TWEEDE KAMER
DONDERDAG 27 MAART 1930 TWEEDE BLAD PAG. 5
DE LANDBOUWCRISIS
STEUN OVERWOGEN VOOR DE
AARDAPPELMEELINDUSÏRIE EN
BIETENBOUWERS
Vrachten voor aardappelen met
ÖU% verlaagd
Vergadering van 26 Maart 1930.
De interpellatie-v. d. Heuvel heeft de ton
gen veel losgemaakt.
We begonnen oen middag met nog een
dozijn ingeschreven sprekers.
Nieuwe gezricitispumeu weruen echter wei
mg meer geopend.
ier zijue Kunnen we stellen do, als middel
om den landbouw tot welvaart te brengen,
aangeprezen socialisatie. De beer v. d.
jjluis sprak er over, maar zoo kort en zoo
gchuduer, dat het den indruk maakte, dat
het geschiedde meer ter geruststelling van
het socialistisch geweten, dan wel als prac
tised middel om tot vernetering te komen.
Zakelijk gesproken had de rede van den
heer öcnomen de grootste beteekenis voor
het debat, liet kwam op eeuugszms hooger
,u, mede doordat bij duidelijk deod
gevoelen, uat in het besproaeu vraagstuk
dooddoeners over bescherming geen waar-
dc hebben. Onder bepaalde omstandigheden
wijst niemand stemi af. Voor» liet debat ver
wijzen we verder naar het verslag.
Uit het antwoord van Minister Ruys
bleek, dat hij omtrent de door üoii heer
Schouten aangegeven punten, die ontleend
a aan de vragen van den heer v. d.
Heuvel, ernstige oorweging toezegde.
Het meest verblijdende was echter, dat
hij ten sioite kwam met een positieve toe
zegging, ni. dat de spoorwegtarieven voor
aaruappeleu tot 15 Juni met 50 pet, zullen
worden verlaagd. Voor andere producten is
nog overleg gaande.
De interpellatie is dus niet geheel zon
der vrucht gebleven. Jammer dat de Mi
nister niet £-1 uur eerder zoo sprak,
üe interpellatie is gesloten.
VERSLAG
Nu was het de heer V. d. Sluis (s.d.)
die er zijn licht over deed schijnen.
Van beschermende invoerrechten of uit-
yóerpre-uiies wilde hij niets weten. Ze zijn
ondoelmatig voor producent cn consument
En een land, dat op uitvoer is aangewezen,
moet er zeker niet aan beginnen, üok een
onderhandelingstarief achtte hij gevaarlijk.
De he ei' Duymacr v. Twist: En de
toc.-dem. in Duitschland? Daar zwijgt hij
maar over.
Ut heer v. d. Sluis zweeg over de agra-
risfhe beschermende politiek der Duitsche
sv,-ciem. hardnekkig.
koor ons land wenschte hij, wat anderen
ook reeds als wensch uitgesproken hadden:
Jager vrachttarieven technische verbeterin
gen in den landbouw, verbeteringen van
het landbouwonderwijs, verandering in de
verhouding tusschcn kapitaal en arbeid in
den landbouw, nieuwe pachtwet en soeiali
satie van den grond. Alleen het socialisme
kan een zegen zijn voor heel het volk,
zeide hij.
De heer v. Voorst tot Voorst (r.k.)
repeteerde een aantal waarheden, die ook
den vorigen dag reeds meermalen waren
herhaald.
Onze productiekosten zijn het hoogst en
ook de prijzen der consumptie-artikelen. De
opbrengsten van onze landbouwartikelen
zija eenter internationaal het laagst, We
zijn het duurste land van Europa,
Onze overproductie moeten we loonend
trachten uit te voeren.
Het is beter, dat de Regeering zich nu
van de lanctbouw-slaclitoflers wat aantrekt,
wil zij later niet voor nog erger dingen ko
men te staan.
De heer Schouten (a.r.) noemde de
Interpellatie niet alleen van beteekenis voor
den landbouw, maar voor gelieel bet volks
leven. Het kwaad grijpt hoe langer hoe ver
der om zich heen: eerst ten piattenlande
daarna steeds verder.
