EERSTE BLAD.
CHRISTELIJKE STAATKUNDE
BRIEVEN UIT DE HOOFDSTAD
VASANTIE-ADR-SSEN
ABONNEUCNI
Per kwartaal 5.2"
(Beschikkingskosten f 0 151
&er week I 3-25
Voor het Buitenland bij Woke
lijksr.he lending 6.—
Bij dageliiksche zending „7.—
Alles bi) vouruithotalinc
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7 A cent
Bondagsblad niet nfocipdoitijk verkrijgbaar
No 3093
AnVEB ENTIEN;
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
DINSDAG 8 JULI 1930
Elk, meel mret
Bij contract bplanerijke kryting
10e Jaargang
EEN POLITIEKE REDE, WELKE
STOF OPWERPT
Hoewel aan alles, ook aan ons blad, wel
te merken is, dat we reeds in den komkom
mertijd zitten, mede tengevolge van den zeer
wannen voorzomer; en de politieke belang
stelling zich dus tot 't najaar te sluimeren
legt, bleek een politieke rede van baron van
Wijnbergen 'niettemin in staat aan alle
zijden belangstelling te wekken.
Een rode van dit roomsch-kath. kamerlid
ondervindt altijd belangstelling, omdat Mr
van Wijnbergen alleen spreekt en schrijft,
wanneer hij wat te zeggen heeft; omdat hij
bij voorkeur spreekt over een onderwerp, dat
Immer weer de aandacht trekt, nl. de* Chris
telijke staatkunde; en omdat hij steeds een
principieel geluid laat hooren en rond en
open voor zijn \yelgefundeerde overtuiging
uitkomt.
Het is om al die redenen, dat we beginnen
inet een korte parafrase te geven van de rede.
welke Mr. van Wijnbergen de vorige week
hield op den Frieschen Landdag en zulks
aan de hand van het bijna woordelijke ver
slag,, gelijk we dat in de roomsch-kath. pers
aantroffen.
De spreker had zijn rede, als we het juist
zien, tot titel kunnen geven: Christelijke re-
geeringspolitiek; om dan achtereenvolgens te
bespreken: de gewijzigde houding der
roomsch-kath. partij tegenover een coalitie-
regeering uit de rechterzijde; de verwadi
tingen voor de toekomst en de noodzakelijk
heid om vooral 'in dezen tijd christelijk prin-
cipieele politiek te voeren.
De heer Van Wijnbergen wijst er allereerst
op, dat vele roomsch-katholieken in Duitsrh-
land het betreuren, hoezeer de principieele
scheidslijn wordt uitgewischt tengevolge van
het samengaan met de socialisten.
Ook hief te lande willen Velen nog gaarne
dien weg op. Er komt bij velen, zelTs bij de
geringste teleurstelling op sociaal gebied,
zoo spoedig een hang naar samenwerking
met de soc. democraten openbaar en de spre
ker verklaart dan ook: „de geschiedschrijver
zal met name kunnen te boek stellen, welke
middelen zijn moeten aangewend, hoeveel
moeite, hoeveel voortdurende inspanning liet
gekost heeft teneinde een samengaan der
katholieken met de S.D.A.P. hier te lande te
voorkomen".
Heeft men door het voorbeeld van Duitsch-
land geleerd? Helaas neen.
„Wie kennis neemt van hetgeen hier en
daar gezegd en geschreven wordt, en dan
bepaalde termen weet te verstaan, zal moe
ten toegeven dat in katholieken kring nog
steeds aan sommigen een andere partij gr ne.-
peering voor oogen staat, waarvoor zeker
ongemerkt en langs geleidelijken weg pro
paganda wordt gemaakt."
Doch niet alleen deze losloopcnde meenin
gen stichten kwaad; er is, zei de spreker met
onbarmhartige ojiienhartigheid, ook
een welbewuste wijziging
door de leiding der Katholieke partij aan
gebracht
„De dag van 6 October 1928 zal in de ge
schiedenis der Katholieke Staatspartij blijven
een dag van overgroote beteekenis. Toen
werd vastgesteld de bekende eenstemmige
verklaring van 't Partijbestuur betreffende
't naaste doelwit der partij betreffende de
samenstelling van een het Katholieke volk
bevredigend program en de verkiezing van
tenminste 31 gekozenen op de lijsten der R K.
