IMrnwf ^Teiftsdje <£mrmi
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
XBONNEUBNTi
Per kwartaal f3.25
fReschikkingskosten 015)
jer week 1
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche sending »6-—
Bij dagelij fcsche zending
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad TA cent
Zondagsblad niet afzondcilijk verkrijgbaar
No 3029
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936.
DINSDAG 22 APRIL 1930
AOVCBlENTlCK:
Van 1 tot 5 regelsfL17V5
u'ke regel meer 0-22'
Inger aede-leriineei.
van 1—5 regels 2J0
Elke regel meer
Bü contract belangrijke korting.
Voor liet bevragen aan bet bureau
wordt berekendf 818
10e Jaargang
flit nummer bestaat uit VIER bladen
VERMINDEEDE BELANGSTELLING.
Is het waar, dat de laatste jaren de be
langstelling der ouders voor het Christelijk
onderwijs afnemende is?
Wie acht slaat op de tockencn der tijden
cn zijn oog niet sluit voor de werkelijkheid
zal moeten toegeven, dat in vele kringen
ontbreekt dat warme meeleven, dat de eerste
liefde kenmerkte en nauw verwant was aan
de taaie worsteling, die de Christelijke
school in haar strijd om het bestaan moes-
doormaken.
Op deze zaak de vcrachtering in de toe
wijding voor de zaak van het Christelijk on
derwijs vestigt ook het Bestuur der Unie
,,Ecn School met den Bijbel" de aandacht,
diè haar grondslag heeft in den schoolkamp
en door wier initiatief zoo menige Christe
lijke school verrees.
Wel mag men op vele plaatsen roemen in
een druk bezoek der ouderavonden, doch er
zijn ook scholen, waar het meeleven in den
gang der eigenlijke schoolzaken vrij gering
is en men de leiding zoo goed als geheel in
handen laat van het bestuur.
Het spreekt van zelf dat, wanneer tie
ouders zelf hun belangstelling in het onder
wijs niet tonnen en hun invloed op de za
ken der school niet doen gelden, er van de.
leuze „de school aan de ouders" weinig te
recht komt.
Wij weten wel, dat gelukkig aan zeer vole
scholen het aspect anders is en men zich in
een ODrecht meeleven der leden mag ver
heugen.
Wij weten ook dat voor de verminderde
belangstelling hier en daar meer dan -én
grond is aan te voeren, die het betreurde
verschijnsel verklaart.
De financieele gelijkstelling bracht ru-mte
en eischte niet meer die uiterste kraclils-
inspanning en die telkens weer terugkcercn
de offers, welke voordien een geregeld be
roep op de ouders noodzakelijk maakten
De voortschrijdende overheidsbemoeiing
uitvloeisel der Lageronderwijswet 1920
duwde de zelfwerkzaamheid der voorstan
ders van Christelijk onderwijs een heel eind
terug cn werkte in meer dan één opzicht
verlammend.
Daarbij komt dan dat in de steden, waar
zich het verschijnsel der verminderde be
langstelling hoofdzakelijk doet gevoelen,
nooit in die mate van een geregeld contact
kan sprake zijn als op het platteland, hei
geen trouwens ook blijkt uit allerlei andere
uitingen van verenigingsleven.
Met dit alles moge veel zijn verklaard, het
verschijnsel zelf blijft niettemin verontrus
tend.
Wel is er geen reden om eraan te twijfelen
of. mocht ooit opnieuw de zaak van hel
Christelijk onderwijs in don druk komen,
zich de toewijding en liefde alom op verras
sende wy'ze zal openbaren, doch dit nepnu
niet weg dat de stille gerustheid verrader
lijk werkt.
Wil men een zaak van harte dienen en
steeds paraat zijn, dan is teruggang m daad
werkelijke toewijding daarvoor niet dc meest
geschikte voorbereiding.
Het Bestuur der Unie doet dan ook goed
werk met een enquête in te stellen naar de
oorzaken der verflauwing, teneinde straks
middelen ter verbetering te kunnen over
wegen.
DR F. G. WALLER
EEN ONDERSCHEIDING.
Ter gelegenheid van tien TOsten verjaar
dag op 19 April van Dr. F. G. Waller
heeft het bestuur van de Yerceniging „Ne-
derlandsch Fabrikaat" aan den heer Waller
aangeboden de hoogste onderscheiding, wel
ke door de Vereeniging kan worden toege
kend, n.I. de verguld zilveren legpenning
der vereeniging, als blijk van waardeering
voor hetgeen de heer Waller in verschillen
de opzichten heeft verricht in het belang
van dc Nederlandsche industrie.
