WOENSDAG 12 FEBRUARI 1930 EERSTE BLAD PAG. 2
DE VLOOTCONFERENTIE
DE DUIKBOOTEN
Afschaffing of humaniseering
DE DUITSCHE RIJKSDAG EN
DE YOUNG-REGELING
Bij het begin van de Vlootconferentie
algemeen aangenomen, dat de voltallige en
tegelijk openbare zittingen zouden dienen
om naar buiten te laten zien hoever de ge
heime besprekingen, die de eigenlijke confe
rentie vormen, gevorderd zijn..
Het is nu gebleken, dat dit toch niet het
doel van alle plenaire zittingen kan blijven.
Die van gisteren toch had een duidelijk
uitgesproken demonstratief karakter.
Het was, zooals men weet. de plenaire
gadering die aan het duikbootwapen was ge
wijd.
In het algemeen weet men ook, dat landen
met betrekkelijk zwakke vloten, vooral na
dat gezien is welk resultaat Duitschland tij
dens den oorlog ter zee heoft bereikt, niet
van duikbooten willen afzien en dat daar
tegenover de grootste zeemogenheden niets
liever zouden zien dan dat die lastige din-;
gen werden afgeschaft.
De spreker over de duikbooten namens
Engeland, Minister Alexander, heeft dal
laatste trachten te camoufleeren door de
bruikbaarheid van duikbooten voor defensie
ve doeleinden te bestrijden.
De Amerikaanscho spreker over dit onder
werp Stimson, legde er den nadruk op. dat
de duikbooten inplaats van goedkoop duur
zijn en dat dit wapen zoo gemakkelijk kan
worden misbruikt.
De Fransche minister Ley ges echter
noemde de duikboot ten opzichte van het
oudere oorlogsschip een verbetering omdat
ze, behalve kanonnen en torpedo's het voor
deel heeft onder te kunnen duiken. Wilde
men, zeide hij, het voordeel van de duik
boot afschaffen en daarmee een eind maken
aan allen vooruitgang van de krijgstech
uiek, dan zou men ook moeten overgaan tot
de afschaffing van de oorlogsvloten, omdat
dit alleen dezen vooruitgang zou kunnen
stopzetten.
Hii wees er voorts op, dat de duikboot in
den jongsten oorlog zijn bruikbaarheid als
oorlogswapen ten volle bewezen heeft bij de
vernieling van talrijke oorlogsschepen en het
machteloos maken van andere en het dwin
gen van de vloten tot grootere waakzaam
heid en grootere snelheid.
Het bezwaar togen het overrompelend oj>-
treden geldt niet Heeft men niet rookwol
ken ingevoerd om zich te land te verbergen?
Leyges betoogde voorts, dat de duikboot
een defensief wapen bij uitnemendheid is
voor mogendheden van de tweeden rang.
Alleen het gebruik ta.v. koopvaardijsche
pen moet gereglementeerd worden.
Aan het slot van zijn rede zeide Leyges.
dat Frankrijk verklaart, een verbod van de
duikboot niet te kunnen toeWen. maar dat
het bereid is een beperking aan te nemen,
in het gebruik van duikbooten en aan de
conferentie voorstelt daarvoor een commissie
voor te bereiden ,die door alle zeemogenri
heden kan worden onderteekend. en die aan
de duikbooten verbiedt tegenover koopvaar
dijschepen zich anders te gedragen dan vol
gens de regelen, die voor alle andere sche
pen gelden
G r a n d i hield vervolgens namens Italië
een eenigszins verrassend betoog.
Hij zeide, dat het denkneeld van afschaf
fing in zijn land verbazing heeft gewekt.
Hij wil daarover wel praten maar dan als
iets wat samenhangt met de heele strekking
van de conferentie. Afschaffing zal bij den
tegenwoordigen stand der wapening een
voordeel zijn voor de sterke vloten en een
nadeel voor de zwakkere. Wo zitten hier
mee in een vicieusen cirkel want de tegen
standers van de duikbooten zien deza als
een van de hoofdoorzaken van de vermeerde
ring der wapening.
De duikboot is het eenige wapen dat met
eenige kans van succes tegenover de linie
schepen kan gebruikt worden, die de
kere vloot niet bezit.
Is het mogelijk een oplossing te vinden,
waarbij aan den eeiten kant de duikbooten
afgeschaft worden en aan den ander.-n kant
de linie-schepen afgeschaft worden? Is er
niet gepleit in Je laitste dagen voor de af
schaffing van «ie linie-schepen?
Italië is bereid opnieuw beperking te be
spreken van het gebruik van duikbooten
tegen koopvaardijschepen en is zelfs bereid
verder te gaan. Afschaffing zou eerst recht
als kenmerk van een nieuw tijdperk wor
den beschouwd. Maar Grandi wil dan de
beperking van duikbooten en de beperking
van linieschepen met elkaar verbinden.