Staatspartij, terwijl hetgeen na die verkie
zingen diende te geschieden ter beslissing
zou staan van de Tweede Kamerfractie, zijn
de het daarvoor aangewezen orgaan der
partij:
Overduidelijk was de verklaring niet, en,
ware ze niet al te ondeugend, de veronder
stelling zoude kunnen worden gemaakt dat
we te doen hadden met welbewuste gewilde
onduidelijkheid, teneinde de mogelijkheid te
openen, de verklaring door ieder naar eigen
smaak te doen inlerpreteeren, waarvan dan
opk 'ruimschoots is gebruik gemaakt
Maar één ding stond toch wel vast: Er
was een fundamenteete wijziging gebracht in
de tot dusverre gevolgde richting. Niet meer
werd bij den aanvang van den verkiezings
strijd als doel voorgehouden het behalen van
de meerderheid door de rechterzijde en liet
steunend op die rechterzijde optreden van
een pricipieel Rechtsch Kabinet r
gestuurd ging worden op een program-mi
nisterie, kon het zijn een rechtsch, zoo niet,
dan een ander. Niet meer zouden allen ge
zamenlijk zich aangetrokken voelen, begees
terd worden door het in uitzicht gesteld prin
cipieel Rechtsch Kabinet neen, waar
program voor allen zonder uitzondering iets
bevatte,, zou ieder zich getrokken gevoelen
door het programpunt of d( programpun
ten, die het meest belang inboezemden."
is gew -I een extra-parlementair rechtsch
kabinet, terwijl een rechtsch parlementair!
Kabinet mogelijk zcu zijn geweest en zoo
heeft de beslissing van 6 Oct. 1928 de recht-1
sche samenwerking beëindigd, waarover we
rs gedurende 40 jaar verheugd hebben. j
Daarom worde, „niet pas tegen de vol-1
gende verkiezingen, doch reeds nu, met ter-j
ijdeslclling van allerlei kleinzielige overwe
gingen, onomwonden en ronduit gezegd, dat
wat ons katholieken betreft, we niet slechts
protesteeren tegen Rusland, maar ook alles
willen aanwenden wat strekken kan, dat in
ons eigen land Christus ten volle worde ge-
eerd, erkend en bemind, ook op openbaar en
staatkundig terrein. Dar hebben wij onze
plicht volbracht, eerder niet".
Hoopvolle teekenen
voor de christelijke samenwerking, zijn er
volgens den spreker op den Frieschen land
dag, maar ook andere.
„Maar al moge de toekomst niet roosklou
rig schijnen, dat mag allerminst de Katho
lieke Partij weerhouden het zoo noodige be
leid te bezitten, waardoor we In de zoovele
omstandigheden, die zich telkens voördoen,
niet afstootcn, maar zoeken de gewensclVte
toenadering.
Van zelf loopt de zaak niet. Alles wat kan
voeren tot toenadering worde aangewend,
alles wat zou kunnen afstooten nagelaten.
Voor beschouwingen als deze, of het wel
met de waardigheid van dezen of genen
overeenkomt den eersten stap te doen, ge
voel ik absoluut niets, waar de hoogste goe
deren op het spel staan.
Een ieder, die meent iets goeds te kunnen
doen, zal het hebben te doen. Als A zil te
wachten op B, en B op C gebeurt er niets'
't Gaat er om, of Europa voor het Christen
dom zal kunnen behouden worden, ja dan
De Regeering, die den rechtschen koers
wil houden, verdient aller steun, doch zij
zelve kan ook „veel bijdragen tot het ver
krijgen van den gewenschten politieken toe
stand, door te voeren krachtige, principieele
politiek en gelet op het door haar gegeven
antwoord bij de behandeling der Rijksbe-
grooting, mogen we met vertrouwen de toe
komst tegemoet zien."
De materieele belangen behoeven daardoor
niet in h gedrang te komen; wie moed heeft
voor zijn overtuiging op te kómen, hoeft ook
moed om het recht te verdedigen.
Maar helaas leven we thans in een tijd
van slapheid en halfheid, van soepelheid, om
het in salontaai te zeggen.
Er is zooveel wereldgelijkvormigheid. De
christelijk^ grondslagen worden ondermijnd
en menigeen merkt het niet eens op.
„Of daartegen niets te doen is? Ongetwij
feld. En op welke wijze? Och, de voorbeel
den liggen voor het grijpen.
We hebben onze wetten en maatregelen in
het belang der gezondheid en der veiligheid
We hebben onze arbeidswetgeving, onze Vei
ligheidswet, onze Gezondheidswet, onze Wa
renwet met haar vele uitvoeringsbesluiten.
