BERLIJN OF
SCANDINAVIË
EEN GELE NAPOLEON
iMAANDAG 18 AUGUSTUS 1930
EERSTE BLAD
PAG. 2
DER 100 UIT CANADA TERUG
STABIEL!
OOK BIJ ONGUNSTIG WEER
Zaterdagmorgen half twaalf Is de R 100
tiit Canada teruggekeerd en te Cardington
geland.
Het luchtschip heeft het record van de
„Graf Zeppelin" niet kunnen breken, maar
heeft toch een belangrijke bruikbaarheid
.voor dergelijke reizen bewezen.
De reis van St. Hubert, bij Montreal,
Cardingiton werd in zeven en vijftig uur af
gelegd. De passagiers verklaren eenstemmig
dat de stabiliteit van het luchtschip is be
wezen, dfciar een glas water, dat op het
oogenbli'k van vertrek op een tafel ge
plaatst iwerii nog geheel vol was bij de aan
komst in Cardington, zonder dat een drup
pel er van verloren was gegaan en ondanks
het onweer, dat het luchtschip boven den
Atlantischen Oceaan overviel.
Het luchtschip bereikte op een gegeven
moment een snelheid van twee en negentig
mijlen per uur.
Men is van meening, dat deze vlucht een
gunstig voorteeken is voor de exploitatie van
een geregelden transatlantischen luchtdienst.
DE A.S. BLIJDE GEBEURTENIS
IN DE ENGELSCHE KON. FAMILIE
De omgeving van het Schotsche kasteel
Clamis, waar de Hertogin van York haar
baby verwacht, werd Zondag door duizen
den nieuwsgierigen, die in honderden
sight-seeing cars en auto's waren aangeko
men, bezocht. Het was zoo druk, dat de
kleine prinses Elisabeth den geheelen dag
„binnen" moest blijven.
BLIJDE VERWACHTING IN BEI.GIE'S
KONINKLIJKE FAMILIE.
Uit Brussel wordt aan het N. v- d D. ge
meld: In de Belgische koninklijke familie
wordt een blijde gebeurtenis verwacht en wel
tegen het eind van deze maand ot begin
Setember- De hertogin van Brabant wacht
op l:et kasteel van Viergnan in de Ardennen
de geboorte van haar tweede kind. Prinses
Astrid's gezondheid is uitstekend.
DE KOMENDE VOLKENBONDS
VERGADERING.
De Britsche delegatie ter a.s. Volkenbonds
vergadering zal worden geleid door den mi
nister van Buitenlandsche Zaken, Hender
son.
Sir Robert Borden, oud-Canadeesch pre
mier, zal Dandurand als eerste gedelegeerde
van Canada bij den Volkenbond vervan
gen.
De a.s. vergadering zal worden gepresi
deerd door Titulescu, hoofd der Rocmeen-
sohe delegatie.
ITALIË ONDERSTEUNT HET
BULGAARSCH FASCISME
Het socialistische te Sofia verschijnende
blad „Narod" deelt mede, dat de Bulgaar-
schc fascisten-organisatie belangrijken ii-
nancieelen steun ontvangt van het Italiaan-
sche fascisme. Hierdoor is liet mogelijk dat
de Bulganrsche fascisten hun uitgebreide
propaganda kunnen voeren.
INTERN. WERKTUIGKUNDIG CONGRES
Te Cambridge zijn meer dan 1200 profes
soren uit alle deelen der wereld bijeenge
komen voor een werktuigkundig congres.
Tot de aanwezige professoren behoorer.
eveneens eenige Hollanders.
Onder groote belangstelling van vele ac
tief dienende officieren alsmede vele verte
genwoordigers van oud strijders organisa
ties, heeft Zaterdag te Berkhamstead de
ter aardebesteling plaats gevonden van wij
len generaal Sir Horace Smith Dorricn.
De koning werd vertegenwoorordigd door
geeraal Sir Walter Braithewaite en veld
maarschalk de hertog van Connaught, door
luit. kolonel Sir Alcoln Murray.
HET TEXTIEL-CONFLICT IN N.OORD-
FRANKRIJK.
De patroonsbonden uit de Noord-Fran-
gche textiel industrie, die door den minister
van arbeid, Laval, waren uitgenoodigd tot
een gelengde vergadering te Parijs, hebben
geantwoord, dat zij tot hun spijt geen ge
volg kunnen geven aan de invitatie; dc toe
stand in de plaatselijke industrie, aldus 't
antwoord, blijft zorgwekkend en zal binnen
kort tot nieuwe productie-veminderingen
dwingen, welke elke bespreking over de loo
non nutteloos maken. Nog vóórdat deze be
slissing bekend was, hielden de vakbonden
te Rijssel een algemeene vergadering, in
den loop waarvan besloten werd de staking
voort te zetten, totdat aan de eisohen der
arbeiders is voldaan.
