Vraagt Jf|k DUO-VELOURS
'S ka rpetten
L
ECONOMIF FN FINANCIEN
Uit het volle leven
DINSDAG 18 FEBRUARI 1930 EERSTE BLAD PAG.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
UIT HET SOCIALE LEVEN.
De Bctfid van Ned. Chr. Houtbewerkers,
meubelmakers, behangers en aanverwante
vakken had op 31 Dec. 1928 een ledental vau
2450. Op 31 Dcc. 1929 was dit getal 2752.
HET CONFLICT TE AMSTERDAM.
De directie van de Ned. Scheepcbouw M
to Amsterdam deelde mee, dat de afrekening
termijn in zoo\er zou worden gewijzigd, da'
In het vervolg als norm in plaats van een
maandolijksche, een halfmaandclijksche af
rekentermijn zal komen. Voorts heeft de di
rectie toegezegd, dat voor aangenomen werk
over een longdurigo periode aan het eind
van iedere maand een voorschot op de afre
ken ng zal kunnen worden verkregen.
Dit besluit gaf den gezellen aanleiding, om
do staking niet to doen doorgaan. Alleen wi'
men de praktijk van het afrekensysteem
eerst afwachten.
De chr. vakbeweging In Belgie mag zich
verheugen in een gestadigen groei, met na
me de organisaties van overheidspersoneel,
textielarbeiders en mijnwerkers. Het geza
menlijk aantal leden der Belgische chr. vak
organisaties bedraagt 170.000.
De socialistische vakorganisaties gaan
steeds achteruit In 1921 telden zij 718 000
leden. Thans is dit getal geslonken tot 518.000
leden.
In „De Internationale Christelijke Vakbe
weging'' lezen wii o.a.:
„Het Zwitsersche Protestantsch-Christelij
ke Vakverbond had in de a-fgeioopcn maan
den blondere moeilijkheden te overwinnen
S'» cianl noemen wij hier onze actie teee>
een feitelijke boycotLeweging der socialist!
echo vakorganisaties tegen de protestantsch-
christelijke en christelijk-nationale vakbe
weging. Ons front staat evenwel \ast aaneen
gosloten en neemt steeds in kracht toe. Ouzo
verwoermaatrcgelen missen hun uitwerking
niet cn wij brandmerken de huichelarij dei
socialisten, die in Geneve de vrije keuze van
vakorganisatie eischen en zelf trachten, an
dere richtingen in de vakbeweging onmoge
lijk te maken. In een geval vcm beslissen
broodroof hebben we een klacht ingediend,
in welke zaak ongetwijfeld ten voordcele \an
het betrokken lid onzer orbanisatie zal wor-
en beslist.
Op het gebied der Zwitsersche sociale po
litiek heeft het protestantsch-christelijk vak
verbond eveneens een krachtige actio ont-
plóoid." Zoo heeft, naar genoemd maand
schrift van het Intern. Chr. Vakverbond
meldt, het Prot-Chr. Vakverbond belangrijke
voorstellen inzake de sociale en arbeidswet
geving in Zwitserland ingediend. Ten aan
zien van de arbeidershescherming werd
door Dr. Hug aan de regeering een geheel
uitgewerkt wetsontwerp betreffende unifor
me wetgeving voorgelegd. De vraagstukken
van de medezeggens» hap, van de collectieve
contineten, van de opzegging, ven de loon-
besrnenning der thuiswerkers, van de \acan
tte diz., worden in lit ontwerp re vein op
zichten In een geheel nieuw daglicht ge
plaatst. Zelfs de so-ialistische pers h°ei: de
vc i'ci.stclijkheid an dit werk irkor.d
In i r* tosten tsch- -b -istelijke ktinge.i neemt
de :n ed van de prot-chr. vakbeweging
steeds toe en thans is een Evar.gelisch-so'i-
aal congres in voorbereiding, waarvoor mede
werking werd toegezegd door Dr. A. Keiler
te Geneve, leider vat. het intern sociaal-we
tenschappelijk instituut van de Stockholm-
sche wereldconferentie der Kerken, Prol. Dr.
"J. R. Slotemaker de Bruine en Dr. Benz te
Bazel, alsmede door leidende kerkelijke krin
gen on intern, en buiten landscao organisa
ties. De hoofdonderwerpen op dit congres,
dat a.s. voorjaar zal worden gehouden, zijn:
„Het pezin in den tegen woord i gen tijd" en
„De uitbouw van het arbeidrecht, de arbei
dersbescherming en de sociale verzekering in
Zwitserland".
l h
J
fr
i
CLASSIFICATIE-RAPPORT
SPOORWEGPERSONEEL
DOOR DE VAKORGANISATIES
AANVAARD
Maandag te te Utrecht een gecoanbiueerrl
congres der erkende organisa-tios van *poor-
uu tramwegpersoneel gehouden Ier bespre
king van het classificatie-rapport. Dit rap
port was samengesteld door de z.g. clasalfi
catie-commissie, waarin behalve de leden
Je.- spoorwegdirectie zitting haddon de hee-
ron MolUnaker, Cramers en Hellemans.