Welnu, mijr. ecnig verzoek aan de regcering
is: grijp even krachtig, grijp even diep i
op zedelijk terrein zorg dat er een staf
van ambtenaren zij, even talrijk als elders en
even belangstellend voor de zaak om de na
leving der zcdelijkheidswetgeving na te gaan
en bevorder, dat ook daarvan jaarlijks 'n be
redeneerd verslag worde uitgebracht, en
schenk al uw aandacht aan de uitspraken
der rechterlijke macht."
De Ministers van Justitie, van Arbeid en
van Onderwijs vinden ieder op eigen terrein
overvloedig gelegenheid om principieel werk
te doen; o.m. zei de heer Van Wijnbergen.
„Wat men den laatsten tijd hier te lande
zich niet ontziet te zeggen, te schrijven, in
beeld te brengen, wettigt den eisch, dat
Godslastering strafbaar worde gesteld. Laat
ons vertrouwen, dat ook de Regeering zal
blijk geven daarvan overtuigd te zijn".
Men behoeft, wat op den Frieschen. land
dag werd gesproken, neg niet woord voor
woord te onderschrijven, om toe te stemmen,
dat de red-1 daar gehouden, de overweging
dubbel en dwars waard is.
•plbew
ILLUSIEN
Onlangs hadden wij het voorrecht iets te
mogen zien van de oude Kcizcrsstad,
bet schoone Weenen en ook een indruk te
krijgen van het sociale werk, dat daar in de
laatste jaren is verricht.
Men doet volstrekt niet verkeerd daarover
met lof te spreken. Onder veel bezwarende
omstandigheden heeft men daar in vele op-,
zichten uitmuntend werk geleverd. Een
achterstand van jaren is om zoo te spreken
in maanden ingehaald.
Maar men heeft zich tot het dringend
dige beperkt Men heeft ook gezocht naar
het nieuwe, men heeft zich ook geworpen
op de jeugd, men wilde voor het opgroeiend
geslacht iets zijn en denkt juist door' db
zorg voor de jeugd veel plezier te beleven.
Op deze kosten zal men later die voor ge
vangenissen en verbeterhuizen uitsparen
De staatsopvoeding van de jeugd zal naar
het oordeel van warme bewonderaars dei
Wecnsche socialisten rijke vruchten dragen
Men kan over het sociale werk in Wee
nen ook geheel anders schrijven. Men kan
zich ergeren aan het roode naamkaartje,
flat door dc stadsregeeriug aan al deze bouw-
fr-Un-M. Mnn kan ernst'g be-1
zwaar maken tegen de wijze waarop deze
sociale bemoeiingen zijn gefinancierd.
En zeker zouden er nog ernstiger klach
ten geuit kunnen worden.
Vertelt men niet in Weenen. dat niemand
kans heeft op een woning in een dezer mo
derne complexen, woningen door de ge
meente van belastinggeld gebouwd, tenzij
hij ook lid is van partij en vakbeweging, 'r
welk overgezet zijnde beteekent sociaal-de
mocraat?
Vertelt men niet evenzeer, dat dc Kinder-
Tehuizen en Bewaarplaatsen moeten dien''»
om de kinderen te vervreemden van de re
ligie?
Dat alles is niet officieel natuurlijk Maar
wij hebben, helaas geen aanleiding om de
waarheid van wat men vertelt in twijfel te
trekken, 't Past in het systeem, 't Past ook
n de Weensche politiek. En natuurlijk
moet dit weten ons ook in ons oordeel over
iet sociale werk in Weenen verricht, hein
loeden. Het krijgt dan een partijmerk. In t
e.rliest liet sociale karakter.
De hooggestemde verwachtingen van dr
resultaten der Kinderbcwaarplantsen kun-
lon ons anders wel bekoren. Niet dat het
..eluid geheel nieuw is. Bouwt scholen en
ge kunt gevangenissen afbreken, zoo zei
men het vroeger.
Nu scholen hebben we gebouwd en hou
wen wij dagelijks. Voorbereidende scholen,
en L. en U.L.O. en- Middelbare srlinlcn
en Nijverheidsscholen en wat al niet meer
Neerlands weeke grond hijgt onder 't ge
wicht van scholen.
Wij maken daar ernst mee. wij hebben
onze toelatings-, overgangs- en eindexamens,
onze diploma's in oneindige variaties en
onze examencommissies, die in totaal epn
belangrijk aantal van de'bevolking van ons
land uitmaken.
Hier in Amsterdam bouwen wij soms a)
scholen in de wildernis om torh maar tor-
stond de kinderen der pioniers op te vangen
wij maken geen bezwaar tegen den bouw
van zes of acht openbare scholen tegelijk
alleen sputtert men wel eens tegen een bij
zondere school, ook dan als het er dik op,
ligt, dat ze geheel bezet zal zijn.
