Jüroutr XViitórlir (fhmrant
Dagelijks verschijnend Nieuwsbiad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
VACANTIE-ADRESSEN
Uit de Pers.
BINNENLAND.
£20NNEÏfiCKTj
Pst kwartaal f 5-25
(Beschlkklngskosten f0.15)
j>er week 1 0-25.
Voor het Buitenland bij YVcke-
lijksche tending 6-—
Bij dagelijksche tending -7-—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7 cent
Eondagsblad niet aftonderlijk verkrijgbaar
No 3119
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
1DVER3ENTICN:
Van I tol 5 resell
Elke regeJ cneer .IL22V»
ïng». .lededeeilngez.
van 1—5 regels 230
Elke regel meer .(US
Bij contract belangrijkd korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend(UI
DONDERDAG 7 AUGUSTUS 1930
10e Jaargang
Dit nummer bestaat uit VIER blader
Met het oog op de groote drukte bij
onze administratie, nu zoo velen onzer
lezers met vacantie gaan, wordt men
vriendelijk verzocht, deze tijdelijke
adresveranderingen zoo spoedig mo
gelijk op te geven, liefst enkele dagen
van te voren. Komen zulke aanvragen
op het laatste oogenblik, dan is het
niet zeker, dat men aan z'n nieuwe
adres direct den eersten dag de krant
al ontvangt en hierop stellen de lezers
zelf toch zeker even grooten prijs
als wij.
FINANCIEEL OPTIMISME.
De zomerperiode, die. in de journalistiek
als de komkommertijd bekend staat, is dit
maal voor de gemeenten een tijdperk van
zeer drukke besognes.
In verband met de gewijzigde regeling
'der financieele verhouding tusschen Rijk en
gemeenten moeten vóór 1 Sept. a.s. door de
gemeenteraden belangrijke besluiten zijn
genomen op het gebied der belastingheffing,
die een vergelijking tusschen hetgeen was
en hetgeen zijn zal mogelijk maken.
Bij het nagaan der voorloopige uitkom
sten zal fnen moeten toegeven, dat de
nieuwe regeling voor de meeste gemeenten
geldelijke verbetering, soms zelfs zeer groo
te verbetering brengt.
In menige gemeente, waar de belasting
druk, hetzij door bijzondere plaatselijke
maatregelen, hetzij door lasten van liooger
hand opgelegd of wellicht ook ten gevolge
van beide, langzamerhand schier ondrage
lijk geworden was, treedt thans eenige ver
ademing in.
Deze verlichting geeft in menig opzicht
voldoening.
De nieuwe regeling heeft ten doel om
uit 's Rijks kas vergoeding te verstrekken
voor verschillende uitgaven, die de gemeen
ten in het algemeen belang doen en om dc
al te groote verschillen in den belastingdruk
wat te temperen.
In het opleggen van lasten door het Rijk
vooral lag de oorzaak, waardoor meer dan
één gemeente in ongelegenheid raakte.
Maar aan den anderen kant kan niet wor
den ontkend, dat er wel eens gemeentebe
sturen waren, die den financieelen nood,
waarin hun^ gemeente geraakte, hadden tc
wijten aan eigen al te optimistisch geldelijk
beheer en aan een tekort aan financieel
overleg.
In dergelijke gemeenten vraagt de nieuwe
toestand van de bestuurders een groote
mate van verantwoordelijkheidsbesef.
Niet te onderschatten toch is het gevaar
dat men meent, nu er in geldelijk opzicht
weer eenige ruimte kwam, dat alle bezwa
ren geweken zijn en men zich weer allerlei
uitgaven veroorloven kan, die de druk van
voorheen niet toeliet.
Hier past een waarschuwend woord.
Want eerstens zou men door een derge
lijke houding volledig de bedoeling mis
kennen van de nieuwe regeling der finan
cieele verhouding, die in de zwaarst belaste
gemeenten eenige verlichting van druk
wilde brengen.
Maar bovendien zou opdrijving der uitga
ven tot het oude peil in werkelijkheid be-
teekenen verzwaring van belastingdruk
daar het Rijk thans in verschillende cate
gorieën van uitgaven meebetaalt gelden,
die door middel van de Rijksbelastingen
moeten worden opgebracht.
Men hoede zich daarom voor een bedrie-
gelijk optimisme.
Werkelijkheidszin en verantwoordelijk
heidsbesef kunnen in onze publieke colle
ges, vooral in deze dagen, niet worden ge
mist.
DE PREVENTIEVE HECHTENIS.
Ons nieuwe Wetboek van Strafvordering
ademt een geest, die aan sommigen, die met
de bepalingen ervan in aanraking komen.
n,og min of meer vreemd is.
