BRIEVEN UIT DE HOOFDSTAD iulianafeest te eerlijn
BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Bij dagelijksche zending «7<—
Alles bit vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7 h cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaa
No 3435
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936.
MAANDAG 5 MEI 1930
ADVCRfENneSt
Van 1 tot 5 regels f L17^
Elke reeel meer - 0-22V.
Inger a.«deile« lineei-
van 1—5 regels „130
Elke reeel meer
Bij contract belanerijke korting.
Voor het bevragen aan bet bureau
wordt berekend i
10e Jaargang
DJ nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
J,. EENHEID BEVORDEREN,
TWEEDRACHT BESTRIJDEN.
De protestantsch-christelijke pers heeft de
rede, waarmee Mr. Schokking de jaarlijk-
sche algemeene vergadering der Chr. Hist.
Unie oi>eride, veelzins met instemming be
groet; en ook wij hebben behoefte daarvan
met enkele woorden blijk te geven.
Deze instemming en waardeering gelden
natuurlijk in bizondcren zin dat godeelte uit
de rede, waarin gehandeld wordt ov
noodzakelijke eenheid der Christelijk-protes-
tantsche groepen.
Met Mr. Schokking laten wij de hoop niet
varen, dat de twee grootste groepen, de Anti
rev. Partij en de Chr.-Hist. Unie elkander
eenmaal zullen vinden; doch deze scheiding
is bij de veelszins hartelijke samenwerking
lang zoo erg niet, als de ergerlijke en kracht-
brekende splitsing, welke op theologische
geschillen berust.
Wat Mr. Schokking daarover zei is de
behartiging ovenVaard.
„De vraag is gewettigd .aldus de Voor
zitter der Unie. of de verdeeling, die
sedert in meerdere groepen ontstaan is,
niet meer schade dreigt te doen aan de
erkenning en waardeering van het Chris
telijk beginsel voor het politieke leven
onder ons volk, dan aan de doorwerking
daarvan ten goedé te komen.
Ook nu herhaal ik, dat ieder eigen
verantwoordelijkheid heeft te dragen; van
gedwongen of kunstmatig samengaan zijn
wij vijand.
1 Maar in het belang, waarom het hier
gaat, moet de vraag openlijk worden ge
daan, of het noodig is, dat de theologische
verschillen en geschillen hun neer-slag
krijgen op politiek gebied, waar thans
gansch andere tegenstellingen aan de
Orde zijn.
Ik weet wel, dat die vraag niet in een
enkel oogenblik beantwoord kan worden:
maar, ik ken den samenhang tusschen het
kerkelijk leven en ^iat op ander levens
gebied te goed om niet. te weten, dat die
vraag de beste oplossing zou krijgen door
op kerkelijk gebied zelf meer eenheid te
krijgen.
Het ligt niet op mijn weg, althans niet
van deze plaats, om aan ae kerken der
HerVbrrring zelf de vraag te stellen, of
haar de nood van. den tijd niet ter harte
caat ,onr den roep om meer eenheid onder
de Christenheid te verstaan. Maar wel om
elkander te. waarschuwen, dat de hoogt'
waardij van hetgeen Christus heeft ge
bracht ook voor ons staatkundig leven en
het leven der volkeren niet naar beneden
wordt gehaald, maar dit in zijn univer
seels be'.eekenis wordt gezien.
Dit vraagt voor het lieden werk en
worsteling genoeg .waarom de kracht niet
mag worden verspild.
Er is toe te zien, dat het opheffen
het. 'Christelijk beginsel op politiek gebied
niet zijn karakter verliest en den schijn
krijgt let wel, ik zeg niet, dat het zoo
is. maar den schijn krijgt van tot een
Christelijken belangenstrijd te worden
verlaagd.
Het moet den opmerkzanien lezer opvallen,
dat ons blad in de Zaterdagavond-hoofd
artikelen meermalen eenzelfden toon heeft
aangeslagen. Haast met dezelfde woorden,
als welke Mr. Schokking nu bezigde, wezen
wij er op, dat de beste oplossing te krijgen
zou zijn, als op kerkelijk gebied de eenheid
meer nagestreefd werd.
In de politiek echter heeft men de kerke
lijke geschillen als feiten te aanvaarden;
doch de roeping blijft om over die kerke
lijke groepeering heen de eenheid der geloo
vige Protestanten te bevorderen en zoo den
invloed van het Christendom in het publieke
leven te versterken.
Mpt Mr. Schokking willen we ons volk
er steeds weer op wijzen, dat op politiek
gebied. thans gansch andere dan kerkelijke
tegenstellingen aan de orde zijn, opdat de
eenheid onder de Christenheid steeds beter
moge worden verstaan.
