DINSDAG 18 MAART 1930 TWFFDF Ri AD P^G
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
UITVOERIG DEBAT OVER EEN
SCHOOLKWESTIE
UET BETREFFENDE VOORSTEL
VERWORPEN
Voorzitter de burgemeester mr. A. van
de Santle Bakhuyzen. Alwezig met kennis
geving de heeren Paimenuer en Yaiient-
goetL
De Voorzitter opent de vergadering en
doet meueueeiing van een aantal disposi
ties van Led. Staten op raausbesiuiten.
Een adres van de Chr. en te.lv. bond van
Politieambtenaren inzake saiaris-herziemng
wordt gerenvoyeerd naar de Commissie ad
boe inzage de salarisherziening.
Een adres van het bestuur uer Ambaohts
school inzake uitbreiding van deze school
wordt gesteld in handen van b. en W.
om prae-advies, evenals een adres van ar.
van Eek, conrector van het gymnasium,
waarin deze eervol ontslag aanvraagt.
In behanaeiuig komt daarna
de agenda.
Als lid van de commissie voor het onder
wijs, welke commissie, zooals in de vorige
vergadering besloten was, met een lid zou
worden uitgebreid, wordt benoemd Mr. Ko
mijn.
2. Prae-advies op het verzoek van L. Schil
der, om eervol ontslag als onderwijzer aan
de school Schuttersveld A.
Aangenomen z. h. s.
3. ooi-stel inzake de overname in eigen
dom bij de gemeente van de particuliere
gedeelten van de voortuinen, behoorend bij
eenige aan den Zijlsingel geiegcn pcrceelen
De heer Zitman (v.d.) zou het beter
vinden, dat de weg aan den anderen kant
zou worden verbreed.
Wethouder Splinter (c.h.) acht het
niet gewenscht om een geceelte van de
Singel dicht te gooien, vooral niet omdat
de Kon. Grofsmederij daarvan bij het te
water laten van schepen veel hinder zou
ondervinden.
De heer Manders (r.k.) voelt ook wel
iets voor het afhakken van de singelboch-
tcn. Het lijkt Spr. hier evenwel bezwaarlijk.
Spr. zag overigens gaarne dat de gemeen
te een wat ruimer standpunt innam tegen
over de eigenaars van de voortuinen.
De Wethouder vindt een dubbeltje
recognitie niet te veel.
4. Voorstel tot verkoop van een perceel
bouwterrein op het Raamland, gelegen aan
de Fruinstraat, kad. bekend Sectie M no.
420S ged.
Wordt aangehouden tot de volgende ver
gadering.
Leidsche Reclamefilms.
5. Voorstel tot beschikbaarstelling van gel
den ten behoeve van het maken van een
rec.aniefilmpje van Leiden.
De heer Donders (r.k.) heeft niets te
gen dit voorstel. Evenwel houdt hij rekening
met het feit, dat het mogelijk is, dat een
ven—erd beeld van de stad zou kunnen
woruen gegeven. Spr. zou wenschen dat B.
en W. een soort suggestief scenario schre
ven voor deze film, waarnaar de cineast
zou kunnen werken.
De heer Coster (r.k.) wijst er op dat
verschillende gemeenten veel meer reclame
maken dan Leiden, zooals met poststem
pels, sluitzegels enz. Kan ook Leiden niet
iets in deze richting doen?
De heer Manders (r.k.) acht het ook
wenschelijk, dat een goede reclame ge
maakt wordt voor onze stad. Spr. zou de
grens van het credaet hiervoor wel iets hoo-
ger willen stelle.
De heer bosman (v.b.) staat zeer lauw
tegenover dit voorstel. Spr. zou vooral re
clame in dezen gpest willen hebben dat
meer de aandacht werd gevestigd op ae ge
legenheid tot het vestigen van Industrie,
welk onderwerp ook de commissie-Manders
bestudeert.
De Voorzitter zegt dat B. en W. met
de opmerkingen van den heer Donaers ze
ker rekening zullen houden. Wat de lieei
Coster heeft gezegd kan onder oogen wor
den gezien. Spr. acht het niet gewenscht
dat het crediet verhoogd wordt, zooals do
heer Manders wilde. Wat betreft de opmer
king van den heer Bosman, zegt Spr. dat
dit voorstel geheel afgescheiden moet wor
den gehouden van de commissie-Manders.
Het voorstel wordt aangenpmen.
6. Voorstel tot beschikbaarstelling van
gelden voor het aanbrengen van 'n nieuwe
bestrating in de Pelikaanstraat.
Aangenomen z. h. s.
7. Voorstel tot beschikbaarstelling van
gelden ten behoeve van het afwenden van
brandgevaar en het beteugelen van brand
in het Stedelijk Museum „De Lakenhal".
Aangenomen z. h. s.
S. Voorstel tot beschikbaarstelling van
gelden ten behoeve van de aansluiting van
een gedeelte van wijk VI en van een ge
deelte van wijk VII op de centrale rio-
leering.
De heer Van Stralen (s.d.) acht het
niet goed, dat de wijken Stationsweg cn
Kooipark voor uitvoering in handen geko
men zijn van een aannemer. Het werk
wordt er waarschijnlijk door vertraagd en
bovendien wordt hierdoor de werkverrui
ming geschaad.
Wethouder Splinter (c.h.) zegt dat 't
juist is, dat de beide werken aan één in
schrijver zijn gegund. Gezien de beteekenis
van het werk is voor het Kooipark twee
maanden uitstel verleend, wat practisch op
een maand neerkomt. De werkverruiming
lijdt hier in het minst niet onder, daar ge
werkt wordt in twee ploegen.