Het vooronderzoek van den verdachte is
belangrijk van karakter veranderd: kon het
vroeger als inquisitoir worden aange
merkt, thans is het gematigd accusa-
it o i r van aard.
Daaronder verstaan we, dat de verdachte
al dadelijk als zelfstandige, in hoofdzaak
gelijkgerechtigde procespartij wordt erkend
en hem allo bevoegdheden worden toege
kend, welke met liet doel van het strafpro
ces niet onvoorwaardelijk in strijd komen
Zoo werd de mogelijkheid van rechtsge
leerden bijstand uitgebreid, ruime bevoegd-
'heid toegekend tot het inzien der proces
stukken, hot verkeer tusschen verdachte en
raadsman vergemakkelijkt, de persoonlijke
vrijheid van den verdachte met meerdere
waarborgen omringd.
Met name geldt het laatste van het in
stituut der preventieve hechtenis, welks toe
passing van. eenige nauwkeurig in dc wet
omschreven voorschriften werd afhankelijk
gemaakt
Zoo vermeldt artikel 64 van het Wetboek
van Strafvordering, dat het bevel tot bewa
ring alleen wordt gegeven, indien ernstige
bezwaren tegen den verdachte zijn gerezen
en tevens uit bepaalde omstandigheden
blijkt van het bestaan van gevaar voor
vlucht of van een gewichtige reden van maat
schappelijke, veiligheid, welke de onverwijl
de vrijheidsbeneming vordert.
En het tweede lid van artikel 78 voegt
daaraan den eisch toe, dat het bevel tot
voorloopige hechtenis den grond der uit
vaardiging omschrijft, alsmede de bepaal
de omstandigheden, welke tot het aannemen
yan dien grond hebben geleid.
Dat zulke waarborgen werden gesteld is
begrijpelijk als men weet, dat de voorloo
pige hechtenis A-eleens al te gemakkelijk
werd toegepast en soms het karakter kreeg
van dwangmiddel, waardoor men een
bekentenis van den verdachte verkreeg.
1-Iet „als je niet bekent, houden we je hiei'"
werkte soms wonderen.
De vraag is nu maar, of de desbetreffen
de bepalingen voldoende beslag hebben ge
legd op onze rechterlijke macht, zoodat de
waarborgen der preventieve hechtenis wor-
;n in eere gehouden.
In het algemeen mag deze vraag o.i. toe
stemmend worden beantwoord, doch dil
neemt niet weg dat zich ook gevallen voor
doen, die van een andere opvatting blijk
geven.
Nog meermalen komt het voor, dat van
in omschrijving der bepaalde oms
d i g h e d e n, die tot het aannemen
der gronden voor de voorloopige hechte-
zouden hebben geleid, geen sprake is en
men met een algemeenheid als een beroep
op een der gronden zelf volstaat.
Dit gaat rechtstreeks tegen het voorschrift
ir wet in en is daarom ontoelaatbaar.
De rechterlijke macht, die te waken heeft
tegen krenking der wetten, kan veel tot
handhaving onzer wetgeving bijdragen door
zelf haar den vereischten eerbied te be-
toonen.
En daartoe behoort met name het behou
den der waarborgen, waarmee de preven-
.ieve hechtenis is omringd.
DE MISLUKKING VAN DE
CONVENTIE-COLIJN
Als Economische Kroniek schrijft
de Amsterdamsche wethouder, Dr. F. M. W i-
baut, het volgende lezenswaardige artikel
in Het Volk:
Het is een triest onderwerp, dat we
gaan bespreken. Het betreft de misluk
king van de eerste ernstige poging om
een begin te maken met Internationale
Economie. Om zulk een begin te maken
door een overeenkomst tusschen een groot
aantal landen, waarbij althans op een
nog zeer beperkt -gebied de gedachte van
internationale samenwerking in het eco
nomische leven zou worden aanvaard.
Dit toch nog zwakke begin zou geweest
zijn de zoogenaamde Conventie-Col ij n,
de internationale overeenkomst tot ophef
fing van verboden tot invoer yan voort
brengselen uit- het eene land in liet an
dere en van verboden tot uitvoer van
voortbrengselen van het eene land naar
het andere. De totstandkoming van deze
Conventie is thans volledig mislukt.
Het zou, ware de Conventie-Colijn wel
gelukt, niet meer dan een begin zijn ge
weest van dc toepassing van de opvatting
dat internationale samenwerking tus
schen de naties die deelnemen aan in
ternationaal ruilverkeer, de onmisbare
grondslag moet zijn voor den opbouw, ze
ker toch nog langzamen opbouw, van be
tere economische verhoudingen tusschen
allo naties die handel drijven buiten haar
eigen gebied. Doch juist daarom is die
volledige mislukking een ramp.
