LEIPZIGER MESSE
WiLLHiR
VRIJDAG 22 AUGUSTUS 1930
EERSTE BLAD PAG. 2
ERNSTIGE BERICHTEN UIT
LITAUEN
NILUWE ARRESTATIES.
Woldemaras als revolutionair leider.
Uit Kowno wordt gemeld, dat nieuwe ar
restaties hebben plaats gehad in verhand
met den aanslag op het hoofd der geheimo
politie, wiens toestand sedert gisteren
slechter is geworden.
Onder de gearresteerden behooren drie of
ficieren van een te Kowno liggend infan-
terie-regiment.
De gearresteerden zijn allen aanhangers
van Woldemaras.
Uit de verklaringen van de gearresteerde
daders moet blijken, dat verschillende aan
slagen voorbereid zijn en dat Wolmaras dc
aanstichter daarvan is. Ook moeten zij be
kend hebhen, dat het voornomen was een
algeimeene omwenteling tot stand te bron
gen, waarbij o.a. de staatspresident en ver
schillende ministers doodgeschoten eoud'-n
worden. De instructie is thans gesloten en
de justitie zal thans beslissen, of de da
ders voor een krijgsraad dan wel voor een
gewone rechtban zullen 'ereohtstaan. In
liet officieus communique van dc re.geering
wordt verklaard', dat het proces in het open
baar zal worden gevoerd en dat de regee
ring ook een onderzoek wil laten instellen
naar de geestelijke vermogens van Wol
demaras.
Het paleis van den president der repu
bliek wordt voortdurend met machinege
weren bewaakt, waaruit men meent te mo
gen afleiden, dat de toestand tamelijk cro-
stig wordt geacht.
BULGARIJE EN DE SERVISCHE
DREIGEMENTEN
De jongste berichten uit Belgrado over de
verhouding van Zuid Slavië met Bulgarije,
welke verstoord is door het bestand der Ma
cedonische komitatsji en de bij deze gele
genheid uitgesproken dreigementen tegen
Bulgarije, hebben in Sofia groot opzien ge
haard. Vooral wordt de aandacht getrokken
door de bewering, dat Belgrado, ingeval de
Volkenbond niet ingrijpt, de meening is
toegedaan in de toekomst iegens Bulgarije
de vrije hand te hebben, hetgeen hier wordt
opgevat als hernieuwde aankondiging van
geweldmaatregelen.
De bladen te dezer stede leggen er den na
druk op, dat Belgrado regelmatig voor den
aanvang van een Volkcnbondszitting op
dergelijke wijze stemming maken tegen
Bulgarije, waarbij dan Bulgarije en de Imro
als vredeverstoorders op de Balkan worden
voorgesteld. De Bulgaarsche pers verklaart
zeer tevreden te zullen zijn, wanneer be
dreigingen van Belgrado dc Macedonische
kwestie te Geneve ter sprake zal doen ko
men, omdat daardoor eindelijk gelegenheid
zal worden geschapen de oorzaken van den
strijd der Macedonische minderheden tegen
de Zuid Slavische regecring op te helderen.
DE EUROPEESCHE STATENBOND
Uit Parijs werd Donderdag gemeld:
De heden plaats hebbende ministerraad
zal zich nog niet kunnen bezig houden met
het antwoord van Briand op de houding der
verschillende landen ten opzichte van zijn
memorandum inzake de vorming van den
Éuropecschen statenbond, daar Briand zijn
bericht, nog niet gereed hooft.-
Dit bericht, dat een analyse van de ont
vangen 26 antwoorden is en dat geen nieu
we voorstellen bevat, zou Briand hoogstens
heden mondeling kunnen behandelen.
De Fransche minister van buitenlandsche
zaken zal zich ook op de vergadering van
den Volkenbond er toe bepalen de 26 van
de Europeesche landen ontvangen antwoor
den in den vorm van een Blauwboek offi
cieel ter kennis der verschillende regcerin-
gen te brengen.
JORIS DE LEEUW
IN HOOGER BEROEP VRIJGESPROKEN
Het Belgisch Hoog Militair Gerechtshof
heeft zich heden in hooger beroep bezig ge
houden met de zaak van den Vlaamschen
milicien De Leeuw, die door den krijgsraad
te Luik tot drie en een halve maand mili
taire gevangenisstraf was veroordeeld, om
dat hij indertijd geweigerd had gevolg te
geven aan in de Fransche taal gestelde be
velen. t
Het gerechtshof was van meening, dat
aan De Leeuw niet dc bedoeling kan wor
den toegeschreven in het algemeen te wei-
gren aan militaire bevelen te voldoen,
doch slechts aan die, welke in de Fransche
taal gegeven werden. Het Hof vernietigde
het vonnis van den krijgsraad en sprak
De Leeuw vrij.
BLIJDE GEBEURTENIS IN HET
ENGELSCHE KONINGSHUIS.
Op het kasteel Glamis in Schotland, waar
zij reeds eenige weken verbleef, heeft de her
login van York het leven geschonken aan
een dochter.
DE KRONING VAN KONING CAROL
UITGESTELD.