Het voorstel wordt daarna aangenomen.
Een schoolkwestie.
9. Prae-advies op het verzoek van het be
stuur van de Vereeniging tot stichting en
instandhouding van scholen met den Bijbel
te Oegstgeest om medewerking te verleenen
tot stichting van een school voor gewoon
lager onderwijs.
De heer Meijnen (c.h.) was aanvanlce
lijk van mecning, dat medewerking aan het
schoolbestuur moest worden verleend. La
ter heeft Spr. een andere kijk op de zaak
gekregen en thans kan hij zijn stem niet
meer aan 't voorstel geven. Welke leerlingen
mogen worden meegerekend bij de wette
lijke clausule? Er zijn 25 kinderen die een
school in Leiden bezoeken, die op dezelfde
grondslag staat, die dus niet mogen worden
meegerekend als de toelage van de bevol
king in een bepaalde stadswijk een school
niet gewenscht maakt Dit laatste kan Spr
niet inzien. Als de 25 leerlingen worden
afgetrokken, is het minimum aantal leer
lingen niet bereikt
Betreft het hier een Leidsch of 'n Oegst-
geester belang? Spr. gelooft het laatste.
Van de 106 kinderen die op de lijst voor
komen wonen er 3S op het gebied van Lei
den. Bi op het gebied van Oegstgeest. 2 in
Rijnsburg. De meeste van de kinderen gaan
in Oegstgeest school. Er is hier dus veel
meer sprake van een belang voor Oegst
geest daii voor Leiden, zoodat het veel meer
op den weg ligt van Oegstgeest dan van
Leiden om medewerking te verleenen.
De 80 leerlingen, die thans reeds school
gaan, zullen bij de opening van de nieu
we school 80 leege plaatsen open laten, ter
wijl er geen gebrek aan plaatsruimte in het
spel is. Bovendien wordt door deze actie
een wig gedreven in de gelukkige samen
werking tusschen Hervormde en Gerei
ouders op het gebied van het onderwijs te
Oegstgeest. Er zal daardoor een scheur ont
staan ook in de groep der kinderen. Dii
vindt Spr. het meest treurige en ook hier
om zal hij tegen het voorstel stemmen even
als zijn geheele fractie.
De heer Groene veld (s.d.) wijst er op
dat deze zaak zoo op het nippertje wordt
dat beslist in deze vergadering een beslis
sing moet vallen. Spr. vindt het jammer
dat over deze zaak geen vergadering van
de commissie \an onderwijs is gehouden,
terwijl de wethouder het toch noodig acht
te. Er is slechts schriftelijk door de com
missie over deze zaak gehandeld, zoodal
aan het advies van de commissie niet veel
waarde kan worden gehecht
Het verzoek van deze Oegstgeestei
Sohool vereeniging is Spr. zeer 'onsympa
thiek. Veel Uegstgeesters zijn belastingont
vluchters. De Vereeniging zou bovendien ge
daan kunnen krijgen, dat ze de kosten van
haar onderwijs voor een groot gedeelte over
de Leidsche grens zouden schuiven. De
grond waarop de school zou moeten worden
gebouwd is mooie villagrond, zoodat de
grond in de omgeving aanmerkelijk in waai
de zou dalen, als er een school werd ge
sticht
Er bestaat een Hervormde school in Oegst
geest, maar de Hervormden en Gereformeef
den zijn het niet eens over den Bijbel, zoo
dat de laatste een aparte school willen neb
ben. Maar een meeningsverschil over den
Bijbel mag toch zeker de gemeente Leiden
niet zooveel geld kosten.
Spr. bestrijdt ook de meening, dat aan de
wettelijke voorschriften zou zijn voldaan
Spr. wijst er o.a. op dat er op de lijst ge-
teekend is voor een kind van 2 jaar, een
van 3 en li van 4 jaar. Er is ook geteekend
voor kinderen van 11 jaar. Als al deze kin
deren er worden afgetrokken met de kin
deren, die reeds een school van dezelfde
richting bezoeken, dan blijven er geen 80
over.
Spr. gelooft wel, dat de school kinderen
zal trekiien, ook van ouders wier kinderen
eigenlijk op de openbare school thuis hoo-
ren. Hierdoor zal de o. 1. school in Leiden
weer meer leeggepompt worden.
Het begrip „aanzienlijke toeneming van
de bevoiiring'' is zeer betrekkelijk. Als de
wethouder meent dat hiervan sprake is zal
ook een school in net Rijnsnurgerw egk war-
toer moeten worden gesticlit. De wetnouder
zal hiertoe wel geen voorstel wenschen te
doen, zoociat hij eigenlijk met zich zelf in
.egenspraak komt
De heer Romein (v.b.) merkt op, dat
de zaoü zeer ingewikkeld is, en daarom was
het zeer -gewenscht geweest, wanneer ze
beter in de commissie voor het onderwijs
was behandeld, spr. heelt den indruk ge
kregen, dat de aanzienlijke toeneming van
de wijk geenerlei verband houdt met de
stichting van een Geref. school. Spr. zal
daarom tegen stemmen.
De heer Van Es ia.r.) betreurt het dat
geen vei-gaüenng is gehouden van de com
missie voor het on uer wijs. over oeze zaak
opr. lient ue -gesuinoüems van het Bijz
onuerwijs m Oegstgeest toe. ue scnool w
oegstgeest van ue i\ed. rierv. Gemeente
ueeit m alle harmonie met de Gereiormeer
den samengewerkt Uoor de uitbreiding van
tiet aantai leerlingen is er intussohen
schoolruimte te vveung en toen kon men te
zamen met de Hervormden uitbreiding oJ
ook 'n aparte Gerei, school bouwen. Aan het
laatste, gal men de voorkeur. De heer Mey
nen beaioelt daarover niet te treuren, want
net gaat in de beste harmonie.