ONTHULLIN GVAN EEN STAND
BEELD TE DUBLIN
De Consul-generaal van Nederland heeft
een plechtigheid te Dublin bijgewoond waar
bij ht standbeeld is onthuld van generaal
O'Higgins.
RAYMOND EfllNCARE
Raymond Poincaré, -politicusfinancier,
oud-president der Fransche Republiek en
meermalen minister-president, vierde zijn
zeventigsten verjaardag. Hij is een veteraan
die nog niet is uitgediend.
DE MACEDONISCHE
REVOLUTIONAIRE»
ENGELSCHE STAPPEN.
De Britsohe gezant te Sofia .Waterlow, is
opnieuw bij den Bulgaarschen minister
van Buitenlandsche Zaken ontvangen, waar
hij verzocht heeft om effectieve maatregelen
der Bulgaarsche regeering tegen het Mace
donische revolutionaire comité. In aanslui
ting hierop is de gezant door koning Boris
in audiëntie ontvangen. Ook tegenover den
koning verklaarde de Britsohe gezant dat
Gr. Brittanië van dc Bulgaarsche regeering
verwacht, dat zij maatregelen zal nemen
tegen de revolutionaire bewoging van het
Macedonisch comité.
HOOG WATER IN DE ELBE.
Naar gemeld wordt heeft dc hevige N.W.
storm het water van de'Elbe bij Brunshau-
scn over de zomerdijken heengestuwd. Al
het te velde staande graan werd wegge
spoeld. Bij Gr&kel, Noordelijk van Brenier-
vorden, werd het water naar het Oosten ge
stuwd cn overstroomde het de dijken, waar
door niet minder dan 1000 morgen land on
der water kwamen te staan. De nevenrivie
ren van dc Elbe, zooals de Schwinge, Lüho
en Este zijn sterk gewassen; in de komende
week wordt echter een nog grootere toe
vloed uit het achterland verwacht Ook hier
heeft de oogst veel geleden.
COMMUNISTISCH RIJKSDAGAF-
GEARRESTEERD.
Uit Tokio wordt gemeld, dat aldaar een
teekenaar en zes andere burger-ambtenaren
werkzaam bij het ministerie van Oorlog te
Tokio, gearresteerd zijn. Zij worden er van
beschuldigd militaire geheimen aan Sovjet-
Rusland verraden te hebben. Bovendien
zouden zij communistische vlugschriften
onder de troepen hebben verspreid.
COMMUNITISCH RIJKSDAGAF
GEVAARDIGDE GEARRESTEERD
De communistische Rijksdagafgevaardigde
Hans Kollwitz, die het laatste jaar te Keu
len woonachtig was, is Zaterdagavond tij
dens een verkiezingsvergadering te Keulen-
Mulheim op grond van een uit Berlijn ge
komen bevel tot arrestatie, gearresteerd cn
het Keulsche huis van bewaring, opge
sloten.
SCHEEPSRAMP VOOR SJANTOENG
Uit Tsingtau wordt gemeld, dat de stoom
boot „Tengan" op de hoogte van Sjantoeng
in botsing is gekomen met dc Chineesche
stoomboot „Lienbsing". Zeventig passagiers
en zes opvarenden worden vermist.
REDDER
Uit Straatsburg wordt gemeld, dat toen
bij de brug van Saint-Martin, een kind in
de 111 viel, een 11-jarige knaap Jean Bap
tiste gehcetcn, den drenkeling onmiddellijk
nasprong. I-lij slaagde erin het kind naar
den kant to brengen, Daar de kacle echter
te boog was, hield de kleine redder zich,
terwijl hij den drenkeling tegen zich aan
klemde, vast aan een stok welke hem werd
toegestoken. Brandweerlieden hebben ten
slotte de beide kinderen op het droge ge
bracht.
WERELDDUURRECORD VLIEGEN
Jackson cn O'brlen geland na 648
vlieguren
Dc AmerUraansche duurviiegers Jackson
n O'bricn zijn Zondagmorgen om G uur 3'j
wegens een defect aan den motor geland. Zij
hebben rond 618 uren gevlogen en daarme
de het record, dat ten name stond van de
gebroeders Hunter met ongeveer 9G uren ge
broken.
