ZATERDAG 25 JANUARI 1930 DERDE BLAD PAG. 9
CHR.
LAGERE LANDBOUW
SCHOOL
is een bewijs, dat er fut zit in de boeren van
de Waard. Een afdeeling van de Chr. Boe
ren- en Tuindersbond van circa 200 leden z^t-
te er de schouders onder en heeft iets
ïkljjb grootsch tot stand gebracht in korten tijd.
Evenwel: zij erkent met dankbaarheid, dat
laaf de medewerking niet gering was. Om slechts
enkele dingen te noemen.
In de eerste plaats de beslissing, dat de
DE SCHOOL IN ..DE WAARD"
HOE ZE TOT STAND KWAM
Inleiding.
Ploegt de ploeger ook den geheelen dag?
Opent en egt hij zijn land den geheelen dag?
Neen, hij behandelt het land naar zijn
aard; hij schift het zaad en strooit komijn
en wikken, waar «zulks op zijn plaats is.
En, zijn God onderricht hem van de wijze;
Hij leert hem.
ZuLks komt ook van den Heerc der heir-
soharen; Hij is wijs van raad en machtig
van daad.
Indien de heer C. Vink, het hoofd van de
Chr. Lagere Landbouwschool te Ottoland in
„de Waard" zijn inaugurecle rede bij de as.
opening der school op 5 Febr. aan dit woord
van Tesaja vastknoopt; dan zullen allicht
enk "5 hoorders zeggen, dat het niet precies
pas n klopt. Want we zijn hier niet in een
streek van landbouw, doch zoo goed als ge
heel van veeteelt en zuivelbereiding.
En toch, niemand zou de keuze van den
iekst laken, want wat voor den akkerbouw
geldt, dat geldt evenzeer voor de veeteelt en
voor deze mooie tak van het bedrijfsleven
is het machtige en diepzinnige woord ge
schreven: De rechtvaardige kout het leven
zijner beesten. Dat is zoowel de constatee
ring van de waarheid als het brengen van
een vermaning.
God wil, dat wc ook in onize arbeid ge
trouw zijn; en dat we zullen bedenken, dat
Zijns het vee is op duizend bergen; het vee,
waarover we zullen heerschen, ja, doch in
gehoorzaamheid aan I-Iem.
Zijn God onderricht hem van dé wijze; 1-Iij
leert hem. Dat doet God op verschillende
manieren en in overeenstemming met <le we
re! don tw ikkel i ng.
En zoomin onder de tegenwoordige maat
schappelijke verhoudingen de vader zijn kin
deren de algemeene ontwikkeling bij kan
brengen, welke zij noodig hebben; zoo min
kan de landbouwer en veeboer volstaan niet
de ervaringskennis en de praktische oplei
ding.
Deze gaan ongetwijfeld voorop en ze is
grondslag; doch ze worden gesystematiseerd
en op hooger peil gebracht, door het land
bouwonderwijs; dat niet alleen het hoe,
maar ook het waarom wil behandelen.
Theoretisch onderwijs
Is er .dan ook feitelijk altijd geweest, hoe ac-
casioneel vaak ook; cursussen en avond
scholen waren er al vele jaren; doch dag
landbouwscholen zijn pas in de laatste ja
ren opgericht. Die van Klaaswaal was één
der eersten; en ze bestaat nauwlijks zeven
jaar.
Doch, sindsdien is de vraag en de actie
•toegenomen. Terwijl het mooie daarvan is,
dat ze gedragen worden en moeten worden
door het particulier initiatief, door organi
saties van belanghebbenden.
Dit geeft het voordeel, dat er van verstee
ning geen sprake is; en dat de school aan
fluit bij het leven; maar het voorkomt
ik, dat er scholen gesticht worden, welker
lestelijk karakter zioh niet aansluit bij het
lestelijk milieu van de meerderheid der be
cking.
Dit wil natuurlijk niet zeggen, dat de
Overheid van rijk, provincie en gemeente
zioh afzijdig moet houden, en dat de lasten
geheel door dc naastbelanghebbcnden gedra
gen moeten worden.
Dit zou in het rijksverband onredelijk zijn.
Zoo iets wordt nooit govnaagd; ook niet van
ambachtsscholen, welke naar aard en strek
king liet best met lagere landbouwscholen
vergeleken kunnen worden.
Maar de aanbouw van deze laatste gaat in
de laatste jaren niet zoo vlot, als velen ge
hoopt hadden. De bezuiniging spreekt ook
hier een woord mee en remt.
