Jüroutr XViitórlir (fhmrant Dagelijks verschijnend Nieuwsbiad voor Leiden en Omstreken EERSTE BLAD. VACANTIE-ADRESSEN Uit de Pers. BINNENLAND. £20NNEÏfiCKTj Pst kwartaal f 5-25 (Beschlkklngskosten f0.15) j>er week 1 0-25. Voor het Buitenland bij YVcke- lijksche tending 6-— Bij dagelijksche tending -7-— Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad 7 cent Eondagsblad niet aftonderlijk verkrijgbaar No 3119 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936 1DVER3ENTICN: Van I tol 5 resell Elke regeJ cneer .IL22V» ïng». .lededeeilngez. van 1—5 regels 230 Elke regel meer .(US Bij contract belangrijkd korting. Voor het bevragen aan het bureau wordt berekend(UI DONDERDAG 7 AUGUSTUS 1930 10e Jaargang Dit nummer bestaat uit VIER blader Met het oog op de groote drukte bij onze administratie, nu zoo velen onzer lezers met vacantie gaan, wordt men vriendelijk verzocht, deze tijdelijke adresveranderingen zoo spoedig mo gelijk op te geven, liefst enkele dagen van te voren. Komen zulke aanvragen op het laatste oogenblik, dan is het niet zeker, dat men aan z'n nieuwe adres direct den eersten dag de krant al ontvangt en hierop stellen de lezers zelf toch zeker even grooten prijs als wij. FINANCIEEL OPTIMISME. De zomerperiode, die. in de journalistiek als de komkommertijd bekend staat, is dit maal voor de gemeenten een tijdperk van zeer drukke besognes. In verband met de gewijzigde regeling 'der financieele verhouding tusschen Rijk en gemeenten moeten vóór 1 Sept. a.s. door de gemeenteraden belangrijke besluiten zijn genomen op het gebied der belastingheffing, die een vergelijking tusschen hetgeen was en hetgeen zijn zal mogelijk maken. Bij het nagaan der voorloopige uitkom sten zal fnen moeten toegeven, dat de nieuwe regeling voor de meeste gemeenten geldelijke verbetering, soms zelfs zeer groo te verbetering brengt. In menige gemeente, waar de belasting druk, hetzij door bijzondere plaatselijke maatregelen, hetzij door lasten van liooger hand opgelegd of wellicht ook ten gevolge van beide, langzamerhand schier ondrage lijk geworden was, treedt thans eenige ver ademing in. Deze verlichting geeft in menig opzicht voldoening. De nieuwe regeling heeft ten doel om uit 's Rijks kas vergoeding te verstrekken voor verschillende uitgaven, die de gemeen ten in het algemeen belang doen en om dc al te groote verschillen in den belastingdruk wat te temperen. In het opleggen van lasten door het Rijk vooral lag de oorzaak, waardoor meer dan één gemeente in ongelegenheid raakte. Maar aan den anderen kant kan niet wor den ontkend, dat er wel eens gemeentebe sturen waren, die den financieelen nood, waarin hun^ gemeente geraakte, hadden tc wijten aan eigen al te optimistisch geldelijk beheer en aan een tekort aan financieel overleg. In dergelijke gemeenten vraagt de nieuwe toestand van de bestuurders een groote mate van verantwoordelijkheidsbesef. Niet te onderschatten toch is het gevaar dat men meent, nu er in geldelijk opzicht weer eenige ruimte kwam, dat alle bezwa ren geweken zijn en men zich weer allerlei uitgaven veroorloven kan, die de druk van voorheen niet toeliet. Hier past een waarschuwend woord. Want eerstens zou men door een derge lijke houding volledig de bedoeling mis kennen van de nieuwe regeling der finan cieele verhouding, die in de zwaarst belaste gemeenten eenige verlichting van druk wilde brengen. Maar bovendien zou opdrijving der uitga ven tot het oude peil in werkelijkheid be- teekenen verzwaring van belastingdruk daar het Rijk thans in verschillende cate gorieën van uitgaven meebetaalt gelden, die door middel van de Rijksbelastingen moeten worden opgebracht. Men hoede zich daarom voor een bedrie- gelijk optimisme. Werkelijkheidszin en verantwoordelijk heidsbesef kunnen in onze publieke colle ges, vooral in deze