Spr. gelooft wel dat de i Kinderen die
de neer .ueijnen hee.t genoemd, mee mogen
teilen, vooral omdat ue wijk belangrijk uit
ureidt. Er is hier ongetwijieid ook* sprake
van een Leidsch beiang omdat er meei
ruimte zal komen op eenige bijzonder sclio-
ten, oie over het algemeen zeer goed be
volkt zijn. De kosten van bet onderwijs op
deze nieuwe school kunnen wat de Oegst-
geester leerlingen betreit grootenueels op
ue gemeente uegstgeest vernaald worden.
Dat er meer reuen zou zijn om een open
bare school te stichten mag onjuist ge
uoemd worden. Overal ziet men dat vooi
het Bijzonder onderwijs ruimte te kort is.
terwijl de openb. scholen ontvolkt worden
Wethouder Tepe (r.k.) betreurt het eveu
eens, dat de zauk niet in een monuelinge
bespreking door de commissie voor hel
onuerwijs is behandeld. Door verschillende
omstandigheden is dit echter onmogelijk
geweest
Intusschen zijn 99 pet van de argumen
ten die vanmiddag ter sprake zijn gebracht
niet ter zake dienend. De gevoelsargumen
ten leggen niet het minst gewicht in de
schaal. Het gaat slechts om de vraag of de
Leidsche leerlingen moeten meetellen. Daar
omtrent bestaat de bepaling, dat dit alleen
mogelijk is wanneer sprake is van een be
langrijke toeneming van de bevolking, die
tot de stichting aanleiding heeft gegeven.
Hierover kan mep van meening verschil
len. Spr. stelt zich op het standpunt dat als
het schoolbestuur de aanleiding in deze toe
name heelt gezocht, de medewerking mei
kan worden ontzegd. Zoo is de kwestie, af
gescheiden van alle sympathieën en anti
pathieën. Persoonlijk is Spr. niet zoo en
thousiast geweest bij de samenstelling van
uit prae-advies.
I Dat Spr. met twee maten zou meten is
I volmaakt onjuist. Er is geen aanleiding te
bomen tot stichting van een o. 1. schooi,
omdat Spr. dan toch tevens zou moeten ko
men met een voorstel om een andere o. 1.
school op te heffen. Er is immers school
ruimte genoeg, wat het o. 1. onderwijs be
treft
Wethouder Goslinga («..r.) wijst er op
dat de kosten van de school door de ge
meenten verhoudingsgewijs worden gedra
gen. Oegstgeest draagt in dit geval 'n grool
aandeel, zoodat er dan ook geen sprake is
van nadeelen voor Leiden.
Wat de prinoipieele zijde betreft zegt
Spr., dat liet hem leed heeft gedaan, dat de
heer Meynen reeds dadelijk is begonnen
met te zeggen, dat hij tegen zou stemmen
zonder af te wachten de argumenten van
den wethouder. Het gaat er immers slechts
over of aan de wettelijke voorschriften is
voldaan.
Het uit elkander gaan van de Ned. Herv
en de Geref. richting is gegaan zooals Abra
ham en Lot uit elkaar gegaan zijn toen hun
kudden te groot werden.
De heer Wilbrink (cJi.): Ben je daai
bij geweest?
De heer Goslinga: Dat staat in den
Bijbel als u die kent.
De heer Wilbrink: Die behoeft u hiei
niet bij te sleepen.
De heer Goslinga: Ik mag hier toch
wel een Bijbelsch beeld gebruiken? U is
blijkbaar niet uw figuur verlegen,
i Spr. wijst er verder op, dat sympathie
Iliier geen rol speelt. Het bijzonder onderwijs
groeit nu eenmaal.- Daar moet het gemeente
bestuur rekening mee houden en daar hier
aan de wettelijke voorschriften is voldaan,
kan men moeilijk bezwaren tegen dit voor
stel hebben.
De heer Wilbrink vindt dat de heer
Goslinga den Bijbel bespottelijk gemaakt
heeft met zijn vergelijking van Abraham en
tot. Spr. is geheel niet uiiet zijn figuur ver
legen. Spr. behandelt dan ook nog de zaak
zelf, zich unaniem verklarende met den
lieer Meynen. Spr. begrijpt overigens niei
dat deze zaak niet belangrijk genoeg was
om in de commissie van het onderwijs be
handeld te worden. Het argument dat dit
schoolbestuur in goede harmonie uiteen is
gegaan, gaat niet op, want het schoolbestuur
is gebleven, zooals bet was. Officieus heeft
Spr. gehoord dat de Schcolvereeniging bang
was dat haar in Oegstgeest het oude school
gebouw zou worden toegewezen. Om dat te
voorkomen heeft uien zich tol Leiden ge
wend. Spr. zal dan ook met groote vrijmoe
digheid tegenstemmen.
Wethouder Goslinga: Als het maar te
gen de Gereformeerden gaat.
De heer Wilbrink protesteert tegen
deze uitdrukking.
De heer Groeneveld repliceert.
De heer Wilmer (r.k.) verklaart na
mens zijn fractie dat de r.k. leden hun stem
aan liet voorstal zullen geven, omdat aan do
wettelijke voorschriften is voldaan. Spr.
geeft ook gaarne zijn stem aan dit voorstel,
omdat hij ook geen morecle of geestelijke
bezwaren heeft.