NAAR ZEE!
OFFICIEELE BERICHTEN
CONSULAATWEZEN.
De heer K. W. Bech t te Den Haag is be
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij K. b. zijn benoemd tot ridder in de
orde van Oranje-Nassau D. L. Hars, direc.
teur van de strafgevangenis te Utrecht; M
C. Scholl van Egmond, voorzitter van hel
college van diakenen bij de Waalsch-Hor-
vormde gemeente te 's-Gravenhage en P
Kalbfleisch, referendaris, chef der afdeeling I
onderwijs en verkiezingen ter secretarie dn»
gemeente Haarlem.
Bij K. b. is de bronzen eere-medaille, ver
i de orde van Oranje-Nassau, toe
Monster, landarbeider te
Wat hebben wij in onze stad al moeten
worstelen om een goede waterweg naar zee!
In de oude tijden voeren wij de noordelijke
zeegaten door, de Zuiderzee over en kwamen
zoo met de schatten van heel de wereld in
Amsterdam.
Maar de schepen werden grooter en Pam
pus zat ons geweldig in den weg. Wc bouw
den onze scheepskameelen, wc probeerden
de zaak te rekken, maar naar een andere op
lossing, een betere zeeweg, moest worden ge
zocht. Toen hebben wij, of onze vaderen in
dien wij heel precies zijn. een kanaal ge
graven door heel Noord-Holland, van den
Melder naar Amsterdam, en wij hebben ge
vlagd toen het gereed was, maar heel spoe
dig begrepen, dat dit toch de laatste oplos
sing niet zijn kon. Eigenlijk was het groot
NoordHolIandsch kanaal reeds, voor wat
betreft, de groote scheepvaart, ongeschikt
zoo spoedig het gereed was. En in elk geval
was er geen voldoende mogelijkheid voor
ontwikkeling-
De doorgraverij van Holland op zijn
smalst zou de redding brengen en heeft het
gebracht. Men was er in verschillende krin
gen niet zoo enthousiast voor, ook niet in
die van handel en scheepvaart. Niet overal
is de breede blik en de durf. Maar er waren
er die het beter zagen, die de schouders er
onder zetten, die het plan droegen, en ge
lukkig is het gekomen.
De nieuwe weg'naar zee. die nieuwe mo
gelijkheden opende^ en nieuwe rijkdom heeft
gébracht. Ook hier zien wij het beperkte
van onzen blik. Wij hebben geen oogen
blik gerekend op dé zeekasteelen die nu
onze havens aandoen.
Het kanaal is telkens dieper geworden, het
is tweemaal zoo breed als voorheen en wij
hebben herhaaldelijk grooterè zeesluizen
moeten maken. Amsterdam heeft dat niet
alleen hoeven te doen en. te betalen, het is
werk door het Rijk aangepakt, maar wij
hebben, het is wel te verstaan, ons aandeel
ip de kosten moeten dragen.
En nu hebben wij, deze week, de opening
van de nieuwe sluis gevierd. Dat is
een feit een. eenigszins feestelijk herdenken
d. Wat een kloek ondernemen is dit
werk op zich zelf.. Wat getuigt het van de
bekwaamheid van onze waterbouwkun
digen. Wat is het een getuigenis van het
technisch kunnen van ons geslacht.
Maar ook wat spreekt er uit een ver
trouwen in de toekomst. De tijden zijn in
menig opzicht niet moedgevend. Amsterdam
in die ongunst der tijden mee ie
spréken. Maar 'wij weten van ouds dat de
..cost" voor de „baet" uitgaat Dat wij alleen
kans hebben als wij meekunnen, als wij de
beste kansen en mogelijkheden scheppen.
Nu zijn wij om zoo te zeggen, weer ver
onzen tijd vooruit. Zoo als wij nu de ont
wikkeling -van de scheepvaart en den
scheepsbouw bezien, meenen wD dat wij er
zijn. We hebben nu zoo goed als een open
waterweg naar zee!
Nu wacht nog, dat is ook een geschiedenis
van langen adem, een goede verbinding met
Duitschland. Ook ten dezen opzichte ver
wachten wij nu spoedig een beslissing, 't Zij
door een kanaal over Wijk hij Duurstede,
't zij een verbinding door de Geldersche
Vallei. Als dit ook in orde komt, dan eerst
kunnen wij zeggen, dat Amsterdam weer de
beste kansen voor haar ontwikkeling heeft-
Dan zijn de voorwaarden er. Maar dan
zijn wij er nieL Daarvoor is noodig de
zegen van God. Ook hier geldt het zoo de
Heere de stad niet bouwt, tevergeefs arbei
den de bouwlieden. Het is te betreuren, dat
daaraan, ook bij gelegenheden als deze zoo
weinig wordt gedacht en zoo weinig ook in
de officieele speeches over wordt gesproken.
