Gemengd Nieuws. EEM GELE NAPOLEON DINSDAG 12 AUGUSTUS 1930 DERDE BLAD PAG. 9 UIT DE ZEEUWSCHE FOLKLORE HET STRAFEEST IN SCHOUWEN EEN DAG VAN JEUGDVEKMAAK Nog enkele dagen en na liet land van Schouwen, hoort men spreken van d e S t een feest, dat nu op het ecne, dan weer op het andere dorp gevierd wordt. Het is een oud gebruik, dat men buiten het eiland Schouwen niet kent en ook de couranten maken zelden van dit nawinterleest gewag. Laten wij allereerst even U den naam va Stra toelichten. S tra is een afkorting va het woord Strand. Maar zoo zal men ons willekeurig vr gen: „Een strandfeest in don winter, dat toch wel iets ongerijmds?". Hierop antwoorden wij: „Todh niet, want het is een episode in de wintc.rsche dage- lijksch'heicl, die jaarlijks komt en daarin ge trouwer is, dan ijs en schaatsen, want van het laatste gebeurt het wel eens, dat mon dit niet geniet. Waarin bestaat dan eigenlijk het Stra- feest.' vraagt gij weer. Dit feest hangt ook ten nauwste sa met de boerderij in het bedrijf. Dc diverse werkpaarden hebben gedeeld in de winter- rust. Weken achtereen hebben zij den war men stal niet verlaten en nu de dagen be ginnen te lengen, begint de boer erover te denken, de paarden weer eens naar buiten te brengen. Het branderige der beencn van dc sterk gebouwde vossen moet warden afgespoeld en door een vlugge beweging dient tie stram beid der spieren van liet edele werkdier te .worden geleendgd. Het is de dag van de Stra. Voor de land bouwende bevolking derhalve (vooral mei den en knechts) ee:i bizondere feestdag. Met zorg worden dc paarden, al moesten zij ter parade, gekamd en geborsteld. Evenals op Paardendagen en Hengsten- keuringen prijkt hun staart niet kunstig bewerkte vlechten. Geen zadel dekt den rug en de vlugge boerenknapen behoeven geen stijgbeugels om vast tc zitten. Alles wat maar paard is, jong of oud, moet aan het feest meedoen. Reeds wek«>n te voren komen de jongelui uit het dorp en welwillend wordt dit paard dan „bespro ken". Wee als een boer, bij ongeluk, een zeiter paard, aan twee berijders toegekend heeft, dan zou men er desnoods om vechten, want eon Stra-paard is op dien dag een heerlijk- bid. Zelfs de oudste knol, waarvoor men anders den neus zou ophalen, is op dezen dag begeerd en in hooge eere. Op een afgesproken uur vereenigt men zich op een bepaald punt van liet dorp. Wat heerscht er een gezellige drukte, al die paai den uit den omtrek binnen het dorp en iede- ren bewoner baast zich naar buiten. om den optocht tc zien. Dan klinkt bet sein en gaat bet in vollen draf naar de Ooster-Seheldo en daar aan gekomen, wordt de paardenstoet onder groo te belangstelling in het zilte nat gedreven. Dat is bet hoogtepunt van de Stra! Do Zeeuwsche, helaas vroeg overleden dichter Bellamy van Vlissingen, vertelde er reeds iets van in zijn Romance Roosje, als hij deze dichtregelen schreef: Zij plasschen En wasschen De koten: Hun poolen Gaan klapperen Bij 't dapperen Door 't water geklater De hoeven beproeven het vochtige zand: Een lustige kwant Een vroolijke ruiter Zet 't paard om, maar stuit er Bij 't stuivende duin. De jeugd vermaakt zich dolletjes. Want het blijft niet alleen bij paardenwasscihen. De jongelui vragen aan dc vrouwelijke be langstellenden of zij ook eens Stra willen rijden. Soms gaat het gewillig, maar- ook vaak niet Niet dat men niet gaarne met een jonge man op het paard wil zitten, maarde nattigheid zie je, daar zijn ze wat huiverig .voor Dat weten de jongelui ook wel en dan vragen ze niets meer. Zij springen van hun ne paarden en dan gebeurt