CACHETVAN
irFAlVRE
Uit het volle leven
DONDERDAG 20 FEBRUARI 1930 DERDE BLAD PAG, o
BINNENLAND.
SALARISKWESTIES
Met vernietiging van het besluit van Gert.
Stoten van Utrecht heeft de Kroon alsnog
goedgekeurd het raadsbesluit van de ge-
mounto de Bilt, waarbij is besloten aan de
ambtenaren inct een salaris van minder dan
f 25UÜ per jaar een vacantietoeslag te verlee-
nen van f 20.
VERHAAL VAN PENSIOENBIJDRAGE.
Met vernietiging van het besluit van Ged.
Staten van Noord-Brabant zijn door de
Kroon alsnog goedgekeurd de besluiten van
den raad der gemeente Bergen op Zoom,
waarbij de korting op de salarissen der
ambtenaren als verhaal voor de pensioen
bijdrage, is verhoogd van tot Sy2 pet.
PROV. STATEN VAN FRIESLAND
WEGENAANLEG.
Dinsdag werd de winterzitting van de
Staten van Friesland voortgezet
Besloten werd tot oprichting en reglemen
teering van het waterschap Nijehorne in de
gemeente Schoterland.
Voorts werd besloten in drie jaar tijds
100 K.M. weg te verbeteren, waarbij aan de
meest kostbare wegen de voorkeur wordt
gegeven, de kosten dezer verbeteringen voor
60 pet. te dekken uit de uitkeering krach-
l pet uit de provin-
tens de Wegenbelastingwet en voor 20 pet
uit de gemeente- en 20 pet
dale kas.
Naar aanleiding -van desbetreffende ver
zoeken werd nog besloten aan de gemeenten
Dokkum %n Leeuwarderadeel, die reeds we
gen verbeterd hebben, een verlaagde bijdra
ge in de kosten van 40 op 20 pet toe te
staan. Er zal echter over het dientengevolge
ontstane tegoed uit het Wegenfonds der
provincie geen rente worden uitgekeerd.
DE VEILIGHEID VAN DEN WEG
AANDUIDING VAN BOCHTEN.
De besturen van den A.N.W.B., Toeris
tenbond voor Nederland en van de K.N.A.C.
hebben Ged. Staten \an Utrecht verzocht te
willen bevorderen, dat de voor het verkeer
hinderlijke en gevaarlijke bochten in de
wegen in dit gewest duidelijk worden ken
baar gemaakt door het aanbrengen van
breede witte banden om de langs de buiten
zijde van deze bochten aanwezige boomen,
palen en dergelijke.
Naar aanleiding daarvan hebben Gedep.
Staten de gemeentebesturen en de besturen
van Hoogheemraadschappen, Heemraad
schappen, Grootwaterschappen en water
schappen in de Provincie aangeschreven,
dat het College het op prijs zal stellen in
dien ten aanzien \an de onder het beheer
van voormelde besturen staande wegen aan
dit verzoek gevolg wordt gegeven.
NED. SPOORWEGEN
BELANGRIJKE ORDER AAN DE
NED. INDUSTRIE
ELECTRIF1CAT1E VAN SPOORWEGEN
De Ned. Spoorwegen hebben belangrijke
orders geplaatst voor de levering van nieuw
electrisch materiaal, dat bestemd is om op het
thans in aanleg zijnde baanvak Amsterdam-
Alkmaar en op de lijn Uitgeest-Velzen-IJmui-
den dienst te doen.
Zoo werden bij Werkspoor tien motorrijtui
gen derde klasse en negentien bijwagens
derde klasse besteld; bij Beynes elf motor
rijtuigen tweede klasse met bagageruimte en
acht motorrijtuigen derde klasse. De levering
moet vóór Maart 1931 geschieden, daar men
met electrificatie in Mei van het volgende jaar
gereed hoopt te komen.
Het ligt ten minste in de bedoeling, wanneer
geen girootje tegenslagen dit werk belemmeren,
met ingang van den nieuwen zomerdienst-1931
op genoemde trajecten electrisch te gaan rijden
lal van groote gebouwen moeten vóór dien
tijd nog worden opgetrokken, o.a. een remise
by Amsterdam even voorbij de splitsing van
de lijnen naar Haarlem en Zaandam; voorts
een groot transformatie-station bij Uitgeest,
waar de binnenkomende stroom van 50.000
volt wordt omgezet in een stroom van 10.000
volt. Vervolgens zullen onderstations worden
gebouwd bij Alkmaar, Uitgeest, Beverwijk,
Santpoort, Krommenie en Zaandam, waarin
de wisselstroom door gelijkstroom zal worden
vervangen van 1500 volt.