Praktisch komt het er thans op neer, dat
tien scholen per jaar
gesticht mogen worden :te weten 4 roomsch-
katholieke; 3 Christelijke en 3 z.-g. neutrale;
al of niet met een hoofd, wiens levensbe
schouwing harmonieert met die van het
grootst deel der bevolking.
Toen men het cr over eens was, dat de
Alblasserwaard recht had op een lagere
landbouwschool, bleok, bij nadere overwe
ging, dat in dc.e overwegend orthorlox-pro-
testantsche streek een Christelijke school op
haar plaats zou zijn.
Niet ieder propagandist van vrijzinnigen
huize wil dat reeds toegeven, maar de plaat
selijke neutrale pers was royaal genoeg om
het te erkennen. Daarom mag thans ee-
hoopt worden, dat de school te Otto'.aml,
hetzij direct, hetzij geleidelijk, aller sympa
thie zal krijgen.
De stichting dezer school
HERRNHUT IN DUITSCHLAND. DAT TOT STAD VERHEVEN IS
Herrnhut, een stichting van Graaf Zinzcndorf, dat-sedert 1722 bestaat, heeft stede-rech
ten verkregen. Een flor zeldzame steden waar bioscoop, kroeg, dancing en schouwburg
onbekend zijn! De Zeister Broedergemeente is een loot van denzelfden stam.
Waard aan de beurt was voor de vestiging
van een Chr. lagere landbouwschool.
Daarna de royale beslissing van de Staten
van Zuid-Holland om een derde deel fier
bouwkosten tot een bedrag van ruim 9000,
als subsidie te scheuken. (School en school
huis zullen ten slotte ongeveer 32000 kos
ten).
Voorts laten de gemeenten zidh niet onbe
tuigd.
liet kleine Ottoland alleen subsidieert met
501) per jaar. Andere gemeenten geven b.v.
10 per leerling.
Dan komt er bij, dat bet rijk feitelijk alle
exploitatiekosten betaalt: salarissen, leermid
delen, schoonhouden enz. Terwijl in eersten
aanleg voor inrichting enz. een rijkssubsi
die van 3000 is toegezegd.
Tenslotte wordt een schoolgeld geheven
van 5 tot 30 per jaar; zoodat men niet
zoo heel veel kopzorg over dc financiën be
hoeft te hebben.
Als zich nu maar voldoende leerlingen aan
melden. De Waard is groot genoog; en de
school staat precies in het centrum.
Aan de school is behoefte en het Bestuur
meent, dat de. keuze van het hoofd zoo ge
lukkig mogelijk is. De heer C. Vink heeft
slechts op uitnoodiging gesolliciteerd en is
toen met algemeene stemmen (twaalf) be
noemd.
Nu, hij had zijn sporen op 't gebied van 't
landbouwonderwijs verdiend en vol vertrou
wen ziet men hem aan den'arbeid gaan.
Een arbeid, welk een zoor eigenaardig ka
rakter draagt en waarover we dus in een
volgend artikel zullen spreken
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS.
LANDBOUWHOOGESCHOOL
TE WAGENINGEN
Voor het^tijdvak van 1 Febr. 1930 tot 1
Fchr. 1931 "is benoemd tot phytopatholoog
aan do Landbouw Hoogeschool ir. H. van
Vloten, Wagen in gen.
UNIVERSITEITSCURSUS TE DAVOS.
Yan 6 tot 26 A.pril dit jaar wordt te Davos
de derde universiteitscur us gehouden. Op 6
April zal Bundesrat Dr. H. Haberlin te Bern
in Grand Hotel Curhaus den cursus openen.
In het programma de? voordrachten worden
om. vermeld: Pref. Leo Polak, Groningen;
Wernert Sombart, Berlijn; Guido Bortolotto,
Rome; Jacques Ancel, Parys; Alfred Weber.
Heidelberg, enz.
STUDENTENHUIS TE UTRECHT
Het nieuwe Studentenhuis te Utrecht van
wege de vereeniging tot bevordering van In
wendige Zending te Doctindhem zal Maandag
3 Februari a.s. wordenJ
LAGER ONDERWIJS.
CHR. SCHOOL VOOR B. L. O.
Vijverhofstraat te Rotterdam.
De Chr. School voor Buitengewoon Lager
Onderwijs aan de Vijverhof straat 97 le
Rotterdam, waar minderbegaafde kindereu
sinds April 1905 onderwezen worden, hoopt
weldra haar 25-jarig bestaan te mogen
herd enken.
In verband daarmee is een aardig saam-
gesteld en geïllustreerd geschriftje ver
schenen om nog eens de aandacht op deze
noodige en nuttige school waarvan de heer
J. de Graaif het energieke hoofd is, te
vestigen.
