I
platgebouw
TEKTONPLANKEN
nATCELCLW
Fa. LH.
HYPOTHEEK - BOUWCREDIET
M.C.PLEUNE. Rotterdam
Duur bouwen
BOOn BLAD No. 64
tl AAN DAG 18 AUGUSTUS 1930
ARCHITECTUUR: F .A. WARNER ARCHITECT B.N.A., AMSTERDAM
UITVOERING: N.V. AANNEMING MIJ V/H. J. ROZESTRATEN, AMSTERDAM
Dezer dagen is de schutting voor het per-
ceel Laan van Meerdervoort 52 te Der# Haag
verdwenen. Op de plaats van de eertijds
aan eiken Hagenaar zoo bekende stallen
van de firma van der Kuijlen, is thans een
modern flatgebouw naar ontwerp van den
Amsterdamschen architect, den heer F. A.
Warners verrezen.
Steeds paraat onze lezers zoo goed moge
lijk op de hoogte te houden met hetgeen in
'ons land geschiedt zijn wij eens op verdere
informatie uit geweest, en vonden den hoofd
opzichter, den heer K. Möllerkamp, die met
de uitvoering van deze bouw belast is, be
reid ons in het gebouw rond te leiden.
Bij het binnentreden van het gebouw komt
men allereerst in een zeer ruim gehouden
hoofd-entree. Een lage breede trap leidt
naar de entresol waar een corridor die ach
ter de showroom gelegen is de beide trap
penhuizen en liften verbindt. Elk trappen
huis en lift bedient slechf6 één helft van de
flat zoodat hierdoor het verkeer in het ge
bouw verdeeld wordt en het voor de a.s. be
woners zoo hinderlijk overbelasten van één
lift niet voorkomt.
De trappen komen op elke verdieping uit
op een centrale hall, alwaar de toegangen
naar de verschillende flats zijn geprojec
teerd. Deze trappen, centrale halls en hoofd
entree worden geheel van marmer en eiken
houten betimmering voorzien, waardoor
reeds bij het binnentreden van het gebouw
een voorname indruk wordt gevestigd.
De flats zelf zijn allen zeer ruiim en naar
het ons voorkomt ook zeer geriefelijk. Daar
meerdere typen zijn gemaakt- zou een ver
dere bespreking der flats ons, met het oog
op plaatsruimte te ver voeren. Alleen zij nog
opgemerkt dat alle woningen van minimum
3 of 4 groote vertrekken zijn voorzien.
Ook aan de afwerking is de uiterste zorg
besteed en zijn kosten noóh moeiten ge
spaard óm het geheel een prettig en voor
naam aanzien te geven. Zoo zijn o.a. voor
het hang- en sluitwerk geheel nieuwe mo
dellen van witmetaal door de firma A. J.
Hoogeveen, den Haag, ontworpen en ge-
hij juist niet zelf onder handen had, op
leyerd.
De geheele parterre is bestemd voor auto-
ehowroom.
Verder is het gebouw soundproof en van
alle moderne gemakken voorzien, als cen
trale verwarming, warm water, boodscha-p-
penliften, enz.
Dit flatgebouw, waarvan nevenstaande
foto een beeld geeft, werd gebouwd in
dracht ven de Amslerdamsche maatschappij
tot exploitatie van étagewoningen, door ie
N.V. Aanneming-Maatschappij" v.h. J. Roze-
straten, te Amsterdam, Schilderwerk door
de firma Letterie, Sanitaire installatie door
de firma Stokkers, beiden te den Haag
de centrale verwarming door de firma Braat
Delft.
Het mooie smeedwerk is van K. J. van
der Mij I's Fabriek van Hek- en Constructie
werken te Den Haag, terwijl \Vaterreu6 en v.
Oyen al het stukadoorswerk verzorgde.
Het flatgebouw „Oldenhove" in de Laan van Meerdervoort te's-Gravenhage, opge
trokken op de plaats waar vroeger de bekende stallen van v. d. Kuylen stonden.
Hoilth.v/h N.V.JVCIJISchipt del Q'Co. Hoofükantoor: Opslagplaatsen, Zager .n Schaver g
ANNO 1833 Oost-Admiraliteitikade47"Rotterdam Nassauhaven - Boerengat
Beeldhouwkunst en Handelsreizigersgaven
Ons land was vroeger een land met weinig
beeldhouwkunst, en weinig standbeelden en
monumenten.
