jMrtuur $>i&.srljr (üouront
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
BRIEVEN UIT DE HOOFDSTAD
BINNENLAND.
VERFT NIEUW
MÖNNEE'S:
lBOWNEMBNti
Per kwartaal f3.25
(Beach Ikklngskosten f 0.15)
5cr weck it 0.25.
Voot het Ruitenland bij Wek©-
lijksche tending „6.—
Bij dagelljksche tending „7.—
Alles bl| vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagabiad 7 cent
Bondagsblad niet afzondeilijk verkrijgbaar
No 2976
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936.
MAANDAG 17 FEBRUARI 1930
AnVEB "ENTIKNl
Van 1 tol 5 reaal» f tl7y,
blke recel -neet -t-22%
Insr? xciipitei niureu
van 1—5 regel» .tM
Elke regél meer .8.49
Bij coiifnict belangrijk© korting.
Voor liet bevragen ouu bet bureau
wordt berekend f048
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
STEMPLICHT EN GEWETENS
BEZWAAR.
Ons artikel over „Toetsing van gewetens
bezwaren" gaf de Redactie van „Het Va
derland" auiileidmg, om dit punt eveneens
nader under het oog te zien.
Wij, zullen .thans niet iiigaan op enkele
•losse opmerkingen omtrent het bestauns-
preclit en *ie pkrlemeiltaire historie van het
consciëntiebezwaar, waaraan zelfs de As
ser Syriocje :met Dr. Geelkerken incluis te
paskomen,
Wel zegt „Het Vaderland" er niet aan te
denken om met ernstige gemoedsbezwaren
den spot te drijven, doch de wijze waarop
deze kwestie-door de Redactie wordt.inge
leid getuigt- nu niet bepaald van grooten
ernst.
Waarop wij willen wijzen is de conclusie,
waartoe het blad 'komt met betrekking tui
de geldigheid .v.an gewetensbewaren als
grond "voor wegblijven van de stembus.
Na de beide absolute standpunten go
moedsbezwaar nimmer geldige reden; eik
beweerd gewetensbezwaar geldig te heb
ben verworpen, wordt toetsing van con
scientiebezwaren alseisch van plichtge
trouwheid aanbevolen.
Het bezwaar van „Het Vaderland" richt
Zich echter hiertegen, dat we thans terzake
drieërlei recht hebben in Nederland en
„niéts", zegt het blad, „ondermijnt meer den
eerbied voor het gezag dan wétten die niet
worden nagefeefd".
Vandaar dat' in ovcrwéging wordt gege
ven dat do Regeering een circulaire richte
tot de burgemeesters om tot eenvormige
toepassing te geraken.
In welken geest dit zou moeten geschie
'den wordt niet aangegeven en deze kwes
tie is dan ook niet zoo gemakkelijk als zij
lijkt.
De Kieswet laat de beoordeeling der .aan
gevoerde tootifeven .geheel'over aan-de pru
dentie der burgemeesters, zoodat deze aan
gelegenheid niet enkel voor- gewetensbn
zwareh, maar-vbof aangevoerde ver
ontschufdigirtgsmotiéveri .-van bet'eékchis is.
In zooverre zou-men .zelfs niet eens kun
nen zéggen, dat de wet - niet wordt nag.
leefd, omdat het juist de wet zelve is, dio
de volle vrijheid van beoordeeling aan de
burgemeesters laat.
Dit neemt echter niet weg, dat wij mei
„Het Vaderland" van meening zijn, dat de
huidige toepassing der wet niet bevredigt
Een én ander maal heeftde Regeering
in deze Tets gedaan en aan de- Kamer cij
fers overgelegd met betrekking tot de nale-
vind van den stemplicht, doch gevolgen voor
de toekomst beeft dit, naar wij meenen te
weten, njet gehad.
Dat heeft ertoe geleid dat er nog altijd
burgemeesters zijn die zich uit geinakzuclil
van heel den boel niets aantrekken en di
wegblijvers niet eens ter verantwoording
oproepen..