dagen, niet worden ge mist. DE PREVENTIEVE HECHTENIS. Ons nieuwe Wetboek van Strafvordering ademt een geest, die aan sommigen, die met de bepalingen ervan in aanraking komen. n,og min of meer vreemd is. Het vooronderzoek van den verdachte is belangrijk van karakter veranderd: kon het vroeger als inquisitoir worden aange merkt, thans is het gematigd accusa- it o i r van aard. Daaronder verstaan we, dat de verdachte al dadelijk als zelfstandige, in hoofdzaak gelijkgerechtigde procespartij wordt erkend en hem allo bevoegdheden worden toege kend, welke met liet doel van het strafpro ces niet onvoorwaardelijk in strijd komen Zoo werd de mogelijkheid van rechtsge leerden bijstand uitgebreid, ruime bevoegd- 'heid toegekend tot het inzien der proces stukken, hot verkeer tusschen verdachte en raadsman vergemakkelijkt, de persoonlijke vrijheid van den verdachte met meerdere waarborgen omringd. Met name geldt het laatste van het in stituut der preventieve hechtenis, welks toe passing van. eenige nauwkeurig in dc wet omschreven voorschriften werd afhankelijk gemaakt Zoo vermeldt artikel 64 van het Wetboek van Strafvordering, dat het bevel tot bewa ring alleen wordt gegeven, indien ernstige bezwaren tegen den verdachte zijn gerezen en tevens uit bepaalde omstandigheden blijkt van het bestaan van gevaar voor vlucht of van een gewichtige reden van maat schappelijke, veiligheid, welke de onverwijl de vrijheidsbeneming vordert. En het tweede lid van artikel 78 voegt daaraan den eisch toe, dat het bevel tot voorloopige hechtenis den grond der uit vaardiging omschrijft, alsmede de bepaal de omstandigheden, welke tot het aannemen yan dien grond hebben geleid. Dat zulke waarborgen werden gesteld is begrijpelijk als men weet, dat de voorloo pige hechtenis A-eleens al te gemakkelijk werd toegepast en soms het karakter kreeg van dwangmiddel, waardoor men een bekentenis van den verdachte verkreeg. 1-Iet „als je niet bekent, houden we je hiei'" werkte soms wonderen. De vraag is nu maar, of de desbetreffen de bepalingen voldoende beslag hebben ge legd op onze rechterlijke macht, zoodat de waarborgen der preventieve hechtenis wor- ;n in eere gehouden. In het algemeen mag deze vraag o.i. toe stemmend worden beantwoord, doch dil neemt niet weg dat zich ook gevallen voor doen, die van een andere opvatting blijk geven. Nog meermalen komt het voor, dat van in omschrijving der bepaalde oms d i g h e d e n, die tot het aannemen der gronden voor de voorloopige hechte- zouden hebben geleid, geen sprake is en men met een algemeenheid als een beroep op een der gronden zelf volstaat. Dit gaat rechtstreeks tegen het voorschrift ir wet in en is daarom ontoelaatbaar. De rechterlijke macht, die te waken heeft tegen krenking der wetten, kan veel tot handhaving onzer wetgeving bijdragen door zelf haar den vereischten eerbied te be- toonen. En daartoe behoort met name het behou den der waarborgen, waarmee de preven- .ieve hechtenis is omringd. DE MISLUKKING VAN DE CONVENTIE-COLIJN Als Economische Kroniek schrijft de Amsterdamsche wethouder, Dr. F. M. W i- baut, het volgende lezenswaardige artikel in Het Volk: Het is een triest onderwerp, dat we gaan bespreken. Het betreft de misluk king van de eerste ernstige poging om een begin te maken met Internationale Economie. Om zulk een begin te maken door een overeenkomst tusschen een groot aantal landen, waarbij althans op een nog zeer beperkt -gebied de gedachte van internationale samenwerking in het eco nomische leven zou worden aanvaard. Dit toch nog zwakke begin zou geweest zijn de zoogenaamde Conventie-Col ij n, de internationale overeenkomst tot ophef fing van verboden tot invoer yan voort brengselen uit- het eene land in liet an dere en van verboden tot uitvoer van voortbrengselen van het eene land naar het andere. De