Jlteuarp geiltöctfe (tTourant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
BÏNNENLAND.
Uit de Pers.
Pst kwartaal /S25
(Beschikklngskosten ƒ0.15)
5er week 1 °-23'
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche tending
Bij dagelijksche tending
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7 h c®®*
Bondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbar
No 3107
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
DONDERDAG 24 JULI 1930
ADVEB-ENIIEN:
Van '1 tof 5 regels J1-17V4
Elke regeJ aieer ,(122V»
ïngez. Hededeclingeü 9HVk>
van 15 regels 2-30
Elke regel meer...V....0.13
I Bij contract belangrijke korting.
Voor bet bevragen aan het bureau
wordt berekendJOJO
10e Jaargang
Dit nummer bestaat uit DRIE blader
HART EN MILIEU.
Uit het hart des menschen komt de zonde
op en niet van buiten af, van de omgeving;
in dit opzicht is er geen verschil tussohen
stad en platteland.
Maar het milieu, waarin men leeft, ls wel
van groote beteekenis voor de uitbotting van
de -kwade neiging en kan deze zoowel be
vorderen als belemmeren.
In dat opzicht is er wèl onderscheid tus-
schen stad en dorp. En zal iedereen toegeven,
dat er met meer of minder recht gesproken
wordt van de wufte stad en het degelijke
platteland.
Het is al eenige jaren geleden, dat In een
groote stad een sociaal-democratisch vrou
welijk raadslid het oordeel der rechtsche
fracties over bioscoop- en danskwaad onder
schreef en op toezicht aandring.
Zij had daarbij niet de instemming van
heel haar fractie en veel minder van de
andere vrijzinnigen, die in dit verband
ne spreken van censuur en „klein burgerlijke
benepenheid". Want censuur vinden vele
vrijzinnigen het summum van alle overheids-
kwaad; behalve dan, dat zij, als bij de radio,
yan oordeel zijn: wat wij voor ons geschikt
achten, is goed voor iedereen.
Het is daarom een hoopvol verschijnsel,
idat het Hoofdbestuur der socialistische
jeugdorganisaties onlangs een rapport uit
bracht over arbeidstoestanden ten platte-
lande en niet verzuimde, daarin ernstige aan
dacht te wijden aan de moreele gevaren,
welke ook buiten „de wufte stad" de jeugd
Gewezen wordt op het gevaar der wedstrij
den van sportvereenigingen en het daaraan
verbonden cafébezoek. Gewezen wordt op
de zwoele atmosfeer in danszalen. De
dacht wordt gevestigd op de gemakkelijker
communicatie met de groote steden, wat
niet enkel winst is.
De vrije tijd, waarvoor men dankbaar be
hoort te wezen, wordt niet altijd goed
et eed. Soberheid schijnt een ondeugd te wor-
en de plattelands jeugd aapt die van de
Bteden in kleeding en tijdpasseering zooveel
ïogelijk na. Sigaretten en bioscoop verteren
het zakgeld; goede lectuur leest men niet
ineer.
Natuurlijk blijft op 't laatst de socialisti
sche tendenz niet weg en wordt het Oranje
feest even gehekeld; doch als we dit terzijde
zetten en enkel op de zakelijke klachten let
ten, dan zou men dit rapport algemeen
kunnen noemen; in dien zin, dat ieder
weldenkend menscfa er mee accoord gaat
Dit is waarlijk niet zonder beteekenis.
Want al bezien wij deze dingen van ons
eigen standpunt beter gezegd, al willen wij
over oorzaak, gevolgen en bestrijding het
licht der Schrift laten vallen; ook de
Overheid heeft in deze een taak en zij kan
deze niet naar behooren vervullen, indien
haar maatregelen geen weerklank en sympa
thie vinden hij breed© volksgroepen.
Daarom behooren wij, bij alle verschil van
overtuiging, wel een open oog te hebben en
onze waardeering te toonen voor elk ernstig
pogen om de moreele gevaren, welke de
jeugd bedreigen, tegen te gaan.
WAAROM AFGEWEKEN.
Wanneer men de statistiek van het aantal
gasbedrijven raadpleegt, zal men opmerken
dat het getal gasfabrieken regelmatig af
neemt
Er is de laatste jaren een streven waar
neembaar in de richting eener beperkte cen
tralisatie, wat de opheffing ten gevolge heeft
niet enkel van kleine, maar zelfs van zeer
belangrijke bedrijven.
Het voortschrijden der techniek ls oorzaak
geweest, dat gaslevering over grooten afstand
geen bezwaren meer met zich brengt en waar
samenvoeging in vele gevallen geldelijk voor
deel opleverde, vond men in combinatie tal
.van malen een welkome oplossing.