Ons iszelfs, een vrijzinnig burgervader
bekend, in wiens gemeente een niet onbe
langrijk aantalvrouwen op grond van ge
wetensbezwaren van de stembus wegblijft
'die.e'ke.oproeping achterwege laat
het getal - stemmende vrouwen van rechts,
niet tevergrooten.
Een tireulaire ;der 1 Regiering aan het
adres 'van' hen; die.' de wettelijke; regeling
ter nakoming van den stemplicht als hiel
geschreven beschouwen, Zf>U zeker op haai
plaats zijn.
Deze noodzakelijkheid dwingt niet in dio
mate voor hen, die gemoedsbezwaren onder
geen', tyéding wcnschén te aanvaarden, om
dat hier hog altijd de kantonrechter hel
noodige correctief kan aanbrengen, hetgeen
in het eerste geval niet mogelijk is, omdat
dan de feiten niet te zijner kennis komen.
In elk geval kan niet gezegd, dat met de
bestaande bepalingen en beschikbare mid
delen géén béter résültaat zou zijn te be
reiken dan tot heden .verkregen werd.
Of iinpet men op grond van. de werke
loosheid der Regeering tot de gevolgtrek
king komen,, dat zij zélf geen kans ziet om
den stemplicht te handhaven?
Dan'trekke zij de eenig - mogelijke con
clusie uit de zoo juiste opmerking van „Hel
Vaderland": „Niéts ondermijnt meer den
eerbied voor het gezag dan wetten, die nie"
worden nageleefd".
10e Jaargang
OFFICIEELE BERICHTEN
VOOGDIJRADEN.
Bij K. B. is hónoemd tot lid van den voog
dijraad Rotterdam' II L. D: I.utz, industrieel
tp Rotterdam, en tof lid van den voogdij
raad te Almelo G. J. H. Hofstede, timmer
man.te Almplo.
REGENTEN GEVANGENISSEN.
Bij" K. B. is op zijn verzoek eervol ont-
Blaggn Mr. .1. W. E. van Harenrarspel, als
lid'van het college van regenten over de
gevangenissen te Zutphen,
ERFPACHTSMISERE
Het erfpachtstelscl. mits niet als doctri
nair systeem aanvaard, heeft ongetwijfeld
voor de gemeente groote voordcelen.
De gemeente tracht tijdig de gronden die
in de naaste toekomst noodig zijn- in han
den te krijgen, om niet straks ongehoorde
prijzen te moeten betalen.
De gemeente wil die grond houden, om
ze tegen den kostenden prijs te verhuren cn
straks zelf te profiteeren voor het geheel,
van de evcntueele waardestijging.
Uiteraard hebben deze dingen voor een
groote stad meer heteekenis dan voor een
plaats, waar de uitbreiding maar heel wei
nig beteekent. Maar een panacee voor het
kwaad der grondspeculatie is toch ook het
erfpachtstelsel niet gebleken.
Wij herinneren ons hoe voor enkele jaren
m scherp debat in onzen raad is gevoerd,
over handel in erfpachtsgronden. B. en W.
die zich vaak van den domme hielden,
moesten toen een zwaren aanval verduren
een .eigenlijk beloven, dat zij 't kwaad zou
den keeren.
Veel is daarvan niet terecht gekomen, als
wij de menschen uit de practijk mogen ge-
lo'ovcn. Enkele vormen van erfpachtshandcl
werden onmogelijk, maar even vindingrijk
als de liefde maakt, maakt het de nood, en
nieuwe vormen van erfpachtshandel, fijner
Dg en geraffineerder schenen op te bloeien.
Deskundigen twijfelen er aan, of men het
kwaad ooit onder den knie zal krijgen, pes
simistisch adviseeren, om er zich maar niets
van aan te trokken, en alles te laten loopen
zooals het liep.
Nu moeten ons over deze zaak twee op
merkingen van het hart. De gemeente kan
twee middelen aangrijpen, die een sterk
preventieve werking hebben.
Het eerste middel is, te zorgen dat er over
vloed aan bouwrijpen grond is voor de ver
schillende typen woningen. Hoe minder
grond er beschikbaar is, hoe meer de gega
digden dringen en probeeren, langs rechte
of kromme wegen, een terrein in handen te
krijgen.