totstandkoming van deze Conventie is thans volledig mislukt. Het zou, ware de Conventie-Colijn wel gelukt, niet meer dan een begin zijn ge weest van dc toepassing van de opvatting dat internationale samenwerking tus schen de naties die deelnemen aan in ternationaal ruilverkeer, de onmisbare grondslag moet zijn voor den opbouw, ze ker toch nog langzamen opbouw, van be tere economische verhoudingen tusschen allo naties die handel drijven buiten haar eigen gebied. Doch juist daarom is die volledige mislukking een ramp. De lezer herinnert zich, dat in Mei 1027 te Genève een economische conferen tie werd gehouden, aan welke de vertegen woordigers van ongeveer 50 landen deel namen. In al die landen werd de nood zakelijkheid gevoeld om tot betere- ver houdingen in het handelsverkeer te ko men. Dc wereldoorlog bad liet economisch leven volledig ontwricht. 1-Iet vrije han delsverkeer, dat de grondslag moet zijn voor doelmatige voorziening uit landen waar bepaalde goederen het best en het voordeeligst kunnen worden voortge bracht naar landen waar de voortbren ging van deze goederen slechts meer of minder ondoelmatig kan geschieden, dat wil zeggen slechts kan geschieden tegen veel hoogere kosten, werd met eiken dag meer belommerd en ontwricht. Een aan tal landen deed alles wat zij kon om de voordoelig geproduceerde goederen uit andere landen tc weren door middel van buitensporige hooge invoerrechten .opdat binnen hun eigen grenzen ondoelmatig en duur werkende industrieën zouden wor den gevestigd of in stand gehouden. Zij omringden zich met muren om de pro ducten van andere landen te weren. En ile muren werden telkens honger. Wanneer het eene land invoerrechten verhoogde om invoer uit een of meer andere landen tegen te houden, deed het andere land precies hetzelfde tegenover de aangewe zen uitvoerartikelen van het eene land. j De tnriefmuren werden hoe langer hoe hoo- ger. Het werd een International© wed loop in internationale dwaasheid. G•Tc', vóór den wereldoorlog ontbrak er aan vrijhandelsverkeer heel veel. Doch na den oorlog werd het veel erger. Het leek alsof de oorlog, gevoerd met invoerrech ten als economische wapens, de voortzet ting moest zijn van den oorlog die ge voerd was met gifgas en kanonnen. Dc economische conferentie Mei 1927, bood zich aan als een ernstige poging om iets nader te komen tot gezond verstand. Op het gebied van de verbetering van het internationale handelsverkeer deed deze Conferentie duidelijke aanbevelingen. De Volkenbond werd uitgenoodigd de uitvoe ring dezer aanbevelingen te bevorderen, door het voorbereiden van internationale overeenkomsten, die aan alle landen, allereerst aan de leden van den Volken bond, zouden worden voorgelegd. Het economische comité van den Vol kenbond begreep, dat de eerste interna tionale overeenkomst tot verbetering van bet handelsverkeer moest zijn de ophef fing althans in beginsel, van invoerver boden en uitvoerverboden. Dit comité be gon met het logisch aangewezen begin. Het legde na weinige maanden den leden van de Volkenbond een ontwerpovereen komst voor, die een einde beoogde te maken aan invoerverboden en uitvoer verboden als elementen in het handels verkeer. En er was in de kringen van hen die overtuigd zijn, dat internationale samenwerking in bet economische leven geleidelijke opheffing van den econ schen oorlog, onmisbaar is voor de banning uit het leven der volken van militairen oorlog, voldoenng en blijde ver wachting. Reeds in October 1927 kwam te Geneve de eerste internationale conferentie tot op heffing van invoerverboden en uitvoerver boden tot stand. Zij liep redelijk gunstig-j Er werd in liet ontwerp van het econo misch comité niet al tc veel verknoeid. 