WOENSDAG 27 AUGUSTUS 1930
TWEEDE BLAD PAG. 8
MEDISCHE KRONIEK
V.
►het natuurlijk verweer van het
menschelijk lichaam"
Thans karnen wij toe aan ons tweede punt
DJ. de discongruentie, die er kan bestaan
tussehen het ziekteproces als natuurgebeu
ren en het ziekteproces in verband met het
lichamelijk heil van den mensch.
Daartoe richten wij in de eerste plaats
onze aandacht op het vermogen van het
lichaam om eventueele beschadigingen te
herstellen. Dit vermogen beteekent niet
altijd nadeel voor den mensch; integendeel
in 90 pCL van de gevallen is het resultaat
uiterst gunstig voor hem. Maar er kunnen
■ioh toch ook omstandigheden voordoen,
waarin dit herstellingsvermogen ten slotte
blijvende schade tengevolge heeft
Bezien wij dit vermogen nu in de eerste
plaats van den kant van het natuurlijk ge
beuren. We hebben dan weer te doen met
een samenwerking van allerlei processen,
waarvan reeds te voren het einddoel gesteld
is, n.l. de herstelling van het geheel.
Een been breekt, het geeft niet op welke
plaats, en een aantal processen wordt in
gang gezet van zoo ingewikkelden aard, dat
wij ze niet ontleden kunnen en toch weet
ieder proces nauwkeurig, wanneer het be
ginnen en eindigen moet Van verschillende
plaatsen uit, van het beenvlies, van het
beenmerg, van het bindweefsel, van de
bloedvaten, ja ook van het bloed zelf, treden
processen op, die het been afbreken, op
bouwen, ombouwen, die kalk aanvoeren en
deze op de juiste plaats en op den juisten
tijd afzetten. En dit is nu slechts, hetgeen
wij ter plaatse waarnemen. Maar veraf
neemt ook nog een ander orgaan aan het
herstel deel. Wij hebben hecle kleine klier
tjes, de zgn. epitheel-lichaampjes. die tot de
klieren met inwendige afscheiding behoo-
ren, en zonder welke de kalkstofwisseling
geheel in de war gestuurd wordt Deze staan
door hun afscheidingsproducten met het
beenproces in verbinding en leiden dat zoo,
dat niet te veel en niet te weinig kalk afge
zet wordt en dat het evenwicht bewaard
blijft
Er ontslaat een wond: De geopende bloed
vaten sluiten zich door bloedstolseltjes; de
afgestorven resten worden weggeruimd; de
wondibodem verandert van aspect; de cellen
uit de omgeving worden weer jong; ze gaan
zich deelen; ze vullen langzamerhand het
defect weer op; de opperhuid groeit er over
(heen; een litteeken ontstaat en de wond is
genezen.
Ook hier is weer een wonderlijke harmo
nie van samenwerkende factoren. Dit blijkt
wel daaruit, dat wanneer één dezer factoren
nn zijn uiting belemmerd wordt, zooals dat
bij sommige ziekten het geval kan zijn, de
iwondgenezing aanmerkelijk vertraagd
WordL Maar nu de keerzijde van de me-
Idaillc!
Het herstel van zoo'n beenbreuk kan
onder bepaalde omstandigheden ten gevolge
hebben, dat het nieuwe beenweefsel, hoe
goed ook op zichzelf, te overvloedig wordt
efgezeL De beenstukken groeien dan wel
nan elkaar vast en er ontstaat wel weer één
geheel, maar die te overvloedige vorming
van het beenweefsel kan, zoo dit niet weer
teruggaat, aan den mensch zeer veel last
bezorgen. Zit er b.v. een zenuw in de buurt,
dan kan deze gedrukt worden, waardoor
heftige pijnen ontstaan. En wat de wond-
genezing betreft, deze kan, hoe schoon ook
op zichzelf, toch in bepaalde omstandig
heden een blijvende invaliditeit ten gevolge
hebben. Het litteekenweefsel vervangt ten
slotte nooit geheel het oude weefsel. Het is
in zekeren zin daaraan mindenvaardig.
Het is een soort behelpen van het lichaam.