Gelukkig zijn er ook onder de leiders van
ons volk, die er kloek en open vooruitkomen,
ook bU gelegenheden als deze, dat het ver
geefs geslaafd is, als God Zijn hulp aan
het werk ontzegt
Wij bidden die zegen van God voor ons
volk en onze stad af. Ook materieele zegen
kan tot heil van een volk strekken en de.
komst aa.ii het Godsrijk bevorderen. Het gaat
niet altijd zoo, misschien gaat het zelfs
den regel zoo niet, maar als wij die
goede gaven als uit de hand Gods ontvangen
dan kunnen wij er. ook gelukkig mee wor
den. Zeker is er niets in. het leven van onze
aarop wij ons tegenover den Alzege-
naar kunnen beroemen. Wij zijn gezegend,
ook in de moeilijke jaren van en na den
rlog. buiten en boven verwachting. Nog
eiken dag, ook bij de zorgen die wij hebben,
en die niet gering zün, verwonderen wij ons
'it wij er zoo doorkomen-
Van de massa van ons Amsterdamsche
ilk, van de meeste leiders van ons indus-
trieele en commerciéele leven kan niet wor
den gezegd, dat de goede zorgen van onzen
God hen dichter hebben gebracht bij den
Gever van alle goede gaven. Maar het is
eigenlijk geen vraag of zij, die zich Christe-
en ook niet ver en ver tekort zijn
geschoten. Van hen moest allereerst de lof
komen.
God geve dat in de naaste toekomst yan
verbetering ook in dit opzicht sprake kon
zijn. Wij hebben zoo goed als een open weg
naar zee. Mogen wij ook hebben en houden
open vensteren naar Jeruzalem, naar de
anwaar onze hulp komen zal en al
leen komen kan.
TUSSCHEN DE ORANJEBLOEMEN
DE REDE VAN DEN GEZANT
Harcr Majesteits gezant, graaf Van Lim
burg Stirum, had de vriendelijkheid mij
uit te noodigen ter ;,elo---ïheicl van den
21st en geboortedag van H. K. H. Prinses Ju
liana, om den avond van 30 April aan het
gezantschap door te brengen. In tegenstel
ling tot den Javaanschen qvond, dien ik
enkele weken geleden in de "Tauchstrasse
mocht meemaken, gold deze uitnoodiging
uitsluitend voor Nederlanders, die met hun
dames in grooten getale waren verschenen
D.e bestuursleden van den Nederlandschen
Bond in Duilschland yan „Nederland en
Oranje" en van de vereeniging „Hollandia"
waren aanwezig. Met onzen consul-generaal
den heer Wolf zag men alle 'heeren van
het gezantschap en van het-consulaat met
hun dames. De gezelligheid der verschillen
de ruimen werd verhoogd dóór een weelde
oranjekleurigo bloemen cn natuurlijk
was de. nationale driekleur boven het ge
zantschapsgebouw geheschen.
In de groote. zaal. deelde Hr. Ms. gezang
aan de gasten mode,, dat hij voornemens
was uit aller naam een telegrafische geluk-
wensch naar -Nederland te zendon. Vervol
gens teekende hij in. welgekozen woorden
de beteekenis van dezen dag. Hij vertelde
een en ander, oyer de officieele onthulling
van het standbeeld van Juliana van Stol
berg, wier naam onze kroonprinses draagt.
Hij las ons een gedeelte vcor van de toe
spraak. welke de Koningin bij deze onthul
ling heeft gehouden, een vergelijking lus
schen den tijd van Willem den Zwijger en
onzen tijd.: Hij. wenschte onze Prinses v
het .verdere leven de kracht, het geloof'
de wijsheid toe, welke Juliana van Stol
berg wier. naam. zij draagt door Gort
werden geschonken :in tijdén van zorg en
van spanning. Met een drievoudig hoera?
besloten alle gaston deze pakkende v
den. Het muzikale, gedeelte van den a-
was goeddeels, in handen van mej. Meta
Kerdijk, die verschillende oud-Hollandsche
liederen, o.a. „Merck toch, hoe sterk", „Ge-
quetst hen iek van tinnen", en later een lied
van het Koningskind ten gehoore bracht.
Haar accompagnateur speelde twee sona
tes van Chopin op gevoelige wijze.