Ook de .Tapansche gedelegeerde. Tako-
radi, sprak ten gunste van beperking van
het gebruik van duikbooten tegen koopvaar
dijschepen, maar was tegen afschaffing. Hot
zou niet consequent zijn de duikbooten af
te schaffen en tegelijkertijd de luchtvaart
in volle ontwikkeling te laten, die nog ge
vaarlijker en vernielender gebruikt kan
worden.
l>- plenaire zitting is geëindigd, nadat een
voorv'e! van MacDonald was aangenomen
om de resoluties die door Leyges den
i-'r.nschen minister van marine en S t i m-
s-«n «Jen Amerikaanschen secretaris van
Sinct waren ingediend, naar de eerste com
missie tei ondeizoek c venvijzen.
EEN REDE VAN CURTIUS
BREEDE DEBATTEN, DIE VANDAAG
WORDEN VOORTGEZET
Dinsdag is in de Duitsche Rijksdag het
debat begonnen over de Youngwetten, vijt
wetsontwerpen, nl. de overeenkomst van
Den Haag, de rijksbankwet, de rijksspoor
wegwet, de likwidatiewet en het Ameri
kaansch-Duitsche schuldenaccoord.
De rijksminister van bultenlandsche zaker.
Dr. Curtius hield eerst een rede, waarin hij
een exposé gaf van het na oen strijd van
anderhalf jaar bereikte: ontruiming op 30
Juni a.s., aanmerkelijke verlichting van las
ten en onderhandelingen over de Saarkwes-
tie, die met goede hoop vervullen.
Hij daalde bij zijn uiteenzetting
bijzonderheden af en legde don nadruk op
dc beteekenis van de op de beide Haagsche
conferenties verkregen resultaten. Hij wees
er in dit verband op, dat was afgezien van
de instelling van een speciaal controle
orgaan voor het Rijnland en voorts op de re
geling van de z.g. sanctiekwestie. De minis
ter constateerde, dat het sanctiestelsel fei
telijk is terzijde gesteld en dat Duitschland
voortaan in alle practische en denkbare ge
vallen tegen willekeur en geweld bevei
ligd is.
Hij ontkende, onder protest van nationaal-
socialistische zijde, dat de likwidatie-over-
eenkomst met Polen van nadeeligen invloed
zou zijn op de groote vraagstukken der Oos
telijke politiek van Duitschland en zette uit
een. dat Duitschland door afstand te doen
van zijn particuliere vorderingen op Polen,
belangrijke voordeelen in nationaal politiek
opzicht en vooral voor de Duitsche minder
heid in Polen, een verlichting heeft verkre
gen van den druk. die na den oorlog 10 jaar
lang op haar heeft gerust.
De financieele belasting komt niet meer
op een bedrag van milliarden, zooals, on
danks alle opheldering en inlichtingen, nog
steeds wordt beweerd. Door afstand te doen
van de vorderingen voor de Duitsche staats
eigendommen tn het afgestane gebied is ten
gevolge van de nieuwe schadevergoedings
regeling de Duitsche kapitaalschuld van 132
tot 34 milliard goudmark verlaagd.
Wat de Duitsche minderheid in Polen be
treft, heelt de regeering er voor t
eenigermate veiligen weg te vinden "en
is haar gelukt dan 12.000 Duitschen
goedbezitters met ongeveer 80.000 familiele
den ten minste zekerheid te geven, wat het
erfrecht betreft
Uit naam van de rijksregeering verklaar
de de minister, dat deze zich ten volle is be
wust van de zware lasten, die door de ver
schillende oveeenkomsten op twee genera
ties zijn gelegd.
Niemand kan heden ten dage met zeker
heid voorspellingen doen omtrent de ont
wikkeling van het economische leven in de
toekomst, doch onder de gegeven omstan
digheden was er niets beters te verkrijgen
en het bereikte beteekent een vooruitgang
tegenover den tot nu toe bestaanden toe
stand. Curtius lichtte dit toe, door uitvoerig
het Young-plan te vergelijken met 't Dawes-
plan, waarbij hij de grootere belasting van
het Dawes-plan deed uitkomen.
De toestand berust thans op de grondge
dachte, dat rekening moet worden gehou
den met de gemeenschappelijke belangen
an alle betrokken landen en dat de samen-
erking van alle betrokken landen daartoe
noodig is. Een begin met deze samenwer
king is reeds gemaakt bij de mobilisatie
van een gedeelte der annuïteiten.
De rijksregeering heeft de vraug, of het
belang van het Duitsche rijk de aanneming
van de verdragen noodig maakte, eerlijk
met „ja" beantwoord. Zij verwacht vol ver
trouwen, dat de rijksdag tot hetzelfde be
sluit zal komen.
DE OPIUMCOMMISSIE
DE DEBATTEN.
DE GODSDIENSTVERVOLGING
IN RUSLAND
„TERKOOP UW ZIEL EN EER NIET
VOOR EEN RUSSISCHE KOPERMIJN!''
Kardinaal Faulhaber hield naar aanleiding
van tien achtsten verjaardag van de kroning
van Paus Pius XI in de St. Michielskerk te
München een toespraak over het Russische
bolsjewisme.
De kardinaal zei o.a.: De toestand in Rus
land op godsdienstig en zedelijk gebied is
thans een afschuwwekkend schouwspel ge
worden. De ellende der kinderen schreit ten
hemel. De ongroeiende jeugd is zonder eeni
ge moreele discipline. Huwelijk en gezin zijn
dieper gedenken dan bij welk Afnkaansch
natuurvolk ook.