het, zooals Bel lamy dichtte: De jonkman grijpt een meisje vast. En draagt haar mee in zee En 't meisje roept en wringtvergeefs Hij draagt haar mee in zee. Mein behoeft geen groote phantasie te heb ben, om zich tc verbeelden, dat het con „reuzemidrlag" voor het jonge Sdhouwsche volk is. Met volle teugen wordt genoten en de tijd vliegt om. Nadat het Strafeest is afgeloopen, keert de stoet weer terug naar het dorp en gaat men in optocht mei de paarden het geheele dorp rond, waar men de stoet toejuicht. De beste paarden gaan nu voorop, dc knol len achteraan. Dan zeggen de berijders onder elkaar „Kom jongens! Nu zijn de paarden bevoch tigd, nu moeten wij liet ons ook eeaas doen" en men gaat helaas een herberg binnen. Nadat de paarden weer thuis gebracht zijn, werkt men niet meer. maar zoekt in het dorp zijn vertier, 't Is immers Stra-dag! De Strafeesten worden volgens de opgave van Oosterzee op verschillende plaatsen ge houden, telkens op een anderen dag. Eerst is 11 en esse aan de beurt, dan Haamstede, vervolgens Serooskerke, Ello- rneet, Burgh en Noordwelle. Wij meenen dat er voor Haamstede een vaste Stradag is nl. den dag voor vas tenavond. De Stra idee komt ook voor in de gedich ten van Vader Cats. Daar er in Zeeland een opleving is, op 'het terrein der Folklore, zal men wel trachten, dit aloude feest te be houden. G. A. M. WESSELS. UIT DE ANTI-REV. PARTIJ ANTI-REVOLUTIONAIRE JEUGDACTIE Men schrijft ons: Speciaal voor onze jongelui, die nog eenige dagen vacantie te goed hebben meenen w goed te doen bier nog eens mede tc deelcn, dat de eerste toogdag der A.-R. Jeugdactie zal gehouden worden op Zaterdag 20 Septem ber a.s. te Amersfoort. Zooveel mogelijk houde men deze dag vrij. Nadere bijzonder heden volgen. De sympathie door Kiesveiven. en leden der A.-R. Partij met de organisatie der Arja betoond, blijkt grooter dan aanvanke lijk verwacht mocht worden. Zelfs in kerk- collecten worden bijdragen tot dekking d<r eerste kosten aangetroffen, terwijl verschil lende kiesvereen. bijdragen in de kosten van zaalhuur en bibliotheek der afdeelingen. De leden van het hoofdbestuur alsmede de districtscomm. zijn steeds bereid aan Kiesverccnigingen, hetzij mondeling, het/ij schriftelijk alle gewenschte inlichtingen te verstrekken. Het parool blijft: „In elke plaats van ons vaderland waar een A.-R. Kiesvereen. bestaat behoort een jeugdstudie- club, lid van de nationale organisatie, werk- am te zijn, tenzij op andere wijze en wel er heel de linie hierin reeds is voorzien." Luchtvaart WIJZIGING DIENSTREGELING K L.M. De dienstregeling van de Fransche lijn, geëxploiteerd door de K.L.M. en de Ligiies Farnian, ondergaat op 15 Augustus a.s. een reeds in het officieele drukwerk aangekon digde wijiziging. Het vertrek van het vierde vliegtuig uit Parijs (avonddienst) wordt één vervroegd en gesteld op 15.50. Het ver trek uit Brussel heeft nu 17.50, de aankomst te Rotterdam o.m. 19.00 en te Amsterdam om 19.45 plaats. LUCHTVERBINDING MET ZWITSERLAND De Deutsche Luft Hansa en de Zwitser- sclie luchtvaartmaatschappij „Balair", welke samen de luchtlijn op Zwitserland exploitcc- hebben te kampen met de onbekendheid met het feit, dat deze lijn haar eindpunt te Genève en niet te Bazel heeft. Reizigers, welke om 12.20 uur van Amsterdam vertrek ken, komen om 17.40 te Bazel aan, de voort zetting van do reis geschiedt om 18.00 uur aankomst te Genève om 19.20 uur. In omge keerde richting is het vertrek uit Genève om 35 uur, aankomst td Amsterdam 16.45 uur. Ook andere Zwitscrsc.he centra als Zftrich, Chaux dc