De voorzitter van het congres, de b-^er P.
Moltmaker, vestigde er im zijn openings
woord de aandacht op, dat thans voor d
eerste maal over dit vraagstuk me»t de di
rectie overeenstemming werd verkregen.
UH de besprekingen groeide ten slotte het
systeem om de classif.catle terug te bren
gen tot 3.6 en 9 aftrek voor tweede, derde
en vierde klasse. Het voordeel van deze re
geling is 800.000 voor het persones!.
vendien is radicaal afgeschaft de vljfac
kla6se van 16 Voor de vierde klasse
werd 3 verlaging gekregen, voor de derde
2 en voor de tweede 1
\erwerping der regeling zou Invoering
de rijksregeling tot gevolg kunnen bobben,
maar dan me<t alle nadeelen ervan. Ge
schledde dit miet, dan zou de regeling blij
ven zooals ze thans is.
Practiscb gaat het niet om de afschaffing
van 't woord „vierde klasse", maar om u'e
afschaffing van het verlaagde loon. En dat
is tot op na bereikt. Bij de overneming
van de rijksregeling zouden 73 plaatsen
vooruit gaan; bij de nieuwe regeling zijn het
ut' 311.
Bij de menigvuldige overplaatsingskan-sen
van het personeel zal men daarmea reke
ning moeten houden. De besliss.ng van he
Jen zal haar beteekenis hebben, ook vooi
de nieuwe loonregeling die de directie met
Je georganiseerden weer zal vaststellen.
De beer Timmermans (St. Raphael) deelde
mt-de, dat in de vergadering van zijn orgi
nisatie het rapj>ort met op een na algcmei
ne stemmen was aangenomen. De heer De
Heus (Centrale Bond) kon voor zijn verec-
niglng op een zelfden uitslag wijzen.
Meer dan twintig sprekers voerden ach
tereenvolgens het woord. De meesten uit
en „tevreden, maar niet voldaan". Anderen
.eenden, dat men beter zou hebb.m ge
daan een congres over deze zaak te laten
oordeelen alvorens reeds definitief een rap
port samen te stellen. Ongetwijfeld zou het
in dat geval anders hebben uitgez on
Thans bestond slechts de keus tusschen
'r.nemen of verwerpen.
Weer een ander afgevaardigde bleek vrnn
Lnzioht, dat de Pensoneelraad zióh had la
ten „besch ooi meesteren"; nog een ander
noemde dit congres .mosterd na den raaal-
Sommigen adviseerden het rappor'
onder protest te aanvaarden.
De voorzitter, de heer P. MoKmakor, kon
zich niet begrijpen, dat men een rapport -'at
oor het personeel een bate van 800.000 be-
ti-okent, wilde aanvaarden „onder protest",
"an moet het door zulke afdeeliwgen nv>nr
orden verworpen. Nogmaals betoogde hij,
a». het rapnort moei worden gezien als
mi belangrijke schrede in de richting die
jarenlang van verschillende zijden is verde
digd. Een classificatie, die het heele per-
neel zal bevredigen, is er nöet.
BIJ de nu volgende stemm'ng werd het
rapport met overgroote meerdenheid aan
vaard.
V^m de B.A.N.S, stemden 301 leden v»n
Ie 3800 te-ven; van St. Raphael alleen de nfd.
Bist met 62 van de 12000 stemmen; van den
Prcrt. Chr. Bond stemden de af-'eel'ncen
F.lst, M«arn. Alkmaar. Amersfoort tegen, te
zomen 266 op een totaal van 4500; van •■"en
Centra'en Rond 212 afd. tegen (samen 581 op
20.000 leden).
ONTSPANNING
PAARDEN
CONCOURSEN-HIPPJQUE IN 1930.
Volgens opgave In het weekblad „O.is
Paard"' zullen in 1980 de navolgende concour-
sen-hippique worden gehouden:
Waalwijk (23 April), Appingedam (29 Mei),
Breda (29 Mei), Wageningen (4 Juni), Eext
(9 Juni), Veenaam (9 Juni), Den Haag (11
12 Juni), Noord'oroek (14 Juni), Zutfen
BELASTING VAN RENTE OP SCHEEPS- I betaald
HYPOTHEKEN IN DUITSU1LAND. (geleden
De Nederlandsche Kamer van Koophandel w°rd€n'
dat alle schade, welke reeds is
SCHKEP\ AART OP DEN MAIN.
ae ixeaenanoscne wuner van ituopudiiun
voor Dultschlane te Frankfort a Main deeltBintflM Y vergoed,
rnede, dat in verband met een \erzoek aan', De kster en handelwijze
dn. minister van Financiën, om van de be- Simons tegenover den oud-directe
lasting van rente op bultenlandsche scheeps- j *'ee^s geweldig nadeeligc gevolg _n
hypotheek af te zien, deze thans heeft mede- v«c'r d.e N. V. medegebracht, en waar nu nog
gedeeld, dat het. gedane verzoek L'ijna uits'ui- te overz,en welke schade, kosten -r.