De Russische kwestie is voor geheel
Europa, voor de geheele wereld een bestaans-
kwestie' Wanneer in Engeland stemmen op
gaan tegen deze diocletiaansche bloedige
vervolgingen in Rusland, zullen wy dan in
Duitschland, dat Ruslantls nabuur is, mogen
zwijgen
De beide grootste der groote kwestie? in
Duitschland zijn op het oogenhlik: hoe zul
len wij den achteruitgang van het aantal ge
boortc-ï t"cenhonden en hoe zullen wij het
hols;ew'-mn verre van ons houden 9 Wortelen
wij reeds te diep in het cultureel bolsjewis
me? De Westersche cultuur mag niet ten
ender gaan in den bolsjewistischen chaos.
Bij het debat, dat volgde, heeft de socia
list Breitscheid gewezen op den voor
uitgang door de veelgesmade vervullings-
Dolitiek verkregen en Dr. Schacht 't recht
m critiek op het plan-Young ontzegd.
Hugenberg, de leider der Duitsch-na-
tionalen, werd met gejouw der communis
ten ontvangen. Onder zijn rede kwam het
tot een groot tumult, waarbij twee natio-
naal-socialisten wegens ruw gedrag uit de
zaal werden gezet.
Hugenberg verklaarde, dat wie 't Young-
plan aanneemt, ongeschikt is een leidende
plaats in te nemen in een Duitsche regen-
ring die succes wil hebben.
Wordt dit plan aangenomen, dan rest er
nog slechts één weg tot redding, nl. om op
den grondslag van onzen vrijheidswil en de
Duitsche cultuur in openlijken strijd tegen
het Marxisme staat en bedrijfsleven opnieuw
op te bouwen (gelach links). Wij strijden
uit vaderlandsche overtuiging tegen 't plan-
Young.
Een eerlijk „neen" zal het buitenland
beter begrijpen dan een onoprecht „ja". (Bij-
al rechts.)
Het verdrag met Polen achtte spreker een
groot gevaar voor het Duitsche Oosten en
daarmede voor de Duitsche toekomst (In
stemming rechts, onrust links.)
Dr. Curtius beantwoordde Hugenberg's
rede terstond. Hij wees op de pegatieve
strekking ervan en zeide: De regeering wil
het woord van Bismarck volgen, dat de eer
en de waardigheid van den staat te hand
haven beteekent den staat voor ooriogen ta
beschermen.
Voor het centrum sprak Dr. B r n i n g.
Deze wees er op, dat in de bladen van tje
tegenpartijen van Duitschland juist tijdens
de onderhandelingen te 's-Gravenhage een
sterk gemis aan besef merkbaar is geweest-
Ook in het Saarvraagstuk heeft Frankrijk
het geloof aan zijn wil, om tot overleg te
geraken, niet versterkt
Ten slotte verklaarde Dr. Brüning, dat 't
centrum de wetten niet kan goedkeuren, als
niet eerst tevoren volle duidelijkheid is ver
schaft over de financieele gevolgen van het
Young-plan.
Daarna nam de communist Th al m an n
het woord, die het Young-plan een slaven-
verdrag noemde, dat de communisten nooit
kunnen geodkenren.
Baron von Rheinbobon hechtte na
mens de D. Volkspartij zijn goedkeuring aan
het bereikte.
De debatten worden van daag voortgezet
DE DRANKSMOKKELARIJ IN AMERIKA
NEW YORK, 12 Fobr. Uit Elpato uit Texas
wordt gemeld, dat aan de Mexicaansche
grens een hsvig gevecht is geleverd tusschen
Mexicaansche dranksmokkelaars en Ameri-
kaansche grenspolitie. De smokkelaars had
den gepoogd met geweld een lading likeur
over de Rio Grande V brengen. Van den
oever af werden zij daarbij beschermd door
Mexicaansche scherpschutters, die zich te
rugtrokken toen de smokkelaars door het op
treden der Amerikaansche politie, genood
zaakt werden het veld te ruimen.
liet aantal gewonden aan beide zijden is
zeer aanzienlijk.
DE TOESTAND IN HET VERRE
OOSTEN
T GEVAAR UIT TURKIJE EN RUSLAND
In de Opiumcommiesie te Gcnève is Dln
dag een belangrijke bespreking gehouden
over den toestand in het Verre Oosten.
De Chioeesche gedelegeerde dankte de re
gieringen van Nederland, Engeland, Frank
rijk en Duitschland voor de maatregelen, die
zij hebben genomen om aan den onwettigen
handel naar China paal cn perk te stellen.
Hij beklaagde zich over de geringe medewer
king van de zijde van de Japanschc verte
genwoordigers in China bij de opsporing cn
de vervolging van Japansohe smokkelaars.
Een resolutie, die de Cbineesche gedelegeer
de voorstelde om de regeeringen te herinne
ren aan de aamenwerking met de Chinee-
sche autoriteiten, waartoe zij uit hoofde van
de Haagsche conventie gehouden zijn, werd
met eenige wlji-zingen aangenomen.
De Japansche gedelegeerde verklaarde
o.m.. dat zijn regeering bereid is al het mo
gelijke te doen om den smokkelhandel don
kop in te rukken.