1-Iet ontwerp voorzag dat niet volstrekt met invoerverboden en uitvoerverboden kon worden gebroken en niet onder alle omstandigheden. Het omschreef nauw keurig in welke bepaalde gevallen in een aantal landen deze verboden konden wor den gehandhaafd, blijvend of voor be grensden tijd. Maar het ontwerp brak met deze verboden als stelsel. De conferentie gaf aan de uitzondering nog uitbreiding. Ook door het aanvaarden van een reeks overgangsbepalingen voor een aantal landen. Maar deze wijzigingen in het ontwerp ontnamen het niet zijn be- teekenis. De overeenkomst zou worden een ernstig begin van verbetering in het internationale handelsverkeer. Zou dit worden, indien het ontwerp de goedkeu ring verwierf van de parlementen of niet parlementair geleide regceringen van een groot aantal landen. Op 8 November 1927 werd te Genève da conventie .onderteekend door de gemach tigden van 18 landen. In de eerstvolgende maanden groeide dit aantal tot 27. Het was voor geloovers in internationale eco nomie een verheugend gebeuren. De oud- minister Colijn had als voorzitter der conferentie, cloor zijn goede leiding, zijn groote geschiktheid om de oplossing van moeilijkheden en het aangaan yan com promissen te bevorderen en zijn onver moeibare volharding in deze verrichtin gen in haar slagen een belangrijk aandeel gehad. De conventie verkreeg den naamr de Conventie-Colijn. De rechtmatige vreugde echter over ha re totstandkoming bleek niet bestemd orr duurzaam te zijn! Er werd van 3 tot 11 .Tuli 192S een tweede internationale con ferentie gehouden, die zich moest uitspre ken over de voorwaarden welke moesten worden gesteld om de conferentie voor de landen die deze hadden aanvaard ver bindend te doen worden. De Nederlandsche delegatie (bestaan de uit dr. F. E. Posthuma, den tegenwoor digen minister S. cl cGraaff en den schrij ver dezer kroniek) stelde daar voor, dat indien 18 of 20 desnoods 22 staten de con ventie onder voorbehoud ratificeerden, :1e conventie in werking 7.011 treden. Een an der voorstel door alle groote landen onder steund, stelde vast, dat er 18 staten moes ten ratifieeeren. Doch het bepaalde bo vendien, dat elk der Statcn-onderteeke- naars het recht zou hebben de voorwaar de te stellen, dat een of meer door hen zelf aangewezen staten uit een lijst van 14 genoemde landen de conventie zouden ra tifieeeren. Werd deze voorwaarde niet vervuld, dan traden ook zij niet tot de overeenkomst toe. De Nederlandsche delegatie waarschuw de uitdrukkelijk tegen het gevaar van dit stelsel. Dit gevaar lag hierin, dat de wei gering van slechts één der 27 staten om de conventie te bekrachtigen, het noodlot tige gevolg kon hebben, dat clan een aan tal staten zich zou onttrekken en de ge- heele conventie dan zou mislukken. De waarschuwing der Nederlandsche delega tie bleek vruchteloos. Het gevaarlijke stel sel werd aanvaard! De conventie-Colijn is aan bet aldus verwekte gevaar niet ontsnapt Zij is er door ten onder gegaan. Er is nog een der de conferentie gehouden van 5—20 De cember 1929 te Parijs, waar dr. F. E. Posthuma optrad als eenige gedelegeerde van Nederland. Er moest toen reeds worden gevreesd, dat Polen niet zou toetreden. Ten op zichte van Tsjccho Slowakije waren de verwachtingen gunstiger. Dc uitkomst van dc Parijsche conferentie was. dat slechts zes staten dc conventie, zonder voorbehoud aanvaardden. Onder deze 6 was behalve Engeland geen der groote landen van Europa. Het waren Japan, Engeland en Noord-Ierland, Noorwegen, Nederland, Portugal en de Vcreenigdc Sta ten van Noord-Amerika. Elf andere sta ten maakten het voorbehoud van de toe treding van Polen en Tsjccho-Slowakiie. Traden deze landen niet voor 31 Mei 1930 toe, dan kregen deze 11 landen, Relgië, Denemarken, Duitschland, Frankrijk, Hon gnrije, Joego-Slaviö, Luxemburg, Oosten rijk, Zwitserland, Italië cn Roemenië, na 30 Juni 1930 automatisch de vrijheid zich aan de overeenkomst