Deze noodtoestand oefent zijn invloed op
heel het volksinkomen en op de openbare
geldmiddelen, vele kleine gemeenten zul-
lon in de knel geraken.
Het verschil in weivaart tusschen hen,
die op het platteland werkzaam zijn en de
genen, die in centra van nandel en nijver
heid arbeiden, wordt voortuurenü grooier.
Het verschil is toch al zoo groot, aai reeds
nu een ongezonde trek van liet platteland
naar de steuen met valt te ontkennen, met
Als gevolg steeds meer werkioozen m de
steden. .Men vindt het dan beuckKenjk daar
Oog neier aan op het platteland.
'lot tempering van uen nood zuUen zoo
mogelijk maatregelen moeten worden ge
nomen.
Verbetering van land- en tuinhou won der
wijs en uitbreiding van den voorlichtings
dienst zijn goede maatregelen, maar ze kun
nen; niet dienen tot temi>ering van den
huldigen acuten nood.
De heer Ebels acntte, dat van onzen
akkerbouw in den huidigen vorm op den
duur afstand moet worden gedaan. Dan
krijgen we dus meer tuinbouw, wat zeker
groole moeilijkheden met zich zal meebren
gen. Zelfs voelen we die nu reeds hij de
bestaande intensiveering van onzen tuin
bouw. Het middel van den heer Ebels be
teekent dus practisch voor 't oogenblik heel
weinig en zal voor de toekomst slechts
uiterst langzaam kunnen werken.
Ditzelfde geldt reeds nu ten aanzien van
de uitbreiding der bloembollencultuur.
De aandrang tot verlaging der spoorweg
tarieven werd ondersteund. Men zou kun
nen vragen of dit ook niet een vorm van
bescherming is.
Over dit tarievenvraagstuk moet de Re
geering spoedig nader licht doen verschij
nen.
Maar voor den acuten nood helpen ook
telfs verlaagde tarieven niet
De Minister heeft den interpellant zeer
teleurgesteld en deze heeft daaraan mis
schien op wat excessieve wijze uiting ge
geven.
De weerstand van een deel van den land
bouwenden stand is gering.
De Minister heeft op dit element te wei
nig gelet en daardoor den nood, waarovei
gesproken werd, te beperkt gezien en te
echerp de gevraagde maatregelen afgewe
een. Hij schonk te weinig aandacht aan
maatregelen in het belang van het deel van
den landbouw waarom het gaat.
Men mag de overvloedige oogsten niet
tie uitsluitende oorzaak der crisis beschot
wen. Internationaal wordt de landbouw
zeer intensief heoefend, veel meer dan ten
onzent mogelijk is.
In verschillende landen is de landbouw
sterk beschermd en bevorderd. En dat is
van grootcn invloed op de productie ge
weest.
Zoo zijn de feiten.
En dan mag gevraagd of bescherming af
gewezen wordt uit dogmatische overwegin
gen, dan wel op opportunistische gronden,
voor dit laatste zijn nog weinig argumen
ten gehoord.
Gegeven de politiek in het buitenland zal
de vraag onder de oogen moeten worden
gezien om sieun aan een deel van onzen
landbouw te geven.
De heer Scnouten meent, dat de vraag
omtrent een bijslag op aardappelmeel niet
zonder meer is al ie wijzen. Hei schijnt mo
gelijk aardappelmeel ais groiiiistoi te ge-
uruikcn in piuuts van buitcnlantlsche grond
stouen. D.v. voor giuton.
Kaut men dit onderzoeken.
Te verüeuigen is ook een matige crediet-
verleenmig aan do aardappeimeeitabneken
om uitbetalingen te kunnen doen aan le
veranciers.,
Bijsiag voor eenmaal op de suikerbieten,
welke ia het ü.s. seizoen uoor de Nederland-
scbe boeren zullen worden aigelcverd aan
:ved. labriokcn, dient ook overwogen.
Had men dit ccmer gedaan, uuu zou de
nood mi niet zoo boog zijn geklommen.
Want nu is veel bieiengronu mei andere
artikeien bebouwd.
uezc maatregel is niet in strijd met onze
hanueispoiilieK en ook niet met
Het zou een daad zijn tegenover het deei
van ons volk, uat in zoo grooten nood ver
keert, dat hei een nationale catastrophe
zou Kunnen worden.