Klein begonnen, is de Sohool allengs uit
gegroeid tot een inrichting met zes klasse-
lokalen, een lokaal voor gymnastiek on een
voor handenarbeid. Velen'van de oud-leer
lingen zijn al volwassen en de meesten
hunner, kunnen, dank zij mede het aan ge
noemde School genoten onderwijs, gelukkig
in hun onderhoud voorzien. De School zelf
is evenwel zoo ver nog niet, zij moet w r-
stelen met tekorten, als gevolg van de vroe
gere magere jaren, toen de School in 't ge
heel geen subsidié ontving. Het subsidie
dat later van het Rijk en dat nog later van
de Gemeente kwam, was tot nog toe niet
voldoende. Het Rijk vergoedt uitsluitend de
minima-salarissen van het verplicht perso
neel en de Gemeente doet meer dan waar
toe de Wet haar verplicht. Maar de ge
zamenlijke subsidiën zijn toch onvoldoende
om alle kosten te dekken. Er is nu een
tekort van f. 9.000, wel niet zoo heel groot,
maar dat de school toch drukt. Het Bestuur
zou zoo gaarne willen, ook met 't oog op
het a.s. jubileum, dat deze zorg eens weg
genomen werd door giften en contributies
Dan kon er nog weer eens gedacht worden
aan uitbreiding van het werk, bijv. van het
huishoudonderwijs voor meisjes.
De School geniet om haar werk een uit
nemende reputatie, die door de resultaten
van het onderwijs nog steeds groeiende is.
Daarom kunnen we kennismaking ermee,
door aanvrage van het boekje, dat bij het
Bestuur (voorz. Dr. H. J. Olthuis, secr. Y.
E. van der Kam) en het hoofd der School,
den heer J. de Graaff, te verkrijgen is, zeer
anbevelen en even hartelijk aandringen op
steun i
i deze i
richting.
SCHOOLARTSEN.
Over dit onderwerp sprak op Vrijdag 24
Jon. j.l. D r. Philip J. Idenburg, var.
Wassenaar, voor de vereenigde Besturen,
ouders en onderwijzers der Christelijke Scholen
te Delft.
Spr. begon met op te merken, dat zyn
onderwerp der. laatsten tijd in het middelpunt
dor belangstelling stond. In de Tweede Kamer
der Statcn-Oeneraal werd in November 1928
zonder hoofdelijke stemming een motie aan
genomen, waarbij de Regeering werd uitgenoo-
digd om overal, waar dit noodig en mogelyk
was, in samenwerking met provinciën en
Gemeenten de organisatie van het Geneeskun
dig Schooltoezicht ter hand te nemen, ver
scheidene provinciale besturen, onder welke
ook Zuid-Holland, schenken aandacht aan deze
zaak; in 200 a 300 gemeenten is in het genees
kundig toezicht op de scholen op min of meer
afdoende wijze voorzien en ook bij de ouders
bestaat belangstelling voor deze aangelegen
heid.
Hoe is dit te verklaren? Spr. meende, dat
thans ook ten opzichte van het schoolkind
begon door te werken de gedachte, dat voor
komen beter is dan trachten te genezen en cat
mep daarnaast hpeft leeren verstaan, dat hoe
eerder dit voorkomen begint, hoe grooter de
kans op succes is.
Het Geneeskundig Schooltoezicht is een der
schakels in de keten van prophylactische
maatregelen, welke er door de Overheid of
particulieren ir. liet belang der volksgezond
heid worden genomen. Spr. wees in dit ver
band op de zorg voor de zwangere vrouw, de
zuigelingenzorg, de hygiënische voorzorgen
voor de schoolgebouwen, de lichamelijke oefe
ning op de school, de Overheidsbemoeiing,
welke gaat in de richt:ng van goede behui
zing, schoone straten, vuil-afvoer, zuiver water,
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Voor (GS contant
en 36 maandelijksche termijnen
van f 17.50 wordt deze mooie
„Bender" piano Uw eigendom.
Uw oude piano ruilen wij in;
vraagt ons een gratis taxatie.
ES GEN DIE IR
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Kerveus en Overspannen
Onrustig en Slapeloos 0'
Gebruik hiertegen de Zenuwstillende en Zenuwsterkende
MIJNHARDT'S ZENUWTABLETTEN kc.'rau.l
Spr. beschreef daarop uitvoerig de taak van
eer? schoolarts: a. ten opzichte van de hygiëne
var. bet schoolgebouw; b. ten opzichte van de
hygiëne van het onderwijs en de leermiddelen;
c. ten opzichte van het weren van besmetting;
d. ten opzichte van het toezicht op het school
kind; e. ten opzichte van het geven ran
advies by beroepskeuze.