In de zestiende eeuw hadden we beeld
houwers, die wegreisden; in de 17e nog
enkele die ons aan en in gebouwen, zelden
of nooit op openbare plaatsen werken hebben
gelaten. Later hadden wij er in het geheel
geen en werd het standbeeld, zooals het
dan was en meestal was het op zijn best
vervelend ons door het buitenland ge
leverd. Het mooie beeldje van Spinoza door
Hexamer in den Haag, bli}ft, schrijft Cor-
nelis Veth in het Maandblad voor Beeldende
Kunsten, een merkwaardige uitzondering.
Nu hebben wij bekwame beeldhouwers bij
de vleet méér dan bekwame talentvolle en
oorspronkelijke. En nog is ons land een land
van veel goede beeldhouwers en weinig goede
monumenten? Of wat erger is, met veel
glechte! Vooral in de kleinere plaatsen ont-
stojan den laatsten tijd angstwekkend veel
slechte standbeelden, gedenkteckeneri, eero-
banken en dergelijke. Hoe komt het dat wij
in een tijd van goede beeldhouwkunst zulke
SLECHTE BEELDHOUWWERKEN
zien ontstaan? Het antwoord is maar al to
gemakkelijk: het zijn de goede beeldhouwers
niet die ze maken. Ip alle mogelijke grooto
en kleine provincie-steden en dorpen richt
men voor overleden of vertrekkende burge
meesters, voor beroemde ingezetenen, voor
verdienstelijke burgers, monumentjes en
bustes en standbeelden op, en onze gansche
schare talentvolle beeldhouwers „veegt er
van". Het zijn altijd dezelfden, die de op
dracht krijgen. Tot het verkrijgen van ee..
opdracht schijnen andere capaciteiten te bo
booien dan die om goed werk te leveren. Er
schijnen aparte gaven noodig te zijn/ om
burgemeesters, feestcommissies, notabelen
bijtijds te bereiken en voor zich te winnen
En die gaven, handelsreizigersgaven; leepe
menschenkennis en welbespraaktheid, schij
nen als regel niet samen te gaan met ar
tistieke vermogens. De valiezen met de mo
dellen (elck wat wils en tot niets verplich
tend), staan al klaar vóór de eerste publi
catie. Die heeren snuiven de plannen al voor
ze nog half rijp zijn, ze staan bij de burge
meesters en de voorzitters van huldiging*
commissies op de stoep en weten binnen te
komen ook, en hebben hun valiesjes uitge
pakt, lang voordat de werker op zijn atelier
er iets van heeft vernomen. Het resultaat
zien wij en onze nakomelingen zullen het
blijven zien.
Monumenten zoo banaal en onbedui
dend dat het niet eens de moeite waard is
er kwaad van te spreken. Karakterlooze
beelden, waarvan ons land ook nu nog in
een tijd van zooveel karakter in de beeld
houwkunst tusschen bevoorrechte naburen
het beschamend monopolie behoudt De niet
ten onrechte bespotte beelden der Sieger-
allee te Berlijn zijn stuk voor stuk altijd nog
wel beter dan die, welke wij ons hier door
huldigings- en feestcommissies laten opdrin
gen.
r\e groote Berlijnsche
Meubelbeurs 1930
Van 2S Augustus lot 2 September.
Over deze bekende instelling schreef de
beursleiding ons het volgende;
De tegenwoordige crisis in de zakenwereld
kan, niettegenstaande de hardnekkigheid,
den Duitschen zakenman niet van zijn ge
zond optimisme berooven, omdat dit zoowel
voor zijn eigen bestaan als voor dat van
den staat onmisbaar is.
De meubelindustrie met de hiermede in
verband staande bedrijven en ook de tneu
belhandel, geven van dit optimisme op ver
heugende wijze blijk, door het houden van
de Berlijnsche Meubelbeurs 1930.
De deelnemende firma's zijn weer in even
grootcn getale, op sommige afdeelingen
zelfs nog beter. Vertegenwoordigd als voor
heen en de geheele branche legt. zooals uit
de voorteekenen is af te leiden, bij de
voorbereiding een levendige belangstelling
aan den dag.
Nu reeds staat vast,.dat de Meubelbeurs
in de groote hal aan den Kaiserdamm. ge
durende den tijd van 28 Augustus tol 2
September, door haar overzichtelijkheid en
omvang voor al onze vakken, van zeer groot
belang zal zijn.