VROUWENVERKOOP IN CHINA.
In China gaat men nog altijd door vrou
wen en meisjes te verkoopen en de militaire
autoriteiten, altijd op zoek naar geld, hebben
zelfs een taxc geheven op iedere verkoop
van een vrouw.
PASSAGIERSSCHIP IN NOOD
OP DEN STILLEN OCEAAN
Ongeveer 900 K.M. van de Cook-eilanden,
op den Stillen Oceaan, heeft het Engelsche
mailschip „Tahiti'-, dat op weg was van Wel
lington (N.-Zeeland) naar San Francisco,
Vrijdag jl. de stuurboordschroef verloren-
Blijkbaar is tevens de drijfas geliroken, want
volgens de berichten, drongen door het ont
stane gat groote watermassa's binnen, waar
door de waterdichte schotten het een na het
ander bezweken en de ruimen onder water
kwamen. Ook de machinekamer werd
stroomd zoodat weldra geen radio-berichten
meer uitgezonden konden Worden-
Op de aanvankelijk uitgezonden hulproepen
zijn inmiddels enkele schepen naar de plaats
des onheils gevaren.
De marconist heeft nog kunnen melden,
dat de 165 passagiers op de reddingsbooten
waren gegaan, doch dat de bemanning, van
150 koppen, nog op het schip was gebleven
om dat, zoo mogelijk te redden.
Later is het blijkbaar nog gelukt de draad-
looze installatie te herstellen, want om 11
uur N. Zeelandtijd Zondagavond heeft het
Engelsche oorligsschip „Veronica-' weer
draadlooze mededeelingen van de Tahiti had
ontvangen.
Het eerste reddingschip, de Amerikaansche
„Ventura" werd tegen het aanbreken van den
dag van heden venvacht om een deel der
schipbreukelingen over te nemen-
ERNSTIGE RAMP TE AGRAM
Uit Agram wordt gemeld:
Ter gelegenheid van het Eucharistisch
congres, dat alhier Vrijdag geopend werd,
werd Zaterdagavond een groot vuurwerk
afgestoken op het sportterrein Concordia.
Daarbij heeft een ontzettend ongeluk plaats
gehad.
Nabij het sportterrein loopt een spoordijk
en daar zich een menschenmenigtc van
60.000 personen bijeen bevond om naar liet
schouwspel te kijken, hadden verscheiden
duizenden belangstellenden zich op den
spoordijk opgesteld, ten einde liet vuurwerk
beter te kunnen zien. Plotseling suisde een
goederentrein uit de richting Belgrado aan
en reed op de menschennienigte in, die der
mate geboeid was door het vuurwerk, dat
zij het naderen van den trein niet had
waargenomen.
Zeven personen werden op slag gedood
en niet minder dan 140 gewond, o.w. ver
soheiden kinderen. Twaalf gewonden ver-
keeren in levensgevaar.
Uit Belgrado wordt verder gemeld: In
aansluiting op het ernstig ongeluk, dat Za
terdagavond na afloop van het groote vuur
werk op het sportterrein „Concordia" plaats
had, wordt thans een tweede groot ongeluk
gemeld, dat zich op het zelfde sportveld
eenige minuten later heeft afgespeeld.
Na liet vuurwerk drongen de toesohou-
ers op naar den ecnigen uitgang, waar
door twintig personen onwel werden en on
der de voet werden geloopen.
Het leek alsof een nieuwe groote ramp
zich zou afspelen, toen een der bezoekers
een revolver trok en vele alarmschoten los
te. Direct schoot de politie toe, die zich op
de menigte wierp en met den gummistok op
dc menigte insloeg.
De twintig in zwijm gevallen menschen
werden met zware verwondingen naar het
ziekenhuis vervoerd. Zes verkeeren in le
vensgevaar.
ERNSTIG ONGELUK OP DE DRAVE.
Uit Agram wordt gemeld:
Op de Drave heeft een ernstig ongeluk
plaats gevonden. Dertig boeren hadden zich
na een kerkdienst op een kieinc schuit be
geven, ten einde op die wijze den anderen
oever te bereiken. Door een hooge golf werd
de boot echter in 't midden van de rivier
omgeworpen, met het treurig gevolg, dat 22
boeren verdronken.
MET EEN CANO VERONGELUKT.
