|lir mur gyiJtsrijr Caurant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
ABONNEMCNTi
p*r kwartaal ƒ3.25
(Beschlkklngskosten f0.15)
K, «eek I 0-25.
Voor het Buitenland bij Wek*
i üjksche tending -8-«—
pij dagelllksche tending
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7 h cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No 3453
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 5893a
MAANDAG 26 ME! 1930
ADVEBIBNIICN:
Vap 1 tot 5 regels 1
fcJke regeJ oreer - 0-22Y*
Inga. jtededetilnga. e
van 1—6 regelsb130
Elke regel meef-0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend0.10
10e Jaargang
nummer bestaat uit VIER blader
DE BAKERMAT DER MENSCHHE1D.
„De geleerden zijn het er niet over eens
of de wieg der menschheid gestaan heeft in
Europa of in Azië. Bij dit onderzoek moe
ten wij het hoofdzakelijk stellen met de
fossiele schedels en skeletten in Europa,
Afrika en Azië gevonden", aldus schrijft
„men" en ditmaal waarschijnlijk van nict-
Gereformeerde zijde aan de N. Rott Crt
De geleerden zijn het er niet over eens;
dat spreekt nogal vanzelf; daar zijn het
toch geleerden voorl En dus kluiven ze, bij
manier van spreken, alle botjes en beentje?
af om voor den oorsprong van den menscb
en zijn bakermat een hypothese te vin
den. Dat wil zeggen, om met eenige kan?
op zekerheid een aannemelijke verklaring
te veronderstellen.
De Schrift geeft op de eerste bladzijde de
klare waarheid, welke in den loop der
eeuwen immer duidelijker naar voren
dringt; maar „geleerden", die niet aan een
dogma vastzitten en dus de ware geleerden
rijn, kunnen met een zoo eenvoudig ge
schiedverhaal geen genoegen nemen en heb
ben een ingewikkelder theorie noodig.
Hoe zei de beroemde examencommissie
voor de Duitsche taal het ook weer? De
klare waarheid staat meestal op gespannen
,voet met een religieuse overtuiging!
En dus moet de „geleerde" het noodzake
lijk doen met fossiele schedels en skeletten,
en gaat hij met minachtend schoudergebaar
het eerste Bijbelhoofdstuk voorbij, zoekend
naar een theorie, welke aangevuld met <K
fantasie en hypothetische veronderstellin
gen, een rustpunt voor zijn denken geeft.
Het is een hoogmoedig streven, waard om
er den spot mee te drijven, zooals Elia deed
met de Baaispriesters; doch er zit ook een
vreeselijk stuk tragiek in. Vanwaar die ijver
om de bakermat der menschheid niet te zee
keo in het verloren Paradijs maar in de
hullende wildernis? Is het niet louter af
keer van de waarheid, dat God de Schepper
en dus ook de Koning is van het mensche-
lijk geslacht?
Niet de Openbaring, maar de rede van deD
mensch, wiens adem in zijn neusgaten is.
zal het probleem oplossen.
De tragiek gaat echter nog verder.
De wijze „men", die in de N. R. C schrijft,
lacht er om, dat de „geleerden" het niet met
elkaar eens zijn. De meesten mogen in hun
wijsheid gissen; de leerling beslist.
Eijzoo krijgen we een theorie, wel oud en
versleten, maar voor de zooveelste maal op
gestoofd, waaruit moet blijken, dat da
menschheid drie bakermatten had: Europa,
Azië en Afrika en dat de menschen afstam
men van drie aapsoorten: gorilla, chimpan
gee en orang-oetan.
Belachelijk, die theorie; ja; maar ook vcr-
schrikkelijk. Want de tragedie hierin is. dal
men niet alleen God aanrandt, maar ook de
mensch verlaagt.
Dezelfde geleerde, die des menschen af
hankelijkheid van en zijn schuld tegenover
God loochent, geeft hem den aap tot vader
Hoe heerlijk schittert daartegenover de
wahrheid van Gods Woord, als Paulus eenex
zijds klaagt: „Ik ellendig mensch", doch an
derzijds den jubel aanheft: „want wij zijn
van Gods geslacht".
De gevallen mensch van Gods geslacht,
dat houdt de mogelijkheid in, dat zijn ziel,
niet als die van een aap, weerkeert tot de
aarde; maar opvaart naar den Hooge.
BINNENLAND.
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDING.
Bij K. B. is benoemd tot officier in de
orde van Oranje-Nassau ir. F. P. Mesu,
rijkslandbouwsonsulent te Zwolle.
RECHTERLIJKE MACHT.