Maar al do enwij op dit stuk alles wat wij
kunnen, van hot afbreken van gevangenis
sen hooren wij nog niet veel. En zelfs nn
gen wij er naar, aan te nemen, dat de tuch
telonsheid grooter is dan vroeger toen de
scholen er in kleiner aantal waren en
diploma's en examens vrijwel ontbraken.
Zullen nu do Kinderbewaarplaatsen het
doen? Zullen die de solutie brengen? Och
wij zijn er niet gerust op, of beter wij zijn
van het tegendeij) overtuigd.
Want wij doen aan de jeugd nog al wal
behalve hetgeen dc school voor haar reke
ning neemt! Wij hebben speeltui#.verk en
Ons Huis-werk om nu maar een paar be
langrijke takken te noemen. Tot Heil des
Volks bemoeit zich met de jeugd uit de
Jordaan, en bet Koning Willemsbuis heen
hier eveneens zijn arbeidsveld. En gp'-n
stadsdeel is ten deze opzichte onverzorgd.
Wij hebben volkstuintjes en vacantiescha-
len, en wij wandelen en kampeernn met de
jongelui. Wij hebben patronaten en Jonge-
iings-. Knapen- en Jongemannonvereenïgin-
gen, om van velerlei Meisjesvcrecnigingen
en kransen nog maar te zwijgen.
En toch
Wij moeten voor de bewaking van onze
parken duizenden uitgeven. Want me.
plukt niet eens een bloempje, men vergrijpt
zich niet een enkele keer aan een bloeien
de tot plukken noodigende roos. neen men
trekt van de bloeiende heesters gehcclè tak
ken af, om ze later neer te smijten,- mei-
plukt niet om te genieten, maar om te ver
nielen.
Wij hebben aan de leuningen van onz--
grachtbruggen bamboestokken met haak
om drenkelingen te kunnen helpen Och het
is niet erg, dat een jongen de stok gebruikt
om pet of bal op te visschen, zelfs dat mor
een enkele maal vergeet de stok op de oud"
plaats te brengen, willen wij niet te zwaa
laten wegen.
Maar wie de ripening ziet voor het on
derhond dezer stokken, wie ziet hoeveion
moedwillig worden vernield, in het water
geworpen, stukgeslagen, terwijl dit vanda
lisme het leven van een kind, van
mensch kosten kan, die krijgt geen hoovm
indruk van de vorderingen die wij maken
Wij hebben onze nieuwe brandmelders
Een voortreffelijk systeem. Maar ze staan
op den publicken weg. En nu hoort men tol
kens van onnoodige brandmelrlorij. Niet
door een zenuwachtige dame, die door de
rook van een paar sigaren werd misleid,
niet enkel door„hecl of half aangeschoten
individuen, maar door opgeschoten jongens,
door vlegels van 19—20 jaar, die zoo lans
zamerhand hun verstand moeten krijgen.
't Lijkt zoo aardig. De brandweer voor he
lapje gehouden. Maar liet is zoo erg. Mei
vermoeit het corps, terwijl dit onnoodig is
Men verslapt den ijver door het herhaal-b
lijk valsch alarm. Men stelt wanneer elfier
een echte brand uitbreekt, menschenlevens
in gevaar.
Laat ons nog maar niet denken aan het
afbreken van gevangenissen. Laat r
trachten de tuchteloosheid van ons volk
bestrijden. Ook door mee te werken aan
bestraffing der tucbteloozen.
En laat ons blijven strijden voo een school
die in de opvoeding ook rekent met het
Goddelijk gebod, die wil opvoeden tot me:
schen Gods, tol alle goed werk volmaak'
lijk toegerust. Ook daarin kunnen wij 3>'
zegen blijven voor ons volk.
AREND VAN AMSTEI»
BINNENLAND.
OFFICIEELE BERICHTEN
POSTERIJEN EN TELEGRAFIE.
Bij beschikking van den directeur-gpne-
raai der P. T. T. is aangewezen als directeur
van het P. T. T. kantoor te Rijssen de adj.
ref. W. Smelt te Middelburg (inspectie).
Voorts is tot directrice van het P. T. T.
kantoor te Necde aangewezen de commic
bij de P. T. T. dienst mcj. A. W. F. L. Aal
tiers te Rijssen.
Als directeur van het P. T. T. kantoor te
Uuenmnd is aangewezen de referendaris der
P. T. T., F. Scherpenliuyzen, thans directeur
van het P. T. T. kantoor Ie Oss.