Een tweede middel is, de aanvrage om
terrein zoo vlot mogelijk te behandelen en
de termijn tusschen aanvraag en toewijzing
zoo veel als het maar kan in te perken. Veel
moer is er voor de gemeente niet te doen.
Men vergete niet, er is tweeërlei handel in
erfpacht. Een die men op één lijn kan stel
len met de oude grondspeculatie, die alleen
bedoelt aan den grond iets te verdienen, die
als eenig nuttig effect dan ook den grond
duurder maakt.
Maar er is ook een handel in erpacht
waartegen men niet zoo. heel veel kan in
brengen. Als eèn architect grond in erfpacht
bekomt, plannen maakt, de tijd van voor
bereiding en onderhandeling voor zijn rekc
ning heeft, en dan een bouwer vindt die zijn
plannen kan uitvopren, maar niet een jaar
kan wachten eer hij een aanvang kan
ken, wanneer de architect dan. mot eenigc
vergoeding vóór zijn moeite de terreinen
overdoet, is er op reeële gronden weinig
aanmerking te maken.
Straffe bepalingen hier treffen den goeden
doch deren den slechten maar heel weinig.
Er zijn tientallen wegen om onder den klem
uit to komen.
Sedert de debatten, waarvan wij spraken
is er van de ziideder Gemeente bijzonder.op
de erfpachthandel gelet. Een zwarte lijst is
aangelegd. De betreffende wethouder heeft
zelf meer, dan iemand zijner voorgangers
de teugels in handen genomen, maar al zijn
enkele uitwassen bestreden en eenige hou-
getroffen, het kwaad is niet over
wonnen.
Nu probeert men het met een commissie
Dezer dagen hebben B. en W. een commissie
benoemd, waarin een drietal raadsleden zit
ting. hebben en twee particulieren hekend in
het bouwbedrijf, die moeten onderzoeken,
o.m. of er nog in erfpachtsgronden wordt
gehandeld.
Wij zijn ten opzichte van het te hereiken hen ^ocht deze opvatting van de vereischte
resultaat, voorhands nog vrij sceptisch gaj eenstemmi0heid niet door den Raad of de
stemd. Als er n commissie wordt henoomd,v'ei-gadering worden gehuldigd en de ge-
dan is dat in den regel, omdat men zelf 01 (iaci,tenwisseling niet tot overeenstemming
geen raad mee weet en nu zoekt naar een j leiden, dan zal Amerika het protocol
dellijk kunnen opzeggen, zonder dat dit als
HULDIGING VAN DEN SCHILDER W. B. THOLEN
In Dulchri-Sludio te Den Haag iverd Zaterdagmiddag dé expositie van werk van den
schilder W. D. Tholen geopend. De mi'iisier van Kunsten en Weienschappen, Mr.
Terpstra, kwam den 70-jarigcn kunstenaar persoonlijk felicileeren en deed mededeelinq
van zijn benoeming tot ridder in de orde van den Ned: Leeuw, Willy Sluiter spelde den
heer Tholen het ridderkruis op den borst.
INTERNATIONALE JUSTITIE
HERZIENING STATUUT
PERMANENT HOF
DE VOORNAAMSTE WIJZIGINGEN.
Ingediend is een wetsontwerp tot goedkeu-
ng van hot protocol met bijlage nopens dé
herziening van het statuut van het Perma
nente Hof van Internationale Justitie, aan
genomen door de tiende vergadering van
den Volkenbond op 14 September 1929.
De voornaamste wijzigingen zijn de vol
gende:
Het Hof zal niet meer op 15 Juni een ge
wone en verder zoo noodig cun buitengewo
ne zitting houden; het zal permanent
zitting hebben. De onderscheiding tusschpn
gewone en plaatsvervangende reehters
komt te vervallen.