De gedelegeerde van Britsch-Indië wees op
het gevaar, dat in 1935 Servië, Turkije en
sovjet-Rusland, die op het oogenbük reeds
veel meer verdoovende middelen producee-
ren dan Britsch-Indië, vrijwel een monopolie
zullen hebben voor den handel in ruwe
opium, aangezien van dat jaar af Britsch-
Indië geen opium meer zal uitvoeren.
DE „MUNCHEN" VERGAAN
IN DE HAVEN VAN NEW-YORK
IN BRAND GEVLOGEN EN
GEZONKEN
Op het passagiersstoomschip „München"
van den Norddeutschen Lloyd, dat gister
morgen om 9 uur aan de pier meerde, is
kort na 11 uur brand uitgebroken. Het schip
is gezonken.
De brand werd kort na 11 uur bij het los
sen van het zesde ruim bemerkt.
De sleepboot „Newton", van den Lacka
wannaspoorweg ging, toen de brand bo
merkt werd, naast de „München" liggen
deel te nemen aan het blusschingswerk.
Er volgden tijdens het blusschingswerk vier
ontploffingen, waardoor het geheele schip
de landingsbrug vernield werd.
Door de eerste ontploffing werd ook de
„Newton" zwaar beschadigd, o.a. werd een
deel van het dek weggeslagen. Toch zetten
de manschappen hun pogingen om het vuur
met brandapparaten te blusschen voort.
Door de eerste ontploffing werd een lid
van de bemanning van de „München" over
boord geslingerd. Dece kon door een In de
buurt zijnde sleepboot worden gered.
Bij de vierde ontploffing werd de stcwar-
desse Josephine Gehrko tegen don grond gy,,
slingerd en licht gewond.
Door de ontploffingen werd op de „Mün
chen" groote schade aangericht De geheele
achterrceling werd weggeslagen en alle pa
trijspoorten werden stukgeslagen. Het dek
was met wrakstukken bedekt. De geheele
brandweer van New-York werd gealar
meerd. Toen het rijfde brandweercorrnman
do werd uitgezonden, stond het geheele ach
terschip in vlammen. De brandweerlieden
hadden zich van het schip moeten terne
trekken en bestreden thans het vuur vanaf
de landingsbrug. Het schip maakte sterk
slagzij naar stuurboordzijde, terwijl da
lammen over het zinkende schip speelden,
dat langzaam in de diiepte wegzonk. Ver
scheidene manschappen trachtten nog kon
voor het zinken van het schip aan boord te
rug te gaan om hun goed te redden, doch
werden tegengehouden.
Alle passagiers hadden het stoomschip
reeds verlaten toen het ongeluk geschiedd.v
Nader wordt uit New-York gemeld: Naar
verluidt, zijn bij den brand van het stoom
schip „München" 5 brandweerlieden gewond
i een gedood.
Ook van de bemanning zijn enkele leden
gewond. Het schin moet niet geheel gezon
ken zijn. doch ligt op den bodem van het
water, zoodat het nog iets boven water uit
steekt
De „München" werd 6 jaar geleden in
dienst gesteld en heeft een watervcrplaat
sing van 13.500 tons.
De brand lokte een groote menigte van
nieuwsgieringen raar de haven, zoodat de
politie versterkt moest worden om de af
zetting van de pier te handhaven.
Volgens nader bericht van de Norddeutsche
Lloyd is het schip niet gezonken, maar mis
schien bij de blussching van den brand over
stroomd. De schade is door verzekering ge
dekt Om tien uur 's avonds brandde-het
schip nog Men hoopte echter het vuur iu
bedwang te hebben. De passagiersverblijvcn
ziin uitgebrand. Het schip zal waarschijn
lijk drie maanden bui-ten aienet moeten zijn
Wie is de magerste man ter wereld
Indien U hem kent moest U dezo adver
tentie uitknippen cn hem toesturen.
Misschien heeft hij nog nooit van Mac
Coy's Levertraan Extract Tabletten gehoord
en weet hij nog niet wat Mac Coy kan doen
voor magere mannen en vrouwen, die hoog-
noodig eenige ponden moeten aankomen om
gezonder, krachtiger en aantrekkelijker te
worden.
Iedereen weet. dat levertraan hel beste
middel ter wereld is om spieren en lichaam
te versterken, en zwakke, afgetobde men-
schen te doen aankomen in gewicht. En deze
kleine tabletten, zonder smaak, zijn d e
manier om de goede resultaten van gewone
levertraan te verkrijgen, doch zonder dien
afschuwelijken smaak of reuk.
Zij zijn verkrijgbaar bij allo apothekers cn
drogisten k 1.95 per doos. Eisch Mac Coys'
tabletten do origineelc cn eenige echte,
Weigert namaak. Indien niet direct ver
krijgbaar wend U dan tot N.V. Rowntree
Handelsmaatschappij, Keizersgracht
Amsterdam C.
Kerknieuws.
ERNSTIGE STUDENTENRELLETJES
TE LEUVEN
DE VLAAMSCHE STUDENTEN
ONTSTEMD
OVER EEN PROFESSORENBENOEMING
Aan de Katholieke hoogeschool van Leuven
hebben zich, naar de Ksb. verneemt, Dinsdag
vrij ernstige studentenrelletjes voorgedaan,
naar aanleiding van de installatie van prof.