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij K. B. is toegekend de bronzen eere-
ledaille der Oranje Nassau orde aan J. H.
Hansink, pakhuisknecht bij de firma Dover
van Deventer te Zwolle.
Bij K. B. is verleend de bronzen eere
medaille der Oranje Nassau orde aan A. van
den Oord, koster van Roomsch-Katholieke
Kerk te Amsterdam.
DIPLOMATIE
W. RIDDER VAN HUYSSEN VAN KATTEN-
DIJKE GEZANT TE LISSABON?
Uit Brussel wordt gemeld-
Naar verluidt is binnenkort de benoeming
te verwachten van W. Ridder Huijssen van
Kattendijke, gezantschapsraad te Brussel, tot
buitengewoon gezant en gevolmachtigd mi
nister der Nederlanden te Lissabon.
VRAGEN VAN KAMERLEDEN
He' Tweede Kan or!id Schaepn an he-ft órn
r.irister van buitenlandsche zaken de volgende
ragen gesteld:
Heeft rle minister kc-nnis genomen var -
publicatie door liet Fransche minister»» van
Luiteiilandscho zaken van het antvvoerd ner
NeJciland.-che regeering op het ?an-Europa-
menmranduïn var. minister Briaiu'
2. Vindt Je minister het een juisten gang
;iti zaken dat de Nederlandsche j.ers er fins
>ok let Nederlandsche volk, via bet Fransche
r.iri&icrie van buitenlandsche zaken wordt ir-
jphient ever daden van de eigen Teget-ring, te
meer daar het niet is aan te nemen, dat het
Fransche minLsterie tol publicatie i? overgo-
zonder overleg te hebben peple. gd mat
de Nederlandsche regeering en zonder van deze
toestemming te hebben ontvangt-.' V
3. Es de minister bereid maatregelen te ne
men opdat in gevallen, waarbij een vreemde
regeering overgaat tot publicatie van een rota
of'brief cler Nederlandsche regeer ng ton
m'nste gelijktijdige publicatie in de Nedei-
landsche pers verzekerd zij 1
RECHTERLIJKE MACHT
Mr. DORBECK NAAR INDIE.
Mr. H. J. J. M. Dorbeck te Voorburg, thans
tijdelijk belast met de functie van ambte
naar in algemeenen dienst der A. R. K. A.,
is door den minister van Koloniën aange
wezen als ambtenaar ter beschikking van
den Directeur van Justitie in Ned. Oost
Indië, teneinde daar te lande geplaatst te
worden in rechterlijke betrekkingen.
VERBETERING
WEG HILVERSUM--UTRECHT
WATERSTAAT ONDERHANDELT.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Utrecht heeft in antwoord op haar aan
den minister van Defensie verzonden tele
gram in zake verbetering van den weg door
het fort Blauwkapel, van genoemden be
windsman de mededeeling ontvangen, dat
reeds gedurende eenige jaren door het De
partement van Waterstaat onderhandelin
gen worden gevoerd met liet gemeentehe
stuur van Maartensdijk oveb de onilerwerpe-
lijke aangelegenheid, welke onderhandelin
gen nog niet tot overeenstemming hebben
geleid en dat inmiddels deze aangelegenheid
weder in een anderr stadium is gekomen,
waardoor onderhandelingen tusschcn bet
departement van Waterstaat en het provin
ciaal bestuur van Utrecht noodig werden.
Hangende deze onderhandelingen is het
den minister niet mogelijk in te grijpen.
ENGWIRDEN EN
SCHOTERLAND
De vereeniging der drie gemeenten
van Heerenveen
DE UITERSTE NOODZAAK NIET
AANWEZIG
Er ontwikkelt zich in de gemeente Eng
wirden, een der drie, waarin I-Ieerenveen
ligt, een groote actie tegen de inlijving van
deze gemeente bij Schoterland
Hoewel Ged. Staten een post van 300
voor advieskosten op de begrooting verwier-
is toch het oordeel van Prof. van der
Grinten over de annexatie gevraagd.
Deze zet in den brcede uiteen, waarom hij
tot de volgende voorloopige conclusie komt'
1. De inlijving van Engwirden wordt al
leen voorgesteld om de opheffing der drie-
deeligheid van Heerenvcen te verkrijgen.
2. De staatkundige eenheid van Hoeren
veen moge een gewichtig plaatselijk belang
zijn, de praktijk heeft geleerd, dat door sa
menwerking een bevredigende oplossing van
de bezwaren, welke de driedeeligheid dezei
plaats oplevert, kon worden verkregen.