Het Hof zal bestaan uit 15 rechters voor
wie in alle opzichten' gelijke regelen zullen
gelden. De ineomptabilileit wordt ver
scherpt: terwijl vroeger alleen werd verbo
den het vervullen van een politieke of ad
ministratieve functie, wordt dit
vervolg uitgebreid met een verbod tot -het
hekleedén van iedere betrekking, die het
karakter draagt van een beroep.
Tevens is ingediend een wetsontwerp tot
goedkeuring van het protocol nopens de toe
treding van de Vereenigde Staten van Ame
rika tot het protocol van onderteekeni.pg van
het statuut van het Permanente Hof van
Int. Justitie.
Het nieuwe protocol'stelt voor, dat zoo
dra de Volkenhondsraad of de Vergadering
overweegt een advies aan het Hof te vragen
de Amerikaansc.he regeering hiermede
zal worden gesteld en dat zoo noodig
dan tusschen deze regeering en den Volken
bondsraad (resp. de Vergadering) een ge
dachtenwisscling zal plaats hebben over de
i-aag of hij liet voorgenomen advies belan-
ïn van de Ver. Staten zijn betrokken.
Indien het standpunt wordt aanvaard, dat
de stem tegen van een enkel lid liet onmo
gelijk maakt, dat de Raad of de Vergade
ring een advies vraagt, dan zal ook de op
positie van Amerika eenzelfde gevolg heli
ben. Mocht deze opvatting van de vereischte
UITVOERING ZIEKTEWET
De Bond van Nederlandsche Schilderspa
troons en de Nederlandsche Schildersgezel-
lenbond hebben een z g. volwaardige he-
drijfsvereeniging voor ziekenuitkeering op
gericht, waarvan de statuten 'inmiddels door
den Minister van Arbeid zijn goedgekeurd
Erkende bedrijfsvereenigingen.
Bij beschikking van den Minister van Ar
beid zijn voor een tijdvak van .3 jaren als
hedriifsverecniging in den zin der Ziekte
wet erkend:
de Bedrijfsvereeniging voor Zieken
eeldverzpkerinc voor do Haven- en Vervoer
bedrijven, georganiseerd in de Scheepvaart
Vereeniging Noord, te Amsterdam.
soort bliksemafleider.
Practisch is dit. meenen wij. hier ook het
geval. Men heeft het kwaad niet kunnen
overwinnen, men weet niet wat er meer aan
te doen. de commissie moet nu constateeren
of er nog is, wat voor ieder wel vaststaat.
Of de commissie ook moet trachten middo
len tot verbetering te geven, meldt hel
courantenbericht niet. Maar laat ons hopen
dat ze het kwaad constateerend, ook het ge
neesmiddel aangeeft.
De opdracht beperkt zich niet lot het on
derzoek naar een eventueele handel in erf
pacht. Er zijn ook klachten
rechting van bepaalde personen hij het uit
geven van grrnd. Groote houwers kunnen
dikwijls niet krijgen wat ze willen hehhen,
moeten zich met minder tevreden stellen,
menschen die nimmer hehhen gebouwd
kregen terreinen. Zoo althans luidt de klacht
Sommige architectenbureaus hehhen
entree op het stadhuis, worden bevoordeeld,
entree genrotegeerd zegcen anderen.
Wij willen op dat onderzoek niet vooruit
loopen. Naar onze. meening is er voor die
klacht geen reden. Wij hebben ook wel eens
iets gezien van de uitgifte van gemeente
grond en wij hebben in de leiding wel ver
trouwen.
Maar voor het publipk moet vaststaan dat
de zaak volkomen in orde is. Dat geenerlei
bevoorrechting plaats vindt pn iednr burger
op voet van geliikheid wordt behandeld.
Daarom kan deze commissie hpel nuttin
erk doen, en de ontspanning gpvcn. ri
met name in de bouwwereld dient te kome
AREND VAN AMSTEL.
COMMISSARIS VAN POLITIE.
Bij K. B. is benoemd tot commissaris van
Rijkspolitie W. F. H. van Barrelo, tevens
commissaris van politie te Apeldoorn.