Loets, die belast is met het doceeren van de
Vlaamsche taal in den cursus der hedendaag-
sche geschiedonis.
Deze benoeming was niet naar den zin der
Vlaamsche studenten, omdat prof. Loets een
Waal is en zy den Vlaamschgezinden histori
cus dr. Elias, die eveneens officieel candidaat
was, hebben willen benoemd zien.
Toen professor Loets door professor van
der Essen aan de studenten werd voorge
steld, maakten dezen een oorverdoovend la
in begonnen zy het schoolmeubilair te
vernielen.
Prof. Loets verliet hierop de college-zaal.
In deze vlaag van opgewondenheid holdpn
de studenten naar het huis van den Rector-
Magnificus Mgr. Ladeuze, steeds onder het
schreeuwen derzelfde protestkreten.
GEREF KERKEN.
Beroepen: Te Rampen (vac.-wijlen J. 3
Westerbeek van Eerten), W. H. van der Vegt
te Bergum. Te Metslawicr-Niawior, J. B.
Vanhaelen te Hock (Z.).
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Rijnsburg (toez.), H.
Stolk te Goutum.
Aangenomen: Naar Doetinchem Gaan
deren, P. Warners te Nederhorst den Berg.
Bedankt: Voor Monnikendam, M. D.
Gijsman te Nieuwe-Pekcla.
BEROEPINGSWERK
De strijdbijl begraven?
Amsterdam. Om aan de wensch van
den beminden leeraar Ds. G. Mansvelt, bij
zijn afscheid als predikant bij dc Ned. Hor-
vormde Gemeente te Amsterdam geuit, tege
moet te komen, dat n.l. zijn opvolger, even
als hij in het jaar 1904, zonder strijd, dus als
candidaat van de beide rechtsche groepen,
zal worden gekozen, zullen, naar wij uit Am
sterdam vernemen, én „do Vriendenkringen"
(confessioneel) en „het Evangelie" (ethisch;,
in de vacature Ds. Mansvelt één drietal vor
men, waaruit als diens opvolger Ds. D. Kuil-
ian, uit Leiden, genoemd wordt.
Of dit wellicht een begin is van een gore
gelde samenwerking tusschen do beide recht
zinnige kiesvereenigingen in het midden
de Amsterdamscho Hervormde Gemeen
te zal de tijd moeten leeren. Intusschen blijkt
hieruit wederom den grooten invloed, dien
Ds. Mansvelt bij beide groepen had cn welke
hij ni ruim 25-jarigen trouwen dienst ld
Amsterdam nog niet verloren heeft.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Ds. G. Benes, wien om gezondheids
redenen eervol emeritaat is verleend, hoopl
Zondag 23 Febr. a.s. afscheid te nemen van
do Ned. Herv. Gemeente te Maarssen, waar
bij namens hem zijn neef, Dr. G. Tjalma,
Veen (N.-B.), de afscheidsrede uitspre
ken zal.
Cand. H. W. Cazcmier, van Gronin
gen, hoopt Zondag 23 Maart a.s. intrede te
doen als predikant der Ned. Herv. Gemeente
te Gieterveen (Dr.), na bevestiging door zijn
broer en voorganger, Ds. L. J. Cazemier,
thans te Teniouzen.
Ds. J. van Dongen, afscheid van de
Baptisten-Gemeente te Stavoren, Zondag 9
Maart a.s.; intrede te Harlingen 10 Maart
bevestiger Ds. J. van der Schans, van
Haarlem.
Prop. D r s. C F. N o 11 e, van Amster
dam, introde als predikant der HcrsL Evang
Luth. Gemeente te Harlingen Zondag 2
Maart a.s.; bevestiger Ds. P. Groote, van Hil
versum.
Ds. W. J. S m l d t hoopt, door droeve
omstandigheden (sterfgeval), volgens nadete
beslissing eerst Zondag 16 Febr. as. te Dwjn-
gelo afscheid te preoken en Zondag 23 Febr.
d.av. te Waddinxvccn intrede te doen, na
bevestiging door Ds. J. J. Wielengo, van Al-
blasserdam, voorheen te Waddinxveen.
Ds. r. STAAL Pzn.
Naar de „Stand." verneemt, is de toestand
van Ds. F. Staal Pzn., predikant der Geref
Kerk te Colijnsplaat, zeer voocuitgaande.
Wel kan hij de eerste weken nog niet ontre
den, maar de beterschap houdt aan, zooda?
hij reeds eenige korte wandelingen kon doen
waardoor de hoop werd gewekt, dat hij weer
spoedig zijn dienstwerk zal kunnon voort
zetten.
EMERITAAT.
Ds, I. C. vanMantgem, pred. der Geref.
Kerk te Hijken (Dr.). is op zijn verzoek door
de Classis Beilen eervol emeritaat verleend
met ingang van April a.s.
Ds. Mantgem, die meer dan 40 dienstjaren
heeft, hoopt zich metterwoon te Oegstgeest
te vestigen.
PREDIKDIENSTEN TE EINDHOVEN.