Duitsche regeling en bescherming
van den Architectentitel
In den Rijksdag werd op 24 Juni j.l. be
sloten een wetsontwerp tot regeling en be
scherming van de beroepsaanduiding
„Architect" ter hand te nemen.
Het wetsontwerp bevat o.ra. de bepaling,
dat de titel van architect alleen gevoerd
mag worden door hen die minstens vier
jaar zelfstandig als bouwmeester of in een
verantwoordelijke betrekking als zoodanig
werkzaam waren en blijkens een onderzoek
naar vakkundige bekwaamheden volwaar
dig zijn bevonden, dan wel reeds voldoendp
bewijzen hunner capaciteiten hebben ge
leverd.
Het onbevoegd voeren van den architecten-
titel zal met een geldboete of bij recidive
met gevangenisstraf worden gestraft
Nu het uitbreidingsplan bij de Broek6loot
te Den Haag in uitvoering is, worden
we plannen voorbereid voor de uitbreiding
der stad aan die zijde. Binnenkort is te ver
wachten, dat voor den Gemeenteraad ter
visie gelegd zal worden een uitbreidingsplan
aan het Bezuidenhout, tegenover Marlot. Het
terrein, dat door dit plan wordt ingenomen,
wordt begrensd door de Bezuidenhoutsche-
weg, de IJsbaan, de spoorweg en de grens
der gemeente.
DegeeringsgedelegeerdeArchitecten-
congres te Budapest
Bij Kon. besluit is benoemd tot regeerings-
gedelegeerde bij het 12e intern, architecten
congres, van 7—14 September te Boedapest
te houden, prof. ir. D. F. Slothouwer, bouw
kundig ingenieur te Amsterdam.
Huiselijkheid en
doelmatigheid
Huiselijkheid en doelmatigheid, zijn heden
geen tegenstellingen meer, doch twee be
grippen. die saamverbonden voor den mo
dernen architect zijn richting bepalen. Wan
neer een woonruimte in verband met het
doel practisch en aestethisch is ingericht,
voldoet dit aan de moderne eischen van
ruirntekunst.
Want de nieuwe woning is het spiegel
beeld van den nieuwen tijd, die nieuwe
werkmethoden en een o^> het practisch in
gestelde levensrichting ontwikkeld heeft
De architect moet zich duidelijk voor oogen
stellen, welke geestelijke en stoffelijke be
hoeften in elk afzonderlijk geval, den uit
gang zullen vormen, bij het inrichten der
woning. Daarentegen zal de bewoner moe
ten bedenken, dat het materiaal- en arbeids-
verspilling beteekent, om heden een woning
niet in overeenstemming met de opvatting
van onzen tijd in te richten.
J^e beteekenis van het
raam in het interieur
Het interieur heeft een andere beteekenis
gekregen. Het mag ons niet meer als een
van de wereld afgesloten halfduister om
vangen. Er komen minder meubelen in
voor eu de lichte kleuren der wanden ver-
grooten de kamers.
In de moderne interieurs met hun groote
ramen, die een ruim uitzicht geven, met de
erbij aansluitende daktuinen, balkons,
verandah's wordt de blik der bewoners
trokken naar het landschap, naar de straat,
naar de vrije omgeving.
Op grond van de nieuwere opvattingen
inzake de eischen betreffende de inrichting
van het interieur, ingesteld op de behoeften
van den modernen mensch met zijn licht
en luchthonger, schijnt de beteekenis van
het raam een bijzondere wijziging te zijn
ondergaan. Zijn doel schijnt zuiver functio
neel en slechts te dienen om ons zooveel
mogelijk licht en lucht toe te voeren.
Er komen wel interieurs voor waarin het
raam in een zoo juiste verhouding tot het
geheel staat, dat gedeeltelii!; bedekken er
van, alleen maar op z'n plaats is, om in
dien noodig, toetreding van Ie veel licht
tijdelijk te verhinderen, doch hiertegenover
staat, dat er een groote massa zeer slecht
geproportioneerde ramen in onze huizen
voorkomt, die zeer zeker een gedeeltelijke
bedekking en decoratie vercischcn om in
overeenstemming te worden gebracht met
het overigens goed verzorgde interieur.
Het is grauwe en onhoudbare theorie, om
uit een decoratie-vijandige opvatting er toe
te besluiten, de slecht van verhouding ont
worpen ramen, zonder deze door juist geko
zen gordijnen te maskecren, in het gezicht
te laten.