BUITENLANDSCHE
ONDERSCHEIDING
zea Heer Jezus Christus.
ricndschappelijke daad -zal wordon
beschouwd. Desgewenscht zullen ook de _an
dere staten de overeenkomst met Amerika
kunnen opzeggen.
Naar het oordeel van den minister moet d-
toetreding van de Ver. Staten tot den kring
van mogendheden, die het statuut van het
Permanent Hof hebben aanvaard ten zeer
ste worden toegejuicht.
Onder deze omstandigheden acht de mi
nister het wenschelijk dat Nederland door
spoedige bekrachtiging van het protocol het
zijne tot de inwerkingtreding ervan zal bij
dragen.
NEDERLAND EN SPANJE
De Spaansehe secretaris generaal van bui
lenlandsrhe zaken' cn de Nederlandsche -ge
zant hehhen de luchtvaartovereenkomst tus
schen Spanje en Nederland geteekend.
DE RIJKSMIDDELEN
De R' ksmiddelen hebben in Januari ruim
9 ton minder opgebracht dan in Jan. 1929.
De regis!ra'.erechten zijn met f 2 millioen
teruggeioopen en de zegelrechten met 61/»
ton. Andere middelen vertoonden een ma
tigen vooruitgang.
NED. ROODE KRUIS
De R. K. kiesvereenigine te Sas van Gent
eeft pen motie aangenomen. w°nrin lepil
P/en wordt uitgeenroken over de houding
?r R K Kemerfrnefip hii d» hehindp|ïn</
in de rijksbegroot'ng 1930 en het partij
Havnu nit T iecnhnn „„^,„„^,4' - »r""-i'"i» «i- niuiumimin-m vari Mei rxeuer bestuur wordt opgedragen onverwijld maat-
noetod totj-ommsndcur in dè» Sïï'ïï 'ATtUfS
(ontvangen een W.-ar, |w0rdo:i geschokt.
Hef hoofdbestuur van liel Nederlandsche
node Kruis hepft. ni-ir aan'eidlng van zijn
beroep op de milddadigheid van het Neder
DE OVERVAL OP CURACAO
VEROORDEELINGEN.
Einde-' Dec. en op 2 Jan. j.l» stonden te
Willemstad terecht twaalf personpn, be
schuldigd van in den nacht van 8 .Tuni j.l
te hehhen deelgenomen aan aanval, gewel-l
dadigheden. bedreiging enz. Het requisifoit
van het O M. luidde, zooals we destijds
meldden, tegen zes beklaagden ieder aciit
jaar en tegen zes beklaagden ieder negen
maand Ti.
Tn iie „Amigoe di Curacao" lezen wij
thans, dat op Woensdag 15 Januari het kan
tongerecht de Willemstad" heeft uitspraak
gedaan.
Zes van de beklaagden zijn vrijgesproken
vijf zijn veroordeeld tot zes maanden iro
vangenisstraf en één beklaagde is veroor
deeld tot zeven maanden; alles met aftrek
van de preventieve hechtenis.
DE KININEFABRIEK
TE 'S-GRAVELAND
De gemeentebesturen van Amsterdam
en Loosdrcht. de heer B 1 a u w, eigenaar
„Gooi'lust" en omwonende lioeren heb
ben beroep doen aanteekenen tegen de vu
gunning van B. en W. van 's Graveland
voor het in bedrijf stellen van de. kinine
fabriek
De Dend.rologische Vereeniging
beeft zich tot de Regeerng gewend
verzoekt dringend maatregelen, teneinde
den vervolge te verhinderen, dat een en
ander weer zal voorkomen.
GEORGANISEERD OVERLEG
PERSONEEL GERECHTEN.
De Bijzondere Commissie voor georga
niseerd overleg in zaken, rakende de kler
ken, concierges en andere bedienden bij de
gewone gerechten den Ontralen Raad van
Beroep en bet Hoog Militair Gerechtshof
heeft besloten, den .Minister van Justitie te
adviseeren, bij het. henalen van de sterkte
het personeel hij de gerechten niet uit
sluitend rekening te houden met het aan
tal behandelde zaken, de tijdelijke hulp
schrijvers in de pcrsoneelspromotie op te
nemen en de benoeming van bureelchefs
mogelijk te maken bij alle griffiers en par
ketten. waar meer amhtenaren met den
rang van Rijksklerk aanwezig zijn.