De lezer herinnert zich, dat in Mei
1027 te Genève een economische conferen
tie werd gehouden, aan welke de vertegen
woordigers van ongeveer 50 landen deel
namen. In al die landen werd de nood
zakelijkheid gevoeld om tot betere- ver
houdingen in het handelsverkeer te ko
men. Dc wereldoorlog bad liet economisch
leven volledig ontwricht. 1-Iet vrije han
delsverkeer, dat de grondslag moet zijn
voor doelmatige voorziening uit landen
waar bepaalde goederen het best en het
voordeeligst kunnen worden voortge
bracht naar landen waar de voortbren
ging van deze goederen slechts meer of
minder ondoelmatig kan geschieden, dat
wil zeggen slechts kan geschieden tegen
veel hoogere kosten, werd met eiken dag
meer belommerd en ontwricht. Een aan
tal landen deed alles wat zij kon om de
voordoelig geproduceerde goederen uit
andere landen tc weren door middel van
buitensporige hooge invoerrechten .opdat
binnen hun eigen grenzen ondoelmatig en
duur werkende industrieën zouden wor
den gevestigd of in stand gehouden. Zij
omringden zich met muren om de pro
ducten van andere landen te weren. En
ile muren werden telkens honger. Wanneer
het eene land invoerrechten verhoogde
om invoer uit een of meer andere landen
tegen te houden, deed het andere land
precies hetzelfde tegenover de aangewe
zen uitvoerartikelen van het eene land. j
De tnriefmuren werden hoe langer hoe hoo-
ger. Het werd een International© wed
loop in internationale dwaasheid. G•Tc',
vóór den wereldoorlog ontbrak er aan
vrijhandelsverkeer heel veel. Doch na
den oorlog werd het veel erger. Het leek
alsof de oorlog, gevoerd met invoerrech
ten als economische wapens, de voortzet
ting moest zijn van den oorlog die ge
voerd was met gifgas en kanonnen.
Dc economische conferentie Mei 1927,
bood zich aan als een ernstige poging om
iets nader te komen tot gezond verstand.
Op het gebied van de verbetering van het
internationale handelsverkeer deed deze
Conferentie duidelijke aanbevelingen. De
Volkenbond werd uitgenoodigd de uitvoe
ring dezer aanbevelingen te bevorderen,
door het voorbereiden van internationale
overeenkomsten, die aan alle landen,
allereerst aan de leden van den Volken
bond, zouden worden voorgelegd.
Het economische comité van den Vol
kenbond begreep, dat de eerste interna
tionale overeenkomst tot verbetering van
bet handelsverkeer moest zijn de ophef
fing althans in beginsel, van invoerver
boden en uitvoerverboden. Dit comité be
gon met het logisch aangewezen begin.
Het legde na weinige maanden den leden
van de Volkenbond een ontwerpovereen
komst voor, die een einde beoogde te
maken aan invoerverboden en uitvoer
verboden als elementen in het handels
verkeer. En er was in de kringen van
hen die overtuigd zijn, dat internationale
samenwerking in bet economische leven
geleidelijke opheffing van den econ
schen oorlog, onmisbaar is voor de
banning uit het leven der volken van
militairen oorlog, voldoenng en blijde ver
wachting.
Reeds in October 1927 kwam te Geneve
de eerste internationale conferentie tot op
heffing van invoerverboden en uitvoerver
boden tot stand. Zij liep redelijk gunstig-j
Er werd in liet ontwerp van het econo
misch comité niet al tc veel verknoeid.
1-Iet ontwerp voorzag dat niet volstrekt
met invoerverboden en uitvoerverboden
kon worden gebroken en niet onder alle
omstandigheden. Het omschreef nauw
keurig in welke bepaalde gevallen in een
aantal landen deze verboden konden wor
den gehandhaafd, blijvend of voor be
grensden tijd. Maar het ontwerp brak met
deze verboden als stelsel.
De conferentie gaf aan de uitzondering
nog uitbreiding. Ook door het aanvaarden
van een reeks overgangsbepalingen voor
een aantal landen. Maar deze wijzigingen
in het ontwerp ontnamen het niet zijn be-
teekenis. De overeenkomst zou worden
een ernstig begin van verbetering in het
internationale handelsverkeer. Zou dit
worden, indien het ontwerp de goedkeu
ring verwierf van de parlementen of niet
parlementair geleide regceringen van een
groot aantal landen.