Toen ik In den laten avond tie recep
tie was oir half 10 begonnen huiswaarts
keerde, lag dé Lützowplatz stil. Omvillekeu
rig vroeg ik mij af. hoé '4 hier 24 uur later
zal uitzien. Dan staat gansch Berlijn in het
toeken van den rooden Meidag, heeft de po1
litie in alle doelen der stad groote moeite
om de orde te handhaven cn zullen de com
munisten probeeren deze té storen!
"n, 30 April 1930.
P. T. T.
HERZIENING GEMEENTEWET
ADRES VAN DE VEREEN. VAN NRD.
GEMEENTEN.
Door de vereeniging van Nedei landsche
Gemeenten is aan de Tweede Kamer der Sta-
ten-Generaal een adres gezonden betreffende
het aanhangige ontwerp tot wijziging van
de Gemeentewet.
AREND VAN AMSTEL.
bonden e
gekend
Westmaas.
LANDMACHT.
Bij K. b. is benoemd bij het wapen der
infanterie tot luitenant-kolonel majoor R. J.
Hoffmann, directeur der normaalschiet
school.
Bij K. b. zijn benoemd tot reserve-eerste-
luitenant reserve-tweede-luitenants J. Zeijl
maker, H. G. Veringa, J. H. Zür Kleinsmiede treffende een onderzoek naar maatregelen
en A. A. van der Valk. met het oog op den oogenhlikkclijken toe
stand van land- en tuinbouw met een redp
REGENT OVER GEVANGENISSEN.
Bij K. b. is aan J. v. d. Molen Tzn. eervol
ontslag verleend uls lid van het college vau
regen «en o«..r ,>r- #pvpnr"<u:wn f0 *r«»t n.
onder dankbetuiging voor de als zoodanig be
DE CRISIS IN DEN LANDBOUW
Zaterdagochtend heeft de Minister van
Binnenlandsche Zaken, Jhr. Mr. C. J. M.
Ruysde Beerenbrouck, in een der za
zijn departement, de commissie be
VLOOmA \LMOEZENIER.
Bij K. b. is benoemd tot vlootaalmoezeaier
pater J. X P. Albade Jelgersma,
geïnstalleerd.
De voorzitter der commissie, Dr. ir. H. J.
Lovlnjc, beantwoordde ministers rede.
In vervolg op een Vroeger bericht over on-
defhandelingen tusschen de Nederlandsroe
postadministratie en verschillende huiten-
landgche postadministraties, over deelne
mipg in de radio-telefonische verbinding mei
Nederlandsch-Indië, weet de H. C». mee te
deelen. dat de besprekingen met de Belgi
sche, Fransche cn Luxemburgsche admini
straties geëindigd zijn en dat als gevolg daar
de verbinding van de genoemde landen
met Indië op 12 dezer geopend wordt.
GELUKTELEGRAMMEN.
In Februari zijn verzonden 11713 geluk-
telegrammen bestemd voor het binnenland;
394 bestemd voor het buitenland en 1 voor
Nederl. scheepsstatipn via de Neder-
landsche kuststations.
De opbrengst der geluktelegrammen over
deze maand bedroeg f 2-413.30. Vergeleken hij
de opbrengst over Februari 1929 valt een
6tijging van f 463.25 te constateeren.
Van de opbrengst werd een bedrag van
f 36.20 beschikbaar gesteld- voor het kinder
t'ónds van het post- en telegraafpersoneel.
LUCHTPOST GRAF ZEPPELIN.
Er bestaat gelegenheid niet'aangeteekendo
brieven, niet zwaarder dan 20 gram, en brief
kaarten, te verzenden naar het luchtschip
Graf Zeppelin, dat bijzondere omstandighe
den voorbehouden, tusschen 10 en 15 Mei
van Friedrichshafen vertrekt voor een tocht
via Spanje en de Kanarische eilanden naai
Zuid- en Noord-Amerika.
De correspondentie moet daartoe voorzien
zijn van een luehtpostetiket en van naam
en adres van den afzender; voorts het op
«schrift dragen: Mit Luftsrhiff Graf Zeppe
lin bis(hier in te vullen een der nage-
noemde landingsplaatsen).
Wordt voor correspondentie, af te goven
te Lakehurst. doorzending met Amerikaan-
sche luchtlijnen verlangd, dan moet hoven-
dien het hiervoor geldende luchtrecht wor
den voldaan en voorts nog het opschrift Mit
Luftpost iq Amerika worden aangebracht.