Voorts meende men dat ten aanzien van
de vaststelling van liet aantal beambten l ij
elk gerecht aan den Minister van .Tustilio
de bevoegdheid diende te worden gegeven
deze materie te regelen door de opnemin
an een desbetreffende bepaling in hot n
lement.
GENEESK. SCHOOLTOEZICHT
IN NOORD-HOLLAND
EEN SCHRIJVEN VAN GED. STATEN.
Aan de gemeentebesturen in Noord-Hol
land is door Gcdep. Staten in die Provincie
een brief gezonden houdende medeileelmg
van de regeling betreffende d* oesrlukbaar-
stelling \an bijdragen uit de provinciale
kas ten behoeve van de organisatie va
geneeskundig' schooltoezicht.
Het inrichten van geneeskundig schoo'-
toezicht behoort daarvan gaat de rege
ling uit tot de taak der gemeenten. Fr
zijn echter slechts wéinig gemeenten, welke
van voldoenden omvang.zijn en in staat ce-
I acht kunnen worden deze zaak zelfstandig
te verruilen. De gemeenten dienen zich der
halve door het treffen van gemeenschappe
lijke regelingen op den voet van art. 121
der gemeentewet aaneen te sluiten toi
districten voor welke één of meer school
artsen kunnen worden aangesteld. Tpp ein
de te bevorderen, dat op deze wijze het ge
neeskundig schooltoezicht in zooveel moge
lijk gemeenten van Noord-Holland op doel
treffende wijze tot stand komt, hehhen de
Provinciale Staten ons gemacht:gd ten l.c
hoeve van gemeentelijke schoolartsendien
sten bijdragen te verleenen tot een bedrag
van 50 pet. der kosten daarvan.
De taak van den schoolarts zal van zuiver
adviseerenden aard zijn; met de medischs
behandeling dér kinderen zal hij zich niet
mogen bezig houden.
Ged. Staten achten het noodzakelijk, dal
de functie van schoolarts wordt uitgeoefend
door artsen, die zich uitsluitend aan deze
taak wijden, die derhalve daarnaast ge<n
praktijk.uitoefenen.
Op provinciaal subsidie mag derhalve niet
worden gerekend voor diensten, waarbij,
zooals thans in verschillende gemeenten,'de
taak van schoolarts wordt vervuld door
of meer practiseerende geneesheeren.
WATERHOOGTEN-
SCHEPEN VAREN, MAAR KLIMMEN NIE3
DE NEDERLANDSCHE
REISVEREENIGING
Tn de jaarvergadering van do Haagsche
afdeeling der Nederlandsche Reisvereeni-
ging, welke hedenavond 8 uur zal plaats
hehhen, zullen afgevaardigden worden be
noemd voor de buitengewone algem. verga
dering. die 1 Maart te Utrecht wordt gehoit
den, en welke speciaal op de reis naar Bar
celona betrekking heeft.
Hoewel deze het eon flirt heeft geopen
baard is wel gebleken, dat ook overigens in
de leiding der N. R. V. zóóveel d!epgaand
lingsverschil bestaat, dat het hestaan
der vereeniging zelf ernstig gevaar dreigt
BOSCHBRANDEN
IN GELDERLAND
EEN CONCEPT-REGLEMENT.
Naar aanleiding van een verzoek van het
bestuur van den Gelderschcn Provincialen
Brandweerhond hehhen Gedep. Staten van
Gelderland de gemeentebesturen in die pro
ie in kennis gesteld mei een concept
reglement op de hoschhrandweer
t is Gedep. Staten gebleken, dat in de
gemeentelijke politieverordeningen slechts
hij uitzondering bepalingengevonden wór
den, die het tegengaan van bosch-; heide-
of veenbranden benogen.