Op 8 November 1927 werd te Genève da
conventie .onderteekend door de gemach
tigden van 18 landen. In de eerstvolgende
maanden groeide dit aantal tot 27. Het
was voor geloovers in internationale eco
nomie een verheugend gebeuren. De oud-
minister Colijn had als voorzitter der
conferentie, cloor zijn goede leiding, zijn
groote geschiktheid om de oplossing van
moeilijkheden en het aangaan yan com
promissen te bevorderen en zijn onver
moeibare volharding in deze verrichtin
gen in haar slagen een belangrijk aandeel
gehad. De conventie verkreeg den naamr
de Conventie-Colijn.
De rechtmatige vreugde echter over ha
re totstandkoming bleek niet bestemd orr
duurzaam te zijn! Er werd van 3 tot 11
.Tuli 192S een tweede internationale con
ferentie gehouden, die zich moest uitspre
ken over de voorwaarden welke moesten
worden gesteld om de conferentie voor
de landen die deze hadden aanvaard ver
bindend te doen worden.
De Nederlandsche delegatie (bestaan
de uit dr. F. E. Posthuma, den tegenwoor
digen minister S. cl cGraaff en den schrij
ver dezer kroniek) stelde daar voor, dat
indien 18 of 20 desnoods 22 staten de con
ventie onder voorbehoud ratificeerden, :1e
conventie in werking 7.011 treden. Een an
der voorstel door alle groote landen onder
steund, stelde vast, dat er 18 staten moes
ten ratifieeeren. Doch het bepaalde bo
vendien, dat elk der Statcn-onderteeke-
naars het recht zou hebben de voorwaar
de te stellen, dat een of meer door hen
zelf aangewezen staten uit een lijst van 14
genoemde landen de conventie zouden ra
tifieeeren. Werd deze voorwaarde niet
vervuld, dan traden ook zij niet tot de
overeenkomst toe.
De Nederlandsche delegatie waarschuw
de uitdrukkelijk tegen het gevaar van dit
stelsel. Dit gevaar lag hierin, dat de wei
gering van slechts één der 27 staten om
de conventie te bekrachtigen, het noodlot
tige gevolg kon hebben, dat clan een aan
tal staten zich zou onttrekken en de ge-
heele conventie dan zou mislukken. De
waarschuwing der Nederlandsche delega
tie bleek vruchteloos. Het gevaarlijke stel
sel werd aanvaard!
De conventie-Colijn is aan bet aldus
verwekte gevaar niet ontsnapt Zij is er
door ten onder gegaan. Er is nog een der
de conferentie gehouden van 5—20 De
cember 1929 te Parijs, waar dr. F. E.
Posthuma optrad als eenige gedelegeerde
van Nederland.
Er moest toen reeds worden gevreesd,
dat Polen niet zou toetreden. Ten op
zichte van Tsjccho Slowakije waren de
verwachtingen gunstiger. Dc uitkomst
van dc Parijsche conferentie was. dat
slechts zes staten dc conventie, zonder
voorbehoud aanvaardden. Onder deze 6
was behalve Engeland geen der groote
landen van Europa. Het waren Japan,
Engeland en Noord-Ierland, Noorwegen,
Nederland, Portugal en de Vcreenigdc Sta
ten van Noord-Amerika. Elf andere sta
ten maakten het voorbehoud van de toe
treding van Polen en Tsjccho-Slowakiie.
Traden deze landen niet voor 31 Mei 1930
toe, dan kregen deze 11 landen, Relgië,
Denemarken, Duitschland, Frankrijk, Hon
gnrije, Joego-Slaviö, Luxemburg, Oosten
rijk, Zwitserland, Italië cn Roemenië, na
30 Juni 1930 automatisch de vrijheid zich
aan de overeenkomst te onttrekken.
Slechts indien zij gebonden wensebten tc
blijven moesten zij aan bet secretariaat
van den Volkenbond bericht doen toeko
men.
Polen is niet toegetreden. En België,
Duitschland, Hongarije, Oostenrijk Roe
menië Zuid-Slavië en Zwitserland hebben
reeds aan het secretariaat van den Vol
kenbond bevestigd, dat zij zich niet meer
aan het verdrag gebondon achten. Deze
kennisgeving was zelfs onverplicht. Frank
rijk, Italië en Luxemburg zijn eveneens
aan niets meer gebonden. Denemarken
heeft zich verdere vrijheid voorbehouden.
Zoo zou het een bespotting zijn om te
zeggen, dat de conventie betreffende in
voerverboden en uitvoerverboden, die 1
Januari 1930 zoogenaamd in werking
getreden, nog eenige betceker.is heeft Dc
conventie-Colijn is volledig mislukt.