Deurwaarder te Enschedé.
De Min. van Justitie brengt ter kennis van
belanghebbenden, dat te vervullen is, de be
trekking van bezoldigd deurwaarder bij het
kantongerecht te Enschedé, tevens deurwaar
der bij de arrondissements-rechtbank te Al
melo ter standplaats Enschedé.
Sollicitaties, gericht tot den Minister
Justitie, dienen te worden ingezonden bij den
kantonrechter te Enschedé.
WATERSCHAPPEN, ENZ.
Bij K. B. zijn benoemd:
lo. in de provincie Groningen: tot lid van
het bestuur van het waterschap de Panser-
polder, R. Beukema, te Vierhuizen;
2o. in de provincie Utrecht: tot voor
litter van het waterschap de Biltsche en
Zeister Grift, Jhr. J. W. Steengracht van
Oostcapelle, te De Bilt; tot heemraad van
het waterschap de Biltsche en Zeister Grift.
Jhr. Ch. A. de Pesters, te Zeist en Jhr. J.
W. Godin de Beaufort, te Maarn; tot hoog
heemraad van den dijkstoel van do Rhenen-
sche Nude en Achterbergsche Hooilanden.
J. J. Mijnssen, te Rhenen;
3o. in de provincie Noord-Brabant: tot
H. M. DE KONINGIN
TE AMSTERDAM.
BEZOEK AAN HET LYCEUM
VOOR MEISJES
RIJTOER DOOR
AMSTERDAM-ZUID EN -WEST
Reeds Zatermorgen vroeg kwamen de
Hofrijtuigen op den Dam om de Koninklijke
Familie te brengen naar het Gemeentelijk
Lyceum voor Meisjes aan de Reinier Vin-
keleskade. Aan den ingang der school waren
aanwezig de wethouder van Onderwijs, de
heer Ed. Polak, de President-curator, prof.
dr. D. Cohen en de rectrice, mevr. dr. N. J.
Freie. Dadelijk werd met een rondgang door
dit moderne schoolgebouw begonnen. Ver
schillende klassen kregen hoog bezoek. Do
les ging van de meeste klassen den gewo
nen gang. Inlichtingen werden hierbij gege
ven aan de Koningin door mevrouw Freie
aan de Prinses door prof. Cohen en aan den
Prins door den heer Ed. Polak.
Aan het einde van de wandeling door het
gebouw werd getoefd in de Kamer der ree
trice, waar koffie geserveerd werd. In dien
tijd verzamelden zich alle klassen in het
gymnastieklokaal. Toen de Koninklijke
Familie daar binnen kwam werden door de
jonge dames H. Altes en T. Odinot uit
klasse 1 bloemen aangeboden. Aan het ein
de van het bezoek werden door het school
koortje een paar liederen gezongen.
Zaterdagmiddag heeft de Kon. familie met
groot gevolg een autorit door dc twee meest
uitgestrekte nieuwe stadskwartieren ge
maakt. In de nieuwe woonwijken der bui
tenstad was de geheele bevolking uitge
stroomd en een duizendkoppige menigte
pakte zich samen langs den geheelen weg
De rijtoer heeft bijna twee uur in beslag
genomen. Tegen vier uur stapten de Ko
ningin, de Prins en de Prinses weer uit den
auto voor het Paleis op den Dam. De fees
telijke tonen van het klokkenspel mengden
zich met de door de militairen gespeelde
volksliederen en met het gejuich van de
mcnschenmassa op den Dam.
's Avonds had een gala-voorstelling in den
Stadsschouwburg plaats. Hier waren talrij
ke vooraanstaande personen uit den han
dol en uit de wetenschappelijke wereld
eenige gemeenteraadleden in de logo
voor B. en W. hadden o.m. de wethouders
Kropman en Abrahams plaats genomen
voorts talrijke leden van het consulaire
corps, officieren van alle pens. vertegen
woordigd. Opgevoerd werd „Huwelijk onder
de.. Vijftienden Lodewijk".
Gisteren werd door de Koninklijke fami
lie een groote rijtoer gemaakt.
O mlO uur 's morgens woonde het Ko
ninklijk gezin de jeugddienst in de Nieuwe
Kerk aan den Dam bij, waarin ds. W. van
Limburgh voorging, die als tekst geko
zen had: „Jezus achter een wolk".
Te 9.50 uur hedenmorgen is de Kon. fa
milie van het Centraal Station vertrokkea
De stoet werd geëscorteerd '.oor cavalerie.
