Jlirnwf ^rihwljr li«muU
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER
;;Jr
IBONNEM CN¥i
per kwartaal 3.23
(Beschikkingskosten 10.15)
per week 1 0.25.
Voor hel Buitenland bij Weke-
lijksche zcritluifs „6.—
Bij dagelijksche sending „7^-
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
inct Zondagsblad 7 cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No 2972
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936.
ADVERT ENTIËN:
Van 1 tot 5 regels f 1.17%
bike regel meer „0.22%
fngez Mprtedei tingel,
van 1—5 regels „2.30
Elke regel meer 0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan bet bureau
wordt berekend 0.10
WOENSDAG 12 FEBRUARI 1930
10e Jaarqanq
bestaat uit vier bladen de PAPEGAAIEN-ZIEKTE
UNIVERSITEIT EN LEVEN.
Niet voor de school, maar voor het leven
loeren wij.
Zoo luidt de oude spreuk, die in onzen
modernen tijd tot een gevleugeld woord
'werd en nauw verhand legt tusschen school
cn leven.
Hetzelfde innige verband bestaat tus
Echen universiteit en leven, wal wijlen
Prof. J. Woltjer eens aanleiding gaf ein
voor een zijner rectorale oraties tot titel te
kiezen: „Loven en wetenschap".
Over den onvoldoenden samenhang tus
schen het onderwijs aan onze hoogescholen
cn het practische leven wordt de laatste
jaren menige klacht beluisterd.
Niet zoo weinigen zijn van oordcel. dat
het universitaire onderricht te thcoretiscn
is en niet voldoende voorbereidt op de
maatschappelijke positie, die men straks
denkt te bckleeden.
Met name is het de opleiding der juris
ten aan onze hoogescholen, die aan een
dergelijke critiek blootstaat
Geklaagd wordt over een volslagen ge
luis aan practische vorming, ten gevolge
waarvan den jongen rechtsgeleerde, di«
straks tot veelsoortigen arbeid geroepen
wordt, de handen vreemd staan tot aller
hande werk.
Dit gaf Prof. J. V. van Dijck aanleiding
om ten aanzien van een bepaalde categorie
van juristen, n.l. zij die met de strafrecht
spraak zullen worden belast, een betere,
meer op de practijk gerichte opleiding te be
pleiten.
In een opstel in het laatste nummer van
het Tijdschrift voor Strafrecht, getiteld „De
opleiding van het Openbaar Ministerie", wel
ke verhandeling reeds eerder voor do ver-
ecniging van ambtenaren van het O. M. hij
de Kantongerechten gehouden werd, vvor
den verschillende middelen ter verbetering
aan de hand gedaan.
Een ander hooglceraar, Prof. Cleveringn,
yVan de Leidschc Universiteit, ging tot daden
over. Deze stelde zich namelijk in verhin
ding met verschillende advocatenkantoren
om daar in den vacantietijd plaatsing te ver
krijgen van studenten in de rechten en zoo
op doeltreffende wijze de practijk te verbin
den aan de theorie.
Dergelijke ondernemingen dienen van har
te te worden toegejuicht.
Als een zeer gelukkige poging beschou
wen wc ook hetgeen geschiedt vanwege het
juridisch dispuutgezelschap Q. B. D. B. D.
aan do Vrije Universiteit, hetwelk een en
onder maal een bekwaam staatsman voor de
lcdpn der vereoniging deed optreden.
Nadat eerst een fijn politicus als oud-
Minister Heemskerk zich had doen hooren,
was deze week het woord aan een ervaren
parlementariër als Mr. Dr. E. J. Beumer is.
De vrucht van dergelijke spreekbeurten
waarhij de theoretische kennis van staato-
recht en politiek zich paart aan een rijke on
dervinding, kan niet genoeg gewaarifêcrd.
Zoo wordt de hand aangehaald tusschen
universiteit en leven.
i:ï
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDINGEN.
