bepalingen
voorschriften nauwgezet op te volgen. De uit
gever N. Samsom te Alphen a. d- Rijn gaf
daarom nu reeds een vierden druk vai
„Wenken voor Schoolbesturen'', dienende als
betrouwbare gids. Zij werd door deskun
dige hand samengesteld en voor ieder duide
lijk geschreven.
NIEUWE CHR. SCHOLEN.
Te VI aar ding er-Ambacht zal de
nieuwe Geref. School, als wier hoofd be
noemd is de heer R. Zwiers, onderwijzer te
Vlaardingen, den naam „Mr. J. Terpstra-
School" dragen en omstreeks 1 April 1931
door den Minister van Onderwijs geopend
worden.
Te Voorburg heeft hedenavond in
het Dienstgebouw der Ned. Herv. Gemeente
de officieele opening der Emmaschool
Chr. L-O., die voorloopig in het heerenhuis
Oosteinde 239 wordt gevestigd, plaats. Als
Schoolhoofd wordt geïnstalleerd de heer W.
jr, van Zevenhuizen. Als sprekers treden
op Ds. Mr- W. S. de Vries en Ds. Mr. N. G.
Veldhoen, resp. Geref. en Ned. Hen', predi
kant ter plaatse.
SCHOOLGEBOUWEN.
Te Sliedrecht heeft de Prinses Juli-
anaschool, tot dusver als Chr. School nr- III
»n oude leegstaande Openbare School ge
vestigd, hedenmiddag haar nieuwe schoolge
bouw in gebruik mogen nemen.
VEREEN. VAN CHR. ONDERWIJZERS EN
ONDERWIJZERESSEN IN NEDERLAND
EN DE OVERZEESCHE BEZITTINGEN.
Een kostelijk gedenkboek.
De Vereeniging van Christelijke Ondenvij
zers en Onderwijzeressen in Nederland ei:
de Overzeesche Bezittingen, die vorig jaar
haar 75-jarig bestaan heeft gevierd, gaf een
„Gedenkboek 18541929" uit, dat we een
kostelijken schat noemen om zijn rijken in
houd, zijn prachtige samenstelling en zijn
keurige uitvoering.
Hebben 25 jaar geleden bij de samenstel
ling van het»werk „Van Strijd en Zegen" de
heeren F. Kalsbeek, J. Lens en J. B. Meijnen
rier initialen aan een hoogstrevende or
ganisatie herinneren! zich een naam ver
worven, die immer met dankbaarheid ge
noemd mag worden, omdat zij ons de groote
worsteling voor de Vrije School met den
Bijbel als voor oogen hebben geschilderd,
thans heeft het Hoofdbestuur der jubileeren
de Vereeniging zich verdienstelijk gemaakt
door ons in het „Gedenkboek" te schets
het leven der Vereeniging gedurende haar
75-jarig bestaan, waaromheen zich dan een
verscheidenheid van andere verwante
vensopenbaringen groepeert. Naast het ei
overzicht heeft het Hoofdbestuur zoo
mogelijk laten spreken de stemmen van Ver
eenigingen en vooraanstaande personen, die
met het Hoofdbestuur in contact kwamen.
We mogen, al draagt door deze wijze van
saamstelling het „Gedenkboek" een ander
karakter dan wanneer het door één persoon
of door een eopimissie was bewerkt gewor
den, het Hoofdbestuur de eer geven dat het
met succes ernaar gestreefd heeft één geheel
van deze feestuitgave te maken, waardoor
men in en door den blik op het leven dor
Vereeniging en alles wat uit haar voort
kwam of in meer direct verband met haar
trad, tegelijk ziet den grooten strijd en den
rijken zegen over het gehcele terrein
het Christelijk onderwijs.