Officieel wordt thans uit Boekarest beves
tigd, dat de kroning van koning Carol is
uitgesteld tot het komende voorjaar. Dit uit
stel zou veroorzaakt zijn door de weigering
van koningin Helena, om zich met Carol te
verzoenen en toe te stemmen in de opheffing
van de uitgesproken echtscheiding.
Voorts doen in sommige kringen geruch
ten de ronde, dat Carol, wanneer Helena
niet toegeeft, plannen zou hebben om oen
priijses uit het Huis van Bourbon-Orleans
ten huwelijk te vragen. Volgens mededce-
lingen uit andere kringen zouden deze ge
ruchten slechts op louter fantasie berusten.
BRITSCH-INDIE EN ENGELAND.
In een speciaal staatsblad heeft de regee
ring van Britsch-Indië 31 congrescommis
sies en dergelijke nationalistische' organi
saties onwettig verklaard.
DE WERKLOOSHEID IN ENGELAND.
Steun der banken nan do industrie.
Vijf grootc Londensche banken hebben gis
ter een overeenkomst getroffen, waarvan in
financieele kringen gehoopt wordt, dat zij
zal strekken toi steun aan do firma's, die
tengevolge van de economische crisis in fi
nancieele moeilijkheden zijn geraakt. Om
trent den jnisten inhoud der overeenkomst
is nog slechts weinig bekend. Men meent
echter te weten, dat de banken verschillen
de maatregelen willen treffen om anji de
vortduren koers\v;sselingen van eenige
effectenop de Londensche beurs een e;nde
lr maken. Vo ris zouden de samenwerken
de banken hered zijn, aan betrouwbare in
dustrieën en ondernemingen, die in moeilijk
heden verkeeren, leeningen tc verstrekken
op langen termijn en noodlijdende concerns
financieel te steunen.
AANSPRAKEN VAN AMERIKA
OP ZUIDPOOLGEBIEDEN
Uit Washington wordt gemeld, dat de
Amerikaansche regeering voornemens is er
kenning te verkrijgen van de rechten van
Amerika op de Zuidpoolstreken, zoodra alle
nnodige technische gegevens beschikbaar
zijn.
Admiraal Byrd is thans bezig met liet uit-
erken vail een rapport over zijn jongste
Zuid pool-expeditie. Verwacht wordt, dat dit
rapport binnen een jaar gereed zal zijn. Be
halve op deze expeditie zijn dc aanspraken
gebaseerd op ontdekkingen door Amerikaan
sche officieren in 1820 en 1840.
DE MOORDAANSLAG TE KOWNO
Omtrent de daders van den moordaanslag
op kolonel Roest eika, wordt uit Memel ge
meld, dat een der gearresteerde studenten in
de woning van Woldemaras had gewoond,
totdat deze ontruimd was.
In den afgeloopen nacht is bij verschillen
de aanhangers van Woldemaras huiszoeking
gedaan. Twee personen, die kort na Wolde
maras' mislukte poging tot ontvluchting ge
arresteerd waren, zijn thans weer opnieuw
aangehouden, daar vermoed wordt, dat zij
op de hoogte waren van den aanslag.
DE KINDERVERLAMMING
In Duitscfcland en Frankrijk.
Gvallen in een Fransch regiment.
Er heeft zich hij een leerling van een gym
nasium te Steglitz, Berlijn, een geval voor
gedaan van kinderverlamming. Do school is
onmiddellijk geheel gedesinfecteerd en ver
der zijn alle maatregelen getroffen om ver
breiding te voorkomen.
Hoor den Berlijnschen gezondheidsdienst
wordt medegedeeld, dat men zich thans, in
verband met de berichten over de ziekte in
het buitenland, noodeloos ongerust maakt.
In dezen tijd van liet jaar komen te Berlijn
altijd eenige gevallen van deze ziekte voor
en er is geen sprake van dat men kan spre
ken van een epidemie, zooals in Zuid-
Duiischland en in Elzas-Lotharingen.
Nadat de kinderverlamming in Oppcr-Ba
den tot stiltstand scheen gekomen, daar
sinds een week geen nieuw geval aangege
ven was, werd in Wyhlen bij Lörrah een
nieuw geval geconstateerd.
Te Parijs en omgeving zijn in totaal 17
gevallen van spinale kinderverlamming
voorgekomen.
De „Tomps" verneemt uit Bar le Due, dat
bij het 94e regiment infanterie zich eenige
gevallen van kinderverlamming hebben
voorgedaan. Het regiment zal daarom geen
deel nemen aan de herfstmanoeuvres.
DE STAKING IN NOORD-FRANKRIJK.
Geëin&igd na bemiddeling.
De arbeiders en de patroons in de textiel
industrie in Noord-Frankrijk hebben het
bemiddelingsvoorstel van minister Laval
aanvaard. De staking wordt nu algemeen
als geëindigd beschouwd.
PARIJS, 22 Augustus. Nu dc overeen
komst tusschen arbeiders en werkgevers
tot beëindiging van de staking te Rijsscl ge
teekend is, zal het werk heden worden her
vat. De vakvereenigingen te Rouhaix en
Tourcoing hebban zich daarop tot den Mi
nister van Arbeid gewerid met het verzoek
ook in deze steden zijn bemiddeling tot op
lossing van het conflict te willen verleeneri.
