HET TOEKOMSTIGE
ZUIDERZEE-LANDSCHAP
Radio Nieuws.
r DINSDAG 21 JANUARI 1930 TWEEDE BLAD PAG. 5
ZAL DE INGENIEUR ER ZIJN
STEMPEL OP DRUKKEN?
ZEN MECHANISCH STUK WERK
Met een eigen schoonheid
VERKREGEN DOOR DE BEBOUWING
Talrijk, omvangrijk en moeilijk rijn 1e
jragén. waarvoor straks degenen, die de
beslissing hebben betreffende de dróóg-ge
maakte Zuiderzee, komen te staan.
De te nemen beslissingen zijn daarom zoo
belangrijk, omdat ze zoo niet voor altijd,
dan todh wellicht voor eeuwen de toestan
den in onze twaalfde pirovinoie beheer-
sohen zullen.
Eén van de vele zich opdoende vragen
fc:of bij de aanleg en het in oultuur bren-
{en der nieuwe Zuiderzeepolders ook re
ening zal worden geihouden met aestheti-
»ohe eisohen.
Van vele zijden wordt de vree» geuit,
dat de ingenieur geheel den doorslag
(al geven. De waterstaatkundige Ingenieur
toonzooveel het betreft de belangen van
waterstaat en veiligheid en de landbouw
ingenieur voor wat de landbouw belangen
iangaait.
Economische en nog een» economische
overwegingen zullen, zoo vreezen velen,
het eerste en laatste woord bij aile» «pro
ton. Bijna in vertwijfeling vragen de min
naars van het Hollandsche lands ohap-
Bchoon of die' nieuwe Zuiderzeeipoklere dan
een copie moeten worden van de Haar
lemmermeer, wier lange, eindeloos lange,
rechte wegen, met op precies gelijke af
stand gelegen dwarswegen, voor vellen sen
angstwekkende eentonigheid en gemi» aan
Jandschaps-choon ten toon spreiden. Met
tadruk vragen deze minnaars van wat
schoon en mooi is of er dan niets anders
fc dan economie, of men dan niet» geen
oog heeft voor wat schoon is en mooi en
gansoh uit het oog verliest dat de moneoh
Biet eledhts een stoffelijk, maar bovenal
een geestelijk wezen ia en dus hoogere be
hoeften heeft dan de economie.
Ook wij zijn van meentog dat de toe
komstige Zuiderzeepolders zoo goed mogelijk
ook Wat aesthetische behoeften betreft voor
den moeten worden. Het is edhter noodig
hierbij eenige dingen te bedenken.
In de eerste plaats dat schoonheid een
leer betrekkelijk begrip is en de apprecia
tie hierbij een beteekende rol heeft.
Ook de Haarlemmermeer kan men mooi
noemen en wordt door velen ook mooi ge
vonden. De strenge, strakke lijn welke bij
ie verdeöling van heit landschap ln acht is
jenomen, met de daardoor ontstane even
wichtigheid van proportiën kunnen in
hooge mate boeien.
De doorsnijding vam de Haarlemmermeer
ovor de geheele lengte met de Hoofdvaart,
met aan balde zijden (een sahier nérgens
voorkomende weelde) een goede verkeers
weg, de op regelmatige afstand gelegen
bruggen welke de beide Hoofdvaartoevcrs
verbinden geven aan het landschap een
bekoring van eigen soort.
Bovenal is het door bijna niet* belem
merd uitzicht, waardoor vooral in den zo
mer, het met golvend graan bezette land
schap, zich aan den horizont vermengt met
de wijde ruimte, meer dan menig geknut
seld schoon, een gezicht van majestteuze
schoonheid-
Ook de Haarlemmermeer ls mooL
Bewoners en toeristen.
In de tweede plaats moet onderscheid
gemaakt worden tussdhen schoonheidsbe-
hoeften voor bewoners en die voor
toeristen.