Aan de voorliefde dor vrouw voor fraaie
stoffen en de toepassing daarvan, wordt
hier een schoone gelegenheid geboden om
N.V. KON. VEREENIG DE
T API JTF ABRI EKEN
ROTTERDAM
ISOLATIEPUNK VOOR B'NNEN- EN BUITENWANDEN
N.V. SILICA en OVENBOUW MIJ.
Raamweg 17 - 's-GRAVENHAGE - Talafoon 17733*
GLAS IN LOOD
GEBRAND GLAS
J. A. HAGG, Eschdoornstr. 74-80
H TELEFOON 37050 DEN HAAG
H.H. Automobilisten
Gaat U naar Den Haag?
1 Dan naar
I Hötel KUYS WITSENBURG
U Voor logeergasten gratis Garage aan huis beschikbaar
m Parkeerplaats voor minstens 20 wagens.
LOGIES MET ONTBIJT vara! 3 Gld.
1 Hotel KUYS WITSENBURG
HAAGWEG RIJSWIJK-DEN HAAG
Ijl A. VISSER ZONEN
Meubelmakers Rotterdam
- WoonhuisLambertusstr. 101
Hl Werkplaats Schoutenstr. 131
Duurzaam Concurreerend
SCHUURMAN C00RS
DIJKSTRAAT 114. R dam. TEL 10411
GLAS IN LOOD
GEËTST GLAS
M.l. WE i ZONEN's Elisiniustiu
DIlKSTRAAf 115-117119 - ft'OAH - TEL. 57101
--iw ANNO 1896
GEWAPEND
BETON
ZWAANSKJIIS iZB. RDAM IEL 42)21.
LMNiSSMEEEDEIZVOOtZT 52
GQOCÏÏE. V/INVELDU1MTC
öcmccl or gc.dc.cltc.lw
TC hUUQ.. OPP. i 530 M?
GESCHIKT VOOQ AUTO-
DMOWCOOM Or VC.CL
CUIMTC EbCMOCVtND
dCDByr
1NUCMT1NÜCCI
OP HET WCQK,TCL.522aO CN By DC
MAUXUVAQ3TSS DEDGCM-MEMCOOUWCn
rDCDCDieSTQAAT IA. TCLCTOON IO-44.
18 lililllltiRnimiliiiliiiiin -nmii
m<iniiiiimiinnm[iiiim]rnmiKiiriiinnnminiiiiiiiininimiiimKmiiii
ASSURANTIËN
Gelden beschikbaar voor le hypotheek, bouw- j
credieten en 2e hypotheek
Noordsingel 59a Telefoon 40276
Agent Friesch-Groningsche Hypotheekbank
Agent Provinciale Crediet- en Spaarbank
gordijnen, goed van kleur, materiaal en
snit, met smaak toe te passen
Niettegenstaande ons verlangen naar
licht en lucht, zou het een bewijs van gebrek
aan smaak blijken, de hei-verlichte kamer
als het uitsluitend ware te kenmerken.
Te Amsterdam is aanmerking gemankt
op het nieuwe gymnasium, dat f 74500U—
behalve den grond kosten moet de totaul-
kosten worden dan 9 ton. waarbij nog wel
een kleinigheid aan evtratjes komen zal.
Ver van het milliocn blijft het waarschijn
lijk niet
Of dit een enorme som voor een school
gebouw is? Het zit natuurlijk daarin, dat de
gemeente van alles het beste en duurste
en „monumentaalstc" wil hebben en dal
bovendiende gemeente bouwt. De eo-
meentclijke hesteksvoorwaarden zijn er ook
niet voor niets!
Eigenlijk is dit alleman] zoo verbazend
bekend en gewoon, dat het nauwelijks meer
opgemerkt wordt. Maar over dit gymnasium
is nu dezen keer in de Amslerdamsche
Gemeenteraad iets gezegd; men vond het te
duur! Waarop de wethouder van Publ.
Werken den raadsleden voorgerekend meet
hebben, dat de geraamde kosten op niet
meer danf 35.39 per kub. meier uitkwa
men. Volgens het „Ilbld." is dit het dubbel»
van wat het gereformeerde gymnasium
kost, dat aan de Keizersgracht wordt ge
bouwd, n.L f 18.— per kub. meter.
En dit gebouw zal toch ook wel aan be
hoorlijke eischen voldoen.
Nu mag een gymnasium iets anders zlin
dan een lagere school, toch schijnt het ver
schil toch wel wat overdreven.
