Pasvorm-Statistiek toont aan:
8i%
\2%
5%
onzer Cliënten slaagt
zonder eenige verandering
vraagt tegemoetkoming
aan persoonlijken smaak
slechts heeft verandering
werkelijk van noode.
r VRIJDAG 14 FEBRUARI 1930 1
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Gouda (vac.-Is. Voor-
steegh), G. Venema te Loosduinen. Te
Brandwijk, K. J. van den Berg te Amers
foort. Te Klundërt, P. Moerman te Stave-
nisse. Te Zuiderwoude (N.-H.) en Hol-
landsche Veld (Dr.), cand N. W. Smit, tijde
lijk voorganger der Ned. Herv. Evangelisatie
te Emmen (Dr.). Te St. Anna-Parochie, G.
C. H. Bos te RoodeschooL
GEREP. GEMEENTEN.
Bedankt: Voor Nieuwerkerk a. d. IJssel,
j. Fraanje te Barneveld.
SCHEURING.
Te Tholen heeft, blijkens het Verslag van
de Zuidelijke Particuliere Synode der Geref.
Gemeenten, gepubliceerd in de „Saambinder'',
een 25-tal gezinnen zich van de Geref. Ge
meente afgescheiden en zich geschaard om
den heer W. Baay, aldaar, die na Classis-
besluit der Geref. Gemeenten niet tot de op
leiding voor predikant toegelaten werd en
voor wien door de „bezwaarden" inmiddels
een kerk gebouwd is.
RECHTS EN LINKS.
Te Avereest (Oud-Avereest) heeft de
(rechtzinnige) Kerkvoogdij der Ned. Herv.
Gemeente het verzoek van de Vrijzinnig
Hervormden te Balkbrug om van het kerk
gebouw gebruik te mogen maken, niet inge
willigd.
KERKGEBOUWEN.
Te Noord Scharwoude besloot de
Geref. Kerk tot vergrooting van het kerk
gebouw over te gaan, ter voorziening in de
behoefte aan meerdere zitplaatsen. Teeke-
ningen en bestek werden bereids goedge
keurd. Door dezen uitbouw zal de beschik
king verkregen worden over een pl.m. 100
zitplaatsen meer. Tevens zal een nieuwe
consistorie worden aangebouwd, die een
drietal lokalen zal bevatten. In de vergroo-
te kerk zal een nieuw orgel geplaatst wor
den, dat reeds in aanbouw is.
Te Oudewater is het kerkje der
„Ledeboerianen" verkocht aan de Geref.
Gemeente aldaar.
Te Poortvliet wordt een nieuwe
kerk der Geref. Gemeente gebouwd. De aan
besteding hg§ft reeds plaats gehad.
JAARBOEK VOOR DE NED. HERV. KERK
Dit Jaarboek, verschijnende bij N. V. Nau-
ta Co.'s Drukkerijen te Zutphen, dat in
den loop der jaren steeds meer ingeburirer'1
is, is in 1930 zijn Hden jaargang ingegaan.
We kennen dit werk als een zeer betrouw
baren gids, die niet alleen een uittp.n.nute
breedvoerig overzicht van de onderscheiden
plaatselijke Hervormde Gemeenten geeft,
maar tevens, na reeds in het kalenderge
deelte zeer practisch allerlei periodieke werk
zaamheden aangekondigd te hebben, een za
kelijk en duidelijk overzicht biedt van de
samenstelling, het bestuur en bet beheer der
Ned. Herv. Kerk geett. Betreffende liet be
roepingswerk, opzicht en tucht, diaconie,
examina, fondsen en allerlei tijdsbepalingen
daarmee in verband staande, bevat het al
lerlei aanwijzingen, die voor predikanten
bestuurs- en beheerscolleges van reëele waar
de zijn. Van Ds. J. Gouverneur is weer een
jbreed Kerkelijk „Jaaroverzicht" (1929) opge
nomen en van Dr. L. Lasonder een overzicht
van ,„Onze Kerkelijke Archieven In 1929"
Necrologieën van een aantal predikanten,
eenige. portretten enz. met naamlijsten be
sluiten dit deugdelijke Jaarboek, welks ge
bruik we van jaar tot jaar gaarne aanbeve
len.
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS.
VEREEN. ALGEMEEN STUDIEFONDS.
De vereeniging Algemeen Studiefonds
deelt, mede, dat ook voor den cursus 1930-
1931 wederom een bedrag beschikbaar is
voor nieuwe rentelooze voorschotten voor
jongelieden, die aan een Nederlandscbe
Universiteit ot Hoogeschool studeeren of
gaan studeeren.