De Minister heeft hierop echter geant
woord dat de ooi-zaken van het conflict te
Itoubaix en te Toufcoing veel ingewikkel
der en van anderen aagd zijn dan te Rijssel.
reden waarom de Minister zijn bemiddclinr
niet kon vcrleenen alvorens hij een nauw
keurig onderzoek naar don toesiand in bcidö
genoemde districten had ingesteld.
KASSIER VERDWENEN.
Met 20.000 Mark.
De sedert vijftien jaar als kassier bij de
doposito-afdeeling der Kommerz' und Pri-
vat-Banlc werkzame Schroder is plotseling
•met medeneming van een-bedrag van 20.000
mark verdwenen.
De man genoot het volle vertrouwen van
zijn chef en hij had een chêque van 16.000
mftrk en eenige kleinere chèques, welke hij
moest innen, laten uitstellen en toen ten
eigen bate aangewend.
Hij ging daarna met va can tie, doch tij
dens zijn afwezigheid werd de verduistering
ontdekt
Bij onderzoek beek, dat de man niet aan
wezig was op dc plaats, welke hij als zijn
vacantieverblijf had opgegeven en dat hij
reeds geruimen tijd ver boven zijn stand
leefde.
JACHT VERGAAN.
Het jacht „Islander" is aan de kust van
Cornwall op de rotsen geloopen en gezon
ken. Zes opvarenden zijn verdronken.
Nader wordt gemeld, dat de reddingsboot
van Fowey was uitgevaren, dooh het schip
niet kon naderen. Een reddingslijn werd
over het jacht geschoten. Men zag, dat twee
lieden aan boord zich wanhopig aan de lijn
vastklampten, doch het in de hooge golv
moesten opgeven. Een der opvarenden dook
van het jacht en zwom in de richting van
de kust Hij verdween evenwel in de diepte.
De reddingsboot trachtte nog gedurende
twee uren het schip te naderen, doch de
zware zeeën en dc gevaarlijke rotsen bleken
te erg. Het jacht werd geheel vernield, ter
wijl de zich aan boord bevindende personen
allen verdronken.
Het jacht was voor een vacantie-kruis-
vaart gehuurd door commodore King,* een
vooraanstaand conservatief politicus en oud
minister.
TELEGRAMMEN
LONDEN, 22 Augustus. Het Engelsche vis-
schcrstadje Filey in de nabijheid van Scar
borough is gisteren geteisterd door een hevi-
gen storm. Zeventien visschersschcpen zon
ken, terwijl zes geborgen konden worden.
Persoonlijke ongelukken kwamen hierbij
niet voor.
I Voorts werd een aantal visschersscliëpcn
zoo zwaar beschadigd dat zij waarschijnlijk
niet meer hersteld kunnen worden Een groot,
deel van de bijna geheel uit visschcrsgezin-
nen bestaande bevolking van Filey is hier
door zoo goed als geheel beroofd van zijp
bronnen van inkomsten.
STORMEN AAN FRANKRIJKS KUST.
PARIJS 22 Aug. Aan de kust van Noord-
Frankrijk hebben in do afgeloopen 21 uur
weer hevige stormen gewoed, welke ook een
aantal mensehcnlevens hebben geëischt.
Bij Brest kenterde een schoener met een
driekoppige bemanning. Twee opvarenden
verdronken.
Op verscheidene andere plaatsen heeft
INGEZONDEN MEDEDEELING
NAJAAR 1930
Algemoene Vakgroepen, Techniek. Bouv/bcdrijf en
Sportarti elen .van 31 Aug. tot 4 Sept.
lex ielgoederen 31 „3
Teneinde teleurstelling Ie voorkomen,
worden Messe-bezoeke.s, die zich nog niet
hebben aangemeld, verzocht dit onverwijld
te doen aan een der onderstaande adressen,
in de op 30 Augustus vertrekkende
Extratreinen zijn bij spoedige aanme ding
nog piaatsen bescukbaar.
Alle inlichtingen, ook voor de reis met de
gewone treinen, worden verstrekt door het
LEIPZIGE M SSANT te
AMSTERDAM, Singel 116, Telef. 42365
ROnERDAM, Schiekade 181, Te;ef. 11466
het noodweer den oogst geheel vernield. De
hevige slagregens hebben het koren als het
ware weggespoeld. De reddings- en bergings
vaartuigen waren den geheelen dag en eer
deel van den nacht in dc weer om assis
tentie te vcrleenen aan in nood verkeerende
zeil- en visschersschepen op de kust.
Kerknieuws.
CHR. GEREF. KERK
Beroepen: Te Zutphcn, J. B. G. Croee
te Gouda.
Aangenomen: Naar Ede (G.), cand. J
van Doorn te Vcenendaal.
Bedankt: Voor Broek onder Akker
vvoude en Onstwedde-Mussel, cand. J. van
Doorn te Vcenendaal.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Bergschcnhoek, C.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Lollum (Fr.), cand. S.
Hoekstra ie Den Haag.
Aangenomen: Naar Ambt-Vollenhrve
(B), cand. H. Post te Hollamlsche Veld.
Naar Slecn, cand. .1. Overduin te Zeist.
