Economie en Financien
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1930
EERSTE BLAD. PAG. 3
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT
Tot hoofdassistent zijn benoemd, bij:
de theoretische en toegepaste nutuurkunde
Dr. A. C. S. van Heel;
de waterbouwkunde: Ir. G. A. Nanninga;
het landmeten, het waterpassen ei
geodesie: Ir. J. H. van der Meulen;
de toegepaste mechanica: Dr. Ir. J. J. Koch;
de aërodynamica en hydrodynamica: Dr.
Ir. B. G. van der Hegge Zijnen;
de metallografie: B. V. Smolensky;
de analytische scheikunde: E. van Dalen
de scheikundige technologie: Ir. W. Coltof
de technologie der oliën en vetten: Dr. Ir.
J. van Loon;
de organische scheikunde: Ir A T Küchlin
de physische scheikunde: Ir. W. J. Couvée;
de erlskunde: Ir. C. Schouten;
Dr. Ir. L. van Houten.
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
Aan Dr. S. Gargas werd verlenging tot 16
Septemer 1935 verleend van zijn toelating
als privaat-docent in de Geschiedenis der
Staathuishoudkunde.
THEOLOGISCHE SCHOOL TE APELDOORN
Op 17 September zullen de colleges aan de
Theologische School der Chr. Geref. Kerk
te Apeldoorn aanvangen. Op denzelfden dag
tal de overdracht van het rectoraat plaats
vinden. De tegenwoordige rector, Prof. G.
Wisse, zal alsdan na het uitspreken van een
rede het rectoraat overdragen aan zijn op
volger Prof. P. J. M. de Bruin.
SCHOOLWETTEN IN GRIEKENLAND
De Grieksche Minister van Onderwijs
Papandreu, heeft volgens de N.R.Ct., een
ve Schoolwet ontworpen, waarin het
bouwen van ongeveer duizend scholen wordt
geprojecteerd. Het universitair onderwijl
wordt geheel gereorganiseerd; ovex-bodige
zetels worden afgeschaft en "nieuwe inge
voerd. Ook zal het aantal studenten worden
beperkt, daar men een overproductie van
intellectueelen vreest De bevoegdheid vj
ogenaamde vreemde scholen, die door
meer dan 40.000 Grieksche kinderen worden
bezocht, en waarvan het aantal overwegend
is, zal worden beknot daar zij het proseli-
tisme heeten te bevorderen.
LAGER ONDERWIJS
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Gasselternij veen, J. Kerssies te
Kibbelgaarn (gem. Veendam).
A p pi n g e d a m, mej. B. Dam en mej.
W. Richters, beiden aldaar. Voor vakonder-
ijs.
Rij ssen (Julianaschool, hoofd T. Span
jer), D. Wolters te Wierden. Benoeming we
gens uitbreiding. Mede op tweetal stond K.
F. Postma, te Utrecht.
SCHOOLRAAD.
Het Bureau van den Schooli-aad voo
Scholen met den Bijbel is tot 3 September
c voor adviesvragenden gesloten.
LEERPLICHTWET
De „woning" der kinderen
Bij Kon. Besluit is dezer dagen de vol
gende besissing genomen inzake toepassing
in Art. 13 der Lager Onderwijswet:
Een visscher, wonende te Eernewoude ii
e gemeente Tietjerksteradeel, doch geduren-
n vijftal maanden met zijn woonschip
iggende te Grouw, verzocht aan den Ge
meenteraad van Idaarderadeel hem een tege
moetkoming te verleenen in de kosten ver
bonden aan het bezoeken der Bijzondere
school voor gewoon Lager Onderwijs te
Akkrum door zijn 3 leerplichtige kinderen
welk verzoek door den Raad werd afgew
omdat adressant zijn hoofdverblijf niet in de
Ïimeente Idaarderadeel, doch in de gemeente
ietjerksteradeel heeft, welke gemeente,
de adressant recht op de door hem aan-
iagde vergoeding mocht hebben, inge
volge artikel 13 der L. O. -wet 1920 tot be
taling daarvan aangewezen zou zijn.
Gedeputeerde Staten van Friesland achtten
de meening van den Raad juist en verklaar
den het beroep ongegrond.
Bij genoemd K. B. zijn de besluiten van
Gedeputeerde Staten en den Raad van
Idaarderadeel vernietigd op de volgende
(verwegingen
dat artikel 13 der Lager onderwijswet 1920
bepaalt dat ten behoeve van ouders, voogden
of verzorgers van in den leerplichtigen leef
tijd vallende kinderen, die deze kinderen
Openbaar onderwijs dan wel Bijzonder On -
derwijs van een bepaalde richting wenschen
te doen genieten, terijl de woning dier
i e r e n meer dan 14 K.M. verwijderd is
eene voor hen toegankelijke school
gewoon of uitgebreid Lager Onderwijs
waar het door hen gewenschte onderwijs
ivordt gegeven, desverlangd uit do gemeen
tekas steun wordt verleend ter tcgemoot-
toming in de kosten, verbonden aan het
lezoeken van eene op grooteren afstand
de woning doch binnen de gemeente
in een naburige gemeente gelegen
chool voor gewoon of uitgebreid Lager
mderwijs waar het door hen gewenschte
inderwijs gegeven wordt;
dat onder woning in deze wetsbepaling
(Cdoeld is te verstaan de plaats, waar de
tinderen feitelijk zijn ondergebracht, ter-
vijl vopr de toepassing van het genoemde
artikel niet ter zake doet of de ouders,
voogden of verzorgers der kinderen in de
[emeente al dan niet zijn gedomiliceerd
n den zin van artikel 74 van het Burger-
ijk Wetboek of aldaar hun hoofdverblijf
lebben naar artikel 244a der Gemeentewet
DE OPENBARE SCHOOL NEUTRAAL?