De hoor Hiemstra (s.d.) zou zich niet
verzetten togen een crediet aan de uurd-
appeimeellauneken, ais men dan ook maar
de verbouwers van aaruappeien in Fries-
land en /.eeiand zou willen helpen.
L'e heer v. Kappurd (lib.) voeiue met
de vorige sprekeis alles voor vrachtverla
ging op de spoorwegen. De opcenten op de
grondbelasting wilde hij ook zien verval
len en overigens besprak hij verschillende
desiderata, welke ook door anderen reeds
waren aanbevolen. Aangedrongen werd ook
nog op overleg met ue belanghebbenden
eer in 1932 de Herziening van ons handels
verdrag met Duitschland aan de 'orde
komt
Een bijzonder advies verstrekte de heer
W ij n k o o p (comm.). Wat anderen had
den gezegd, had niiets om het lij 1. Het moet
als in Rusland gaan: commumseering van
de boerenbedrijven. Anders blijven de boe
ren tobben. Want de grondbezitters zijn de
parasieten van het kapitalisme.
Dr. L o v i n k (cJi.) bleek van oordeel,
dat de Minister niet veel anders heeft kun
nen antwoorden dan hij gedaan heeft.
Geneve vormde hij deze beschouwingen den
achtergrond.
Rij liet beoordeelcn van de landbouw
crisis moet gelet op allerlei wijzigingen in
den consumptie-toestand in verschillende
landen. Daarvan is wijziging in den uit
voer het gevolg geweest.
De directie van dein landbouw is ten op
zichte van informaties omtrent den land
bouw in de laatste jaren zwakker gew
den. De hierin schuilende fout moet z
spoedig mogelijk worden hersteld.
Kunnen binncnlamdscho producten dienen
tot vervanging van de buitenlamdschc, dan
heeft, de heer Lovink daar desnoods geld
voor over. I-Iij dacht aan het verzoek van
den heer Schouten ten aanzien van'de aard
appelmeelfabrieken. Aan de crisis zelf
weinig te doen on wijziging onzer politiek
zal bijzondere overweging verdienen.
De heer De Visser (comm.) zag het re-
volutionair verzet op het platteland zien-
I deroogen groeien, nationaal en internatio-
naai.
De boeren maken zich gereed om tegen
den kapitalistischcn chaos op te treden om
tot betere agrarische verhoudingen te ko
men. In Rusland is na 1921 geen hongers'
nood meer geweest, dank zij het bolsjewis
tisch beheer, maar het kapitalisme zit over
al in de war met zijn productiestelsel. In
Rusland daarentegen is de socialistische
orde.
de rij der sprekers. Hij wees op de nood
zaak van; on bel emmerden export. Een voor
zichtige en tijdelijke toepassing van een on-
derhandelingstarief kan daartoe bijdragen.
De vrachten moeten omlaag om de concur
rentiemogelijkheden 'op de wereldmarkt te
verbeteren. Het transport moet snel geschie
den. Verdwijnen moet het statistiekrecht.
Rijksinstellingen moeten binnenlandsche
producten gebruiken.
Het omzetten van landbouwbedrijven in
tuinbouwbedrijven zou de overproductie ver
grooten.
De heer Flo ris Vos (m.p.) meende, dat
hot de Kamer aan goede voorlichting ont
breekt. Ondanks de 2U landbouwspeciahtei-
tcn?
De consumenten hebben van het geleden
verlies niet geprofiteerd. De geleden scha
de moet worden verhaald daar, waar die
len goede is gekomen. Waar dat was zei de
lieer Vos er niet bij.
Vijfde R. K. spreker was de heer Loer
akker. Hij vroeg voor do buitengewone
omstandigheden buitengewone middelen om
de werkers in het bedrijf te helpen.
Graanrechten wilde hij echter niet Aan
de sociale maatregelen mag niet geraakt
Noodig is: verlaging van vrachten, steun
aan de suikerindustrie en herziening der
Pachtwet. Omzetting van akkerbedrijven
tot weidebedrijven verkleint de werkgele
genheid.