BLOEMENFONDS
TEGEN OVEF.DADIGE BLOEMENHULDE
In Juli van het vorige jaar werd reed»
bekendheid gegeven aan de plannen, die
bij enkele personen bestonden om ecu ver
eeniging op te richten, ter. eu.do «ir over
daad in het geven van bloemen bij bcgra
fenissen cn sommige jubilea tegen te gaan
en te trachten bet publiek er toe le hren
een, om op eon andere, m»or waarnige
v.ijzc uiting te geven aan gevoelens vat.
liefde, waardeering, hulde of vriendschap,
opdat de alsdan vrijkomende geiden zouden
kunnen werden gebruikt ten bate van
ouden van .lagen van alle gezindten, in bel
bijzonder „o invaliden onder ben.
Het voer'.Jopig comité, hetwelk zich ge
vormd ha.' om di mogelijkheid van oprich
ting te c. 'jrzocken, koos eerst den naam
Herde fonds voor de vereeniging; om
verscWende redenen werd deze naam ver
anderd in „Bloemenfonds", onder welken
naam thans de Kon. goedkeuring is ven
kregen en onder welken naam de vereeni
ging zich bij het publiek komt presenteeren
In het algemeen zal de vereeniging op
dezelfde wijze werken als in Zweden ge
bruikelijk is, d. w. z. wanneer door perso
nen, die met doel en streven van het Bloe
menfonds sympathiseeren, een gift wordt
gezonden in plaats van bloemen te geven
bij een bepaalde gelegenheid, dan woivl'.
hiervan door de vereeniging aan de betrok
kenen (nagelaten betrekkingen of jubilaris)
kennis gegeven door toezending van een ar
tistick uitgevoerd album, waar de naam
van den gever (geefster) wordt vermeld,
natuurlijk zonder vermelding van de gift.
BOND VAN NED. HERVORMDE
J. V. OPG. G.
EEN OVERIJSSELSCEE LANDDAG.
Door den Bond van Ned. Herv. Jonge!.-
Vereen. op Geref. grondslag wordt een Over
ijsselscbe Landdag gehouden op Hemel
vaartsdag a.s. De Landdag wordt gehouden
op „Den Oosterhof" .te Rijssen. Als spre
kers zullen optreden Ds. B. G. Steenbeek
van Woerden, Ds. W. W e s s e 1 d ij k van
Den Ilam, Ds. A. de Geus, Bondssecreta-
ris te Huizen en Ds. J. Kraaij van Olde-
broek.
H. T. M. EN Z. H. A. M.
NIEUWE PLANNEN.
Zooals we reeds eerder meldden, voeren
de H. T. M. en dc Z. H. A. M. onderhande
lingen over een beperkten dienst Waalha
ven—Srheveningen. Ook de C. A. B., die
van Delft op Rotterdam rijdt in aansluiting
op den Iranidienst der H. T. M., is in do
plannen betrokken.
De H. T M. heeft ook vergunning voor
een autobuslijn SchiedamRotterdam aan
gevraagd. De aanvrage zal 25 dozer voor Ge-I.
Staten worden behandeld.
NED. ROODE KRUIS
ONDERSCHEIDINGEN.
Vanwege het Ned. Roede Kruis zijn do
volgende onderscheidingen verleend:
liet kruis van verdienste, aan: W. C. J. J.
baron van Voorst tot Voorst, J. H. E. dc
Vries, Mr. P. Bijl. W. C de Moov, E. Scheps.
M. J. W. Rienks, J. A. Feenstra, E. W. Wy-
naendls Francken-Dyserinck, L. J. Kuyck
en L. J. Fro nek.;
do medaille van verdiensten in zilver aan-
L. A. Roel, J. .T. G. van dor Kort, M. F. H
Smitshuizen, K. F. H. Rönhekamp, F C. II
van dor Does, J. Buitenhuis, A. Snijders, Tli
Schmidt, F, Schotte, P. C. L. Dekker en A
Brender a, Brandin;
de medaille van verdienste in brons aan:
P. van der I.aan, P. C. Westera, A. Storm
L. van Jaalen, J. Huismap, C. N. Weeda, L
Westkamp, A. Vcrlinde en H. Cuhfus.