Zoo nu en dan doet een openbaar onder-
vijzer nog wel eens een poging om de Open-
School als de allerchristelijkste aan te
"ijzen, verre te verkiezen boven de School
net den Bijbel. Men kan óók wel Christelijk
:ijn zonder te luisteren naar 's Heeren
Voord en Getuigenis, zoo op eigen risico,
len bedoelt het dan zoo goed. Men prijst
len godsdienst. Maardan komt er weer
ander die van dat marchandeercn niets
•il hebhen en er maar recht voor uitkomt,
at de Openbare School godsdienstloos moet
ijn.
Zoo las men dezer dagen in het „Sehocl-
ilad", orgaan van het Ned. Onderwijzers-
lenootschap (niet weinig rood!) het volgen-
Ie lieve artikeltje:
„Wat heb ik me vaak geërgerd aan
boekjes waarin Gods Naam werd dood
gezwegen: *n tekort aan de opvoeding, 'n
wapen voor dc tegenstanders.
„En waarom gaat men zoover? Is 't
niet de plicht van het Openhaar Onder
wijs op te leidon tot Christelijke
deugden en mag men dan Christus
doodzwijgen?
„Hoe kan 'n enkel woord in 'n lesje of
in 'n pakkend Christelijk gedichtje niet
het zaad zijn voor heerlijke vruchten in
de toekomst. Zonder den Heer, de Bron
van alle ware levensvreugd is toch feite
lijk niemand waarlijk gelukkig!"
Maar de Redactie, ook niet mis, voegt er
aan toe:
„dat de schrijfster de zaak wel wat een
zijdig beziet. Goede en werkelijk vrome
menschen komen even goed voor bij vrij
denkers als bij zeer geloovigen. Indien
het mogelijk ware een grenslijn te trek
ken tusschen goed en kwaad, gelukkig
en ongelukkig, dan zou deze lijn njet
samenvallen met de lijn die evenmin
te trekken is tusschen geloovig en on-
geloovig".
Christenouders, die iets van hun Doopbe
lofte verstaan, weten het nu wel, wat ze met
hun kinderen doen moeten!
SPOT OVER EXAMENS.
Het „Haarlemsch Dagblad" spot een beet
je met onze examens. Dat kan geen kwaad.
Het blad schrijft:
De vermaarde tijd, waarin een aanzienlijk
percentage van het Nederlandscho zielental
door een tweede aanzienlijk percentage ge
marteld wordt met examens en vice ver
is wederom aangebroken. De weersge
steldheid, waarvan de rest der natie geniet,
sluit er zich slecht bij aan. Bij de gedachte
alleen aan de talloozen, die op dit moment
zelf in hevige zenuwspanning hun beproe-
'ingen ondergaan, golft mijn volle sympa
thie naar hen uit, en van harte zou ik wen
schen dat dit medegevoel hen als koele gel
en natuurlijk korte aethergólven, om up
to date te zijn benaderen mocht, ter af
koeling van hun verhitte, overladen breinen
Op dit moment treedt een man bij mij
binnen, die rustig, onbewogen meedeelt dat
hij gecommitteerde bij deze folteringen is.
„Je weet wel", zegt hij, „dwarskijker. V<
Nederlandsch en Franscli".
Ik zie hem met lichten afschuw aan, en
schuif mijn blocnote wat opzij, want ook ik
schrijf Nederlandsch, ook ik heb het leed d.
examens gekend, en heelemaal raak je no.""
die nachtmerries uit den „mooisten tijd
je leven" bevrijd. Soms besluipen
nog, in den slaap, en je wordt wakker, ba-
schrikkelijk wan-bescf, dat je toekomst v»
dend in transpiratie en ellende, met het vt
nietigd is omdat je alleen in „de romm<
groep" iets gepresteerd hebt, en voor je
eindexamen bent gezakt.
„Kijk je erg dwars?" vraag ik met weer-
;in.
„Oh nee", zegt de gecommitteerde luchtig
,Maar nou hebben we bijvoorbeeld pas een
Fransch opstel gehad van een jongen
bar slecht, die heeft een één gekregen".
„Brr!" zeg ik.
„Het is heusch bar slecht. Wil je het eens
lezen?"
Ik wc
„En het was heusch geen moeilijke op
iaat. Dat iemand nou niet weet wat „pal
liatief" is „lapmiddel" is dat„Merci
mompel ik, maar hij hoort het niet) ei
fin, dat laat ik daar. Ze hoeven niet elk
woord te kennen".