Aanmelding vóór 1 April aan het secreta
riaat Beeklaan 512, Den Haag.
MARNIX-GYMNASIUM TE ROTTERDAM.
Tot tijdelijk leeraar in de Engelsche Taal
aan het Marnix Gymnasium en de Chr. H. B.
B. School te Rotterdam is benoemd de heer H.
Tromp Jr. te Harderwijk.
LICHAMELIJKE OEFENING.
De Minister van Onderwijs heeft ten
einde er zooveel mogelijk tegen te waken
dat ongelukken ontstaan tengevolge van
den onvoldoenden toestand van leermidde
len bij het onderwijs in de lichamelijke
oefening - voor zooveel de Gymnasia
Lycea, Hoogere Burgerscholen en Han
delsscholen betreft, de inspecteurs van -ie
lichamelijke opvoeding opgedragen, zich
ten minste eenmaal in de vijf jaren te v->r
gewissen van den toestand dier leermidde
len.
LAGER ONDERWIJS
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN,
r o o t-A m m e r s, T. Brand,
de Exloërmond, B. Bossema, aldaar.
Kunst en Letteren.
W. B. THOLEN.
Gisteren vierde onder zeer groote belang
stelling de schilder W. B. Tholeci zijn 70sten
verjaardag.
Zijn taliooze vereerders en vele vrienden
hebben deze gelegenheid aangegrepen den
bejaarden kunstenaar te huldigen en hem een
bewijs van hun sympathie te geven.
Ten huize van den heer fholen aan de
Haringkade te Den Haag werden den geheelea
cïag door vele fiaaie bloemstukken bezorgd,
tei wijl ook vele kunstvrienden persoonlijk hui
gelukwer.schen kwamen aanbieden.
Een stroom van telegrammen en schrifte
lijke felicitaties werd der jai-ige gezonden
Onder meer was er een telegram van den
minister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen.
Bij Kleykamp ward den heer Tkolen giste .-
middag door zijn vrienden een huldeblijk aan
geboden.
DE MOORD
IN HET BEZUIDENHOUT
BEHANDELING VOOR DE
HAAGSCHE RECHTBANK
Onder zeer kroote belangstelling, zoowel
In de znnl zelve als op de publieke tribune,
is voor de Haagsche Rechtbank de zaak be
handeld tegen de 45-jarigen W. Kr. v. d. M.
thans gedetineerd, beschuldigd van moord
op de 72-jarige mevr. de wed. E. Odem, geb
Christiaans en van poging tot doodslag op
haar huishoudster, de wed. M. J. Holstein,
geb. Devender, beide feiten op 5 Sept. 1929,
gepleegd in de woning van Mevr. Odem aan
het Bezuidenhout No. 395.
Zooals bekend, zijn er vanwege het O. M.
27 getuigen en 5 deskundigen gedagvaard,
terwijl daarnaast door de verdediging nog
7 getuigen a décharge zijn opgeroepen.
Getuigenverhoor.
De doktoren Scholtens en Gerritsen, die
een psychiatrisch onderzoek ten aanzien
van den verdachte hebben ingesteld, zijn
tot de conclusie gekomen, dait er geen en
kele reden is om aan te nemen, dat ver
dachte, hoewel hij verschillende vreemde
karaktereigenschappen heeft, niet toereken
baar zou zijn. Verdachte moet in zekeren
zin als een come-diant beschouwd worden.
Ziekelijke stoornis van verdachtes geest
vermogens is in geen geval aanwezig.
Verdachte oefent critiék op het psychia
De hoofdgetuige.
Vervolgens wordt gehoord mej. Holstein,
geboren Devender, de buishoudster van
mevr. Udem.
Zij verklaart, dat verdachte in den morgen
van den 5en Sept. aan de woning van mevr
is gekomen. Hij gaf voor, dat hij namens
de firma Hus kwam en dat hij mevr uw
over een neef van haar moest spreken.
Mevr. O. heeft hem toen in de voorkamer
gesproken, het onderhoud duurde ongeveer
een uur.
Des middags is verdachte teruggekom .n
Later is getuige in de kouken door dr
Kuyer verbonden. Nog voor dat zij naar
het ziekenhuis werd overgebracht, is ver
'"achte. die inmiddels was aangehouden, aan
getuige rtoon Zij heeft hem toen on-
midtl 'k herkend.