OFFICIEELE BERICHTEN
ONERSCHEIDINGEN.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot ridder in
de orde van Oranje Nassau 1-1. Alting, eme
ritus-predikant bij de Gereformeerde Kerk
Voorschoten; idem met de zwaarden de eer
vol ontslagen kapitein van het Wapen dor
Kon. Marechaussee A. W. de Josselin (1<
Jong.
Aan II. J. Versteeg, Hoofdcommissaris
van Politie te Amsterdam, Is verlof verleend
tot het aannemen van de onderscheiding
van ridder in de Orde van het Legioen van
Eer.
Bij Kon. besluit is toegekend de gouden
eere-medaille der Oranje Nassau-orde aai
C. J. Prudhomme van Reine, procuratiehou
der bij de firma C. de Ruytcr te Rotterdam
LABORATORIUM VOLKSGEZONDHEID.
Bij Kon. besluit is benoemd met 1 Augus
tus tot bacterioloog aan het Centraal Labo
ratorium voor de Volksgezondheid Dr. W.
A. G. van Everdingen te Utrecht.
NED. VERBOND VAN ZIEKEN
KASSEN
DE VERGADERING TE AMSTERDAM.
Onder leiding van den heer D. Witbaard
uit Zaandijk vergaderde te Amsterdam het
Ned. Verbond van Ziekenkassen. In zijn
openingswoord memoreerde de voorzitter
dat, ondanks de vele teleurstellingen het
verbond intact is gebleven. Bij het vele goe
de, door de kassen gedaan en nog te doen,
is thans nog gekomen de taak van admini
strateur eener bedrijfsvereeniging. Uit het
jaarverslag van den secretaris, den heer J.
F. Kuyer, bleek, dat verbond per 1 Januari
1930 250 aangesloten kassen telde met ruim
45000 leden. Van 165 kassen zijn gegevens
verkregen. Deze telden 31.623 leden. De ont
vangsten bedroegen f 404.481,81 (per lid
f 12.79), de uitgaven f 419.758,81 (per lid
f 13.27). Nadeelig saldo f 15.276 (v, j. voor-
deelig saldo f 68.332,96). Aan ziekengeld is
uitgegeven f 342.369,S3 (per lid f 10.82). De
onkosten bedroegen f 77.38S.98 (1S.4 pet).
Hierbij is inbegrepen bodeloon, administra
tiekosten enz. Het bezit bedraagt in totaal
i 507.S90,36 (per lid f 16 05,.
S3 kassen hadden over 1928 een nadeelig
saldo te boeken, 82 kassen een voordeelig
said,o. Gemeld werden 11.155 ziektegevallen
(35.5 pet.) met 225.531 ziektedagen. Per ge
val werd uitbetaald f 30.70 en per dag f 1.51.
Wederom werd een stijging van het ziekte-
cijfer geconstateerd. Het sanatoriumfonds
heeft in 8 gevallen tot uitzending besloten,
in 7 gevallen met gunstig resultaat Het ka
pitaal steeg tot f 17.750,52.
Het voorstel tot reorganisatie in 5 gewes
ten werd aangenomen. In verband hiermede
werd besloten de vacature-Neuteboom niet
te vervullen.
Tot vrijgestelden ter uitvoering der wette
lijke verzekering werden benoemd de heeren
J. F. Kuyer, Den Haag, J. Bergh te Weesp,
C. Blanker te Rotterdam en J. G. v. Rooy te
's-ITcrtogenhosch.
Besloten werd tot oprichting eener Lande
lijke Kas voor de Onderlinge Vrijwillige Ver
zekering voor zoover in de plaatselijke kas
sen geen gelegenheid is daarvoor.
In zijn slotwoord sprak de w.n. voorzitter
nog een opwekkend woord en sloot daarna
de goed bezochte vergadering.
CHR. STUDEERENDEN
GEHEEL ONTHOUDERSBOND
ALGEMEENE VERGADERING.
Onder presidium van den heer H. va
Riezen, van Utrecht, 16 te IIui6 ter Heide
(U.). het jaarlijksch congre6 gehouden vai:
den Chr. Studeerenden Geheelonthouders
bond, dat druk bezocht was.
Na opening op gebruikelijke wijze hie.ri
de voorzitter een openingswoord, waarin hij
met blijdschap een oDgewekt bondsleven
constateerde.
