DINSDAG 8 JULI 1930
TWFFDF BI AR PAG fi
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN^
.'re*
aféc
Vergadering
Voorzitter: de burgemeester, Mr,
d. Sande Bakhuizen.
De vergadering wordt geopend en de n
tulen van de vorige vergadering wordt
goedgekeurd.
Ingekomen stukken.
Ingekomen is een voorstel van de heeren
Wilmer, Wilbrink en Van Es, om punt 10
der agenda: Voorstel, inzake de aanwijzing
van het terrein voor den bouw
nieuw Raadhuis aan te houden en te
behandelen nadat bij den Raad is ingediend
bet plan voor den bouw van een nieuw
Raadhuis, met behoud van den ouden gevel.
Voorts was o.ni. ingekomen een voorstel
van de heeren Van Stralen en Schüller on
over tc gaan tot demping van he
Levendaal.
De Voorzitter zegt, dat over een dei''
gelijk voorstel eerst advies moet worden in
gewonnen van den Directeur van Gemeente
werken. Spr, stelt voor het voorstel om ad
vies en kostenberekening naar dezen Dienst
te zenden. B. en W. zullen dit met bekwa
men spoed doen.
Aldus wordt besloten.
Begonnen wordt nu met de afhandeling
.van de agenda.
lo. Voorstel tot wijziging van het Raads
besluit van 4 Maart 1929, in zake de ver
huring van het perceel Heerenstraat No. 48,
aan P. j. den Ambtman J_'.
De heer K ooistra zegt, dat nu wel
blijkt, dat zijn voorstel destijds nog zoo
gek niet was en dat eigenlijk steeds te veel
huur is betaald.
Het voorstel wordt z.h.st- aangenomen.
2o. Balans en Verlies- cn Winstrekening,
'dienst 1929, van den Keuringsdienst van
Waren .in het district Leiden.
Z.h.st. goedgekeurd.
3o. Voorstel om goed te keuren dat over
het jaar 1929 wegens normale uitbreidingen
des Gasfabriek f 51.000 en der Electricitcits-
fabriek f 237.000 is besteed.
Goedgekeurd.
4o. Voorstel om te besluiten tot het in
dienen van bezwaren tegen een viertal aan
slagen in de Forensenbclasting in eene an
dere gemeente.
Aldus wordt besloten.
5o. Voorstel lot verhooging van verschil
lende posten der begrooting, dienst 1929.
waarvan de raming te laag is gebleven cn
tot toevoeging van ecnige nieuwe posten aan
die begrooting.
Z.h.st. goedgekeurd.
6o. Voorstel tot verhooging van eenigc
Jjosten van den kapitaaldienst van de l>e-
grooting, dienst 1929.
Goedgekeurd.
7o. Voorstel om de Commissie van Be
heer over de gestichten „Endegeest, Voor
geest en Rhijngecst" te machtigen tot het
doen aanbrengen van een klinkerbestrating
op den Hoogevoortschen weg (Endegeester-
laan).
B. en W. stellen voor dit punt aan te
liouden.
De heer S c h 11 e r wil behandeling van
dit punt in de commissie voor fabricage.
Wethouder Splinter zegt, dat deze
zaak thuis hoort in de commissie van be
heer der gestichten.
8o. Voorstel:
o. tot vaststelling vaa een ontwerp-over-
fcenkomst in zake de kostelooze ingebruik-
fcving van het sub a bedoeld terrein als
inderspeeltuin aan de speeltuinverecnigiug
„Westerkwartier",
Om een waterleiding.
De lieer Scliöller (s.-d.) beveelt aan
door het bestuur aangevraagde water
leiding tè laten aanleggen.
Wethouder Splinter zegt, dat de kos
ten van aanleg f 2500 bedragen, wat het
college veel te hoog voorkomt.
De heer S c h (i 11 e r meent, dat van dit
bedrag moeten worden afgetrokken de kos
ten voor den aanleg van een grondwater-
reservoir. In het belang van de volksgezond
heid beveelt spr. aanleg van waterleiding
aan.
Dc heer Parmentier (a-r.) acht het
bedrag te hoog en zegt dat het bij „De Zijl"
zonder waterleiding ook goed gaat.
De heer M anders (r.k.) beveelt aan
leg van waterleiding aan.
De heer Van Es (n.r.> meent ,dat het
gevvenscht is de speeltuin zoo hygiënisch
mogelijk in te richten. De kinderen zullen
hier moeten drinken, terwijl er ook W.C-'s
gullen komen, die moeten kunnen worden
(doorgespoeld.
Wethodder Splinter zegt, dat er bij
'do voorgestelde regeling reeds doorspoeling
is bij de W.C's; waar bet hier altijd een
tijdelijke voorziening geldt, zonder de 2500
gulden zuiver zijn weggegooid.
Het Woningbonwvoorstel.
9o. Voorstel in zake den bouw van 289
Urbeiderswonlngene waaronder 117 voor
groote gezinnen.
De heer Bergers (r.k.) uit zijn waar-
tieering over het feit. dat hot college reke
ning houdt mot do draagkracht der groote
gezinnen.
De heer Bosman (lib.) vraagt, of het
niet mogelijk is dc huurtoeslagen, die B.
en W. willen geven later van de woning
bouwverenigingen terug te vragen. Is dc
grond niet in erfpacht te geven?