„Dit komt anders ook in het Engelsch
voor", zeg ik beslist, „en dat kan nog es hel
pen".
Hij kijkt mij verschrikt aan. Ik voel den
ouden, zoo buitengewoon zeldzamcn triomf
uit den mooisten tijd des levens: iets te heb
ben geweten dat dc leeraar niet weet. Maai
reeds herstelt hij zich: hij heeft natuurlijk
bedacht dat hij het niet hoeft te weten, want
hij kijkt alleen maar dwars op Nederlandsch
Fransch.
Ik zeg: „Weet jij, als expert, er nou niet
wat op om de jeugd wat meer belangstel
ling in Fransch te bezorgen? De mooiste
taal
„Maar de moeilijkste ook", zegt de gecom
mitteerde, en de zeer actieve Mcnsch in hein
ontwaakt. „Als je ze Fransch wil laten lee-
moet er eerder mee begonnen worden
dan met de andere twee talen. Engelsch is
het makkelijkst, daarna Duitsch, daarna
Fransch. Nou krijgen ze alle drie tegelijk,
Fi'ansch legt het loodje. Ik doe dit dwars-
kijken nou al jaren, en mijn ervaring is, dal
Fransch altijd een paar punten slechter is
dan de andere twee. Dientengevolge krijgen
ook geen belangstelling voor Franscho.
litteratuur, beginnen er later niet aan
Kijk nou'es naar de volwassenen! Wat le
de meesten? Engelsch, Engelsch en nog
eens Engelsch! En wie zou denken, dat ver
talingen uit het Fransch het meest gelezen
zouden worden, juist omdat dat de moei
lijkste taal is, heeft het ook mis. Nee, bij de
ertalingen gaan ook die uit het Engelsch
het best
„De Franschen hebhen maar een onder
werp, al behandelen ze dat prachtig, en de
Engelschen pakken ze alle tegelijk aan, al
beheerschen ze geen enkel", opper ik, Lady
Asquith citeerend. „En dit is een tijd van
alle onderwerpen tegelijk"
De Gecommitteerde glimlacht fijntjes, en
oor mijn gedachtenoog verschijnt de gestal
e van mijn ouden directeur, die op deze
wijze placht te glimlachen als ik weer eens
snel, maar zeer onwetenschappelijk ant
woord had gegeven. „Ook worden dc Fran-
sche romans meestal het slechtst vertaald",
denk il^ nog, maar durf dit argument niet
meer aan. Hij kucht reeds, en begint aan
ander onderwerp van gesprek. Ik besef
dieper dan ooit, dat ik niet ben aangelegd
oor Gecommitteerde, als was liet alleen we-
:ens te veel medegevoel met de jongens die
éér.cn, tweeën en drieën dreigen te ontvan
gen. Ik zou teveel op dc hand der aangeval
lenen zijn, niet onpartijdig genoeg
1 lij gaat weg. Wij nemen hartelijk af
scheid. Hij is zich van niets bewust. Dan
gloort in mij de blijde belevinge der wrake,
en ik schrijf dit interview met hem neer.
Hij heeft niet gemerkt, de Gecommitteer
de, dat. ik hem interviewde. Zij het dan,
natuurlijk, onder eerbiediging van zijn ano
nymi teit
En ook hij is toch haha! van beroep
journalist!
EXAMENS
STAATSEXAMENS-TOELATING
UNIVERSITEIT.
recht. 15 Aug. Na voortgezet examen Is
ie vorige groep no,- geslaugd mej. \y. y. u.
om voor diploma A.
EXAMENSTEEKENEN
in Haag, 15 Aug. Alcto M. O. Oeüv r
Geal. i cand.. n.l. dc heoren R. J. A. Wa
Den H
Wilt, 1
i Haag; P. H.
EXAMENS NIJVERHEIDSONDERWIJS
15 Aug Akte Nb. Geüx. 4. (les
de heeren J. Chr. van Nel
Hilversum; D. van der Neut. Gouda; F. Nömdet
and., n.l. de h
m; D. vuil d
C. J. L. No.
N e. Ge«5x. 1
nk. NIJk.
gg g«£x. i.
J. Mennln;
Geüx.
nd Gcsl. de hcei
Wessels. Gronln
nd. Ges
Me r
3Che 1
8 cand. Toegeit
en G. v. d. Rhce,
ra, Lelden. Afgov
INGEZONDEN MEDEDEELING
Pastoor Heumann's
Geneesmiddelen
F). 1. VAN DEN BERG.
ROTTEHDtM HOOFDSTEE! 9
III. Mill POSTSIBO 1505!!
Aldnr ook steeds iirkri|gtnir,
io f kaart voldoen do.
M. J. Cardozc
an 't Leven, Kerkwe
eren G J. Baas. Utree
bak, J. J. vun Eijle
erdama Afgew. 3 ca
ren J. G. Barteling. Los-
EXAMENS-FRANSCHE TAAL.