De heer Huurman (a..r) zal voorstem
men, omdat aan de wettelijke voorschriften
is voldaan, maar ook alleen om deze reden.
De lieer Romein betwist dat aan ae
wettelijke eischen is voldaan.
Wethouder Tepe repliceert
De heer G o s 1 inga komt op tegen de be
wering van den heer Wilbrink, dat hij door
het aanhalen van een Bijbelsch beeld den
Bijbel bespottelijk zou maken. Spr. kan dit
niet inzien. De opmerking van den heer'Wil
hrink was veel meer spottend. Spr. beant
woord nog enkele sprekers, ter .vijl hij ver
duidelijkt zijn beweren dat het hier g3at te
gen de Gereformeerden. Ook bij de Kooipark
school was er oppositie onder de c.h. fractie.
De heeren Meynen en Wilbrink komen
hier tegen op.
Het \oorstel, in stemming gebracht, wordt
verworpen met 19 tegen 12 stemmen
(a.r. en r.k.).
Bij de rondvraag wijst de heer Kooistra
(s.d.) op een bericht in het Haassche Volk
over den toestand van een woning in de
Paradijssteeg, waarin li mcnschen vertoe
ven. Spr. verzocht B. en W. dezen toestand te
onderzoeken en in een volgende vergadering
mededeelingen tc doen.
De heer Bosman (lib.) vraagt naar de
verkeersregeling ibij den Rijnsburgerweg
Het tramverkeer schijnt voor te moeten
gaan. Dat is een zeer ongewenschte toe
stand.
De heer v. Eek (s.d.) vestigt de aandacht
van B. en W. op art 4 van cle Drankwet,
waarbij het aantal vergunningen wordt ge
regeld. Deze zaak kan dit jaar onder oogen
worden gezien. Spr. dringt er op aan, dat dit
geschiedt Daarna sluiting.
LUSTRUMVIERING IN „ZOMERZORG"
In verband met het feit, dat dezer dagen
het bekende café-restaurant „Zomerzorg"
aan den Stationsweg vijf jaar onder dezelfde
directie heeft gestaan is gisteravond, nadat
gistermiddag de directeur, de heer Baten
burg, een druk bezochte receptie had gehou
den, een feestavond georganiseerd, die bijzon
der goed geslaagd is en die ons opnieuw ge
legenheid gaf het organisatorische talent van
den directeur te bewonderen.
In de rijk versierde zalen (er waren niet
minder dan 220 bloemstukken binnengeko
men) hield zich een elite publiek op, dal
zich den geheelen avond en ook nog een
gedeelte van den nacht keurig heeft geamu
secrd, door de aanwezigheid van verschillen
de attracties en door de goede stemming, die
er heerschte.
De heer Batenburg grijpt iedere gelegen
heid aan om zijn gasten te gelieven en aan
zijn inrichting te binden en zijn energie
ten opzichte hiervan verdient ongetwijfeld
belooning. Ook op dezen avond kan hij met
genoegen terug zien.
ADSPIRANTEN-UITVOERING „D.O.S."
De Chr. Gymnastiek- en Schermvereeniging
„D. O S." heeft gisteravond in de Stads
gehoorzaal een adspirantcn uitvoering ge
houden, waarvan reeds dadelijk gezegd mag
worden, dat zij uitnemend geslaagd is. Bij
ontstentenis van den voorzitter, den heer
Verschoor, stond de bijeenkomst onder lei
ding van Dr. J. G. van Es, die na de opening
op de gebruikelijke wijze, in een kort ope
ningswoord, wees op het voorrecht dat we
in Leiden, naast neutrale ook Chr. gymna-
stiekvereenigingen hebben. Het vergankelij
ke omhulsel, van de onvergankelijke ziel
moet mede tot Gods eer hoog gehouden
worden. Spr. drong er voorts bij de annweziger»
gen op aan, dat zij ook de uitvoering der
werkende leden op 10 April a.s. zullen bij
wonen, terwy'l hij voorts de ouders dringend
uitnoodigde tot de ouderavond, die binnen
kort zal worden gehouden.
Tenslotte bood spr. de leidster en den
leider, Mej. v. d. Vegt en de heer Jansma,
beiden uit Den Haag, een mooie bloemen
mand aan onder luid applaus van het pu
bliek.
Hierna werd niet het woord, doch de daad
aan de leden der uitvoerende vereeniging ge
geven, die hier een dankbaar en zeer goed
gebruik van maakten. Voor de pauze werd
een twaalftal nummers uitgevoerd en na de
pauze nog vier nummers, welke alle, zonder
eenige uitzondering zeer in de smaak van
het publiek vielen.
Er heerschte de geheele avond een op
geruimde, prettige stemming.
De leidster en de leider leken ons zeer
goede krachten voor de vereeniging. Hun
prettig optreden deed allen goed en de
ouders kunnen zoolang de leiding in zulke
bekwame handen berust, hun kinderen
met een gerust hart naar deze vereeniging
sturen. Om ruim half twaalf sloot Dr. van
Es, nadat hij allen, die medegewerkt had
den, had bedankt, met gebed. Een vroolijk
strijkje luisterde den avond op.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL-
Wijziging. 17 Maart Firma Jac. Krol,
Schoenen: importeur van schoenwerk en
aanverwante artikelen, Noordwijk, Kerkstr.
3. Overl. Venn.: J. Krol, Leiden, d.d. 11 Maart
1930.
Gebrs, Lanfers, Rijwielen-sportartike
len, Leiden, Breestraat 53. Wijziging han
delsn. thans: Sporthuis „Lanfers".
aMgazijn „De Zon", handel in manu
facturen, Noordwijk, Voorstraat 14. Boven
genoemde handelszaak is met ingang van 1
Januari 1929 omgezet in een vennootschap
onder firma onder den naam: E. Tissing.