De tramconducteur Meijer verklaart op
den middag van den 5en September een
dame, die ernstig bloedde, voor een raam
van hpt rceel Bezuidenhout 395 te helr-
ben zien staan. Getuige dacht direct aan
misdrijf en gaf een noodsignaal, waarop de
tram stopte. Getuige ging naar binnen cn
'rof do huishoudster in de vestibule aan,
hevig bloedend. Zij wees ook steeds naar
de voorkrmer. Getuige is dit vertrek voor
zichtig binnen getreden en trof toen mevr
O. daar aan. Zij had zeer versche bloedende
wonden, welke hoogstens eenigegninuten te
voren moeten zijn toegebracht. Verdachle
zegt daarvan verstand ia hebben, omdat hij
roeger in een slagerij vvb.'kzaam is geweest.
Getuige is vervolgens gaan telefonecren
in café Overliosch. Toen hij terugkwam,
hadden twee collega's van hem verdachte
inmiddels aangehouden in de Corneii3 van
der Lijnstraat. Hij is direct nog aan de
huishoudster getoond, die I"ur onmiddellijk
herkende. Getuige had nog gaarne gewild,
dat verdachte nog aan mevr. O. was ge
toond, die nog eenige oogenblikken geleefd
heeft, maar dat ging niet. Ondertusschen
was geneeskundige en politioneele hulp
ter plaatse verschenen.
De conducteur Van der Velde heeft de
huishoudster, nadat de tram gestopt was,
in de geopende voordeur zien staan. Intus-
schen was Meyer reeds vooruitgegaan. Ge
tuige hóórde toen iemand roepen, daar
gaat die man. Getuige is tóen met iin col
lega Beuger in de Corn. v. 1. Lijnstraat
een man achterna gegaan; een daar ter
plaatse aanwezige bouwvakarbeider riep
hun nog toe: die man neeft iets over de
muur gegooid. De man, die later verdachte
bleek te zijn, en die zeer -rewdon Jiep, is
door de conducteurs aencebouden. Z i vrue
gen hem om even met hen mede te gaan,
waaraan hij voldeed zonder naar de reden
daarvan te vragen. Dit verwonderde getuige
zeer. De conducteurs hebben later nog even
in den tuin gezocht naar het weggeworpen
voorwerp, zonder echter iets te vinden. Er
was trouwens niet veel tijd daarvoor, omdat
de tram stond te wachten. Aan getuige
wordt een foto getoond van de plaats, waai
het mes is gevonden. Hij verklaart, dat hij
op die plek toevallig niet gezocht heeft.
De verklaringen van dezen getuige wor
den in hoofdzaak bevestigd door den tram
bestuurder Beuger.
Tenslotte wordt voor de pauze nog ge
hoord de bouwvakarbeider Piko. Deze heeft
in den middag; van den 5en September
iemand in de Cornelis v. d. Lijnstraat iets
over een tuinmuur zien gooien.
Getuige herkent in den verdachte perti
nent den man, die een voorwerp heeft weg
geworpen. Getuige heeft hem zeer goed op
genomen, omdat hij de geheele handeling
zoo vreemd vond.
Verdachte liep overigens zeer kalm.
De zitting is te kwart na één geschorst
tot half drie.
Na de schorsing wordt het getuigen ver
hoor voortgezet. Het eerst komt thans vooi
de groene tafel de boekdrukker Verlee.
Dpzb heeft zich in den middag van den ben
September op den Bezuidc'nhoutscheuvvag
hevanden. Door het plotseling remmen d r
tram en het hooren gillen is getuige ur>-
merkzaam geworden, dat er iets aan de
band was. Getuige heeft toen een man uit
perceel 395 zien komen, gekleed in een
blauw pak. Deze man vertoont veeL over-
.enkomst met verdachte; met zekerheid be
kennen kan getuige hem echter niet. De
ir.an is de Cornelis van der Lijnstraat inge
'oopen, getuige heeft gezien, dat. de man 'ets
•ver een tuinmuur wierp. Dezelfde mar. is
ater door de tramconducteurs aangehouden
Getuige Plaat, chauffeur in Den Haag.
s op dezelfde wijze als de vorige getuige
attent gemaakt op het gebeurde. Hij zag een
n>an den hoek van de Van der Lijn«tranl
imgaan en is dezen achterna gegaan Hij
heeft dien man daarna in die straat aan
gehouden.
De president: Weet u zeker, dat u .1«:r
man hebt aangehouden? De tramcuidue
teurs hebben verklaard, dat zij het gedaar
•iëbben.