De z.g. verceniging „De tweede predikants
plaats in de Ned. Herv. Gemeente te Eind
hoven" is, daar de tweede predikantsplaats
reeds bestaat, thans geliquideerd. In de
plaats daarvan is opgericht een Vereemging
van Rechtzinnig-Hervormden, aanvankelijk
met 97 leden. Als voorzitter treedt op de
tweede predikant Ds. F. M. Muller. Behoefte
werd gevoeld aan aanstelling van een hulp
prediker of godsdienstonderwijzer, die dan
ook zaj aangesteld worden. Voorts was de
te«3kening der nieuwe kerk aanwezig en
maakte een en ander een punt van bespre
king uit.
RECHTS EN LINKS.
Giessondam. In navolging van Bode
graven, alwaar in dc Ned. Herv. Gemeejite
wanneer de vrijzinnige ringpredikant M. C.
Wyhe de vacaturelvurt komt vervullen,
de kerkklok niet geluid wordt, vindt tham-
zulks eveneens plaats in de vacante Ned.
Hervormde Gemeente te Giessendam, wan
neer aldaar Ds. C. de Jongh, Ned. Herv. pre
dikant te Gorinchcm, er de vacaturebcurt
komt vervullen.
KERKGEBOUWEN.
Te Gianerbrug is door de Geref. Kerk
naar dc „Stand." meedeelt, besloten het be
staande kerkgebouw 7.00 spoodtg mogelijk te
vergrooten, volgens een plan. waardoor het
ntal zitplaatsen met niim 150 zal vermeer
derd worden. Deze verbouwing, die onmid
dellijk verelscht wordt, zal slechts kort in de
behoefte voorzien; daarom wordt door den
Kerkerand uitgezien naar een geschikt tor
vin, waar binnen nfzlenbaren tijd een 'wee
de kerkgebouw zal moeten verrijzon.
TeNleuwveen heeft bet kerkgebouw
et consistoriekamer der Ned Herv. Ge
meente inwendige restauratie dringend noo
dig. Er is ongeveer f 5.000 noodig.
Te Vinkevoon is de bouw vai
nieuwe kerk der Ned. Herv. Gemeente thans
met zokerheid to verwachten. De pastorie
wordt gerestaureerd.
NED. BIJBELGENOOTSCHAP.
In de dezer dagen gehouden vergadering
van do Prov. Afdeeling van het Ned. Bijbel
genootschap in de provincie Groningen wer
den als nieuwe bestuursleden gekozen Ds. P
J. Veen, Ned. Herv. pred. thans te Ni
Pekela, straks te Hoogkerk, en Dr. D. Mul
der, arts te Groningen. Als secretaris w
benoemd Dr. S. P. Dee, Geref. pred. te Haren.
Dr. H. KR8MER.
Uit Sabang wordt geseind, dat aan boord
van het m.s. „Christlaan Huygeus" van d«
Stoomv. Mij. Nederland, te Colombo geëm
barkeerd is Dr. H. KrAmer van het Neder-
landsch Bijbelgenootschap, die terugkeer
van een studiereis van drie maanden doo
Britsch-Indië over het karakter van den Is
lam.
Dr. Kramer zal te Belawan debarkeeren,
teneinde gedurende korten tijd workzaum te
zijn in de Bataklanden, om vervolgens
April naar Java te vertrekken, waar hij te
Solo geplaatst zal worden.
GIFTEN EN LEGATEN.
Tc Arnhem zijn voor de te bouwen kerk
op den Paaschberg van de Ned. Herv. Ge
meente giften Ingekomen van II. M. de K<
ningin en van H. M. de Koningin-Moeder.
Te Geeserveld (Dr.) werd van Z.
K. H. Prins Hendrik een belangrijke gift ont
vangen ter vergrooting van do kapel der
Ned. Herv. Gemeente.
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN.
De Senaat der Leidsche Universiteit heetl
benoemd tot plaatsvervangend assessor Prol
Dr. E. M. Movers cn tot lid der Commissie
voor Internationale Studie-aangelegenheden
Prof. Dr. A. Eekhof.
Als lid der Commissie van Uitvoering van
het Leidsch Universiteitsfonds is Prof. Dr. J
an der Hoeve herbenoemd.
Dr. H. E. Enthoven, uit Den Haag, toe
gelaten als privaat-docent aan do Leidsche
Universiteit om onderwijs te geven in de di
plomatieke geschiedenis, heeft hedenmiddag
colleges geopend met het houden van
openbare les, welke tot onderwerp had
„De val van Delcassó".
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT.
Tot den wetenschappelijken raad van de
Indologische Faculteit te Utrecht is als li.1
toegetreden Prof. Dr. S. van Brakel, hoog
leeraar in het burgerlijk recht cn het inter
nationale privaatrecht aan de Rijksunr
teit te Utrecht.
Prol. Dr. W. H. NOLENS
Heden is het 40 jaar geleden, dat mgr.
Prof. Dr. W. H. Nolens „cum laude" pro
moveerde tot Doctor in de Staatsweten
schappen op een proefschrift: „De leer van
den H. Thomas van Aquino over het Recht"
en op „Stellingen" tot Doctor in de Recht.-.-
wetenschap.