Duitschland was hier het voorbeeld, dat
werd nagevolgd: immers in en rondom het
Duitsche kolëngebied hadden groote steden
de gasfabrieken stilgelegd om voortaan het
gas uit een centraal punt te betrekken.
En waar in het buitenland niet te ver van
het grensgebied een sterke centrale aanwezig
was deed zich voor de gemeenten, die in de
grensstrek lagen, de vraag voor of gasleve
ring vanover de grens mogelijk zou zijn.
Zoo is het bekend, dat dit vraagstuk onder
het oog werd gezien door gemeentebesturen
in het Oosten en het Zuiden van ons land. In
het eene geval zou het gas worden betrokken
uit het Duitsche Roergebied, in het andere
geval vanuit de hoogovens bij Brussel.
Met name in de gemeente Winterswijk was
men reeds in een vergevorderd stadium van
onderhandeling. De Industrieele Maatschap
pij Mabeg te Utrecht had in een rapport
aan deze gemeente geadviseerd tot aanslui
ting bij de Thijssensche Ferngasmaat-
schappij, daar deze levering in de toekomst
voordeel zou bieden.
Deze mogelijkheid is intusschcn verijdeld
door een schrijven van den Minister van
Binncnlandsche Zaken aan Gedeputeerde
Staten, dat uitvloeisel was van besprekingen
in den Raad van Ministers.
Dit college stelde zich daarbij op het stand
punt dat, behoudens uitzondering indien de
omstandigheden het bepaald wenschelijk
zouden maken, het aanbeveling verdient
voorstellen tot het betrekken van electriciteit
gas en water uit het buitenland af te wijzen.
Nu willen we thans niet treden in de vraag,
die ligt op het terrein der buitenlandsche
betrekkingen, of het wenschelijk is het vraag
stuk der gasvoorziening uit te breiden over
de landsgrenzen.
Maar waartegen wel ons bezwaar rijst is, dat
hier door Ged. Staten, èp aanschrijven van
den Minister, aan de Gemeentebesturen een
houding wordt voorgeschreven.
Wellicht zegt deze of gene, dat dergelijke
vingenvijzigmgen buitengewoon veel voor
hebben, omdat zij voor een ongelukkigen af
loop behoeden. Maar als dè.t de bedoeling is
van Gedeputeerden, is er voor wijze raad
gevingen en wenken nog een ruim arbeids
veld beschikbaar.
De gemeentelijke autonomie vordert," dat
men niet van bovenaf allerlei leefregels stelt,
maar het initiatief laat aan de gemeente
besturen en elk Incidenteel geval, dat aan
hangig wordt gemaakt, op zichzelf beoor
deelt.
In die richting Is men met name aan het
Ministerie van Onderwijs zeer krachtig
werkzaam.
Wanneer een gemeente- of schoolbestuur
trachtte het oordeel van den Minister te ver
nemen omtrent een belangrijke rechtsvraag,
heeft de Minister er meermalen op gewezen,
dat men de kwestie langs den weg van be
roep aan zijn oordeel kon onderwerpen, maar
van een algemeene uitspraak onthield de
Minister zich. Terecht
Niet van bovenaf, maar van onderop.
Zoo had het ook hier moeten zijn?,
Waarom dan afgeweken?
DE CALVINISTENBOND
IS HET SCHIP REEDS IN DE HAVEN
GETORPEDEERD?
Oven; de wording en constitueering van
den Calvinistenhond hier te lande, hebben
wij meermalen artikelen en berichten
Over de „torpedeering" schrijft thans de
Waarheidsvriend (blijkbaar Ds. M.
van Grieken) en ter orienteering nemen wij
het hier over:
Mee door de actie van Dr. Van Lonk-
huijzen, Geref. pred. to Zierikzee, tot voor
kort pred. in Amerika, zijn Nederland-
sche Calvinisten met Engelsche Calvi
nisten samengekomen en is beraadslaagd
of we hier in Nederland niet iets konden
doen voor een internationale beweging
onder de Calvinisten van alle landen.
Vele mannen en vrouwen van Calvi
nistische levens- en wereldbeschouwing
voelden er voor. En mee onder leiding
van mannen als Colijn, Rutgers en vele
anderen ie voor Nederland een Calvinis-
tenbond opgericht. Mannen en vrouwen
van de Gereformeerde Kerken, van de
Hervormde Kerk, van de Ghr. Gerefor
meerde Kerk en van de Geref. Kerken in
Hersteld Verband (Ds. Kersten c.s. wil
den niet meer doen) kwamen bijeen en
na besprekingen, waaraan de h.h. Colijn
Rutgers, Severijn, Prof. van Leeuwen,
Ds. Janssen enz. deelnamen, is een be
stuur gevormd (Prof. Rutgers (Geref.