En dit zou op zichzelf ook nog niet zoo heel
erg zijn, indien het litteekenweefsel op den
duur niet ging schrompelen. Het gevolg
daarvan kan zijn, dat ook het omliggende
weefsel samengetrokken wordt. En dit kan
bij een groot litteeken, zoo dit b.v. over een
gewricht loopt, tengevolge hebben, dat het
gewricht in een bepaalden stand wordt ge
fixeerd; dat dus de spieren, die dit ge
wricht in een tegenovergestelden stand
willen brengen, zich tevergeefs daartoe in
spannen, omdat het litteekenweefsel aan
den anderen kant van het gewricht door
zijn schrompeling zich daartegen met alle
macht verzet
Zoo zien wij dus dat zulk een proces, hoe
schoon ook op zichzelf, toch nadeelige ge
volgen kan hebben.
Wij zullen dit nog breeder kunnen aan-
tooneri, wanneer wij de volgende maal over
de ontsteking zullen spreken.
G. K. S.
Wetenschap.
eigen volk.
De aflevering opent met een interessant,
geilustreerd artikel van Merv. J. II. Brink-
greve-Entrop over het „Groot Gaesbeeker
gilde" te Soest dat tot een van de oudste
gilden van ons land behoort
Dr. A. Beets geeft eenige opmerkingen ten
beste over het duitjen-op spelen waarop
reeds in zijns vaders Camera Obscura ge
zinspeeld wordt
De heer Kerst Zwart draagt een lange,
voor dialectonderzoek bijzonder belangrijke,
lijst bij van woorden die een anderen stam
hebben dan hun eequivalent in 't Neder-
landsch.
J. Rasch draagt een steentje bij tot het
onderzoek naar de bronnen van St. George
en St Michaelis als drakendooders.
De heer S. Lootsma zegt in 't kort iets van
de uitdrukking ,,hij staat op zijn kanun
nik" dat in de Zaanstreek gezegd wordt
wanneer een priktol op zijn kop staat. Het
knopje van een priktol noemt men daar een
non. Tenslotte vraagt hij hoe deze uitdruk
king is ontstaan en waar ze nog meer voor
komt
De Universiteit te Hamburg vervolgt haar
vragenlijsten over kindermagie en J. Rasch
die over Ned. volkskunde in T algemeen.
De aflevering wordt besloten door de ge
bruikelijke rubrieken „Leestafel" en „Mede-
deelingen".
Alles bij elkaar genomen, een interessante
aflevering en zoo zijn ze allemaal. Abon
neert U daarom nu per 1 Jan. Dan ontvangt
U de tot dien datum verschijnende num
mers gratis. De prijs bedraagt slechts f 4.80
per jaar.
Is per 1 Januari het abonnementental
met 500 verhoogd, dan zal het tijdschrift
met ingang van den nieuwen jaargang met
16 pagina's per aflevering uitgebreid wor
den. Geeft U dus op.
Inlichtingen worden gaarne verstrekt
door onzen correspondent hier ter stede, den
heer D. de Jong, Koninginnelaan 21.
BIBLIOTHECA DANICA
Een Deensche bibliotheek voor Nederland
De Univensiteits-bibliotheek te Amsterdam
eal binnenkort een zeer belangrijke aan
winst kunnen boeken, doordat het Deensche
Genootschap „Dansk Samfund i Holland"
aangeboden heeft zijn boekerij in bruikleen
aan de Universiteitsbibliotheek te Amster
dam te geven.
Voor alle belangstellenden in Deensche
Wetenschap en Letterkunde is het altijd een
gemis geweest, dat de openbare bibliotheken
maar een uiterst onvolledige vertegenwoor
diging van Deensche werken bevatten.
Aan dit gemis heeft het Deensche Genoot
schap trachten tegemoet te komen, en dank
ztj den steun welken het in Denemarken
vond, is deze poging op schitterende wijze
In het geheel zal deze bibliotheek Danica
een 6—8000 boeken bevatten, bestaande uit
met zorg gekozen wetenschappelijke, zoowel
als letterkundige werken.
DE EXPEDITIE-VISSER
De N.R.C. ontving uit Panamik in het
Nubra-dal (Karakorumgebied) den volgen
den van 16 Juli gedagteekenden brief van
den heer Ph. C. Visser.