Nog werden bij Heemaf besteld 86 voort
bewegingsmotoren, 18 electrische uitrustingen
voor derde klasse motorrijtuigen, 32 uitrus
tingen voor uithangrij tuigen en 81 motor-
ger.eratoren.
Aan Vickers in Manchester werd opdracht
gegeven dertig voortbewegingsmotoren te
leveren evenals elf electrische uitrustingen
voor tweede klasse motorrijtuigen en 58
stroom-afnemers. Verder zijn nog twaalf
eerste en tweede klasse doorgangsrijtuigen
(voor D-treinen) bij de West-Deutsche Wagon-
fabriek besteld en twintig derde klasse coupó-
rijtuigen bij de Hannoversche Wagonfabrik.
Tenslotte vermelden wij de bestelling van
500 groen ten wagens, waarvan er 200 aan Werk
spoor zijn gegund, 150 aan de West-Deutsche
Wagonfabrik en 150 aan de Hannoversche
Wagonfabrik, alle te leveren vóór 15 Mei a.s.
LANDARBEIDERSWET
VERLEENDE VOORSCHOTTEN.
Bij beschikking van den Minister van Fi
nanciën is aan de gemeente Nieuwcnhoorn
toegestaan een voorschot ingevolge de Land-
arbeaderswet, groot f 10.200, af te lossen in
75 jaar.
Is aan de gemeente Texel een voorschot
uit 's Rijks kas verleend tot een maximum
van f 6400.
WAT HET PAKIJS VOOR SCHADE AANRICHTTE
Wetenschap.
ENCEPHALITIS EN VACCINATIE
De commissie uit den Gezondlieidsraad in
zake de vaccinatie en de daarmee samenhan
gende onderwerpen heeft aan den minister
rapport uitgebracht over de vraag of het
wenschelijk is vaccinatie tegen de pokken in
het eerste levensjaar aan te raden, waarop
reeds herhaaldlijk aangedrongen is.
De meerderheid heeft deze vraag niet be
vestigend kunnen beantwoorden, hoezeer zij
ook andera zou willen adviseeren, omdat zij
niet blind kon zijn voor het argument der
minderheid, dat er bij kinderen, die binnen
12 maanden na hun geboorte gevaccineerd
worden, geen complicaties van het centraal
zenuwstelsel kunnen optreden.
Wel acht zij het raadzaam te wijzen op de
voordeden, die de vaccinatie op jeugdigen
leeftijd biedt, omdat dan de reactie die noo-
dig is om immuniteit te verkrijgen veel minder
intensief optreedt en het ook gewenscht is
het individu zoo vroeg mogelijk tegen pok
ken te immuniseeren.
De commissie wijst ook op het niet-onbe-
demkelijke van massale inentingen zoodra
een epidemie dreigt omdat het dan niet mo
gelijk is alle individueele omstandigheden
van de in te enten personen in behoorlijke
overweging te nemen.
De geneeskundige medewerker der N.R.C.
wijs er in een bespreking van dit rapport op,
dat het in het vorig rapport der commissie
gestelde feit, dat alle 9 In Engeland in een
bepaald tijdperk aan encephalitis ziek ge
worden kinderen beneden een jaar hersteld
zijn, terwijl ze alle negen overleden zijn, niet
wordt gecorrigeerd.
ProL Dr. G. VON ANTAL.
Houdt lezingen in ons land.
De bekende Hongaarsohe Prof. Dr. G z a
A n t a I von F e 1 s ö-G e 11 r, lid van liet
Hongaarsche Magnatenhuis, is voornemens
begin Maart e.k. naar ons land te komen,
waar hij op uitnoodiging van den „Magyar
Szövetség", Hongaarsohen Bond in Neder-
lande drie lezingen zal houden over de
Hollandsch-Hongaarsche cultureele betrek
kingen, ten einde mede te werken aan he'
versterken van vriendschapsbanden tus
schcn de twee volkeren. Hij zal begin Maart
te Amsterdam, op den nationalcn feestdag
der Hongaren, 15 Maart e.k. te Den Haag en
ongeveer 26 Maart e.k. te Rotterdam spre
ken. Tevens zal hij de opening hijwonen
van de Hongaarsche avondschool te Rotter
dam met cursussen voor Hongaarsche ge
schiedenis, aardrijkskunde en taalonderwijs,
georganiseerd onder auspiciën van het con
sulaat-generaal door den „Magyar Szövet
ség" aldaar.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
UIT HET SOCIALE LEVEN
STAKING OPGEHEVEN.