HONGAARSCHE
ONDERSCHEIDINGEN
AAN LEDEN VAN EET KINDERCOMITÉ.
Op verzoek van den Hongaarschen gezant
te 's-Gravenhage, Z. E. Törofc de Bela, is
dezer dagen de secretaris van het Hongaar
sche Kindercomité de heer Jos. Krab door
Z. E. in audiëntie ontvangen. Namens de
Ilongaarsrhe regcoring heeft Z. E. het Kin
dercomité dank gebracht voor alles, wat in
Nederland gedaan is voor de arme nood
lijdende l-Iongaarsche kinderen. De gezant
wenschte het comité geluk met zijn vrucht
baren arbeid en stelde or hoogen prijs op de
volgende door don Hongaarschen minister
president verleende onderscheidingen van
het Hongaarsche „Crux Rubrica" te kunnen
uitreiken:
Kruis van Verdienste: Jos. Krab, Amster
dam, Chr. van der Bilt (Haarlem), F\ G.
Schimmel (Velp), W. Velsing (Vinkevccn).
Medaille d'Ilonneur: Mevr. M. KrahHef
fen. mevr. A. Bangert, mevr. A. Vredevoort
(Amsterdam), mevr. M. Wagemans (Maas
tricht). mevr. A. Jurgens— Berchcm, F. Ber
trams (Roermond) en de heeren G. N. Olst
hoorn. A. Ratte, J. Knippenberg, H. Wennen.
A. Postma, II. Snijdcwind (Amsterdam). G
Verbiest (Tilburg), J. Leisink (Enschedé),
W. Westerman (Sneek), B. Plegt (Olden-
zaal), Py Maas (Rotterdam), G. B. Picpct
(Glancnberg), P. van Doornik (Alkma&r), li
van der He-ydcn (Den Haag).
Bij den secretaris van liet Comité is tele
grafisch bericht intvangen dat het Kruis van
Verdienste alsnog is verleen/, aan de heeren
P. de Roos en J. Kuilman, beiden te Am
sterdam.
HET PRINSELIJK WAPEN
Z. K. H. de Prins der Nederlanden hoeft
vergunning verleend tot het voeren van zijn
wapen aan: J. W. Bertrand, kapper te
Hocnshrock, A. Citroen en S- K. Citroen
leden der firma Roelof Citroen te Amster
dam cn 's-Gravenhage; J. Rittcr, kapper,
firma J. Ritter te Amsterdam: J. II. L. no-
d i n g. brood-, koek- en bankethakker te
Wychen; A. A.Schuurmans, kunstvuur
werkfabrikant onder firma J. N. Sch uur
mans te Leeuwarden; J. van Vliet, fa
brikant van mandenwerk en rieten meubelen
onder de firma Ferdinand van Vliet te
■s-Gravenhage.
AUTOBUSDIENSTEN
IN NEDERLAND
BELGIE VRAAGT EEN RAPPORT.
Door den heer Lippens, Belgisch minis
ter voor verkeer, is aan den secretaris van
den Ned. Bond van autobusdienstonderne-
mers, den heer Kraak Steemann, om
een rapport over .iet autubusbedrijf in Ne
derland gevraagd.
NEDERLANDSCH CHRISTELIJKE
PERSCOMMISSIE
Naar wij vernomen zal het Persbureau,
uitgaande van de Nederlandsch Christelijke
Perscommissie, Donderdag 1 Mei a.s., 's mid
dags, 2 uur worden geopend, in een der za
len van het Jaarbeursgebouw te Utrecht.
Als sprekers zullen optreden prof. dr. A.
van Veldhuyzen te Groningen en prof.
dr. A. II i n d er e r te Berlijn.
Voor ecnigen tijd gaven wij reeds eenige
mededeelingen over deze Perscommissie.
Als lei 'er van het Persbureau zal optredén'.
dr. H. W. v. d. Vaart Smit te Zwijn-
drecht
Wij vernemen verder, dat er een samen-
spreking heeft plaats gehad tusschen de di
recties dor Christelijke dagbladen in ons
land. inzake de aan te nemen houding te
genover dit Bureau. Nederland toch ver
toont op het gebied van de Christelijke Pers
een -geheel ander beeld dan het buitenland.