Ook de beer Wilbrmk (c.h.) brengt
'dank aan B. en W. voor dit voorstel. De
uitwerking van wat spr. in een motie had
gevraagd, is wel zeer gelukkig en leder die
het goed meent met de groote gezinnen en
de minderbedeelden zal bet voorstel wel
toejuichen. Spr. kan niet veel gevoelen voor
hot voorste! van den lieer Bosman om over
75 jaar nog een9 een wissel to trekken op
'dc bouwverenigingen. Wij mogen ons ge
lukkig achten, dat wo uit bet fonds voor
sociale doeleinden voor do minderbedeelde
modeburgers betere woningen kunnen stich
ten.
De beer Kooistra (s.d.) spreekt 'n woord
.van dank. Uitvoerig bespreekt de beer Kooi
stra dc toeslagrcgcling. Hij acht het ge
vvenscht aan de woningbouwverenigingen
een vast bedrag uit te koeren waaruit deze
zelf dc toeslag naar billijkheid zouden kun
nen verdeelen.
Wie bepaalt nu of er toeslag wordt ver
leend? Is het niet beter dit aan dc vereni
gingen over te laten, die eigenlijk onbezol
digd ambtenaar van do gemeente zijn? Spr.
vraagt verder wat de bedoeling van het col
lege is om de „personeelsformatie" in over
leg met B. en W. te doen vaststellen.
Do heer Eiker bout (a.r.) begint met
'de laatste vraag van den heer Koolstra,
Ook z.i. worden do woningbouwverenigin
gen wel wat veel in haar bewegingsvrijheid
beknopt- Een limiet bijv. voor reparatie
kosten is wel goed, maar f 200 is tc laag.
Spr. heeft uit do stukken begrepen zulks
in tegenstelling met den lieer Kooistra
dat de bezetting der woningen zal geschie
den in overleg met de woningbouwvereni
gingen. Men kan niet ieder toelaten; liet
is wel voorgekomen dat bewoners het huis
4
t'lA 1
half afbraken toen ze weer vertrokken. Ge
roep: En wat moeten die menschen dan?
Wethouder Splinter; „In een men-
schenpakhuis".
De heer E i k e r b o u t: „In elk geval
niet in dergelijke nieuwe woningen". Spr.
bestrijdt vervolgens het denkbeeld van den
heer Bosman om de achterkleinkinderen
den toeslag te laten terugbetalen, die hun
overgrootouders hebben genoten.
Wethouder S p 1 i n t c r zegt. dat juist in
een conferentie met de federatie van woning
bouwverenigingen aangedrongen
overleg niet de verenigingen.
Zoo kwam een desbetreffende bepaling in
de overeenkomst Door de houding van één
woningbouwvereniging, die bijv. de verf-
werken liet uitvoeren zonder daar B. en W.
van op de hoogte te brengen is de bepaling
opgenomen dat geen groote reparaties mo
gen worden uitgevoerd zonder goedkeuring.
De bepaling betreffende- de „personeels
functie" bedoelt het onmogelijk te maken,
dat bijv. een bouwvereniging 3 boden aan
stelt. B. en W. willen zelf den toeslag be
palen opdat deze zoo billijk mogelijk zal ge
schieden. De Armenraad zal het onderzoek
hebben en dat is heelemaal niet erg. Spr.
sluit zich aan bij vorige spreker, die het
plan Bosman bestreden.
Dc heer Bosman (lib.) repliceert. Spr.
zegt, dat de gemeente alles terug mag
eischen, wat zij voor den woningbouw heeft
uitgegeven, ook de .toeslagen al is het dan
na 75 jaar. Spr. dient een voortel in in die
richting.
De heer Kooistra repliceert nog even
over de „personeelsformatie" cn maakt zich
ten onrechte en onder hilariteit van den
Raad hoos over vermeend wantrouwen te
genover de woningbouwverenigingen. Spr.
vraagt voorts een wijziging in de toeslag-
regeling.
De heer Wi 1 b rink zegt in antwoord op
het door den heer Bosman gesprokene, dat
de toeslag voor groote gezinnen niet wordt
gegeven aan de woningbouwverenigingen,
maar aan dc daarvoor aangewezen gezinnen.
De heer Eikerbout vertrouwt op goed
/erleg tusschen B. en W. en de vereni
gingen. De heer Bosman had beter gedaan
zich tegen toeslag te verklaren, want dat
is toch de bedoeling.
Wethouder G os 1 inga zegt. dat de heer
osman eeu denkfout heeft gemaakt.
Na triptiek van den heer Bosman en
dupliek van den wethouder wordt het voor-
stel-Bosman door hem ingetrokken.
Een voorstel-K o o i s t r a voor eeen reduc
tiewijziging in een der onderdeelen wordt
verworpen.
Het voorstel van B. en W. wordt daarna
z.h.st. aangenomen.
De stadhuiskwestie
10. Voorstel inzpke de aanwijzing van 't
terrein voor den bouw van een nieuw
raadhuis, zonder behoud van den ouden
gevel.
Tegelijk met dit agendapunt wordt behan
deld een voorstel van de heeren Wilmer,
Wilbrink en van Es.