Bjj K. B. is aan J. C. V e d e r, voorzitter
/an de Kamer van Koophandel en Fabrieken
zoor Rotterdam, wonende aldaar, verlof ver
leend tot het aannemen van zyne benoeming
tot officier in de Orde van het Legioen van
Eer van Frankrijk.
BUITENLANDSCHE ONDERSCHEIDING.
De heer J. J. da Silva, directeur van het
persbureau Vaz Dias te Amsterdam, is be
noemd tot ridder in de Kroonorde van België
ARBEIDSCONTROLEURS.
Aan den controleur van den Arbeid D. do
G o o y e r te Dordrecht is de gemeente Gócs
a!s standplaats aangewezen.
Aan de controleurs van den Arbeid F. J.
ten Lohuis te Maastricht en C. L. de
Wuffel te Eindhoven is onderscheidenlijk
de gemeente Eindhoven en de gemccnlc
Helmond als standplaats aangewezen.
AFSCHAFFING VAN IN- EN UITVOER
VERBODEN.
De minister van Buitenlandschc Zaken
heeft mededecling gedaan van den tekst van
het te Parijs onderteekende protocol betref
fende de inwerkingtreding van het verdrag
tot afschaffing van in- en uitvoerverboden.
BESMETVERKLARING WEGENS PEST.
De minister van Arbeid, heeft de plaatsen
Antofagasta (Chili) en Santa Fé(Argentinië
besmet verklaard wegens pest.
HET KAMERLID VLIEGEN
BUITENSLANDS
liet lid dei Tweede Kamer, de heer Vlie
gen. vertoeft om gezondheidsredenen in het
buitenland. Hij zal daardoor de eerste weken
de vergaderingen der kamer niet kunnen
bijwonen
DE ZESHONDERDSTE LOCOMOTIEF
MAATREGELEN VAN
REGEERINGSWEGE
PAPEGAAIEN IN QUARANTAINE
Naar gemeld wordt, bereidt de regeering
maatregelen voor niet betrekking tot den
invoer van papegaaien. Inmiddels verzoekt
zij aan scheepvaarlmaa.tchappijen In af
wachting van die maatregelen papagaaien
niet met haar booten te vervoeren.
Tegen gevaar van besmetting door papa
gaaien. die onderweg naar Nederland moch
ten zijn. kan men zich vrijwaren, door in
overleg niet don gemeentelijken gezondheids
dienst van de plaats van lossing hoogstwaar
schijrilijk Amsterdam of Rotterdam, die dip
ren eon poos in quarantaine te geven in on
middellijke aansluiting aan het vervoer van
boord
DEPARTEMENT VAN ONDERWIJS
BENOEMING VAN EEN REFERENDARIS.
Bjj de Tweede Kamer is ingekomen een mis
sive van de Algemeene Rekenkamer ten ge
leide van een briefwisseling met den minister
van onderwijs, betreffende de benoeming tot
referendaris van den chef der secretarie aan
diens departement.
Deze missive is verzonden naar de commis
sie voor de Rijksuitgaven.
UITVOERING ZIEKTEWET
IN HET BOUWBEDRIJF.
De Vereeniging ter behartiging van de bp
langen van werkgevers in de bouwvakkon
met betrekking tot de verzekering van hun
arbeiders tgen ziekle heeft in samenwerking
met de landelijke Federatie van bouwvak
arbeiders in Nederland en den Neutralen
Bond van bouwvakarbeiders in Nederland,
opgericht een bedrijfsvereeniging als be
doeld in art. 91 sub I der Ziektewet, onder
den naam: Bedrijfsvereeniging voor het
bouwbedrijf en aanverwante vakken, geves
tigd te Rotterdam.
IN DE AARDAPPELMEELINDUSTRIE.
Tot de to Groningen opgerichte bedrijfs
vereeniging voor ziekengeldverzekering voor
de aardappelmeelindustrie en aanverwantp
bedrijven zijn reeds een veertig speculatieve
en coöperatieve fabrieken toegetreden. Dp
vereeniging heeft de administratie opgedra
gen aan de Coöp. Vereeniging Centraal Bo
heer te Amsterdam. De voorschotpremie 's
voorloopig bepaald op ƒ20 per ƒ1000 loon.