tend hypotheken betreft, welke door Holland-1 **ds ?nteane en nog te ontgane winsten hier-
sche crediteuren zijn gegeven. d** worden gederfd, verzoeken onder-
In afwachting van de ratificatie van de 1 ««rekenden o reeds nu maatregelen tegen-
overeenkomst tusschen Duitschland en Neder-1 over genoemde heeren Smons te wllen nennn,
land, welke dezo kwestie zal regelen, raadt
ce minister aan om in dergelijke gevallen
uitstel van betaling tot nader or Ier te verlee-
De minister verzoekt hem dergelijke
gevallen ter kennis te brengen, onder Opgave
van bijzonderheden, opdat zoo vooreerst uit
stel van betaling kan worden verleend.
De Nederlandsche Kamer van Koophandel
or Du'techlana te Frankfort s/Main deelt
...ede, dat in verband met het onlangs genu-
nog door de N.V. geledon zal blicecrde bericht over stremming der scheep-
- ns door de genoemde hee.en i vaart tengevolge van de reparatie dei sluizen
de
bij Gross-Krctzenburg,
gepleegd door ie TV ah rung der Rheinschiffahrts-interersi
j, - u0jsj,urg mededeelt, dat de „Rheinstro oau-
verwaltung1' nu besloten heefL ne reparatie
niet einde Februari plaat» te doe. vinden#
doch van 29 Aprii tot en met Mei a.s,
NATIONALE BANKVEREEMGïNG.
STAKING GEËINDIGD.
De staking van vverkloozen te Groesbeek
(Gld.) is geëindigd. Omtrent de vergoedin
gen, welke uitgekeerd moeten worden, zal
met den Minister overlegd worden.
ROTTERDAMSCHE LIKWIDATIEKAS.
Aan het verslag der N. V. Potterdamsche
(19 Juni), Zui'cllarcn (13 Juli)", *AlWa'sserdam Likwidatiekas over 1929 onfeeaen wij:
(23 Juli), Oss (23 Augustus), Assen (4 en 5 1 I» koffie (gemengd contract) *ing mnder#
Augustus). I in peper veel minder om dan in 1928. Het
Zooals men zal opmerken is de datum van i Santos-contract werd opgeheven en de notee-
ho.t groote Hocfddorpsche concovj nog niet ringen op 29 Mei gestaakt. De noteen
bekend, doch dat zal v< j
Ju'i worden gehouden.
mankte toen een moeilijken tijd door. In rub
ber en reuzel ging niets om. Op 31 December
x. u* i j tm 11928 stonden open 257 koffie-contracWn.
De tort gel«.en opgerichte l;ndel«te ril- Geregi6treeni W29 contraelen.
1 tn 'itwideeni door feeering u, verrekening
der Keder.andrche federat.e opgegeven, waar- Heven open etaan op 31 Decern-
aM,ta' lcde'' gr,T'vor!!a™fJ^ ter 1929 229 contractei
bedraagt. oor Neoer- j
LANDELIJKE RUITERSPORT.
op het oogenbh'k 45 1
landsche verhoudingen en toestanden is dit
werkelijk een buitengewoon mooi resultaat in
drie jaar werker. 1 Natuurlijk kan d t getal nog
j De winstrekening sluit na afschrijving
onkosten met een saldo van f 7021 (v, j.
f 9618). Hiervan komt aan de reserverekening
-aar werKer., namaan o-r gerrnnog ,IIK!'(1442) „nndeelhoudere 56 (v. j. 6)
'■ïervoudigd worden, want b.v. provinc en t „A'.,
als Utrecht en Friesland zijn nog steeds gp-
lsecl afzijdig gebleven, terwijl j.ehee'.e land
streken, zooals Tv.ente cn het Noordelijk ge
deelte van Zuid-Holland vrijwel zonder eenige
vereoniging bicven.
Een geheel ander beeld geeft uns dan wel
Dnilschland, waar men reeds vanaf 1920 aan
ALGEMEENE EXPLORATIE-MIJ.
Overneming petroleum concessies
goedgekeurd.
In de buitengewone vergadering van aan-
't organiseeren is. Volgens de "aatste opga-1 deelhouders. die gister te Deu Haag werd
ven >.ijn er in geheel Duitschland 1918 rijver- gehouden onder \oorzitterschap van Mr. H. v.
l enigingen, waarvan alleen al in Pruisen 1350 j d. Vegte, is het vowsted tot het oveinemen van
Hannover is ds provincie d e bovenaan staat ecu petroleumbclang in Ne<L-lndië, n.1. op
wat aantal betreft, n.L met 235 verepnigingen. I Macioera, aangenomen.