Kerk), voorzitter; Prof. van Wijngaarden
(Herv. Kerk) secretaris, enz.)
Ook is er een Statuut gemaakt. Alle
maal mooi.
De Calvinistenhond was er en i s er
om nationaal en internationaal nu te
werken en een band te leggen tusschen
allen die van een Calvinistische levens-
en wereldbeschouwing zijn.
Maartoen kwamen de onderzeeërs
en bovenzeeërs. Toen werd de Calvinis-
tenbond van alle kanten aangevallen.
Hoewel Prof. Dr. H. H. Kuyper en Prof.
V. He pp ook tot den Bond behoorden en
mee leiding zouden geven, was de Bond
niet Gereformeerd genoeg. Vooral van
den kant van de Gereformeerde Kerken
(Ds. Rietberg van Maassluis en Dr. Dijk
van Den Haag, en anderen, kwamen los
in verschillende organen) werd de staf
gebroken over den Calvinistenbond. En
het bleek wel, dat Assen hier nog na
werkte. Assen en anti-Assen konden niet
samenwerken. Als de een Gereformeerd
is, kan de ander niet Gereformeerd
zijn, enz.
Ellendig toch. Als zóó de Calvinisten
van de Hei-vormde Kerk en van de Chr.
Gereformeerde Kerk e>n van de Chr.
Gereformeerde Kerk en 'van de Gerefor
meerde Kerken in Hersteld Verband
tegen elkaar worden uitgespeeld, dan is
het toch wel allervreesolijksL
Dan kimnen we alleen maar samen
werken op de manier van het oud-libera-
lismc. Dat zei altijd verdraagzaam te zijn
en voor do vrijheid; maar dan moest
ieder precies deïïken en doen als de libe-
ralist; dan wilde de liberalist verdraag
zaam zijn; en dan wilde de liberalist vrij
heid toestaan.
Andersde roede.
Dat hebben wc altijd met elkaar ver
oordeeld en aan de kaak gesteld. Is dét
verdraagzaamheid, als men alleen
zichzelf verdragen kan en verder alleen
hen die het met ons eens zijn?
Is dat vrijheid, wanneer we alleen
plaats willen gunnen aan onszèlf en
verder alleen aan hen, die het met ons
eens zi;n?
Verschrikkelijk!
En zoo is onze Calvinistenbond ge
torpedeerd vóór dat het schip is uitge
varen, nog in de haven liggend".
OFFICIEELE BERICHTEN
AUDIËNTIES.
De gewone audiëntie van den Minister
van Financiën zal op Maandag 28 Juli niet
plaats hebben,
RADEN VAN BEROEP.
Bij K. B. is benoemd tot secretaris bij den
Raad van Beroep voor de directe belas
tingen:
te Haarlem Mr. P. F. Westerling, hoofd
commies ter provinciale griffie van Noord-
Holland te Haarlem;
No. 2 te Rotterdam Mr. P. J. Sigmond,
advocaat-procureur en candidaat-notaris te
Dordrecht.
VOOGDIJRAAD.
Bij K. B. is benoemd tot lid van den
Voogdijraad te 's-Hertogenbosch H. A.
Boeser, predikant bij de Ned. Hervormde
Kerk te Vierlingsbeek, wonende aldaar.
COMMISSARIS VAN POLITIE.
Bij X. B. is henoemd tot commissaris vam
politie te Groningen S. W. Moolenaar, thans
hoofdinspecteur van politie aldaar.
VERZEKERINGSKAMER.
Bij K. B. is benoemd tot adjunct-com-
"s bij de Verzekeringskamer te Amster-
r'am A. K. H. Balvers, thans tijdelijk op
burgerrechtelijke arbeidsovereenkomst bij
gemelde Kamer werkzaam.
RECHTERLIJKE MACHT.
Bij K. B. is benoemd in de rechtbank te
Haarlem:
tot vice-president Mr. G. Sluis, th&ns
rechter in gemelde rechtbank;
tot rechter Mr. E. J. Top, thans rechter
in de rechtbank te Tiel.
Bij K. B. is op verzoek eervol ontslagen,
met dank voor in rechterlijke betrekkingen
bewezen diensten, Mr. J. Hooft Graafland
als griffier bij de rechtbank te Utrecht
Bij K. B. is benoemd tot kantonrechter
plaatsvervanger in het kanton Wijk bij
Duurstede Mr. M. P. Thomassen Thues-
sink van der Hoop van Slochteren, burge
meester van Doorn; Breukelen-Nijenrode
Mr. W. J. Doude van Troostwijk, wonende
te Nieuwersluis.