Getuige houdit vol, dat hij dan man
neeft aangehouden. Er is later vvel iemar-d
bijgekomen, maar of dat iemand was in pip
'.ramuniform, kon getirge zich niet hecnoe
»en. De man zou nog tegen getuige gaze0'
lebben- Ik heb niets gedaan.
De president: De conducteurs verkld
ren, dat de man niets gezegd heeft. U fant
*tert toch niet iete. Misschien bent u daar
toe gekomen door hetgeen u in de krant-n
gelezen hebt.
Getuige ontkent dn<t.
Mr. Bekker: Wat voor kleur ha/1 Zijn
pak?
Getuige: Bruin of grijs of zoo Iets.
Getuige L a a k e s, die vlak bij het huis,
Aaar het misdrijf heeft plaats gehad, woont
neeft een ma.n in een donker pak uil het
obrceel zien komen. Die man ging de Van
Ier Lijnstraat in. Hij beeft den man ook iets
z.en wegwerpen. Toen de man nadeihan 1
Aas aangehouden, is getuige er bij geweest
Jat de huishoudster hem definitief herkend
beeft als dengene, die gestoken had.
Getuige Van den Berg ksllner in het
café Overbosch. heeft „moord" hcoren r.«
pen Daartoe opmerkzaam geworden, is ge-
.uige gaan kijken en heeft toen verdachte
met eenigszins versnelden pas de Van de'-
Lijnstraat zien ingaan. De aanhouding heeft
getuige niet gezien. Hij heeft zich meer be
moeid met de menschen, die direct daarop
:n het café kwamen telefoneeren,
Een volgende getuige heeft eveneens een
manspersoon uit het huis zien komen, die
een pakje in zijn linkerhand had en welk
pakje in een courant was gewikkeld. De man
ging de Van der Lijnstraat in.
Getuige Goemans, barbier in den Haag,
verklaart, dat verdachte hem een half jaa'
voor bet gebeurde gevraagd heeft, of hij
geen oud scheermes voor hem had. Getuige
heeft aan dat verzoek gevolg gegeven. Uit
gevonden mes komt, zoowel wat kleur en
merk als Wat ouderdom betreft, geheel over
een met het mes, dat getuige aan verdachte
heeft verstrekt
Getuige Abbenhuis deelt mee, dat ver
dachte den dag vóór het misdrijf tegen hem
gezegd heeft, dat hij op bezoek moest bij
een oude dame op het Bezuidenhout.
Hij zeide daarbij: Ik moet zien, dat ik wat
geld van dat oude wijf achterover trek.
Verdachte bestrijdt deze verklaring. Hij
heeft die woorden niet gebezigd en ook niet
gezegd, dat hij naar het Bezuidenhout
moest, maar naar Wassenaar. Getuige heeft
hein toen nog gevraagd een briefje voor
zijn getuige's meisje mee te nemen,
omdat hij daar dicht in de buurt k\yam.
Volgftns getuige ie dit echter op een an
deren dag geweest
Getuige juffr. Blom, bij wie verdachte
:ïi huis geweest is, verklaart, dat er meer
malen over gesproken is, dat mevr. O. in
eet Bezuidenhout een tante van het eeht-
naar Blom was en dat zij zeer rijk was
'tok is wel aan verdachte verteld, dat de
tante de familie Blom wel eens geldelijk
gbholpen had.
Als getuige de brief wordt getoond, welke
bij het lijk is gevonden, zegt zij daarvan
mets af te weten.
Getuige Blom, thans kellner, bevestigt
n hoofdzaak de verklaringen van zijn echt
■ienootfi.
Ook deze getuige heeft den bij het lijk
«evonden brief nooit te voren gezien.
Het tekort bij Hus was echter al geregeld.
De president: Is er tusschen u geen
•verleg gepleegd over den moord?
Getuige ontkent dit
President: Kunt u het den verdachte
■tan misschien in dronkenschap gesugge
••eerd hebben?
Getuige: Ook dat niet. Wanneer ik
lronken ben, weet ik toch nog wel wat ik
doe
Getuige Pie te reen, procuratiehou Jer
hij de firma Hus, kont evenmin len bij het
ijk gevonden brief. Blom is als filiaalhouder
ritslagen wegens een kastekort. Dit tekort
verhaald op een borgtocht. Dil klop. dus
■net met een kantteekeiung op den brief da!
mevr. O. het tekort zou aanteekenen.