De Raad besluit
Punt 10 van de agenda inzake de aan
wijzing van het terrein voor den bouw van
een nieuw Raadhuis, zonder behoud van
den ouden gevel, aan tc houden;
te "behandelen, nadat bij den Raad is
ingediend het plan voor tien houw van een
'euw Raadhuis, met behoud van den
ouden gevel.
heer Wilmer zegt, dat het niet on
denkbeeldig is, dat men aan het. ingediende
tusschenvoorstel een verkeerde bedoeling
toedicht.
Het voorstel is ingediend omdat z.i. de
tijd nog niet rijp is voor het nemen van
het belangrijke liesluit tot den bouw van
een stadhuis.
De noodige voorbereiding is er niet ge
weest, men kan nog geen welgefundeerde
meening hebben. Slechts een drietal bladen
spraken zich nog slechts uit. de openbare
meening heeft zich nog niet geweerd, er
is weinig belangstelling van buiten, er
schijnt zelfs wel absolute onverschilligheid
voor dit punt te bestaan.
Toch wordt niet slechts voorgesteld het
agendapunt bv. een maand uit te stellen.
Naar spr.'s meening is er alleen belang
stelling to verwachten, nadat een bepaald
plan is ingediend, waarop critiek kan los
komen. Do critiek wordt dan positief, ze
heeft houvast. Er is een plan, dat nage
noeg gereed is, laat men dat publiceeren.
Misschien zal een deel van den Raad voor
dit voorstel stemmen uit sympathie voor
het plan met den ouden gevel, maar het
ligt niet in de bedoeling der indieners van
het voorstel dit laatste plan eenigen voor
keur te geven.
De heer Van Eek is overtuigd van de
goede bedoeling van do heeren Wilmer c.s.
maar acht toch dit voorstel een teruggrij
pen in een aangenomen voorstel van B.
en W. Dat is ongewenscht. Voor overwe
ging is het noodig, dat men twee plannen
tegenover elkaar stelt. Spr. is niet uitge
sproken vóór welk plan ook, maar hij
meent, dat de voorstanders van een gebouw
zonder behoud van den ouden gevel, er een
poging in zullen zien om hun denkbeeld
op den achtergrond te stellen.
De poging van de heeren Wilmer c.s. om
belangstelling voor de stadhuisbouwkwes-
tie te wekken is sympathiek, maar het
middel daartoe deugt niet. Als de bouw
meester komt met een redelijk plan met
behoud van den ouden gevel, dan heeft men
groote kans, dat men zich daar algemeen
mee vereen igt.
Stemmen bij do s.d.a.p.: „Dat is juist de
bedoeling".
De heer Van Eek: „Intusschen wordt
dan hot andere plan op den achtergrond
gesteld".
Spr. wil ook een reëele kans geven aan
een plan voor een geheel nieuw stadhuis
en dat kun door to blijven bij het eenmaal
aangenomen voorstel, ingediend bij do
vorige behandeling.
De hoor Wilmer: „Dnt kan niet. Wo
moeten dan nu bet terrein aanwijzen".
De heer Parmentier tot den heer
Van Eek: „Is het nu uw bedoeling twee
plannen te maken afgezien van het ter
rein".
De lieer Van Eek: „Neen, natuurlijk
niet. Het terrein moet worden aangewezen"
Dc heer Schüller beklaagt zich, dat
dc rochtsclie Raadsfractie wel over dit
voorstel van dc heeren Wilmer c.s- heeft
kunnen spreken, terwijl men links voor
een fait accompli werd gesteld. Wat zit er
achter dit voorstel?
Do heer P a r m o lit'i e r„Niets!"
Dc heer Schüller s.d. vindt het toch
vreemd, dat twee der onderteekenaars zich
reeds eerder uitspraken voor behoud van
den ouden gevel.
De lieer Romcyn (lib.) acht het voor
stel Wilmer c.s. een poging om uit de im
passe te geraken, waarin do Raad is ge
raakt. door het wijzigen van het oude voor
stel van B. on W., waarbij voor éérst ter
rein-aanwijzing wordt gevraagd. Er kan
een angst zijn te veel te worden gebiolo
geerd door de verdiensten van liet plan-
met-dcn-ouden-gevel, maar spr. deelt die
angst niet Het zijn hier niet twee plannon
voor een willekeurig raadhuis, er is een
plan-met-ouden-gevcl en een geheel nieuw
plan cn men kan daar bij het beschouwen
van dit ééne plan wel degelijk rekening
mee houden. Spr. voelt veel voor het voor
stel Wilmer c.s.
Dc heer Wilbrink motiveert zijn on-
derteekening van het voorstel-Wilmcr. Wij
kunnen gaan discussieeren over de terrei
nen, maar is dat een reëele basis? Neen!!
Er is een plan gereed voor een stadhuis
met behoud van ouden gevel, wat is er
tegen, dit plan alvast eens te bekijken?
Daar kan een vruchtbare discussie in en
buiten den Ruad op volgen. Spr. ziet niet
in. dat er noodzakelijk twee uitgewerkte
plannen tegenover elkaar moeten worden
gesteld. Vertraging van den bouw zal er
in geen geval het gevolg van zijn, als eerst
dit plan wordt bekeken. Wat de beschuldi
ging van den heer Schüller betreft, als
zou dit voorstel expres op het laatste nip
pertje zijn ingediend, spr- zegt, dat het kan
voorkomen, dat voorzitters van fracties
elkaar eerst na eenigc dagen vinden.