T. co jonge mannen, die Zondag met een
cano op den Ruhr bij Wetter voeren, terwijl
het hoog water was, zijn in een strooming
gerankt .waardoor het bootje omsloeg. Bei
de drenkelingen kwamen om het leven.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK
BIJ HASSELT
Te Tonores, dicht bij Hasselt, (Belgie)
sloeg een auto, die met groote vaart een
helling kwam afrijden, met groote kracht
een boom. F.en der inzittenden, een
kapitein, die terugkeerde naar het militaire
kamp te Beverloo werd gedood. Drie andere
personen werden ernstig gewond.
NIEUWE OCEAANVLUCHT
De voorzitter van de Boston Aircraft
Corp. Russell Doardmnn. een en-aren piloot,
bereidt op het oogenblik een Transatlan
tische vlucht voor. Van Boston wil hij via
Harbour Grace naar Dublin vliegen en
pcesce hoofdsteden bezoeken,
vandaar per vliegtuig verschillende Euro-
DE WERKLOOSHEID
IN ENGELAND
Heden zal te Londen een conferentie
plaats hebben van leden van het kabinet
met Lloyd George en twee andere liberale
leiders, waarin de dor de toeneming der
werkloosheid ontstane noodtoestand onder
oogen zal worden gezien.
De regeering ziet zich, door de toeneming
van het aantal werkloozen tot meer dan
twee millioen eerder dan verwacht werd,
voor het dilemma gesteld om hetzij door be-
lastingverhooging nieuwe middelen te vin
den ter bestrijding der werkloozenverzeke-
ring, hetzij tót een algemeene verlaging der
werkloozenuitkeeringen over te gaan, ten
einde de uitgaven te verminderen.
In politieke kringen verluidt, dat een ver
laging van de werkloozen uitkeering met 2
shilling per wee, ernsig wordt overwogen,
Het werkloozen fonds bedraagt thans reeds
meer dan 60 millioen pond sterling.
AUTOBUS IN DE ELBE GESTORT
ACHT DOODEN
Zondagmiddag is op den weg van Spindler
muelhc naar Hohenelbe een ernstig auto
ongeluk gebeurd, waarbij 8 personen wer
den gedood en 0 zwaar gewond.
De autobus, die om 13.30 met 13 passa
giers uit Spindlermuehle vertrokken was,
geraakte in een bocht door de natheid van
den weg aan het slingeren, reed door een
muur van 1 M. hoogte en stortte in de Elbe.
Alle passagiers en de chauffeur werden in
bet water geslingerd. Alleen de conducteur
kon zich door springen in veiligheid bren
gen. Bij het opruimingswerk werden 8 doo-
den en 6 zwaargewonden geborgen. Van de
gewonden vorkeeren nog drie personen in
levensgevaar.
AUTOBUS IN HET GEBERGTE
GESLIPT
MINSTENS 8 DOODEN.
Zondagmiddag tegen 1 uur had in de na
bijheid va nde badplaats Spindelnuihle in
het Bohcemsche Reuzengebergte een ernstig
auto-ongeluk plaats.
Een autobus, welke dc passagiers van
den middagtrein uit Praag naar Hohenelbe
naar Spin3elmühle zou brengen, kwam, zoo
meldt het „N. v. d. D.", te slippen, reed te
gen de draadversperring op, welke den weg
van het dal scheidt, en stortte dc helling af.
De auto sloeg over den kop en bedolf de
passagiers onder zich.
Acht personen werden gedood en zes ge
wond. Men heeft evenwel nog niet kunnen
vaststellen of er niet iemand door de rivier
is meegesleurd.
AUTOBUS MET BRUILOFTSGASTEN
VERONGELUKT.
Een autobus, waarmede bruiloftsgasten
zich van Straatsburg naar Saverne wilden
begeven, is onderweg omgeslagen en in de
Zom terecht gekomen. Drie der inzittenden
werden gedood en vijf zwaar gewond. -N
AUTOBUS OMGESLAGEN.
Volgens een bericht uit Perpignan is al
daar een autobus met 13 personen bij een
bocht van den weg omgeslagen. Drie per
sonen werden gedood en negen gewond.
ALLE OPVARENDEN GERED.
LONDEN, 18 Augustus. De 148 passagiers
en de geheele bemanning van het in den
Stillen Oceaan in nood verkeerende stoomschip
Tahiti zijn aan boord genmen door het Ame
rikaansche stoomschip Ventura en het vracht
schip Pen Bryn.