Opheffing, 17 Maart. N.V. Petroleum
Maatschappij The Texas Company (De texas
Maatschappij). Leiden, Morsohsingcl (f)
(Spoorwegemplacement). Hoofdz.: Den
Haag, 2e Adelheidstraat 300.
WALTER NIEMANN-AVOND
DE AMBACHTSSCHOOL
Walter Niemann, in 187G te Hamburg ge
boren, leerling eerst van zijn vader en van
Humperdinck, later van het conservatorium
te Leipzig, waar hij onder leidmg stond van
Hugo Riemann en Carl Keineeke, heeft zich
ontwikkeld tot con musicoloog van den i erstou
rang. Zyn historische werken over de Scandi-
naafsche muziek, over allerlei meesters van
vroegeren en Interen tijd in Duitschland, over
de ontwikkeling van het klavierspel, enz., te
om hier met naam en titel allo te noemen
zijn meesterwerken van diep inzicht er. Duit-
sche nauwgezothe d. Zijn critische arbeid te
Leipzig aan de ,-Leipziger Neueste Nach
■ichten" is overbekend.
Het spreekt van zelf, dat een man van zoc»
grondige scholing en op muzikaal gebied zoo
enorme kennis, wanneer hy zich tot composi-
torischen arbeid zet, de techniek der compo-
itie van klassieken, romantici en menschep
un nog lateien tijd theoretisch grondig be-
hecrscht.
Zoo is dan ook alles wat Niemann schrijft
technisch volkomen in orde. Toch dunkt ons
zijn persoonlijkheid, zijn innerlijk wezen
romantisch.
Fn dan is hij het meest verwant aan d-1
latere romantici ids Brahms en Grieg. Evenals
Brahms kan hü bii wijlen net zoo mistig zijn
nis zijn geboorteplaats Hamburg. Met Brahms
heeft hij verder gemeen de stroeve, Noord-
Duitsche ernst, die soms heel sympathiek aan
doet. Hij kent Brahms cn Gr.'eg, Beethoven en
Chopin door en door, is met de eigenaardig
heden van hun stijlgeheimen vertrouwd: maar
evenzeer met di-; van Debussy. Hij kent niet
minder voortreffelijk Mozart en Haydn. Als
men zijn muziek hoort, klinkt er heel veel zoo
vertrouwd in, terwijl men toch telkens weer
even gefopt wordt. We merkten op, dat hij
naar het ons toeschijnt, in wezen roman-
Dat hii meer moderne harmonieën toepast,
is. raar het ons voorkomt, geen gevolg van
innerlijke noodzaak, maar eenvoudig een tech
nische toepassing, welke ons meer cerebraal
aandoet.
Wij hebben in Niemann weer het verschijnsel
dat een zeer wetenschappelijk, noem hem
drsr.oods een geniaal mus'co'oog, daarom nog
niet een geniaal componist behoeft te zijn
ol sehriift hii. om zoo te zeggen, geen noot
op de verkeerde plaats.
Evenmin als een litterair-historicus gewoon
lijk een sehriivev of dichter van den eersten
rang is; of een kunsth:storicus als scheppend
kunstenaar met succes naar het hoogste reikt.
Wetenschappelijke menschen en critici weten
altijd heel goed hoe het moet; in tal van
gevallen zullen zij, wanneer ze tol schenpenden
arbeid overgaan, zich weten te hoeden voor
bfinaliteit pn minderwaardVheid; daarvoor zijn
hun kennis en inzicht te groot. Maar hel
echte feu sacré voor groote composities ont
breekt toch. omdat de energie, die nu eenmaal
in den drenst der wetenschap verbruikt wordt,
voor de kunst verloren is.
Dit alles klinkt misschien wat somber voor
dc jonge menschen. die met een geestdrift,
waarvoor wij het grootste respect hebben,
moeite hebben gedaan om ons den comnonist
Walter Niemann te 'ntrodueeeren en dit op
T a'lerverdienstelük deden. Zy mogen er ook
volstrekt niet uit opmaken, dat wij den groo-
ten musicoloog Niemann als schepnend kun
steraar geheel zouden willen vevoordeelen. We
merkten reeds op. dat zoo'n figuur uit den
aard der zaak nooit banaal is. daarvoor bezit
hy een te rijk verzorgde muzikale erudit e en
eer. te grondige kennis der techniek. Wy mee-
nen evenwel, dat hij als componist niet do
sterkste zijde van zyn persoonlijkheid open
baart De kleinere vormen beheerscht hij
volkomen en weet deze een eigen inhoud te
p*ven, wat o.i. het sterkst snrak uit Der
Kuckuch", een kleine Suite. De vyf deelen
hiervan waren niet breed uitgesponnen. De
componist gaf hiern niet meer aan hij te zeg
gen had in een edelen vorm. Deze Suite deed
ens denken aan de gratie der 18e eeuwsche
klaviermuziek. En verder meenden we ook die
eenheid van vorm en inhoud te bespeuren in
de vyf liederen.
De grootere stukken, bij name de Elegische
Sonate met allerlei reminiscenties aan Brahms,
Grieg, Beethoven en Chopin kon ons, hoe knap
ook geschreven, als geheel niet bevallen. Voor
ons gevoel was het werk te arm aan gedach
ten, om de lengte te rechtvaardigen, te weinig
persoonlijk.
En nu de uitvoering van een en ander.