Akte L.O. Gesl. de heer«
oensbroek: G. F. Vnsme.
-rbrugge. Den Haag. De:
I .S. Snijders. H.
iterdamj en L V.
EXAirïENS-HOOGD JITSCHE TAAL.
15 Aug Akte L.O. Voorm. Gesl.
..jeren: K. Dl"
J. Bi
Rijk'hoek, Den Hl
Gesl. de het WÊIKKKB
uin. Leouwaden; W. J. V.
_r), en H. A.
T. G. M.
de het
M.
i Velzt
Elndhot
EXAMENS-ENGELSCHE TAAL.
recht. 15 Aug. GeSx. 6 cand., gesl. geen.
examens zijn afgeloopen
EXAMENS-HANDENARBEID.
venter. 15 Aug Gesl. de heeren W. J
5--. Almelo: E. A. J. Agterberg. Aalten: 1
is. ixinneker; B Egberink. De Lute; J. Be
AnhemP. J. Bettinger, Oldenzaal. Afgew
Land- cn Tuinbouw.
HOLL. MAATIJ VAN LANDBOUW.
De Holl. Mij. van Landbouw houdt haar
algemcene vergadering te Amsterdam i
„Krasnapolsky", Woensdag 10 September a.;
voorzitter hoopt dan in zijn openings
rede een overzidht te geven van de akk"r-
bouwcrisis.
In de vacature-W. Boer te Bodegraven
moet een bestuurslid gekozen worden. Even
eens in de vacature-K. Braak te Hooswoud
(N.-IL).
Na bespreking van het jaarverslag e. d. c.
hoopt Prof. C. Brockcma een inleiding te
houden over de positie van den Nederland
schen tarweverbouw.
NED. BOND VAN VEEHANDELAREN.
Tc Maastricht is de algemeene vergadering
in genoemden Bond gehouden. De verkie
zing van een Bondsvoorzitter wordt over
eenigen tijd te Utrecht en de volgende alge-
eene vergadering te Arnhem gehouden.
Men wil trachten door een regeerings-
maatregel de veehouders te verplichten hun
eestapel onder controle te stellen en
reagcercn als een verborgen gebrek te be
schouwen. ook al is het geen zgn. open
tuberculose.
Aangenomen werd een voorstel om te
komen tot het oprichten van een federatie
of bostuursgenootschap in den vee- en
leesehhandel.
De wijze van bestuursverkiezing zal wor
den herzien.
Ter vergadering werd meegedeeld, dat te
Heerlen binnenkort zal worden opgericht
'iet eerste kantoor voor den invoer van
lcesch.
REGEN EN OOGST IN GRONINGEN.
Men meldt aan de N. Pr. Gr. Crt.:
In geheel Oostelijk-Groningen loopt het
tengevolge van het aanhoudend regenen inis
met het inhalen van het koren, dat te vulde
doorschiet en in of bij de schuur gehaald
nog verre van droog is en alle zorg voor
broeien baart. Er zijn landbouwers, die reeds
of meermalen liet bij huis gehaalde keren
of hooi weer uit elkaar moesten halen, doch
zonder succes het droog in de schuren te
krijgen.
In de Dollard-polders zijn bijna alle ge-
assen door regen en wind plat tegen den
grond geslagen, zoodat van zicht-bindmachi-
nes geen gebruik kan worden gemaakt en
de landarbeiders een moeilijk werk verrich
ten met het snijden en binden.
De blauwpeulerwten werden gezicht even
oor den regentijd, bleven aart schoven op
het veld liggen en werden niet op ruiters
geplaatst; vrij spoedig trad rotting in. Het
gewas is bijna waardeloos. Ook dc andere
tensoorten zijn slecht, veroorzaakt door
meeldauw, bietenkever enz.
Wintergerst is meest geoogst, doch kwam
niet voldoende droog binnen, evenals kool
zaad, dat zeer weinig werd verbouwd en
karwij, dat gedeeltelijk is gedorscht.
Gerst en rogge ontkiemen gedeeltelijk in
de aar, zoo ook de zomergerst. Kanariezaad
hield zich zeer goed, doch sommige stukken
groeien. Het gesneden mosterdzaad heeft
zijn goede kleur verloren en is daardoor in
de achteruitgegaan; wat op wortel staat
heeft zeer weinig geleden.
Tarwe, die gedeeltelijk nog niet is gesne
den, vertoont hier en daar korrels die in de
xr zijn ontkiemd, doch de stukken met dun
ui stand lijden hieraan niet.
Spinaziezaud is gedeeltelijk geoogst, doch
wat nog in hokken op het veld staat, begint
te rotten, verliest kleur en waarschijnlijk
~k aan kicmkracht.
Radijszaad, dat wat zwaar is bemest,
spruit nog steeds uit en aan de nieuwe
ipruiten komt bloei, die echter geen zaad
meer kan geven. De radijs leed aan dun
koolzaadglanskever, die den eersten bloei
vernietigde. Besproeiing met Parijsch groen
gaf geen voldoend resultaat.
De suikerbieten staan best, doch droogte
n warmte zijn voor dit gewas van groot be
lang.