Met.deze historische ontwikkeling moet re
kening worden gehouden. Ook dient de po
sitie van de Christelijke Pers tegenover de
nict-Christelijke Pers goed te worden afge
bakend ei) in 't oog gehouden. Indien men
alleen let op het woord „Christelijk", zou er
groot misverstand kunnen rijzen. In "t be
stuur toch van dc Nederlandsch Christelijke
Pers-Commissie hebben z'tting genomen, om
nu eens een bekende onderscheiding te ge
bruiken, zoowel orthodoxen als vrijzinnigen.
Ons wordt medegedeeld, dat de directies
der Christelijke dagbladen binnenkort van
hun standpunt in 't publiek kennis zullen
geven.
CENTRALE VEREENIGING
GEZONDHEIDSKOLONIEN VOOR
ZWAKZINNIGEN
VERSLAG OVER 1929.
Aan het verslag over het jaar 1929 van do
Centrale Vereeniging voor Gezondheidskolo
nies voor Zwakzinnigen ontlecnen we, dat
het aantal verplcogdagen, in 1912 slechts
500, steeg in 1920 tot ruim 10.000. 1927 g?if
ruim 12000 cn 1928 11000 verplcogdagen.
Voorts kan vermeld worden, dat onder lei
ding van den architect J. B. Fels e.jn
nieuw gebouw „Groot-Zonnroord" is verre
zen, plaats biedend voor 3(5 kinderen en vol
kótnon naar dc cischeu van moderne verple
ging ingericht.
liet aantal aangesloten vcreenigingen stcc-g
van 22 tot'25:
De beide huizen Zonneoord cn Sunny-
Homo waren gedurende 1929 voortdurend in
gebruik cn voldeden uitstekend.
Op dc .algemeen© vergadering van 13 April
werd in dc plaats van den overleden voorzit
ter gekozen do lieer Mr. J. B. F. van LI a s-
scl t te Den Dolder. Herkozen werden Mevr
M. van Wagcnbur g—P o v e 1 en de hoe
ren J. Bakker, M. C. M.deGroot, A. J
Schreuder cn P. Linthorst. Tot lid
van den raad van toezicht werd herkozen
de heer G. J. V o s.
De Rijkssubsidie, die oorspronkelijk f 0.50
per verplccgdag bedroog, is thans tot min
der dan dc helft teruggebracht (f 0.1S per
verpleegdag).
Het aantal verplecgdagcn bedroeg 1G75G
tegen 14222 in het \orige jaar.
De leiding van het Koloniehuis was io
handen van Mcj. C. J. Bart el ds, terwijl
Zr. C. Q. C a 11 e n b a c h als adspirant-direc-
trice werkzaam was.
Dc Kolonie-arts dr. J. A. v. d. Vliet ver
zorgde dc zieken onder de verpleegden en
verpleegsters.
P. T. T.
Het telegramtarief voor Suriname via
Haïti, dat op 1 Nov. 1929 van f 3.05 op f 1.70
verlaagd werd, zal op 1 Mei a.s. worden ge
bracht op f 1.25. Deze tariefsverlaging zal
eveneens over de nevenwegen New-York-
radio en Ilaïti van kracht worden.
BOTER EN MARGARINE
OM EEN MENGVEKBOD VERZOCHT.
De Algcmccnc Nederlandsche Zuivelboncl
(F. N. Z.) hoeft zich mot een adres tot don
Minister van Binncnlandsche Zaken gericht,
waarin dringend verzocht wordt, zoodanige
maatregelen te nemen dat er een eind kond
aan dc mogelijkheid om boter en margarine
te mengen en dit mengproduct als melange
in den handel te brengen.
Adressant grondt zijn verzoek o. a. op het
feit dat dc melnnges zich gemakkelijk lcenen
om het publiek in den waan te brengen dat
het boter koopt, terwijl het in werkelijkheid
te doen heeft met ccn product dat voor min
stens 85 pet. uit margarine bestaat.
MR. J. BRUNT
EEN BURGEMEESTERS-JUBILEUM
Het zal op 1 Mei 25 jaar geleden zijn flat
de hoer J. Brunt tot burgemeester van
's-Gravcnznndc werd benoemd.
TE MAASTRICHT
EEN KOLENBEURS
Dc zeer gunstige ligging der gemeente
Maastricht in het centrum van drie groote
industrie -en kolengchiedcn t.w. het Zuid
Limhurgsrhe. het Kempensche cn het Rijn
en Ruhrsche, heeft de Kamer van Koophan
I dol doen overweg n of het niet aangewezen
I wns te Maastricht te komen tot oprichting
cencr knlcnbcurs.