Bedankt: Voor Den Helder (2de pred.j 1.)
J. Meijer te Iloogeveen Voor Boornbc.
gum, cand. H. Pest te Ilollandsche Veld. -
Voor Strijon en Genemuiden, cand. J. Ove
duin te Zeist.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Cand. C. G. H. Blok, van Delft, hon.it
Zondag 28 September a.s., des middags te
half drie, zijn intrede te doen als predikant
bij de Ned. Hervormde Gemeente van West-
maas, na des morgens bevestigd te zijn door
Ds. H. P- Brandt, van Delft.
JUBILEA
Ds. Chr. Broekhuizen, predikant der
Ned. Hervormde Gemeente te Oostrum,
hoopt a.s. Zondag zijn 40-jarige ambtsvervul
ling te gedenken.
Christiaan Broekhuizen werd 15 Januari
1862 te /xsncn geboren. Hij bezocht de Fran
sche School en de Hoogere Burgerschool al
daar, alsook het Gymnasium le Doetinchern.
De jubilaris studeerde aan de Universiteit
te Utrecht en werd in Mei 1890 candidaat in
Gelderland. Op 24 Augustus van dat iaar
bevestigde Ds. F. W. Smits, van Nijmegei
hem te Doeveren en Gcnderen in het pred A
ambt. In 1893 vertrok hij naar Losdorp, oi
zich 3 Juli 1894 aan zijn tegenwoordige Gi
meente te verbinden.
Ds. Broekhuizen bekleedde in den loop der
jaren tal van functies en is thans nog prcu
ses van hol Classikaal Bestuur van Dokkum,
secretaris van het Weduwen- en Weezen-
fonds in de Classis Dokkum, quaestor
den Ring Metslawier, kerk visitator in Fries
land en besturuslid van de Christelijke
Kweekschool te Dokkum.
Zondagmiddag zal de jubilaris een gedach
tenisrede uitspreken.
Schoolnieuws.
LAGER ONDERWIJS
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Ambarawa, Java (Hollandsch-Chinee-
6che School met den Bijbel, hoofd R. van
Eerden, thans met verlof in Nederland), B.
Jilderda te Murmerwoude.
Maasland (Geref. School), M. C. Haver-
kamp, aldaar. Voor lijdelijk.
Vrooms hoop (Herv. School), mej. A.
Smelt te Doetinchem. Aang.
S 1 i e d r e c h t (Bewaarschool), mej. M.
van der Bleek, te Papendrecht.
S c h o u w e r z ij 1, mej. W. Hohverda le
Mantgum.
EXAMENS
STAATSEX. TOELATING UNIVERSITEIT
Utrecht. 21 Aug. N'a voorti
zijn van de vorige groep nog geplaagd voor
dipt. B mej. M. B .van Amerongc-n cn de heeren
H. M. Raven en A. C. J. A. Stacker.
EXAMENS-TANDHEELKUNDE
Te Utrecht zullen 23 Sopt. en volgen
dagen do practlsche en theoretische tundhec
kundige examens plaats hebben. Zie voor
„Stautscourunt" nr. 102.
EXAMENS-APOTHEKERSASSISTENT.
Deze examens zullen worden afgenomen
September en zoo noodlg In do vol J
den van dit Jaar. Zie voorts „Staats
r." nr. 102.
EXAMENS NIJVERHEIDSONDERWIJS
Den Haag, 21 Aug. Akte Nb. üeüx. 4. gesl.
11e 4 cand., nl. de heeren W. J. van Wijk. 'Jen
laag; O. A. Wijn, Brummen: K. IJzerman, Rot-
erdam. en S. de Zoete. Achterveld
Akte NJ. Geüx. 2 cand., gesl. geen. Deze
3 zijn
H. C. Nuys, Win
EXAMENS-HOOFDAKTE
XSU';
Afgew. 0 candidiilen.
Groningen. Gesl D. N. Hofman, Gronin
gen: R. J. H. Helkens, Overdlnkol: in J. W. .ie
Boer, Aduard. Afgewezen 0 candldaten.
Haarlem. Gesl. de heeren F. M. Honlncks.
Zaandam: J. W. Uden. Amsterdam; J. H. Bee-
kers, Heemstede, en P. de Bange, Spanbroek.
Afgew. 3 candldaten.
Roermond. Gesl de dames M. Knoops.
Echt: C. Rubens. Ittervoort; H. Snnkcrs. Mook.
Rotterdam. Gosl. de hooren E. Ketting.
Rotterdam; H. M. van Randwijk. Gorlnehem: in
J. L Eggermont, St, Jansstecn Afgew. 4 cand.
EXAMENS LANDBOUWKUNDE
Wagen In gen. 21 Aug. Gesl dc heere
J. van Brccmen, Vltateren; r. J. A. Corel
DE GENERALE SYNODE DER
GEREF. KERKEN
Onze Synode-verslaggever schrijft ons.
In de voortgezette zitting van gistermid
dag vroegen allereerst enkele Zendingsza
ken de aandacht van de broeders-synodi.
Zending onder de Joden.
Daar was allereerst bet rapport van do
Generale Deputaten van de JodenzenJ ng
der Geref. Kerken.