Fonds, Lausanne, Biel en Bern, in aansluiting op bovengenoemde lijn bereikbaar, zulks tot 31 Augustus, op welken datum de luchtverbinding op Zwitserland opgeheven wordt. DE NIEUWE CHEF MEDISCHE KRONIEK IV. In dit artikel zouden wij bespreken de merkwaardige verschijnselen, die zich voor doen bij de infectieziekten. De vorige maal zagen wij, hoe het lichaam in staat is op een stof, die hem van te voren onbekend is. de speciaal daarop aangelegde tegenstof te vormen. Dit merkwaardig vermogen belicht zoowel in zijn natuurlijk gebeuren als in zijn nuttige werking voor den mensch wel heel scherp, hoe deze beide elementen met elkaar kunnen samenvallen. Onder infectieziekten verstaan wij ziokten, die door middel van een heel klein wezentje (in de meeste gevallen is dit een bacterie) van den ecnen mensch op den ander wordt overgebracht. Deze bacteriën kunnen zich snel in het menschelijk lichaam vermeer deren en maken het ziek door de giftige pro ducten, die zij afscheider. Dit vergif noe men wij toxinon. Bij diplitheritis, cholera, typhus, om enkele voorbeelden te noemen vormt ieder der verwekkers zijn eigen ver gif. Het desbetreffende ziektebeeld wordt be paald door het eigenaardig gedrag van elk dier bacteriën. Het lichaam zou nu ten gronde gaan, als het niet over vermogens beschikte om deze kleine indringers te \ernietigen en hun ver giftige stoffen te netitraliseerrn. Voor het uitbreken der' ziekte beschikte het orga nisme wel over enkele algemeene afweer krachten. maar niet over speciale op de be paalde ziekte ingestelde verdedigingsmidde len; maar niet zoodra ontbrandt de strijd tusschen de algemeene verweerkracht en het schadelijk wezentje, of het lichaam begint stoften te vormen, die er speciaal op aan gelegd zijn de giffen der bacteriën in hun werkzaamheid op te heffen. D^or de prikke ling der toxinon vormt het lichaam zoo be paalde tegengiffen, die we anJi-toxinen noe men. Zoo ontstaat dus bij diphtheritis een diphtheric anti-toxine. Bij de wondklem een wondklem anti-toxine. En hoewel voor som mige infectieziekten de zaak met de vorming van specifieke tegengiffen nog niet afgeloo pen is en het vraagstuk in vele gevallen nog ingewikkelder is dan we hier uiteen gezet hebben, niettemin mogen wij volhou den, dat het lichaam bij de meeste infectie ziekten in staat is te reageeren op een wijze, die hem voordien geheel vreemd was. Dit verweer nu mag in vele opzichten voor den mensch doeltreffend genaamd wor den; want beschik Ie hij niet over deze ver mogens, dan zou menschelijker wijze ge sproken. iedereen, aan welke infectieziekte ook, ten slotte sterven. En nu weet ik wel, dat in veel gevallen, al naar de heftigheid van de infectie, en al naar de constitutie van den mensch, het lichaam ten slotte toch het onderspit tegen zijn indringers delven kan; zoodat het, om zooeens te zeggen, haast verloren moeite geweest is, dat het lichaam met zijn speciale tegenstoffen gereageerd heeft, maar dit raakt de kwestie, waar het ten slotte om gaat, niet. In principe gaat liet hier om een merkwaardigheid in de natuur, waarbij de vorming van de anti-stoffen en de beteckenis, die doze vorming voor het lichaam heeft, een geheel vormen, dat zoo wel met betrekking tot het bloot natuurlijk gebeuren als met betrekking tot het behoud van het individu onze diepe bewondering wekt. Wij hebben hier met een soort aanpassing te doen en dit aanpassingsvermogen is op zooveel mogelijkheden ingesteld, is zoo doel treffend, is zoo totaal in de fijnste details afgewerkt, geschiedt dadelijk, bij de eerste keer zoo