Teneinde een advies over de meest effec
tieve uitvoering dezer plannen te bekomen
zal er onder leiding der K. v. K. ts Maas-
Jtrieht op Maandag 28 April a.s. des avonds
8 uur in „Dominicain" cone bespreking ge
houden worden.
UNIE EEN SCHOOL MET DEN BIJBEL
ALGEMEENE VERGADERING
TE UTRECHT
„DE BELAXGSTELLIXG DER OUDERS
VOOR HET OXDERWIJS IX DE SCHOOL
HET D$X BIJBEL
Vandaag werd in „Kunsten cn Weten
schappen" tc Utrecht dc jaarlijksche alge-
meene vergadering gehouden van de Unie
„Een School met den Bijbel."
Van de morgenvergadering onder presi
dium van D r. K. Dijk. van Den Haag,
hopen we in ons blad van morgen verslag
te geven.
In dc middagvergadering hield D s. T
Barbas, Ned. Herv. predikant te Hengelo
(Gld.) een referaat over het onderwerp: „Do
belangstelling der ouders voor het onder
wijs in de School met den Bijbel."
Referaat Ds. Barbas.
Spr. ving zijn rede aan met de herinne
ring, dat het woord Christelijk zijn beteo-
kenis al lang verloren heeft cn bij een ver
vanging van do omschrijving Christelijke
school door School mot den Bijbel de naboot
secrkunst ons hier peen parten meer speelt.
Onmiddellijk weet ieder, aldus Spr., wat
hij aan onze school heeft In den Bijbel ligt
't principieele, essentiëele onderscheid, 't
daadwerkelijk verschil in geest en hoofd
zaak. 'tGaat om mét of zonder Bijbel.
Deze omschrijving plaatst ons met beide
voeten op den l>odem èn van don Doop cn
van de Reformatie èn van den Schoolstrijd,
wat kort door Spr. wordt toegelicht.
Er ligt een nauw verband tusschen Spr.'s
onderwerp en het onderzoek, dat het bestuur
der Unie dezer dagen heeft ingesteld: le.
naar het meeleven der ouders met de school;
2e. naar de oorzaken van dc verslapping der
belangstelling; 3c. wat er kan gedaan wor
den om de belangstelling te verlevendigen.
Bij dit onderzoek gaat 't bestuur der Unie
uit van het eenvoudig weg zonder meer ge
constateerde feit. dat in de laatste jaren de
belangstelling der ouders voor dc scholen
met den Bijbel afneemt.
Inderdaad valt i.z. de
belangstelling der ouders
over het algemeen genomen een inzinking
een verslapping waar te nemen, dre na
tuurlijk veel bedenkelijker zijn dan een
achterstand cn een tekort.
De zaak is tc ernstig om niet onze volle
aandacht tc vragen, ons met zorg te ver
vullen en te doen speuren naar de oorzaak
(of denkelijk wel meerdere oorzaken) van
dit euvel, om niet ten slotte cn dit zal
wel het allermoeilijkste blijken ons te
bezinnen op middelen om het kwaad te
stuiten, te keeren en te bezweren en verdere
schade en dreigend gevaar te verhoeden en
voorkomen.
Wat de belangstelling voor de school mei
den Bijbel betreft staan wc op het zoo ge
vaarlijke Laodicea-peil.- lauw en flauw. F.u
dat, terwijl allerwegc een herleefde actie,
een vernieuwde propaganda voor do open
bare school valt waar te nemen. Links en
rechts komen afrioeliflgen van „Volksonder
wijs" als paddestoelen uit den grond. Allo
hens worden aan dok geroepen om het schip
der openbare school, van allo zijden bedreigd,
zoo goed en zoo kwaad als het gaat, drijvende
te houden. Dc ratten springen er nog niet
naar bijten aan alle kanten grimmig om
zich heen, op zelfbehoud voortdurend be
dacht.
Spr. wijst op dc
oorzaken
'an deze mindere belangstelling. In dagen
an strijd leeft het beginsel sterker cn thans
blijkt overduidelijk dc waarheid van: 't Zijn
sterke heenen, die do weelde dragen!" De
geschiedenis van het Christendom met de
tegenstelling van de dagen vóór en nó Con-
stantijn den Groote en onze vadcrlandsehc
geschiedenis uit dc 17e en ISc eeuw herhalen
zich in orze sclinol-gcsrhiedenis. Uiterlijke
oorspocd bleek innerlijk verlies.