De beide missionariseen, de D.D. Jac. van
Nes Czn. van 's-Graverrhage en C. Kaptoijn
Jzn. van Amsterdam, waren ter Synode aan
wezig en wei-den door den praeses verwel-
'omd, waarop zij als prae-adviseurs zitting
namen.
In dit verband was ook aanwezig de nestor
der Joden-Deputaten 1)6. J. I). van der Vel
den, van Kralingon.
Het rapport, dat bereids in druk versche
nen is, werd niet meer gelezen.
Als rapporteur over dit rapport namen*
de commissie trad op Ds. N. Y. van Goor,
van Zuidihorn.
Do desbetreffende commissie stelde dei
Synode voor de voorstellen van Deputaten
aan het eind van hun rapport te aanvaar
den, a-lsook opnieuw 5 Deputaten met 3
secundi te benoemen.
Bestendiging van de contracten met de
Kerken van Den Haag-Oo6t en Amsterdam,
w.o. beide missionarissen ressorteeren, werd
eveneens voorgesteld.
Geen bezwaar ontmoette bij Deputaten de
opmerking van Prof. Dr T. II o eks t ra, ven
Kampen, dat het wel wenschelijk zijn zou
een specificatie van de effecten, die men
voor het batig saldo der Jodenzen-ding heeft
aangekocht, aan het verslag toe te voegen.
Groote omzichtigheid achtte deze hoog
leeraar ook gewen6Cht bij de keuze van de
bank waar men het saldo deponeert.
De praeses, Ds. J. L. Schouten vroeg,
of er niet een geestelijk motief aanwezig
moet zijn om dezen arbeid uit te breiden.
Hier mogen toch geen finantieele over
gingen van batige saldi etc. domineeren
De gemaakte opmerkingen werden beant
woord, deels door den rapporteur, Us. van
Goor, en wat den finantieelen kant der zaak
betreft door den Generalcn Jodcndeputnat
Ds. J. J. Mi edema van Groningen.
Eerstgenoemde wees erop, dat er wel de
gelijk een geestelijk element zit in het rap
port van Deputaten, waar het gewaagt vai
uitbreiding van den arbeid, maar hierbij
spelen de financiën nu eenmaal een groot
rol.
Ds. W. W. Meynen, van Dordrech;
was maar matig le spreken over zulk een
stevig saldo. Hij wees erop, dat de best
plaats om te beleggen de „Jodenbankis,
n.l. besteding ervan onder het „oude valk".
Ds. W. Breukelaar, van Santp >rt,
oordeelde dat er aan de vervolmaking van de
Jodenzending der Geref. Kerken nog wel iel:
gedaan kan worden.
Dr. K. Dij k wilde gaarne het gevoelen ve;
nemen van Deputaten over de gedachte 'ioor
Ds. van Nes aan het eind van zijn rapport
gelanceerd, nl. dc mogelijkheid van stichting
van een Zendingspost buiten de grenzen.
Kon men, zoo vroeg Dr. Dijk verder, nu we!
met vrijmoedigheid een collecte voor de Jo-
denzonding bij de gemeente aanbevelen,
zien het hooge saldo?
Uitbreiding van het werk is gewenschi cn
noodzakelijk, zoo. oordeelde de in dft verband
bij uitstek bevoegde Ds. van Nes, en hij
daarbij op het gistende Oosten.
Deputaten zullen de vraag naar de beste
wijze van uitbreiding van den arbeid onder
oogen moeten zien en in dien geest zag spr,
gaarne i-n de conclusies van het rapport der
commissie van Deputaten een opdracht ge
geven.
Ds. J. D. van der Velden merkte op,
dat Deputaten heel graag meer werk uit
handen der Synode zullen ontvangen.
Ds. J. Douma, eveneens Generaal Joden
deputaat, gaf een korte toelichting op di
totstandkoming van dit hooge saldo.
De vacature van Ds. W. J. J. Vel-ders bleek
niet gemakkelijk te vervullen. Daardoor
flaalden de uitgaven, terwijl de inkomsten
geregeld bleven vloeien. Ook werd nog eer
legaat ontvangen. Spr. achtte eenige reser
veering zeer gewenscht en accentueerde ten
slotte, dat uitbreiding van den arbeid steeds
der Deputaten streven" is geweest.
I)s. H. Meijering was niet erg te spr
ken over 't feit. dat de zaken betreffende de
Jodenzending in de commissie zijn behan
deld zonder tegenwoordigheid der missionai
re dienaren.
Ds. VV. Breukelaar voerde hiertegen
aan dat de commissie vrij uit gaat, want zij
moest met den arbeid gereed komen, op u:l
drukkelijk verzoek van Deputaten, die ter
zake overleg hadden gepleegd met het mo
de ra men.
Spr. wenschte de zaak naar de commissie
te renvoyebren, teneinde alsnog behandeling
mogelijk" te maken in tegenwoordigheid der
bei-de missionarissen, en op voorstel van Dr.
Dijk ging het rapport dan ook naar de com
missie terug.
Vandaag zal men er verder over discus-
Kerk van Lutterade.
Over het bezwaarschrift van den heer lan
Duvnetee, van Nunspeet, terzake van het
feit. dat in Lutterade (L.) een Geref. Kerk
wordt gebouwd met steun van de burgerlijke
gemeente Geleen rapporteerde I)s. Th. G
b e r, van Assen.