De heer Zandt (s.g.p.) meende, dat de
Regeering den ernst van den toestand niet
doorziet Afdoende maatregelen zijn echter
niet aangegeven door den interpellant
De lasten van de sociale wetgeving moe
ten verdwijnen, betoogde de heer Zandt. De
grondbelasting wil ook hij verminderen,
liefst opheffen. Volgde een aanval op de so
ciale wetgeving, die een woekerplant is.
Daaraan moet een einde komen.
Ook de heer Zandt herhaalde' vervolgens
enkele wensohen, die naar hij zeido, reeds
waren uitgesproken.
Beschermende maatregelen wilde hij
ook wel, gelijk de heer v. d. Heuvel ge
vraagd had.
Dc diepste oorzaak van de wereldcrisis
zag de heer Zandt in het verlaten van Gods
geboden.
Repliek van den Minister.
Minister Ruys kwam tegen zes uur aan
het t
>rd.
groote en kleine middelen aan
de hand gedaan om den landbouw te hel
pen, verklaarde hij.
Tot de groote rekende hij den toeslag op
aardappelenmeel.. De Minister was bereid
over het denkbeeld van den heer Schouten
na te denken, na vooraf te hebben laten on
derzoeken of het geopperde idee uitvoer
baar is.
Over de credietverlecnin-g wil de Minister
ook nog nader denken.
De toeslag voor den bietenbouw zal ook
nader worden overwogen. Maar dit betee-
kent geen toezegging, verklaarde de Minis
ter uitdrukkelijk.
Voor uitvoercontrole zijn spoedig maatre
gelen te verwachten, maar het particulier
initiatief'moet daarbij meewerken.
Belastingverlaging is een onderwerp, dat
de Regeering nog eens nader zal bezien.
Aan de kleinere middelen in het belang
van den landbouw wil de Regeeriïig aan
dacht schenken: voorlichting steun voor
tentoonstellingen en dergelijke. E<?n direc
teur-generaal van den landbouw wordt voor
alsnog niet noodig geacht.
Bij do samenstelling-van de begrooting
voor 193i zal met de ontvangen adviezen
rekeni ng ij wórden gehouden.
Inzake de spoorwegtarieven verklaarde
de Minister, is besloten een reductie pp de
vrachten voor aardappelen te verleenen
van 50 pet., zoo spoedig mogelijk ingaande
en eindigende 15 Juni a.s. Voor de andere
producten is het overleg nog gaande.
De heer v. d. Heuvel constateerde, dat
het antwoord van den Minister thans heel
wat bevredigender is dan dat van den vo
rigen dag.
Hierna werd de interpellatie gesloten. Het
was bijna half 7.
DE MAREKERK TE LEIDEN
Deze kerk van de Ned. Herv, Gemeente is het Oud-Hollandstihe bouwwerk van Aaert
van 's-Gravenzonde. Langen tijd verkeerde het kerkgebouw in desolaten toestand, maar
thans is 't geheel gerestaureerd. Op bovenstaande foto: de hoofdingang van de kerk,
gezien vanaf de Mare.
ICerkeraad besloot daarop den godsdienst
onderwijzer tot 1 April 1930 in functie te
houden. Nu deze commissie aan haar finau-
cieele verplichtingen niet schijnt te kunnen
voldoen,-is door de Iverkeraad den heer Van
Duiken thans definitief tegen 1 Juli a.s. ont
slag aangezegd.
DIACONIE.
Te Vuren cn Dalem hebben de Diaco
nieën dw Ned. Herv. Gemeenten ieder een
legaét van f 2000, vrij van successie, ontvam-
vam wijlen rnej. C. J. Ever wij n, overle-
dezer te Den Haag. De erflaatster Was
een dochter van een vroegeren predikant,
jenoemde Gemeenten ruim 50 jaren
heeft gediend.
Te Leiden is Woensdagavond de ge
restaureerde Marekerk der Ned. Hervormde
Gemeente in gebruik genomen. Door wijzi
ging in het meubilair heeft zij nu 860 zit
plaatsen verkregen. Het inwendige is ge
heel vernieuwd. De muren zijn van een
eiken lambnzecring voorzien, de nieuwe
beton vloeren werden met kurklinoleum be
legd De van beeldhouwwerk voorziene in
gangen zijn van de verf korst ontdaan, ter
ijl ook de preekstoel een grondige bewer
king onderging. Voorts zijn Installaties- voor
electirisch licht en centrale verwarming aan
gebracht. Heit oude stovenholc is geworden
tot een k e rk e ra a d ska in e r in oud-'Holland
schcn stijl. Ook het orgel is gerestaureerd
en kerktelefoon is aangebracht. Het ge
heel heeft ƒ55.000 gekost.