„Wij hebben een tijd van de grootste moei
lijkheden en tegenslagen achter ons. Een
tijd van onafgebroken sneeuwval, koude en
stormen, zooals ik nooit heb meegemaakt
Groote ontberingen zijn daardoor ons deel
geworden en voedselgebrek noopte ons in
China terug te trekken. Ten slotte zijn wij
toch bij ons doel aangeland, waar wij het
goheele programma volledig hebben afge
werkt, begunstigd door prachtig weer. Dat
mooie weer werd echter oorzaak van onge
kend hoogen waterstand, zoodat de door
tocht werd afgesneden en wij 80 K.M. terug
moesten om een uitweg te vinden. Wij be
reikten behouden Panamik, aan den grooten
handcls-Jvaravaanweg, waar wij vernamen,
dat een boot die dienst doet om de karavanen
over den breeden Shyock te brengen door
het hooge water is meegevoerd en verloren is
gegaan. Hoelang wij lner gevangen zullen
zitten is niet te zeggen. Wij zullen nog een
uiterste poging wagen om met luchtzakken
over te steken als wij die kunnen krijgen of
vervaardigen. Het ergste is dat onze plaat-
sn op de booten besproken zijn terwijl tevens
de lezingen in Indië en Japan reeds zijn
vastgesteld. De moeilijkheden verlaten ons
ditmaal niet snel. Maar het succes van de
exploraties is volkomen. Geologisch is door
Dr. Wijss prachtig werk verricht".
Er was een naschrift bij van den 27sten
Juli luidende als volgt „Wij zijn met een
vlot van opgeblazen dierenvellen behouden
de Shyock overgekomen en thans in Ieh
HET HANDELSVERKEER
VAN NEDERLAND
Gunstiger cijfers voor Juli. Door
belangrijke uitvoer van goud is
het netto invoersaldo over zeven
maanden beneden dat van ver
leden jaar gebracht.
In Juli is het invoersaldo van
fabrikanten weer iets verder ge
daald, maar toch blijft het nadee
lige verschil met verleden jaar
voor die groep nog zeer groot.
1930. doch 36.8 n
De waarde van
m-5 hooger ge'
In Juli zijn zeer
gouden munt en mu
landsche Bank afges
materiaal gestegen
mlllioen gld. (vorig jaar
van niet mindr- J-~
ls gezonden.
Hiertegenovt
(1.48)
■Ho
lillloen gld. bedraagt, e
ran 203.8 mlllioen gulden,
is dan het cijfer voor Juni
iger dan dat voor Juli 1929
itvoer (145.1 m. g.) is 10.5
dan in de voorafgaande
ager dan in Juli 1929.
or Juli (58.7 m.g.) Is 8.2
uni 1930 en zelfs 11.6 m.g.
1929. Over de eerste zeven
ir is het invoersaldo (455
m.g. hooger dan verleden
langrijke bedragen aan
69.6)
oersaido over
t 403.7 (412.2)
i 1.453.0 millioen kgr.
...wijl het nadeelig*
f 13 bedraagt.
t Juli 1929 hot 1
t 47000 kg en f 58000 t
in ve:
324000 leg.
174.0 mlllioen kg., naar
waarde echter toch nog gedaald met 1.6 tot
millioen gld. Het resultaat daarvan is dat
invoersaldo naar de hoeveelheid is gedaald
54 9 millioen kg., terwijl naar de waarde het
voersaldo van 1.75 millioen gld. voor Juli 1
is veranderd In een ultvoersaldo van 4.58 m.g.
Voor Juni 1930 werd nog een invoersaldo
0.8 mill. gld. geconstateerd. Ov<
de hoe'
111. kg.) nog 40 mill, kg hooger dar
(28.6 m.g.)
den is het invoersaldo
mill, kg.) nog 40 mill.
Jaar. de waarde daarvr
22.4 m.g. lager.
De gemiddelde waarde
rijke groep behoorende i
f 115 per 1000 kg. of f 1.1.
1930 en f 36.80 lager dan voor Juli 1929: bij
uitvoer ls de gemiddelde waarde f 177.50 per
1000 kg„ of f 26.60 lager-
enoemde tijdvak van 1929 tot f 1
Der van f 230.50 tot f 182.20.
Het invoersaldo van andere onbe'
-werkte stoffen (ao3 mg.) is 1
dan verleden jaar Juli. Bij nadere
-an de onderdeden waaruit deze j
e-steld blijkt dat de verlaging ve
aldo. naast de ook voor deze g
ingrijke prijsdaling, ook voor e
zijn. n.l.
voor het
10; bij uit-
Naar de hoeveelheid ls alleen de invoer van
Sierlijke stoffen toegenomen, weliswaar met
slechts 0.27 millioen kg. (tot 8.16 mill. kg), dr
mlllioen
is gedaal
i (7.16 i
irlijke stoffen naar de
mill. kg.
herbij
:fg«noi
tot 2V5? m.g.D U'tVOer
plantaardige stoffen is de omvang van
oer ten opzichte van verleden Jaar ge
let 32.7 millioen kg. tot 389.0 mill, kg,
den uitv. met 1G.S4 mill. kg. tot 29.7 mill,
■r die groep is de waarde bij invoer ge
let 3.1 m.g. tot 6.75 m.g.