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij K. B. is benoemd tot ridder in de orde
van Oranje Nassau D. J. Veen, predikant
bij' de Ned. Herv. Gem. te Bergharen; is
aan na te noemen personen verlof ver
leend tot het aannemen van het achter hun
namen vermelde vreemde eereteeken: Jhr.
G. W. J. Hooft van Woudenberg van Gee-
restein te Zeist; ridder in de orde van het
Legioen van Eer van Frankrijk C. Chr. J.
Kiewit te 's-Gravenhage, officier .de l'In-
struction Publique van Frankrijk.
NOTARIAAT.
Bij K. B. is benoemd tot notaris te Zuid-
land A. D. van Bergeyk, candidaat-notaris
te 's-Gravenhage; idem te Waardenburg J.
A. E. van Aalst, candidaat-notaris te Bilt-
haven.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
In de week van 13 tot en met 19 Juli
'30 zijn geconstateerd: 206 roodvonk-ge
vallen, 92 diphtherie-gevallen, 49 gevallen
van typhus en 37 gevallen van kinderver
lamming.
Door de koepokinrichtingen werd koe
pokstof afgeleverd voor 839 personen.
Encephalitis na inenting kwam in
noemde week niet voor.
CHR. BOND VAN
ORANJEVEREENIGINGEN
JAARLIJKSCH BONDSCONGRES
Gister te Rotterdam aangevangen
De Chr. Bond van Oranjevereenigingen i:
Nederland hield gister en vandaag te Rot
terdam zijn jaariijksch Bondscongr^.
Gistermorgen werden de deelnemers
het Congres door de Commissie van ont
vangst uit de Ned. Oranjevereenigingen
„Feijenoord-Hillesluis", „Rotterdam-Zuid" en
„Charlois" in het Gebouw voor Kunsten i
Wetenschappen ontvangen.
Do ontvangst.
Te 11 uur opende Ds. I. Voorsteegh,
Bondsvoorzitter,het congres met het laten
zingen van Ps. 84 3, voorlezen van Pi
en gebed.
Vervolgens nam de voorzitter van de c
missie van ontvangst de heer A. N.
Hulst Wzn. het woord, die de afgevaardig
den hartelijk welkom'heette.
Door samenwerking van de besturen der
afdeelingen in Rotterdam, aldus spr., is een
commissie gevormd om dezen Bon<*
te bereiden. Spr. hoopt dat de aan
wezigen geen spijt zullen hebben van hun
tocht naar Rotterdam. Spr. brengt dank aan
den secretaris, den heer W. Kalkman,
zijn werk in dezen.
Voorts brengt Spr. dank aan B. en W. van
Rotterdam voor hun bereidwilligheid
het toestaan van een rondvaart door de ha-
ens, aan het bestuur van de K.L.M., aan
de zangvereeniging en de plasto'club voor
hun medewerking voor hedenavond.
Na deze toespraak werd door allen staan
de het Wilhelmus gezongen.
HOFBERICHTEN
DE KONINKLIJKE FAMILIE TERUG.
Z. K. H. Prins Hendrik wordt 28 of 29 Juli
s. van zijn buitenlandsche reis in Den
Haag terug verwacht.
H. M. de Koningin en H. K. H. Prinses
Juliana arriveeren 1 Augustus op Soestdijk.
DE BEDRIJVENTELLING
Het standpunt van den Minister.
In de memorie van antwoord aan de Eer
ste Kamer inzake het wetsontwerp betreffen
de maatregelen tot het verkrijgen van een
juiste bedrijfsstatistiek zegt de minister van
Binnenlandsche Zaken, dat uit de toezeg
ging aan de Tweede Kamer gedaan, dat aan
de Centrale Commissie voor de Statistiek
de vraag zal worden voorgelegd of en in
hoever bij een volgende telling of bij de pro
ductiestatistiek gegevens kunnen worden
verzameld inzake de in de bedrijven geïn
vesteerde kapitalen, do gebruikte werktui
gen en g«reedschappen en do bedrijfsuit-
komsten, niet mag worden afgeleid, dat
reeds eenige neiging zou bestaan, het verza
melen dier gegevens te bevorderen.
De minister en zijn ambtgenooten van Ar
beid, van Waterstaat on van Financiën
wenschen, alvorens terzake een standpunt
in te nemen, het advies van de Centrale
Commissie voor de Statistiek af te wachten.