Geconcludeerd werd. dat op deze zaak niet
moest worden ingegaan, wijl van een eigen
lijk bezwaarschrift geen sprake is en de Ge
nerale Synode toch geen vragen beantwoor
dend college i6.
Ds. J. Schouten zou den vrager gaarne
zien verwezen naar den betrokken kei
keraad.
Ds. G e r b e r antwoordde dat br. Duynste
zioh daar bereids al vervoegd heeft.
Het eind van de zaak was, dat ook leze
aangelegenheid naar de commissie terug
ging.
- Bededag.
Het rapport van de classis 's-Gravenhng;
inzake het uitschrijven van een bededag,
werd, nadat ouderling W. Nienhuie, van Gel
drop, daarover had gerapporteerd, zond-
hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Andore Zendingszaken.
Plantage (Wouw); J. Pljnnckor, Oudwolde; 14.
Roukemn, Wona: G. J, Tl. In het Veld, Hassol
Teruggetr. 1, niet opgekomen 3 ennd.
EXAMENS HANDENARBEID.
•b-G r a v e n h a g e. 21 Aug. Gesl. de hoeroi
B. G. Groot Nibbellnk. M Kraanje, GrlJpskerT
(Z.J; J. A. de Klerck. J. Hut. Middelburg; M.
van den Ende. Lelden; 1*. W. Mol. C. van Ko.
eem, H F Drop. Rotterdam en J. A. Koomn
Anna Jaroblpolder.
Haarlem. 21 Aug. Ueal. de heeren: L. J. I!'
kor. Alkmaar: O. Hartog. HeerhugowimrdJ. 1
Hoezen. J. M. v. d LIJko. J. Neuteboom. t.lo
HaarlemJ. W. Urncuwert. A. C. Hnanschote
AmBterdim: A. Berkhout. V. F. de Vries en I
J. FotkertB. Hecmitedc.
EXAMEN S-BLOEMBINDEN.
21 Aug. Voor bloemblndcn t
geil. 3
Zcnd-ingsdeputaten, rapporteerde Prof. Dr
J. Waterink.
Het rapport werd goedgekeurd.
Deze hoogleeraar bracht ook rapport uit
/er een schrijven van Ds. A. F. Keuchenius.
-instaand missionair „redikant van Poer
woredjo, die een krachtige opwekking tot dc-
Iverken wil doen uitgaan, terzake van het
Zendingswerk onder de Inlandsche sch-.pc-
ld-ngen op de Indische stoomers, en de Ker-
keraad van Den Haag-West wilde zien int-
genoodigd Zendingswerk te beginnen onder
de Javaansdie bedienden die in de Res.
dentie een eigen tehuis hebben.
De Synode oordeelde met de commissie,
dat deze zaak thans niet op stel en sprong
kan worden geregeld.
Ze zal daarom onder de aandacht der Zen
diiTgsdeputaten worden gebracht met de op
dracht ter volgende Synode van advies te
dienen.
Het rapport inzake art. 4 der Zendings
orde werd goedgekeurd.
Het laatste rapport, dat Prof. Waterink in
deze zitting uitbracht, betrof een schrijven
van den heer D. H. Krijger van Pajeti.
Theologische School.
Geruimen tijd vroeg daarop Dr. K. D ij k de
aandacht der Synode voor. bet belangrijke
rapport dat hij als secretaris van het Cura
torium over „de School der Kerken" uit
bracht.
We hebben gemeend de vele vrienden van
de Kamper School onder onze lezers een
dienst te bewijzen, door in dit nummer een
breed uittreksel uit dit rapport, waarin ook
sprake is, van een gulle Amerikaansche of
fervaardigheid, te geven.
Over het rapport diende de gemoedelijke
Dui.tsche predikant Ds. Kolthoff van Ye'.d-
hausen, van rapport. Ook hier was de con
clusie: aanneming van het voorstel van cu
ratoren tot afschaffing van het admissie-
examen, met ingang van 1931, na afloop der
Weerbericht
Ds. H. M e ij e r i n g cn Ds. J. P. K 1 a a r-
h a nier konden zich daarmede maar slecht
vereenigen. Zij duchten ervan een komen ou
der den invloed van den Staat en zien erin
een verlaten van de historische lijn, die men
in Kampen volgde, waardoor 't mogelijk was,
begaafde jonge menschen zonder klassieke
opleiding theologie te doen studeeren.
Dr. D ij k repliceerend, oordeelde, dat men
op het standpunt van Ds. Meijering in Kant
pen ook geen jongelui moet toelaten, die
Staatsexamen gedaan hebben liet curato
rium ziet geen enkele reden tot handhaving
van dit examen. De gedachte, dat het op «Ie
kennis bij het predikambt niet aankomt,
moet er onder ons uit.
Men heeft van het admissie-examen reeds
ellende genoeg beleefd.
Het voorstel, in stemming gebracht, werd
aangenomen met 7 stemmen, w.o. Ds. van
Es, Ds. Duursema, Ds. Meijering. Ds. Ger-
ber, tegen.