Willem Hubert Nolens studèorde van
1880 tot 18S4 te Utrecht in do Rechts- cu
Staatswetenschappen en van 1884 tot 1887
aan het Seminarie te Roermond in do Theo
logie, waar hij den 26en Maart 1S87 de
priesterwijding ontving.
ProL Dr. L. RUTGERS
Naar de „Tel." verneemt, zal Prof. Dr. L
Rutgers, hoogleeraar in de Theologie aan de
Universiteit te Utrecht, binnenkort met een
aajital studenten een studiereis naar West-
Indiê maken. Doel van deze reis is het geo
logisch onderzoek der Nederlandsche Bene-
den-Antillen en zoo mogeijk van de Venezo-
laansche Benedenwindsche eilanden.
Dr. J. G. DUSSER DE BARENNE.
Aan de „New-York Herald" wordt uit New-
Haven geseind, dat aan Dr. J. G. Dusser de
Barenne, privaat-docent in de Physiologic
aan de Universiteit te Utrecht, een leerstoel
aan de Yale Universiteit zal worden aange
boden, volgens mededeeling van Dr. Arthur
T. Hadley, oud-president van laatstgenoemde
Universiteit
LAGER ONDERWIJS
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
llandsche Veld (Herv. School.'
hoofd H. Kuiper), mej. S. de Ilondt te Kou
dekerke (Z.)
Polsbroek, E. Hasker te Kornwerder-
zand (bij Harlingen). Als kw. met akte
Aang.
Uithuizen, mej. M. Lestcrhuis, kw
met akte te Applngedara.
Langeruige weide, mej. M. Bloos te
Woerden. Voor nutt handw.
A. POSTUMA. f
In het Diaconessenhuis to Breda is, 36 jaar
oud, overleden do heer Albert Postuma, in
leven hoofd der Chr. School te Den Hulst (O.).
„EFFATHA" TE VOORBURG.
De heer W. L B. den Blaauwcn te Den
Haag, penningmeester van het Chr. Doof
stommeninstituut „Effatha" te Voorburg, ont
ving van wijlen Mej. de Wed. C Moll te Nij
kerk fG.) voor „Effatha" een legaat groot
f 2000, vrij van successie cn kosten.
EXAMENS.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Unl
Komaan
M. Valklioff
ide I en J: cand
te Maastricht; 1,
mej. a Polak, te
Ito It te A m s
Taal (Franech).
ilaapdGodgele.
sal.: Kol. Landbouw: ingen. ex.. de
lewenga, te Averoest. J. H. Brlnk-
ihem en P. I*. Hackenbergr te Mld.
lovcerd Is tot Doctor ln do Letteren er
seerte. de heer Kornells Wugenn.ir, ge
to Opelnde (Fr.), op een proefschrift go
„Ltude sur ta negation en ancien os
Jusqu' atl XV.« alècte".
EXAMENS STUURMAN.
Haag, 1 lFebr. Geel. voor 3dcn stuur-
'ai^HaVend" heeren P' Pü1, H d r°nB
EXAMENS MACHINIST.
Haag. ïl Febr, Geel. voor dlpl de
F Vrouw-ene te JJmulden: voor theor.
n dlpl. Isde heer A. A. F. Snol te Helder
Weerbericht.
BaromotenitaDd
Hoogste stand 776.6 te Malinhead-
Laagste stand 735.0 to Janrnayen.
Weerbericht.
Zwakke tot matige Noordelijke tot Noord,
oostelijke wind, netelig tot zwaar of half
bewolkt, weinig of geen neerslag, tempera
tuur om het vriespunt des nachts, overdag
lichte tot matige dooi.
FIETSERS LICHT OP:
Van 1314 Febr. van 5.37 nm. tot 6.51 m
Uit de Antirev. Partij.
A.R.J.A. IN DE ALBLASSERWAARD.
Men schryft ons:
Volgende week Woensdagavond (19 Febr.)
7 uur zal in de Chr. School te Oud-Alblas de
wapenschouw over alle A. R studieclubs van
de heeie Alblassenvuard gehouden worden. Na
een onvermoeid werken in dezen afgeloopen
winter zullen dan als resultaat daarvan al'e de
opgerichte studieclubs benevens vele belang
stellenden bij elkaar komen ten einde het
bereikte succes in een hechte en eensgezinde
organisatie om te zetten.
Het ligt nl. in de bedoeling in overleg met
de landelijke organisatie een districtbestuur
van de Alblasserwaard e.n. in te stellen, d»t
steun en leiding aan de verdere actie zal Jieb-
ben te geven. Verder kan dat bestuur controle
uitoefenen op het werk der clubs opdat deze
hun taak naar behoorer. zullen volbrengen.
„Ook wil men eiken winter voor de gezamen
lijke clubs een of meer eminente sprekers la
ten optreden enz
Niemand minder dan onze kieskringafge
vaardigde, het Tweede Kamerlid Dr. Scveryn,
zal meteen die Woensdagavond een onderwerp
voo? ons behandelen, wat al voldoende zou
om de reis naar Oud-Alblas te onderne-
terwijl de afgevaardigden vnn dezen kies
kring voor de Piov Staten in dit gewest, mede
uitgenoodigd zyn. Overbodig is het te zeggen,
dat al de leden van de ingestelde adviescom
missie eveneens hartelijk welkom ziin. evenals
oudere en jongere geestverwanten uit de heelo
aard.