HET DANSVRAAGSTUK
Het Nederlandsch Genootschap van be-
roepsdansleerarcn heeft tot den minister
van justitie het verzoek gericht, in de com
missie tot besludeering van het dansvraag
stuk ook een bestuurslid of bestuursleden
van genoemd Genootschap te benoemen,
aangezien het vraagstuk in nauw verband
staat met de broodwinning der leden van
het Genootschap.
AUTOBUSDIENSTEN
IN ZUID-HOLLAND.
Gedep. Staten van Zuid Holland hebben
aan II. van Dam te»Kethel vergunning ver
leend lot het in werking' brengen van een
autobusdicnsl van Schiedam naar Overschie
en omgeving, zulks in aansluiting aan de
autobuslijn Kethel—Schiedam.
DE VOLKENBOND
Het laatste nummer van het maande-
lijksch tijdschrift voor internationale vraag
stukken, tevens officieel orgaan van <le
vereeniging voor Volkenbond en vrede opent
niet een artikel van den voorzitter, Mr. A.
Anema over de Vredes- en Volkenbondstcn
toonstelling in den Haag.
Dit korte, heldere betoog geeft overduide
lijk aan, dat samenwerking op dit terrein
zeer goed mogelijk is; al zullen wij. even
min als Prof. Anema, alles voor onze reke
ning nemen, wat andersdenkenden beweren
Dat Christenen zeker niet de laateten mo
gen zijn om vreedzame beslechting van ge
schillen boven oorlog te stellen blijkt dui
delijk uit het resumé, dat Prof. Anema
geeft van de tentoonstelling welke thans
geopend is.
Deze is verdeeld in vijf afdeelingen.
„De eerste afdeeling tracht in beeld te
brengen, dat de gedachte van een vreedza
me organisatie der volkerengemeenschap
zoo oud is als de geschiedenis zelf.
De tweede afdeeling laat zien. hoe deze
g dachte eerst na de napoleontische onrlo
gen in hel Weensche Congres haar prncti
sche belichanvng vond in een georgnni
seerde beweging.
De djrde afdeeling geeft een aanschouw e
lijke voorstelling van den nauwen samen
hang die er bestaat tusschen de vredosbe
weering en de ontwikkeling van het inter
nationaal leven in het algemeen.
Dp vierde afdeeling wil de overtuiging
rechtvaardigen, geboekstaafd door de volken
in het Iractaat van Parijs, hoe ondopltrpf
fend en verwerpelijk de oorlog is als instru
ment der nationale en internationale poli
tiek.
De vijfde afdeeling eindelijk geeft een
kiik op h»t werk van *on Volkenbond nis
mi'Melnunt der nieuwe internatinnalp irdj»,
bescheiden nog in zijn kunnen, maar on
misbaar en hoopvol -oor dé toekomst"
Gister werd door Werkspoor te Amsterdam de zeshonderdste locomotief afgeleverd. Zoo
men op onze foto ziet werd dit merkwaardige feit feestelijk gevierd. Deze locomotief is
bestemd voor de Nederl. Indische Staatsspoorwegen.
MR. SANNES HERDACHT
REGELING VAN WERKZAAMHEDEN
SURINAAMSCHE BEGROOTING
HET ALGEMEENE PLAN
Vergadering van 11 Februari 1930.
OVERZICHT
De Tweede Kamer is terug van haar
Kerstreces. Gistermiddag is het parlemrn
taire werk weer aangovat met frisschen
moed.
Groot geroezemoes bij deze eerste ontmoe
ting. Plotseling treedt echter stilte in. De
voorzitter verheft zich van zijn zetel en ook
de leden rijzen op. Ze begrijpen: in hun
midden heeft de dood onverwacht een led»
ge plaats geslagen. Mr. Sannes is niet meer
De door allen om zijn persoon en kennis
geachte en gewaardeerde paladijn der S. D
A. P. voor het Staatspensioen, ging met hen
weg aan liet eind van het vorig jaar. maar
keerde niet terug. F.n nu zal men hem
slechts in gedachten kunnen eeren. De
Voorzitter was ongetwijfeld aller tolk
toen hij in een korte rede de figuur van den
heengeganen collega schetste. In de groot
ste stilte werd naar dit woord geluisterd
Min. de G r a a f f sloot er zich namen.-
de Regeering hij aan.