DE ZENDTIJDVERDEELING
Na de sluiting van den Phohi-zender.
De openingsrede.
Vervolgens nam Ds. I. Voorsteegh het
woord voor het uitspreken van zijn openings
rede. Spr. brengt hulde en dank aan de ont
vangende afdeeling. (applaus.)
Wij zijn in de stad aan de Maas, aldus
spr., waar handel en industrie hoogtij vie
ren en waar ook zoo veel harten warm
kloppen voor het Oranje-huis.
Spr. dankt God voor den zegen over het
Oranje-huis, over ons volk en over ons
werk. Wij zijn samen om elkaar te bemoe
digen en te sterken voor den arbeid, voor
de bevestiging van 't devies: God, Nede
en Oranje.
Juist in Rottendam werd in 1918 hét re-
volutievuur gestookt, doch God heeft het
kwaad gekeerd. Het revolutievuur smeult
door in ons volk, meer dan menigeen ver
moedt. Doch wij smeeken Gods zegen af
voor het werk van de Chr. Oranjevereeni
gingen
Eenige weken geleden was een Duitsch
gezelschap in ons land en bezocht Delft,
het graf van den grooten Zwijger. Zij schre
ven aan H. M. een brief, waarin zij van de
liefde voor H. M.'s land getuigden.
Wanneer buitenlanders dit zeggen, wat
moeten wij dan niet voor ons vorstenhuis
gevoelen?
Uit ons werkprogram kunnen we krach
tige actie bespeuren. Van actie gespr>
de propaganda-commissie zal er van spre
ken in een mooi boekje. Wat onze bond be
treft, we herinneren aan de feestviering op
29 April in Den Haag, waarbij H. M. tegen
woordig was. Uit Koninklijken mond werd
ons toen gezegd, hoe H. M. groote belang
stelling toont voor ons werk.
We herinneren aan de onthulling van het
Juliana van Stolberg-monument, aan de
Koninklijke onderscheiding van twee leden
in onzen bond.
Allerlei voorbereidingen worden gemaakt
voor de viering van den 50en verjaardag
van onze Koningin. Ik denk aan het schoo-
ne gedicht: Vrouwe van Nederland.
Tot grooter actie worden we geroepen; tot
principieele actie. Steeds moeten we de his
torie laten spreken voor ons volk. Ik denk
hierbij aan de' historische stukken van den
heer De Haan.
Wij moeten vooruit met onzen bond; hij
bestaat nu 20 jaar. Doch hij moet nog meer
groeien. Steeds moeten we voortgaan, vrien-
'?n, in naam van God en Oranje.
Op voorstel van den voorzitter wordt een
telegram van hulde aan H. M. de Koningin
gezonden.
Vervolgens worden de notulen van de vo
rige bondsvergadering voorgelezen en goed
gekeurd.
Het Jaarverslag
Een der musici, werkzaam hij den Phoni-
zendcr, die tengevolge van het sluit&n van
dien zender, in verband met de verdeeling
van den zendtijd, is ontslagen binnen den
schriftelijk gecontractëerden tijd, heeft te
gen de directie van den Phohi-zender een
actie ingesteld tot het verkrijgen van scha-
Ter orienteering, ja, maar ook ter over- devergoeding.
denking. Heeft de Waarheidsvriend gelijk! Do directie van den zender beroept zich d. Post
nf onzeliik- deze vraag mogen we ons wel op de statutftlr« overmachtsbepaling, terwijl gen, dn
of ongelijk, deze viaag mogen we ons wei mugicu3 ontkentt dat hier van overmacht «uilen w
met den grootsten ernst stellen. I gesproken kan worden. erdcr
dat daarna uitgebracht werd, spreekt van
het feit, dat do Bond thans 20 jaren bestaat
en memoreert zijn oprichting onder leiding
in ds. Idcuburg te Amsterdam.
De bond is uitgegroeid tot een lichaam
van 85 afdeelingen .tellende 20.000 leden.
Dank wordt gebracht aan de oprichters en
aan de oud-bestuurders en hulde wordt ge
bracht aan den heer v. d. Wal, secretaris
in den Bond.
Betreurd wordt, dat er zoovele Chr. Oran
jevereenigingen in ons land zijn, waarvan
de bond niet eens het bestaan weet
Op ons rust de dure plicht om te doen
wat mogelijk is om den bond uitrte breiden.
Verder spreekt het verslag van ae wcnscho
lijkheid van een eigen orgaan, dat de bond
nog steeds niet bezit
Herinnerd wordt aan den Bondsdag te
Utrecht liet vorig jaar; het succes van het
bondslied; het maken van een portret van
de prinses.