De jaarverslagen van den secretaris,
heer J. Zwart, van Winschoten, en van de
secretaresse, mcj. E. Treurniet, van
Dordrecht, werden na eenige discussie goed
gekeurd. Het jaarverslag van den secretaris
vermeldde de oprichting van drie nieuwe
afdeelingen, en dat van de penningmeesto
resse sluit met een nadeelig saldo. De bond
stichtte een fonds, genaamd „1-Iet blokhut-
fonds", waaruit ook de uitgave van een
brochure „Vonken" werd bekostigd.
Hierna werden velschillende voorstellen
behandeld. Eon voorstel om een commissie
van redactie te benoemen voor het orgaan,
dat thans door een verantwoordelijk redac
teur wordt verzorgd, werd verworpen.
De aftredende hoofdbestuursleden, de hee
ren J. v. d. Hucht, van Rotterdam, en A
v. II e u ven, van Utrecht, die den gestelden
le ftijdsgrens hadden bereikt, waren niet
herkiesbaar. In hunne plaatsen werden ge
kozen de heero.n S. d e R o os, te Leiden en J
van Overbecke, te Utrecht.
De vergadering werd namens het hoofd
bestuur van de Geref. Vereen, voor Drank
bestrijding toegesproken door den heer W. 2.
F. S chops, van Don Haag. Voor de Chr
Onderwijzers Geh.onth.vereon. was aanwezig
de heer J. A. M i d d a g. van Nederhorst den
Berg. Schriftelijke gelukwenschcn waren in
gekomen van de hoofdbesturen van den Alg.
Ned. Geh.ont.li.bond; de Spoorwegonlhou-
dersvereen.; den Ned. Bond van Abstinent
Studeerenden: De Hoop der Toekomst en
„De Schakel".
Na afloop dor vergadering vereenigde men
zich aan een gemeensohappelijken maaltijd.
De middagvergadering was gewijd aan de
bespreking van inwendige bcmd6aangele-
gonheden.
PERRMANENT HOF VAN INTERN
JUSTITIE
DS DANZIGSCHE KWESTIE.
Tn de zitting van het Permanente Hof vaj
Internationale Justitie te Den Haag, over de
vraag of toelating van Danzig tot de Inter
nationale Arbeidsorganisatie mogelijk is.
heeft de vertegenwoordiger van Danzig gere
pliceerd, en betoogd, dat aan Danzig eenige
souvereiniteit6beperkingen zijn opgelegd in
het belang van een vrijen uitgang van Polen
naar zee en dat deze vrije uilgang niet ge
schaad kan worden door de toetreding van
Danzig tot de Arbeidsorganisatie.
Naar aanleiding van een oplossing door
Albert Thomas aan de hand gedaan, volgens
welke het verzoek om toelating van Danzig
door Polen krachtens zijn mandaat om de
buitenlandsche aangelegenheden van Danzig
ter hand te nemen, zou worden overgebraent
met beroep in geval van Weigering door Po
len op den Hoogen Commissaris en den
Raad van den Volkenbond, betoogt spr., dat
Danzig het recht heeft te eischen, dat Polen
zijn aanvraag om toelating overbrengt.
VLIEGVELD TE OOSTVOORNE
WORDT ZATERDAC GEOPEND.
De N.V. Mij. Voorne's Duin zal Zaterdag
middag het vliegveld te Oostvoorne openen.
Dit vliegveld ligt tegen de buitenduinenrij
aan. Het is 9 H.A. groot en in hoofdzaak be
stemd voor 6portvliegtuigen. Verkeerstoe-
stellcn kunnen er wel landen, maar opstij
gen alleen als de wind gunstig ie, d.w.z. over
de lengte van het veld staat.
De Rolterdamsche Aero Club hoopt met 'n
tiental toestellen bij de opening tegenwoor
dig te zijn en als de wind gunstig is, komt
er waarschijnlijk ook een vliegtuig va:
K.L.M. met belangstellenden.
MOBILISATIE-INVALIDEN
ADRES AAN DE TWEEDE KAMER.
Men meldt ons:
Wegens het gedurig binnenkomen van
klaagschriften, afkomstig van ernstig lijden
de gewezon-mobilisatie-militairen en nobe
staanden, uit alle oorden des lands, is door
de Nederlandsche Mobilisatie-Invaliden en
Nabestaanden-Kring (Bureau: Goedestraat
G. 14) te Utrecht, besloten, opnieuw zich te
wenden in een adres aan de Tweede
Kamer, o.m. wijzende op de onhoudbare ge
zinstoestanden der werkelijk mobilisatie-
invaliden w.o. die, die sinds 1915 door alge-
KON. NAT. STEUNCOMITÉ
DE BESTEMMING DER BEZITTINGEN.
Een Kon. besluit is verschenen, houdendi
nadere bestemming van de bezittingen van
het Kon. Nat. Steuncomité.