volmaakt en dat zonder eenige er varing af voorbereiding onzerzijds, dat veel eerder dan naar een toevallige constellatie an alle mogelijke materieele factoren onze gedachte uitgaat naar de zoogenaamde in- stincthandeling, waar ook zonder ervaring iverleg het noodzakelijke handelen vcor het. gegeven, van buiten komend geval op de juiste wijze plaats vindt. En het merk waardige van iedere instincthandeling is dat zij heel moeilijk langs den weg van louter stoffelijk gebeuren kan verklaard worden. G. K. S. Kerknieuws. In zijn jongatcn herderlijken brief mankt de aartsbisschop van Hongarije de geestelij ken er op opmerkzaam, dat het eeuwenlang gebruik, volgens hetwelk in de kerk de man nen aan de eene, de vrouwen aan de andere zijde zalen, in den laalston tijd, vooral in de stadskerken, in vergetelheid is geraakt, in verband waarmede hij de pastoors order geeft, er zooveel mogelijk voor te zorgen, dat de oude orde hersteld wordt MERKWAARDIGE COMBINATIE. Naar de „Vrijdagavond" mededeelt, is de sjammes (koster) van dc synagoge te Mi laaneen Christen. De man bekleedt het ambt al 27 jaar. Eigenaardig is, dat op de KONING FAISAL' TE BERLIJN Berlijn ontvangt de laatste weken heel wat vorstelijke -personen. Thans vertoeft er Koning Faisal van Irak. Op bovenstaande foto ziet men den Koning (X) bij zijn aankomst in de Duilsche hoofdstad. naamplaatjes op de zitplaatsen echte Portu- geesche en Spaansche namen broederlijk naast onvervalsche Duitsche en Poolsche voorkomen. ZONDAGSRUST IN DE CULTURES. Onlngs hebben we er melding van ge maakt, dat omlersohei'len Kerken in Ned.- Indié een uctie begonnen ter verkrijging of bevordering van de Zondagsrust op de plan tages. Thans lezen we, dat dc Deli-Planters Vereeniging op Sumatra de volgende rege ling heeft getroffen voor de vrije dagen van het op de aangesloten ondernemingen werk zame personeel: In plaats van hari besur .veertiendaagsche betaaldag) zal eens in de 14 dagen een vrije Zondag, ook voor de koelies, worden gege ven. De uitbetai.ng der koelies zal dus ei ns in de 14 dagen Zaterdagsmiddags geschie den. De employés zullen, behalve om de 14 dagen een vrijen Zondag, nog 2 werkdagen in de maand vrij mogen nemen. Om te komen dat men zich aan deze regeling niet zal houden (zelfs zijn er nog ondernemingen waar in 't geheel geen Zondagen worden ge geven) zal de assistent voor deze 2 vrije gen op een lijst moeten afteekenen. welke door de hoofdodminieLratie zal gecontroleerd worden. Indien de handteekoning van aê»istent op deze lijst niet voorkomt, zal door de administratie worden onderzocht, welke reden dit heeft. Hieraan zal streng de hand worden gehouden. Van de zijde va® de D.P.V. wordt er op gewezen, dat het in de tabak niet mogelijk zal zijn het geheele jaar door de>ze 2 vrije werkdagen te geven. Echter zou inplaats van de niet verkregen vrije dagen een extra ver lof worden gegeven boven de 2 weken, waar op de assistenten reelat hebben. MODERNE ARMOEDE. Oezer dagen is te Den Haag een wielren ner, die in do wereld der sportverdwazing groote naam had en nu hij oen wedstrijd een doxlelijk ongeluk bekwam, begraven. Ds. J. Smelik las van zijn begrafenis en schrijft nu in „Loosduinsch Kerkblad o.m.: Ik las er van in de dagbladen, en kón niet anders dan denken: „moderne armoede Twee speechjes trekken in 't bijzonder mijta aandacht De heer Henri Ter Hall dorst het te be staan. te zeggen: „dezen zomer heeft zich door twee evenementen op het gebied der sport gekenmerkt: de oceaanvlucht van Van Dijk, en dit droeve heengaan". Op één lijn gesteld: liet kranige stuk van Van Dijk, en het sterven van Leene in dat onzinnige, doellooze, levensgevaarlijke mo- torrennen, dat niets naet sport te maken heeft. Het andere spcechje, nog leoger, nog magerder, was dat van een koüega-renner. Cor Blekenaolen. Hij sprak een berustend en sympathiek woord. „Veertien dagen te voren had hij Leene te Amsterdam gesproken, in de pauze van een wedstrijd, waaraan zij heiden deel namen. Leene had dien avond niet zoo goed gereden, zei Blekemolen, en hij was daar down onder. Och, looste jongen, dat over komt ons allemani wel. Zoo is liet lex Moed houden, dat is het cenig". liet 1<?\ brengt het ecne moment ongedachte vreugd, het andere moment ongedacht leed. En nu heeft het hem plotseling den dood gebracht. Zoo is het, en zoo hebben wij liet te aan vaarden. De risico van het beroep heeft hem getroffen". Moderne armoede „Moed houden, dat is het eenige". „Zalig zijn de dooden, die in den Hcere sterven, aan nu aan. Ja, zegt de Geest, opdat zij rusten mogen van hun arbeid; en hun werken volgen met hen". De „Sunday Dispatch" verneemt uit Jeru zalem, dat pater Mullon van het Bibliografisch Instituut van het Vaticaan, slechts b(igestaan door een 20-tal Arabische arbeiders, de plaats zou hebben ontdekt, waar Sodom en Gomor- ra gelegen hebben, de beide steden aan de Doode Zee, die naar het Bijbelverhaal tenge volge van de zonden barer bewoners door het hemchuur werden \erwnest. De archaeolor,* heeft een groot aantal ruines blootgelegd van huizen, die zeer zwaar gebouwd en groot van afmetingen waren, met groote binnenhoven, op de manier, zocals de oude Palestijnsche woningen meestal gebouwd waren. De over blijfselen zouden sporen van vuur toonea. ter wijl een urn mot een schedel erin gevonden AUTO TE WATER GEREDEN. Ten gevolge van te ver uitwijken voor een passeorende auto geraakte de luxe auto van Van der Vliet, wonende te Leeuwarden, te water tusschen Somjol en Tacozijl (Fr.). In de auto bevonden zich behalve v. d. Vliet diens echtgenoote en zoon. De inzittenden kondon door te hulp geschoten voorbijgan gers worden gered. Mevrouw van der Vliet werd door glasscherven aan het hoofd ge wond. DOODELIJK ONGEVAL. Te Camperduin is de 26-jarige P. G. door een zwaar stuk ijzer getroffen, tprwijl hij werkte aan de aftakeling van een schip, op do Ilondsbossohè zeewering gestrand. Zijn been moest geamputeerd worden. Hij is aan do gevolgen overleden. Hij laat oen weduwe met 2 kinderen achter. DE KINDERVERLAMMING. Te Vriezenvecn (Ov.) doet zich thans een derde geval van kinderverlamming voor, thans bij het zoontje van den heer J. A, H. in de Molenstraat- Het patientje ia in de barak ken te Almelo opgenomen. VERDRONKEN. Zondag is de 17-jarige zoon van den heer C. Hoer.dervoogt, te Harderwijk, bij een ging, om van een in de vaargeul liggend schip naar het havenhoofd tc zwemmen, verdron ken. In den nacht van Zaterdag en Zondag is de 38-jarige sleepbootkapitein D. A. Vonk, uit Rotterdam, die met zijn sleepboot Keul- sche Vaart no. S in de haven van de scheeps werf Piet Hein te Papendrecht lag, by het aan dek gaan over boord geslagen en ver dronken. Het lyk is Zondagmorgen op dezelf de plaats opgevischt- V. laat een vrouw en vier kinderen achter. BRANDEN. Men schrijft ons uit Halfweg. Jongstleden Zondagmiddag ontstond brand in een hoojborg van den veehouder R. aan d? 1 fodc onder de7o gemeente. Door dc l.and- brsndspuit werd het eer.