We vertrouwen dat al de jongeren van de al
15 opgerichte clubs, evenals de jongeren uit
die gemeenten waar nog niet tot definitieve op
richting is gekomen, of wnar het voorloopig
ingesteld is, kortom uit alle 25 gemeenten
naar Oud-Alblas toe zullen stroomen, opdat we
door den heerlijken band van het A. R. be
ginsel gesterkt mogen worden voor den verde
ren stryd.
Door het gezamenlijk afhuren van autobus-
n is de reis gemakkelijk te maken. Was
eerst het plan geopperd op een Zaterdagmid
dag in het centrum by elkaar te komen, by
nader inzien werd het beter geoordeeld mede
door de vele nog te doene werkzaamheden de
komst van Dr. Severyn tevens dienstig te
maken om alle clubs byeen te roepen, terwijl
bÜ wijze van uitzondering, wel niemand be
zwaar zal hebben een keer naar Oud-Alblas
vanwaar de victorie begonnen is te komen,
nog te meer, waar het een tegenbezoek kan
gelden van dat van den districtscommissaris-
penningmeester der Arja, o.m. aan alle ge
meenten waar een studieclub is opgericht. Ter
oorkoming van misverstand-zij er nadrukke
lijk op gewezen, dat geen aparte uitnoodi-
gingen (wegens geld- en tijdverlies) zijn of
worden verzonden, dan aan de A.-R. studie
clubs et) de kieskringafgevaardigden, doch
alle A.-R„ zoowel ouderen als jongeren uit de
heele Waard, zijn van harte welkom.
De plaatselijke studieclub „Colyn" zal uw
aller komst zeer op prijs stellen en st-«lt er
:er in. dat zij de eerste club mag zijn, die
de studieclubs in de Waard mag ontvangen.
Dus, oudere en jongere geestverwanten, de
ÏB niets geacht tegenover hetgeen gy dien
ond zult hooren. Verzet daarom voor deze
keer zoo mogelijk tventueele of vastgestelde
vergaderingen en schaart u volgende week
Woensdagavond met ons rondom het aloude
A.-R. beginsel, dat onze Dr. Severyn zoo
klaar^ weet te vertolken, zoodat het gedicht
Jen heer F .de J. ook buiten de Waard
meer en meer verwezenlijkt worde:
„Komt, jongelui, blijft niet van verre staan;
Doch sluit u kloekweg bij de Arja aan;
Verdeeldheid mank' weer plaats voor een
heidszin,
Het vaderland ten heil. ons volk tot bltf
gewin'.
Gémengd Nieuws.
DE PAPEGAAIENZIEKTE TE
AMSTERDAM.
Omtrent de slachtoffers van de pape
gaaienziekte te Amsterdam wordt ons ge-
meld:
De vader, moeder en 20-jarige dochter van
het gezin aan den overkant van het IJ too-
nen zich wat rustiger, maar de temperatuur
is nog hoog. Van de rijf in het Wilhelmina-
Gasthuis opgenomen leden van het gezin m
de Oostzaanstraat is van drie de toestand
ernstig, terwijl de twee anderen weinig ver.
schijnselen vertoonen.
De Kon. Holl. Lloyd verbiedt reeds vele
jaren aan zijn schepelingen, om in vreemde
havenplaatsen vogels te koopen. In het ge
heim geschiedde dit nog wel, maar thans
wordt het toezicht verscherpt.
Ten overvloede is een onderzoek inge
steld aan boord van het uit Zuid-Amerika
gearriveerde mailschip „Orania". Alles is
nauwkeurig onderzocht, doch er be\ond.'n
zich peen papegaaien aan boord. Wel trof
men in een der verblijven twee parkieten
aan, die uit Zuid-Amerika afkomstig zijn.
Deze vogels heeft mpn In beslag laten ne
Uit Oost-indie.
SURCEANSE VAN BETALING.
MEDAN, 11 Febr. (Aneta). Door de Gebr.
Schadt en Bonus, eigenaren van de onder
neming Pementang A. in het Laboeanroehoo
sche, is surseance van betaling aangevraagd
DE PROEFVLUCHT BATAVIA—
SINGAPORE.
BATAVIA, 11 Febr. (Aneta). Zoowel bij
aankomst van het vliegtuig der K.N.I.L-M.
te Singapore, als bij het vertrek, waren vele
leden van de Nederlandsche kolonie aldaar,
o. w. de consul-generaal van Nederland, de
heer Daniels, aanwezig.
SALARISVERHOOGING IN DE CULTURES
MEDAN, 11 Febr. (Aneta). Volgens de
„Deli C.rt." zijn de Deii Mij. en vermoedelijk
ook de andere bij het Tahskshurcau aange
sloten maaLsrhapni|en overgegaan tot het
verhoogen van de sniarissen der «ssisten-
ten, waardoor het. salaris na een diensttijd
van 6 jaar cn 9 maanden is gcbrucht van
f 540 op f 600 per maand.