Voor de laatsten 1» afwisseling, liefst
sterke afwisseling, verscheidenheid van
beelden en indrukken het voornaamste
wat men vraagt. Niet weinigen zijn er
wie de machtigste natuurschoonheden
wanneer men ze langen tijd beziet, ver
moeien. Een tocht langs den Rijn van Ko-
ningswinter naar Mainz is hun te lang.
Tien uren de bergen om zich heen opdoe
mend als 't ware uit den oeverrand der
rivier is voor velen ook al te eentonig.
Alleen de verscheidenhedd boeit dezul
ken. Voor dozuilken zal een polder met 20
of 30 K.M. lange wegen en uiteraard op
•Ikaar gelijkende schoonheid nooit een
aantrekkelijk oord worden.
Met de behoeften van toeristen schoon
heid zal bij den opbouw van het Zuider-
eeelandschap niet gerekend kunnen wor-
den.
Van gansch anderen aard ls edhter het
aanbrengen en rekenen met de schoonheids
behoeften deT toekomstige bewoners. Voor
deze schoonheid is het niet noodig dat er
in de polders groote afwisseling bestaat,1
indien er in de onmiddellijke nabijheid
maar een en ander is, van ander aanzien
dan de dingen waarin men dagelijks bezig
ls. Er is geen bzewaar tegen dat dezelfde
Boort dingen om de 5 K.M- b.v. terugkee-
tsn;immers het gaat niet om den afwisse
ling behoevenden toerist, maar opdat do
bewoner iets moois om zich heen heeft,
ook in de dagen -waarin het landschap
Overigens bekoring mist.
Het groot, gevaar voor het toekomstig
Gandschapschoon komt van de zijde der-
genen die aan de aesthetica een te groot
vyoord willen laitcn, bij het bepalen van
een en ander.
Dit te veel willen meespreken, dit stel
len van schoonheidsverlangens op een lijn
met economische eisohen moet er toe lei
den, dat heelemaal niet wordt geluisterd
naar degenen die voor aesthetische edschcn
opkomen.
Wie op dit terrein iets'bereiken wal zal
moeten beginnen met de erkentenis, dat
de belangen van veiligheid en verkeer, van
doelmatige verkaveling en ontwatering de
primaire belangen zijn welke verzorgd
mo.et.en werden en dat daarna voorzooveel
dit is overeen te brengen rnet de voor
noemde eisohen gezorgd moet worden bij
den opbouw van het Zuiderzee-landsahap
ook met kunst en schoonheid te rekenen.
Een rapport
In het overigens prachtig rapport van de
commissie welke het Nederlandsoh Insti
tuut- voor Volkshuisvesting en Stedebouw
over cl.it vraagstuk deed rapporteeren,
Een eigen schoonheid.
Het zal zelfs niet mogelijk zijn de Zuider
zeepolders een copie to doen zijn van de
kleine Noord- en Zuid-Hollandsche droogma
kerijen. De foto's in het rapport-Hudig van
Purmer, Beemster, Legmeer en Zuidplaspol-
der zijn bijna alle opnamen van de grens
dezer polders. Een groot deel van het effect
wordt verkregen door het ander, niet polder
element, dat zich met het polderrestje tot
een mooi geheel vereenigt, of juist door de
dijk welke in kleine gebieden een veelbetee-
kenender plaats inneemt dan in groote pol
ders.
Noch het knusso van het oudTIollandsch
landschap, noch het mooi van de kleine
droogmakerijen kan het nieuwe gebied ten
voorbeeld zijn. Do Zuiderzeepolders zullen
zijn een stuk mechanisch-niassaal Neder
landsoh landschap, dat wel schoon kan we
zen maar een eigen schoonheid moet gege
ven worden.
Slechts één voorbeeld.
Of inem wil of niet, bij de nieuwe Zuider
zeepolder zal men maar één Nederlandsch
voorbeeld kunnen volgen namelijk de Haar
lemmermeer. Behalve andere eischen welke
aan de dijken gesteld moeten worden, zal
het landschap ongeveer copie van deze to*
dusver grootste Nederlandsche polder moe
ten worden.