Daarbij is bepaald, dat de uitkeeringen
orden verleend tot een zóódanig bedrag,
dat door den betrokkene genoten wordt
280 va~i het hem voor de wet van 29 Mei
1920 toekomende pensioen.
In bijzondere gevallen kan zoowel ten
vourdeele als ten nadeele van den betrok
kene hiervan worden afgewc .en
Hij, die in aanmerking wenscht te komen
voor toekenning van een bijslag of een uit-
keering uit de middelen der Stichting is
verplicht, zich met een verzoekschrift tot het
bestuur der Stichting te wenden en aan dat
bestuur of namens het bestuur optredende
personen of organen alle gevraagde inlich
tingen te verstrekken.
Dit besluit treedt in werking met iDgang
in 1 September 1930.
NEDERLANDSCHE JAARBEURS
WORDT VAN 9—18 SEPT. GEHOUDEN.
De achttiende Nederlandsche Jaarbeurs
za.l van 9 t.m. IS September te Utrecht wor
den gehouden. Het nieuwe gebouwen-com
plex, dat met de Voorjaarsbeurs 1930 in ge
bruik genomen i6 en tweemaal zooveel ruim
te biedt als het eerste Jaarbeursgebouw,
etaat voor deelneming open en het laat zich
nu reeds aanzien, dat er, evenals voor de
Voorjaarsbeurs, ook voor de aanstaande Na-
jaarsbeurs plaat6 te kort zal komen om alle
deelnemers onder dak te brengen. Aan deze
Na jaarsbeurs zal wederom als eenigfe groep,
welke alleen aan de Najnaisbeuns pleegt deeJ
te nemen, een groep werktuigen en machine
rieën -oor de zuivelindustrie verbonden zijn
VEERTIGJARIG JUBILEUM
VAN BERGEN OP ZOOMS
MILITAIR TEHUIS
EEN SCHITTERENDE FEESTAVOND
Men schrijft ons uit Bergen op Zoom:
In het jubileum van 't Militair Tehuis t©
Bergen op Zoom vinden wij weer gelegen
heid iets te doen hooren van de geestelijk©
verzorging van den Nederlandschen sol
daat.
Op 4 Augustus j.l. bestond dit flinke
tehuis, dat in den voorgevel (aan d©
Auvergnostraat 27) op duidelijke wijze zijn
bestemming aangeeft veertig jaar.
Eerst in 1S90 kwam in Bergen op Zoom
een speciaal verblijf voor de soldaten: het
Tehuis. Vóór dien tijd, waarin de milicien
aangewezen was op kazerne, cantine en
kroeg, openden de heeren Rubsaam en Ver-
kerke hun huiskamer voor de militairen.
In 1S90 kon, na heel wat financieel©
moeilijkheden, de eerste steen door Ds. Van
Griethuizen gelegd worden. 4 Augustus
1S90 had de plechtige opening plaats.
Generaal Van Marle bezocht deze plech
tigheid, wat natuurlijk zeer gewaardeerd
werd.
Slechts vier huisvaders heeft het Tehuis
iu die lange rij van jaren gehad. Van 1S90
tot 1893 was het P. van Vessem, van
1893—1901 J. Dieleman,. van 1901—1921
M. C Vos, terwijl de heer M. P. de Vliet
sedert 1921 huisvader is.
Al die 40 jaren heeft het Tehuis velen
ontvangen en ook velen onder onze lezers
zullen zich de zalen en één der genoemd©
huisvaders, alsmede de ontelbare gezellig©
uurtjes, daar doorgebracht, nog wel herin-
VEREENIGING VOOR
VOLKENBOND EN VREDE
De vcreeniging voor Volkenbond en Vrede
heeft gisteren haar maandelijksche lunchbij-
eenkomst gehouden in restaurant Anjema te
s-Gravenhage, welke ditmaal was gewijd aan
eenige nabetrachtingen over de dezen zo
mer ondernomen reis naar Finland. De bij
eenkomst stond onder leiding van oud-mi
nister prof. dr. V. H. Rutgers.
De heer H. Ch. G. J. van der Mandere
alg. secretaris der Vereeniging, die een
belangrijk aandeel heeft gehad zoowel in de
voorbereiding van, als in de verzorging
der vereenigingsbelangen tijdiens de reis.
beeft daarover in een causerie nog verschil
lende mcdedeelingon gedaan.