Bij de overdracht door de Gemeente-com
missie aan den ICerkeraad, bijgewoond door
vele autoriteiten, werd gesproken door den
heer J. P Mulder, sceretaris van genoemde
Commissie: Ds. C. Hartwigsen, als nestor
der predikanten; den heer Wilbrink, als
voorzitter der Fbnancieele Commissie; den
heer W. Fontein, voorzitter der Gemecnte-
Commissie; Ds. J. J. H. Klomp, van Voor
hout. namens hot Class. Bestuurr; en Ds. W,
Th. Boissevaan, voorzitter van den Kerke-
raacL
HULPBEHÓEVENDE DUITSCHE
PREDIKANTEN.
Voor deze broeders ontving Dg. C L. F.
van Schelven, emeritus-predikant van Wa-
geningen, te Rijsenburg, van de Diaconie
der Geref. Kerk te Haarlem 50.Om op
de meest doeltreffende wijze deze gave aan
haar bestemming te doen beantwoorden, ia
met Dr. W. Kolfhaus e.a. overleg gepleegd.
Dochhierbij is gebleken, dat nog veel
giften meer dan noodig zijn, om eenigszins
beduidend in nooden te helpen. Ds. van
Schelven verklaart zich gaarne bereid alle
giften in ontvangst te nemen en aan de
juiste adressen te bezorgen, 't Postgiro-
nummer van Ds. van Schelven is 257S8.
HAAGSCHE
ANNEXATIEPLANNEN
BINNENLAND.
Hei
DE DUIKENBURG BIJ
NIJMEGEN
bekende historische landgoed
bouwbedrijven moesten den grond maar t Duikenbrug van wijlen
braak laten liggen, meende hij, dan blijft van Rozenburg werd door de gemeeenta
het verlies het kleinst. i Nijmegen gekocht voor 295.250. Het ligt in
Wat de mechanisatie van den landbouw I de bedoeling om dn gronden tot den Duiiken-
betreft is men ons vooruit on bespaart daar j burg behoorende te bestemmen
door veel geld aan arbeidskrachten.
Wanneer we onzen landbouw njet be
schermen, plegen we zelfmoord. Garantie
prijzen voor hoofdproducten zal de Regee
ring moeten vaststellen. De loonen zijn te
hoog en de belastingen en sociale lasten
zijn ook te hoog.
Met de akkerbouwers staan we voor den
klaagmuur van de Regeering.
Met verlaging der vrachten schiet de
bouwboer niet op. We moeten beschermen;
het buitenland -dwingt er ons toe. Ook is
een directeur-generaal van den landbouw
noodig. In de voorlichting is thans geen
lijn.
De landbouw staat niet in het goede
teeken. Want we hebben een tekort aan
graan en voeren zuivelproducten. Dat is 'n
vreemde verhouding.
De heer Kampschöer (r.k.) was de
vierde van zijn fractie en de vijftiende in
dustrieten-rein en den aanileg van een haven
voor het Maas-Waalkanaal,, dat da<t land
goed snijdit.
S. D. A. P. EN N. V. V.
1 MEI-LEUZEN.
Het dagelijksch bestuur van den algemee-
nen raad uit N. V. V. en S. D. A. P. heeft,
naar Het Volk meldt, 'de volgende leuzen
voor het Meifeest 1930 vastgesteld:
Vóór ontwapening;
Vóór algemeene doorvoering van den acht
urendag en wettelijke vacantieregeling;
Vóór sociale verzekering en staatspension
neering;
Vóór bedrijfsorganisatie en medezeggen
schap;
Vóór opheffing van den grondwoeker.
PATRIMONIUM-VA KTEEKENSCHOOL
WAT ZAL DE GRENS WORDEN?
Eenigen tijd geleden is vrij officieel mee
gedeeld, dat Gedep. Staten van Zuid-Hol
land een voorstel' gereed hebben inzake de
grens-uitbroiding van den Ilaag in de rich
ting, van Voorburg en Rijswijk.