Geroep bij de s d. a. p.: „Wat 'n smoesje"
Dc lieer Wilbrink: „Als men dit een
smoesje noemt, zal ik er geen woord meer
aan vuil maken. De gedachten van don
heer Schüller laten me steenkoud.
De heer Coster (r.kJ meent, dat er
wel degelijk belangstelling is voor den
stadhuisbouw, de winkeliers in de Steen-
straat willen daar het stadhuis niet hebben
Do heer Kooistra (s.d.) meent, dal
een plan met detailteekeningen zal worden
ingediend.
De heer Wilbrink en anderen ont
kennen dit.
De heer Van Es zegt, dat bij de in
dieners geen enkele bijbedoeling heeft voor
gezeten. Wat het wantrouwen van den
lieer Schüller betreft, spr. denkt aan een
lei-raar van het gymnasium, die altijd zei:
„Als je zoo gauw iets verkeerds hij een
ander opmerkt, pas .dan op. want dan ga
je er meestal zelf aan mank".
Dé heer Wilmer zet nog eens uiteen
dat er geen andere bedoeling voorzit dan
om het plan met ouden gevel in het publiek
te brengen. De Raadsleden zijn geen kin
deren, die zóó maar het eerste liet beste
stuk moois willen pakken, als zc weten,
dut er misschien nog iets beters, komt
Spr. heeft tenminste een lioogere gedachto
van de kracht van verweer van de voor
standers van een geheel nieuw plan.
De lieer Parmentier heeft altijd be
grepen, dat er twee plannen zouden komen
die tegelijk tegenover elkaar zouden wor
den gesteld. Als het eene plan zooveel
langer aan begunstiging wordt overge
geven
Stemmen: of aan critiek"
Dc heer Parmentier: of aan
critiek, maar gelet op het feit, dat het een
plan met ouden gevel is waarschijnlijk wel
aan „begunstiging", heeft dit toch een
streepje vóór. Spr. meent ten slotte, dat
de finantieele kwestie bij het maken van
een tweede plan geen gewicht in de schaal
mag leggen.
De heer Groene veld (s.d.) is bang,
dat het publiek „rijp" gemaakt moet wor
den voor een stadhuis met ouden gevel,
terwijl de heer Dudok misschien een veel
beter plan zou kiyrnen maken op een
ander terrein aan de Breestraat.
De hoer Huurman (a.r.) gelooft, dat
niemand geweldig enthousiast zal zijn voor
de gevonden terreinen buiten de Breestraat
Spr. acht het onverantwoordelijk over elf
ton gelds méér, heen te huppelen, gelijk de
lieer Parmentier doet. Nu er een goed plan
i, moet dit in bespreking worden gebracht.
Binnen 14 dagen kan dit plan hier zijn,
laat men nu toch weer niet een half jaar
op een ander plan gaan wachten.
Wethouder Splinter is het eens met
den heer Huurman, dat men maar niet
over hot financieele gedeelte mag heen
stappen.
De andere terreinen zijn in den regel niet
bijzonder -geschikt en door de onteigeningen
altijd veel duurder. Spr. is het eens niet
den heer Wilmer. dat het publiek ma
ken van het plan niets praejudiceert, geen
betere kans geeft aan het plan dat gereed
is, maar de belangstelling voor heel de
kwestie zal verlevendigen.
Er is blijkbaar angst, dat men dit plan to
mooi zal vinden, maar Spr. vertrouwt op
het zelfstandig oordeel van de raadsleden.
De Voorzitter zegt, dat er wel over
eenkomst is tuss -hen t voorstel van B. cn
W. en dat van'de heeren Wilmer c.s.,
maar dit laatste maakt zich los van de ar
gumentatie van B. en W.
Uit het overleg met den heer Dudok is
Spr. weer gebleken, dat men al doende
leert en dat zal ook den Raad blijken als
hij het plan kan bestudeeren. De keus van
in architect is moeilijker, dan het beslis-
in over een goed plan.
De heer Schüller zegt, dat de Raad al
25 dagen wist, wat er zou komen en als men
dan den 22en dag met zulk een voorstel
komt heeft Spr. reden te spreken van een
„smoesje". Spr. zegt, dat er een ander
spreekwoord is: „Luister niet naar hun
woorden maar let op hun daden."
De heer Parmentier wil even zeggen,
dat hij niet over tonnen heenstapt; hij wil
de alleen heenstappen over de kosten van
het maken van een tweede plan.
De heer Van Eek zet nog eens uiteen,
dat z.i. voor een objectieve bcooi*deeling
plannen tegenover elkaar moeten
worden gesteld. Het raadsbesluit luidde
twee plannen te doen maken; men had
eerlijk moeten doen en moeten voorstellen
dit raadsbesluit in te trekken.
De liogr Wilbrink (c. li.) wil juist do
mogelijkheid van een tweede plan!* niet
uitsluiten. Nu kunnen deskundigen zich
nog uiten, en kan desnoods scherpe critiek
komen. Het is voor den Raad ook moeilijk
een beslissing te nemen. Men heeft bij dit
voorstel altijd nog een tweede achter de
hand.
Thans wordt overgegaan tot
de stemming.