Boven het gewone internationale port Is
een luchtrecht verschuldigd, dat voldaan
kan worden met gewone Nederlundsciie
frankeer- of luchtpostzegels, hetwelk be
draagt voor luchtverkeer tot Sevilla f 1.10
(per brief) en f 0.55 (per briefkaart), tot
Santa Cruz de Teneriffe. Rio de Janeiro
Bahia (Brazilië) en Pernamhuco, alles f 2.20
per brief en f 1.10 per briefkaart, tot Hava
na (Cuba) en Lakehurst f 4.10 en f 2.20 en
voor luchtpostvervoer Friedrichshafen—Shd
Amerika—Friedrichshafen f 6.50 en f 3.25.
De gebezigde zegels worden op het kan
toor van afzending met den geworien ring-
teekeningsstenipel onbruikbaar gemaakt. Te
Friedrichshafen zal de correspondent e war
den voorzien van een stempelafdruk Luft-
srhiff Graf Zeppelin Sfidamerikafahrt 19'.0
Onvoldoend gefrankeerde stukken worden
niet met het luchtschip meegegpven.
Indien de tocht mocht worden afgebrokn
wordt geen luchtrecht terugbetaald.
L. C. WESTENENK t
Te Wassenaar is overleden de heer L. C
Westenenk, oud-lid van den raad van
Ned.-Indlë.
DE MOBLÏSATIE-SLACHTOFFERS
ONRECHTMATIGE OVERHEIDSDAAD?
Men schrijft ons:
Zooals bekend, is door een lid van
Boud van Mobilisatie-Invaliden en van hun
Nabestaanden de Staat der Nederlanden in
rechten aangesproken.
Goëischt werd een volledige schadeloos
stelling. op te maken bij staat
De'eisclï was gebaseerd op liet feit. dat
eiseher, hoewel gezond in den mil. dienst
geroepen, deze als iqvalide heeft verla
ten en de gezondheidstoestand van. eisjcher
geilurcride de mobilisatie-jaren, tengevolge
van de in den mil. dienst geleden oi
ringen, door slechte ligging in tochtige lo
kaliteiten .tenten en barakken' en onvol
doende behandeling en verzorging, dermate
achteruit gegaan was. dat hierdoor groate
schade voor eiseher is ontstaan.
Waar de Regeering het- g o e d-r echt der
Mobilisatie-slachtoffers steeds ontkent, heeft
de aanhangig gemaakte procedure o.m. ten
doel in rechten uit te maken in hoeverre de
Staat in principe verantwoordelijk is
stellen voor de door hem in dezen gepleegde
nalatigheid.
De Eerste Haagsche Rechtbank heeft
thans een uitspraak gedaan en hoewel
zich hierbij op het standpunt stellende, dat
het verweer van den Staat niet opging, de
eisch ambtshalve niet ontvankelijk
klaard op grond van. verjaring-
De rechtbank nam in overweging, dat ge
daagde, de Staat, o.m. heeft aangevoerd, dat
eischers vordering is in strijd met de Wet,
vermits de Wet van 13 Mei 1927 St.bl. Nr.
161 (tot het verleenen van steun aan mobi
lisatie-slachtoffers) een wettelijke regeling
tr»ft voor gevallen als het onderhavige en
het gedaagde zelfs niet zou vrijstaan buiten
die Wet toe te kennen, hetgeen eiseher bij
dagvaarding vordert.
dat dit verweer echter niet opgaat, daar
zoowel uit de bewoordingen als uit de ge
schiedenis der tot standkoming van deze
wet duidelijk blijkt, dat zij slechts de strek
king heeft om steun te verleenen aan hen,
die krachtens de Pensioenwet geen recht op
pensioen kunnen doen gelden en dat zelfs
het hebben van een .zoodanig recht beroep
op art. 1401 van het Burg. Wetb. niet uit
lui t.
Alzoo uerd het beroep van "den Staat op
verschillende wetten etc. verworpen. De
zaak van eiseher is echter verforen Op de
verjaring een punt, dat door derr Staat (na
tuurlijk met bedoeling (niet naar voren is
'gebracht, doch door de Rechtbank ambts
halve is toegepast.
raag is echter of hier van verjaring
gesproken kan worden- Eiseher toch heeft
tot op heden steeds getracht langs minnelij-
weg een redelijke schadeloosstelling
den Staat te verkrijgen. Bovendien zijn
door eiseher in de dagvaarding geen be
paalde personen genoemd waartegen een
strafrechterlijke vervolging had kunnen wor
den ingesteld. Eiseher is n.l. door het mtl.
stelsel in zijn geheel getroffen, en waarvoor
Staat alleen verantwoorde-
1 ij k moet worden gesteld.