De staking aan de rijwiel fabriek „De Mag
neet" te Weesp behoort weer tot het ver
leden. Het met 1 December 1929 door de di
rectie opgezegd contract werd met enkele
verbeteringen voorloopig voor een jaar ver
nieuwd. O. m. zal eerste-klas-loon worden
uitbetaald, terwijl Weesp tweede klas ge
meente i
Gemengd Nieuws.
De Columbid-rlvier, welke door pakijs geblokkeerd was, heeft plotseling deze blokkade
verbroken, met het gevolg, dat in de havens van Vancouver, aan haar monding gelegen
groote en kleine vaartuigen door elkander werden geworpen. De schade wordt begroot
op een millioen dollar.
DOODELIJK TRAMONGELUK.
In de Reijnstraat te Amsterdam schoot 'n
kipkarretje uit. Het kwam in aanraking
met de tram. De man, die op het wagentje
zat, kwam voor de tram terecht. De baan-
sohuiver ging over hem heen. De wagen
moest opgevijzeld worden, waarbij de hulp
van de brandweer werd ingeroepen. Toen
men den ongelukkige onder de baanschui-
ver vandaan haalde, bleek hij reeds te zijn
overleden.
BAKERS l*>OR HET PLATTELAND.
In den loop van April vangt weder een
cursus aan ter opleiding van bakers voor
het platteland, welke cursussen worden ge
organiseerd door de Zuid-Hollandsche Ver-
eeniging „Het Groene Kruis". Inschrijvin
gen voor dezen cursus kunnen geschieden
van 22 Februari tot en met 27 Maart eiken
Donderdag des morgens van 11 tot 12 bij
de directrice van den Wijkbakerdienst van
de afd. Rotterdam van genoemde Vereent
ging, zuster A. M. Bovenkerk, Heemraad
singel 318a, Rotterdam.
Het programma van den cursus bestaat
uit een theoretisch en een practisch ge
deelte.
iiifk
Lijdt niet langer
Bedenkt dat een enkel
een oogenblikkelijk.
geneesmiddel is voor
HOOFDPIJN
ZENUWPIJNEN
RHEUMAT1EK
KOORTS OF GRIEP
Onschadelijk voor
het organisme
BRANDEN
To Amsterdam ontstond 's avonds brand
in de BaffiusstraaL De meeste bewoners
waren reeds te ruste. In allerijl verlieten
de gezinnen 't brandende perceel. De brand
weer bestreed het vuur met twee stralen op
een motorspuit Een was binnendoor gelegd
en de ander werd geleid over de hoog op
geschoven mechanische ladder. Het duurde
betrekkelijk lang voor de brandweer den
strijd gewonnen had.
Dè brand was ontstaan op den zolder van
een zekeren Nuberg, wiens zoon daar had
gerookt, waardoor een vonk was gevallen
op tabak, welke te drogen lag. Verzekering
dekt de schade.
Te Amsterdam ontstond brand in den
winkel van Koukopen aan de Nieuwe Kerk
straat. Aan blusschen viel reeds niet meer te
denken, daar het vuur -jn den grooten voor
raad verfwaren gretig voedsel vond. De fel
uitslaande vlammen werden door de brand
weer aangetast. Na 1% uur was men den
brand meester. De oorzaak is onbekend.
Op het eiland Texel brak een felle brand
uit in de hoeve „Mon Repos' Het vuur greep
zoo snol om zich heen, dat de brandspuit
geen dienst kon doen. Het woonhuis is to
tal verbrand. De oorzaak van den brand is
onbekend. De hoeve was sinds korten tijd
onbewoond.
De bakkerij van J. Veldman te Groote-
gast (Gr.) is totaal uitgebrand. Alleen de
muren bleven staan. De oorzaak is onbekend.
Verzekering dekt de schade. De belendenle
perceelen liepen groot gevaar, doch door den
gunstigen wind wist de brandweer het vuur
te beperken tot genoemde bakkerij.