Den ouders wordt het thans te gemakkelijk
gemaakt en alles letterlijk wordt hun uit de
handen genomen. Zij hebben bun kind maar
op de schoolbank te doen plaats nemen en
dan gaat alles verder als op rolletjes en van
;n leien dakje.
Dan is daar verder als oorzaak de sterke
inmenging en bemoeiing van de overheid.
in verhand met de gelijkstelling van
haar kant «eer begrijpelijk, deed toepassen
den hekenden regel: „Voor wat hoort wat",
"n de school met een sterke zilveren koord"
door artikel op artikel der wet aan zich
hond. zoo. dat de ouders tuin zeggenschap cn
vrijheid, hun recht en invloed moesten in
boeten en prij9 geven.
Tot twee malen toe heeft onze schoolwet I
geving zich aan hetzelfde feit vergrepen cn
zich bezondigd door in te gaan tegen on. i
heilig beginsel, toen zij èn In 1878 èn in 1920
de ouders inzake de school buiten de vv
stelde.
Zoc!-«g da ouders telf piet mogen u:t l
maken, wat goed is voor hun kinderen,
blijft er flagrante strijd tegen het oude be
ginsel der „vrije school".
Alles in de verhoudingen onzer school
wereld is zoo vermaterialiseerd. Zoo drijven
gezin en school, deze twee, die elkaar zoo
noodjg hebben en feitelijk onlosmakelijk en
onafscheidelijk, als moeder en kind, samen-
behooren, ieder op eigen Lompas op dc zee
van de schoolwereld.
Wat is er nu te doen, om in dezen de
belangstelling van de ouders weder wakker
te roepen en levend te maken?
Spr. noemt verschillende
middelen,
die een zekere waanlo en beteekenis hebben.
Daar zijn schoolbesturen, waarin
geen of bijna geen ouders zitting hebben;
toen deze bestuursleden voor het eerst
werden benoemd, waren zij misschien wel
vader van één of meer schoolgaande kinde
ren, maar uit conservatisme of piëteit don
wel om hun verdienstelijkheid, zijn zij steeds
herkozen. En menig ouder is niet lid van de
school vereeniging in plaats van te voldoen
aan zijn plicht, zoo, dat 't regel is: elk ouder
lid van de schoolverceniging.
Wij noemen, aidus Spr,, het instellen van
kleine buurt-commissios voor het
voortdurend aanraking zoeken cn houden
met eventueele a.s. schoolouders, die in de
neutrale zóne liggen, naast oudcr-coni-
missies voor het behartigen van verschil
lende school- en onderwijabelangcn, met
name het regelen van schoolreisjes en het
organiseeren van schoolfeestjes.
Verder onze ouderavonden, waar
school en gezin elkaar ontmoeten en nader
tot elkaar kunnen worden gebracht. Worden
zij meer dan eens per jaar gehouden en op
de juiste manier zorgvuldig voorbereid en
goed georganiseerd wat helaas lang niet
altijd het geval is dan kunnen zij stellig
iets goeds uitwerken.
Allerlei practische en prinpieele onder
werpen op paodagogisch, onderwijs- en
schoolterrein kunnen worden ingeleid en een
rondvraag kan allerlei wat bij de ouders
leeft tot uiting en bespreking brengen.
Dan noem ik dc openbare les met het
toonen van liet schriftelijk werk dor leer
lingen, al zal liet oordeel over deze soort les
in appreciatie heel sterk uitccnloopcn.
Het geregeld uitreiken van rapporten
geeft „pro" en „contra" heel wat te zeggen.
Groote waarde heeft het systematise h
bezoeken der ouders door dc onder
wijzers, waarbij o.a. het schriftelijk werk
hunner kinderen aan de ouders wordt ge
toond en met hen besproken; verder hot
meeleven van hoofden en onderwijzers met
lief en leed in de gezinnen hunner leer
lingen. bij ziekte in het huisgezin, geboorte,
huwelijk en overlijden.
Ook wijzen wij op het aan alle oudere en
belangstellenden toezenden van geschikte
schoollectuur, zooals onderbladen. Ook
zal deze of gene wijzen op het in eigen
handen nemen der s c h o o 1 g e 1 d i n.n i n g,
waarvan volgens de voorstanders een stille
spraak uitgaat.