Dan volgen Brandenburg (200), Westfalen j De directeur der Mij., de heer Weiss, aldus
(170), Sleeswijk-Hotetein (160), Rijnland het Hbl., deelde i-.ee, dat de N. V. m aanraking
(150), Ncder-Silezië (150), Ponimeren (120).: was gekomen met den heer J. A. Hoogeu-
Saksen (115) en de andere provincies hebben Loozsm, een oud-boormeester, die op Madocra
m'nder dan 100 veroenigingen elk. op een tweetal terreinen boring--r. heeft ver
Het totale aantal landelijke ruiters van neht met een gunstig resultaar. Hij is er in
Dnilschland kan men gerust schatu n. op 45000 geslaagd van de Indische regeering een con-
man, want het ledental der 1918 veieenigin- tract te krijon voor een tijdperk van 30 jaar.
gc-t bedraagt pl.m. 60.0C0 personen. Vooi September -van dit jaar moet me; de
Ook in Hongarije, „der Dritte on Bunde''. werkzaamheden een aanvang worden gemaakt,
heeft men eenige duizenden lanuclijke ruiters. Binnen 3 jaar moet met een c-orste boring
dochvan organ satorisch stardpunt De- worden begonnen. Gedurende de eerste 5 jaar
zien, en vergeleken bü de onze, staat die orga- zai een recht van f 390 betaald moeten worden;
rJsatie no.r in de kinderschoenen cn kunnen de daarna f 3090 per jaar. Wat betreft do ovcr-
ruiters, wat betreft het regeltnairge rijden, name van het contract met de InJis-he Regee-
triet met de Duitsclrers of HoJaitdprs concur- nr.g, werd meegedeeld, dat de heer Hoogen-
bcezem de gemaakte onkosten gaarne tem?-
v/enschte. Hiervoor en voor vergoeding van
materialen ontvangt hij 90 aan-ioelen tot een
gezamenlijk boarag van f 10R.0CC nominaal.
Voor goodwill ontvangt hij 20 'T> der netto
winst, die de N. V. op beide terreinen zal
behalen.
Voorts werd meegedeeld, dat het slotdr-i-
dci'ó wel niet lager zal worden dan het
interimdividend, dat 5 heeft bedragen.
SCHFRMEN
DE DUITSCHE KAMPIOENE NAAR
NEDERLAND
De Amsterdamsche Scherroclub, die reeds
meerdere malen getoond heeft over een groote
activiteit te beschikken, heeft de Olympische
on Duitsche floretkampioene Fraulein He'.ene
Mayer uitgenoodigd voor een bezoek aan Ne
derland.
Naar w\j vernemen, is het vry zeker, dat de
wereldvermaarde DuKsche schermster in den
loop der maand April naar Amsterdam komt
om daar eenige partijen te schermen met
nog nader aan te wijzen Nederlandsche dames.
SCHIETEN
De stand der jaarlyksche Bondswedstrijd
van den Rctterdamschen Bond van Burger-
wacht-Schietvereenigingen bericht: momen
teel ais volgt:
Vrije baan buks: 1. Jan Dekker 179, 2. L.
Ourik 178, 3. A. Landa 178,
De peperaanvaL
Aar- de commissarissen van de N.V. Frank
Rijsdijk's Industrieele Ondernemingen te
IIeridrik-Ido-Ambacht is door «enige aandeel
houders het volger.de schrijven gericht:
Daar de nieuw benoemde directeur van bo
vengenoemde N V. door den peperaan.al,
cepieegd door de heeren Salomon, Da\ d,
Simon en Sigfried Simons, op de aandeel
houdersvergadering. gehouden den 20 Januari
j.L, zoodanig getroffen is, dat hij nog steeds
het bed meet houden, en de heeren doktoren
nog niet kunnen zeggen, wanneer hij
_1 ikomen
uitgesloten
hersteld zal zijn. mogeiyk zelfs. Jat
J- j herstel uitgesloten is, en zijn werkzaamheden
De Nationale Bankvereeniging doelt rnede,
dat haar maatschappelijk kapitaal is vermin
derd tot f lOO.f'OO en dat aan houders van
aandeelen, die vaii het recht tot v»nvisseling
in aandce'.en Rcttcrdamsche Bank .ei ecnig-'ng
geen gebruik wenschen te maken. 99 wordt
uitgekeerd tegen inlevering van de fandelen.
Voor het resteeienae bedrag worden zij in Iret
aandeelenregister ingeschreven.
BINNENLANDSCHE LEENINGEN.
De gemeente Hoogwoud zal ->n leiening
aangaan, groot f 46.500 tegen oon rente van
huogstens 5 aflosbaar in 30 jaar.
De gemeente S c h a g e n zal een leeniitg
slu'ten van f Ï28.C00, aflosbaar in 50 jaar,
tegen een rente r
ENKES.
Statutenwijziging en uitgifte
van aandeelen.
In de gister gehouden tweede buitengewone
vergadering van aandeelhcudeis der Eerste
Nederlandsche Kogellager- cn Schroevenfa-
briek is besloten tot het aangaan van een
overeenkomst met de N.V. ..Kodowa" ter
overneming var. het bedrijf dezev maatschap
pij. In \-eröand hiermee zuilen f 152^00 aan
deelen ,.Enkes" worden uitgegeven. Deze stuk-
kf zul.-en worden uitgegeven zoodra zulks
wenecheltfk word; geacht. Voorts worden de
stotutenwijrigirger en de ingekomen amende-
xiienten met algemeene stemmen goedgekeurd.