De pianist, de heer J. A. S. Haverkamp,
heeft uitstekend gesne eld. En het doet ons.
juist voor hem, die zich voor dezen avond zoo
heel veel moeite gegeven heeft, leed, dat we
Niemann's muziek niet onverdeeld konden
waanleeren. Aan zijn spel ligt dat niet. Hij
beschikt over een bekwame techniek, bezit
een mooien aanslag, weet zijn pedial voor
treffelijk te gebruiken, staat wat „fingcr-
festigheit'" betreft, boven zijn party en is zeer
muzikaal. Zijn techmek is wel van dien aard.
dat hij zich geheel aan de voordracht kan
wijden. We denken even aan de klare expo
sitie van de Fuga in Jt eerste nummer, aan de
fijne voordracht van de Suite, aan de mooie
auditie van de hier en daar wat Debu'ssy-
achlige Chaconne. Met den pianist Haver
kamp te hebben kennis gemaakt, is een onver
deeld genoegen.
De heer Haverkamp begeleidde verder op de
meest lofwaardige wyze den heer J. T. L. B.
Rameau in diens voordracht van de Sonate in
G-dur. In den heer Rameau, die een prachtig
oud instrument bespeelt, zeldzaam edel van
klank, schuilt een rasviolist. Hij weet een
mooien toon te vormen; in zijn stokvoering is
overtuigdheid; in zijn streek zit durf. Hot.
meest heeft hij ons getroffen in het breed
gestreken Adagio religiosa, waarvan de dooi
en door muzikale opvatting opviel. Juist deze
muzikaliteit is de groote waarborg, dat kleine
toon-oneffenheden in het passagespel heel
spoedig 2ullen zijn overwonnen.
F.n ten slotte noemen we als sopraansoliste
mej. Annie van der Reyden, die een vijftal
liederen van Niemann zong. Als steeds trof
ook nu weer haar warme, gevoelige en door
leefde voordracht. Zij wist de -verschillende
liederen ieder in hun eigen stemmingssfeer
geheel tot hun recht te deen komen.
Vooral haar middenregister is van buiten
gewone bekoring, terwijl ook in hoogere lig
ging haar stem soeplesse en draagkracht
behoudt en altijd even onverdeeld nobel
aandoet.. Ook zij werd met smaak begeleid
ccor den heer Haverkamp.
Natuurlijk hadden zoowel het publiek ais du
uitvoerenden .weer te worpteien^ met de onaan
gename accoustiek der Kleine Zaal.
Het niet talrijke publiek heeft de uitvoering
van een en ander hoog gewaardeerd.
Voor zangeres en pianist bloemen.
De baten kwamen ten voordeele van
„Voordorp".
EEN RELLETJE.
Tijdens de raadszitting gistermiddag in
het Nutsgebouw ontstond voor dit gebouw
een relletje, dat ook in de raadszaal dc
aandacht trok. Een man met een harmo
nica wilde een liedje spelen, wat hem door
een jk>1 itie-agent verboden werd. Blijkbaar
berustte hij hier niet in, zoodat een scher
mutseling ontstond, waarin ook eenige
andere personen, o.a. ook een O. I. zich
.mengde, met het gevolg, dat do politie
'agent cle sabel moest trekken. Een tweetal
rechercheurs in de raadszaal kwam er nok
I hii te pas met de gummistokken. Eenige
[belhamels werden nahr het politic-bureau
igebracht
Voornaamste Nieuws.
DE JAARLIJKSCHE ALGEMEENE
VERGADERING
UITREIKING DER DIPLOMA S
In tegenwoordigheid van ledgn van
schoolcommissies, bestuurders van onder
wijsinrichtingen, leden en begunstigers dei
Ambaehtssclioolvereeniging, ouders en voop
den van leerlingen, leeraren, oud-leerlingen
cn leerlingen, is gistermiddag de jaarlijk
sche alg. vergadering gehouden van de ver
eeniging „De Ambachtsschool".
Met een hartclijken welkomstgroot open
de de voorzitter, de heer ir. Touw, de jaar-
lijksc.he algemeene vergadering, waarin, ge
trouw aan de. goede gewoonte, een verslag
werd gegeven over liet algeloopen school
jaar 1929.
Rede ir. A. M. Touw.
Met dankbaarheid kan op het afgeloopen
jaar worden teruggezien, niet geheel met
voldoening.
De reden daarvan is tc zoeken in het feit,
dat men ook dit jaar weder genoodzaakt
was, een groot, aantal leerlingen, die een
voldoend toelatingsexamen hebben afge
legd, te moeten afwijzen door gebrek aan
plaatsing; dit betreft vooral de afdeeling
metaalbewerking.
Sedert dc uitbreiding van de school in
1923 neemt het aantal jongelieden, die haar
wenschen te bezoeken, telken jaie toe, zoo
dat een vergrooting van de schoolgebouwen
meer en meer een dringende noodzakelijk
heid is geworden.
Binnenkort zal een goed gedocumen
teerd verzoekschrift aan Zijne Excellentie
den Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen worden gezonden, om goed
keuring van de uitbreidingsplannen en om
wel te willen bevorderen, dat op de begroo
ting van het volgende jaar de noodige gel
den zullen worden uitgetrokken voor de uit
voering. Het bestuur heeft alle hoop, dat op
dit verzoek.een gunstige beschikking mag
worden verwacht.
Er is bij dit alles echter een groote
„maar", die spr. hier niet mag verdoezelen
Het zoo sterk toegenomen snelverkeer met
zijn eischen van verharding van wegen, ver
grooting van spooremplacemcnten, kan tol
het gevolg hebben, en in dien zin zijn reeds
geruchten door het bestuur vernomen, dal
dc aan de school grenzende terreinen, toe lw-
hoorende aan de Ned. Spoorwegen, niet
meer verhuurd zullen worden, in verband
met een voorgenomen uitbreiding van liet
spoorwegemplacement aldaar.