- Te Beverwijk heeft 's nachts in het
café „De Zon" aan de Breestraat een felle
brand gewoed. Het perceel brandde geheel
uit De belendende winkels bekwamen groo
te water- en brandschade. De hitte van het
vuur was zoo groot, dat do spiegelruiten
van de winkels aan den overkant van de
straat sprongen, terwijl in een dezer win
kels de koppen van de étalagepoppen smol
ten. De brandweer, die eerst vrij laat op het
terrein van den brand arriveerde, slaagde
er ten slotte in den brand met 3 slangen op
de motorspuit en 2 op de waterleiding mees
ter te worden. De oorzaak van den brand
is onbekend. Verzekering dekt de schade.
GROOTE BRAND TE Radio Nieuws.
MIDDELBURG
VRIJDAG 21 FEBRUARI.
DE SOCIËTEIT DE VERGENOEGING
AFGEBRAND
WEER EEN OUD GEBOUW HET
SLACHTOFFER
Gistermiddag heeft to Middelburg opnieuw
een groote brand gewoed, waaraan weer een
oud gebouw ten offer is gevallen. Omstreeks
half eer. brak brand uit in het bovengedeel
te van de Sociëteit „De Vergenoeging", gele
gen aan do Markt. Het vuur, aangewakkerd
door den feilen wind, breidde zien snel uit.
Binnen korten tijd was de brandweer met
ecnige motors pui ten ter plaatse en met vier
stralen werd het vuur aangetast. Het ge
bouw, dat van binnen geheel van hout is
opgetrokken, was evenwel niet te redden.
De brandweer kon tegen de vuurzee weinig
uitrichten en de sociëteit brandde dan ook
geheel uit. Ongeveer een uur na het uitbre
ken van den brand stortte het dak met een
daarop aangebrachte lichtreclame van een
sigarettenfirma met donderend geraas in.
De brandweer moest zich in hoofdzaak be
perken tot het beschermen van de aangren
zende perceelen.
^Reeds had het achtergedeelte van de be
lendende Eleclrobioscoop vlam gevat, terwijl
het vuur zich ook mededeelde aan het aan
grenzende perceel, waarin de graanhandel
\an de firma Vna Sluys is gevestigd. Do
brandweer slaagde er echter in deze beide
gebouwen te behouden. Wel hebben zij, voor
al de bioscoop, ernstige schade bekomen.
Op liet terrein van den brand was veel be
langstelling. Duizenden trokken naar de
Markt om het schouwspel gade te slaan.
Onder de belangstellenden bevonden zich
vele gemeentelijke autoriteiten.
Van den inboedel van de sociëteit kon
slechts weinig gered worden. De concierge
slaagde er in een groot gedeelte van het zil
ver in veiligheid te brengen, terwijl ook nog
cenige meubelstukken uit het gebouw wer
den gesleept
De schade, door dezen brand veroorzaakt,
is zeer groot
Het mag als een geluk beschouwd wor
den dat de brand niet een dag later is uit
gebroken, juist op marktdag, wanneer het
geheele plein met kramen bezet is en waar-
tusschen een groote menigte zich dan placht
te bewegen.
De beide oude motorspuiten der gemeente
werden ook in werking gesteld, doch het
duurde niet lang of een dezer geraakte de
fect en het duurde een uur eer het toestel
weer gebruikt kon worden. Ware de auto
spuit er niet geweest, dan ware de ramp
ker niet te overzien geweest
Omtrent de oorzaak van den brand staat
nog niets met zekerheid vast Schilders wa
ren bezig de verf op den. voorgevel van het
gebouw af te branden en men denkt dat de
oorzaak van den brand hiermede in ver
band staat
Het perceel van de Sociëteit was' in het
midden der vorige eeuw gebouwd op de
plaats waar vroeger kleine onaanzienlijke
huisjes stonden en had geen enkele archi
tectonische waarde. Het is verzekerd voor
een bedrag van f 75.000.
Door dezen brand is Middelburg in een
paar maanden tijd een derde inrichting
kwijtgeraakt, waar vreemdelingen kwamen
eten of op andere wijze den tijd doorbren
gen.