te onttrekken. Slechts indien zij gebonden wensebten tc blijven moesten zij aan bet secretariaat van den Volkenbond bericht doen toeko men. Polen is niet toegetreden. En België, Duitschland, Hongarije, Oostenrijk Roe menië Zuid-Slavië en Zwitserland hebben reeds aan het secretariaat van den Vol kenbond bevestigd, dat zij zich niet meer aan het verdrag gebondon achten. Deze kennisgeving was zelfs onverplicht. Frank rijk, Italië en Luxemburg zijn eveneens aan niets meer gebonden. Denemarken heeft zich verdere vrijheid voorbehouden. Zoo zou het een bespotting zijn om te zeggen, dat de conventie betreffende in voerverboden en uitvoerverboden, die 1 Januari 1930 zoogenaamd in werking getreden, nog eenige betceker.is heeft Dc conventie-Colijn is volledig mislukt. OFFICIEELE BERICHTEN ONERSCHEIDINGEN. Bij Kon. besluit zijn benoemd tot ridder in de orde van Oranje Nassau 1-1. Alting, eme ritus-predikant bij de Gereformeerde Kerk Voorschoten; idem met de zwaarden de eer vol ontslagen kapitein van het Wapen dor Kon. Marechaussee A. W. de Josselin (1< Jong. Aan II. J. Versteeg, Hoofdcommissaris van Politie te Amsterdam, Is verlof verleend tot het aannemen van de onderscheiding van ridder in de Orde van het Legioen van Eer. Bij Kon. besluit is toegekend de gouden eere-medaille der Oranje Nassau-orde aai C. J. Prudhomme van Reine, procuratiehou der bij de firma C. de Ruytcr te Rotterdam LABORATORIUM VOLKSGEZONDHEID. Bij Kon. besluit is benoemd met 1 Augus tus tot bacterioloog aan het Centraal Labo ratorium voor de Volksgezondheid Dr. W. A. G. van Everdingen te Utrecht. NED. VERBOND VAN ZIEKEN KASSEN DE VERGADERING TE AMSTERDAM. Onder leiding van den heer D. Witbaard uit Zaandijk vergaderde te Amsterdam het Ned. Verbond van Ziekenkassen. In zijn openingswoord memoreerde de voorzitter dat, ondanks de vele teleurstellingen het verbond intact is gebleven. Bij het vele goe de, door de kassen gedaan en nog te doen, is thans nog gekomen de taak van admini strateur eener bedrijfsvereeniging. Uit het jaarverslag van den secretaris, den heer J. F. Kuyer, bleek, dat verbond per 1 Januari 1930 250 aangesloten kassen telde met ruim 45000 leden. Van 165 kassen zijn gegevens verkregen. Deze telden 31.623 leden. De ont vangsten bedroegen f 404.481,81 (per lid f 12.79), de uitgaven f 419.758,81 (per lid f 13.27). Nadeelig saldo f 15.276 (v, j. voor- deelig saldo f 68.332,96). Aan ziekengeld is uitgegeven f 342.369,S3 (per lid f 10.82). De onkosten bedroegen f 77.38S.98 (1S.4 pet). Hierbij is inbegrepen bodeloon, administra tiekosten enz. Het bezit bedraagt in totaal i 507.S90,36 (per lid f 16 05,. S3 kassen hadden over 1928 een nadeelig saldo te boeken, 82 kassen een voordeelig said,o. Gemeld werden 11.155 ziektegevallen (35.5 pet.) met 225.531 ziektedagen. Per ge val werd uitbetaald f 30.70 en per dag f 1.51. Wederom werd een stijging van het ziekte- cijfer geconstateerd. Het sanatoriumfonds heeft in 8 gevallen tot uitzending besloten, in 7 gevallen met gunstig resultaat Het ka pitaal steeg tot f 17.750,52. Het voorstel tot reorganisatie in 5 gewes ten werd aangenomen. In verband hiermede werd besloten de vacature-Neuteboom niet te vervullen. Tot vrijgestelden ter uitvoering der wette lijke verzekering werden benoemd de heeren J. F. Kuyer, Den Haag, J. Bergh te Weesp, C. Blanker te Rotterdam en J. G. v. Rooy te 's-ITcrtogenhosch. Besloten werd tot oprichting eener Lande lijke Kas voor de Onderlinge Vrijwillige Ver zekering voor zoover in de plaatselijke kas sen geen gelegenheid is daarvoor. In zijn slotwoord sprak de w.n. voorzitter nog een opwekkend woord en sloot daarna de goed bezochte vergadering. CHR. STUDEERENDEN GEHEEL ONTHOUDERSBOND ALGEMEENE VERGADERING. Onder presidium van den heer H. va Riezen, van Utrecht, 16 te IIui6 ter Heide (U.). het