ANTWOORDEN VAN MINISTERS
INSCHRIJVING NAAR DE LEVERANTIE
VAN TWEE PARTIJEN BOEIEN VOOR
LOODSWEZEN
Op desbetreffende vragen van het Tweede
Kamerlid Boon heeft de inister van De
fensie geantwoord:
Het aantal inschrijvers naar de leveran-
a van twee partijen boeien voor het Loods
wezen bedroeg acht. Bij de a ^orbereidende
besprekingen voor deze inschrijving met de
directie van de Rijkswerf te Hellevoetsluis
werd door haar medegedeeld, dat ofschoon
op beide perceelen zoude worden inge
schreven, slechts één perceel door haar in
bewerking kon worden genomen. Bij de ge
houden inschrijving, toen bleek, dat zij voor
beide perceelen de laagste inschrijfster was.
kwam zij terug op evenbedoelde verklaring
"aagste op de Rijkswerf volgende in
schrijver verklaarde, dat hij bireid was zoo
veel van den prijs te laten vallen, dat deze
gelijk werd aan dien van de Rijkswerf. Hij
zou bij gunning wel is waar met verlies
moeten werken, maar wilde dit offer bren
gen, ten einde sluiting van de fabriek te
voorkomen.
Ter voorkoming van een werkloosheid
heeft ondergeteekende deze gelegenheid
aangegrepen. Bij de bovenbedoelde in
schrijving is van de Rijkswerf een prijsre-
gelenden invloed uitgegaan. Door het Loods
wezen wordt aan de Rijkswerf niet stelsel
matig werk onthouden. Het personeel bij
het Loodswezen bestaat uit man.
DE ZENDTIJDVERDEELING
PHILIPS' PHOHI-ORKESTEN ONTSLAGEN
Onzekerheid na besluit van minister Reymer
Naar de „Tel." verneemt heeft de beschik
king van den minister van Waterstaat in
zake de verdeeling van den zendtijd op de
Nederlandsche zenders, ook voor het alge-
meene programma op den „Phohi-kortegolf-
zender naar Indië zulke onzekere vooruit
zichten geopend, dat de directie van Philips
daardoor genoodzaakt is geworden om haar
beide vaste orkesten: één van 3-1 musici
onder leiding van den heer Jaap Spaan
derman en één van 14 man onder leiding
van den heer Lou Cohen, met ingang
van 1 Juli a.s. collectief te ontslaan.
dijkgraaf van het waterschap De Oude
Heijningen, J. P. Bom, te Fijnaart; tot ge
zworene van het waterschap De Oude Heij
ningen, G. Maris Jzn., te Fijnaart; tot ge
zworene van het waterschap De Hoger
waardpolder Chr. A. C. Daverveldt te Woens
drecht; tot lid van het dagclijksch bestuur
van het waterschap Het Laag Hemaal, J.
M. Smits, te Alem.
WERELDTENTOONSTELLING
TE LUIK
HET NEDERLANDSCHE PAVILJOEN
DE OFFICIEELE OPENING
REDEVOERINGEN VAN MINISTER
VERSCHUUR EN Mr. Dr. FROWEIN
In tegenwoordigheid van tal van autori
teiten en genoodigden uit Nederland en Bel
gië heeft heden de opening plaats gehad
an het Nederlandsche paviljoen op de ten
toonstelling te Luik.
Rede Mr. Frowein.
De voorzitter van het Uitvoerend Comité
Commissaris-Generaal voor de Neder
landsche afdeeling op de tentoonstelling te
Luik, de heer Mr. Dr. W. F. J. Frowein
hield hierbij een rede, waarin hij dank
bracht aan den Minister van Landbouw
Binnenlandsche Zaken en Volksgezondheid,
den heer Baels. die de uitnoodiging heefl
illen aannemen, evenals de Nederlandsche
Minister van Arbeid, den heer Verschuur
•t was spr. een groote eer den Gezant
van België in Nederland, den heer Maskens
en den Gezant van Nederland in België, Jhr
an Nispen tot Sevenaer, hier in het bil
zonder te mogen begroeten.
Bij de deelneming aan deze tentoonstel
ling aldus Spr. welke gehouden wordt
tor gelegenheid van de herdenking van het
100-jarig bestaan van den Belgischen Staat,
uonschen wij onzen naburen toe, dat hun
ook in een volgend tijdvak de energie en
de geestkracht zullen worden geschonken,
aarvan de vervlogen jaren getuigen.
De Intera Tentoonstelling te Luik he
weegt zich op het gebied der grootindustrie,
der wetenschappen en hare toepassingen en
der schoone kunsten. Wij hopen ook op In
dustrieel gebied evengoed voor den dag te
komen als op het gebied van handel en ver
keer.