Verdachte verklaart, dat hij den brief
overgeschreven heeft van een concept in
potloodsr irift van de hand van Blom.
'tl
Een inspecteur van de firma Hus legt een J
ongeveer gelijke verklaring af als de pro
curati-ehouder.
Twee volgende getuigen deelen mede, da
zij verdachte op den morgen van den 5ei
September ontmoet hebben op het Konings( fó
plein. Hij is met de getuigen opgeloopen ei^ p
vertelde, dat hij naar het Bezuidenhout
moest. Het kwam er niet precies op aan, of) Jn
hij er om 10 of 11 uur of om halftwaalfi
kwam.
Een vrouwelijke getuige verklaart, dat zij Vf
omgang met den verdachte heeft gehad, dia
haar huwelijksplannen voorstelde Verdacht
te vertelde haar, dat hij een bedrag van
ƒ30.000 te goed had, maar dat hij nog niet or
aan dat geld kon komen. Na 29 Augustus
heeft getuige verdachte niet meer gezien;
op dien dag heeft getuige een bankbiljet
vj/n 100 vermist Behalve getuige en haaTj
moeder is er niemand anders in huis geJ
weest dan de verdachte. Verdachte maakte
de familie Blom altijd zwart tegenover deze
getuige.
ge
Getuigen décharge, 00
Hierna wordt overgegaan tot het hooren
van de getuigen décharge. Het eerst koratj |je
•angen, waarin hem aangeraden werd, den
verdachte te ontslaan, andere zou er wraak
op zijn vrouw en kinderen genomen worden
Getuige vertrouwde de zaak direct al niet
Verdachte deed hem toen allerlei verhalen
over familiekwesties e. d. Getuige heeft t>en
verdachte toch maar ontslagen, omdat hi
vermoedde, dat verdachte het briefjë zelf
geschreven had. Nadat verdachte weg
heeft getuige verschillende kleedingstukkei
vermist. Het staat echter niet vast, dat ver
dachte daaraan debet
Naar aanleiding van vragen van mr. Bek
ker legt getuige overigens zeer gunstige vi
klaringen af omtrent verdachte's werk, op
treden enz.
Het lid der Tweede Kamer, ds. V a n >1 e
Heide, beeft zich indertij7j met verdacht!
bemoeid. Getuige heeft ten slotte 1en indruk
gekregen, dat er iets aan den man ontbrak
ril. het onderscheid tusschen goel en kwaai
Mr. Bekker: Heeft u hem tegenover d<
politie een gewetenloos man genoemd?
Ds. v. d. Hei cl e: Dat woord heb ik nie
gebruikt misschien vvel een aanverwant
Door zijn ervaringen met den verdacht!
heeft getuige tenslotte zijn aanvankelijk
gunstig oordeel moeten wijzigen. Te Emmer
stond verdachte als zeer "behulpzaam
medelijdend bekend.
Mr. Rij kens; Wist u, dat verdachte tl
Emmen ook menschen heeft opgelicht vcot
belangrijke sommen en dat hij daa-vai
kleine bedragen aan derden gaf?
Getuige heeft later wel eens van een der
gelijk geval gehoord.
Een andere getuige k décharge deelt
de, dat Blom zich tegenover hem wel
heeft uitgelaten in dien zin, dat hij geld
zou erven van een rijke tante in het Be
zuidenhout. Hij zou wel eens gesproken heb
hen in den geest van: Als die oude heks
maar dood is, dan ben ik onder
Getuige Blom, hierover ondervraag*!, er
kent, dat hij wel eens los is ii
Mogelijk heeft hij zich dan vvel eens in diei
'.in uitgelaten.
Een agent van politie, die verdachte
huishoudster in de woning heeft geconfroo
'eerd, verklaart, dat de juffrouw eers
ipgri heeft: Ik kan hem niet zien. I
•peft zij gezegd: Ja. hij is het.
Wegens ziekte van eenige getuigen
taarna de verdere behandeling van de zaal
uitgesteld tot Zaterdag 22 Febr. cm 10 uur
Hel goede C.&A. Costuum waarborgt dus
moderne coupe en uitstekenden pasvorm.
Waarom dan nog langer maatwerk? Want
het goede C. A. Costuum verzekert ie-
deren man ook grooter keuze, dan hij ooit
gehad heeft, uit zuiver wollen kwaliteiten
en 't bespaart hem vooral veel geld, omdat
het, bij volkomen gelijkwaardigheid aan
maatwerk, veel en veel voordeeliger isl