DE TINRESTRICTIE. MAATSCHAPPIJ „DE HOOFDSTAD".
BATAVIA, 15 Februari 1930 (Aneta). Bü Dividend 7 (>- j. 5
de voortrettHg van de behandeling van de m h|!t ia,n,„sIas 0Ter ,933 det N. v.
beBTMUngwideehng Governments Bedaren Hlll,fechap g Exploitatie van Onroerende
verldaaxde dc Begeenngsgemachtigde van C..R Q^cderm ,J9a Hoofdstad'', Amstr.dam, byjU.
Ir. D. de J_onEh,Jat _de_ Keseenng dlejM: I Ja, het 'boekjaar werd afeesloten met een
winstcijfer van f 13 924. Voorgesteld wordt een
de leden van den Volksraad bepleite
gingen af moet wijzen.
De nieuwe toestellen voor het tinbedryf
zullen vermoedelijk in September e.k. voor het
gebruik gereed zijn. De Regeering is van
oordeel, dat bij eventueele restrictie van de
tinproductie de leiding bepaaldelijk behoort uit
t? gaan van de Straits Settlements, waarbij zy
er op wijst, dat deze leiding reeds bestaat.
KON. PETR. MIJ.
Uitgifte obligaties.
Naar aanleiding van de te houden verga
dering van prioriteit-aandeelhouders der
Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot
Exploitatie van Petroleumbronnen in Neder-
landsch-Indië deelt de directie het volgende
mede:
In de vergadering van 22 November 1929
hebben aandeelhouders een statutenwijzi
ging aangenomen waardoor het bestuur dc
vrijheid heeft verkregen om zonder nadere
goedkeuring van de algemeene vergadering
over te gaan tot het uitgeven van obligatie-
leeningen tot een totaalbedrag van niet meer
dan 50 pet. van het geplaatste maatschappe
lijke kapitaaL
Aangezien echter ingevolge art. 19 (nieuw)
der statuten dergelijke uitgiften toch nog de
goedkeuring vereischen van de vergadering
van houders ran prioriteitsaandeelen. wordt
hierbij thans ook deze goedkeuring gevraagd.
Indien deze verleend wordt, zal de maat
schappij daartegenover de houders van
prioriteitsaandeelen gedurende een
korten tijd in de gelegenheid stellen hun
4^2 pch prioriteitsaandeelen desgewenscht
om te wisselen tegen 5 pet obligaties
van dezelfde nominale waarde, met een loop
tijd van 50 jaar. Evenals dit bij de priori
teitsaandeelen het geval was, behoudt de
maatschappij zich het recht voor deze obli
gaties geheel of gedeeltelijk binnenstijd af te
lossen, hetwelk alsdan tegen een koers van
102% pcL zal geschieden. Deze koers zal ook
gelden bij aflossing aan het einde van den
looptijd.
FRANKFURTER BANKVEREIN.
In moeilijkheden.
De Frankfurter Bankvcrein is in moeilijk-
hden geraakt. Het kapitaal der bank ad
R.M. L02 millioen en de reserves van R.M.
0-22 millioen zijn geheel verloren. Bovendien
zou er een passie: zijn van eenige honderd
duizend mark. De spaargelden ten bedrage
van RAI. 8 millioen zullen door de
ma niet heeft kurnien vsj-1 heden niet getrollen worden. De stedelijke
Eere been: 1. Job Dekker 57, 2mael 12, Sm. j richten c het du. ook nog met zeker is M spailrbank do ingelegde spaargelden over
n&fvai- npmp_n
bek-efd, doch dringend te willen zorgen, dat j
I het ealaris van aen nieuw benoetuden directeur
door bovengenoemde heeren S.mons wordt
11; 2. J. G. Seemsyer 67, 4m. 12, lm. 9; len wanneer hij teze weer zal ky
3. J. C. Jansen 56, lm. 12, 4m. 11; jtou. verzoeken widergcteekendon,
Dames-wedstrijd: 1. mevr. Saers 85, steun deelhouders in bovengenoemd.
31; 2. mej. J. M. Teekens 33, steun 35; 3. me
Vrooman 32, steun 32.
Personeele baan cylinder: 1. H. Burgers
2. C. P. Sap 58, 3. J. J. v. Mourik 58.
Vrije baan cylinder: 1. L. Heymans 1
2. A. A. Saers 103, 8. R. H. v. Wyk 108.
Personeele baan buks: 1. A. Landa 98, 2. S. 105, steun.
Marion 98, 3. Jan Dekker 96. Korpswedstryd Cylinder: 1. G. v. P. 264,
Verkochte kaar.en: 783 stuks vrije baan 2. Boskoop 262, 3. H. M. G. 252.
cylinder, 245 stuks vrije baan buks, 116 stuks I Korpswedstryd buks: 1. Voorschoten 450,
vaste baan kaarten. 2. Boskoop 427, 3. H. M. G. 422.