Mocht dit werkelijk zoo zijn, dan ziet het
er voor de voorgenomen uitbreiding niet
gunstig uit, tenzij het nader te plegen on
derling overleg er toe mocht leiden, dat een
botsing tusschen de belangen van ons Nij
verheidsonderwijs en die van de Ned.
Spoorwegen wordt vermeden; dit zal de
naaste toekomst ons moeten leeren.
Voor den nieuwen cursus 1929/1930 wer
den 171 leerlingen ingeschreven. Hiervan
werden er 127 in het eerste leerjaar ge
plaatst, waaronder zij, die na reeds vroeger
met gunstigen uitslag afgelegd toelatings
examen, thans konden worden geplaatst en
zij, die het eerste leerjaar nog eens moesten
herhalen. De nieuwe leerlingen zijn verdeeld
als volgt:
27 voor timmeren,
00 voor metaalbewerken,
5 voor meubelmaken,
5 voor schilderen.
De cursus is begonnen met in totaal 331
teerlingen en wel:
83 voor timmeren,
1S4 voor metaalbewerking,
27 voor electrotechniek-instrumentmaken,
10 voor de machinisteu-afdeeling,
11 voor meubelmaken,
16 voor schilderen.
BINNENLAND
(blz 1
liet Russische graan zal voortaan naar
Londen gaan, in plaats van naar Rotterdam.
Do C. 11. Unie zal op 23 April de jaarver
gadering houden.
Voor de A. R l'artij in de Kamerkieskring
Haarlem heeft Mr. P. Borst een rede gehou
den over de a.r. partij en de bedrijfs
organisatie.
Ter vergadering van de groep Nederland
van het AIe. Ned. Verbond is dc kwestie
van het opschrift op het Nedcrlandscho
paviljoen te Antwerpen besproken.
(blz. 8).
Tc Den Haag is een groote zwendelzaak
ontdekt.
Te Rotterdam wordt een drietlaagsche con
ferentie gehouden van de Vrij-Evangelische
Gemeente.
(blz 9
Het derde artikel van Dr, G. K. Schoep
over het Schoolartsenrnjiport uitgaande van
het Geref. Schoolverband.
Verschenen is de Memorie van Antwoord
aan do Eerste Kamer nopens de begrooting
van het Zuirierzeefoiuls.
De U. K. Staatspartij cn de R. K. Volks-
purtij hebben besprekingen gevoerd over
fusie.
BUITENLAND
(bldz. 2)
Meer optimisme voor de Vlootconfcrentie*
De Codificatie-conferentie te Den Haag be
gint haar arbeid in de commissies.
De overbrenging van Primo de Rivera's
lijk
Nieuwe burgeroorloc dreigt in China.
Sprinkhanenplaag in Palestina.
Een sovjet-agent als kasteelbewoner in
België.
Sür. gaat thans over tot het
de namen der leerlingen, die na het met
goed gevolg algelegd eindexamen, de school
inet het diploma gaan verlaten en daarna
van hen, die tot een hoogere klasse zijn be
vorderd:
Leerlingen die de school met diploma verlaten:
Timmeren: J. Alphcnaur. J. A. Asslé. J. M.
Borst. H. L. J. v. Dillen. J. L. M. Dime. L. H.
Erkelens. H. N. Gijsman. W. Hasselbach. A vom
Hofe.
Th. J. Stol. J.
de
uitgereikt,
•n: J. -
C. A.
C. J.
Groeningen. H. J. Ou-
Zeigelnar.
Slo<
W. C
ndijk.
isle, D. J.
.develd. L.
J. v. Dijk.
oed
K IC.
inden'
P. Moo;
J. P.
eïjn.
Bevorderd:
i dc 2e
r de Se klar
e: H.
N. J. J.
Wilsum. Vc
L. Blok. C. do Bl...
FT. Eling. C. Hak. H. de He.
Kotj, A. Klinkenberg, P.
d. Bijl. P. J.
"ikkert.
C. H. P:
J. D. B. Stljger, C. v'. d
i. v. Vliet. W. Vooijs en A.
delijk: G. Janssen en W. J
de 2e klasse: J. L. Ammerlaan.
- ot. G. Dantuma. P
F. J. v. Hove, H. J
G. Paulinl. S. Ramak, J.
J. D. B. S
C. Verloop. H. v. Vliet. W.
m. C.
Parlevllct, H. M. v
Verhoorn. P. J. v. d
arwaardelijk: J. G. v.
lardelljk: B. den Oudst
A. Alt. M. v. d. Bc-rg. A. P. Blok. J. H. lUöte, H
D. J. Boon. J. f --------
l.abordus. P. G. Laterveer. H. v. Leeuwen. C
-T. I.emmers. G. K. L. v. Marsbergen. W. D.
tenhruggen. J. Oudshoorn. C. Ph. Rosier. B. t
is. C. B. v. Arlc. I
r. W. H. N. Bak-
Holle-brandde. B. v. d. Klaauw, H. Lain
G. v. Leeuwen. II v. Manen, J. C. Mlllkan. L. a
J. Moei 11:er, J. J. Plunje, S. F. Robbers. A. Spruit.
H. M. Swank. G. v. d. Vis, K. v. Vreocleiidaal, D
J, Vijl brief, W. I. v. Wijk. F. H. Wijsman en A.
v. d. Zeeuw. Voorwnurdolljlc: H. v. Dokkum. A.