TREINRAMP VOORKOMEN
Gemeld owrdt, dat door koelbloedig
heid van een_machinist een' ramp van de
Simplon-cxpress voorkomen. Toen de trein
met een snelheid van 80 K. M. het station
van Pallanza passeerde, derailleerde de lo
comotief, zonder om te vallen, De machinist
wist door krachtig remmen den trein tot
stilstand te brengen, zonder dat de reizigers
iets bemerkt hadden.
NIEUWE POOTyElLANDEN ONTDEKT
De leider der Sovjet-Russische expeditie
in het Poolgebied aan boord van den ijsbre-
ker .„Sedov" Prof. Vise meldde de ontdek
king van een groot landgebied of een ei
landengroep in de buurt van 79 graden cn
45 min. N. B. en 70 gr. 16 min. O. L.
Kerknieuws.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Ierseke, P. van Slriente
Veere. Te O.- en W.-Souburg, H. R. Pel
te Suawoude.
CHR. GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Ede, cand. J. van Doorn
te Vcenendaal.
(Zie verder blz. 5).
OPENING VLIEGVELD
00STV00RNE
ZONDERLINGE GASTVRIJHEID
Zaterdag j.l. zou bet nieuwe vliegveld
nabij Oostvoéme officieel worden geopend.
Voor het eiland Voome en Putten een ge
beurtenis van belang, want wie wel eens
een tochtje heeft gemaakt over de onmoge
lijk bochtige en smalle dijk-kruinen die men
daar wegen noemt zal het kunnen begrij
pen, dat men gebaat is met een vliegveld,
dat den tourist inr acht minuten naar
Rotterdam brengt.
Was het wonder, dat we met eenige
graagte de invitatie aanvaardden van de
Rotterdamsche Aero-club, die een clu'btocht
naar het nieuwe vliegveld wilde onderne
men, waaraan zeven Pandertjes zouden deel
nemen. De gastvrijheid van de Aero-club
werd zeer op prijs gesteld maar ei ziet: ook
hier gold het weer, dat men niet „ho" moet
roepen, vóór men over de brug is. Het was
slecht weer en verschillende blijkbaar nog
niet al te luchtzekere aëronauten lieten ver
stek gaan, zoodat men tenslotte over niet
meer dan twee Pandertjes beschikte, die het
bestuur van de AerocTub benevens een. van
de persmenschen, die noodgedwongen de
andere zou vertegenwoordigen, naar Oost-
voorne zouden brengen.
Toen echter de laatste der bestuurderen
van de R.A.C.. had plaatsgenomen deelde de
vliegenier mede, dat hij er genoeg van had
en niet meer terug zou komen om „de pers"
te halenzoodat dc vertegenwoordigers
der bladen in den regen achterbleven.
Och, we wo id en wel eens verwend met
wat al te veel beleefdheid, maar dit was wel
weer eens een ander uitei-ste, een opvatting
van gastvrijheid waaraan menig havenarbei
der géén voorbeeld aan zal willen nemen,
maar geheel in de lijn van een uitlating in
,I-Iet Vliegveld" waarin zoo terloops gespro
ken wordt over „persinsecten, en ander vee".
Intussohcn: het vliegveld te Oostvoorne is
geopend en dank zij een der bladen, die
minder goed van vertrouwen op de Aero-
club was geweest en op eigen gelegenheid
was gegaan kunnen wc doorgeven, dat alles
wel is geslaagd. I-Iet vliegveld is eigendom
van de Mij. Voorne's Duin en is gelegen in
de onmiddellijke nabijheid van de zee tus-
schen de palen 5 en 0. Het heeft een opper
vlakte van 500 X 200 M., is gedraineerd en
door een weinig verval is men beveiligd te
gen het zakwater uit Z. W. richting.
Er wordt van het vliegveld uit een ver
bindingsweg gemaakt met dc bestaande we
gen van de Mij. Voorne's Duin.
Bij de officieele opening, die door muziek
werd opgeluisterd, waren o.m. tegenwoordig
de heer H. Ch. E. van Ede v. d. Pais, in
specteur van den luchtvaartdienst, de heer
P. Warhout, loco-burgemeester van Oost
voorne, de heer P. v. d. Knoop, wnd. burge
meester van Den Briel en de secretaris dier
gemeente. Voorts dan eenige bestuursleden
van de Rotterdamsche Aeroclub, terwijl later
nog kwamen Dr. v. d. Maas van den Rijks
studiedienst voor de luchtvaart en de heer
H. Pander
In de opgerichte ververschingstent heeft
de heer. J. v. Hoey Smit, commissaris van
de Mij. Voorne's Duin, een toespraak gehou
den. Spr. zeide, dat dit veld paste in de ex
ploitatie van de Maatschappij. Het veld is
mooi egaal, heeft een harden grasmat en
is nabij de golflinks gelogen, terwijl men
ook dicht bij de zee neerstrijkt.