Vaste baan: 1. Th. de Jong 107, steun 99; Swegmansbeker: 1. H. M. G. 154, 2. 7-IV 134.
DIAMANTSLIJPERIJEN IN Z.-AFRIKA.
Het badrljf stopgezot-
Daar een verlies dreigt van 17 20.000
1 - is een van de eerste opgerichte diamantslij
A A c=z,™ inn a+z,»T, fifi. u p Rnrtrfc/tnfQ Pei"ijen te Kaapstad gesloten en werd een
106, steun 66, 8. P. Borghouts, regeling getroffen voor de terugzending
naar Europa van de speciaal aangenomen
slijpers. Volgens berichten uit Johannes
burg staaji de meeste diamantslijperijl
ividend uit te keeren van 7 (v. j. i
EEN NIEUWE KABELFA «JRIEK.
Plannen in een vergevorderd stadium.
Naar de TeL verneemt, bestaan in kringer
in het Oosten van ons land plannen om tot
oprichting van een nieuwe kabelfabriek te
geraken. De p'annen moeten reeds in een vrij
gevorderd stadium verkeeren. Het moet in de
bedoeling liggen om in de nieuwe fabriek
sterkstroomkabels te vervaardigen.
Deze plannen zouden van een groep Twent-
sche industrieelen moeten uitgaan, terwijl als
piaats van vestiging van het nieuwe bedrijf
vermoedelijk Enschedé zal worden gekozen.
Door oprichting van een dergelijke fabriek
zou Nederland met een tweede sterkstroom-
kabelfabriek worden verrijkt (naast de Neder-
landrche Kabelfabriek te Delft), terwijl zooals
bekend, de Draka te Amsterdam voornamelijk
draad en zwakstroomkabels produceert.
AKU.
De rationalisecring van het bedrijf.
De Enka had voor het tot standkomen van
de fus'e met de Glanzstoff een overeenkomst
afgesloten met de stad Wezel betreffende de
oprichting van een kunstzijdefabriek. De Enka
had zich daarbij i erbonden om voor het einde
ran 1929 met den bcuw van een fabriek te
beginnen. De overdracht van de grondstukken
heeft echter nog niet plaats gevonden. Thans
heeft de Aku oen verzoek gericht tot de stad
Wezel, waarin z\j ontbind'ng heeft aange
vraagd van de overeenkomst, die door de Enka
met de stad was afgesloten. Als motief wordt
opgegeven, dat tengevolge van het rationall-
saticprograrr.ma van het Aku-concorn, de
productie in de reeds bestaande fabrieken
geconcentreerd zal worden.
De stad Wezel vordert een schadeloosstel
ling in verband met de aanvraag tot ontbin
ding van de overeenkomst.
Naar aanleiding van de berichten, volgens
welke de American Bemberg en de American
Glanzstoff haar productie met 15 zullen
beperken, wordt van de zijde van het bestuur
meegedeeld, dat omtrent productie-beperking
nog geen bericht was ontvangen, doch dat zy
zulks zeer wel mogelijk acht.
Gemengd Nieuws.
EEN AUTO VERSPLINTERD.
Zondagnacht Is aan den spooroverweg
nabij de Staatsmijn Maurits te Lutterade de
vrachtauto van den ondernemer H. Solber-
berg uit Beek (L.) door een passeerenden
expre-ssetrein (de operatrein uit Aaken) ge
grepen en totaal vorsplintcrd. De inzittende
liep slechts lichte verwondingen op. De
dienstdoende baanwachter had de slagboo-
men niet gesloten.
DE DOODELIJKE DAMP.
Te Wageningen is de 10-jarige P. W. Bak-
den Rand stil en een gestadige stroom i ker door~gasverstikking In'dVYadkamèrom
i-an slijpers keert wekelyks naar- Europa het leven gekomen. Zeer waarschijnlijk was
:eru&- I er een lek in de leiding van den geyser.
EEN RADIO-REEKS
RADIO EEN GOEDE GAVE GODS
Een tweetal pioniers
DE TEEKENEN DER TIJDEN VERSTAAN
I.
niets i
i onder de
Salomo zei:
zon. I
Een vriend van mij, Baptist, wat zijn
Kerkelijke ligging betreft, is daarom van
meening, dat de profeet aan vliegmachines,
d-cht. toen hij schreef: „Ze komen gevlogen
als duiven tot haar vensters".
Ook zii. die ineenen dat deze tekstver
klaring ietwat gezocht is (op de exegese ga
ik volstrekt niet in) zullen toch toegeven
dat menige Bijbelplaats in de ontwikkeling
der h.Vstorie breeder beduiding krijgt, dan zij
annvankelijk voor de hoorders kon hebben
De Apostel schreef met nadruk, dat wij
den strijd hebben te voeren tegen de ge es-!
t e 1 ij k e boosheden in de lucht; en zou
er iemand onder ons zijn. die daarbij ook
niot den' aan het gesproken woord voor de
microfoon, dat niet in de lucht verijlt, maar
(loer de ethertrillingen wordt voortgedragen
naar inillioenen ooren?