,..Wat deze voorstellen inhouden, bleef tot
heden een diep gc-heim, hoewel er'in bree-
den kring groote belangstelling voor dezo
aangelegenheid is; niet alleen van tegen-,
maar ook van voorstanders.
Bij geruchte vernamen we dezer dagen,
dat tweeërlei oplossing overwogen is.
In de eerste plaats, dat de nieuwe grens
lijn door de Vliet gevormd zal worden, zoo
dat dus geheel Voorburg en Rijswijk bij den
Haag zouden komen.
Ongetwijfeld zou men op die wijze een
afgesloten geheel krijgen, maar in den te
genwoordigen tijd beteekent het toch niet
cl of de grenslijn een streep op de kaar.
dan wel eCn natuurlijke scheiding is.
Deze oplossing zou een groote teleurstel
ling zijn voor de bewoners van den Broek-
weg (ten Zuiden van het station Leidschen-
dam-Voorburg), den: Westvlietweg (tegen
over Vreugd en Rust) en het park Leeu
wenburg.
Dit deze buurten zijn adressen met hon
derden handteekeningen verzonden om op
annexatie door Den Haag van deze gedeel
ten der gemeente Stomp wijk aan te drin-
Men klaagt hier gedurig over de slechte
verlichting (avond aan avond, ook bij don
kere maan branden de weinige lantaarns
maar gedeeltelijk of in 't geheel niet), ter
wijl ook voor een gedeelte behoorlijk drink-
vvater en rioleering ontbreken.
Voorts is men, wat zijn cultureel en ker
kelijk leven betreft, geheel op Voorburg
en Rijswijk aangewezen. Ook ontbreekt een
school, waarvoor thans wel grond is aange
kocht, doch met den bouw schijnt men
voorshands niet te beginnen.
Ged. Staten zijn op deze dingen gewezen
cn men mag dus veronderstellen, dat zij
deze argumenten voor annexatie ernstig
overwogen hebben.
De tweede oplossing, welke van andere
zijde verwacht wordt, zou deze zijn, dat de
nieuwe grens gevormd wordt door de
Broeksloot. In zeker opzicht is dit
reeds een grensscheiding.
In de richting van Rijswijk loopt lijn 2
van de H. T. M. door het Laakkwartier tot
de Broeksloot, en bij Voorburg eindigt de
Laan van Nieuw-Oostindie, welke nu ver
breed en vernieuwd wordt, ook tot deze na
tuurlijke grens.
Bij deze oplossing zou men tegemoetko
men aan het ernstig verzet bij een deel der
Voorburgsche en Rijswijksche burgerij (dat
we overigens onbesproken laten) en werd
slechts bij Den Haag gevoegd, wat er dui
delijk en onweersprekelijk bij hoort. De ker
nen van Voorburg en Rijswijk bleven dan
zelfstandige gemeenten, doch de grens zou
naar het Zuiden zoodanig verlegd worden,
dat de gedeelten van Stompwijk, waar men
op annexatie aandrong, of ook de geheele
gemeenten Stompwijk en Veur bij Voorburg
en Rijswijk zouden gevoegd worden.
Deze oplossing zou nog al administratie
ve bezwaren met zich brengen, doch voor
de ratio is wel wat te zeggen.
We geven deze mededeel i ngen, opgevan
gen in kringen, waar men wel eenigszins
op dé hoogte kan zijn, onder alle voorbe
houd. Te bevoegder plaatse kon men ons
geen inlichtingen geven. D".-h we mogen
hopen, dat de groote nieuwsgierigheid bin
nenkort door een officieele mededeeling zal
worden bevredigd. Waarmee natuurlijk lang
iedereen niet tevreden .zal zijn.
In het departement van Defensie is
eerste openbare vergadering gehouden van
den Marineraad.
Behandeld werd de aanvaring op 19 Febru
ari tusschen den mijnenlegger „Douwe Aukes'
en het motorschip „Cornelia" in de haven var
Vlissingen. Er werden een zevental getuigen
gehoord. De raad zal later uitspraak doen.
Schoolnieuws.
Kerknieuws.