Spr. wees er iret nadruk op, dat de school
arts niet behandelt, doch uitsluitend een raad
gevende taak heeft.
Bij de bespreking van elk dezer punten wer.l
met tal van voorbeelden uit de practijk de
nuttige werking van het Geneeskundig j
Schooltoezicht aangetoond. Ook de ervaring in
het buitenland, met name in Engeland, waar j
het Geneeskundig Schooltoezicht op een hoog
peil staat, werd ter sprake gebracht. Daarbij j
bleek, dat 1/s tot 14 gedeelte eer leerlingen.
welke door den schoolarts worden onderzocht,
ecnige afwijking vertoonen.
Tenslotte besprak Spr. nog de vraag, of het
Geneeskundig Schooltoezicht het verantwoor
delijkheidsbesef der ouders ondermijnt. Indien
dit het geval ware. zou het daardoor veroor
deeld zijn. Da ervaring is evenwel, dat dit
niet het geval is. Eer het tegendeel. Her
verantwoordelijkheidsgevoel der ouders wordt
door dit toezicht verhoogd. Het is er voort
durend op uit om de ouders er aan te herin
neren: denkt eraan, dat gy verantwoordelijk
zijt voor de gezondheid van uw kind. Daarom
heeft dit toezicht, mits goed geregeld, recht op
den harteiijken steun ook van de vooratanders
der Christelijke School.
Wanneer aangeklaagde partij tegenover
de Centrale Commissie aannemelijk maakt,
dat de omstandigheden, waaronder de over
treding plaats had, van dien aard waren,
dat haar billijkerwijs geen boete behoort
te worden opgelegd, zal de Commissie de
heffing eener boete achterwege laten, ter
wijl, wanneer eventueel de stemmen over
het te nemen besluit staken, nogmaal
WAT EENS OP
zaak
;al wordei
nier-
Uil HET SOCIALE LEVEN.
HET COLLECTIEF CONTRACT IN DE
METAAL-INDUSTRIE.
Het collectief contract in de metaal
industrie is voor 42.000 arbeiders van kracht.
Zeer velen zullen hierdoor in loon om-
hoog gaan.
Begin Februari a.s. zullen met de R. K.
werkgeversvereniging in de metaalindus
trie onderhandelingen over een contract
plaats vinden.
In het thans gesloten contract met den
Metaalbond, dat tot 17 Juli 1931 zal voort
duren, bestaan twee groepen van werk
lieden, die weder onderverdeeld zijn in
drie afdeelingen, t.w. Groep A. Geschoolden
van 3065 jaar; Geoefenden van 2865 j.,
Ongeschoolden van 2665 j.; Groep B. Ge
schoolden van 29 jaar en jonger; Geoefen
den van 27 jaar en jonger; Ongeschoolden
van 25 jaar en jonger.
Voor dezg groepen zijn er var 1430-
jarigen leeftijd loonregelingen bepaald,
waarbij het minimum loon voor Groep A.
voor de eerste Gemeenteklasse op 60 cent
voor geschoolden, 52 cent voor geoefenden
en 45 cent voor ongeschoolden is gesteld,
met eon minimum gemiddeld uur-inkomen
van 68, 60 en 52 cent per uur. Voor de
tweede en derde geméenteklasse "zijn deze
«ijfers resp. voor geschoolde, geoefende en
ongeschoolde -arbeiders als volgt: 2e ge
meenteklasse 56, 48 en 41 cent per uur en
63, 55 en 47 cent minimum gemiddeld uur
inkomen. 3e Gemeenteklasse 53, 45 en 38
cent per uur en 56, 48 en 40 cent minimum
gemiddeld uur-inkomen.
Deze regeling geldt minstens voor 85
pCL der in het bedrijf werkende arbeiders,
zoodat er 15 pCt. uitzonderingsgevallen kun
nen zijn. Voor de betaling van overuren
wordt voor de laatste 2 uur vóór den aan
vang en de eerste twee uur na het einde
van den normalen werkdag 2-5 pCt extra
loon betaald en voor de overige uren 50
pCL Voor het werken op Zon- en feest
dagen wordt 100 pCt extra betaald. Ver
der de Chr. feestdagen, voor zoover deze
niet op een Zondag vallen met 100 pCL
van het vaste uurloon uitbetaald.
In het tijdvak Mei tot ultimo September
zal aan de werklieden, die per 1 Januari
van het loopende jaar bij een of meer le
den van den Metaalbond in dienst zijn,
een volle week vacantie worden gegeven.