Bij de inzendingen op industrieel gebied
neemt uiteraard het zoo nabij gelegen deel
van Nederland. Limburg, een eerste plaats in
Het paviljoen van Nederland beslaat een
oppervlakte van 3000 M2. Het paviljoen is
door de deelnemende exposanten geheel in
beslag genomen, waardoor voor de ont
vangst slechts een bescheiden plaats over
blijft.
Komende tot het einde zijner rede, zeide
Spr.: Thans rest mij nog de aangename
taak, aan de verschillende colleges en oer-
sonen dank te betuigen, in de eerste plaat9
het Uitvoerend Comité van de Interna
tionale Luiksche Tentoonstelling, voor den
steun en de medewerking, ons van den eer
sten tijd af betoond, in het bijzonder aan
den heer Neujean, eere-voorzitter, teven*
burgemeester van de stad, die ons gastvrit
heid verleent, den heer D Géradon, voorzit-
en den heer Moressée, directeur-gene
raal van dit Comité.
Vervolgens hield de Minister van Arbeid.
Mr. P. J. Verschuur,
de openingsrede.
Met groote voldoening richt Spr. zich
eenerzijds tot de vertegenwoordigers' der
Belgische reigeering, onder wier hooge be
scherming deze tentoonstelling is georgani
seerd en anderzijds tot zijn landgenooten
die zich hebben beijverd Nederland op deze
belangrijke tentoonstelling waardig te verte
genwoordigen.
Sprekende over de pogingen in den Vol
kenbond om tot economische ontwapening
te komen, zeide Spr.:
Gevoelens van intern, saamhoorigheid
zijn vaak gemakkelijker te onderhouden tus-
schen verwijderde landen dan tusschen na
burige. Daarom meen ik, dat men zich niet
genoeg kan doordringen van de gedachta.
dat vooral tusschen naburige landen gevoe
lens van vriendsohap en van samenwerking
in wederzijdsch vertrouwen moeten worden
aangekweekt.
In dezen geest eindigt Spr. onder het uit
spreken van den wensch, dat de Nederland
sche bijdrage tot doze schoone tentoonsteling
van Luik bevorderlijk moge zijn aan de ver
sterking der talrijke banden, waardoor bei
de landen verbonden zijn.
DE A.V.R.O. EN HET
GLEICHWELLEN-SYSTEEM
DE MINISTER WACHT OP DEN
RADIO-RAAD.
Op de vragen van den hee. F1 ori s Vos.
inzake het verzoek van de A.V.R.O. strek
kende tot het verkrijgen van een vergunning
tot het inrichten van een z.g.n. Gleichwellen-
systeem, heeft de Minister van Waterstaat
geantwoord:
Verschillende verzoeken van de A.V.R.O.
zijn ingekomen tot het oprichten en exploi-
teeren van een zender volgens het Gleich-
wcllen-systeem, welke verzoeken later enkele
wijzigingen ondergingen. Naar aanleiding
daarvan, werden inlichtingen bij do Duit
sche administratie ingewonnen. Tevens wer
den de verzoeken aan den Radioraad over
gebracht oni advies.
Het advies, dat dc Minister van dezen raad
ontving, wees er op, dat, inr'ien de A.V.R.O
toestemming voor het inrichten van een
Gleirhwel'.en-systeem verkreeg, de ter be
schikking komende zendtijd over de andere
organisaties zou moeten worden verdeeld.
Een voorstel van de N.V. Philips Radio
met betrek ring tot de zendapparatuur voor
den Ned. Omroep in zijn geheel, bleek voor
d.> toekomst niet uitvoerbaar.
Thans is het vraagstuk wederom bij den
Radioraad in behandeling. Zoödra het ad
vies van dezen raad inzake de verzoeken van
de A.V.R.O. voor den bouw van een zender
voor uitzendingen op 298, 1071 en 1875 M.
en van de V.A.R.A. voor uitzendingen op
298 M. hem heeft bereikt, zal ondergetcekcn
de spoedig beslissen.
„HET NEDERL. ZEEWEZEN"
JAARVERG. TE DORDRECHT
DE DORDTSCHE ZEEHAVEN.
De Vereeniging „Het Ned. Zeewezen" hield
Zaterdag jl. te Dordrecht haar jaarverga
dering. De voorzitter opende met een terug
blik, de verslagen werden gelezen en goed
gekeurd en daarmee was de jaarvergade
ring afgeloopcn.
Te 1 uur in den namiddag werd men
ten stadhuize ontvangen door het ge
meentebestuur.