Later zagen we den heer Albarda naar
Mr. v, Scliaik gaan om dezen door een ste
vigen, liartelijken handdruk dank te zeggen
voor zijn woorden.
Maar het leven gaat door. Reeds wacht
te in. een antichambre de opvolger van Mi
Sannes. Hij .moest meteen worden geïnsta;
leerd.
Daar kwam hij al binnen: gaapte in zijn
licht fantasiepakje naar alle kanten rond
met de oogen op zoek naar de ,p.g."
plaatste zich voor 's voorzitters bureau, ter
wijl de actetasch den gewezen schoolmees
ter bijna Kamerlid achter 't lichaam
bungelde en legde de vereischte beloften af
Alle decorum ontbrak. Ordinairheid stelde
zich tegenover beschaving. Er was tussch-n
de plechtige oogenhlikken. waarin Mr San
nes werd herdacht en deze akelig-nuchterc
installatie een schrijnende tegenstelling
Men wist meteen hoe ver het nieuwe Ki
merlid van zijn voorganger afstond in goedp
vormen en kunnen. Tusschen die beiden
gaapt een klove.
De Kamer had zich voorts bezig te hou
den mot regeling van werkzaamheden. Veel
moeite leverde deze niet op. De hper De
Visser moest er. ondanks den steun van zijn
lotgenoot in de Moskousclie verstooting, in
berusten, dat zijn interpellatie over de ar
restaties in Indië hij de heden begonnen be
handeling dor Indische begrooting werd in
gelijfd.
Toen alle voorgerechten waren afgewerkt,
kon hot eerste agendapunt aan de orde ko
men: de Surinaamsclie begrooting voor 1930
Suriname is en blijft het koloniale smar
tenkind.
In geen tijd waren in de stukken zulke
mineurtonen vernomen als dit jaar. 't \Va<
alles even somher. ondanks de bijna 3 mil
lioen. die uit de Nederlandsche schatkis:
aan Suriname ten koste zullen worcen ge
legd.
Mot de 'rdustnc gaat liet i«ict erg voor
deelig. H.-e op landbouwgebied de zaken
aan te pakken, schijnt niemand goed te we
ten. Hot algemeene economische plan is
van de baan en het nannakken van parti-
cele plannen op verschillend gemed schijnt
niemand aan te durven. Er is aarzeling over
de gpheelc ünie.
Ziedoai de klanken, die uit elke redevoe
ring den belangstellenden hoorders tegen
kwamen Aan den Minister werd verweten
door de heeren J ekes en fl/.erman en Fe-
ber. dat het algemeene plan over boord
was gegooid. Van alle kanten kwamen de
raadgevingen om in vredesnaam toch wat
te doen voor het vruchtbare Suriname, dal
op landbouwgebied rijke mogelijkheden
biedt Vanuit Nederland moet de staat to»
opheffing komen
De heer v Vuuren sprak, als telken jare.
over de gelijkstelling van het openbaar en
hi'znnder onderwijs, die in beginsel wel tne.
gestemd en verkregen is. maar waarvan ie
ni-actische ütvöerlng nog enkele bedenk'-.-
liike ploo-'en te Ipn geeft. De Minister
want hij ia de schuldige werd qe^m
Laat in den middag kwam de Minister
van Koloniën nog aan hef woord. Hij bo
perkte zich echter tot een verklaring, dit
hij bet eens is met gouverneur Dr. Rutgers
die een algemeen plan niet noodig acht om
goede maatregelen te kunnen nemen. De
gronden voor deze opvattingen zullen na
der worden medegedeeld in dc heden voort
te zetten ministerieele rede.