Spr. betreurde het, dat het weer niet had
meegewerkt bij dc opening, en zegde ten
slotte allen, die mede hadden gewerkt aan
de totstandkoming van dit veld, daarvoor
dank.
De heer Kolff, voorzitter van de R.A.C.,
zeide, dat bet luchttoerisme behoefte bad
aan meer vliegvelden, omdat het dagelijks
toeneemt en de vliegers een doel voor hun
tochtjes willen hebben. Er zijn nu reeds
particuliere terreinen te Souburg en Roer
mond en het aantal zal volgens spr. nog wel
toenemen. Voorne en Putten is door de
slechte wegen altijd geïsoleerd geweest; spr.
hoopte, dat van dit vliegveld een druk ge
bruik zou worden gemaakt en dat het mocht
bijdragen tot meerder bezoek aan Oostvoorne
Na de officieele opening zijn ten aan-
sohouwe van de talrijke eilandbewoners en
pensiongasten eenige vliegdemonstraties ge
houden. Het weer was intusschen wat opge
klaard.
Gemengd Nieuws.
HET ONVEILIGE STRAND
Zondagmiddag werd het strand te Zand-
voort in opschudding gebracht door een
onverlaat, die het Stille Strand onveilig
trachtte te maken Een heer, die vroeger
werkzaam was bij de politie te Zandvoort en
daar thans als badgast vertoefde, had den
man reeds verschillende Zondagen op ver
dachte wijze zien ronddolen op het Stille
Strand,- even ten Noorden van het Grand
Hotel.
Zondagmiddag tegen half 6 ontdekte hij
den man opnieuw, die een 7-jarig meisje in
badcostuum trachtte aan te randen. De heer
snelde toe, waarop de onverlaat aan den
ihaal ging. Hij werd ephter spoedig gegrepen.
Hij verzette zich heftig doch werd ten slofte
INGEZONDEN MEBEDEELING
RAAP
BERLIJN F 63
KOPENHAGEN F 88
MALMO F 98
Weerbericht.
BAROMETERSTAND
VERWACHTING
Zwakke tot matige, Zuidelijke tot Weste
lijke wind, zwaar bewolkt tot betokken,
waarschijnlijk eenige regen met kans op
onweer, iets koeler.
FIETSERS, LICHT OP!
Van 1920 Aug. van 8.47 nam. bot 5.21 vm.
naar het politiebureau gebracht. Hij gaf op
te zijn de 4S-jarige A. H. uit Binnen-Wyzend
(N.-H.) zonder vast beroep, meestentijds
werkzaam in het landbouwbedrijf.
DRIE GEWONDEN BIJ EEN AANRIJDING.
Te Amsterdam zijn naar het Wilhelmina-
Gast'huis vervoerd twee mannen, waarvan de
eerste een hoofdwonde en de tweede een
kaakfractuur en een hersenschudding had
bekomen, terwijl per particuliere auto naar
zijn woning te Lisse is vervoerd een man,
die een hersenschudding had bekomen, bij
een aanrijding tussohen twee auto's op den
Ha a r lemme rweg.
SPOORWEGSTAGNATIE.
De sneltrein, die Zaterdagmiddag om half
drie uit Groningen vertrok, kon door het
defect raken van de machine bij Putten niet
verder. De achterkomcnde sneltrein uit Gro
ningen, die met het oog op de drukte in twee
gedeelten was gesplitst, een voor Amsterdam
en een voor Rotterdam-Den Haag, bleef dus
ook bij Putten staan. Over verkeerd spoor
werden de beide laatste treinen naar Nijkerk
gebracht. Een locomotief uit Amersfoort
heeft den defecten train met twee uur ver
traging opgehaald. De aansluitingen met
het Zuiden werden allen gemist
In een trein, die te Amsterdam uit de
richting Haarlem aankwam trof het sta-
tionspersoneel in een 1ste klasse-coupé een
bejaard heer aan, die onderweg bewuste
loos was geworden. Dege reiziger, die kort
daarop is overleden, is ,de heer L. in de
Gerard Tex'borgstraat te Amsterdam.
HIJ KOMT IN HET „GOEDE KOSTHUIS".