jaarlijksch congre6 gehouden vai: den Chr. Studeerenden Geheelonthouders bond, dat druk bezocht was. Na opening op gebruikelijke wijze hie.ri de voorzitter een openingswoord, waarin hij met blijdschap een oDgewekt bondsleven constateerde. De jaarverslagen van den secretaris, heer J. Zwart, van Winschoten, en van de secretaresse, mcj. E. Treurniet, van Dordrecht, werden na eenige discussie goed gekeurd. Het jaarverslag van den secretaris vermeldde de oprichting van drie nieuwe afdeelingen, en dat van de penningmeesto resse sluit met een nadeelig saldo. De bond stichtte een fonds, genaamd „1-Iet blokhut- fonds", waaruit ook de uitgave van een brochure „Vonken" werd bekostigd. Hierna werden velschillende voorstellen behandeld. Eon voorstel om een commissie van redactie te benoemen voor het orgaan, dat thans door een verantwoordelijk redac teur wordt verzorgd, werd verworpen. De aftredende hoofdbestuursleden, de hee ren J. v. d. Hucht, van Rotterdam, en A v. II e u ven, van Utrecht, die den gestelden le ftijdsgrens hadden bereikt, waren niet herkiesbaar. In hunne plaatsen werden ge kozen de heero.n S. d e R o os, te Leiden en J van Overbecke, te Utrecht. De vergadering werd namens het hoofd bestuur van de Geref. Vereen, voor Drank bestrijding toegesproken door den heer W. 2. F. S chops, van Don Haag. Voor de Chr Onderwijzers Geh.onth.vereon. was aanwezig de heer J. A. M i d d a g. van Nederhorst den Berg. Schriftelijke gelukwenschcn waren in gekomen van de hoofdbesturen van den Alg. Ned. Geh.ont.li.bond; de Spoorwegonlhou- dersvereen.; den Ned. Bond van Abstinent Studeerenden: De Hoop der Toekomst en „De Schakel". Na afloop dor vergadering vereenigde men zich aan een gemeensohappelijken maaltijd. De middagvergadering was gewijd aan de bespreking van inwendige bcmd6aangele- gonheden. PERRMANENT HOF VAN INTERN JUSTITIE DS DANZIGSCHE KWESTIE. Tn de zitting van het Permanente Hof vaj Internationale Justitie te Den Haag, over de vraag of toelating van Danzig tot de Inter nationale Arbeidsorganisatie mogelijk is. heeft de vertegenwoordiger van Danzig gere pliceerd, en betoogd, dat aan Danzig eenige souvereiniteit6beperkingen zijn opgelegd in het belang van een vrijen uitgang van Polen naar zee en dat deze vrije uilgang niet ge schaad kan worden door de toetreding van Danzig tot de Arbeidsorganisatie. Naar aanleiding van een oplossing door Albert Thomas aan de hand gedaan, volgens welke het verzoek om toelating van Danzig door Polen krachtens zijn mandaat om de buitenlandsche aangelegenheden van Danzig ter hand te nemen, zou worden overgebraent met beroep in geval van Weigering door Po len op den Hoogen Commissaris en den Raad van den Volkenbond, betoogt spr., dat Danzig het recht heeft te eischen, dat Polen zijn aanvraag om toelating overbrengt. VLIEGVELD TE OOSTVOORNE WORDT ZATERDAC GEOPEND. De N.V. Mij. Voorne's Duin zal Zaterdag middag het vliegveld te Oostvoorne openen. Dit vliegveld ligt tegen de buitenduinenrij aan. Het is 9 H.A. groot en in hoofdzaak be stemd voor 6portvliegtuigen. Verkeerstoe- stellcn kunnen er wel landen, maar opstij gen alleen als de wind gunstig ie, d.w.z. over de lengte van het veld staat. De Rolterdamsche Aero Club hoopt met 'n tiental toestellen bij de opening tegenwoor dig te zijn en als de wind gunstig is, komt er waarschijnlijk ook een vliegtuig va: K.L.M. met belangstellenden. MOBILISATIE-INVALIDEN ADRES AAN DE TWEEDE KAMER. Men meldt ons: Wegens het gedurig binnenkomen van klaagschriften, afkomstig van ernstig lijden de gewezon-mobilisatie-militairen en nobe staanden, uit alle oorden des lands, is door de Nederlandsche Mobilisatie-Invaliden en Nabestaanden-Kring (Bureau: Goedestraat G. 14) te Utrecht, besloten, opnieuw zich te wenden in een adres aan de Tweede Kamer, o.m. wijzende op de