VERSLAG
Bij den aanvang der vergadering van gis
termiddag heeft de Voorzitter de vol
gende rede gehouden:
Mr. G. W. Sannes herdacht
Geachte TfffSehJden. -
Nu wij na een rustpooze van eenige we
ken onze werkzaamheden hervatten is ei
één plaats in onze banken, die ledig staat
Het is die van Mr Gaswijn Willem Sannes
Nadat hij :n de laatste weken van den hu-
grootinestijd nog vol opgewektheid en be
langstelling aan de parlementaire beraad
slagingen bad deelgenomen, bereikte ons in
den aanvang des jaars de ontroerende tij
ding. dat de dood hem plotseling had weg
genikt.
Gedurende meer dan 1G achtereenvolgen
de jaren maakte de overledene deel uit van
deze Kamer Zijn persoonlijkheid was ge
zien, zijn kundig woord had gezaq. Zijn re
devoeringen, soms vlijmend en scherp, zich
steeds kenmerkend door hun doorwrochten
opbouwend karakter, werden gaarne heluis
terd.
Hij placht te spreken met warme over
tuiging. Want in Sannes brandde een heilig
vuur Man van vaste beginselen, werd ge
hep| zijn politieke arbeid gedracen dooreen
sterk idealisme In volle overgave had hij
zich vóór alles in dienst gesteld van d>
strijd voor de leniging van de nooden d-
soriaal-hehnpftiqen. Hun meer levensvren
de te verschaffen was het streven van zijn
leven Middpn in dien edelen strijd, onbaa!
zuchtig en vol zelfopoffering gevoerd is hij
gevallen.
De soc.-riem. fractie heeft in Sannes ee
bekwame en krachtige figuur verloren Hi
volk zag zich een uitnemend vertegen wou.
diger ontvallen De Kamer rouwt om een
harer beste leden.
Moge het Eeuw'ge T.iclit hem verlichten
en zijn ziel in vrede rusten.
De AT in. v. Kolonie n. de heer D e
G ra a ff. sloot zich met enkele woorden
namens de regeering urin hij deze rede" van
den voorzitter, welke staande werd aange
hoorei.
Installatie H. de Boer.
Hierna werd de heer TT. de Boer (s.d.l
geïnstalleerd De heer De Boer werd door
den griffier binnengeleid en legde in han
den van den voorzitter de vereischte belof
Trekken der afdeelingen
Regeling van werkzaamheden
De Voorzitter deed het voorstel, on
middellijk een aanvang te maken met de
behandeling der reeds gepubliceerde agenda
De heer Dp Visser (comrn meende
dat waarschijnlijk de opvatting heerschi,
dat de behandeling zi'ner interpellatie
de Indische arrestaties thans niet noodig
zal zijn in verhand mpt de n.s. hehandelb
der Indische hegrooting,. Hij wees er on. dat
dit zijn mecning allerminst is. Voorts drong
hij aan op behandeling van het ontwero
Stuwadoorswet.
De Voorzitter merkte op. dat men
vandaag of morgen begint met de behnn
deling der Indische hegrooting. Er is geen
reden nu nog tiid lipsrhikhaar te stellen voor
deze interpellatie. Van de Stuwadonrswi
is nog niet eens een Memorie van Antwoor
ingekomen. Tiet is dus onmogelijk om di
op de agenda te plaatsen.
De heer Wijnkoop (comm.) ondc
steunde bet verzoek van den heer De Visse
De heer De Visser repliceerde Hij stel
de voor de interpellatie aan de agenda tor
Dit voorstel werd niet ondersteund.
Het voorstel van den voorzitter werd aan
genomen.
stond bovenaan op do agenda, de heer Van
Kempen (lib.) was de eerste op de spre
kerslijst.
Hij betoogde, dat aan het zieke Suriname
reeds lang en veel is gedokterd, doch dat
de gehoopte economische opleving nog
steeds op zich laat wachten. Met de indus
trie gaat het bergaf.