Men is ertoe moeten overgaan den voor
gevel van het verbrande perceel, dat een
weinig fraai gebouw was, naar beneden te
halen. Het aangi'enzende perceel, genaamd
de Roode Toren, en dateerend van veel vroe
ger tijd, heeft een uitzichttoren en deze heeft
dienst gedaan om het dak van dat gebouw
tegen het vuur te beschermen, zoodat slechts
geringe schade is aangericht. Het dak van
de bioscoop aan de andere zijde van de co-
ciëteit heeft het meest geleden door het om
vallen van een schoorsteen. De films had
men tijdig in veiligheid gebracht.
Op het terrein van den brand was o. o.
aanwezig de Commissai-is der Koningin. De
burgemeester was uitstedig. Mede kwamen
een kijkje nemen vele leden der Provinciale
Staten die in vergadering bijeen waren ge-
HUIZEN (Vóór 6 uur 2T
M.). N.C.R.V. 10.30 Tijdsein,
kendlenst, te leiden door c
:1, Directeur Chr. Tehul
n Uln-
lo -Lm*
i Jeug-
BRANDSTICHTERS.
In het Huls van Bewaring.te Winschoten
zijn ingesloten een slager uit Oude Pekela
en diens vrouw, die er van verdacht worden
in don nacht van Zondag op Maandag het
huis in brand te hebben gestoken. De sla
gerij en een belendend perceel werden groo-
tendeels door het vuur verwoest
N.C.R. V. 3.— Tijdsein. 3 30—5 Concert, tc ge
ver. door het „Haagsche Trio", bestaande uit de
m Henk van Calsteren, viool; Ronó Hen-
cello; An
6—6.30 Gri
Piano. 6— Tlid
K.R.O. Bei
R. AV. Janasen, over:
dappelon in westelijk Noord-
7.40 Cyclus.
HILVERSUM (1875 M.). A.V.R.O. 10.— Tijd-
•in. 10—10.15 Morgenwijding. 12.— l'oUtlebe-
chten. 12.15—2 Muziek. 2.05—2.45 Uitzending
jor scholen. 2.45—3 Gramofoonmuziek. 3—4
Maak-het-zeif!
muziek. 6~.3Ö6.45 Gri
i beglni
-bericht
het Muzlek-Lyci
7.45 Politieberichten. 8.—
INGEZONDEN MEDEDEELING.
AUTO-DIEVEN.
Te Alkmaar reden twee personen uit War
menfouizen met een gestolen auto iemand
aan, waarna zij zich door snel door te rij
den aan achtervolging wisten te onttrek
ken. Later werden ze door de politie ge
snapt De beide verdachten, die het vorig
jaar te Alkmaar ook reeds een auto hebben,
gestolen en deze na een pleiziertochtje te
Castricum aan den kant van den weg had
den laten staan, ontkenden hun daad.
Uit Oost-Indië
VOLKSRAAD
BATAVIA, 18 Februari. (ANETA). Bij
den Volksraad is ingediend de suppletoire
begrooting van Oorlog tot uitvoering van
werken op grondslagen overeenkomende meb
de destijds bij wijzigingsnota ingediende en
later teruggenomen voorstellen der regeering
(inzake het uittrekken van f 75.000 voor de
verdediging van de oliehavens Tarakan en
Balikpapan en van f 125.000 voor den lsten
termijn aanbouw 3den kruiser voor NeA,
Indië).
De Volksraad nam zondier hoofdelijke stem-'
ming aan de aanvulling op de begrooting
van Oorlog en het ontwerp inzake positie
regeling onder luitenants.
De Volksraad heeft z. h. s. zijn goedkeu
ring gehecht aan het handelsverdrag met Bo
livia.
De motie-Jonkman, waarbij de regeering
wordt verzocht de exorbitante rechten ia
studie te nemen, is na wijziging met 47 te
gen 5 stemmen aangenomen.
De motie-Fruin, strekkende tot wijziging
van de samenstelling van de door de regec-
ring aangekondigde commissie ter verbete
ring van de redactie van de art. 153bis en
ter en 161bis, wordt met 26 tegen 22 stem
men verworpen.
IR. M. KORT f
BANDOENG, 18 Februari. (ANETA). Al
hier is gisteravond op 40-jarigen leeftijd plot
seling overleden de mijnbouwkundigè inge
nieur M. C. Kort.
EEN SPOORWEGVERBINDING MET DE
KARO-HOQGLAKTE.
Medan. De Deli Ct. verneemt, dat de Deli
Spoorweg-My. de mogelijkheid nagaat van
een tracé, loopende van Kwala, via Lau-
boentee Boven-Langkat) naar Kabandjahé
op de Karo-hoogvlakte. (Aneta).