Volgens Gedep. Staten is de oprichting
au een hoschhrandweer, zooalp deze in het
concept-reglement wordt aangegeven, een
belangrijk middel ter beteugeling van bp-
doelde branden. Of deze brandweer als af
zonderlijke organisatie dan wel als onder
deel van de gewestelijke hrandweer is in
te richten, hangt van de plaatselijke toe
standen af. fndien de gemeenten zich de
vrijwillige medewerking van hoscheigenaren
of andere belanghebbenden verzekeren, dan
kunnen de kosten van zoo'n hrandweer aan
vankeüjk verminderd worden. Van groote
heteekenis achtpn Gedep. Staten het, wan-
npcr de gemeenten zich in dezen aaneen
sluiten. zoodat hij uitbreken van brand op
onderling hulpbetoon gerekend kan worden.
Van het aan de aanschrijving gegeven ge
volg zien Gedep Staten voor 1 April mede-
deeling (cgemoet.
Misschien heb ik 't al eens eerder verteld
(dat overkomt méér menschen); dan vraag
ik excuus en vertefhèt andermaal.
'k Reed met" een boer (zoo één als Staring
bezong) in den avond naar de stad en we
filosofeerden over de grootte van zon ei»
aarde.
Natuurlijk, zèi'de 'boer, is de aarde grekv
ter dan de zon. Het licht (hij bedoelde de
lichtpunten) van de stad zijn toch ook "eeï
kleiner dan de stad zelf.
Ik denk. dat hierin een fout zit, omdat de
boer wat al te gemakkelijk concludeerde.
Zooals er waarschijnlijk ook een fout zit in
de redeneering van een onzer lezers, die,het
hoofd schudt óver onze domheid op zeevaart
kundig gebied.
In ons Zondagsblad las hij, dat de Groote
Oceaan 3-76 M. hooger ligt dan de Atlanti
sche. Maar, zegt hij; dat lijkt nu toch een
beetje dwaas. Ik hen zeeman en. ik ben vaak
Kaap Hoorn op Vuurland gepasseerd. Maar
ik heb nooit gemerkt, dat het schip een
trapje op klom om van de Atlantische in dé
Groote Oceaan te komen.
Deze mededeel ing neem ik onvoorwaarde
lijk aan. Want ik geloor niet, dat het raads
lid een goede kijk op het waterniveau had,
toen hij betoogde: „een hooge brug over het
Kanaal is heel lastig voor het vervoer per
s; laat ons liever het kanaal bij de brug
wat uitdiepen, dan daalt het water vanzelf
en kunnen de schepen er toch onderdoor'.
Maar. evenzeer als de boer ongelijk had,
omdat hij vergat, dat de lantaarns in de
stad vlak bij elkaar zijn doch dat de zon
zich op oneindigen afstand van de aarde be
vindt; evenzeer (zeg ik met bescheiden
heid) vergist onze briefschrijver zich ook.
Kijk eens, we halen onze wijsheid over de
Oceaan ook maar uit boeken en praten di«
geleerden dus maar na. En ik heb tot mijn
spijt nog nooit de reis langs Vuurland ge
daan; maar dit weten we allemaal wel, dat
ive de wereldzeeën niet mogen vergelijken
met een tobbe water, dat overal even hoog
staat.
De watervloed, welke de aarde omgeeft,
is zulk een machtige schepping Gods, dat
het menschelijk verstand al het wonderlijke
hierin onmogelijk peilen kan. De invloed
van de maan; de zeestroomingen, waardoor
het water in voortdurende beweging is; de
natuurlijke verbindingskanalen tusschen de
wereldzeeën, ze veroorzaken zoodanige wis
seling van niveau: dat ik zonder bedenking
overschrijf, wat de geleerden betoogen: de
waterhoogte in de verschillende zeeën kan
beduidend verschillen.
Wij eenvoudige mensehén kunnen rtu één
maal niét allés verklaren en begyijpen.-
En, dat hoeft ook niet!
INGEZONDEN MEDEDEELOIO
UIT DE R.K. STAATSPARTIJ
BESCHERMING ONGEHUWDE
MOEDER
EEN VERGADERING TE UTRECHT.