3. Terwijl tot dusverre deze samenwerking
afhankelijk was van het inzicht der betrok
ken gemeentebesturen, zal het thans bij de
Eerste Kamer der Staten-Generaal aan
hangige wetsontwerp tot herziening der Ge
meentewet tengevolge hebben, dat een ver-
verplichting tot samenwerking van hooger
hand kan worden opgelegd.
4. Het belang van de staatkundige eenheid
van Heerenveen is niet het offer waard van
de opheffing eener bloeiende, levenskrachtige
gemeente.
5. Tegen de inlijving van Engwirden hij
Schoterland pleit bovendien nog het verschil
in het economisch peil der bevolking, het
verschil in financieole positie en tenslotte
niet liet minst de omstandigheid, dat Eng
wirden met zijn veel geringer bevolkings
cijfer door een in hoofdzaak in Schoterland-
sche richting georiënteerde vertegen woon li
ging zal worden behecrscht, waardoor baar
eigen locale belangen dreigen in het gedrang
te zullen komen.
De anti-rev. kiesvereeniging en de afd. van
Patrimonium te Engwirden zijn scherp ge
kant tegen de voorgenomen inlijving bil
Schoterland en protesteerep tegen de benoe
ming van den tijdelijken burgemeester.
Ze zijn van oordeel, dat zoowel het een
als het ander indruischt tegen alle recht en
billijkheid en betreuren dat de Raad dor Ge
meente Engwirden in zijn laatst gehouden
vergadering geen protest tegen deze handel
wijze heeft ingediend bij de hoogcre Over
heid.
Daarom werd met algcmcene instemming
besloten: tegen de handelwijze krachtig te
protesteeren en er met den meesten ernst op
aan te dringen om een definiticven of vasten
Burgemeester te benoemen, die in de eerste
plaats opkomt voor de belangen van de Ge
meente Engwirden en haar ingezetenen.
PRINS DAMRONG VAN SIAM
GISTEF. TE AMSTERDAM AANGEKOMEN
Gisterenavond is te Amsterdam aange
komen met de „F.toile du Nord" Prins Dan-
rong van Siam in gezelschap van zijn beide
dochters Poon Diskul en Pilai Diskul, den
gezant van Siam te Parijs Phva Vijitavong:
en den generaal-majoor Phya Rejintra.
De Consul-Generaal van Siam te 's-Gra
verohage, de heer G. A. Sardeman, was het
hooge gezelschap tot de Nederlandsche gren:
tegemoet gereisd. Aan het station alhie:
waren ter ontvangst aanwezig de consu
van Siam en de secretaris van do Vereeni
ging Oost en West de heer L. D. Petit. Hel
gezelschap nam in een aantal auto's plaats,
die de Siameesehe vlaggen voerden, waarna
gereden werd naar het Amstel-IIotel, ah
het gezelschap logeert.
DE CRISIS IN DE N. R. V.
In de hoofdbestuursvergadering der Neder
landsche Reisvereeniging, welke Zaterdag
avond in Den Haag werd gehouden, is het
iapport-De Visser uitvoerig besproken or
slotte is, naar de „Tel." verneemt, besloten
dat in de nlgcmecne vergadering der Neder
landsche Reisvereeniging, die vermoedelijk
in September zal worden gehouden, het
hoofdbestuur zijn mandaat ter beschikking
zal stellen der algcmecne vprgadering. over
eonkomstig de conclusie van het rapport Dc:
Visser. Het hoofdbestuur zal tot de beslis
sing der Alg. Verg. in functie blijven.
MEDEMBLIK
GIDS VAN V.V.V. TE MEDEMBLIK.
Wij ontvingen den gids der V. V. V. te
Medemblik, een handig boekje, waarin yeel
lezenswaardigs voorkomt ten aanzien van
een der oudste plnntsen van West- Friesland.
Aan de toekomst -an Medemhlik in ver
band met de droogmaking der Zuiderzee
wordt in dit boekje een belangrijk gedeelte
Met het oog op de groote drukte bij
onze administratie, nu zoo velen onzer
lezers met vacantie gaan, wordt men
vriendelijk verzocht, deze tijdelijke
adresverandenngen zoo spoedig mo
gelijk op te geven, liefst enkele dagen
van te voren Komen zulke aanvragen
op het laatste oogenblik, dan is het
met zeker, dat men aan z'n nieuwe
adres direct den eersten dag de krant
al ontvangt en hierop stellen de lezers
zelf toch zeker even grooten prija
wij.