De ziekteregeling zal overeenkomstig de
Ziektewet worden toegepast
Vervolgens zal voor elke afdeeling van
den Metaalbond een locale Commissie gor
den ingesteld, waarin elk der contrac-
teerende arbeidersorganisaties één verte
genwoordiger zal hebben, terwijl de Me
taalbond -er met 3 leden in betrokken zal
zijn.
Boven deze locale Commissies staat een
Centrale Commissie, die uit 14 personen zal
bestaan, t.w. 7 van werkgevers- en 7 van
werknemerszijde waarvan 3 leden van den
Alg. Ned. Met. Bond, 2 leden van den Ned.
R. K. Met Bond en 2 leden van den Clir.
Met. Bond. Deze Commissie doet, wanneer
er in de locale Commissie geen overeen
stemming is bereikt, en een klacht bij
haar is ingediend, in hoogste ressort uit
spraak. Zij kan de aangeklaagde partij
veroordeelen om de overtreding zoo moge
lijk ongedaan te maken en voorts om aan
de klagende partij een boete te betalen.
worpen, waarna, zoo nogmaals de stemmen
staken, binnen 11 dagen opnieuw dit geval
aan de orde worden gesteld in een binnen
14 dagen daarna te houden vergadering
der Commissie, die alsdan voor dat punt
zal wc».'en aangevuld met den Dekten der
Orde van Advocaten te 's-Gravenhage of
eon door «Tezen naij ewezen rechtgeleerde.
Deze zal door de Voorzitter tijdig in de
gelegenheid worden gesteld zich van de
aanhangige zaak op de hoogte te stellen.
In deze vergadering wordt aan de leden dei-
Commissie en aan den rechtsgeleerde de
gelegenheid gegeven over de zaak het
woord te voeren. De Commissie kan be
sluiten het onderzoek te heropenen. Staken
over dezelfde aangelegenheid de stemmen
opnieuw, dan is de stem van den rechtsge
leerde beslissend.
PROT. CHR. BOND VAN MELKSLIJTERS
IN NEDERLAND
Onder groote belangstelling was deze
Bond te Delft in jaarvergadering bijeen on
der leiding van zijn voorzitter, dc heer P. G.
Broekman, die de vergadering met gebed
opende. In zijn welkomstwoord begroette hij
den secretaris van de afdeeling Delft van
den Chr. Middenstand, die in een weder
woord zijn sympathie en steun aan de afdee
ling ter plaatse toezegde.
Na de jaarverslagen en de begrooting kwa
men de voorstellen der afdeelingen aan de
orde. Het beleid van het hoofdbestuur en de
iruhoud van het orgaan werden goedgekeurd.
De iruhoUd van het orgaan moet verband
houden met dc Christelijk sociale beweging
en daarnaast met de dingen van vak en be
drijf. Aldus werd vastgesteld Vooral over
art. 32 van het Mclkbesluit, en over de
„Standaardisatie" van melk, ontspon zich
een interessante discussie. Besloten werd
om deze punten, die oni des tijds wille niet
konden worden afgedaan, te behandelen in
een besturen vergadering, die spoedig zal
worden bijeengeroepen.
De vergadering werd op gebruikelijke wij
ze door den Voorzitter gesloten.
LANDARBEIDERSLOONEN IN
FRIESLAND
In het Noordelijk gedeelte van de Friescho
Gemeente Tietjerksteradeel zijn de loonen
en arbeidsvoorwaarden voor de periode 12
Mei 193012 Mei 1931, in gemeen overleg
tusschen de afdeeling van de Fr. Mij. v.
Landbouw eenerziids en de Ghr. en „moder
ne" landarbeidersbonden anderzijds, aldus
vastgesteld dat het minimumloon voor een
volwaardig vasten arbeider 22 per week
plus emolumenten zal bedragen. Het uurloon
van de losse arbeiders zal van 1 Mei tot 1
November 35 cent per uur, de andere maan
den 30 cent per uur bedragen. Voorts is ir
het contract een week vacantie opgenomen.
Het hooiersloon zal 5 wéken 25 per week
bedragen, plus volle kost
25 Januari
GEBEURDE:
25 Januari 1885, dus vandaag 45 jaar
geleden, ging door Europa de treurmare, dat
Karthoem was gevallen en de Engelsche be-
zittingen van de stad en haar aan voeder,
generaal Charles George Gordon, door de
derwischen, onder le'ding van den Mahdi,
Mohammed Achmed, waren omgebracht
Mohammed Achmed behoorde tot die bi]
uitstek Oostersche figuren, die door hun.
handelingen, of door hun levenswijze in
vloed weten te krijgen op een bevolking,
welke, heel spoedig., tot fanatici wordt op-
gezjwierit.