Klaver en etgroen zijn zeer voordeelig,
doch sommige landbouwers hebben de twee-
Ie snede klaver omgeploegd met het oog op
dc lage hooiprijzen.
MOND. EN KLAUWZEER.
Men meldt ons uit Waddinxveen:
Op bijna alle boerderijen, n.l. op 150, hooft
het mond- en klauwzeer zich voorgedaan.
Eenige koeien zijn er aan bezweken. De
ziekte is nu vrijwel „uitgewoed."
HOOGTEZON VOOR ZWIJNEN.
Aan het varkensproefstntion te Zelhcni
zullen begin 'September proeven met de
hoogtezon worden genomen.
INGEZONDEN MEDEDEELING
Uit Oost-Indië
VOLKSRAAD
DE BEGROOTING VAN ONDERWIJS
BATAVIA, 14 Augustus (Ancta). Bij de
voortgezette behandeling van de begrooting
Onderwijs 1931 werd door den heer Teukoe
Nja Arif opgemerkt, dat de bevolking
vertrouwen heeft in de Mohammedaansche
scholen dan in de gouvernements-volksscho-
len. Spr. pleitte voor het geven van volks
onderwijs in handen van Mohammedaan
sche godsdienstleei'aren, in streken waar de
Islam overheerschend is.
De heer ir. Fournier acht maatregelen
noodig om de door de onderwijsinstellingen
afgeleverde jongelui een werkkring te ver
schaffen.
De sociale ontwikkeling rnoet parallel loo-
pen niet de onderwijsvoorziening.
De heer Zuyderhoff (P.E.B.) meent dat
het volksonderwijs in do belangstelling te
veel op den achtergrond geraakt Hij vraagt
hoe de regeering denkt over de scheiding
tusschen Kerk en Staat.
De heer Socroso (partijloos) vreest ont
branding van den godsdienststrijd als ge
volg van de bevordering van het Christelijk
en Katholiek onderwijs. Hij vraagt of de
regeering met haar subsidie opzettelijk de
kerstening van de Mohammedaansche be
volking bevordert.
De heer De Hoog (I.E.V.) bepleit instel
ling van een fonds, gevormd uit staatsle
ningen, waaruit S5 pet. van de bouwkosten
van de openbare schoolgebouwen bekos
tigd kunnen worden. Hij bestrijdt overdracht
van het onderwijs aan locale ressorten.
De heer Monod de Froideville (I.K.P
protesteert tegen de opvatting dat de bij
zondere scholen in gunstiger positie zouden
erkeeren dan de gouvernenxentsscholen.
DE KRAKATAU.
Heftige wezking.
LANGEILAND, 14 Augustus. (Aneta)
Van ï3 op 14 Augustus hadden veel erupties
plaats, de meeste waren echter door de
stoom- cn nschgordijnen aan het oog ont
trokken. Van de 1060 genoteerde erupties
d er een een hoogte vun meer dan 21HH)
•ter, terwijl drie tot boven de 1500 meter.
Vele waterhoozen werden waargenomen
van 50 meter doorsnede cn 1000 meter
hoogte. Het halvemaanvormige eiland Anak
Krakatau is thans 13^ meter hoog en 1200
meter lang. Nog steeds hebben vele tamelijk
sterke plaatselijke bevingen plaats.
VERDACHTE RUSSEN WEER VRIJ
BATAVIA, 14 Aug. (Aneta)- De beide
Russen, die 17 Juli op last van den Procureur
Generaal aan boord van het s.s. „Tjibadak"
werden gearresteerd, verdacht van commu
nistische propaganda zgn uit de preventieve
hechtenis ontslagen daar geen termen gevon
den werden om hen langer vast te houden.
Een slachtoffer van zijn plicht.
BATAVIA, 14 Augustus, (aneta). By de
politie was bericht binnengekomen dat een
zekere Sihite, wonende Petodjo Oelik in het
bezit was van een revolver, waarmede hij
het volk wel eens bedreigde.
Het hoofdbureau van politie zond heden
morgen den onder-commissaris van Politie
K. P. V. van Rees met den hoofdagent Slie-
•endrecht derwaarts om een onderzoek in te
stellen. Inderdaad werd daarbij een revolver
bg Sihite aangetroffen. Bg diens arrestatie
ertelde deze, dat de revolver het eigendom
ras van Saimin, wonende Kramat Poelo.
Do polite nam Sihite mede, naar Kramat
Poelo waar hg Saimin aanwees. Hierop
olgde een huiszoeking bij Saimin en terwyl
de hoofdagent Slierendrecht achter bezig was
hoorde hg een schot, rende naar de voorga
lerij, waar hg don heer van Rees dood op
den grond vond liggen met een schot door
het hart. Dc hoofdagent zag den moordenaar
weg vluchten. De moordenaar is nog niet
gearresteerd doch de woonplaats van zijn
•rouw is bij dc politie bekend. De moordanaar
•taat bekend als een hoogst ongunstig type.