MR. ISKAQ VRAAGT ONTSLAG
BATAVIA, 18 Februari. (Aneta). Mr. Iskaq
heeft eervol ontslag verzociht als advocaat,^
EEN RADIO-REEKS
Samenwerking van alle geloovigen
Verdeeldheid breekt kracht
GEGROND OP GODS ONFEILBAAR
WOORD
DE KERKDIENSTEN
De Christelijke eenheid.
Wat. zoo vroeg ik aan Mr. van der Deure,
is volgens u, het meest-verheugende in de
sprookjes-I chtige ontwikkeling van de
Christelijke Iladio-Vereeniging: de kwali
teit of de kwantiteit?
De kwantiteit is van enorme beteekenis,
want ze geeft ons recht om met krach' op
te treden bij de zenditijdverdeeling; m»ar
de kwaliteit verheugt ons toch eigenlijk
vee' meer en stemt ons tot ootmoedige
dankbaarheid jegens God.
ilet dient nergens toe om het te verbloe
men. maar het is een feit. dat do orthodovo-
prutostenten in Nederland kerkelijk hope
loos verdeeld zijn. om van versplintering
maar niet te spreken.
We kunnen over dien toestand klaecn.
we kunnen (met of zonder zelfverheffing)
zeggen; van mijn kerk moeten alle positief
geloovigen lid zijn: maar we zu'len toch
ten slotte dp werkelijkheid moeten aan
vaarden. F.n we zn"en tevens als belijders
van één Heer en Heiland ons moeten be
naarstigen om met eerbiediging van ker
kelijke grenzen samenwerking te zoekeii
op velerlei terrein van het publieke leven.
Geschiedt dat voldoende? Wie zal dat
durven bewaren?
Zie eens, ik 6preek uit ervaring. Wanneer,
zooals vroeger vaak het geval was, de Her
vormde Kerk in een plaats puur en abso
luut modern is, dan is het niet te verwon
deren, dat belijdende groepen met deze Her
vormden 9lechts zakelijken omgang
htboen.
En daai-door kan het gebeuren en is het
meermalen gebeurd, dat Ln kerkelijk Gere
formeerde gezinnen opgegroeid of wonen
de in zoo'n streek met verbazing geluis
terd werd naar de radio-preek van eon Her
vormd predikant, welke „heusoh heelemaal
Gereformeerd" was.
Ja, dat geldt „zelfs" voor Evangelisch Lu-
therschen, Doopsgezinden en anderen.
„Zelfs" (de aanhalingsteekcns komen zóó
uit 't leven en zijn niet van mij) „zelfs" kan
men met stichting en instemming luiste!en
naar een toespraak van een Leger-des-Ilells-
ofLriet
Ln spraken Donderdagavond niet over
een geestelijk S.O.S. voor de microfoon: een
Herv. Evang., een Evang. Luth., een CLr.
Goref. en een Gereformeerd Kerkelijk man?
j Kom, laat on6 eerlijk zijn, wie had dat
mor 20 h 30 jaar mogelijk geacht?
Met allen eerbied, welke wij moeten heb-
ben voor
Kerkelijke grenzen
zuilen we toch ook erkennen, dat de Ks-ke-
j lijke verdeeldheid onze kracht in het pu-
b'ieke leven breekt Zouden, om één voor-
I beeld te noemen, de geloovige protestanten
niet ontzaglijk veel meer p o 1 i t i e k e n in
vloed kunnen uitoefenen, indien kerkelijke
I verschillen de politiek niet vertroebelden
„Het feit," al lus Mr. van der Deure, „dat
vijf en twintig Christenmcnschen uit zeer
onderscheiden Kerkelijken Kring in het al
gemeen bestuur onzer vereeniging geregeld
en broederlijk samenwerken, voorspelt voor
de toekomst zeer veel goeds: en dot onze
Vereeniging van zoodanige kwaliteit is.
verheugt mij ten zeerste."
Neen, ik zal niet breken en wrikken aan
èenïge kerkmuur; een iéder bo>»we op eigen
verantwoordelijkheid en naar het licht en
inzicht voor welke hij God dankt; maar
er is altijd vreugde m mijn ziel, wanneer
ik zie of lees, dat positieve Christenen sa
men interkerkelijke actie voeren; al bou
wen ze maar samen een lokaal voor Chris
telijke belangen, zooals nog pas in Eind
hoven of een Tehuis voor Militairen, gelijk
in zoo menige plaats.