De burgemeester, de heer P. L. de Gaav
ortman, herinnert aan de ontvangst,
een week geleden, van het Instituut voor
Stedebouw en Volkshuisvesting. Van „Hel
Nederi. Zeewezen" wil Spr. opmerken, da:
ze nastreeft tweeërlei doel. Ten eerste de
verhooging van een der bronnen der Ned.
welvaart en ten tweede: de instandhouding
van een der schoonste tradition van Neder
land. De tijd, waarin men Dordt bezocht,
kon niet gunstiger zijn. De outillage van
de Zeehaven is bijna klaar. Door de eeuwen
heen is Dordrecht een zeehaven van betee
kenis geweest. In de Middeleeuwen was
Dordrecht de natuurlijke Rijnhaven, en be
zat ze het stapelrecht. In bet tijdperk der
Fransche ovcrheersching is er een streep
gehaald door al deze privilegiën. Doch na
dit tijdperk is de zeevaart weer opgeleefd.
Tot in de 19de eeuw had Dordt een grool
aantal reederijen. Ten gevolge van de ver
andering der river en de ontwikkeling der
stoomvaart verloor Dordt langzamerhand
de vaart Dat werd nog erger in de zeven
tiger jaren.
Inmiddels heeft Dordt niet stil gezeten
Spr. herinnert in dit verband aan het werk
van het Tweede Kamerlid, den heer Van
Gijn, en aan het aandeel van wijlen Mi
nister Lely, Dordrecht zelf heeft in totaal
nu reeds een som van vier m i 11 i o e n
uitgegeven tot verbetering en modemisee
ring van de Zeehaven en den waterweg
naar zee.
De vraag rijst wellicht: speelt Dordrecht
daarin geen hoog spel, maar Spr. meent dat
hiervan geen sprake is, daar B. en W. alle
hoop hebben, voor dit geld een zeehaven
van eenige beteekenis te zullen ontvangen.
De Vereeniging is niet talrijk vertegen
vroordigd. Doch Spr. vergelijkt de Vereen,
met de Gideonsbende, die het groote heir
der Midianieten had wakker te schudden.
Spr. eindigt met den wensch, dat dezo
Vereen, met haar mooie orgaan en krach-
fge propaganda bloeie en hoopt, namens
het gemeentebestuur,dat de Vereeniging
succes hebbe met haar werk.
De voorzitter, baron J. W. J. van Haer-
solt, dankt voor de uitnoodiging. Om
tweeërlei reden is hem deze ontvangst een
groot genoegen. Ten eerste om de zeehaven
te zien. De Vereen, heeft met grote belang
stelling gevolgd de energieke pogingen van
het Dordtsche gemeentebestuur om Dor
drecht weer de plaats van.vroeger te doen
innemen. Maar ten tweede is hij dankbaar
voor deze ontvangst, omdat hij er een be
langrijk propagandamiddel in ziet Spr. be
twijfelt wel eens of het wel waar is, dat
Nederland een zeevarende natie is. Want
slechts in de kustplaatsen is er belangstel
ling voor de zeevaart, doch in de binnen
landen is het treurig.
Dordrecht slaat een goed figuur. Spr.
wijst op den gezagvoerder van de „Staten
dam, den heer Van den Heuvel, ter
vergadering aanwezig, en op den heer Wal
raven, beide Dordtsche jongens met een
heel goeden naam.
Spr. besluit met een woord van dank
voor 's burgemeesters goede woorden.
Hierna ging men met de „Maasnvmph*
de zeehaven bekijken, om na bezichtiging
daarvan het Hollandsch Diep op te varen,
waarna langs denzelfden weg weer werd
teruggekeerd.
DIPLOMATIE
Roemeensch zaakgelastigde.
De Roemeensche zaakgelastigde in Den
Haag, de heer Zamfiresco. is met verlof
naar het buitenland vertrokken.
WERKVERRUIMING
VERGADERING VAN DE
RIJKSCOMMISSIE.
Dezer dagen heeft de rijkscommissie voor
werkverruiming vergaderd onder presidium
van haar voorzitter, Prof. Dr. W. K.
Nolens.
Besloten werd een nader onderzoek in te
stellen, omtrent een geval, dat ter kennis
van de commissie werd gebracht, waaruit
zou blijken, dat de export van een bepaald
artikel door verhooging van invoerrechten
of in een ander land door een bepaalde toe
passing van een tarief aldaar, sterk wordt
belemmerd, waardoor de betrokken Neder
landsche ondernemingen schade lijden, ter
wijl aan den anderen kant het artikel hier
in een belangrijke hoeveelheid, tegen zeer
lagen prijs wordt ingevoerd.