Wie nu iets bereiken wil voor het lamd-
schapschoon zal aan moeten wijzen wat er
verbeterd kan aan het Haarlemmermeer-
beeld in de nieuwe polders.
Indien de oommissie-Hudig zich op dit
beperkte standpunt had gesteld, zou ze meer
bereikt hebben dan nu waarschijnlijk het
Een van de mooie wegen in de Haarlemmermeer,
wordt deze eenvoudig» waarheid wel eens
over het hoofd gezien, ad moet er onmid
dellijk bijgevoegd dat op menig ander
punt het gewensdhte,. practischeInzicht
aanwezig bleek.
Om met een paar voorbeelden aan te
duiden hoe sommgiien de meest voor de
hand liggende eoonomasclhe eischen willen
verwaarloozen, noemen we het pleidooi
dat we eens hoorden om er toch voor te
zorgen dat niet zulke diepe slooten in het
nieuwe Zuiderzeegebied zouden komen,
met weinig water er in,want dat bet toch
zoo schilderachtig is, kanneer 'het water
tot aan den bovenkant der grasberm kab
belt en het zulk een mooi effect oplevert:
de grijze weg, de groene berm en het blau
we waterr op gelijke hoogte schitterend in
de zon.
Dwaze verlangens.
Wie iets- verstaat van- la.ndbouw-behdef-
ten, verstaat dé dwaasheid van zulk een
verlangen, omdat zoo hooge waterstand
een van de belangrijkste voorwaarden voor
vruchtbaarheid: een goed ontwaterde bo
dem, met voeten treedt.
Even dwaas is het verlangen om ln het
nieuwe Zuiderzeegebied geen rechte wegen
aan te leggen, maar telkens van richting
veranderende. Dit kan natuurlijk ook niet.
Behalve verkeersbezvvaren tegen de/» krom
heidsbevliegingen, is zulks ook een 'groot
bezwaar rnet het oog op de verkaveling
Door niet rechte wegen krijgt men allenei,
vooral met machines lastig te bewerken
landerijen. Deze twee voorbeelden zijn met
veel andere, even onpractisdhe raadgevin*
gen te vermeerderen-
Dergelijke verlangens zijn uiteraard niet
voor inwilliging vatbaar. Met schoonheids
idealen kan alleen gerekend worden, in
dien men ze in orde laat volgen op de
economische eisohen. Pietgeen echter bin
nen dat raam kan geschieden behoort dan
ook te gebeuren.
DE ZUIDERZEEPOLDERS ZULLEN EEN
MECHANISCH STUK WERK BLIJVEN.
Bij het bespreken van het landschap-
schoon der toekomstige Zuiderzeepolders,
sar men in het oog dienen te houden dat
zulk een gebied geheèl onderscheiden zal
blijven' van de diverse soorten Nederland
sche landsphapschoonheden welke we in
ons vaderland bezitten. Een van de vele ver
diensten der oommissie-Hudig is dat men in
't reeds eerder genoemd rapport op dat vele
schoon's weer eens de nadruk heeft gelegd'
en door allerlei sprekende foto's dit heeft
verduidelijkt. We noemen daartoe de foto's
van den weg tusschen Oud-Ade en Rijpwe-
tering, de Hoogeveensche weg te Benthui
zen, de Veenkade bij de Dongersluis, de
Freeseweg tusschen Oude- en Nieuwe-Wete-
ring, de opname bij Leidschendam, de weg
tusschen Wilnis en Oudendam, Oostvlietweg
te Stompwijk, Zuideindsohe weg bij Delt-
gauw, de foto's van Nieuwerkerk en Oud-
Ade, de Kralingsche Plas en vele andere.