Een middel \ormen Unie-vergaderin
gen met Unie-spreliers, Unie-dagen,
maar dan ook met Unie-vrienden en Unio-
hoonlers. want de oude beproefde belang
stelling is getaand, Unie-bidstonden;
onze U n i e-c o 11 e c t e, da, thermomete
voor dc belangstelling der Unie.
Alle tot nu toe genoaindo middelen zij.
niet afdoende, zoolang er niet
oen andcro geest
over ons volk vaardig wordt De oude Unie-
geest van onze voortrekkers cn oud-strijders
moet weer worden opgeroepen! Dc goede
oude traditie, die als ccn kostbaar pand en
kleinood van vader op zoon moet worden
overgedragen, is zoek geraakt en verbroken
Dc kinderen moeten opnieuw in do plants
van dc vaders, misschien zelfs van de
grootvaders cn de overgrootvaders komen.
Onze roeping is 't, het groote geestelijke
beginsel weer sterk nanr voren te brengen,
ous hooge ideaal een eereplaats in dc harten
tc hergeven.
Nu is de weg, ons opnieuw tot ons volk
tc richten langs de wet heen opdat er
een ontwaking en wcderopleiding ontsta en
dc harten van de kinderen bekeerd worden
tot de vaderen. Vanzelf zal dan straks dc
wet wedcropi \olgen. Dit is ©cn lange weg
misschien, maar toch een beproefde. Er moet
krachtige actie voor de school met den Bijbel
gevoerd.
Een beroep op ons volk moet gegeten
het feit, dat oire volk in den grond van de
zaak een godsdienstig volk is, succes
hebben, waar de school met den Bijbel ten
slotte toch in het geweten van or.s volk haar
besten en veiligen pleitbezorger vindt
Onze school is niet dc school der overheid,
noch van de besturen of vcreenigingen, noch
van de onderwijzers of de kinderen, maar
van dc ouders zelf. niet als een holle !eu«. n!s
een frase, maar als heilig beginsel. De ou Ure
zullen gaan gevoelen, dat 't hun zaak i»
zoodra zij weer invloed krijgen op de school
h u n school en hun plaats niet langer feite
lijk huilen de deur is. Er moet erkenning
kon-en ven hun recht en zeggenschap, hm
ikkingsreeht.
ïsljit Liet tc wijzen op de aangnj
EEN DRUKKE
PAASCHMAANDAG
VAN MENSCHEN.ZON EN BLOEMEN
STRAND VERTIER
Langs den weg lagen, ontelbare hlocmcn-
lijken van gele narcissen en veelkleurige
hyacinthen. Geheel volgens den regel: la..t
bloemen uw tolk zijn, toekenden zij het
spoor van de bezoekers der bollenvelden,
die in lange files van veel auto's, naar even
redigheid minder fietsers cn Ook nog wel
enkele voetgangers op dc spitsuam van het
verkeer voortschuifelden langj dc overbe
laste wegen.
Maar deze bloemen, geassisteerd door
sinaasappelschillen, b.nbonzakjes en boter
hampapieren. waren verlept en smoezelig,
ontsteeld en platgetrapt. In frissche schoon
heid hadden ze gebloeid op het wijde veld,
doch daarna dienden ze als trofeocn voor
de bezoekers; ze waren tot lange guirlandes
aaneengeknoopt, om motor, fiets of schn
ders gehangen en nu moeetcn ze zich
krampachtig vasthouden om hangende te
blijven. Wat lang niet altijd gelukt*, wan;
een tuil van bloemen is geen takkebo«s. K»
vandaar de droevige aanblik op de wegen,
waarlangs de bloembollere gaan; vandaar
de stille getuigen, die het woord beves ïgen-
als een bloem des velds, alzoo bloeien zij:
totdat zij afgesneden en van de menschcn
vertreden worden.
Druk was het gisteren op de vvegin tus
schen Rotterdam. Den Haag. Hanrleai
Amsterdam, mitsgaders op clen dwarsweg
van Utrecht naar de bbUenvel a
Wie van af of over den Haag kwam ha 1
tot Waescnmr en llmesche Schouw vrijwel
vrij baan; doch dan begon het. Don was Ir-i
een lange keten vati auto's, waarvan de
schakels langzaam gingen door de handen
der verkeersagenten, die op elk dorpsplein
en bij elk kruispunt vvarei. opgesteld om
hei verkeer te regelen, dat echter meestal
zichzelf reguleerde.