onhoudbare ge zinstoestanden der werkelijk mobilisatie- invaliden w.o. die, die sinds 1915 door alge- KON. NAT. STEUNCOMITÉ DE BESTEMMING DER BEZITTINGEN. Een Kon. besluit is verschenen, houdendi nadere bestemming van de bezittingen van het Kon. Nat. Steuncomité. Daarbij is bepaald, dat de uitkeeringen orden verleend tot een zóódanig bedrag, dat door den betrokkene genoten wordt 280 va~i het hem voor de wet van 29 Mei 1920 toekomende pensioen. In bijzondere gevallen kan zoowel ten vourdeele als ten nadeele van den betrok kene hiervan worden afgewc .en Hij, die in aanmerking wenscht te komen voor toekenning van een bijslag of een uit- keering uit de middelen der Stichting is verplicht, zich met een verzoekschrift tot het bestuur der Stichting te wenden en aan dat bestuur of namens het bestuur optredende personen of organen alle gevraagde inlich tingen te verstrekken. Dit besluit treedt in werking met iDgang in 1 September 1930. NEDERLANDSCHE JAARBEURS WORDT VAN 9—18 SEPT. GEHOUDEN. De achttiende Nederlandsche Jaarbeurs za.l van 9 t.m. IS September te Utrecht wor den gehouden. Het nieuwe gebouwen-com plex, dat met de Voorjaarsbeurs 1930 in ge bruik genomen i6 en tweemaal zooveel ruim te biedt als het eerste Jaarbeursgebouw, etaat voor deelneming open en het laat zich nu reeds aanzien, dat er, evenals voor de Voorjaarsbeurs, ook voor de aanstaande Na- jaarsbeurs plaat6 te kort zal komen om alle deelnemers onder dak te brengen. Aan deze Na jaarsbeurs zal wederom als eenigfe groep, welke alleen aan de Najnaisbeuns pleegt deeJ te nemen, een groep werktuigen en machine rieën -oor de zuivelindustrie verbonden zijn VEERTIGJARIG JUBILEUM VAN BERGEN OP ZOOMS MILITAIR TEHUIS EEN SCHITTERENDE FEESTAVOND Men schrijft ons uit Bergen op Zoom: In het jubileum van 't Militair Tehuis t© Bergen op Zoom vinden wij weer gelegen heid iets te doen hooren van de geestelijk© verzorging van den Nederlandschen sol daat. Op 4 Augustus j.l. bestond dit flinke tehuis, dat in den voorgevel (aan d© Auvergnostraat 27) op duidelijke wijze zijn bestemming aangeeft veertig jaar. Eerst in 1S90 kwam in Bergen op Zoom een speciaal verblijf voor de soldaten: het Tehuis. Vóór dien tijd, waarin de milicien aangewezen was op kazerne, cantine en kroeg, openden de heeren Rubsaam en Ver- kerke hun huiskamer voor de militairen. In 1S90 kon, na heel wat financieel© moeilijkheden, de eerste steen door Ds. Van Griethuizen gelegd worden. 4 Augustus 1S90 had de plechtige opening plaats. Generaal Van Marle bezocht deze plech tigheid, wat natuurlijk zeer gewaardeerd werd. Slechts vier huisvaders heeft het Tehuis iu die lange rij van jaren gehad. Van 1S90 tot 1893 was het P. van Vessem, van 1893—1901 J. Dieleman,. van 1901—1921 M. C Vos, terwijl de heer M. P. de Vliet sedert 1921 huisvader is. Al die 40 jaren heeft het Tehuis velen ontvangen en ook velen onder onze lezers zullen zich de zalen en één der genoemd© huisvaders, alsmede de ontelbare gezellig© uurtjes, daar doorgebracht, nog wel herin- VEREENIGING VOOR VOLKENBOND EN VREDE De vcreeniging voor Volkenbond en Vrede heeft gisteren haar maandelijksche lunchbij- eenkomst gehouden in restaurant Anjema te s-Gravenhage, welke ditmaal was gewijd aan eenige nabetrachtingen over de dezen zo mer ondernomen reis naar Finland. De bij eenkomst stond onder leiding van oud-mi nister prof. dr. V. H. Rutgers. De heer H. Ch. G. J. van der Mandere alg. secretaris der Vereeniging, die een belangrijk aandeel heeft gehad zoowel in de voorbereiding van, als in de verzorging der vereenigingsbelangen tijdiens de reis. beeft daarover in een causerie nog verschil lende mcdedeelingon gedaan. Met eenigen nationalen trots constateerde spr. dat ons vaderland in de Baltischc staten niet slecht staat aangeschreven en dat, wat Finlanl betreft, hier veel op