Aan het tijdelijke en aan het blijvende
worden we in dit „Gedenkboek" wel sterk
herinnerd. Wat het eerste aangaat, wijzen
we erop, dat het aanvangshoofdstuk: „In de
omgeving der stichting \an onze Vereeni
ging" geschreven is door den heer P. Ooster-
lec, die een paar maanden geleden het tij
delijke met liet eeuwige verwisselde, en dat
we ook groepsfoto's, afdeelingen der Ver
eeniging voorstellende, aantreffen, waarop
thans overleden personen voorkomen. Maar
mogen de personen heengaan, ja zelfs be
paalde toestanden verdwijnen, het beginsel,
dat tegelijk basis en doel der Vereeniging
is, blijft. In een der telegrammen, de feest
vierende Vereeniging toegezonden, lezen \\v:
„Geve God in de toekomst getrouwheid om
te blijven in de lijn die drie kwart eeuw is
gevolgd". Deze heilbede zal door het Hoofd
bestuur in dankbaarheid vernomen zijn, om
dat zij niets anders begeert dan hier haar
toegewonseht wordt.
ie vun de geschiedenis der Vereeniging
met de noodigc belangstelling kennisneemt,
zal, door de talrijke oriëntecrende hoofdstuk
ken daartoe in staat gesteld, een sterke sym
pathie voor haar gevoelen en dankbaar zijn
voor wat zij doen mocht en doet, niet alle.
in liet belang harer leden, maar bovenal \n„,
het nan onze jeugd geschonken onderwij
naar de H. Schrift. Ook aan het leven der
vele afdeelingen is een niet onbelangrijk
deel van het „Gedenkboek" gewijd. Tnl van
andere vereenigingen, die op het terrein van
het Chr. Onderwijs gezegenden arbeid ver
richten, worden in haar oorsprong en werk
geteekend. Aan al die organisaties zijn wc
in den loop der jaren al weer zoo gewoon
geraakt. dat we ons moeilijk indenken kun
nen, welk een ontzaglijk fonds van energie
gemist zou Worden, indien zij niet heston
den. Dp groote zegen in dat alles ons Chris
tenvolk, ja feitelijk toch heel onze natie, ge
Radio Nieuws.
9 AUGUSTUS.
(óór 6 uur 298 M. (1007
2SO Kilo Cyclee»
HUIZEN. K. R. O.
llo Cycles.) Na 6 uur
Igem. programma. S.00—9.15 Plat
•1200 Een halfuurt:
.2.00 Tijdsei
nmuiltk. 2.0L
slogh. Ondenr.
>—(.oo r
.00 Tijds«
12 oo1 00 Duncmuxlek.
1.00—2.00 Gramofoonmuzk-k. 2.00—2.20
M. E. Steyger—
Ouderlijke Macht
006.00
-7.15 Vol
-S.00 Gri
11.00 Con
bureau Va* Dl
foonmuziek. 12.00 Tijd:
."oogdlj. 2.304.00 Coi
9.30
Politiebericht:
R. O.
2.00—3.
00 ..Oi
10.00 Morgenwijding.
10.15 David Premseler,
irtje. 11.30 Gramofoom
V. R. O. 12 00 Tijdsein. 12.15—2.00 Mlddag-
- --- - foonmuziek. 3.00(.09
7.45 Politieberichten.
'tzendmg.r8r0Ö Tijdsein.
9.20 Concert. 10.00
5ias 10.10 Onderw. Iet*
DE KORTEGOLF-OXTYA
VOOR IEDEREEN»
Zooals men weet. heerscht ook c
der ultrakorte golven in den aethi
bedrijvigheid. Talrtlk
i M. golflengte
if gesproken woord welke van de verst verwf-
lerde punten der aarde tot ons komt. Kon <M
neer technische ontwikkelende amateur met zij»
oestel dnt lui tot in de kleinste details kenda,
op dit golfgebled dikwijls uitstekende resultate»
bereiken, de veelal veel te grove afstemming
oorzaak, dat zulke proeven voor den leek
ardden in 'n soort goocheltoer, die mialuktel
inrom is het toe te Juichen, dat Telefunken
ontvangtoestel de Telefunken 32 den
leek mogelijk maakt om zich op het
ultra-korte golven te l
1 chao-
•estel Is niet moeilijker dan
'Dara° 111° hot
rdt ber
keiaar ln verblndli
der lange omroepgol-
'baar ls.
Dit wordt bereikt door een vüfvoudlgen scha
in 6(1 meetbcrelken onderverdeeld ts. waar
bU dan elk dezer 60 onderverdeelingen over het
?heele bereik wordt afgestemd door een coo-
-nsator met schaal van volle 360 graden.