Gelooft gij niet. dat de Booze volle, activi-'
tcit ontplooit om de machtige vinding van'
de radio te bezigen als strijdmiddel tegen de
waarheid Gods? i
Gij kunt dit niet ontkennen, want de eerste
avond de beste dat gij uw toestel aanzet, op
zoek naar oen uitzending, die u zint; vangt
ge klanken op, welke voor t minst, uw.
Christelijke overtuiging negeeren.
Waarmee bewezen is, zegt do oppervlak
kigo of dwalende Christen, dat de radio eei i
duivelsinstrumcnt is en dus uit mijn woning
geweerd moet worden. En... hij abonneert i
zich op een niet-Christelijk dagblad! 1 I
is. vertelt de bekende redacteur van het.
Zoeklicht. Joh. de Heer ons, dat het eerste
woord van Christelijke zijde in ons land voor
de radio gesproken, een „geestelijke toe
spraak" was over het onderwerp: „Hoe wij
door de draadlooze de geestelijke dingen
verstaan".
En och ja, nu het eenmaal gebeurd is, Is
het een eenvoudige zaak. En Joh. de Heer
vertelt zelf, dat anderen hem op dit idee i
gebracht en anderen do zaak voorbereid'
hebben
Maar de leiders der Christelijke Radio-
verecniging erkennen graag, dat Joh. de
Heer (ik schrijf het maar familiair, want
niemand zegt de heer Joh. de Hoer) op
4 April 1924
pioniersarbeid heeft verricht
Deze eerste, niet kerkelijk-officieele, maar
ongewoon-openbare prediking des Woords is
feitelijk het sein geweest voor de Christe
lijke actie op radio-gebied.
Ik fantaseer niet; ik doe een greep uit 't
volle leven. Zoo zijn er. Maar zij doen daar
mee een poging om God terug te dringen
van het publieke levensterrein.
Laat ons nog even terug gaan naar Salo
mo. Er is niets nieuws onder de zon. \Vant|
wat nieuw heet is slechts de openharing
van krachten, welke God in de natuur legde; j
in actie gebracht door mcnschelijk vernuft,'
dat God schonk en door Zijn Geest ver-j
lichtte.
AI te maal dus goede gaven Gods. welko'
tot Zijn eer behooren aangewend te worden,
doch waarvan, precies als van alle gaven,
die God ons schonk, een zondig gebruik ge
maakt wordt.
Profeten en Apostelen verachtten echter
daarom de kunst cn de wetenschap niet,
doch ze stelden ze in dienst van hun Zender
en Paulus omvolte alles met dit woord:
Hetzij dan dat gijlieden eet, hetzij dat gij
drinkt, hetzij dat gij iets anders doet,
doe.t het al ter eere Gods.
Aldus: verzuim de gave niet. welke in u
of anderen is, maar laat u, in gehoorzaam
heid aan de wet der Tien Geboden, gelden
op elk terrein des menschelijken levens,
want: onze God i s Koning: héél de wereld
Zijn gebied. En wij, Zijn knechten, zu'len
ons opmaken en bouwen.
Ook de Radio-omroep!
Ons opmaken en bouwen! Dat is dus het
tegenovergestelde van de Doopcrsche mij-
ding, welke zij het spaarzamelijk ook
nu nog als ware vroomheid wordt be
schouwd en aangeprezen.
Gelukkig dat zij, die de Chr. Radio Vcr-
eeniging gesticht of tot ontplooiing gebracht
nebben, precies een andere opvatting toege
daan waren. En, nu ik mij zet om hierover
één en ander te schrijven, ook met het oog
op het vijfjarig jubileum, dat pas achter den
rue is, begin ik met in de eerste plaats mijn
dank té betuigen aan de dagclijksche lei
ders, Mr. van der Deure, den heer Keuning
en den heer Tolk (den heer Pereboom trof
ik niet thuis) voor de welwillendheid waar
mee zij mij ontvangen en voorgelicht hebben.
In de tweede plaats wil ik een tweetal gin.g, en daar Joh. de Heer naar zijn zeg
opmerkingen maken welke voorts als een gen tijd noch capaciteiten bezat om hier-
roode draad door de artikelen zullen loopen.aan een werkzaam aandeel te nemen, advi
Alsof het de eenvoudigste zaak der wereld seerde hij in het Zoeklicht anderen om de
JUH. DE HEER
zaak ter hand te nemen.
Hl J maakt thans echter wel deel uit van
het breede nationale bestuur en wanneer hi'
daarvoor eens mocht bedanken, dan moet
mer. hem eere-lid maken.
Want zijn initiatief was een kleine oor
zaak met een groot gevolg.
Anderen hebben de zaak opgevat en ik
wil niet verzuimen hier een woord van hulde
te brengen aan den heer P. K. Domisse van
Maassluis, die een intensieve persactie heeft
gevoerd om tot de stichting van een Chr.
Radio-Vereen, te komen.
Ook hij heeft zich om peirsoanlijke, ge
zondheidsredenen uit de voorste gelede
ren terug getrokken, toen de werkzaam
heden zich opstapelden; maar voor het bree
de hoofdbestuur bleef ook hij behouden.