Besproken werd dc inschrijving voor do
Parksluizen te Rotterdam.
Meegedeeld werd, dat overleg was ge
pleegd met den directeur-generaal van de
Zuiderzeewerken over de wijze van aanbe
steding van lielangrijke constructiewerken.
Voorts werden enkele tientallen gevalhn
vermeld, waarin dc bemiddeling van de
commissie was ingeroepen, die in vele ge
vallen er toe heeft meegewerkt, dat leve
ringen hier te lande werden geplaatst.
Tot haar spijt stelde de commissie vast,
dat er nog altijd openbare nf semi-openbare
besturen zijn, die bij het gunnen van een
order alleen letten op den prijs en hij dc
overweging, of de order hier te lande zou
kunnen worden geplaatst, geen andere fac
toren laten gelden.
Met genoegen stelde de commissie vast.
dat het beleid van den vnrigen minister
van defensie ten opzichte van het plaatsen
van orders bij de Nederlandsche nijverheid,
door zijn tcgenwoordigen ambtgenoot in
niet mindere mate wordt gevolgd.
R.K. STAATSPARTIJ
VERGADERING VAN DEN
PARTIJRAAD
HERDENKING 25-JARIG BESTAAN
R K. PARTIJ-ORGANISATIE
Tn het Jaarbeursrestaurant te Utrecht is *n
bijeenkomst gehouden van den Partijraad van
de R.K. Staatspartij, onder voorzitterschap
"in mgr. dr. Nolens.
Tot lid van het dagelijksch bestuur in de
vacature jhr. Ruys de Beerenbrouck werd be
noemd mr C. M. J. F. tl o s e 1 i n g te Amster
dam, die tevens werd benoemd tot voorzitter
"in den Partijraad.
In het najaar zal worden overgegaan tot
oprichting van een adviescentrale der R.K.
Staatspartij, voorloopig in eenvoudigen vorm.
In de najaarsvergadering zal de financi-
eele politiek worden behandeld.
Het rapport van het dagelijksch bestuur
der R.K. Staatspartij over de onderhandelin
gen, welke met het bestuur der R.K. Volks
partij zijn gevoerd, werd op voorstel van mgr
Nolens voor kennisgeving aangenomen. De
heer Nolens zeide hierby, dat uit het rapport
voldoende gebleken is, dat de R.K. Staats
partij van groote toenaderingsgezindheid
blijk heeft gegeven.
De heer Heemskerk (kieskring Leiden)
deed eenige mededeelingen over de voorgestel
de regeling door de regeering van het tekort
in het spoorwegpensioenfonds. Hy vroeg,
naar aanleiding van de vrees, die het spoor
wegpersoneel koestert voor het eventueel ver
halen van dit tekort op de winst uit het be
drijf. deze zaak wel by de R.K. Staatsparty
in beschouwing te willen nemen.
Mgr. Nolens stelde voor, telegrammen van
hulde te zenden aan den Paus en de Koningin
waarmee de vergadering onder appiaus in
stemde.
- a een zeer druk bezochte receptie is Za
terdagmiddag een feestvergadering van den
partijraad der R.K. Staatsparty, ter herden
king van het 25-jarig bestaan der R.K. party
organisatie, gehouden.
Openingsrede mgr. W. H. Nolens.
Mgr. W. H. Nolens verwelkomde in zyn
openingsrede allereerst de talryke aanwezigen
in het byzonder de vertegenwoordigers van
de anti-rev. party en chr.-hist., en den afge
vaardigde der Duitsche Centrumparty.
De geschiedenis van den bouw der organi
satie schetsende, bracht spr. hulde aan dr.
Schaepman, aan de voorzitters van den party
raad, de heeren Kooien, Van Wynbergen en
Ruys de Beerenbrouck, en begroette den
nieuwen voorzitter van het partijbestuur, mr
C. M. J. F. Goseling te Amsterdam.
Spr. wees op de moeilijkheden, welke na de
oorlog doorworsteld zyn, op de juridische ge-
lykstelling der byzondere met de ryks-uni-
versiteiten, de financieele gelijkstelling van t
openbaar en byzonder lager onderwijs. De
stoffelijke welvaart is toegenomen, zy strekt
zich uit over groote groepen van personen.