Groote moeilijkheden ondervindt liet ge
schikt maken van verschillende landbouw
producten (b.v. de koffie met haar onaan
gename!] smaak cn geur) voor de buiten-
landsche markt. Proeven zijn genomen,
r worden ze voortgezet? Wel wordt ge
zegd, dat de belangstelling voor allerlei on
dernemingen vooruitgaat, maar zeer gedo
cumenteerd is deze uitspraak in do stuk
ken niet.
Aangedrongen werd op liet uitzenden van
houtvesters cn op intensieve boringen naar
aardolie.
De rijstcultuur gaat gelukkig steeds beter
De gouverneur, die in Indië zulk voortref
felijk werk heeft gedaan, wijdt er zijn volle
aandacht aan. Reeds overtreft de productie
de consumptie. Wat wordt echter gedaan
om den export te bevorderen? En is de Re
geering bereid gelden beschikbaar te stel
len voor voortgaande irrigatie?
liet grootkapitaal moet zich voor aan
trekkelijke objecten gaan intpresseeren, wil
er blijvende opleving komen. En dan logge
men op den weg naar vooruitgang niet al
le groote administratieve en fiscale moei
lijkheden.
Aangedrongen werd op het tot stand bren
gen der grensregeling met Britsch-Guyana.
Het onderwijs moet worden gegeven met
eerbiediging van de godsdienstige begrip
pen der bevolking.
Langzaam moet Suriname vooruit worden
gebracht Volhouden en geduld zijn de
wachtwoorden voor de Surinaamsche bevol
king.
De heer IJzerman (s-d.) zag ook wei
nig perspectief in de begrooting. Van het
algemeene plan komt niets en het praten er
over is eigenlijk volmaakt overbodig. Er ver
andert niets. Niettemin pleitte de heer IJzer
man voor de stichting van een groot gou
vernementslandhouwbedrijf.
Mechanisatie van het groot-landbomvhe
drijf zou dit een groote vlucht kunnen doen
nemen. De argelnoze lezer van de memorie
van antwoord zou kunnen meenen. dat de
geschikte machines voor den zwaren Suri
naamschen grond niet bestaan. Die bestaan
echter wel degelijk.
Aangedrongen werd op organisatie van
den verhouw en export van .vruchten.
Een nationalen misslag zag do heer Van
Boetzelaer v. Dubhelda.m (c.h.) in
de terughoudendheid van hp,t grootkapitaal
tegenover Suriname. Slechts langzame op
bouw is mogelijk; vandaar dat de Minister
geen grootseh plan aanvaardt.
De heer v. Boetzelaer acht dat lieclcmaal
niet zoo verschrikkelijk als de beide voor
gaande sprekers.
Bedacht moet ook, dat we het in de eer
ste plaats moeten hebben van hetgeen het
land zelf oplevert, zoo b.v. van de bauxiet
nijverheid. Ook leent de grond zich goed
voor den kleinen landbouw, vooral voor de
vruchtenteelt-
De onderwijsgelijkstelling is er practisch
nog niet. Deze mag niet afhankelijk worden
gemaakt van den finaneieelen toestand
Wat het gevangeniswezen betreft, werd
gewezen op de klachten over de voeding der
gevangenen. Daar schijnt dan ook wel een
en ander aan te mankeeren. Velen van hen
moeten zwaar werk verrichten cn dan heb
hen zij niet genoeg aan droog brood.
De heer Joekes (v.d.) informeerde of
er aan de herziening van het Regeerings
reglement iets gedaan is onder Minister Ko
ningsberger. De volksgezondheid was hel
tweede onderwerp, dat zijn aandacht had-
De zorg er voor laat nog te wensclien over
De economische toestand besprekende,
zag ook de lieer Joekes weinig lichtpunten
Z. i. is het niet juist om een algemeen plan
voor economische verbetering achterwege
te laten. Maar doet men het. dan mag toch
gevraagd door welke middelen men Suri
name economisch denkt te kunnen verbet
fen. Dat is een eisch van goed regeerings
beleid. Anders is het niet meer dan kwak
kelpolitiek. die gevoerd wordt.