„De Bazuin
Laatste punt van behandeling in deze zit
ting en van deze zaak was een discussie
over de exploitatie van het weekblad d^r
Theol. School „De Bazuin".
Ds. W. Breukelaar vond den abonnements
prijs te hoog. waardoor de uitnemende in
houd onder te weinig oogen komt.
Maar. Dr. Dijk daarentegen, achtte zulk
een uitnemende inhoud veel te laag betaald,
en dan de Kerken betalen het toch. of dat
nu gebeurt doordat zij het tekort bijpassen,
of da-t uit haar kring meerdere abonne
mentsgelden komen.
De conclusies werden hierna aangenomen
Na afdoening van enkele aangelegenheden
van zeer ondergeschikten aard, sloot ')e
Douma om even vier uur de zitting met
dankzegging.
ZITTING VAN HEDEN
De 5de zitting der Synode werd vanmor
gen geopend met het zingen van Ps. 123 1 en
gebed van den praeses.
Zending onder de Joden.
Voortgezet werd de behandeling van het
rapport over de Jodcnzending.
Ds. N. Y. van Goor deelde mee, dat een
vergadering was gehouden van de commis
sie met enkele Generale Zendingsdeputalen
en de beide miss. predikanten ter nadere
bespreking van den arbeid. Hij zette daarna
uiteen hoe het groote saldo ontstaan is.
De gedachte om ook Zending onder de Jo
den in het buitenland te gaan drijven, lach
te de commissie wel toe. waarom zij v
stelde haar conclusies aan te vullen met
voorstel om, gelet op het vele braakliggend
terrein vooral in het buitenland en gelet op
de groote offervaardigheid van het Gerefor
meerde volk, een plan tot uitbreiding van dit
werk hier of in het buitenland te ontwerpe
en bij de volgende Synode in te dienen.
D s. H. M e ij e r i n g informeerde of hot
wel gewenscht is om voortaan ieder jaar
voor dit werk te collecteeren.
D s. W. Breukelaar wees er op, dat
het werk prachtig kan opbloeien en dat
daarom den geldader niet mag stoppen.
Ds. Douma meende, dat men nu juist
tot aan de uitbreiding van den arbeid in
het buitenland toe is, als althans de balka
niseering in Europa niet grooter wordt De
gaven mogen niet verminderen.
Mr. van Beeck Calkoen sprak gt
waardeering uit voor het werk van Ds.
Nes. die de sympathie ven alle Gereformeer
den in ons vaderland behoeft en waarva
collecten de graadmeter zijn.
De conclusion werden hierna aangenomen.
De Praeses richtte woorden van grootun
dank tot Deputaten voor hun gewichtig
werk; lot l)s. van Nes, die langen tijd alleen
het werk heeft moeten doen, terwijl hij voor
diens samenwerking met de nieuw benoem
den missionaris Ds. C. Kapteijn de beslt
wenschen uitsprak.
Voorts richtte hij een woord van dank tol
den afgetreden Zendingsdeputaat Ds. J. P
Tazelaar, em.-pred. te Haarlem, die na een
deputaalsohap van 20 jaar om gezondheids
redenen moest bedanken. De Synode zal hem
nog schriftelijk haar erkentelijkheid be
tuigen.
D s. W. B r e u k e 1 a a r rapporteert over
het verzoek van de zendende kerk van Mid
delburg om voor haar te openen zendings
hospitaal te Magelang een subsidie van
f 6000 per jaar te mogen ontvangen, welk
verzoek door de Particuliere Synode van
Zeeland krachtig gesteund wordt.
Ds. Breukelaar wees er op, dat de Regee
ring geweigerd heeft voor dat hospitaal
subsidie toe te zeggen en toch is de opening
van een zendingshospitaal aldaar van groot
belang, ja zelfs urgent
De commissie stelt voor, mede gelet op
de kleine financieele draagkracht van Mid
delburg. liet verzoek in te willigen zoodia
een missionair arts in dienst dezer kerk
getreden is.
Dienovereenkomstig werd besloten.
Ds. Breukelaar rapporteert voorts over
den toestand van de opleidingsschool op
Soemba, die nu reeds voor de Zending rijke
vruchten gedragen heeft.
Besloten werd dank te betuigen aan den
docent Dr. L. P. Krijger en aan de Algem.
Verg. van Zendingsarbeiders en Deputaten
voor hun beheer cn toezicht.
Ook rapporteert Ds. Breukelaar over den
toestand van de Christelijk Hollandsch-Indi-
sche Kweekschool op Solo Voldoening wordt
BAROMETERSTAND
Hoogste stand 769.3 te Vardö.
Laagste stand 741.4 te Thorshavn.
VERWACHTING
Meest matige Zuidwestelijke tot Zuidelijke
wind, aanvankelijk licht tot half bewolkt,
later weer toenemende bewolking, aanvan
kelijk droog, later weer eenige kans op regen,
weinig verandering in temperatuur.
STORMSEIN:
Ontvangen 22 Aug. 10.20 v.m.: Attentiesein
rhalen.
FIETSERS LICHT OP.
i 23—24 Aug. van 8.39 nam. tot 5.28 vm.
uitgesproken erover uitgesproken dat de uit
bouw der school zonder extra kosten voor de
Zendingskas is tot stand gekomen, en dat
het leerplan is uitgebreid.