Ons land neemt ten aanzien van het arbeiders
vraagstuk een vooraanstaande plaats in,
dank zy de beide rechtsche kabinetten en het
doortastend optreden der rechtsche ministers
Talma en Aalberse (applaus). De woningtoe
standen in ons land zijn beter dan in welk
land ook. Wat op sociaal gebied geschied Is.
is niet alles ons werk. maar onze partij heeft
daaraan door de ministers,- door de Kamer
leden en de kiezers medegewerkt.
Ook in de komende landbouwcrisis zal de
R.-K. Staatspartij haar stem doen hooren.
4 oor de toekomst heeft die party de
taak haar invloed uit te oefenen. Daartoe is
noodig verruiming van de kennis door studie
op het gebied der wijsbegeerte en der eco
nomie. Moge zei spr. ten slotte, onze partij
na 25 jaar in dezelfde eenheid en met dezelf
de gevoelens op de dan achter haar liggende
bijval) terUgzien' als w« thans d°en, (iuide
Feestrede proL dr. A. H. M. J.
van Rooy.
Vervolgens sprak prof. dr. A. H. M. J.
van Rooy, hoogleeraar aan de gemeentelijke
universiteit te Amsterdam, de feestrede uit.
Hy schetste wat de federatieve organi
satie der Nederlandsche Katholieke kiezers
"tee'00!*" 25 jaren heeft bereikt, stond
stil by de coalitie, en wees op het feit, dat
het Katholieke volksdeel zich al meer en
meer ontworsteld heeft aan den druk van
liberale invloeden en goestesstroomingen.
Spr. herdacht allen, die tijd en krachten
gaven aan het Katholieke politieke werk. Hij
herinnerde voorts aan de jongste reorgani
satie van den Bond.
Een stemming van berustend afwachten,
aldus spr. zou slechte strategie zyn voor
onze Katholieke Staatsparty. Zy heeft voort
te bouwen, onverzwakt en onversaagd, aan
de consolidatie tot één machtig, eensgezind
leger an de aldoor wassende massa der tot
tot stemmen gerechtigde katholieke kiezers
en van hen. die het kiesrecht eerlang ver
werven zullen. Het gist en woelt thans in de
gelederen van bepaalde groepen van .jon
geren Die actie moet als een crisissymp
toom van groei worden beschouwd, dat rus
tige aandacht verdient.
„Jl™™ j heeu Tr' «i' Alkmaar
namens de geheele party den heer mr. J. N
'rli> oc .'er ,8 Th ij ss en, die geduren-
n«S; oprichting der algemeeno
Part ij-organisatie af, bestuurslid en partii-
pennmgmeester is geweest, gehuldigd.
*rn a A" a partü voerxie mr-d
snr J.» T°°Sl_ WaS eC" ald»»
wette 'T!4rt?w van ^roering.
f- TS hfrt' hot bewind is Snoert
door «taats bed en. die zich op het rtand-
Onzl ÏL-?hrw£Iüke plaatsten,
ynze partyen zyn principieel afkeerig van
de wegen der revolutie. Het is een gelukkig
Sa,orm„ I-ohman ra Schwpmin h«ft on-
s regen vruchten gedragen. (Luide
wtnrchon V.I, dc Duitsche Ccntnnnpartij
De hee- Ham acker bracht de scluk-
DE MENSCH-AAP
GORILLA, CHIMPANSEE, ORANG-OETAN
Nu is het uitgemaakt: eerst was er de aap,
toen de menschaap en toen dc mensch (juis-
♦°r misschien: de aapmensch of „aap van
•n mensch").
Iemand, door de N. R. C aangeduid niet
„men schrijft ons", heeft een streep onder
alle theoriên gehaald en met veel geleerde
woorden vastgesteld: eerst waren er drie
apen (soorten dan) en daarvan stammen «la
menschen af.
De Gorilla is de stamvader van de Duit-
srhers en negers; de Chimpansee van da
Fransclien en Spanjaarden en ook van de
Engelsclien (dezen stammen echter af \au
een langarmige aap); terwijl door de aderen
van Japanners, Chineezen en Maleiers het
bloed van de orang-oetan stroomt.
Nu behoeft ge echter niet blij te zijn, dat
ge geen portret hebt van uw betovergroot-
ader, uit vrees dat hij op een gorilla
pardon: Gorilla („men" schrijft nauw-,
gezet de aannamen eerbiedig met een
hoofdletter) zal lijken (ik vermoed ten min-
ste dat wij bij de Duitsche stam gerekend
worden); want het is ai 600.000 jaar geleden,
dat de menschapen betronnen te loopen.