Men krijgt dan ook den indruk, dat de
Haagsche Rechtbank op onjuiste gronden
onnis heeft gewezen.
In elk geval is het standpunt van de
Rechtbank zeer zwak.
Naar wij vernemen zal door eiseher hoo
ier beroep worden aangeteekend
algemeen nederl. verbond
INGEZONDEN UEDEDEELING.
VERSLAG OVER 1929
EEN OPGEWEKTE TOON
Doorzitten
30, GO, Tube S0 cL PUROL
ACADEMISCH GEVORMDE
ACCOUNTANTS
RAPPORT VAN DE STAATS COMMISSIE
Zaterdag vergaderde .tie vereeniging vau
academisch gevormde acrountauts te 's-Gra
venhage, waar prof. dr. N. J. Polak, hoog-
leoraar aan de Nederlandsche Handelshooge-
school, een lezing hield over het. rappori
van de staatscommissie inzake de regeling
van het accountantswezen.
Spr. concludeerde, dat de regeling, welke»
voorbereiding reeds een zekere eenheid in
het accountantswezen heeft gebracht, welke
nooit mogelijk is geweest, aamaardbanr
moet worden geacht.
Bij het debat werden verschillende bezwn
ren naar voren gebracht. De debaters wer
den door den spr. beantwoord.
De vergadering werd o. o. bijgewoond door
de heeren J. K. Heringa, hoofd der afd. han
del en nijverheid; R. II. Sinninghe Damslé,
de voorzitter der staatscommissie, oud mi
nister mr. Bijleveld, en vele leden dier coni-
LANDVERHUIZING
JAARVERSLAG.
Het jaarverslag van de Ned. Vereeniging
„landverhuizing" meldt, dat op 31 Dec.
1929 het aantal leden 292 bedroeg. Over het
algerAeen ondervindt de vereeniging weinig
steun van provincie en gemeente.
Inlichtingen werden verstrekt over de
Vereen. Staten, Canada, Zuid-Afrika. de
Zuid- en Contraal-Amerikaansche landen,
Australië en Nieuw Zeeland. Ned. Oost- en
West-I ndië.
5000 stuks drukwerk werden verzonden
aan personen, die inlichtingen verzocht
hadden en aan 621 personen werden boek
werken uit de studiebibliotheek der Vereen,
uitgeleend.
In 1929 werd van de in 1923 door de regee-
ring verleende voorschotten aan
Het 32« jaarverslag van bet A. N. V kan
een opgewekter toon doen hoeren dan ver
scheiuene vorige. We hebben wel jaren ge
had van grouLer bloei en honger leden ui.
i aar de inzinking en hel gebrek aan eens
willendheid, welke m en na den oorlog het
Verbond lreigd^ te verlammen, zijn zoo goed
ate overwonnen.
Hei Verbond telt 5 groepen. Nederland.
Nederlandsche Antillen, Nederlandsen Indie.
Sur.name en Vlaanderen (alfabetische volg
ordel, voorte 7 zelfstandige afdeeliugen
Bloemfontein, Kaapstad, Londen, Nieuw
Nederland (New Vork), Roemenie, Tsjecho
Slowakije en Weehen en 50 veétegeiiwourdi
gerschapDen. Het ledental gi-ng met 99 \oijr
uit en bedrqeg op 31 December 1929 9550.
Van hetgeen liet Hoofdbestuur in 1929
deed, teekei.eu we het volgende aan:
Lr werd een commissie gevormd, ondei
leiding van den algameeucn voorzitter, be
staande utt twee Noorl en twee Zuid Ne
derlunaders, om eën fonds te stichten tot be
vordering van den verkoop van Nederl .nd-
scbe boeken in België.
Er wordt gewerkt aan de voorbereiding
van de uitgaaf van een lijst van Nederlani
sche wetenschappelijke werken, die den om
vang van ecnMioekdeel zal krijgen en vjor
de samenstelling waarvan het Dag. B.stuur
een deskundige' uit de boekenwereld bere.-J
heeft gevonden.
De Commissie voor Lezingen in Viaaride
ren noodigde voor den w inter 1929—1930 als
sprekers uit de dames M. Cpuperus en dt
E. C. van4)orp en de heerun J. van Klsuck-"
en prof. G. Gonggrijp. Hun optreden werd
im Vlaanderen zeer gewaardeerd.
Wat deze sprekers rnct het woord deden,
deden onze lantaarnplaatjes met het stil
staande, onze rolprenten met het bewegende
beeld. Unze verzameling op dit gebied on
derging belangrijke jitbreiding door schen
king of beschikbaarste.ling van regeer;ngs
films, een rolprent van de Zuiderzeewerken,
een betreffende Rotterdam enz.