Een kijkje op de tentoonstelling van Patrimonium'» Vakteekenscfoool te Den Haag.
NAT. CHR. ONDEROFFICIEREN- VEREEN.
D'è algemeene Vergadering van de Natio
nale Christen Ond e ro f fi ci e ren-V er ee nig in g
oal midden Med worden gehouden.
NED. HERV. REFiK
Bed'oepen': .Te' Gouda (vac.' I,Vdör-
steegh), G. Elzenga te 's-ürdYéftzaiide Te
Mastenbroek, D. Bax Hzn. te Puttcrshock.
Tc Wij eikel, O. Hokwerda te Gaastmeer. 1
Bedankt: Voor Monnikendam, J. van
der Touw te Altforst (G.) Voor Wilnis,
P. A. Binsbergen te Muiden.
AFSCHEID, BEVESTIGING EN INTREDE.
Ds. N. H. Kuipéri C. Hzn., van Ouden
bosoh overgekomen, verbond zich Zondag j.l
aam de Ned. Herv. Gemeente van Acquoy
(Classis Zaïlt-Bomrael), voor welke he>t een
bijzondere dag was. Na slechs vier maan
den vacant te zijn geweest door het vertrek
van Ds. J. A. Tammens, naar Parrega, moch
ten zij weer een herder en leeraar ontvan
gen. Als bevestiger zou optreden Ds. VV. J.
Val, van Westervoort, doch deze was plotse
ling ongesteld geworden. Als bevestiger trad
nu op de Consulent Ds. VV. Kool, van BeescL,
die sprak over Handelingen 8 2635: de
opdracht door den Engel des Heeren aan
Phiilippus, om het Evangelie te verkondigen
aan een begeerige ziel, ni. aan den Moor-
sohen Kamerling, welke opdirachit gehoor
zaam en zonder murmureering werd uitge-
Des middags verbond Ds. Kuipéri zich aan
de Gemeente met een prediking over Lukas
22 61a: de blik van Jezus op Petrus, na
de verloochening, met ails hoofdpunten: le
een blik van ontdekkend Li-öht, 2e ëen blik
van diope smart, 3e een blik van verteed-e-
riing, 4e een blik van ernstige waarschuwing
De kerk was stampvol. Na zich tot verschil
lende colleges, .autoriteiten en personen ge
richt te hebben, werd Ds. Kuipéri toegespro
ken door Ds. Kooi namens Kerkeraad en
Gemeente, diie den nieuwen predikant lied
toezingen Ps. 121 4.
Daarna is nog het woord gevoerd door Ds
o Leeuwen, van Ophemert, door
Ds. R. C. G. Troelstra, van Va rik, en door
den Burgemeester,, Bairon van Verschuer.
Dr. S. O. LOS.
Naar de „Stand." verneemt, heeft Dr. S.
O. Los predikant bij de Gerei, lverk van
's-Gravcnhage Oost, voorheen hoogleeraar
aan de Theol. School te Potchefstroom, van
zijn Kerkeraad de maand Mei verlof gekre
gen, teneinde een reis te kunnen maken
naar het Heilige Land. Dc reis duurt 25
dagen.
JUBILEA.
Ds. A. de V i s s e r. Hoewel Ds. A. de
Visser, Ned. Herv. predikant te Groningen,
den wensch had uitgesproken, dat geen
notitie zou worden genqmen van zijn jubi
leum, hebben toch zijn naaste vrienden hem
hun gelukwenscncn aangeboden, terwijl
ouderlingen en diakenen van zijn wijk
uiting gaven aam jiun gevoelens van dank
baarheid.
De bewijzen van hoogachting, waardee
ring en vriendschap waren zeer talrijk.
Vele bloemstukken en schriftelijke felicita
ties kwamen binnen. De Bijzondere Kerke
raad van Groningen harl ook een schrifte
ijls s gel uk wensch gezonden.
EMERITAAT.
HOOGER ONDERWIJS.
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM
De Gemeenteraad van Amsterdam heeft
aan Prof. Mr. F. A. Molster op diens ver
zoek eervol ontslag verleend als buitenge
woon hoogleeraar.
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT.