het orediet van wijlen prof. van der Vlugt moet worden gesteld, wiens moreele hulp, aan Finland in ruime mate verleend, daar nog steeds de diepste indrukken heeft achtergelaten Spr. huldigde dr. Schokking voor hetgeen deze als leider heeft verricht. De reis mag uitnemend geslaagd worden ge- heeten en het ligt r.i. zeker op den weg der vereeniging dit experiment in de toekomst voort te zetten. Dr. Sehokking dankte voor de hem ge brachte lof cn schetste de groote betcekonls. De feestavond. Op Dinsdag 5 Augustus (in verband met oefening niet op Maandag), had 'tTehuis een feestkleed aan. Tegen half acht was elk plaatsje bezet. Ds. J. H. Ruijsch van Dugteren woonde de avond bij, alsook het volledige tehuisbestuur en wat belangstellend® burgers. De heer De Viet laat bij de opening aanheffen Gez. 2501 cn 5, waarna hij na Schriftlezing en gebed, een kort woord ter inleiding spreekt De eenigst overgebleven oprichter van 't Tehuis, de grijze heer J. Bakker, houdt dan een gedachtenisrede, waarin hij d® wording van 't tehuis uiteenzet. Bij 't noemen der voortrekkers, C Rub saam, II. Kok, J. J. van Melle, N. D. Schef- felaar eu M. Meeuwe, verrijst de vergade ring van haar zetels. Onder groote stilte worden dan de namen aangehoord en al de aanwezigen wijden eenige oogenblikken in stilte aan hun nagedachtenis. Verder brengt de grijze voortrekker een woord van huide aan al degenen, die in de tegenwoordigen en vroegeren tijd hun krachten gaven aan 't werk, niet 't minst in de tehuisouders. Een hartelijk applaus bezegelt dit ern stige en krachtige veteranenwoord. Namens de bezoekers biedt sergeant udenaarden een dozijn armstoelen ten gebruike in 'ttehuis. De Ridderkerk sche oud-bezoekers toonden hun liefd® voor het tehuis door een prachtige klok met gongslag en een bloemenmand te zenden. Na enkele dankwoorden van de feest leider, spreekt Ds. R u y s c h van Dug- teren op zijn bekende onderhoudende manier een felicitatie uit Tot elke groep der aanwezigen richt hij een luimig, maar ook een ernstig woord. Opperwachtmeester Boone, de man, dl® >o heel veel van zijn vrijen tijd geeft aan het vereenigingsleven in -t tehuis, feliciteert namens de N.CO.O.V. en Pro Rege. Dan volgen een reeks van voordrachten en zangstukjes, die allen véél applaus oog den. Bizonder noemen wij het dubbel kwartet, dat, vooral in 't Jagerslied, in zijn kracht zich zien liet De milftairen, hoe onder^ scheidon ook in ontwikkeling, waren zonder uitz©ndering, verrukt over deze zang, di© (naar de huisvader opmerkte) veredelond werkt F.en tweede indrukwekkend moment is het als één man opspringen, als op het mooie orgel het oude volkslied wordt inge zet Zoo zien we, dat die liederen nog immer hun kracht hebben. Na het slotwoord van den heer De Viet en 't zingen van Gezang 180:2, eindigt do legerpredikant Daarna stroomt de zaal leeg en zoekt men weer de kazerno op met haar gangen en kamers om te slapen tot den volgenden morgen. Dan wacht ons weer het soms zware en ontevreden makend dienstwerk Gelukkig, dat Christensoldaton bidden kunnen en zoeken 'tvriendelijke tehuis, waar ze eiken avond weer God hooren spreken door Zijn Woord en waar ze geza menlijk zingen en bidden om steun in hot strijdperk van hun leven! welke de arbeid van den lieer v. d. Mander© voor deze reeds heeft gehad. Spreker ves tigde voorts de aandacht op moeilijkheden ,Je n°s moeten worden overwonnen om de v olkenbondsgedachte overal in Eur* te doen zegevieren. Men heeft rekening te houden met inge boren nationale gevoelens en ook de volke ren zullen nog moeten loeren, dat zij nans, ten ziin. Prof. Rutgers sloot A, Uloookorart mot woorden van dank aan de genoodigden en d© medewerkers, t HELPT ALLEN MEE ONS BLAD IN DE GEZINNEN TE BRENGEN. WAAR VET BEHOORT

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 1