-t. water gegeatn, al Fi.oedig arriveerde dc motorbrandspuit uit D<~.iik zij liet krachtig optreden der brand weer, kon de boerderij b houden blyxen. De blussching gr-c;-hiedde onder leiding van a»-n loco-burgi-meestcr A. Biesheuvel. De oorzaak zou zijr. het spelen met lucifers door kinderen. Het hooi en den hooiberg waren laag ver zekerd. De brand trok veel publiek, ook uit het na burige Haarlem. Radio Nieuws. •Trs J971 M.X, N.C.R.V. 8.15 Tijdse;m 4.13—Morgen-*>nc«rt_ 10.80 Tijdsein.Maf lelden door Ds niumbeepeliDg door den heer M. F. Hilversum. 12 84 Tijdsein. IM»-2 Mtdda«W 4. Hora -V- rode. plano. Tijdsein. 22 45 Ker.te Kedsel' t%n het Concert, te geven dcx.r den heer Frits err:, umg: den heer Dirk Vu» Viool" mevr. n; Helderman—Smit. plano. 2 «8—8.18 te»*'O Chr. U::uur door mrj. M. Wrtumk. te HU- um. 8.18—4.15 Vervolg concert. 4.1»—I Tijd -••in. 8—4 Kinderuurtje. - H. Traga. viool r den heer G. H« HMBHPMPIHWk. te lunod" beer G. Deene, t'irecht. 4— Tljd- ein. 6—7.Ï" 'IramoroonpUfn.vnctU *3.1—6 W Coersen. 7.30—Kon halfuurtje <oordr»cht»- runst door enkele led-n v.m d- Chr. Reciteer- lub ..Dour Oefening P-ter afd. ven de Chr. t Amsterdam. 8 Tijdsein 10.JQ KeVkcon- ert vanuit de Ceref. K» rk. (H te Amater- ani-Zutd. (Deze avonff i« siturebodcn door de •tichting Radio-Coir.Am»terd«rr.-ZuldJ. Me- ewerken: mevr. C Kavnswa.iy—Mdll-nkemp, lt. de lieer Joh. Dimmen, bas. mevr. 1'. Hen- orgn- «de. i de Kap 10.40—11 -tdenof e He« Pe.-eöe- HILVERSUM. (1875 M V.A.R.A. 8.— Orgel spel. 0 Grnmofoonplnten. YIR.O 10.— Moe- ijding. V A R A 10.15 VoorUnnc 10-J0 Zie- urtje. tl.Ju 'trnmo(oonplaten. 13— Politie berichten. 12.IS Muziek. 1 15 'tramofoonplaten. 2.3'» KindermatlnAe 3 30 ..Maak het **Xf\ 1 JO V*raakhalfuurtje 0.1S Concert. 7.— Literalr half- berirhtrn 4.ToeltcMtMI ut het Volksconrer: vanuit tc Kurham te Scho- •eDinsen. *15 Uitzending vanuit het Kurhen» e Scheveningen. Solisten-epneert. Ia de psuset >ianoreeital- Na afloop Persberichten. D«aro* cramofoon platen. WET TEGF.X I RADiovromxGRjr VS bUaa alle andere landen 5i-hljnt de En-rd'cho overbold geen 1 bb^ii den ««rijd tegen de radio- sen langs cfflcleelan weg aan te bindan. 1 schrijven vin de „Wirele«s Leagu- de P.TT. adviesen g» op bet oogenbUk zal de fchnlarha c-brui- t komt one tckt. d»t d- m-eete gebruiker» storende toestellen ook wel ronder w «tle- n dwang sullen innen, dat hrr van groot ig i«. wanneer zij bun toestellen storlng». ir.ak'.n. KOHTEGOLF-TELItFOXir MET DE U Eli KELK WERELD. H. D O'Heffernan. een operateur van de Phl- ps ..Stem van den Reu*'-installaties Ertge- laal ..W.A.C."-certiflci IX OCTOBER Er wordt In Italië hard gewerkt aan de u!1 broidin? van het zendernet. Zoowel de zeuder t Trlöst als die te Palermo nadert zijn voltoolltv Oorspronkelijk bestond hot plan deze rendei op denielfden dag in grbruik tc nemen. H« WERELD- s Chelmsford. I haaldelijk kon 1 In de Engcleche pers berl gedrongen werd J organlsoeren- De B.R.c. werd bereid ge programma's zorg 1 kortegolf-outroep erdere kosten 11 oh muest neman. la kortegolfaander zou oeten worden g Deze moeilijkheid ls thans gedurende de Brlt- Rflonlale conferentie opgelost. Het „Colo nial Office" heeft n.l. besloten een bijdrage van i 23000 voor den kortsgolfomruep uil te trek ken. In de naaste toekomst zal het Brituche Rijk dus een goed georcranlseorden kort «golf omroep verkrijgen. Hot nieuwe knrtegolfsUtlon zal honj.