Gcldelijken steun verleende het Hoofdbe
stuur aan instellingen als bet Hollandseb
Instituut te Fran kiert aan de Main, de Ne
derlandscbe Leerstoel aan de Universiteit tf
Londen, en steun in aen vorm van leer
studieboeken aan de kort geleden gesticht
studiecommissie van het Vlaarr.sch Kcono
misch Verbond. - Nederlandschen leer
gang, welken de héér Ph. R. Hugenholu
aan de Han l6lsschool te Liverpool sedert
eenige jaren" geeft cn de boekprijzen i or
examens, in Zuid-Afrika afgenomen.
Het A. N. V. richtte met' do N. Z. A. V.
wederom Zuidafrikaansehe studentendagen
in, die dit jaar in Zeeland .werden gehouden
Wij namen ook het initiatief voor het in
zamelen van bijdragen tot behoud van oude
molens in Franscti Vlaanderen en op ver
zoek van de afdeeling Kaapstad voor de op
richting van een gedonkleeken voor den
stichter van Stellenbosch, gouverneur Sir.ion
an der Stel. Een briefwisseling werd inge
leid tusschen Dielschere over de heele we
eld op aanstichting van een Afrikaanscb
jngmensch, dat „baie gretig" was om scbrif
telijk te „geselsen" met stamvenyanteh; wij
M-lcenen daarbij onze medewerking.
Het „Comité voor Nederlandsche kinderefi
den Vreemde", opgericht in den oorlog
(in 1916), verzocht aan het A. N V. zijn ar
beid te willen voortzetten, waaiwoor het don
eaarae zijn bezittingen beschikbaar stelde
Het gevolg was dat het hoofdbestuur eun
Fond6 met gelijkluidenden naam kon instel
len_ met een aanvankelijk kapitaal \.in
15.000, onder beheer eener commissie, wel
ke voor de eerste maal werd samengesteld
mevr. W van Ilooff—Gualthéric van
Weezei (Bussum) en de heeren kol. H R
Boere-* (Bussumi, nu~. B. de Gaay Fortman
(Amsterdam), W. F. van Ileusden (Amsler
dam) en E. A. Veen (Zaandam). Het eerair
jaar van haar bestaan zijn geen aanvrat i
om sieun voor behoeftige NederlandscÖ*
kir deren in den vreemde ingekomen.
Mocht de groep Nederland in 192S slecht®
een stijging van het ledental met 5 boeken,
in 1929 ging het met 193 vooruit, 'zoodat uei
op 1 Januari 1930 5914 bedroei:.
Door het bedanken va'p prof. dr. A.' A Min
Schelven alS voorzitter en den beer F. J M
Tonino als penningmeester, werden in hun
plaats benoemd de heeren J. N. Patlist (voor
zitter) en F. Hev6enbach Ipenninsmeester'
Het aantal afdeelingen der groep bleef 36
Be balans en winst- en verliesrek uiin^
sluiten met een overschot van ƒ320.25
De inkomsten van het steunfonds bedroe
gen bijna ƒ5000 en de regeeringssubsidie
f 10.000
Het kleine saldo werd a>lleen verkregen
door de uiterste zuinigheid ie betrachte.i en
veel nuttige plannen ter zijde te Iclt-tm: en
veel aanvragen om «teun af te wijzen.
Deze toestand is zter in het nadeel var. de
Nederlandsche cultureele belangen. Het b.-
hoeft mitsdien geen nader betoosz. dat ,tr-
sterking der geldmiddelen een dnng.-nde
eischis.
«les Zondags,
rijders probe
Rottcrdamscl
u's, die de «'roentcn uit het
de booten te Rotterdam bren
ge allen niet kunnen
spreken dan niet eens van
ui neer \aak lange rijen wiel-
I) over den k.-islag naar de
badplaats te fietsen,
wijze van „wegonderhoud"
de komt is dringend noodig.
DE MAASDIJK
PROV. STATEN VAN Z.-HOLLAND
ZOLIERZITTING OP 27 NEL
De Prov. Staten van Zuid-Holland zijn in
aerate gëwnne_ zitting bijeengeroepen tegen
Din-dag 27 de'z u-, des v.m. te 11 uur, in de
vergaderzaal der Eerste Kamer.
De Kccdekerksche brug.