Het slachtoffer bereikte den leeftijd van 55
jaar hari 32 dienstjaren en stond uitmuntend
aangeschreven. Hij laat een vrouw met acht
kinderen achter. Een zoon is juist naar
Holland vertrokken om voor veearts te stu-
deeren. Do heer van Rees zou zelf hut vol
gende jaar met verlof gegaan zijn. De ver
slagenheid bg het politie-corps is zeer groot
Van de politie-gebouwen hangen de vlaggen
halfstok.
MOORD EN ZELFMOORD.
SIEGLE. 15 Augustus (Aneta). Een Me-
nadoneesch korporaal heeft een 19 jarig Mena-
doneesoh meisjp. met wien hij binnenkort in
het huwelijk zou treden, doodgeschoten, waar
na hij door middel van een messteek in het
hart zelfmoord pleegde.
GROOTE BRAND.
BANDOENG, 15 Augustus. (Aneta). Ten
Zuiden van den grooten postweg In kampong
Re go! heeft een hevige brand gewoed, waar
door gisteravond een 45-tal huizen werd ver
woest. De oorzaak is nog niet bekend. Er had
den geen persoonlijke ongelukken plaats,
doch tientallen inlandsche gezinnen hebben al
les verloren- De schade Is groot.
Vraag en Antwoord.
Vragen moeien vergezeld gaan van 20 ets
aan postzegels, zullen zij voor beantwoording
In aanmerking komen.
858. D. J. K. te Sch. De schenking heeft
het loopende belastingjaar geen Invloed op
den aanslag. Het geschonken bedrag mag
niet op het inkomen van den gever in min
dering worden gebracht, terwijl de bolaa-
BINNENLAND
GOUDA-KAAS.
Winst 188.024 (v. j. 210.876)
Het jaarverslag der N.V. Kaashandel Mij.
Goudo vermeldt, dat het afgeloopen jaar in
veel opzichten zeer moeilijk ie geweest. De
zuivelprijzen bewogen zich over het alge
meen in dalende richting, terwijl ook invloed
werd ondervonden van de slechte economi
sche toestanden in vrijwel alle landen. De
afzet werd daardoor gedrukt en het was
moeilijk een behoorlijke win6taiarge te hand
haven.
Toch zijn de behaalde resultaten niet on
gunstig. Zelfs werd de omzet vergroot en
kon het afzetgebied blijven gehandhaafd,
werd zelfs nog uitgebreid.
Op gebouwen en inventaris werd wederom
behoorlijk afgeschreven. Aan het einde var
het boekjaar werd deelgenomen in het ka
pitaal van een zuivelfabriek, waarvoor het
bedrag op „aandeelen in andere vennoot
schappen" werd geboekt
De waardeering van deze deelnamen is ge
schied naar de intrinsieke waarde; de in
komsten uit dien hoofde zijn bevredigend.
De waarde der voorraden is kleiner dan ver
leden jaar, daar deze voorraden geringer cn
de prijzen lager zijn: inmiddels zijn deze
voorraden reeds voor het grootste gedeelte
boven taxatie-prijzen geplaatst
De resultaten der kistenfabriek waren
derom gunstig. Ofschoon de economische
toestand allertreurigst is en de uitvoer van
kaas door hooge inkomende rechten bemoei
lijkt wordt, gaan wij de toekomst met ver
trouwen tegemoet
Het dividend wordt vastgesteld op 5^2
(6) en het reservefonds op f 325.686 gebracht.
De winst bedraagt f 188.024 (v.j. f 210.876).
KOLONIËN
V.LS. P.-VERKOOPEN.
SOERABAJA, 15 Augustus 1930. (Aneta).
De V.I S.P. verkochten uit den oogst 1930
1200 tons superieur tegen den prijs van 9
en 1300 tons hoofdsuiker tegen den prijs
van 8.
SOERABAJA, 15 Augustus 1930. (Aneta)
De V.I.S.P. verkochten uit den oogst 1930;
2300 tons superieur tegen den prijs van 9
(onv.)
BUITENLAND
STANDARD OIL.
Het petroleummonopolie in Spanje.
Ook van de zijde van den Spaanschen
minister-president worden thans de geruch-
tcn, als zou de Standard Oil Com p. ol
New Yersey de Spaansche regeering een
leening van 100 millioen peseta's hebben
aangeboden in ruil voor het petroleum
monopolie in Spanje, tegengesproken.
DRIE TANKSCHEPEN VOOR DE
STANDARD OIL.
Groote order in Italië geplaatst.
FIUME, 15 Aug. (V.D.) De shipping Com
pany van de Standard Oil heeft bij de werf
„Cnntiere NavaJe Triëstino Monfalcone" te
Monfalcone een order geplaatst voor den
bouw van drie tankschepen van 16000 ton
Ik; voor een totaal bedrag van 75 millioen
lire.
ENGELSCHE
SPOORWEGMAATSCHAPPEN.
Omvangrijke beperkingen.