Bn ge kunt er trotsch op zijn, dat Europa
steeds aan de spits der beschaving heeft ge-
staau. Immers:
De allereerste herscnontwikkeling van
den mensch in Europa is te vinden bij
het homo mousterieuses, den holeu-
mensch, die met den holenbeer woonde,
en die den holenbeer heeft weten te ver
delgen door groote rotsblokken, hoven dd
holen, op de beren te laten vallen.
Het aanleggen van vuren, door middel
van vuursteenen voor de holen, ter afwe
ring van wilde dieren, duidt op een latera
hersenontwikkeling.
De allereerste kunstzinontwikkeling
zien wij bij den Aurignacschen mensclt,
dien men gevonden heeft met een schcl-
penketting om den hals en oker (de allcp-
eerste verfstof) naast zich, waarschijnlijk"
voor tatoeëering.
De teckoningen in de holen in het Zui
den van Frankrijk en Spanje, schrijft
men op rekening van den Cro-Magnon
mensch.
De eerste ontwikkeling is dus kracht
ontwikkeling (de beenen), de tweede ont
wikkeling is hersenontwikkeling (het doo
den der beren), de derde ontwikkeling
van den mensch is kunstzin-ontwikkeling
(halsketting en teekeningen).
Nou, dat klopt allemaal als een bus, niet.
waar? Alleen komt het mij zoo voor, dat tt
één tusschenschakel is vergeten. Ik geloof,
om het maar plat en ruw te zeggen, dat do
menschheid een gekruist apenras is, zoodat
de aartskenmerken in elk volk doorheen
vloeien.
Vindt men niet overal, zelfs in de kleinsta
plaats: gorilla's (het zijn nu menschen ge-
worden en dus zonder hoofdletter), groote,
grove menschen met brute kracht; chimpan-
see's van fijner slag, begaafder vaak, maat
ook lichtzinniger of langarmiger: lenig cn
behendig maar ook inhalig en perfide; en in
de derde plaats orang-oetans, terughoudend
en schuw bijna, maar listig en toetastend
als ze de kans schoon zien!
En ze schamen zich hun afkomst niet,
want ze loopen allemaal, heel parmantig;
net als de menschapen van voor G000 eeuwen,
rechtop.
Alleen maar, men dient op zoek te gaan
naar nog een onbekende aapsoort. Want het
is mij niet mogelijk de schrijver van het ge
leerde artikel behoorlijk te rubricecren. Wat
voor een aap van een mensch hij is, dient
nader onderzocht te worden.
ever. en sprak tenslotte de beste wenschen
uit met betrekking tot een duurzame samen
werking tusschen beide jArtyen.
Mr. S c h o k k i n g, het woord voerend*
namens de Christelyk-Historische Unie, zeide
„Gy moogrt trotsch zyn, op de door u be
reikte resultaten, en met eerbied kan wor
den erkend het werk, dat door uw party ia
gedaan. Er is in onzen tyd een pogen om
te zoeken wat vereenigt: ook de politieke
partyen zullen zich niet moeten toespitsen
op wat scheidt, maar op datgene wat ver
eenigt.
De heer Heerkens Thyssen spralc
tenslotte woorden van dank voor de hem
gebrachte hulde.
ORANJE-NASSAUGESTICHT
JAARVERSLAG
Verschenen is het jaarverslag over 1929
van het gesticht „Oranje Nassau" te Mage-
lang, dat zich het lot van ouderlooze, half
verweesde en verwaarloosde kinderen
allerlei godsdiensten, mecremleels uit de mi
litaire kampementen afkomstig aantrekt.
Eind 1929 bedroeg het aantal opgenomen
kinderen 851. Daaronder bevonden zich geen
vreemde Oosterlingen en Javanen, wel een
klein aantal Amboncezen. Met het plaatsen
in betrekkingen en met de «-vamen? was dit
jaar veel succes behaald. Hoewel de stich
ting een jaarlijksch gnuvemements-suhsidie
geniet zijn geldelijke en an«!ere steun zeer
welkom. Dc directeur-godsdienstleeraar, da
heer Van der Steur wijdt zich nog eik® dag
met groote lie.'de aan zijn tank, /even en
twintig jaar is het geleden, dat de heer Van
der Steur voor bet laatst in Europa is ge
weest en Sidert dien tijd is hij onafgebroken
bezig geweest aan de opvoeding van de hon
derden hem toevertrouwde kinderen.
Land- en Tuinbouw.
MOND- EN KLAUWZEER.
De afd Friesland van den Ned. Rond van
Veehandelaren heeft den Minister van Bin-
ficnlandsche Zaken een telegram gezonden,
waarin ten sterkste tegn de getroffen maat
regelen by de bestrijding van het mond- eü
klauwzeer wordt geprotesteerd.