«•cd. Staten stellen aan Prov. Staten voor
in \er3and met vernieuwing van de Kou-
d.-kerksch - brn waardoor eenige vcrleg-
ging van bet Jaagpad langs den Rijn aan
'de Un.vrwuiid i zjde noodig is geworden,
eeii terrein tc liazerawoude aan te koopen,
groot 90 c A
Steun voor AmmerstoL
tied. SiaP-n stellen \oor den financieelen
pig w eder u den tijd van vijl jaren voort
PetrjlcnnKaven te IJssslmonde.
ui.met dei
ging „OAdi.
Ovcrflakkce
voor de jarei
nog met den
leg te treden
ln zijn de.
nisier tc kenn
l uiterste westen \an
gemeente Rotterdam,
odig maakt de hoof.t-
>r riakkee.
de tcreenl-
\estigd
i 1931 qci
350 per jaar.
Dc Reeuwijksche j
lo'bben overgelegd een af
schrijven door de Werkcotn-
R.'K.' Boerrn- en Tumdcro-
«Iroopniaking van de Iteeu-
upwijkscbe plassen, waarin
aan liet college verzoekt al»-
lostcr van Defensie in over-
reffend bericht heeft da-mi-
gegeven, «lui naar zijn mee-
tegenheid me| in een zooda-
gekomen, dat voor overleg
eerd
i\ ijtci
nderzock zou moeteu
het mogelijk zou zijn
eenige verlichting to
op dc
bereiken.
Al bestaat derhalve de mogelijkheid, dat
de kosten van uitvoering der droogmaking
wellicht eenige vermindering zullen on.Ier-
gaan, indien althans vorenbedoeld overleg
daartoe zou leiden, achten tied Staten toch
bren-
VEREEN. VOOR CHR. GEZOND
HEIDS- EN VACANTIEKOLONIEN
DE JAARVERGADERING.
Dez
da gei
int van dez>
te Utrecht geh
h vu. de Vooi
(le afgevaardig
stellenden well
dank baarheid
worden tcruggi
ran. Km. werd
loniehtiizcn V
aan Zee kwam
rd de Algemeene Vergade-
enlging in Hotel Terminus
en, In zijn openingswoord
1 Ds. II Hogerzeil,
ib-r afdeelingen en belang
Hij deelde mede. dat met
liet afgeloopen jaar kon
n. Een groot aantal kindo
sozonden naar do vier ko-
liet Zeehuis te Egmond
er aanvraag dan er plaats
elders
De" rekel
•fsehriH
methode. Do spr
(«•hU-
ii Op d. O
:cnd nood-
uis Zonnt-
•t worden.
XX) noodig zijn.
isten. na ruime
inventaris slut!
i f 3726. De be-
[gesteld. In het
liMe\rouw A>
s t u n i
I)
koloi
Nog steeds is de kwestie tusschen
Hoogheemraadschap Delfland en God Sta'
ten van Zuld-Ho|lmi«l, nopens de verbetering
van den Maasdijk niet tot een oplossing ge
komen.
Hierdoi verkeert deze hoofdverbindings
weg tusschen Rotterdam—Schiedam—Vlaar
dingen en den Hoe': van Holland met - on
groot deel van het Westland in een zoodam
gen toestand, dat hij vooral voor wielrijders
gevaarlijk genoemd moet worden. Men on
derhoudt den weg met keislag. dat kwistig
over den weg gestrooid wordt, op sommige
plaatsen meer dan 10 c.M, dik. Het wegdek
verslindt banden. Naar we va:, de W, S. M.
granten, f 182.91 terugbetaald, zoodat thar-s vernamen zijn de banden, na pl.m. 20.000
f 3102,86 is afgelost van het totaal voorge- K.M. afgelegd te hebben, totaal vernield, ter
schoten bedrag hd. f 13.738.40. I wijl zij op andere'wegen pl.m. 60 000 K .M. heeft de lh
De rekening sluit met f 20918,39. loopen. De weg is voor wielrijders zeer go couvert V-n n t
Vestiging van Ned. landbouwers in Nieuw vaar lijk, tengevolge van veelvuldig slippen, den, 1 - h kh.iur
Guinea, meent de vereeniging te moeten De weg is er smal, en door het zeer «liukke Kruis, voor de an
ontraden. I verkeer, vooral ia don zomer, door da tal-[zou
werd éen be
door Dr. I™
Geneesk. «m*.
i to
ld t»
mnleiding \nn het gesprokene
llonde vragen gesteld, wanroo
rlrn spreker went geantw«x»r«L
erd «Ie vergadering door den
«'-rn j van Pans.en
's-GRAVENZANDE. Nanr
ememen
Ier he! cmleau onder
is -le hurgenj aangrho-
steld aan het Groene
haffing van een h«v*tc