LONDEN, 14 Augustus. (V.D.) De vier
groote Engelsche spoorwegmaatschappijen
treffen voorbereidingen voor omvangrijke
beperkingen. De ontvangsten gedurende de
eerste 32 weken van dit jaar bedragen 5
millioen minder dan gedurende dezelfde
periode van hot vorig jaar. Alle vier maat
schappijen zijn van opvatting, dat de hui
dige economische depressie nog verergeren
zal, cn dat zij derhalve gedwongen zijn tot
een vrij uitgebreid ontslag van arbeiders
en emplovó's. Een der maatschappijen heeft
deze week reeds aan 4000 arbeiders ontslag
aangezegd.
De leiding der spoorwegmaatschappijen ip
van meening, dat de huidige toestand slerli
ter is dan in 1928, toen de vakverennigin-
gen van spoorwegarbeiders ter ondersteu
ning der maatschappij toestemden in een
loonsverlaging van 2V-j pet. Deze loonsvi
laging is in Mei van dit jaar tot November
a.s. geannuleerd. Met het oog op den tegen
woordigen toestand echter zal in Novemner
opnieuw getracht worden een loonsverlaging
doorgevoerd te krijgen.
FINANCIEEL WEEKOVERZICHT
Van 9 tot en met 15 Augustus 1930.
Ook wat betreft de technische inrichting
van de beurs traat Amsteidam met haar t(jd
mede. Op initiatief van eenige bankiers zal.
eerst in de hoofdstad en later eveneens in de
andere groote steden van ons land. een me-
chano-electrisch apparaat in dienst worden
gesteld, dat dienen moet om op snelle wgze
de noteering van effecten cn goederen over
te brengen, de zg.n. „ticker".
In verscheidene groote beurssteden is dit
apparaat reeds in gebruik, o.a. in Londen en
New-York. In laatstgenoemde stad wordt het
tevens gebezigd tot het vermelden van d.;
omzetten, waardoor men een indruk krijgt
van den omvang der zaken.
De ticker is een electrisch telegraafappa-
raat, dat de koersen vanuit de beurs seint
naar de aangesloten kantoren waar zij wor
den aangegeven op een papieren band of
soms op een bord met veriichte cijfers.
De bedoeling is de speculanten doorloopend
van het beursverloop op de hoogte te houden.
Zooals men weet, is de wgze waarop de Am-
sterdamsche beurs haar koersen bekend maakt
vrg onvolledig, daar slechts opgegeven wordt,
in elke „tape termijn'1 de hoogste en
laagste koers is geweest- of eerst een hooge
en daarna een lagere noteering tot star.d
kwam, of de koers telkens sterk fluctueerde
en dergelijke vragen blijven in de prijscourant
onbeantwoord.
Nu is dit euvel van niet zulk een groot
belang omdat de prijscourant toch eerst ver
schijnt na het sluiten van de beurs en con
clusies welke onder beurstgd uit het verloop
te trekken waren, dan toch geen waarde meer
hebben. Van erooter belang is het, dat het
ook vrij moeilijk is onder beurstgd een goed
inzicht in de gebeurtenissen te krijgen. Wel
kan de speculant zich tot zijn bankier wen
den om inlichtingen, maar zelfs indien deze
een eigen telefoonlijn naar de Amsterdamse!*
beurs heeft loopen, is het ondoenlijk van mi
nuut tot minuut op de hoogte te blijven van
de koersen van het fonds waarvoor men ziek
interesseert. Aan dit bezwaar komt de
„ticker" tegemoet. Deze toch seint doorloo
pend de verschillende mutaties naar de aan
gesloten kantoren.
De verwachting is gerechtvaardigd, dat de
„ticker"' den handel door grootere omzetten
ten goede zal komen, daar het geregeld pu-
bliceeren van alle mutaties de aandacht ge
spannen houdt en eerder tot ingrijpen (ie.
het geven van een order) geneigd maakt, dan
wanr.eer men slechts eenige malen per dag
iets naders over het verloop hoort.
Niet alleen ten onzent doch ook elders blij
ven de beurzen zich ongunstig ontwikkelen
en zy'n de noteeringen gemiddeld belangrijk
lager dan aan het begin van het jaar.
Het internationaal beursindcxcijfer bewoog
zich de laatste weken als volgt:
1927 100
Berin
19 JplI
26 Juli
Aug.
Aug.
1930
A'dam
80.8
70.4
694
68.1
69.2
N-York
115.6
115.5
114.1
118.5
108.8
Londen
65 5
59.3
57.7
54.6
55.2
Berlijn
77.1
69 8
64.0
68.8
62 0
Parjjs
134.7
118.6
118.9
117.6
115.0
De economische toestand blijft internatio
naal nog steeds zeer onbevredigend- Nieuw®
gezichtspunten ontbreken en dat brengt mede,
dat algemeen volhard wordt in een afwach
tende houding. Men is bevreesd iets van be
lang te ondernemen of voorraden in te slaan
en wil de kat uit den hoorn kijken. De be
richten uit Amerika betreffende den oogst,
bleken nogal tendentieus en de willigte, die
er ter beurze door ontstond, was van korten
duur en liep spoedig dood.