Het voorste 1-W ilmer wordt aangc-
ij o m e n met 21 tegen 12 stemmen.
Bij dc rondvraag heeft wefch. Goslinga
geantwoord op vragen van den heer Van
Stralen betreffende de werkverschaffing.
De zitting wordt te kwart voor zes ge
sloten.
STADSNIEUWS
KERKCONCERTEN
a. NOORDEWIER—REDDINGIUS.
In de maanden September on October n.s.
zal mevrouw A. Noordcwici^Reddingius
met medewerking van de organisten Anthnn
van der Horst en George Robert cn don
fluitist M. Noordewier Jr. in eenige steden
van ons land een kerkconcert geven.
liet eerste kerkconcert vindt plaats op
Maandag 8 September In de Groote Kerk te
Naardcn; daarna volgen Den Haag. Gronin
gen, Haarlem, Leiden, Helmond en Hoorn.
HET STADHUISVRAAGSTUK
i
Het is een allerwonderlijkste geschiedenis.
Op 16 December 1929 besluit de Raad aan
den heer W. M. Dudok, gemeente-architect
tc Hilversum, opdracht te verleenen tot het
maken van twee plannen, een met en een
zender behoud van den ouden gevel, met
dien verstande, dat voor het eerste plan als
bouwterrein wordt aangewezen het terrein
van het oude stadhuis, terwijl voor het
tweede plan een nadere aanwijzing van het
bouwterrein door den Raad moet worden
afgewacht. Dat de heer Dudok bij die laat
ste aanwijzing .van advies mopt dienen
spreekt vanzelf.
On 8 Maart 1930 brengt de heer Dudok
advies uit aan B. en W.
De bouwmeester constateert, dat de his
torische Raadhuisplaats logisch in het stads
plan past, maar houdt eicli nog wat op de
vlakte wat betreft de mogelijkheid om hier
een goed modern stadhuis neer te zetten:
..Deze vraag kan eerst door nadere studie
worden opgelost, maar ik ben geneigd haar
bevestigend te beantwoorden".
Behalve een enkel waardeerend woord
voor den ouden gevel, „die zoo typisch op
het architecturale effect aan deze" lichtelijk
gebogen smalle straat is berekend, vindt
men verder in het advies van 8 Maart geen
•.voord over de mogelijkheid om den ouden
gevel in te voegen in een modern stadhuis.
Integendeel, de heer Dudok gaat verder met
oen beschouwing over de verschillende ter
reinen, die voor een modern stadhuis in
aanmerking zouden kunnen komen en kiest
eenigszins enthousiast partij voor het bouw
blok tusschen Steenstraat, Beestenmarkt,
Nieuwe Beestenmarkt en Rijnsburgersingel.
„Hier zou het Raadhuis een meer dominee-
rende ligging kunnen krijgen dan overal
elders in de gemeente".
Men zou dus verwachten, dat de heer Du
dok, immers een architect van vooruitstre
vende allure zich eerst was gaan werpen
op het plan voor een modern stadhuis bh
Beestenmarkt, of studie zou gaan maken
van de mogelijkheid van een g odern stad
huis op de Breestraat, „de if'.est logische
bouwplaats".
In die verwachting wordt men versterkt
door het advies van de Commissie van Fa
bricage, uitgebracht op 30 Mei, waarin B. en
W. in overweging wordt gegeven den Raad
voor te stellen het maken van een plan voor
een nieuw Raadhuis zonder behoud van den
ouden gevel, met aanwijzing van het ter
rein aan de Beestenmarkt als bouwplaats.
De beslissing over de bouwplaats kon dus
vallen.
De Raad heeft op 10 December besloten,
dat er twee plannen moeten worden ge
maakt: een met en een zonder behoud van
den ouden gevel.
Uitvoering gevende aan dit besluit, had
den B. en W. op grond van advies van de
Commissie van Fabricage den Raad moeten
voorstellen als plaats \oor den bouw van
een modern stadhuis aan te wijden het ter
rein aan de Beestenmarkt.
Hierover hadden ^lan eerst de discussies
kunnen loopen en de heer Dudok zou dan
voorts aan lïet werk kunnen zijn gegaan
met zijn twee plannen, een voor een gebouw
met ouden gevel en een voor een geheel
modern bouwwerk.
Dit ware de meest logische gang van za
ken geweest.
Maar nu komt het verbluffende: een paar
dagen nadat de Commissie van Fabricage
haar advies heeft uitgebracht (25 dagen
vóór 7 Juli, verklapt de heer Schüller) wordt
aan den Raad in comité-generaal voorge
legd een vrijwel kant en klaar ontwerp van
den heer Dudok voor den bouw van een
nieuw stadhuis met behoud van don ouden
gevel aan de Breestraat.
Het is te verwachten, dat B. en W. dit
project toen reeds ecnige dagen in hun bezit
hebben gehad, zoodat, naar wij «ïeenen to
mogen reconstrueeren, wethouder Splinter
als voorzitter van de Commissie van Fabri
cage, het bekende advies voor het laten ver
vaardigen van een modern project aan de
Beestenmarkt onderteekende ongeveer op
hetzelfde oogenblik. dat hij op de hoogte
werd gebracht van het plan Dudok vooreen
stadhuis met behcud van den ouden gevel.