Klein jan. J. Wijbenga c-u J. M. Wijsman. Niet
bevorderd 12 leerlingen.
lOlectroleelinietoJtamriiiiientmaken: van de 2a
J. M. Brüssc, H. -
S. Haantjes, Th. J. Hofst
Kampinga, A. Knotsenburg. N. Lainnn, H. J. v.
Leeuwen. J. J. v. Loc-f. J. Melmaii, J. Mugge. A.
Aan een 12-tal leerlingen van de ak-
avondschool kan een diploma worden uitge
reikt:
Onderstaande leerlingen ontvingen een di
ploma:
C. Blok, Leiden, boukwundig teekencn: J 1L
Grlffl.-cn. Oegstgeest. idem: K. Imthorn. Noord-
wljk-BInnen. Idem: W. J. Kapel, idem, idem; A.
Momberg. Lelden, idem; A. Srnlt. idem. idem; O.
v. Soe-.-t. Ilaz-Ts-..'oude. idem; v. Su-ijn. Lei
den. Idem: .T. P. Zweistra. Idem. idem: P. Schip
per. Oegstget
tofle
.eide». Idem: P. v. Heusden, Leidei
'jèddenniaken.
Spr. bood zoowel de leerlingen als de
ouders der leerlingen zijn beste wenschen
aan.
Van het bestuur is dit jaar aan de beurt
van aftreding de heer J. M. Rademaker.
In de vacature Rademaker zijn als lid van
het bestuur aan den Gemeenteraad ter keu
ze en benoeming voorgedragen:
1. de heer Ir. J. J. CL van Hoek;
2. de heer J. Heringa.
Ten slotte richtte spr. nog oen woord lot
den heer Kuijntjes, Directeur der school,
hern dankende voor hetgeen hij met de
leeraren voor de school heeft gedaan cn tot
de leeraren om hen aan tc sporen hun best
te doen in het leven.
Nadat de leerling A. C. J. Mulder een
dankwoord had gesproken vroeg de Voorzit
ter nog even de aandacht voor pnkele mede
deelingen betreffende de school.
Namens de ouders sprak daarna de heer
J. Plooy, hoofd der Juliana-school tc Rijns-
burg, nog een woord van dank tot Bestuur,
Directeur en leeraren.
-kuljlen.
J. A. Wakka. H. Waf
i M. v. Zeijl. Voorwaardelijk:
elaken, J Hollema
wrn. C. Lekkerker
?r. r. J. Otto, E.
A. Brandt. G. Th. Bi
- nth. r. r -
dijk, W. H.
nijlcd:
.r. J. Kei
H. Eng.
TI. v. d. T:
L. TvlInlchii
Niet bevorder.
M. J. v. Boljere
em, G. Boot. H.
>!de, M. J. v. HouI
BAZAR VOOR MAREKERE-LICHTKRONEN
Hedenmiddag geopend.
De foyer van de Stadsgehoorzaal is momen
teel hei-schapen in een aantrekkelijke kleu
rige feestzaal, waarin eenige dagen lang e
drukke bedrijvigheid en een vroolijkc stem
ming zal heersclfbn. Door een dames-comité,
waarvan Mevr. Spaargaren de motor is
we mogen dit wel zeggen, zonder aan de
verdiensten van de andere dames te kort
te doen is een bazaar georganiseerd, ten
bate van de lichtkronen van de Marekerk,
een sympathiek doel, dat ongetwijfeld in
brecden kring belangstelling zal trekken.
De verschillende stands in de zaal zijn
keurig versierd met Indische doeken en al
lerlei attracties trekken de aandacht.
Zooals dat op alle bazaars het geval is,
worden ook hier een groot aantal zeer ver
scheiden artikelen te koop aangeboden. Een
uitgebreide collectie handwerken, die onge
twijfeld zeer de belangstelling van dc dames
zal opwekken, treft men aan, naast alle mo
gelijke luxe cn gebruiksartikelen, benevens
zaken, die de tonge streelen. Zooals we
reeds zeiden, ontbreken natuurlijk ook de
gebruikelijke attracties niet.
We zullen ze niet opnoemen, maar kun
nen wel zeggen, dat er verschillende zeer
origineele bij zijn. Dc fa. van Nelle is er
weer met haar gratis koffie- en theeschenke-
rij. De bazaar wordt opgeluisterd door mu
ziek, .zoodat we resumecrende wel kunnen
beweren, dat de bezoekers eenige uren van
vroolijkheid zullen genieten. Reeds daarom,
maar vooral ook om het doel dat de bazaar
nastreeft, zullen ze komen cn we gelooven
dat we dan ook wel een opwekking achter
wege kunnen laten. Het aantal artikelen, dat
geschonken is, is bijna onuitsprekelijk, zoo
dat het dames-comité rekent op zeer veel be
zoek. Laat hen in die verwachting niet be
schaamd worden.
Bij de officieele opning hedenmiddag heeft
Ds. Punselie een openingswoord gesproken,
j waarna de Burgemeester. Mr. A. van de
Sandc Bakhuyzen, dc officieele opening ver-
j richtte. Zang en muziek luisterden deze
opening op. We komen hierop morgen nog
nader terug.
I' Morgenmiddag zal een speciale kinder-
middag worden gehouden met veel attracties.
RIJWIELEN.
Bij de politie zijn inlichtingen te ver-
hrijgen omtrent een rijwiel, dat eenige we-
jhnn geleden in een rijwielbewaarplaats bij
.do Ilartehrugkerk in bewaring is gegeven
oh niet teruggehaald. Voorts zijn inlichtin
gen te hekomen omtrent een rij wiel. dat
[onbeheerd op de'openbare straat is aange*
1 troffen.