De N.C.R.V. kent, kerkelijk gesproken,
geen A voor een B, ze is feitelijk analfa
beet, maarze is Christelijk: Bijbebch
en positief.
Dat belijdt ze in haar Statuten, en art. 2
zegt,
aangaande den grondslag:
„De Vereeniging heeft tot grondslag de
Heilige Schrift, die zij ei-kent als Gods
onfeilbaar Woord.
Zij belijdt, dat Jezus Christus is de
vleesch geworden Zoon Gods, Redder der
wereld."
Dat beleeft zij ook in de praktijk. En
daarom was het feitelijk een beleediging
voor haar, dat nog wel een positief
Christelijk Minister het voorschrift gaf,
dat ook de Vrijzinnige protestanten van den
Huizer zender gebruik moeten maken. Art.
2 stelt de antithese zoo scherp mogelijk In
terkerkelijk, ja. wil de vereeniging zijn;
Maar wie Jezus Christus als Middelaar en
Zaligmaker verwerpt (in welke bewooniiix-
gen dan ook), hij vindt in de N.C.R V. geen
plaats
Zoo breel mogelijk, doch niet zoo vaag
mogelijk! En daarbij aan de Kerken zoo
veel vrijheid, als technisch mogelijk is.
Het bestuur der vereeniging moet natuur
lijk den beschikbaren zendtijd
voor de Kerkdiensten
verdeelen. Zij doet dit' in 't begin des jnars.
Doch daarna laat zij de regeling geheel aan
de Kerken zei f over. Wel stelt zij als voor
waarde, zij het met een kleinp uitzondering
dat de kerken geen particuliere bijdragen
voor de radio-kerkdiensten (behalve dan
collecten in het kerkgebouw) innen.
Daartegenover staat echter, dat zij er
naar streeft om de Kerken niets te laten be
talen.
De Geref. Kerken zullen hiertoe wel niet
besluiten, omdat zij het beginsel huldigen,
dat de Kerk voor den predikdienst geen
enkele subsidie mag aanvaarden; doch het
schijnt voor andere Kerken wel eens een
bezwaar.
De kosten bedragen voor de kerken thans
f 100 per avond en de uitzendkerk betaalt
hiervan 40 h 60 gulden, wat wel eens een
zwaar offer is.
De Kerkuitzending wordt voor de Geref.
Kerken geregeld door een Kerkcomité, welks
stichting door de Synode bekrachtigd :s.
Vqor de Hervormde Kerk treedt op een
Radio-Kerkcomité, waarin zitting hehben
Ds. G. W. Oberman ie Utrecht; l)s. L. J.
van Leeuwen te 's-Gravenhage, Ds. A. J.
Wormgoor te Bussum en Ds. M. Jongebreur
te Amersfoort.
Hoe bet bij de Chr. Gereformeerden, Geref.
Kerk (H.V.), de Vrij Evang., de Luthersche
en de Baptisten geregeld is, weet ik niet.
Het is trouwens bijzaak. Hoofdzaak is,
dat alle belijdende Kerken de groote betee
kenis van de radio-prediking inzien.
Dat moet ook wel. De schatting zal niet
aan den hoogen kant zijn, als we beweren,
dat een derde deel van ons volk naar de
radio luistert en dat het getal luisteraars
nog dagelijks klimt.
Evangclisatiearbeid.
En, machtig is de Invloed van het ge
sproken woord. Een enkele maal (zeer, zeer
zelden) denk ik er wel eens bij, dat wat wij
zoo dagelijks schrijven, onder de oogen van
tienduizenden lezers en naar wij hopen on
der de aandacht van duizenden lazers
komt Maar met het gesproken woord
kan men veel meer doen. Dat zal iedereen
erkennen.
De tong is ook een kwaad; een nog groo
ter kwaad dan de pen; en waarlijk, wis het
radio-woord aan de ongeloovige wereld
overlaat, die komt zeer slecht het geboi van
Jezus na: predikt bet Evangelie aan alle
creaturen.
Daarom, ook Kerkdiensten door de radio,
ffim.alleen voor zieken, eenzamen en allen,
die verhinderd zijn met de gemeente jp te
gaan;"maar ook als middel van Evangeli
satie.