Het ngrijpen van vreemde mogendheden
in de binhenlandsche aangelegenheden van
Egypte had een groote reactie bij de bevol
king verwekt. Egyptische officieren, widens
bezuiniging ontslagen, stonden aan het
hoofd van de opstandelingen. Onder de of-
fic eren dient vooral genoemd te woruen
Arahi Boy, een ionge officier, die weldra de
leider werd. Men demonstreerde voor het
paleis van den Khedive, niet het gevolg, dat
twee Euroneesche ministers werden ontsla
gen en Arahi Bey tot min ster van oorlog
word henoomd.
De Engelsche minister Gladstone moest
nu wel optreden ter Ivschemvng van de
Euroneanen. die zich in den Soedan haddm
gevestigd. Generaal Gordon, den vroegeren
gouverneur-generaal van Soedan, werd door
de Engelsche regeering ongedragen schoon-
sch'n in Soedan te maken. Gordon vfstigde
zich in Khartoem, om de stad tegen de aan
vallen van den Madhi te verdedigen.
Mei> -1884 veroverde de Mghdi Barharije
en drong al meer en meer on om Karthoem
te belegeren; hij sloot directe verbinding
tusschen Egypte en Karthoem af. Tpn slotte
wist hij de stad te oms'neelen. Engeland
zog eindelijk te laat het gevaar voor Kar
thoem en de Euroneanen in deze stad in.
Men zond hulptroepen onder Wolsetev. doch
de toebereidselen waren zóó moeilijk, dat
eerst in October de orranarsch der troepen
van Wadi Haifa begon.
Bovendien .was het door de o verst room in-
gen van den Nijl heel moeilijk vooruit te
komen en mpn kwam te Karthoem aan toen
het te laat was.
Op den 25sten Januari hadden de
dpnvischen een stormaanval gedaan. Kar
thoem werd genomen. Gordon rand. al strij
dende. den door' Geheel Soedan was in han
den van den Mahdi. De Europeanen, die
zich nog in Soedan bevonden, werden ver
moord, of als slaven verkocht.
VEELBETEEKENENDE SAMENLOOP VAN OMSTANDIGHEDEN
Op hetzelfde oogenblik, dat in Londen de Vlootconfcrentie geopend werd, koos de „Glo
rious" voor het eerst zee, een Engelsche kruiser, die verbouwd werd tot vliegtuig-
moederschip. Het gevaarte ziet er uit als een enorme bedreiging!
DIE ZIJN LEVEN VERLIEST
Door T. P. RIKSEN
Ook Mien kon zich tengevolge van den toe oudsten
Hemenden bloei van het bedrijf van haar
man gemakkelijk bewegen. Al was dit onte-
«j genzeggelijk grootendeels te danken aan de
zoo onverwacht ontvangen erfenis, toch be
hoefde ze, wat bet maatschappelijk leven
betrof, gec.n spijt van haar huwelijk te heb-
Ieder, die eerlijk wilde oordeclcn, moest
het Van Eekeren nageven, dat hij zijn voor-
spoed in zak onverdiende. Vakkundig onder-
115 legd, bekwaam, om aan het hoofd van een zoo
bedrijf te staan, ontging hem niets, wat zijn Y\'i
zaak ton goed» zou kunnen komen. Geen z::u
moeite achtte hij te groot, or een order te
Verkrijgen, maa'- nog grooter was zijn nauw
geztheid om zijn fabrikaat onberispelijk af
te leveren. van er znn nuisw
't Was meer dan eens gebeu d, dat een j wiite had ziin mc
klant een door hem besteld meubelstuk bracht, gelachen
reeds in oogenschouw had genomen en goed zoo parmantig tpg
Het lag voor de hand, dat de menschen Wim tegen de kunde van zijn vader opzag,
haar gezin verkeerd beoordeelden, want hoe zij ouder wordende, meer en meer be-
zelfs haar eigen zuster had zij. hoe vertrouwe lang in het bedrijf bleek te stellen, en, voor
lijk ze met elkander omgingen, nooit deel- de keuze gesteld, zonder ee.ni.ge aarzeling
genoote van haar intieme moeilijkheden ge- het vak van zijn vader als datgene koos,
maakt, omdat deze niet zoozeer haar zelf waarin hij de meeste ambitie haa.
dan wel haar man raakten en zij mededeel-1 Dat was het, wat Mien Van Eekeren zich
zaamheid in dat opzicht ongeoorloofd achtte weieens afvroeg, of haar niet te laat de
Hoofdzakelijk werd haar zorg veroorzaakt schaduwzijde van die verhouding was op-
(11 door den toenemenden angst, waarine- gevallen, of ze haar man er wel tijdig op
de zij de Verhouding van haar man tot haar had gewezen?