.inerale stoffen is de invoer met 85 3
teruitgegaan tot 1.721.8 mill, kg.,
et 26.3 mill. kg. tot 936.7 mill, kg.;
i waarde van den invoer (28.9 m.g.)
n den utvoer (12.4) 0.4 m.g. lager
is hel
i de i
rsaldc
?t toch nog altijd niet minder d3ii
i gefabriceerde voedingsmiddelen is
ar de hoeveelheid (75.9 mill, kg.) 6.0
ilner geweest dan verleden jaar,
irde (9.86 m.g.) 2 49 m.g. kleiner.
Van andere fabrikaten ii
lelheid (493.8 mill, kg)
rrooter geweest dan ln
Juli 1929. doch i
i toch 9.8 m.g. li
dere fabrikaten is nar
11. kg) met 24.4 mill, kg
m.g. bij verleden jaai
aantal der voornaan
i de groepsgewijze vei
Juli 1930-1 '29 Juli '30-'2J
179.1 171.3 12.56
IJzer en Staal
Minerale olie
87.9 126.5
3.76 4.87
Melk en melkproduct.
Eieren en ciproducten
Granen
Peulvruchten
0.G7 0.78 3.68 5.73
0.47 0.56 0.72 0.78
0.83 1.07
stuks) 0.30
Vraag en Antwoord.
Vragen moeten vergezeld gaan van 20 ctfc
aan postzegels, zullen zij voor beantwoording
in aanmerking komen.
878. Nader antwoord. Wij komen nog even
terug op het antwoord op no. 878 onzer
vragenrubriek.
Een onzer abonné's maakte ons opmerk
zaam op een eenvoudig en afdoend middel
ter verdelging van slakken in den tuin. Men
vuile een jampotje of glas met bier en
zette dit in den tuin, zoó, dat de rand van
't glas gelijk komt met de aardoppervlakte.
De slakken komen op deze lekkernij af en
vallen over den rand in. het glas cn ver
drinken. Het moet zulk een afdoend mid
del zijn, dat ge op die manier zelfs uw
buurman afhelpt van de slakken in zijn
tuin.
Wij zijn onzen abonné, die ons hierop
opmerkzaam maakte, vriendelijk dankbaar.
Het spreekwoord zegt: „twee weten meer
dan een" Maar wanneer dan onze dui
zenden lezers meewerken, gelijk onze
abonné uit Treebeek, dan zal zeker onze
schat van kennis ongemeen verrijkt wor
den.
879. H. S. te G. Bij de ontruiming van het
verhuurde mag de huurder afbreken of
naar zich toenemen al hetgeen hij daaraan
op zijn eigen kosten heeft doen maken,
mits zulks gedaan worde zonder beschadi
ging van bet gehuurde. Aan den huurder
is in de wet niet het recht gegeven, om
bij liet eindigen van de huur vergoeding
te vragen voor hetgeen hij heeft aange
legd, ook al neemt hij dit niet tot zich. Kan
de huurder echter met den verhuurder
overeenkomen dan is hiertegen geen enkel
bezwaar. 1
Correspondentie.
0.35 0.43
61.9 56.5
Bollen en planter
56.5 2.92
Meststoffen
Kunstzijden gare
Katoenen garens
733.3 723.8
0.45 0.10
0.8 1.96 2.39
0.3 0.45 0.51
C. de J. a,h s.s. Colytto, Irich Shipping Cy
Waar uw huidig adres ons onbekend is eni
gij ons blad waarschijnlijk ontvangt door
bemiddeling van uw familie, zeggen wij u
op deze wijze vriendelijk dank voor de tovx
zending van het jubileumnummer der Ca-
nadeesche Courant. Dergelijke zendingen
stellen wij altijd op hoogen prijs.
DIRECTIE.
D13 LAATSTE PHASE In do wordingsgeschiedenis van do
Pondaclio pijp speelt rich af In don oven, waar de incbte kit*
- gebakken wordt t
De dorstige
TOERISTEN IN DB ALPEN OMGEKOMEN. Mr.
Eton College in Engeland, die met con troepje gidsen
Wilde trekken, stortte In een 600 Meter diep ravijn
ifirloofde den dood,
Vincent O'Coi
over de Zwltsersche Alpen
cn vond met zijn 17-jarige