Dat is, gezien het verdere verloop van deze
zaak, één psychologisch raadsel; het tweede
is, dat do heer Dudok eerst een „reconstruc
tie-plan" gaat vervaardigen, terwijl te voren
uit niets bleek, dat zijn aspiraties allereerst
in die richting gaan.
Hoe is dit nu te verklaren?
Is de heer Dudok door B. en W. aange
zocht eerst ten plan voor een raadhuis mot
ouden gevel te vervaardigen? Of is er van
andere zijde aandrang op hem uitgeoefend
in die richting? Of heeft zich de kunste-
naarsdrang van hem meester gemaakt om
eerst het moeilijke, het schier onbegonnens
aan te pakken? Maar vanwaar dan toch
het haastige indienen van dit plan tegen
het besluit van den Raad in en op ccn tijd
stip, waarop over de aanwijzing van hei
bouwterrein voor een modern stadhuis moei
worden beslist?
Wij staan hier voor raadselen, welke ons.
de Raadszitting van gisteren ook niet heeft
ontsluierd. Het is onverklaarbaar cn mis
schien wordt het ook wel nooit verklaard.
GARNIZOEN.
Reserve-Ie luitenants A Paul, G. E. Kiers
en J. A. M. van Well, van het 6e reg. veld-
art., komen van 21 Juli t/m. 13 Aug. alhier
onder de wapenen tot het volgen van een
cursus voor don naasthoogeren rang.
EXAMENS.
Op het Christelijk Gymnasium te 's-Gra-
venhage is bevorderd van IVa naar Va als
auditor onze stadgenoot C. v. 't Riet.
CHR. KWEEKSCHOOL.
Examen Nattige Handwerken.
Geëxamineerd: drie candidaten.
Geslaagd: de dames C. J. van Iterson,
Nieuwe Wetering en E. A. H. Pressler, Lei
den.
ZWEMWEDSTRIJDEN „DE ZIJL".
Door de zwemvereeniging „De Zijl" zijn
tegen 23 dezer wedstrijden uitgeschreven,
waarvan het programma als volgt luidt:
Volkswodstrijden cn wedstrijden voor Poli
tie- cn Havenpersoneel:
25 M. vrije slag voor jongens en meisjes
tot 13 jaar.
50 M. vrije slag voor jongens cn meisjes
tot 16 jaar.
50 M. vrije slag voor dames en heeren.
50 M. schoolslag voor dames cn heeren.
50 M. rugslag voor dames on heeren.
100 M. vrije slag voor Heeren.
50 M. vrije slag voor veteranen boven 3o j.
Reddend zwemmen 33 Meter cn 10 M. met
drenkeling.
Popduiken hc'oren.
Waterpolo-wedstrijd.
Enkele kampioenschappen van Leiden.
Indien dc deelname per nummer minder
dan drie bedraagt vervalt dat nummer.
I-Iet inlcggehl bedraagt 10 cent por num
mer. Na afloop der wedstrijden kun dit wor
den terugontvangen.
De inschrijvingen moeten worden opgege
ven aan do zwemmeesters. De inschrijving
sluit a.s. Woensdag 16 Juli, daarna wordt de
volgorde van de diverse nummers bepaald.
Door „Dc Zijl" zijn verder nog uitgeschre
ven onderlinge zwemwedstrijden welke wor
den gehouden op Donderdag 24 Juli a,s.
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN Voornaamste Nieuws.
OVERZICHT
Geen mannetje ontbrak gieter van de
Raadsleden, nu bet gewichtige Stadhuis
vraagstuk in behandeling zou komen.
Vooi een verrassing haden de heeren Wil
mer, Wilbrink, en Van Es gezorgd door hel
indienen van een voorstel om het voorste)
van B. en W. aam te houden en eerst het
plan voor den bouw van een nieuw stad
huis met behoud van den ouden gevel to
publiceeren. Een tweede verrassing was een
voorstel van de heeren Van Stralen c.s. om
over te gaan tot demping van het Leven-
daal al behoeven we mischsien ndet al te
zeer verbaasd te staan over d i t voorstel,
nu van dezelfde zijde in een vorige zitting
al vragen zijn gesteld in verband met de
op handen zijnde gemeenteraadsverkiezin
gen!
Er zal nog wel wat meer loskomen voor
het weer zomer is.
Het voorstel Van Stralen gaat, en nog wel
met bekwamen spoed naar den directeur
van Gemeentewerken om advies, het voor
stel Wilbrink werd toegevoegd aan het des
betreffende agendapunt.
Een klein debatje werd gevoerd over rel
aa ml eggen van een waterleiding im den
speeltuin vam 1-Iet Wester-kwartier; wethou
der Splinter zag op tegen de inderdaad wel
wat hooge kosten vam ongeveer f 2500 en
de Raad volgde hem, vooral omdat de mo
gelijkheid in zicht is, om toch binnen niet
al te langen tijd, maur dan voordeeliaer
zulk een waterleiding aam te leggen wanneer
de bebouwing eenmaal tot aan den speel
tuin is gevorderd.