-iw uiriohijnll.ik ta Daventry. gebouwd DE 'JAPANSCHE PRINS Een aardige kick van den Japansehen Prüu Tak am at su en zijn gemalin Prinses Kik ulo. die thans in Europa vertoeven. Vele landen, u'.o. ook 't onze werden reeds bezocht; en nog heel wat staat op 't program. door ARTHUR E. SOUTHON (49 In dit opzicht tastte ze geheel mis. Rilston's invloed in Kwandi op dat moment was heneden nul. De nauwelijks merkbare vijand schap jegens de priesteres kwam metterdaad van de snelle groei .van de Broederschap des Doods. Dosomu toonde zich een geboren organisator, en elke week werden er nieuwe recruten geworven voor de Broederschap in dc nauwe rotskloof. Geheime genoot schappen hebben altijd een zeer sterke aantrekkingskracht gehad Voor den Afrikaan; het zijn immer voorbeelden van organisatie en geheimhouding. Hieraan was het te danken, dat men niet het minste gerucht Vernomen liad omtrent Tulasi's wcdcr-verschijning. Zijn naam werd nooit genoemd, zelfs niet onder dc Broeders. Als men op hem Zinspeelde en dat gebeurde slechts zelden dan was het steeds op fluisterenden toon; dan had men het over „Dien éénen". Mocht een buitenstaander deze klank opgevangen hebben, dan wist liij nog niets. Tulasi zelf was verdwenen, zoo volmaakt, alsof hij inderdaad in het moeras verdronken was. Toch was er een gemakkelijke verklaring te geven voor deze tweede verdwijning. De bedoeling ervan was, den tijd tc laten vcrloopen; om zijn verloren Rijk en de Bloem van Kwandi te winnen. Om dit zoo volledig mogelijk te bereiken, gaf hij zich geheel en met het grootste geduld aan een kruistocht door geheel Karumbana. In iedere stad moest hij een aantal Broeders van den Dood hebben alvorens zelf weer op Jiet tooneel te verschijnen. Hierom, en uit vrees van den Commissaris in de armes te loo- pen, of een van diens spionnen, kwam Tulasi zelf gedurende al die maanden nimmer binnen een stad of een nederzetting. Hij werkte geheel en al door middel van de paria's van Mperu, die hem zoo absoluut onderworpen waren, dat hij met hen kon doen en laten wat hij wilde. Zoo had hij dan een paria naar elke plaats gezonden net als hij Dosomu naar Kwandi had gestuurd, met dc opdracht de meest geschikte lui uit te kiezen en die op dc verborgen plek in het woud te brengen. Dat was oen geduldswerkjc geweest, vreemd aan de eigenlijke natuur van den halfbloed. De Kelt in hem, dat deel van zijn natuur, dat hij van O'ConnelI had geërfd, verlangde steeds vurig naar snel handelen en dat kwam goed overeen met het impul sieve van den Afrikaan. Maar zijn scherpe intelligentie had een plan uitgewerkt, dagen van te voren, en Tulasi was sterk ge noeg omdat plan geheel en al ten uitvoer te brengen, ook dan, als zijn temperament voor een deel maar liever een eind wilde maken aan dat vervelende wachten en dat verstoppertje spelen. Zijn wil had gezegevierd, maar Tulasi had een grooten prijs ervoor moeten betalen. Deze maandenlange voorbereiding had een minder mooie uitwerking op hem gehad. Het leven alleen in het diepst van het oerwoud, dat hij, bygeloovig als hij was, beleefd wist met booze geesten; de omstandigheid, dat die vrees alleen eronder gehouden werd door een zeer sterke wil; steeds op zijn hoede zijn om een ontdekking te voorkomen door een toevalligen jager, overdag, of om niet ten prooi te vallen aan een roofdier des nachts dit alles bij elkaar genomen had zijn zenuwgestel geschokt Hij werd mager, kreeg diepliggende oogen; liij zag cr grimmig uit en sprong op bij het eerste t beste verdachte geluid; hij werd geslingerd tusschen stemmingen van de diepste depressie en de meest uitgelaten vroolijkheid, wan neer hij yoelde, dat de groote dag naderde Zijn geest leed nog meer dnn zijn lichaam. Zijn intelligentie en zijn emoties waren bpiden overprikkeld en het gebeurde dik wijls in dezen tijrl dat hij werkelijk niet ver af was