Aan den directeur, den heer H. Meijerink,
en den Raad van Toeziht, alsmede aan den
Alg. Raad van Zendingsarbei-ders werd dank
gebracht voor hun ter zake verrichten aberul.
Inmiddels is ter vergadering gekomen Ps.
J. de Haan Jr. van Grand Rapids, afgevaar
digde van de Chr. Geref. Kerk in Noonl-
Amerika. Hij werd door den praeses welkom
geheetcn en nam in den kring der broederen
plaats.
BINNENLAND.
DIRECTIE DE STANDAARD
In verband met ons bericht van Woensoa^
j.l. inzake het ontslag, verleend aan den heer
H. A. van Bottonburg, als Directeur van de
N.V. Dagblad en Drukkerij De StandaanS
wordt ons medegedeeld, dat dit ontslag meng
te makPii heeft met do financieele en eom-
mercicelc of eenige reorganisatie van het
dagblad De Standaard, noch in eenig ver
hand daarmede staat.
Natuurlijk hebben wij geen bezwaar deze
mededceling een plaats te vcrleenen. De ver
trouwde zijde, welke ons bet bericht deed
toekompn, meent echter dit te moeten hand
haven. De directeurswisseling zou één der
doelen zijn van de reorganisatie aan D e
S t a n d a a r rl naast afstempeling op de aan-
deelen der Vennootschap.
Uit Oost-lndie
Dr. MAX EUWE IN INDIË
ME DAN, 21 Augustus. (Aneta). De Nfcder-
landsohe schaakkampioen Dr. Max Eu we
speelde gisteravond een simultaanseance te-
een 36 borden, waarbij 34 partijen door hen»
werden gewonnen en twee tegen Batak-spe-
lens remise werden gespeeld.
De Medansche Schaakvereeniging bood na
afloop eon 60uper aan, waarbij harlelijne
toespraken werden gewisseld.
Dr. Euwe is hedenmorgen naar Batavia
vertrokken.
INGEZONDEN MEDEDEELING
LICHAMELIJKE OEFENING
VOETBAL
ZWALUWEN OP BEZOEK BIJ
ORANJE-WIT
Morgen gaan twee C.J.M.V.-elftallen op
bezoek bij Oranje-Wit te Dordrecht.
Het zijn Zwaluwen I en II, die het tegen
twee elftallen van „Oranje-Wit" gaan op
nemen.
Men hoopt met den trein van 2.1S van het
station D.P. te Rotterdam te vertrekken.
Van 3.30 uur tot 5.30 speelt dan Zwalu
wen I tegen Oranje-Wit I cn van 5.30 tot 7.30
Zwaluwen II tegen Oranje-Wit II. Daarna
zal men in het C.J.M.V.-grbouw de gemeen
schappelijke lunch gebruiken, waarna men
per trein weer huiswaarts keert. Omstreeks
9 uur hoopt men in Rotterdam terug te
zijn.
Morgen zullen enkele twaalftallen var.
Oranje-Wit te Dordrecht de grootc propa-
gandatocht door Noord Brabant gaan maken.
Er wordt gespeeld te Moerdijk, tc Klundcrt
en tc Fijnaart.
liet programma is als volgt samengesteld:
Te Moerdijk: Actief IOranje Wit II.
Tc Klundcrt: O.I) I. IOranje Wit II.
Te Fijnaart: West-Noord-Brabantsch twaalf
tal—Oranje Wit I.
Het West-Noord-Rrabantsoh twaalftal zal
samengesteld zijn uit spelers van Velox,
H.M.S.. Juliana en B.L.E.I.
Na afloop zal een vergadering-worden ge
houden, waarin de propaganda zen. uitvoe
rig zal worden besproken.
SERIEWEDSTRIJDEN VAN EXCELSIOR.
Te Delft heeft de Chr. Korfhalvereeniging
Excelsior seriewedstrijden uitgeschreven. Dc
belangstelling hiervoor was in kringen van
don C. K. B. zoo groot dat niet minder dan
32 twaalftallen inschreven.
Het programma voor morgen vermeldt:
Tweede A f d e e 1 i n g:
2.30—3.10 T.O.P.—Excelsior A
2.30—3.10 U.L9--V.E.O. R
3.153.55 Rapiditas— N.l.O. C.
3.15-3.55 Snel II -Usvogels. D
4.4.40 Quick—Pernix II. F.
4.4.4f, Hollandia II--Neorlniidia II F
4.45—5.25 O.D.I. II- Verliezer T>. G.
4.455 25 Winn. A-Wlim. B. TI
530—0.10 Winn.C..—Winn. D. I
r, 00—6.10 Winn. F.—Winn. G. J.
020-7 Winn. H.-Winn. J. K
0 20- 7.— Winn. J.—Winn. F. L
7.05-7 45 Winn. K.—Winn. L.
7.05—7.45 Verliezer K. Verliezer L.
DE WEDSTRIJDEN VAN MORGEN
Rott. Chr. Voetbalbond:
Unicum I—D.V.V.I.
Adelaar II—Pro Patria I.
A.B.S.—Slormers.