Maar het dure bouwen in de hoofdstad
strekt zicb ook uit o\er allerlei andere
nieuwe perceelen, waarbij geen enkel arrlii-
tectonisch belang gemoeid isl
De ergste duurte zit in de uitbreiding
van de gcineentebemoeiingen En een twee le
groot nadeel van deze bouwerij is nog dit:
dat hef particulier bedrijf er alleen oan
meewerken mag voor zoover het volslr^kt
niet anders kan. Hier heerscht bot stelsel
van het eigen beheeromdat het voor da
gemeente-werklieden voordeebger ia.
gezoek aan de Nederl. stalen ramenfabriek „REMCO",
Firma A. RemmeHs, Builenhavenweg 138, Schiedam.
Wij brachten een bezoek aan de Ned. sta
len ramenfabriek „Rcinco" te Schiedam,
welke firma zich specialiseert op hel ter
rein van stalen ramen en deuren. Do firma
heeft haar bedrijf, hetwelk sedert 8 jaren
gevestigd was te Oude-Wetering, verplaalsl
naar de nijvere stad Schiedam.
Deze zeer modern ingerichte fabriek heb
ben wij in vol bedrijf gezien en kregen den
indruk, dat onder de energieke leiding rt^r
Directie werkelijk een solied fabrikant ge
maakt wordt Door toepassing van een spe
ciaal profiel, hetwelk, naar men ons verze
kerde. voor ramen voor villa- en woning
bouw zeer gewild is, werd verkregen dat de
rampn absoluut sluitend en tochtdicht zijn
Mode door liet aanbrengn van solide hare
en sluitwerk in ijzer of brons zien deze ra
men en deuren er prima uil zoowel in ge
meniede ui'voering als geschoopcerde be
werking.
De fabrikalie-wijze van de fabriek is hij
zonder goed te noemen, bet materiaal komt
in staven aan. wonlt op de rirkelzaa.-macbi
ne in verstak gezaagd, op een speciale ma
chine gericht en daarna in een daartoe ge
construeerde 'asebbank ge'nsrbt. zoodat de
ramen en deuren vlak en rechthoekig blij
ven.
Met een kunstig vervaardigde slijpmachi
ne worden de ramen geslepen en bijgevijld
Op een frai«machine worden de sleuven
\oor de scharnieren gefrnisd en daarna wor
den de ramen in de mnnlage nfdceling door
de monteurs verder afgcwerkL
De firma mankt er speciaal werk van om
de ramen en deuren goed sluitend af te Ie
veren en heeft daartoe een vernuftige In
richting in de fabriek opeesteld, waarin
alle ramen cn deuren worden opuealeld In
denzelfden stand als deze op het bouwwerk
verkrijgen, in deze inrichting worden de
ramen en deuren zoogenaamd afgehangen
hetwelk een bouwkundige uitdrukking is.
Wanneer de monteur met het afwerken
der ramen gereed is, worden de rHinen in
een dompelbad met menie gedompeld of go-
«choopeerd, een cn ander naar verkiezing
van den afnemer. Verder namen wij een
kijkje op het technisch bureau van dit be
drijf en zagen daar oen ceheele serie werk
tekeningen van onderhanden werk; de.-o
'verkteekeningen worden in alle details uit
gewerkt, zoodat dc- fabriek een goed door-
geconstrueerd fabrikaat kan leveren.
Wij hevelen onze lezers een bezoek aan
dere fabriek gnarne aan. de directie is zeer
voortvarend en wil ennne alle helangs;««l-
lende architecten en liouwers de fahriknlia
van hun producten la>n zien en wenschen
deze specifiek Nederlnhdsrhe industrie veel
«ucces toe In haar nieuwe fabriek, welke,
naar ons voorkomt, onder leiding slaat van
een coulante en energieke directie.
Inschrijving Technische 4
Hoogescnool Delft
De rector magnificus van de T. H. Ie
Delft zal voor de Inschrijving van studenten
voor het studiejaar 1930—1931 zitting hou
den in het hoofdgebouw der T. II., Ouda
Delft 96 te Delft, op Dinsdag September
voor hen die zich voor de eerste maal
wenschen te laten inschrijven en op Woeus-
dag 3 en Donderdag 4 SepL van vjn. 9:10
12 uur cn n m. van 2—4 uur. voor hen dia
leeds één- of meermalen zijn ingeschreven
geweest