Veel waardcering werd geuit voor het
voorstel van B. cn W. voor den bouw van
289 woningen voor groote gezinnen en min
der draagkrachtigcn, waarbij uit het fonds
voor sociale doeleinden een toeslag aan dc
daarvoor in aanmerking komende gezinnen
zal worden verstrekt. Alleen de liberaal
Bosman had critiek; hij vond het onverant
woordelijk een toeslag te geven cn dien la
ter niet op de woningbouwverenigingen to
verhalen. Op deze wijze, aldus de heer Bos
man, kweekt men met gemeontegeld kleine
kapitalistjes!
De heer Eikerbout dreef niet ten onrechte
den spot met deze poging om de achter
kleinkinderen over 75 jaar de toeslagen te
laten terugbetalen, die aan de overgroot
vaders waren uitgekeerd. Aanvankelijk was
den heer Bosman maar niet aan het ver
stand te brengen, dat de toeslagen niet aan
de woningbouwverenigingen, maar aan do
bewoners werden verleend, maar toen bij
zag, dat hij geheel alleen stond, trok hij zijn
„voorstel" toch maar in.
Inmiddels was voor de zooveelste ^iaal
weer eens gebleken, dat liberalen nog steeds
de beste socialistenkweekers zijn, door hun
gebrek aan sociaal gevoel.
Van de zijde van de S. D. A. P. werd heel
schuchtertjes instemming betuigd met hol
bouwplan, dat immers van een „reactionair"
college kwam.
Zulk een voorstel had eens moeten afko
men van een rooden wethouder: dc fractie
en Het Volk hadden gedaverd!
Maakte dit den heer Kooistra zoo kregel,
dat -hij bezwaren moest uiten tegen vermeen
de dwingelandijen van B. cn W. over de
won i ngbouwve reen igingen
Het voorstel is ten slotte zonder hoofde
lijke stemming aangenomen; Leiden wordt
weer een 300 goede woningen rijker.
En nu de stadhuiskwestie.
Die kwam betrekkelijk spoedig tot een
beslissing. Een avondzitting was niet eens
noodzakelijk. B. en W. hebben met het groot
ste genoegen hun voorstel laten torpedecren
door het tusschenvoorstel van de heeren
Wilmer c.s. tot aanhouding. De eerste onder
teekenaar heeft klaar en open uiteengezet
wat tot dit voorstel heeft geleid: dc wensch
om meer belangstelling voor en advies over
den stadhuisbouw te verkrijgen. B. en W.
gingen verder, suggereerden don Raad als
het ware bij voorbaat reeds, dat het pli
Dudok met ouden gevel zoo mooi gevonden
■zou worden, dat geen tweede plan noodig
zou zijn enmeteen al de beslissing kon wor
den genomen.
De voorstanders van het nieuwe stadhuis
waren natuurlijk fel gekant tegen een der
gelijk voornemen, maar waarom men nu
de betrouwbaarheid van de heeren Wilmer
c.s. in twijfel moest trekken is niet duide
lijk.
Uit den socialistischen hoek klonk een
onaangename toon, een zeer groot wantrou
wen, dat er „meer achter zat". Niet ten
onrechte gaf dr. Van Es een nieuwe vari
ant op een oud spreekwoord van de waard
en zijn gasten. De heer Schüller wist hier
op weer niets te antwoorden, dan met een
verminkte aanhaling uit den Bijbel. Wat
zijn de heeren daar toch bijzonder in
thuis! Maar alleen om hen, die het Bock
der Boeken lief hebben te grieven en to
hoon. Dat heet dan een practisch Chris
tendom van de s.d.a.p.
We zouden onrecht doen, wanneer wij den
heer van Eek niet uitzonderden, die ook
in deze zitting weer betoond heeft, dat hij,
met een geheel afwijkende meening toch
behoorlijk, op hoogstaande wijze aan de be
sprekingen weet deel te nemen. De jonge
ren in „de" fractie mogen een voorbeeld
aan hem nemen in goede manieren.
Het voorstel Wilmer is ten slotte met
groote meerderheid aangenomen. In een af
zonderlijke reeks artikeltjes hopen wij nog
wel op de stadhuis kwestie terug te komen
volstaan wij thans met de opmerking, dat
zeer zeker door het voorstel van de heeren
Wilmer c.s. verkregen is, dat voor den
stadhuisbouw meer belangstelling zal ko
men. En dat was ihun doel
kinderverlamming.
Tc Lier is bij een 11-jarig meisje kinder
verlamming waargenomen.
bestemd voor indie.
De alhier tot arts bevorderde semi-artsen
M. C. Boon van Ochssec en D. Moolhuijzen
zijn bestemd tot officier van gezondheid 2e kl
hij het leger in Oost-Indië.
Gister hebben 40 leerlingen van de school
van het Genootschap „Mathesis Scientiarinn
Genitrix" onder leiding van den heer H. van
Batenburg de Wereldtentoonstelling, Oud
België de Onze Lieve Vrouwekerk, cn het
stadhuis to Antwerpen bezocht.
Er is genoten!
gem. kweekschool
voor onderwijzers (essen)
2c groep Nuttige Handwerken: 4 candi
daten.
Geslaagd de dames A. J. C. Bootsma, S.
C. J. van Es cn O Mceter, allen alhier en C.
van Ingen, Bodegraveai.
jubileum:
Maandag li Juli a.s. is het 40 jaar ge
leden, dat de heer A. Schiunanboord I j de
firma Tieleman en Dros, fabriek van ver
duurzaamde levensmiddelen, in dienst kwam.