van volsla gen ideotisme. Hij was een liecl eind op weg om mononianink tc worden hij had slechts oog \oor één ding: verderven. Het eenige wat hem bewaarde voor een totale geestelijke on dergang was zijn passie voor dc Bloem van Kwandi. Er gingen dagen voorbij, dat hij zelfs zijn haat voor Harley Fanc en alle blanken vergat door zijn hartstochtelijk verlangen om het meisje, dat hij beminde, tot de zijne tc maken. Wanneer hij in deze stemming verkeerde, kon hij urenlang onbewegelijk onder een boom liggen en dan was zijn fantasie bezig met het meisje, waarvan dc bekoring hem betooverd had en welks lichte ge laatskleur zijn verlangen had voldaan om zich te vermengen inet iemand, die leek op de nienschcn van het blanke ras, dat hij vurig bewonderde hoewel hij het haatte. Hij dacht, dat deze pe rioden van waanzinnig liefdeverlangen zijn kwellingen slecht* vergrootten; in werkelijkheid echter redden ze hem van een ho- peloozc insania, die gevolgd zou zijn, wanneer haat, niets dan haat zijn ziel vervuld had gedurende dat onnatuurlijke leven in het ontzettende oerwoud, waar op den duur zelfs geestelijk normale menschen gek geworden zou>hn zijn van de verschrik kelijke eenzaamheid en rust. Maar gelukkig nu was die wachtenstijd bijna vervuld. In elke nederzetting was een troepje gezworene», menschen die door Mimba-Karo gewijd waren tot een Keurbende, die de blan ken zou verdelgen; op sommige plekken waren zelfs alle weer^ bare mannen op de hand vau Tulasi. En omdat de doodstraf stond op sproken, was er, niettegenstaande er duizenden Broe ders waren, naar buiten niets uitgelekt van het dreigend gevaar. Makindi had vele nachten bij de poort van Kwandi op wacht gestaan, om de mannen weer te zien verschijnen, wier bewegin gen zijn argwaan hadden opgewekt maar steeds texergeefs. Wnnt als hij op hen loerde, loerden zij op ham. Iedere beweging van hem werd bespied en aan Dosomu gerapporteerd, en da broederschap hield slechts dnn haar geheime bijeenkomsten in liet boscli. als Makindi mat Feribu samen was in het Bananen- hoachje. En zoo geviel het, dat noch hij, noch Nadu ook maar een flauw vermoeden hadden van de werkelijke macht, dia het gezag ondermijnde en toen Nadu tot den aanxal besloot, vlal ze den verkeerden vijand aan. Toen de koning haar gezicht zag, toen ze de galerjj opkwam, begreep hij ineens, dat er iet» niet in den haak wa». en hy ga- voelde zich ganschelijk niet op zijn gemak. Ala Nadu zoo be slist keek, beduidde dat steeds, dat ze haar zinnen op iets gezet had, wat hij liever niet volvoerd zou hebben. Haar eerste woor den bevestigden dat bange vermoeden. „O koning, de witte priester heeft zicA nu lang genoeg in onta stad opgehouden, llij set het volk onjj^gen shango met tkjn praatjes over een nieuwen God". „Wat kan ik daaraan doen?" was dos komngt zwakke ver weer. „Doen? Zijt gij dan een koning in Kwandi, en stalt ge zulk* vragen? Zond hem weg, vandaag nog', antwoordde te booe. „Neen, dat durf ik niet ta doen. Feribu-ekun heeft gezegd, dal deze man in vrede moest kunnen leven, en ik vreet zijn wraak". „Wee, da dingen sullen verkeerd afloopen, als de koning zoo openlijk getuigenis aflegt van zijn vree# x-oor den blanke' her nam zij heftig. „Wie zijn deze blanken, dat zij het recht Soudan hebben den koning t« bevelen, wat hij moet doen of laten? Alt go geluisterd had naar mijn woorden, door mi) gesproken nel* jaren geleden, toen zij nog rwark waren in dit land. rou het ar vandaag anders hebben uitgezien", (Wordt vsrvoicd-I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 9