Dr. Barkey Wolf van Geersteyn werd in
het bestuur benoemd.
Het 40-jarig jubileum van het Rotterdam-
sche bestuurslid v. d. Hulst wordt in het
verslag herdacht
De bond was tegenwoordig bij het ont
hul n van het Juliana van Stolberg-monu
ment te Den Haag.
Op den 29en April j.l. was II. M. tegen
woordig op het feest van de afd. Den Haag.
waarbij het Bondsbestuur en verschillende
ministers eveneens aanwezig waren.
Herinnerd wordt aan de Koninklijke on
derscheiding van de hoofdbestuursleden v.
d, Post en P Spaa; aan de radio-uitzendin-
ermachtsbepaling, terwijl gen, die ge! uien werden en nog gehouden
dacommissie in herinnering gebracht De
bond heeft nog steeds geen vaandel. Naar
aanleiding van het jaarverslag merkt ds.
Klinkenberg op, dat nog heden het vaan
del er komen moet.
Het jaarverslag van den penningmeester
vermeldt, dat een batig saldo 622,36 in kas
is. De boeken en bescheiden worden in de
beste orde bevonden.
Na de ochtendvergadering zaten de deel
nemers aan een gemeenschappelijken lunch
aan.
Tocht door de havens en be
zoek aan het vliegveld.
De Rotterdamsche Vereeningen hadden
zich reede lang van te voren beijverd, om
den'afgevaardigden een prettig© ontvang6t
in de Maasstad te bereiden. Dank zij de
medewerking van het Gemeentebestuur kon
aan het Congres een tocht worden aange
boden door de onvolprezen Rotterdamsche
havens. Jammer genoeg liet zich gistermiddag
het weer al zeer ongunstig aanzien, maar
desondanks hebben nog een paar honderd
afgevaardigden en belangstellenden den
moed getoond om de elementen te trotsee-
ren. Drie schepen lagen aan Je Parksteiger
gereed om de gasten te ontvangen. Het hoofd
bestuur en de afgevaardigden van buiten de
6tad, scheepten zich in op het 6.6. IJssel,
dat welwillend door het gemeentebestuur ter
besehikkihg was gesteld, terwijl de verdere
belangstellenden en hun dames werden
dergebrabht op de Prinsesseiplaat en
Vondelingeplaat.
De tocht naar het Vliegveld is ondanks
alles toch nog ©en succes geworden.
De niet-Rotterdammens genoten en volle
van het schouwspel, dat de vrij stormachtige
rivier bood. Met belangstelling sloeg n
het levendige vertier van zeeschepen
sleepbootjes en rijnaken gade en de Indië-
vaarder „Baloeran" die met de vertrekvlag
in top aan de Lloydkade gereed lag, werd
hartelijk toegejuicht Te 3 uur landde
bij het Vliegveld en juist nu begon het te
regenen. Zoo was de ontvangst hier, hoewei
hartelijk, toch koud. De Nederlandsche Oran
jevereeniging Rotterdam-Zuid had
bijzondere attractie gezorgd.
Bij den ingang van het Vliegveld stonden
opgesteld de jongens van de Oranje-garde
en de meisjes van „Jong-Holland"
congressisten werden in den stroomenden
regen met het Wilhelmus ontvangen.
Bondsvoorzitter Ds. I. Voorsteegh heeft met
enkele hartelijke woorden voor de attentie
bedankt Onder het spelen van verschillen
de Vaderlandsche liederen door de Radio
van het Vliegveld, werden de hangars be
zocht terwijl met groote interesse aankomst
en vertrek van verschillende vliegtuigen
werd gadegeslagen en velen van de gele
genheid gebruik maakten om een .vlieg
tocht je boven de stad te maken.
Te 4 uur scheepte men zich weer in
e^n vaartocht door de Rotterdamsche ha
vens te maken. Het weer was gelukkig in
tusschcn weer verbeterd.
Dë feestavond.
Nadat 3ë "congressisten ëën tocht door de
havens hadden gemaakt en in het Gèbouw
voor Kunsten en Wetenschappen gezamen
lijk hadden gedineerd, werd gisteravond in
datzelfde gebounv een groote feestavond ge
geven, welke uitstekend geslaagd is.
Het gebouw was tot in den nok gevuld
met Oranje-klanten en de stemming
vanaf het eerste oogenhlik al patent.