Wim, gadesloeg. 't Was zoo moeilijk een juist oordeel te
;er wel, dat anderen de eensge- vellen, een onpartijdig standpunt in te ne-
zindiheid van vader en zoon roemden en de- men ,maar nóg moeilijker, bijna onmogelijk
ze. een navolgenswaardig voorbeeld achtten, was het, er met haar majn over te spreken.
Mc ar !-"T>dcn ze, evenals zii, den achter- Hij begreep haar niet, kón haar niet negrij-
grond der dingen? Zagen ze de gevaren? jen, omdat hij ten eenenmale blind wasvoor
Vermoedden ze, waarop deze verhouding on- de gevaren, welke zij zoo duidelijk zag, als
herroepelijk moest uitloopen? 't Was niet de grauwe, rusteloos voortjagende wolken
zoo zepr het heden, dan wel de toekomst,
welke haar verontrustte.
Ze gaf toe. dat zij den toestand niet altijd
donker had ingezien. Van jongst» f was
i op een in het oog loopende wijze op
•n vader gesteld geweest
Toon hij nog o*i de lagere srtiool
bij stormweer.
Van Eekcren kon, als dit onderwerp tus
schen hen ter sprake kwam, zeirs bitter grie
vond zijn. „.Talcerschheid is een heel leelijk
kwaad vrouw, je moet er voor waken", Kon
hij dan zeggen.
Kon T pijnlijker verwijt zijn? Was ja-
tien. e'f jaar, zat hij eiken mid- loersohheid de drijfveer van haar waarsrhu-
schooltüd. in het kantoor van ziin j wen' Waarvan ze zich ook te beschuldigen
in huiswerk te maken, en heel dik- j had. daarvan zok"r niet! Dat kon ze met dc
1 ziin moeder, als ze haar man thee i hand op het hart verklaren.
liet kereltje, dat daar) Zou het aniwhomven" van de goede ver
ader in den standhouding, welke tusschen vader en zoon
gekeurd, terwijl Van Eokeren, het daarna voor hem veel te grooten bureaustoel zat, bestond, haar gelukkig ki
als vakman nog eens beziende, een klein net a's z'n vader: met de nen achter het Ze gevoelde dit verwijt als
gebrek ontdekte, weigerde het zoo af te le- j oor. ,.De comnagnons", zei Ds. van der Mey-
veren en opdracht paf het opnieuw, maar i den altijd, als hij kwam.
dan heter, te vervaardigen. In dat opzicht I Zoo tets mocht Van Eekeren gaarne hoo-
gfi ke-i vu; veten tet voorheeVi p+roVkeri; in die j ren dat was immers 'iin ideaal? Ook ziin
richting moest de ongerustheid zijner vrouw vrouw genoot ervan, als zi| zatr. hoe goed
dan ook riet worden gezocht. |r"- twee L.' same» kord-n vinden, aoe
maken'
krenking ha-
rer liefde. Liefde en zelfzucht waren toch
tegenovergestelde begripnen! En was zij niet
bereid haar e'gen geluk on te offeren, als
zij daardoor d"1 van haar man en kinderen
ken verzekeren?
Er wjxn er v.V anderen, die arsc't
waren en met recht Omdat Wim nu een
maal in karakter en aanleg met zijn vader
overeenkwam, bestond er toch nog geen re
den voor Van Eekeren, om zijn andere kh»
deren te ve'rwaarloozen? En dat- deed hij
toch! Hij bemoeide zich wel met de ande
ren, maar bij allerlei gelegenheden was Wim
toch do eerste, de oudste, de beste.
Al wilde Van Eekeren hét doen voorko
men. alsof al zijn kinderen hem even na
stonden, zij gevoelden het anders. Zelfs de
kleine Gretha, die negen jaar was, bemerkte
het onderscheid: „O, 't is Wim natuurlijk
weer, die mag nu eenmaal alles", zei ze
dan, haar gezichtje in een eigenwijze plooi
trekkend
Een antwoord te geven op de vraag: hoe
haar man zoo kon handelen, was voor Mien
van Eekeren niet zoo eenvoudig, want ze
zou niet gaarne beweerd hebben, dat hij
niet van zijn kinderen hield; dat had hij,
wanneer ze eens ongesteld waren, wel an
ders getoond.
