mmèimm
AANBESTEDINGEN
M@©H WOMIÜ
£3?- MODERNE winkelhuizen
Gebr. WERNER, Den Haag
BOUWBLAD No. 45, PAG. 2
MAANDAG 14 APRIL 1930
Naar DEN HAAGI
Hotel KUVo WITStNBURG - Haagweg 86-88 - Tel. 18849
Biedt U het beste.
Logics met uitgebreid ontbijt vanat 13.—. Eigen Auto-
parkeer en Garage. 5 minuten vanaf beide Stations.
yie niet adverteert
wordt vergeten.
Retonmuur vernield door
zwavelhoudend grondwater
In de haven van Wanne West (Rijn-Her-1
nekanaal) is een kaaimuur van gewapend
beton totaal vernield geworden door den in-
•loed van het grondwater.
Natuurlijk is een onderzoek ingesteld naar
de oorzaak daarvan, en Dr.-Ing. Ostendorf
deed onlangs in „Bautechnikmededcelin
gen omtrent dat onderzoek. Daarbij is name
lijk gebleken, dat het grondwater ten gevol
se van aanliggende veengronden zwavelhou
dend was. Daar het beton niet waterdicht
i, konden de sulfaten dus langzamerhand
de gevreesde cementbacll vormen, die het
beton aantastte en vernielde.
een résumé, dat het Pol. Weekblad van
Qewapend Betonbouw „KONDOR"
Naar wij vernemen zal aan de alg. verga
dering van aandeelhouders van den Gewa
pend Betonbouw Kondor te Amsterdam,
door directie 'en commissarissen worden
voorgesteld een dividend uit te keeren
25 (v. j. 20) pet.
i Zutphen f 2270, f
Zutphcn r 346.
ZWOLLE. De Ver. „De Tw«
b. het crlns- en
R.K. Parochiën"
-plein' laagste tnschr.:
wijk f 18600; pet
Daalcn f 1081.50.
het artikel van Dr.-Ing. Ostendorf geeft, le
zen we het volgende:
De stampbeton had de volume-samenstel
ling: 1 portland, 0.5 tras, 8 grintzand.
Hij behandelt het begrip vullingsgraad fm
in de mortel, d-w.z. een cijfer, dat aangeeft,
hoeveel maal meer bindmiddel er in de mor-
1 is dan holle ruimten.
Hij komt tot de conclusie, dat fm 1.7 tot
2-3 moet bedragen.
Men bemerke daarbij, dat bij gietbeton die
fm kleiner kan zijn, omdat het bindmiddel
zich beter om het zand hult.
Aldus is 1.3 dikwijls toereikend.
Bij deze beschouwingen komt ook de uit-
leveringscoëffiënt u van cement te pas, d.wi,
rerkelijke hoeveelheid cement in 1 liter
cement
Voor portland is u 0.48.
Hoogovencement u 0.45.
Tras u 0.48.
Hydraulische kalk u 0.28 tot 0.40 (0.28 voof
de minst hvdraulische).
1 Liter cementpoeder geeft met 0.72 liter
water 0.48 0.72 1.2 liter bind,.brij".
Ook voor beton moet de vullingsgraad fm
ten minste 1.7 bedragen.
Die conditie fm 1.7 is steeds vervuld,
wanneer zand/grint 1/1.5 is, wat bij giet
beton steeds voorkomt
Bij cementbeton krijgt men fm 1.'
fb 1.7 slechts bij zeer vette species, 100 I
cement: 1.6 vol, zand: 3.2 vol. grint
Elke magere specie geeft een poreus stamp
beton.
Men vergete dus niet, dat èn fm èn fb ten
minste gelijk 1.7 moeten zijn.
Eischt de gevergde weerstand niet een der
gelijk cementverbruik, dan kan men goed-
kooper beton verkrijgen, dat toch dicht is,
door tras toe te voegen. Tras toch bevor
dert in sterke mate de vullingsgraad. Kan
men een langzame binding afwachten, dan
geeft cement-kalk-trasbcton dikwijls de op
lossing, bijv. 1 vol. cement, 1.5 kalk, 2.63 tra»
voor de openbare school voor lager onderwijs
aan de Waterstraat
Laagste inschrijver: J. Vakkeling, Noor
den, 4850.00.
Voorts werd aanbesteed:
Het maken en leveren van de meubelen
jor de openbare school voor lager onder-
ijs aan de Hubert Duyfhuysstraat.
Laagste insohrijver Fa. G. Olthof, Veen dam
BEPLANTING BENOORDEN-
HOUTSCHEWEG TE DEN HAAG
en W. achten het wenschelijk, op de
strook grond gelegen tusschen het wandel
pad langs de Benoordenhoutsche sloot en
de trambaan naar Wassenaar, een eenvou
dige open boschbeplanting te doen aanbren
gen. Hierdoor zal de Benoordenhoutscheweg
aan schoonheid winnen en zal een veel be
tere aansluiting met het Haagsche Bosch
worden verkregen.