Woensdag 11 September 1929 werd onder
voorzitterschap van den heer E. R e n v
0 u w e n a 11 e r in hotel Des Pays Bas te
Utrecht een vergadering gehouden, waar de
belangen besproken werden van de onge
huwde moeder en haar kind.
Met instemming van alle aanwezigen werd
besloten, aan een commissie- op te dragen
de oprichting voor te bereiden van een
nationale organisatie, welke mof eerbiedi
ging van de volkomen vrijheid der aange
sloten instellingen zal vormen, een bond
an alle instellingen; welke in Nederland
oor de ongehuwde moeder en haar kind
vcrk'zaam z.'jn. De bedoeling van deze orga
nisatie zou voornamelijk zijn over het ge
heele land den arbeid voor de ongehuwde
moeder tc overzien en te ervaren welke la
cunes er zijn in de hulpverleening aan haar
er haar kind; tevens kan het bureau van
de federatie vormen een centraal punt van
inlichtingen voor instellingen en hulpzoe
kenden.
Verder zou de federatie de instellingen
moeten vertegenwoordiger, hij de regeerine.
het Provinciaal- of het Gemeentebestuur en
moeten trachten te komen tot een regeling
over hot geheele land van de subsidies-in::'
van instellingen.
De benoemde commissie heeft ontworpen
Statuten cn een huishoudelijk reglement
voor de toekomstige organisatie, welke zij
voorloopig voorstelt te roemen: Federatie
van Instellingen voor Ongehuwde Moeders
(FIOM.)
Zii meent thans dp instellingen onnieuw
Ie kunnen bijeenroepen tot een vereadering
welke zal worden gphouden on Zaterdag 1
Maart a.s. des namiddags te 2.39 uur in het
Centraal Laboratorium voor de Volksge-
Z9ndheid, Sterrebosch t, Utrecht, alwaar tot
opric.Min_ g-\ worder basic!en.
DE BENOEMING VAN EEN
TIJDELIJK BURGEMEESTER
EEN PROTEST VAN DE A.-R. KIESVER.
EN PATRIMONIUM TE ENGWIRDEN
Naar aanleiding van de benoeming van
een tijdelijkcn burgemeester der Gemeenté
Engwirden, welke burgemeester eertijds ge
meente-secretaris der gemeente Schoterland
was en van de plannen van Gedep. Sta
ten van Friesland om Engwirden bij Scho
terland in te lijven, hebben de gemeente
lijke A.-R. Kiesvereeniging en de afd. Pa
trimonium te Engwirden krachtig geprotes
teerd tegen deze handelwijze en van oor
deel dat zulks indruischt tegen alle recht
en billijkheid betreuren zij het. dat de Raad
van Engwirden geen protest bij d© hooge
overheid heeft ingediend. Met den meestcn
ernst dringen genoemde vereenigingen aan
op een benoeming van een vasten hurge-
meester, die in de eerste plaats voor de be
langen van F.ngwirden opkomt.
Voorts is besloten dit protest ter kenni©
van H. M. de Koningin, den Minister van
Rinnpnlandsche Z^kcn. den Commissaris
der Koningin in Friesland cn Gedep. Sta-,
ten van Friesland te brengen.
P. T. T.
PLATTEGROND VAN AMSTERDAM
Vanwege den P.T.T.-dienst is een nieuw©
plattegrond van Amsterdam samengesteld,
waarop is aangegeven, hoe de stad voor de
postbestelling in districten is verdeeld.
Do kaarten zijn in de wachtkamers van
alle postkantoren opgehangen en worden
kosteloos verstrekt aan allen, die veel corres
pondentie naar Amsterdam verzenden.
De verstekking is bedoeld als een uitnoo-
diging aan het publiek om op correspon
dentie voor Amsterdam steeds het hes»el-
district te vermelden, t.w. Centrum. Noord,
Zuid Oost of West. Vermelding v«| het be-
steldistriet geeft bespoediging in de hestel
ling en is daardoor nog meer een belang
voor het publiek dan voor de Post
CT PROEFADRESf
OP AAN ONS BUREAU.