Een onderzoek naar de mogelijkheden op
landbouw- en mijnkundig gebied en naar
de boschexplpjtatie werd noodig geoor
deeld. In het belang van voortgaande kolo
nisatie is zulks van heleekenis.
Het denkbeeld werd aanbevolen om ten
laste van Nederland uitgaven te nemen voor
emigratie en kolonisatie.
Ook de heer Fe her (r.k.) was weinig op
gewekt gestemd en klaagde over de stelsel
loosheid in het beleid, welke te ernstiger
wordt-'nu een „algemeen plan" wordt ter
zijde gesteld. Men zegt: de omstandigheden
veranderen telkens. Maar dan is ieder plan
onmogelijk; het moet echter zoo zijn, dat een
zeker plqn wordt gemaakt voor maatrege
len, waardoor men trachten wil dc omstan
digheden te heheerschcn.
Voor zeer riskante groote gouvemements-
landbouwbedrijven was dc heer Faber ech
ter beducht.
Wel voelde hij voor steun aan een parti
culier machinaal grootlandbouwbedrijf. Mais
hijvoorbeeld.
Een van de grootste problemen voor de
landbouwontwikkeling is de werkvolk-voor
ziening. Gaat men den weg der meehani
satie op. dan wordt dit vraagstuk van veel
geringer beteekenis. Te meer als men er
mee rekent, dat het klimaat voor blanken
volstrekt niet zoo ongezond is als vroeger
wel beweerd is.
Gevraagd word het denkbeeld door een
commissie te doen bestudeeren op niet te
langen termijn.
Ook de heer Feber drong aan op spoe
dige grensregeling met Britsch Guyana.
Dr. Lovink (r.h.) meende, dat het denk
heeld van de kolonisatie van Europeanen
niet zonder meer mag worden losgelaten
Gevraagd werd de mogelijkheid er van na
der te onderzoeken.
De heer v. Vuuren (r.k.) hesprak het
onderwijs. Hij verheugde zich dat gelijk
stelling in helangijjke mate verkregen is.
Aan 's gouverneurs initiatief ten deze werd
hulde gehrneh». De uitvoering»'van de rege
ling is nog wel niet geheel volledig, voor
het bijzonder onderwijs, dat der kinderen
heeft, maar het staat in ieder geval op de
zelfde lijn als het lang bevoorrechte open
baar onderwijs. Gezorgd moei. dat de be
schikbare gelden naar evenredigheid wor
den verdeeld over alle scholen dip aan de
eiseben voldoen. Men mag de uitbreiding
van het onderwijs echter niet afhankelijk
maken van bet op de hegrooting uitgpfmk
ken bedrag Zulk een beperking mag de Mi
nister niet bandhaven.
Scherp werd geeritiseerd wat gouverneur
v. Heemstra op onderwijsgebied had gedaan
HET PLEIDOOI
HEB LAK AAN DE PUBLIEKE OPINIE.
Belangstellenden in mijn welzijn vragen,
waarom ik van te voren over het pleidooi
van Mr. Duys schreef en -er na dien tijd over
zweeg.
Doodeenvoudig, omdat zoo'n woordenvloed
eon gewoon mensch. die geen kamerzittin
gen bijwoont, met sprakeloosheid slaat. Men
staat perplex en zwijgt.
Neen, ik verbaasde mij niet over het feit,
dat Mr. Duys begon met een sclielrlpartijtje
op onze (vergeef mij het woord) rotte
en verdorsen samenleving; waarin sommi
gen kapitalen in de wacht sloepen en an
deren gebrek lijden. Hij schaart zich na
tuurlijk aan de zijde van het proletariaat
en hij mag er niet aan denken, dat hij
ooit arbeidsloos inkomen zou genieten, zoo
als sommige kapitalisten.
Het heeft mii ook niet verbaasd, dat Mr.
Duys als verdediger van Lielierinann is op
getreden. Want. stel al, dat deze niet te goe
der trouw was, dan staat toch vast, dat luj
anders cn beter zou zijn als deze maatschap
pij maar anders en beter was.
In een socialistische maatschappij kan
geen fraude gepleegd worden en zullen ook
nooit spaarpenningen verduisterd worden;
eenvoudi". omdat daar niemand sparen mag.