De bondsvooreitter, Ds. I. Voorsteegh,
opende den avond met een korte toespraak,
waarin hij zeide, dat de ontvangst in Rot
terdam alle verwachtingen had overtroffen
Op royale wijze heeft de afd. Rotterdam do
afgevaardigden in haar nijvere stad ont
vangen en het is een gelukkige gedachte
jeweest om op dezen avond de historie te
laten spreken. Want we moeten altijd de
historie laten spreken: wij moeten altijd
•ijzen op de tradities van ons geliefd Vor
stenhuis en de oogen van ons volk doen
opengaan voör al datgene wat de Oranjes
voor ons giedaan hebben.
Ik volgde met belangstelling, aldus Spr.,
3 eeuwfeesten van België en ik stond ver
wonderd over de groote sympathie
Belgische wik voor zijn Vorstenhuis. Belgiö
herdacht het eeuwfeest van haar onafhan
kelijkheid, doch wij moeten 1530 herdenken.
Hedenavond zullen we een *stuk uit de go
schiedenis van ons Vorstenhuis zien: hef
huwelijk van een Oranje-Prinses, n.l. dat
van Louise Henrietta, dochter van Frederik
Hendrik en Amelia van Sokns, met den
Keurvorst van Brandenburg, Frederik Wil
helm. Spr. gaf vervolgens in het kort weer
de historie, die plastisch weergegeven zou
worden door de plasto-declamatieclub.
Na de toespraak van Ds. Voorsteegh zon
gen de aanwezigen staande twee coupletten
an het Wilhelmus.
De costumes en de decoratie, henevens de
goede belichting deden de tableaux schitte
rend slagen, Waarvoor we gaarne onze hulde
brengen. Het was wel een bezwaar dat voor
al achter in de zaal het gesprokene slcchl
erstaan kon worden, ondanks de aange
bracht© geluidversterkers.
Tusschen de verschillende bedrijven zone
de Rotterd. Zangvereen. „Polyhymnia", afd
der N. O. V., directeur de heer F. M. A. Li n-
e m a n, eenige liederen.
Mevr. C. v. d. Hulst-Ringels begeleidde
aan den vleugel.
In de pauze werd ëen collecte gehouden
>or het bondsvaandel.
Te ruim kwart over elf werd de bijeen
komst, die schitterend geslaagd was, op dr
gebruikelijke wijze gesloten.
DE BOLSJEWISTISCHE
METHODE
irdt het werk yan de propagan-
VOLKENBONDSGEZELSCHAP
NEDERLANDSCH
IN DE BALTISCHE LANDEN
Men schrijft uit Koningsbergen:
De delegatie, die in opdracht van de Ver-
eeniging voor Volkenbond en Vrede Finland
bezocht, heeft den terugweg genomen over
de Baltisclie landen, zijnde Esthland. Let
land en Lithauen. Te Reval (Tallinn) wesd
zij bij haar aankomst ontvangen door den
Xedcrlandschen consul-generaal, don heer
Schultz, en vertegenwoordigers van het mi
nisterie van buitenlandsche zaken. Des mid
dags werd de stad Reval bezocht, en des
avonds bood de minister van buitenlandsche
zaken, de heer Lottik, in zijn ambtswoning,
deel uitmakende van den vroegeren burcht,
een maaltijd aan de Nederlandsche delega
tie aan, waaraan eenige autoriteiten deel
namen.
HET TOPPUNT VAN WREEDHEID
De politiek kent het woord medelij
den niet. Daar heerscht de wreedheid. In
de politiek vermoordt men iemand in
koelen bloede; politiek gesproken dan.
Want als het zwaard zonder genade zijn
plicht heeft gedaan en de getroffene neer
zijgt, dan is de aanvaller de eerste om hem
met een glaasje water weer bij te brengen.
Natuurlijk is de communistische politiek
nog weer anders. Daar kent men het woord
medelijden en genade noch in politieken
noch in moreel en zin.
Met welk een smaad de berouwvollë
leiders overladen zijn (naar bolsjewistische
methodfe .staat er beteekenisvol bij) weten
onze lezers en ze hebben het in de Amster-
damsche correspondentie van Dinsdag nog
eens heel duidelijk kunnen lezen.
Ik herhaal dat niet, maar ik moet mijn
medelijden betuigen met mannen als Wijn
koop en Van Burink, want erger mensch-
onteerende slavernij, dan waarmee deze
zich onderwerpen is niet denkbaar.
Men kaji den politieken tegenstander zoo
diep vernederen, als men wil, maar een
klein beetje respect voor zijn persoon blijft
er dan toch nog altijd over.
Niet alzoo bij de bolsjewisten. Daar rust
men niet voor de ongehoorzame, maar
berouwvolle dienstknecht kapot gemaakt is.