NED. MIJ TOT BEVORDERING
DER GENEESKUNST
De openingsrede.
Gisteren is te Leeuwarden de 81ste alge
meene vergadering van de Nederlandscue
maatschappij tot bevordering der genees
kunst door den voorzitter, prof. dr. G. C.
N ij h o f f uit Den Haag, geopend met
ede c
•Dei
aar z ij r
if ko
waarin de aandacht gevestigd werd op som
mige eigenaardigheden van den arts in di
uitoefening van zijn beroep, grootcndeels lo-
van zijn persoonlijkheid. Spr. beschreef in
de eerste plaats het wezen en werken van
den medicijnman der primitieve volken. S|;
stond vervolgens uitvoerig stil bij de genee
kunst der Egyptische en Grieksche priestei
Wat betreft de scheiding van don doet
cn den meesier, de doctor stamt af van Mi
pocrates via Alexandria, Rome, de Araliien
en de middeleeuwsche kloosters en univer:
ceiten
Spr. schetst dezen ontwikkelingsgang n
der cn geeft een beeld van de kloof die
nog tot lSC.r» gaapte tusschcn de wetensclui
pelijke universitair geschoolde „medicim
rlortores" en de .heelmeesters" die hun Ino
baan als barbier begonnen. Thorbecke bracht
eenheid van titulatuur (arts), eenheid van
stand, eenheid van bevoegdheid cn eenheid
van opleiding.
Wij leven nu. aldus spr., Rö iaar onder d,>
artsenwet en wij hebben niettegenstaande
rien tot alles bevoegden arts. de specialisten
in grooten getale zien opkomen. Hieruit volgt
reeds feitelijk dat wij ze niet kunnen mi
en evenzeer dat niemand in staat zou zijn
om rlen wassenden stroom van specialisten
te keeron.
Voorts betoogde spr. dat het groote pro
bloem der opleiding van den student in de
geneeskunde- zóó dat hij na niet nl te lange
studie, d. i. na niet al te langen tijd op kos
ten der gemeenschap te hebben geleefd, kan
beginnen met een nuttig lid der maatsr"
pij te zijn, bijna onoploslianr is. Het i
stelpende aantal docenten, die allen hun
zoo buitengewoon belangrijk vinden cu i
op zijn minst een tentamen willen afnemen,
bevordert door te groote versnippering
veel omvattende oppervlakkige kennis, n
geen degelijkheid en inzicht. Het mankt het
aflegeen van liet examen bijna ondoenlijk
Wij hebben, donk zij onze afkomst uit
grijze oudheid, twee gebreken, juist wege
die geestelijke afkomst: internationaal. Wij
acblen ons zelf verbazend hoog, wij den
dat niemand huiten ons, verstand heeft
wat on* maar eenieszins rankt, wij sprek-n
van leeken alsof wij nog priesters waren in
een Egvptischen lemppl.
En wanneer wij. ahlus spr zonder krl
tick nieuwe -noAsmidd. Ion voorschrijven
waarvan wij meeval fs niet den naam be-
dan hetgeen een fabrikant ons gelieft wijs te
maken, zijn wij even hijgeloovig als de too-
maars uit don oertijd.
Van deze twee gebreken is de verwaand
heid erger dan het bijgeloof. liet hijgeloovig
aanvaarden van wat ons als nieuw wordt
aangeboden is toch, in den grond, volmaakt
n overeenstemming niet een onzer eronfs'e
Ipugden. Het is een zijn het nok gebrek
kige uiting van de behoefte om aan onze
patiënten steeds het beste en het nieuwste
te geven.
Na de openingsrede verwelkomde de
voorzitter de gasten: burgemeester van Leeu
warden Jhr. v Beyma, het eerelid der maat
schappij Prof. Mr. A al horse, den hoofd
inspecteur van de Volksgezondheid Dr.
Tcrhurgh, den voorzitter van den rand van
beroep Dr. van Dam. den vertegenwoordiger
van de artsen in Nederlandsch-Indic Dr.
Kroon. Vervolgens deed de voorzitter eenige
belangrijke medcdeelingcn.
De eerste had betrekking op het bestuur
der buitengewone nlgemccne vergadering
om rle reorganisatie!onrslellen aan te hou
den tot een in het najaar te houden buiten
gewone nleemcenc vergadering. Het hoofd
bestuur heeft besloten over deze reorgani
satievoorstellen een conferentie te beleggen
van het hoofdbestuur met c jdhoofdbestuurs
leden, de commissies voor ,.e berocpsbelan
gen en de cr^imissie-Buning.