De vrees, aanvankelijk door sommigen
gekoesterd, dat de radio-kerkdiensten na-
deolig zouden kunnen worden voor het
kerkbezoek zelf, is geiukkig beschaamd.
Een radio-preek blijft toch altijd een sur
rogaat van don eigenlijken eerediexxst; het
is geen samenkomst der gemeente.
Wie kerkelijk meeleeft blijft daarom
uitzonderingen daargelaten terwille van
de radio-preek niet thuis. Als slordige kerk
gangers er zich op beroepen, dan hadden
ze. zonder de radio, wel een andere uit
vlucht gevonden. Het weer b.v. kan bijna
altijd als argument gelden.
Naast de Kerk
staat i
school.
En daarmee had ik eigenlijk moeten be
ginnen. Want de leiders der N.C.R.V. her
halen telkens weer: indien de strijd voor
de Christelijke school niet gestreden was,
dan zou onze actie heel veel zwaarder en
ons succes heel wat geringer geweest zijn.
Wij steunen op de resultaten van den school
strijd.
Het is eigenlijk overbodig om deze ge
dachte nader uit te wei-ken.
De schoolstrijd heeft het politieke inzicht
ongemeen verhelderd; de bevrediging op
onderwijsgebied hoeft het beginsel der poli
tieke rechtvaardigheid vastgeheid in den
bodem van ons volksleven. Daaraan kan
men tornen en wrikken; maar omverhalen
kan men dit monument niet.
De grootste verdienste van Mr. van der
Deure ca is dan ook niet, dat ze het goed
recht der Chi\ radio bepleit hebben; maar,
dat ze geen dag, geen minuut hebben
verzuimd om voor het goed recht op te
komen.
In Christeiijken kring werd dat door
menigeen niet zoo aanstonds ingezien en
een zeer bevriend minister heeft zelfs tot
twee keer toe, natuurlijk te goeder trouw,
de pogingen gesteuh-d om het Christelijk
volksdeel te onthouden, waarop het recht
heeft.
Trouwens, ook de politieke partijen
staan schuldig. In plaats van het radio-
vraagstuk in de politieke fictie te betrek
ken (wat voor de actie zelf ook zoo noodig
is) liet men dit onderwerp links liggen.
Blijkbaar zag men de gxoote beteekenis
niet. Is het (Jan te verwonderen, dat ik in*,
dertijd (van 't geval is, meen ik, in ons blad
melding gemaakt) op de lijst van hen, die
een auto beschikbaar stelden voor en ais
leider optraden bij het bespottelijke AVRO-
petitionnement den naam vond van een
goed anti-revolutionair, ouderling in een
Geref. Kerk?
Ik vermoed, dat in zoo'n gezin ook het
lijfblad van de A.V.R.O., de Telegraaf, ge*
lezen wordt, want de Chr. pers heeft an*
dere voorlichting gegeven.
Dat spreekt van zelf.
Immers
school, pers en radio
gaan van dezelfde grondgedachte uit.
Waarom toch een Chr. school? Is 2 X 3
niet op eike school 4?
Dus: gewoon neuti-aal onderwijs en daar*
naast Bijbelsche gsechiedends. In ar da*
Waarom een Chr. dagblad?
Is het weerbericht dan niet in elke krant
eender? En de markt- en beursberiohten?.
En de telegrammen?
Dus: een gewone, neutrale krant en daar-,
naast een stichtelijk bijvoegsel of Zondags*
blad voor wie dat wenscht. In ordel
Neen, niet in orde, zegt gelükkig bijna;
heel ons Christelijk volksdeel; zelfs dan,
als ze de „neutrale" krant nog in hun hu'a
dulden. Het is zoo niet in orde!
Doch, geldt dat dan niet voor de radio?
Zullen we eerst eens afwachten, hoe hot
gaat om dan later weer van voren af aan
te beginnen als de praktijk getoond heeft,
dèt al het gebazel over neutraliteit en een
nationalen omroep toch maar geleuter ;s?
Kom, ik waag een stoute stelling. Ik be
weer dit, dat wanneer de N.C.R.V. er niet
van meetaf gewees en zich zoo heerlijk ge
roerd had, dat dan de A.V.R.O. een heel
ander programma zou uitvoeren, dan ze nu
doet.
Dat zegt op zich zelf reeds genoeg.
Deze uitwijding heeft me echter geheel
van de „school" afgebracht en daarom
spreek ik daarover in een volgend artikeb