In een vorig overzicht weren wg als voor
naamste oorzaak van de huidige depressie op
den ontzettend slechten toestand in den land
bouw. Meer en meer wint de overtuiging
veld. dat eerst indien daarin een grondig®
verbetering is gekomen op een algemeen her
stel mag worden gerekend. Die verbetering
zal echter, gelooven wg. eerst komen na e«n
proces van uitzieken en een .„survival of th®
fittest"-
Door sommige economen wordt als het
meest zwakke punt in onze economische sa
menleving in de eerste plaats genoemd de
ongelijke verdeeling van het goud over de
verschillende landen waardoor de monetaire
verhoudingen zouden worden verstoord. De
meest bekende verdediger van dit standpunt
is Prof. Cassel, doch het getal zijner aanhan
gers is niet groot. Erkend moet worden, dat
de opeenhooping van goud in een klein aan
tal landen onaangename consequenties kan
mede brengen, doch dat daarin de diepere
oorzaak van de crisis moet worden gezocht is
al zeer onwaarschijnlijk. Immers zijn de
monetaire toestanden na den oorlog belane-
rijk gewgzigd en is het goud zelf van niet
zulk een groot belang meer als gevolg van het
invieren van den goudwisselstandaard.
Het uitblijven van nieuwe gezichtspunten,
de vacantietgd en een absoluut gebrek aan
orders van particuliere zijde veroorzaakten
deze week een algemeene daling.
Margarine Unit's kregen de grootste tik
il Vrijdag, vermoedcliik als gevolg van een
baisse-aanval. Het aandeel verloor dien dag
een tiental percenten. Overwegend aanbod van
Berlijn, dat bij Aecoustiekanndeelen sterk ge
ïnteresseerd is, deed de koers van dit fonds
krachtig reageeren.
Ook Aku's eveneens onder Duitsche in
vloed waren lager.
Roetens waren de eerste dagen goed prijs
houdend doch maakten na het bekend wor-
van het jaarverslag een leeljjke val. Over
de kwaliteit van de Boeton asphalt laat het
verslag zich bevredigend uit, doch het finan-
tiöele resultaat viel niet mee. Het verl-e? be
draagt f 769000. waarvan t 505000 woro' ge
dekt door overboeking van dc reservereke
ning, welke was gevormd uit het agio van c!e
omissie van 1929
Rubbers waren lager -toor de a' maar da
lende prijs van het product. De overige fond
sen zijn het vermelden niet waard, d.w z. er
deden zich geen bijzondere omstandigheden
en de dalingen waren een gevolg van
de algemeene lusteloosheid.
152\
80 «4
90*
8 Aug.
6"S Nederl. 1922 AR f 1000 1044
Nederl. 1917 f 1000 102
44 Tndië 1929 f 1000 99
5% Amsterdam 1925 lr»2T«
3"c Rotterdam 1925 1014
Den Haag 1925 102 4
44 Hyporheekbank 101
Koloniale Rank A 163
Ned- Handelmij. Cert.
Van Rerkel's Patent
A.K.U.
Calvé Cert.
Kiichenmeister Ace- A. 1104
Margarine Unie C. 266*
Ned Ford B.A. 272
Philips Gem. B.A 3474
Bethlehem Steel C
Kon. Olie A 3934
Aniem Nat. B.A. 298
Ned. Ind Gas Nat. B.A. 2224 g
Boeton A. 904
Amsterdamsehe Rubber A. 114 S
Ned. Scheepvaart Unie A 1494
HV.A A. 429
Dcli Batavia A. 312
Senembah A. 335
15 Aug.
1044
102*
994 gb
102
1014
1024
100*
157
1524
714 gb
854
11< gb
974
2424
260
80
104*
1464
408 4
307 S
3194
tingschuldige, dio hot bedrag ontvangt, er
-:et voor wordt heiast. Met ingang van hot
ouwe belastingjaar, dat telkens op 1 Mei
begint, moet eventueel alleen de rente van
het bedrag als inkomen worden beschouwd
De schenker mist dan dit bedrag en zal
dientengevolge daardoor lager worden aan
geslagen.
II. Schenkingen beneden f 2000 zijn vrij
'an schenkingsrecht
III. Schenkingsrecht is gelijk aan suc
cessierecht
859. P. G. B. te R. De aanslag voor
1930/31 is niet te hoog. Het vorig jaar was
men verschuldigd bij een inkomen van
f 1200 f 22.34, bij f 1250 f 25.74, bij f 1300
f 29.00 en bij f 1350 t 82.47. Thans is men
bij f 1350 verschuldigd f 31.05. dus nng iets
minder dan verleden jaar.
860 Onze alionnë C St. te R verzoekt ons
het volgende under de aandacht van de
Vraag- en Antwoord-leaers te brengen be
treffende het verdelgen van kakkerlakken
en mieren:
Het best afdoende middel is Pa rij *g reen.
Door eigen ondervinding held.. 11 wc het
meegemaakt, dat dit het beate middel was
om van dat ongedierte en ook andere
beestjes af te komen; echter moet men zorg
dragen, dat de voedingswaren er niet mee
worden aangetast.
Wij zeggen onzen ahonné vriendelijk dank
voor de ongevraagde inlichtingen. Men doe
«r x'n voordoel moe.