Sydney en San Francisco, Bandoeng en Kaap-
ad. Nauen en Schenectady zijn op dit toestel
schonken gaat men beseffen, wanneer men
bijvoorbeeld een Amerikaan met verbazing
hoort spreken van de wijdvertakte en geor*
ganiseerde actie die er in ons land voor en
bij het Christelijk onderwijs bestaat 't Ia
daarom zoo goed, dat het „Gedenkboek
naast het streven van de eigen Vereeniging
ook naar voren brengt het werk der ver*
vvante organisaties; bij de lezing van dat
alles realiseeren we ons meer wat God ons
gaf. En dat gedenken zal dan zeker tot dan
ken leiden.
In deze uitgave zijn ook eenige stemmen
.on vooraanstaande persoonlijkheden opge
nomen, als van de heeren H. Colijn, Dr. J.
Th. de Visser, Prof. Mr. V. H. Rutgers, J. C
Ligtvoet, J. C. Wirtz Czn., A. Zijlstra en Dr.
S. O. Los, die elk van uit eigen gezichtspunt
,-er ons Christelijk Ondenvijs en de Ver-
•niging van Chr. Ondenvijzers spreken.
De accurate en ijverige secretaris der Ver
eeniging, de heer A. de Jong Ezn., die wel
cel moeite zich getroost heeft voor da
samenstelling van het „Gedenkboek", heeft
niet alleen tal van hoofdstukken geschro-
i, maar ook de Feestviering van 1929 op
zorgvuldige wijze „verslagen".
De feestuitgave is feestelijk gekleed: voor
aam van technische verzorging den
drukker J. van Bleek te Scheveningen allo
degelijk gebonden en rijk geïllu
streerd door scherpe foto's.
We feliciteercn de Christelijke onderwij
zers met dit kostelijke „Gedenkboek" en het
Hoofdbestuur met het rijke resultaat zijner
zorgen ten deze.
EXAMENS
STAATSEX.-TOELATING UNIVERSITEIT
Utrecht 27 Aug. GeSx. 20 cand. voor de
Fac. der Godgoleordhoid enz. en 15 cand. voor
de Fac. der Geneeskunde enz. Geslaagd mej.
M. P. de Booy. P. Smits. J le Boer en J. E. U
L. B. J. P.
diploma B Teruggetr. 2. voor
cand. Na voortgezet examon
nog geslaagd D. E. P. Scholte
H. Kreb vot
dlpl.
EXAMENS-HOOFDAKTE
e d a. Geöx. 2 m&nn. en 5 vr. candidaten.
toegelaten
Geslaagd
•s-G ravenhage. Qe«x. 8 v«uu..
do dames H. Harbord. L. J Lohnkerlng. N. R
kenburg. A. F. Kuiper allen te Den Haag;
M. den Brinklei
Velzen. Haarlem.
«•-mond. GeCx. 8 mann. cand. geslaai
i J. O. Houben. Urmond: J J. H. Geu
I, Heerlen: F. L.
ind. Gei
igd
rlo-Rlxtel: M. J.
do hoeren H J. M. HouOt.
ncobs. Weert: J. A. W. Lelnders. Brunssum.
Rotterdam. GeBx. 5 mann. en 3 vr. cand.
eslnagd de heer A. Progendttk. Dordrecht on
iej. J. H. von den nHssond. Rotterdam.
Utrecht. Geslaagd mej. N. Bakker, le Ara-
Afge'
Zwolle. Gcüx. 7 cand- afgew
iagdmej. M. Ha
d. Pu
EXAMENS-HANDEN ARBEID
ingd do dame* T- Prai
n; A. D. O. ePddei
ren H .1 Mulder». Olden-
Itusslnk. Hengelo.
Geslaagd de dame» t\ L.
R; M van PUk, E. A.
trobe. .1 M. Brclaorta van
-.ravenhage: UP H. van
Gemengd Nieuws.
VREESLIJK ONGEVAL TE ARNHEM
Woensdagavond heeft op den Velperweg te
Arnhem een ernstig ongeval plaats gehad.
De 20-jarige C. O., die met de tram van do
Geitenkamp kwam en met zy'n linkerarm bui
ten het raam hing, kwam met dit lichaams
deel in aanraking met een juist passeerend*
bus der Geldersche Tramweg-Maatschappij-
Z(jn arm werd door het glas letterlijk af
gesneden. De tram werd direct tot stilstand
gebracht, waarna de conducteur de eerste hulp
verleende.
Even later werd de jonge man naar het
gemeentelijk ziekenhuis overgebracht, waar
de jongen ter verdere verpleging wérd opge
nomen.