Toch gevoelde zij dagelijks, dat deze ver
houding van vader en zoon een schaduw
on het gezin wierp. Ze gevoelde zich soms
als met lamheid geslagen, als ze er aan
dacht, hoezeer haar taak, wat betreft de op
voeding der kinderen, bemoeilijkt werd, hoe
gering de invloed moest zijn, welke op dJ"
manier van haar woorden en lessen uitging
Naarmate haar kinderen ouder werden,
zag ze dit gevaar duidelijker voor zich. Aan
alerlei dingen toch bemerkte zij. dat de kin
deren verstandelijk, ontwikkelden, niet zon
der meer aannamen, wat hun gezegd werd,
maar de woorden hunner ouders aan lnin
de «ten toetsten
Haar man scheen ten opzichte van den
i w al ij ken invloed, welk® van hem op rijn
kinderen uitging, met blindheid geslagen, en
dit verwonderde Mien temeer, daar hij toen
op ander gebied met een helderen blik was
begaafd en scherp te onderscheiden wist
Bemerkte hij er dan niets van, hoe Lena
en Jan en zelfs de jonge, kinderen hem b6
•deelden? Zag hij dan nooit de blikken
I van verstandhouding, als- hij eens
merking maakte, of een raad ten beste gaf?
Dat haar vrees niei denkbeeldig was en er
-wJ degelijk gevaar bestond, dat de andere
'Wieren f,P eon verkeerd pad zouden gera-
ken, daarvan was Mien overtuigd; ze had
er immers de bewij 'en va'?.
Nc-g niet zoo Igeleden, 's middags
cider het dankgebed, Urteg se plotseling de
;'wA»chte, dat er iets niet in orde was. Ze
"vyjnvaé de oogen en zag, hoe Jan, door op
zijn vader te wijzen en gezichten te trekkken
trachtte do kleinen aan het lachen te bren
gen, hétgeen hem wonderwel gelukte. Ze
ontroerde, toen ze zag, dat er niet de min
ste eerbied hëerschte; moesten'de kinderen
op die wijze niet tot huichelaars opgroeien?
Zeker, na dien tijd was ze meer opmerk
zaam geworden en een dergelijke oneerbie
digheid had ze niet meer bespeurd. Welke
waarde moest ze echter aan die schijnbare
aandacht heolitcn?
Als ze eens in een meer opgewekte stem
niiirg was, trachtte ze zich wet gerust te
rtellen met de cedachte: het ziin mcr kin-
derail, ze beseffen niet altijd wat ze doen
maar die uitleg bevredigde haar toch niet
Haar vertrouwen in de kinderen had een ge
voeligen knak gekregen en steeds kwam het.
bange vermoeden terne, dat haar gezin een
of ander onheil te duchten stond.
Wanneer de gedachten zich in haar ver-
Bi'oaigvuldigden, werden de zorgen haar dik
.vijls te groot; ze zag dan zoovele bezwaren,
welke ze onmogelijk aJle verwerken kon,
dat bange vertwijfeling haar aangreep en
diep uit haai- hart de \erzuchttng oprees:
..O Hoera! wat moet er van ons worden?"
Want immers de moeilijkheden des levens
schenen op zulke oogenblikken zoo talrijk.
?.e vroeg zich dan af, hoe hot op den duur
moest gaan. De kinderen werden ouder,
steeds rnepr zouden de gebreken van hun va
der en moeder in het oog vallen. Het wat»
oen proces, dat doorwerkte en het einde zou
zijn althans zóó zag zij het dat de Kin
deren alle achting en eerbied voor hun va
der en moeder zouden verliezen en net ge
loof hunner ouders vol afschuw den rug
zouden toekeeren-
Daar kwam nog hij, dat ze zich ook over
j Wim bezorgd maakte. Van natura-had hij
j een nobel karakter, maar Mien TOid, dat
hij de laatste jaren veranderd was en niet
»n zijn voordeel. En ook hierin zag ze de
nadeelige gevolgen der manier van doen
van haar man
Dat hij vertrouwelijk omging met zijn oud
sten zoon en h«m, .naar mate hii meer en
meer ji, het hediSif thuis.gerankte, tn ver
schillende aangetegen heden raadpleegde,
vond ze zeer begrijpelijk, maar onmogelijk
kon ze goedkeuren. «Int Van Eekeren Wim
in re7o'c.>}iap en aan tafel, waar hij zelf bij
was, prees.
Bovendien was het een crewoonte van haar
man. ook in tegenwoordigheid der kinderen
menschen uit het dorp. predikanten en ker-
keraadsleden, te heoordeclen, of ook wel be-
lachelijk te maken.
(Wordt vervolgd.)