BINNENLAND
Het Kamerlid Schaepman heeft den minister
vragen gesteld in verband niet de publica
tie van het Nederlandsche antwoord op het
memorandum van Briand.
De Maatschappij lot Bevordering der Ge
neeskunst heeft te Leeuwarden dc jaarver
gadering gehouden.
Het oordeel van Prof. van der Grinten
over de vereeniging van de drie gemeenten
an Heerenveen.
Gister zijn namens de Italiaansche regee
ring onderscheidingen uitgereikt in ver
band met dc reddingspogingen bij de ramp
van de Salento.
Dc Bond van Chr. Politie agenten houdt
heden en morgen in den Haag de jaar
vergadering.
(blz. 9)
BUITENLAND
De opmarsche der Finsche nationalisten
naar Helsingfors. Een nadrukkelijke demon
stratie tegen het communisme.
De Vereen. Staten en het Vlootverdrag.
Een boodschap van President Hoover aan
den Senaat.
De Saarbesiprekingen geschorst.
Overstroomingen in Japan.
Conan Doyle overleden.
WEER EEN PSYCHOPAAT ONTSNAPT.
Opsporing verzocht
Reeds herhaaldelijk is uit het psychopa-
tengesticht aan dc Gevangcnislaau een der
verpleegden ontsnapt. Sedert liet voorma
lige Rijksopvoedingsgesticht voor dit doel
is ingericht schijnt het den verpleegden
niet al te moeilijk te vallen over de sloten
te ontsnappen en thans was het de 24-jarige
F. T. uit Sneek, die den weg naar dc vrij
heid wist te vinden. Vermoedelijk is hij in
de nabijheid van het asyl over een sloot
gesprongen cn is daarna over de terreinen
van het nieuwe Academisch Ziekenhuis
verder gevlucht.
Het is vrij zeker, dat door hem daar een
fiets is gestolen, waarvan de vermissing
vrijwel gelijktijdig bij de politie werd ge
meld.
Het signalement van den ontsnapten psy
chopaat luidt als volgt: Lengte 1.70 M.,
rossig-blonil rechtopstaand liaar. De ont
vluchte Was gekleed in manchester pak,
grijze kiel, khakikleurig overhemd. Hij
draagt vermoedelijk een bril.
De commissaris van politic verzoekt op
sporing.
WATERTEMPERATUUR.
Hooge Rijndijk v.m. 9 uur 22 gr. n.m.
K. VAN K. RIJNLAND
Wijziging. 7 Juli. Coöp. Boerenleenbank.
Katwijk aan Zee, BurgcrsdijkStraut 3c. N.
Kassier: C. A. Veltkamp, Katwijk a. Zee;
N. Best. Lid: C. van Duijn Gzn., Katwijk
a. Zee.
7 Juli. Naamlooze Vennootschap J.
A. van der Schuijt's Stoombootreederij (f).
Leiden, Haven 14. Iioofdz.: Rotterdam,
Maaskade O.Z. 30. De statuten zijn gewij
zigd. Wijz. handclsn. thans: N. V. Recdcrij
van der Schuijt.
Uit den Omtrek.
ALPHEN AAN DEN RIJN
DE STAKING BIJ OOSTHOEK
De stakers besluiten den strijd voort te
zetten, desnoods tot April
Gelijk wij reeds meldden is Vrijdagavond
een vergadering van de bij dc staking bij de
fa. Oosthoek betrokken organisaties gehou
den, waartuj dc organisatieleiders een over
zicht hebben gegeven van den stand van den
strijd.
Medegedeeld werd, dat het voorstel tot
arbitrage door den heer Oosthoek was ver
worpen, zoodat men nu stond voor de keus:
volledige onderwerping aan de wenschen
van den heer Oosthoek, die niet met de
organisaties wil onderhandelen en bepaalde
arbeiders niet terug wil nemen, of zich voor
bereiden op een mogelijk zeer langdurige
staking.
Den arbeiders werd het advies gegeven
hier eens drio dagen rustig over te denken,
waarna 's Maandags weer. een vergadering-
zou worden uitgesohroven, waar con be
sluit kon vallen.
Deze vergadering is gister gehouden en
was bijzonder druk bezocht.
Met overgrootc meerderheid is besloten
liet advies van de organisaties op te volqcn
en den strijd onverzwakt voort tc zetten, a'.s
het moet tot April van het volgend jaar.
Daar de firma Oosthoek al evenmin er aan
denkt den strijd op tc gcveai en op een com
promisvoorstel in te gaan, kan met grond
verwacht worden, dat de strijd nog wel
maandenlang zal duren.
Zooals men weet zijn bij het conflict 300
arbeiders betrokken.
DurircrlUke Stand.
BEVALTJRN: A Mulder—van do Stoinvc d
M J JCleUwesr-Verhoert d C H O M v
LindenGeurts t A onderZop—v Onsei.
A Wieman—Uithol d G Kool—Rulle d
do Wit—Barton d J van StrUu—Aartni:
J Set
lewlllcPul i
E L<
OVERLEDEN: J L Chi
Jongeneel Cfi Jrp dc
le 70 Jr W v Egmon.
der Zwaan 7.
GEHUWD; J Vermaas
r der
tg v M G 3i
Vor.k 19 ji