Want als er een auto van ren onafzien
bare rij (er rolt op zoo'n dag heel wat geld
over den weg!) panne krijgt, een lekke ban I
of een koortsige motor, dan is zelfs de slak
kengang er uit. En de arme chauffeurs, hci-
zij loon dan wel liefde-dienaars, krijgen stij
ve armen en zien geen bloembollenland
meer; in plaats van op roode tulpen, staren
zij onafgebroken op het roode achterlicht
van hun voorman, die op zijn beurt weer
volger is van anderen
Stoppen, langzaam vr
wijken, een hoek hehoei
irnqa benijden, welke meer gang mankt
hel is de moeizaam, zelfopofferende cn ver
moeiende arbeid van den man achter hel
stuur.
Zie wat eer. heerlij': veld van narcissen'
wat prnchige liJa cn paarse byacbithon:
roepen de inzittenden telkens uit, die.
althans aanvankelijk het menschcngew jcl
negeeren cn hun bloemcngevoel laten spre
ken.
Maar de chauffeur denkt soms: voor
mijn part waren ze allemaal nog gesloten
als de tulpen, want ik zit klem.
Dc bloemenverkoopers. in alle maten en
leeftijden, „vliegende" winkeliers, die een
extratje hopen te verdienen, mocen dezen
tragen gang van hot verkeer wel. Ze houden
de wandelaars staande, pakken de fietsers
beet. klimmen cp auto-treep!nnk en tram-
ha Icon i-ndoen zaken. Drie bos voor reu
kwartje, *zcs bos voor veertig rent of ook
een kwartje ppr bos. lib.tum: de be
derfelijke waar wordt aan den min»tbi*d«n-
de, zoowel als aan den meestbiedende gele
verd.
Soms lijkt het of het vervoer per kruiwa
gen duurder was dan p^r vliegmachine naar
Londen. Parijs of Berlijn, dan weer zijn zf
te geef: soms lijkt het... windhandel al»
in een vorige eeuw.
Jammer, dat de heerlijke geur der velden
benoorden Leiden vaak weggejaagd werd
door de rook van het „moonl.maart ie", vijf
schokkends en w iegelende rammnlwigt-n*.
welke scheef op de r.ii's hangen, achter een
nuffond en walmend fornuis dat door de
N.Z.ll.T. laromr-iid gi-no-md wordt
De weg is te smal en de oude stoomtram
is uit den lijd; dat hert ook een bezoek aan
de velden. A
Het viel ors op. dat er gisteren, indien
we ons niet vergissen, minder hnitenlamlere
waren dan pen \oiig jaar toen hot wel ccn
invasie van Duitsrhere geleek.
En ook. rlat omstreeks z"s uur de drukt"
plotseling luwde.' hoe rriioon ook voorts do
avond wns. Het werd echter kil in de lucht
en stadsmenschon zijn als blocmon: zo kun
non niet tegen kou.
Dat bleek ook op
do badplaatrcn
Wc gcloovcn dat met name Srhev mingen
tevreden zal zijn over den Tweeden Paa-ah
dag. Het zonnetje maakte de nimmer falen
de. reclame voor strandii-zo'-k en de trams
waren de eersten, die daarvan profiteerden-
Blauwe tram cn gele bus. H.T.M. en Eire
trische sporen voerden dc vreemdelingen
aan in dichte drommen.
En zij beklaagden zich niet. Zon en
zee deden het goed: het was op Pier en
strand een zomereche drukte.
Totdat do avond viel en het frlsch w rrd
Goed weer voor Srheveningen, zegt men dan.
De menschcn zijn er zoeken, als de kilte
valt, de luachsrooms en café's op, welke dan
hun slag slaan.
Al met al: 't was frlsrh buiten, maar
toch een mooie Paascliniaiuw^^^
UIT DE ANTI-REV. PARTIJ.
over 7 hoopt
Klundert in de Bewaarschool
treden de heer H. v. d. Berg v
deel met het Onderwerp: .A lt
komen tot de oprichting van r
tiende geschiedenis van Rispa en haar beid©
zonen. Ata Rizpa dit offer o« cr had voor d©
lende lichamen harer kind' en. wat moeten
wij daar niet In bet werk stellen, waar het
r-M om de waarachtige, hoogste tijdelijk© en
uiwige belangen, om het heil ©n d© zitfl
onzer kinderen.