Met eenigen nationalen trots constateerde
spr. dat ons vaderland in de Baltischc
staten niet slecht staat aangeschreven en dat,
wat Finlanl betreft, hier veel op het orediet
van wijlen prof. van der Vlugt moet worden
gesteld, wiens moreele hulp, aan Finland
in ruime mate verleend, daar nog steeds de
diepste indrukken heeft achtergelaten
Spr. huldigde dr. Schokking voor hetgeen
deze als leider heeft verricht.
De reis mag uitnemend geslaagd worden ge-
heeten en het ligt r.i. zeker op den weg der
vereeniging dit experiment in de toekomst
voort te zetten.
Dr. Sehokking dankte voor de hem ge
brachte lof cn schetste de groote betcekonls.
De feestavond.
Op Dinsdag 5 Augustus (in verband met
oefening niet op Maandag), had 'tTehuis
een feestkleed aan. Tegen half acht was elk
plaatsje bezet.
Ds. J. H. Ruijsch van Dugteren
woonde de avond bij, alsook het volledige
tehuisbestuur en wat belangstellend®
burgers.
De heer De Viet laat bij de opening
aanheffen Gez. 2501 cn 5, waarna hij na
Schriftlezing en gebed, een kort woord ter
inleiding spreekt
De eenigst overgebleven oprichter van 't
Tehuis, de grijze heer J. Bakker, houdt
dan een gedachtenisrede, waarin hij d®
wording van 't tehuis uiteenzet.
Bij 't noemen der voortrekkers, C Rub
saam, II. Kok, J. J. van Melle, N. D. Schef-
felaar eu M. Meeuwe, verrijst de vergade
ring van haar zetels. Onder groote stilte
worden dan de namen aangehoord en al de
aanwezigen wijden eenige oogenblikken in
stilte aan hun nagedachtenis.
Verder brengt de grijze voortrekker een
woord van huide aan al degenen, die in de
tegenwoordigen en vroegeren tijd hun
krachten gaven aan 't werk, niet 't minst
in de tehuisouders.
Een hartelijk applaus bezegelt dit ern
stige en krachtige veteranenwoord.
Namens de bezoekers biedt sergeant
udenaarden een dozijn armstoelen
ten gebruike in 'ttehuis. De Ridderkerk
sche oud-bezoekers toonden hun liefd®
voor het tehuis door een prachtige klok met
gongslag en een bloemenmand te zenden.
Na enkele dankwoorden van de feest
leider, spreekt Ds. R u y s c h van Dug-
teren op zijn bekende onderhoudende
manier een felicitatie uit Tot elke groep
der aanwezigen richt hij een luimig, maar
ook een ernstig woord.
Opperwachtmeester Boone, de man, dl®
>o heel veel van zijn vrijen tijd geeft aan
het vereenigingsleven in -t tehuis, feliciteert
namens de N.CO.O.V. en Pro Rege.
Dan volgen een reeks van voordrachten
en zangstukjes, die allen véél applaus oog
den.
Bizonder noemen wij het dubbel kwartet,
dat, vooral in 't Jagerslied, in zijn kracht
zich zien liet De milftairen, hoe onder^
scheidon ook in ontwikkeling, waren zonder
uitz©ndering, verrukt over deze zang, di©
(naar de huisvader opmerkte) veredelond
werkt
F.en tweede indrukwekkend moment is
het als één man opspringen, als op het
mooie orgel het oude volkslied wordt inge
zet Zoo zien we, dat die liederen nog
immer hun kracht hebben.
Na het slotwoord van den heer De Viet
en 't zingen van Gezang 180:2, eindigt do
legerpredikant
Daarna stroomt de zaal leeg en zoekt
men weer de kazerno op met haar gangen
en kamers om te slapen tot den volgenden
morgen. Dan wacht ons weer het soms
zware en ontevreden makend dienstwerk
Gelukkig, dat Christensoldaton bidden
kunnen en zoeken 'tvriendelijke tehuis,
waar ze eiken avond weer God hooren
spreken door Zijn Woord en waar ze geza
menlijk zingen en bidden om steun in hot
strijdperk van hun leven!
welke de arbeid van den lieer v. d. Mander©
voor deze reeds heeft gehad. Spreker ves
tigde voorts de aandacht op moeilijkheden
,Je n°s moeten worden overwonnen om de
v olkenbondsgedachte overal in Eur* te doen
zegevieren.
Men heeft rekening te houden met inge
boren nationale gevoelens en ook de volke
ren zullen nog moeten loeren, dat zij nans,
ten ziin.
Prof. Rutgers sloot A, Uloookorart mot
woorden van dank aan de genoodigden en d©
medewerkers, t
HELPT ALLEN MEE
ONS BLAD
IN DE GEZINNEN TE BRENGEN.
WAAR VET BEHOORT