De kosten der beplanting worden geraamd
op f 4.530—
B. en W. geven den Raad in overweging
de benoodigdo/gelden beschikbaar te stellen.
Gemetaliseerd Hout
Een nieuw bouwmateriaal?
De „V.D.I.-Naohrichtcn" heeft het over
een nieuw procédé, n.l. gemetaliseerd hout
De behandeling van het hout komt daar
op neer, dat het in een bad met dun vloei
baar metaal gedompeld wordt en onder druk
gebracht wordt. Temperatuur, druk en duur
van de behandeling zijn hier van fundamen-
teele beteekenis voor de einduitkomst. Soms
gelukt het hout door en door met metaal te
impregneeren; niet alleen de intercellulaire
ruimten, maar ook de cellen zelf schijnen
geheel met metaal gevuld te worden. De
mergstralen en celwanden. welke geen me
taal opnemen, blijven ongewijzigd en ver-
leenen het materiaal een karakteristiek
uiterlijk.
Naar het schijnt, lukt het om houtstukken
van 40 x 6 x 3 cM. in enkele minuten met
metaal te doordringen, terwijl het ook
relijk is het proces slechts plaatselijk
aen inwerken.
Van de toepassing van dit materiaal stelt
men zich veel voor, o.m. in de kunstnijver
heid en binnen architectuur en in de tech
niek zou het in aanmerking komen voor ge
luidweergevers en in sommige gevallen zelfs,
kussenblokmateriaal.
Internationale Architectuur
Op één der dagen van den Dietsch Acadfr
mischen leergang te Delft is door Dr. H. P,
Berlage een lezing gehouden over: Interna
tionaie architectuur.
De groote collegezaal van het gebouw voor
weg- en waterbouwkunde was geheel bezet
In den aanvang zijner lezing wees Dr
Berlage er op, dat deze reeds door hem werd
gehouden op een bouwkundig congres in
Zwitserland.
Spr. wees op de ontwikkeling der archt
lectuur en haar belang, dat nauw verbondeD
is met het sociale vraagstuk. Den architecten
is in den tegenwoordigen tijd opgelegd eenjge
millioenen woningen te bouwen. Daarom is
de archictectuur derhalve de sociale kunst
uiting. Wat voor immer technisch onmoge
lijk scheen, is als mogelijk bewezen: onze
tijd staat in het teeken der techniek. Het
is te begrijpen, dat dit tijdperk het materieels
wordt genoemd en dat Spongier dit met aen
ondergang van het Avondland betitelde. Hij
ontwikkelde dit uit do decadentie der be
schaving. In hoeverre Spenglers theorie zal
bewaarheid worden, ipoet aan de toekomst
worden overgelaten.
Voorts behandelde dr. Berlage de
kundige en reliigiouse elementen in de bouw
kunst door alle eeuwen heen. In het bijzonder
•legde spr. den nadruk on het proletarisch»
Idee in deze. Bij vergelijking met vroegere
tijden ontbreekt de groote stijl, die gelijk in
de middeleeuwen uft het wezen van den
maker voortsproot. De gothiek doordrong hel
leven tot in zijn diepste vezels. Spr. ziet in
het gebouw een psychologisch schepsel; men
zegt immers zoo vaak de steen en spreken.
Het doel van dit college was het interna
tionale in de bouwkunst te bevorderen,
tijd voor zoover dit aanwezig is. Immers
een internationale menschheid bestaat niet
en de internationale architectuur kan dus
slechts uit hot internationalisme en intel
lectualisme voortkomen. Zij ontstaan uit een
ze Uil on geest. Door de sociale beweging
wordt dit internationalisme bevorderd.
Voor alle dingen moet men bedenken, dat
al het nieuwe door de mcnschen wordt ver
worpen en eerst later, bij nader begrip de:
inwendige structuur, wordt aanvaard.
In het bijzonder onderstreepte spr. hoe de
jongste bouwkunst het resultaat is van
voorafgegaan zakelijk overleg en dat men
geen al te dogmaticke opvatting moet heb
ben van de architectuur. Het komt er slechts
op aan den geest te vatten in het licht van
dezen tijd.
Na de pauze volgde een serie lichtbeelden
ter verduidelijking van het gesprokene.
Aan groote verkeersweg 30 M. breed GOUVERNEURLAAN, DEN HAAG.
voor alle doeleinden geschikt. Benedenhuizen en étage-
woningen, bevattende 4 en 0 kamers, alle woningen
voorzien van een compleet Ingerichte badkamer.
Te bevragen op het werk TELEFOON 18465 en bij het
bouwbedrijf
GERANIUMSIRAAT 230, TELEF. 38134