Te ITeeren (L.) is in „Het Goede Kost
huis" door de recherche een zekeren J. V.
uit Visé in België, gearresteerd, verdacht
van verschillende inbraken te Heerlen. Ver
dachte had o.a. ingebroken bij den armen
raad, bij dr. Poels en in de parochiekerk
aan den Molenberg. Aanvankelijk bleef J.
V., vroeger mijnwerker, ontkenen. Later
legde hij echter een volledige bekentenis
af. Hij werd ter beschikking gesteld van de
justitie.
VALSCHE BANKBILJETTEN.
Men meldt ons uit Oud-iBcijerland: Er!
zijn valsche bankbiljetten van twintig gul
den in omloop. In den rechterhoek ontbreekt
het watermerk en aan de linkérachterzijde
bij de dagteekening de naam van de maand.
Verder is de witte rand om het getal 20 zeer
gebrekkig verzorgd, hetgeen trouwens gezegd
kan worden van de geheele afwerking. Ook
de kleur van valsche biljetten is lichter dan
die der echte.
door ARTHUR E. SOUTHON
(54
Ze was een van die meisjes, die als het ware geboren zijn om
een kameraadje te wezen, zonder een greintje flirt, en met merk
waardig weinig sexe-bewustheid. Ze ging vrij met mannen om,
en het waren steeds beste kerels, die haar gezelschap deelden:
haar vriendelijkheid was het, die dc anderen op een afstand hield
Maar ook als ze eenige tcokenen van toenadering had getoond
zou Rilston zich miserahei gevoeld hebben. Hij was een zende
ling, van top tot teen; hij had roeping en zij stond kennelijk vij
andig tegenover alles wat hem heilig was.
Het verblijf in Ikaru had haar slechts gestijfd in haar thcoriën
over hot blanke ras. Op een paar uitzonderingen na, waren haar
betrekkingen daarmee veeleer officieel dan humaan.
Dikwijls zat zij bij den Commissaris als hij gehoor verleende
cn vanzelfsprekend had ze ook veel gezien van de slechto zijde,
van het leven der inboorlingen. Nooit bad ze de gelegenheid ge
kregen om in een zoodanige aanraking met de inboorlingen te
komen, dat ze ook kennis nemer, kon van hun beteren kant.
Haar houding was die van den overheerscher jegens een onder
worpen volk. Al haar vriendelijkheid reserveerde ze blijkbaar
voor haar eigen volksgenoot®!!.
Met smartelijke duidelijkheid was Rilston zich bewust, dat,
zelfs al zou een wederkeerigc liefde hun vereeniging mogelijk
maken, het toch voor een van heiden op den duur een teleur
stelling zou worden, omdat hun idealen zoozeer uiteen liepen. Op
ïcle punten had hij ces sterke overtuiging en, een yan dc diepst
gewortelde was wel het vermaan van den grooten heiden-apostel,
dat men „geen ander juk moet aantrekken met den ongeloovige".
Hoewel Mary dus niets moest hebben van zijn heele streven
om de zwarten tot het Christendom te brengen, was ze toch
gaarne bereid om met hem te discussieeren. Discussieeren was
nu eenmaal iet' wat ze dolgraag deed. Rilston had daarvan
gaarne gebruik gemaakt eerst omdat hij zoo in zijn werk op
ging, dat hij elke geboden gelegenheid om tc evangeliseeren ter
stond aangreep; maar later om een andere reden. Hij had een
gevoel van teleurstelling over zich, als hij bedacht hoe ver hun
zienswijzen uiteenliepen; maar hij bleef mensch en uit dien
hoofde koesterde hij een heimelijke hoop, ook daar waar alle
hoop ijdel scheen. Hij wist, dat ze hem gaarne mocht lijden; de
eenige hinderpaal tusschen hen was zijn werk.
Kon hij haar maar overtuigen ervan, dat het geen verloren
moeite was, wat hij deed dan was er tenminste eenige kans,
dat zij na verloop van tijd misschien zijn idealen zou, deelen.
Zoo besloot bij dus zijn werkelijke gevoelens angstvallig te ver
bergen en in pluats van haar hart te veroveren, een aanval te
wagen op baar overtuiging.
Rilston had van vele dingen verstand, maar niet van vrouwen!
Hij verbeeldde zich, dat hij hun hart kon bereiken door hun
hoofd. En hij was nog nooit op do gedachte gekomen, dat een
eenvoudiger cn meer doeltreffende manier was om het hoofd te
bereiken via het hart.
Den eersten avond van hun verblijf in Kwandi zaten ze saam
op de galerij van zijn but en Mary opendi den aanval.