Prof. Dr. A. A. Pulle, Reetor-magnificus
der Universiteit te Utrecht, heeft gistermid
dag-bij ,4e viewing van den ,294stcn- jaardag
van 'dié Universiteit,,, een -.réde i gejbqjwien
over: Meneeh 'en Natuur.
MIDDELBAAR OMDERW'Q
R.K. LEERGANGEN TE TILBU'
Dezer dagen is aan de R.K.
te Tilbu
dit
hoopt Ds. C. B.
Scfhoemakers, pre du kant bij 4e Geref. Kerk
van Katendrecht (Rotterdam), tegen het
einde des jaairs emeritaat aan te vragen
GODSDIENSTONDERWIJS
Te Loos du in en heeft de Kerkeraad
der Ned. Herv. Gemeente besloten vorige
jaar aan den godsdienstonderwijzer K. van
Duiken tegen 1 Nov. 1929 ontslag aan te
zeggen. Daar de reden in finan-
eiec'le moeilijkheden bestond, stelde een Com
missie welke izich hiertoe vormde, voor
een fonds te stichten om het deel van het
salaris bijeen te brengen namelijk 11000. De
900ste student ingeschreven, een getal, het
welk tot nu toe nog niet bereikt w as.
Over de vier afdeelingen zijn de leerlingen
verdeeld als volgt: Algemeene Wetenschap-
ion (opleiding middelbare akten.' notariaat,
bel a 9tiin gimsp e o tie, gem ee n t e-adan in istrarti e,
enz. 552, academie voor beeldende en bou
wende kunsten 133, muziek-oonservaitorium
103 en centraal instituut voor lichamelijke
opvoeding (opleiding gymnastiek) 47.
LAGER ONDERWIJS
HOOFDEENOEMINGEN
Loo te Katwijk aan
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Veur, mej. M. Lindeboom te Tzum.
Hollandsche Veld (Herv. School)
mevr. T. van WaverenZwanenburg, aldaar.
Wolvega (Herv. School), C. J. Ploos v.
Amstel te Schèveningen.
ESPERANTO.
Chr. Esperantisten.
Onder den naam „Nederlamda. Protest-au
to" is 22 Maart j.l. te Amersfoort de Nederl.
Vereen, van Christelijke lisperantieten opge
richt, nadat ruim 100 -personen hun sympa
thiebetuiging aan een Vooiioopig Comité
hadden gezonden.
Het doel der Vereenigiaig is, om onder de
Protestentsche Christenen, die door de-reeds
bestaande organisaties niet worden bereikt,
de kennis en hel gebruik van het Esperanto
voor Christelijke doeleinden te bevorderen
Zij zoekt haar leden onder hep, die geloo-
ven, dat Jezus Chr'si.us, overeenkomiLig
den Bijbel, «tie Gods Woord is, de eenigige-
boren Zoon van God en de eenige Verlosser
der wereld is.
Nadat doel en grondslag door de vergade
ring waren vastgesteld, werd besloten aan
sluiting te zoeken bij de „Kristema Ksperan-
tista Ligo Int erna cia" en zoo mogelijk bij de
„Uni versa Ja Esperanto Asöcio"te Gcnève. Er
werd een bestuur van 7 leden gekozen,
waarin als voorzitter zaJ optreden de heer
H. C. van Leeuwen, hoofd der School met
den Bijbel te Wij lie.
Hierna hield de heer Joh. Broekhuyscn.
van Dordrecht, een bezielende toespraak, die
tegelijk een opwekking was tot ieder, die pirt
deze Verecniging kan samenwerken, zich bij
haar aan t.e sluiten om zoo met vereende
krachten tegen onbekendheid, vooroordeel
en onverschilligheid te strijden voor het
groote doel: de Christenen over d-e geheele
wereld verstaan elkander door de interna
tionale taal Esperanto.
De goed geslaagde bijeenkomst werd™ slo
ten met het zingen van Gez. 180 1 in het
Esperanto.
Aa.nmelddng als lid kan plaats hebben bij
den secretaris, den heer L. Woudenberg, Ilil-
degondestraat 25, Bussum.
EXAMENS.
EXAMENS-STUURMAN
Don Haab-, 26 Maart 1030. Gesl. voor 3den
stuurman gr. stoomv., de heeren J. J, C. de
Kraker en il. J. de Lange.