De tweede bad betrekking op de arbitrage
met de R.V.B. cn is nfet voor publicatie
vatbaar. Over deze laatste ontspon zich
eenige gedachtenwisseling.
Vervolgens werden de verslagen van de
verschillende rommissips uitgebracht.
Als lid van het hoofdbestuur werd ter ver-
vanging van het aftredende lid Dr. Th
Hammes uit Amsterdam benoemd Dr. J. G.
A. Honig te Zfevenaar.
Als leden van den Raad van Beroep wer
den in de vacature Dr. Doelen (aftredend,
niet herkiesbaar) cn Dr. Thomas (overle
den) gekozen de hoeren Dr. L. F. Driesspn
te Amsterdam cn Dr. M. Colenbrandcr te
Heemstede.
Tot lid in het bestuur van het Bureau
voor waarneming cn vestiging (vacature-
Dr. Thomas) werd aangewezen Dr. C. C.
Dol prat (Amsterdam). Herkozen werden als
lid van de Centrale Commissie voor do he-
roepshelangen Dr. A. M Hartog (uit Manrs-
sen). als leden van het bestuur van bet on
dersteuningsfonds Dr. J. M. Dutilh (Rntlcr-
dam)^ en Dr. L. C. van der Meulcn (Haar
lem), als lid van de Commissie voor de
geldmiddelen Dr. F. Tijdens (Groningen),
als leden van de Commissie voor Voortge
zet geneeskundig onderwijs Prof. I)r. A. A.
Hvnians van don Bcrgh (Utrecht) cn Dr.
G. J. v. Thicncn (Zwolle).
Voorts werden benoemd tot leden van de
Sociaal Hygiënische Commissie (periodiek
aftreden Dr. K. J. Buning cn Dr. L. H.
Heycrmans, die niet herkiesbaar waren),
dc hoeren Dr. 1. H. J. Vos. 2c Kamerlid te
Amsterdam en Dr. M. van der Hoeve to
Amersfoort en tot lid van de Commissie in
den Raad van Redacteuren van bet Neder-
landsrh Tijdschrift voor Geneeskunde (va-
caturc-Dr. Thomas), Dr. C F. Schreve te
Amst
Nadat de wijzigingen in het huishoude
lijk reglement besproken waren, werden de
deelnemers ten sladluiize officiéél ontvan
gen, waarna een boottocht naar Sneck werd
gemaakt.
DE RAMP VAN DE SALENTO
ITALIAANSCHE ONDERSCHEIDINGEN.
N'a eenige woorden van dank nnmens de
Italiaanschc regeering heeft gisterochtend
de Italiaansche gezant, graaf Scnni, in tegen
woordigheid van majoor .1. T. van Santen,
commandant van de Luchtvaartafdeoling.
dden marine-attaché, commandant Trehilinni
den handcls-altaché, den heer N'otarangeli
cn ander personeel der legatie de onder
scheiding van ridder in de Kroonorde van
Italië en dc bronzen medaille van verdien
ste van de marine uitgereikt aan den knpl-
tein-vlieger H van Weerden-Poolman en den
kapitein vlieger P. F. van Dorst, cn de bron
zen medaille van verdienste van de marine
aan de onderofficieren-vliegers Boscli en
V. <f Hoeck.
Roze onderscheidingen werden hun toe
gekend in verhand met hun pogingen om
de bemanning te redden van het Italiaan
sche schip Salcnto, dat in November 1928
bij 7.nntvoort was gestrand.
Voorts heeft de gezant de onderscheiding
van commnndeur in de Kroonorde vnn lla
lië uitgereikt aan den kapitein luitenant ter
zee J. T. A. J. Bruinsma, waarnemend chef
van den marinestaf.
De kapitein-luitenant ter zet Bruinsma
bood des middags in restaurant Royal don
nTeuwbcnoemdcn llnliannsrlien marine n'la-
ché, commandant Trehilinni eerfl^mcb aan,
waaraan mede aanzaten de luIrenanLs ter
zee van den marinestaf Poolman en Bon
nerman.
UIT DE COMMUNISTISCHE
PARTIJ
DE WIJNMjOI'GROEP opgeheven.
Zondag zijn, zoo meldt de Tribune, -'e vuja-
demy cn <-'e leder van de WiirAooy/ro^t.
in UioninTt-n cn Fries!«nd gehovden en ut -Ij
•olit.t-le rero'cliv ock daar nangr-nnin- u. D-ar
nrc is de ontbinding van de Wjj: kcopgroeu vol
toid