„Ik ben zeer benieuwd naar uw voornamen patiënt, meneer
Rilston", zei ze. „Hij is verreweg de aardigste inboorling, dien ik
tot nu toe ontmoette. En wat een lief meisje is die verloofde van
hem! Ik had nooit gedroomd, dat een inboorlinge mooi zou kun
nen zijn volgens onze maatstaf",
„Ja, het is een merkwaardig paartje. Feribo is een zuivere ver
tegenwoordigster van haar ras, een volbloed Tulani. En dat
Makindi er zoo knap uitziet, is te wijten aan zijn helder verstand,
denk ik. Tal van inboorlingen hebben wel aardige trekken, maar
het tekort aan intelligentie maakt dat ze er zoo lomp uitzien,
meer dierlijk".
„Hebt u al een poging gewaagd om hem te bekeeren?" vroeg
ze met een ietwat ondeugend lachje.
„Allicht!"
„En, is het gelukt?"
„Om de waarheid te zeggen, dat weet ik nog niet. Makindi is
geen impulsieve natuur en hoewel, voor een Afrikaan de emotio-
neele kant van zijn natuur tamelijk sterk ontwikkeld is, heb ik
met opzet nagelaten een beroep tc doen op die zijde van zijn
aard. Ik probeer hem verstandelijk te overtuigen; ik wil hem
laten inzien, dat elke godsdienst wortelt in de wil van een
mensch.
„Dat lijkt me de eenig juiste methode", merkte Fane op, „maar
ik denk, dat u er niet veel mee bereiken zult, zelfs niet bij typen
als Makindi".
„Dacht u? Ik ben er nog niet zoo zeker van", zei Rilston, na
denkend. „Ik heb hem al zoover, dat hij me moet toegeven, dat
de christelijke gedachte over God hooger staat dan wat de fe-
tischo priesters daaromtrent lecren.De moeilijkheid, waar hij
mee zit, is dc groote moeilijkheid van Afrika: te gelooven dat
een god goed kan zijn. Vrees speelt zoo'n groote rol in hot pa
ganisme, dat het zelfs in de ziel der menschen ingegroeid is. Als
je van een kerel als Makindi een Christen zou willen maken,
moet hij een geheel ander mensch worden, eigenlijk".
„Juist, en op dat zelfde punt zult u zeker falen", zei Fane. „Ik
wil niet boworcn.dat u met dc kinderen itiets bereiken zult, als u
hen jong genoeg onder uw invloed krijgt, en hen uit hun zuiver
Afrikaansclie sfeer kunt trekken hoewel me zelfs dat bezwaar
lijk voorkomt. Maar bij groote menschen het te willen bereiken,
lijkt me het onmogelijke willen".
„Meent u? Nu, ik-denk, dat u binnenkort wel tot andere ge
dachten hieromtrent zult komen".
„Hoe dan? U kunt toch niet een man in één dag losmaken
van zijn voorgeslacht, of hem van zijn eeuwenoude vrees be
vrijden, alleen door met hem te redeneeren?" zei Mary.
„De religie moet haar basis vinden in het verstand", ant
woordde hij, „Een verstandig mensch kan niet ten eeuwigen dage
blijven volharden bij het aannemen van dingen, die onredelijk
zijn. Een tijdlang moge dat goedgaan, maar als hij verder, die
per nadenkt, dan zal zijn vroegere geloof hem niet meer bevre
digen, óf een nieuw, redelijker geloof, óf een volslagen agnosti
cisme zal ervoor in de plaats treden".
„En hoe gaat de ontwikkeling bij Makindi?"
„Zijn intelligentie heeft me gelegenheid geboden om hem te
doen twijfelen aan de leer der priesters omtrent de vele en in.
wezen wreede goden
„Dat is verduiveld gevaarlijk", interrumpeerde Fane. „Behalve
de wreedheid, die verdwijnt met de fetisch-cultus, is er een an-
ren kant aan, die u niet over het hoofd moogt zien in uw ijver
om bekeerlingen te maken. De basis van een groot deel van het
fetischisme is maatschappelijk. Hun zedeleer is primitief, maar
zooals die is, is ze een essentieel bestanddeel van het volksleven
en het fetischisme is de macht, die het in stand houdt Onder
mijn het geloof in hun eigen religieus-sociale zeden, on ge onder
mijnt een van de grondslagen van het maatsohappelijk leven. Ik
geloof dat je een gevaarlijk spelletje speelt, Rilston".
'Wordt vervolgd.) j
1