De schuld ligt bij de maatschappij en
Mr. Duys arbeidt bij zijn verdediging dus
aan zijn levenstaak.
En met de bescheidenheid welke hem siert
cn de ontroering alsof hij het pleit voor z n
mede-proletariërs en maatschappelijk ont
erfden voerde, riep hij uit: zegl hei u niets,
dat ik hier en juist ik terwijl ik weet,
dat men juist mij van vele zijden kwa
lijk neemt, dat ik de verdediging van I ie-
liermann op mij heb genomen als eerlijk
man in mijn hart overtuigd ben van de on
schuld van Licbermann?
Dat móet u iets zegcen!"
Het is natuurlijk een boosaardige gedach
te van mij, maar ik denk bij een advocaten-
pleidooi ook altijd even aan het honorarium
al is dat dan ook van ondergeschikte be
teekenis voor zulke hervormers der maat
schappij.
Intusschen, noch het een, noch het ander
heeft mij met sprakeloosheid geslagen. Ten,
slotte went men aan veel.
Maar het slot van het pleidooi was mij te
machtig.
Met een herinnering aan de strafzaak
Giessen—Niemvkerk deed mr. Duys een be
roep op het Gerechtshof om de publieke
opinie te negeeren en tegen alle ver
wachtingen in Liebermann vrii te spreken.
Let wel, ik heb de vaste overtuiging, dat
oen rechter vonnis moet vellen, zonder
eenige rekening te houden met de pu
blieke opinie. Dat spreekt vanzelf en be
hoeft niet gezegd te worden.
Maar de roode pers heeft hii de moordzaak
Oios'on—Nieuwkcrk juist alles in 't werk
gesteld om de publieke oninie te bewerken
en mobiel te maken; en het is ongehoord,
dat een sociaal-democraat opzettelijk op het
neqeercn der publieke opinip aandringt.
Daar was ik sprakeloos van.
Hij stichtte acht openbare scholen zonder
absolute noodzaak.
Gelijkheid en vrijheid vroeg de heer Van
Vuuren ten slotte voor het bijzonder onder
wijs in Suriname.
Vervolgens kwam
Hij begon met het algemeene plan. De
gouverneur heeft met zoo'n plan nok weinig
np Het zal altijd vaag blijven en bovendien
is er in hel algemeen wel overeenstemming
over wat gedaan moet worden om Snrina-
me's welvaart te bevorderen.
De tijd en de ontwikkeling der gebeurte
nissen zouden telkens zoo'n algemeen wel
vaartsplan achterhalen.
Wat er dan wel geheurpn moet, zal de
Minister vandaag uiteenzetten.
CODIFICATIE INTERNATIONAAL
PRIVAATRECHT
SPLITSING VAN DE CONFERENTIE.
De conferentie ter codificatie van het in
ternationaal privaatrecht zal zich hoogst
waarschijnlijk splitsen in 'n commissie Ier ba
handeling van het onderwerp: nationaliteit,
een commissie voor het onderwerp- territo
riale wateren, en een commissie, welke zi.-h
zal bezig houden met het onderwerp: de
aansprakelijkheid van de staten.
DE WIERINGERMEER
HET WATER ZAKT.
Uit AarLswnud wordt gemeld dai
er in den afgesloten Wiet
ienderoogen zakt: aan de
veer oen groote strook land droog komen
d dal hf
BOOTTREIN STOOMVAART MIJ.
..NEDERLAND"
liet agentschap der NV. Stoomvaar' Mij.
Nederland", cle Firma Kuvper. van D-im
Smeer te Rotterdam, meldt dat d-* boot
trein van het s.s .Koningin der Neil-i-t-n-
den". hetwelk 14 dezer b- Genua verwchl
wordt /.„lerd-gmorgen. 1T. Fe'-ri-ri te
n uur nan hnl „..,11:,m
Vi.1 a""N7m<!n' Aankomst te 's-Gravenhaga
(S.S. station) 9 uur 45.