Deze mannen en nog enkele anderen met
hen. gevoelden onmiddellijk, dat de draad
looze omroep een geweldig ongekend hulp
middel kan en dus moest zijn bij den ar
beid voor de komst van Gods Koninkrijk.
Maar daarom was het ook noodig, dat
geen dag verzuimd werd en dat aanstonds
met volle kracht begonnen' moest worden.
En hiermee kom ik aan mijn tweede op
merking.
Op velerlei terrein van het publieke leven
zijn de Christenen begonnen met het ln-j
nemen van
een alwachtende houding.
In den veel geprezen goeden ouden tijd
ademde heel het publieke leven een Chris-1
teüjken geest. Een belijdende staatskerk, een
Christelijke school, Christelijke gilden en
organJsnties.
Toen het bleek, dat deze kracht ook zwak-}
heid was cn het algemeen verval was in-
getreden, bleef de ééne school en, voorzoover}
aanwezig de eenheid van organisatie; doch
alles beheerscht door den libertijnschen
geest.
Slechts langzaam aan groeide daartegen
de geestelijke ontevredenheid en zoo zien
we in de voorbije eeuw een historisch ge-,
beuren, dat zich telkens herhaalde: Christe
lijke levensactie, welke een moeilijken strijd
voert tegen het ongeloof.
In de politiek: alles liberaal, totdat eerst
Groen ten principale, daarna Kuyper en
Lohman (en Schaepman voor de Roomsch-I
P. K DOMMISSE
der Christelijke poli-
Katholieken) de
tiek ontplooiden.
Op schoolgebied: overal de openbare, min
of meer neutrale, doch zoo goed als nooit
positief Christelijke school; totdat de laatste
als bizondere na langeu strijd gelijkstelling
verkreeg.
Op persgebied: overal en uitsluitend neu
trale bladen, begunstigd door alle zaken-
menschen gelezen door iedereen... al ging
het rechtstreeks, doch meestal op bedekte
wijze, tegen het Christelijk geloof in. En
onze?baar moeilijk was de actie voor de
Christelijke pers.
Op 't terrein der vakbeweging: 't was al
neutraliteit, doch van verdacht allooi, wat
de klok sloeg; en het goed recht der Chris
telijke vakorganisatie wordt nog gedurig
ontkend.
In al deze gevallen moest de Christelijke
actie een enormen achterstand Inhalen
en dat kostte meor dan dubbele moeite, op
offering en krachtsinspanning.
Nu kwam, om zoo te zeggen, de radio uit
de lucht vallen en de mannen-broeders on
der
die
de teekencn der tijden
verstonden, stelden zich zelf de vraag: moet
het nu weer zóó gaan, als in bovengenoemde
gevallen? M. a. w., moeten wo toelaten, dat
de in naam neutrale, maar in wezen vrij
zinnige omroep een voorsprong krijgt, welke
later hijkans niet meer te overwinnen is?
Zij stelden zich heel duidelijk voor oogen,
dat achterstand op dit nieuwe terrein tien-
maai gevaarlijker was dan op welk gebied
ook. Want de geestelijke boosheden in de
lucht zijn, om zoo te zeggen, fijner bewerk
tuigd en engelachtiger van gedaante dan de
gevaren op andere levensterreinen.
Het maakt soms op mij den indruk doch
Ik hoop mij te vergissen dat er zelfs
geestelijke leiders van ons Christelijk volks
deel zijn, die het groote belang der radio
actie niet inzien, ja, het mogelijk voor een
persoonlijke liefhebberij houden. En Mr. van
der Deure, om hem maar als representant
te noemen, maakt volgens sommigen wel
wat al te veel drukte.
Wie echter de dingen ziet in *t licht der
geschiedenis; wie let op de plaats der radio
in het gezins- en volksloven; wie zich dc
ontwikkelingsmogelijkheden indenkt; hij be
seft ten volle, dat de leiders der N.C-R.V.
groote
haast moest(p maken.
F,r was. sedert de H-D O. te Hilversum in
1924 R-dio-pregramma's begon uit te voeren,
letterlijk geen dag te verliezen.
Indien de voormannen op komen z'en
hadden gespeeld, ind-en ze tnt 1925 hadden
uitgesteld, u;at in 1921 onmiddellijk moest
gebeuren; wie zal zeggen hoe onberekenbaar
veel nadeel daardoor toegebracht zou zijn
aan den Christel ij ken Omroep.
Haastige snoed" was hier het eenige
wachtwoord. Haastige spoed om geen streep
achteraan te komen.
De leiders hebben het verstaan en verstaan
het nnq- en C.ode zij dank ook ons
Christel!ik volksdeel heeft bot verstaan.
Do NC.R.V. vereenigt 80 000 medestanders
onder haar banier: zij Is do grootste Chris
telijke organisatie in ons land.
F.n dat in vijf jaren tijd.
Zouden wij dan mogen zwijgen, waar
„zoo de stemme spreekt"?