Wijnkoop c.s. verklaarde, dat zij in alles
schuldig stonden; zij deden niets dan fou
ten maken; principieel en taktisch; zij
onderwerpen zich geheel en volledig en zul
len voortaan denken, doen en spreken, zoo
als Moskou en Lou de Visser dat wenschen.
Kan men verder gaan? Kan men zich
meer vernederen?, Is grooter slavernij
mogelijk?
Neen, zegt leder normaal menscfï.
Ja, zegt Moskou, want naar bolsjewis
tische methode maken wij onderscheid tus
schen leiders en volgelingen. De laatste
erkennen hun fout en daarmee is het uit.
Maar de eersten moeten verder gaan.
Zij moeten „voor de geheele arbeiders
klasse en voor dé K. I. volledige rekenschap
afleggen voor hun daden in de afgeloopeo
vijf jaren van strijd tegen de K. I.; nauw
keurig hun fouten, ontleden, do oorzaken
die hen er toe gebracht hebben deze fouten
te maken in het volle daglicht stellen, ongo'
nadig en zonder eenige terughouding of
verbloeming."
Ongenadig, Ja, dat ls liet juiste woord.
Ongenadiger kan het niet.
En daarom heb ik medelijden met deze
tegenstanders, wier beginselen en taktiek
ik verfoei; maar die toch menschen blijven
met een persoonlijkheid.
Want, hier wordt het onmogelijke vaaf
hen gevraagd: ze moeten de fouten, welke
zij gemaakt hebben, ontleden; doch dat
kunnen zij natuurlijk niet, immers, onder
werping brengt wel tot slavernij, doch nooit
tot beter inzicht.
De wreedste slavenhouder heeft nooit van
zijn lijfeigenen gevergd, wat de bolsjewis
tische leiders van hun neergesabelde
vijanden eischen. -. ...„v.-,..
Des avonds laat vertrok men In gereser
veerde slaapwagens naar Narva, op slechts
10 K.M. van de Russische grens gelegen. De
ontvangst geschiedde daar door de nieuw-
opgerichte afdeeling Narva van de Esthland
sche Volkenbondsvereeniging, die de gasten
rondleidde. Dienzelfden avond vertrok het
gezelschap naar Dorpat, waar het den vol
genden dag door de Universiteit en door het
gemeentebestuur werd ontvangen, en waar
de heer Schokking opnieuw antwoordde op
de vriendelijke welkomstwoorden.
Van Dorpat ging de reis naar Riga, waar
ter begroeting de Nederlandsche consul-ge
neraal, de heer Hermack, en vertegenwoor
digers van het consulaat en van het ministe
rie van buitenlandsche zaken aanwezig wa-
Den volgenden morgen vroeg vertrok" fiet
gezelschap naar Kaunas, de hoofdstad van
Lithauen. Het werd ook door den consul-
generaal, den heer Tillmans. met vertegen
woordigers van buitenlandsche zaken ont
vangen.
Na bezichtiging der stad vertrok" ntcn
naar Koningsbergen.
->• *-t«ruerjh+
RICHTINGSAANWIJZERS VAN
TRAMRIJTUIGEN
EEN COMMISSIE VAN ONDERZOEK
BENOEMD.
Ongeveer twee maanden geleden ver
zochten de A. N. W. B. en de K. N. A. C
aan de directies van dc tramweg-maat
schappijen c.q. de gemeentetrambedrijven
in do groote steden van het land, om in hot
belang van dc veiligheid van het verkeer
eenvqpdige richtingswijzors aan dc tram-
rijtuigen te willen doen aanbrengen, terwijl
levens in overweging werd gegeven hel
laarheen te leiden, dat in afwachting mii
lit desideratum op de meest gevaaript'
punten door den betrokken conducteur fnf
van de conducteurs) een betrekkelijk
iein zou worden gegeven,
n de zijde van een aantal van de be
trokken bedrijven werd de verzekering ont
vangen, dat deze aangelegenheid de volle
belangstelling heeft, terwijl tevens werd be
richt, dat een betrekkelijk armsetn bereids
in een enkel geval toepassing vindt (uiler
aard niet bij eenmanswagens). Ook zijn
hier en daar automatische lichtseinen ge-
plantst, en op enkele plaatsen waarschu-
vingslmrden nun het bovenleidlngsnet op-
tehungen om op de richting verandering
ipmcrkznam te maken.
Naar nader wordt vernomen is door de
Nederlnndsche Vereeniging van Locaal-
s|»oor\ve.gcn en Tramwegen een commissie
benoemd, die over deze zeer belangrijke
aangelegenheid advies zal uitbrengen.