Dit alles is echter grootendeels door de
natuur gevormde schoonheid, dikwijls schil
derachtig mooi, maar zoo nooit te verkrij
gen in het Zuiderzeegebied.
he sluiting van den Wicringermeerdijk. Detê foto werd genomen eenige dagen vóór de
geval ral zijn. Nu zijn ln het op nlchzelf zeer
lezenswaard rapport een massa dingen bij
eengebracht, die men met genoegen verza
meld ziet, maar die voor richtlijnen voor
den opbouw van het Zuiderzeegebied geheel
waardeloos zijn. Daardoor blijft het rapport
wel een superieure bijdrage als verzameling
van Nederlandsch landsohapschoon maar
streeft het voorbij aan het doel: aanwijzin
gen geven voor de nieuwe Zuiderzeepolders.
Wie het schoon van de Zuiderzeepolders
wil dienen moet zijn opmerkingen ais "t wa
re maken onder 't hoofd:
Eon verbeterde Haarlemmermeer.
De elementen van een polderlandschap
zijn de wegen, vaarten en ander water, dij
ken, boomen, huizen en dorpen. Deze „gege
vens" zijn ,het materieel waarmeue ïeuer
\Verken inoet Voorzoo ver" redenen van e eni
gerlei economisch en aard zich aaar niet te
gen verzetten moeten de genoemde „gege
vens" gebruikt worden om de nieuwe pol
ders zoo mooi mogelijk te maken.
De wegen zullen recht moeten blijven, om
reeds eerder genoemde redenen. De eenige
afwisseling die hier gebracht zou kunnen
woruen is breeder of smaller weg met om
gekeerd smaller of breeder grasberm. Voorts
in gediffireniieerdo beplanting, zoowel wat
houtsoorten betreft als de plaatsing kort
naast den weg midden op den berm of aan
den slootkant en vakken zonder beplanting.
Boomen of boutgewas aan twee zijden van
den weg zal, hoe schoon zulk een dubbele
rij boomen ook. moge zijn, niet toegelaten
uiogeu worden. Aan ue zijde van.eiken weg
mout de Zuid-Uost tot Noord-Westkant onbe-
piant blijven en boomen en ander houtge
was mogen dus alleen geplant worden aan
de 'Nooru-West tot Zuid-oostelijke zijde der
weg.
'iwee economische redenen, waarvoor de
aestiieticus misschien zijn schouders op»
haait, maar die elk practicus van groote be-
teekenis acht, verzetten zich tegen boomen
aan de Zuid-Üost tot Zuid-Westelijke zijde
der wegen.
In de eerste plaats omdat elke boomeairij
aan de zijde van den weg een strook van 15
2l> Meter voor minstens de helft onvrucht
baar maakt.
De spaarzamelijke uren zonneschijn wel
ke een normale Hollands one zomer
heeft, kunnen de planten niet missen. De
niet-deskundige ziet op het eerste oog niet
veel verschil tusschen het onder hoornen
gegroeiue gewas en het product dat de zon
nestralen op kan vangen, maar de boer
weet dat er in deze in de schaduw gegroei
de producten geen „beschot" zit
In de tweede piaats is zulk een bcomenrij
op de zijde waar in ons land de meeste wind
vandaan pleegt te komen Zuid-West tot
Noord-West verkeerd voor de wegen. Tenzij
de wegen van een soort bétön of asfalt ge
maakt zouden worden, ds op tijd droog wor
den noodzakelijk, voor het in behoorlijke
conditie blijven der wegen. De wegen in land
bouwstreken, althans in kleistreken, bevat
ten door het vervoer van de landerijen, zoo
veel elementen die een weg slecht doen wor
den, dat snel opdrogen een vereisc'hte ge
noemd mag worden.
De vaarten zullen gericht (moeten zijn op
de behoeften van het vervoer der producten
en de ontwatering der gronden.
Daaruit volgt <lat ze recht moeten zijn en
het dwaze denkbeeld om grachten en sin
gels te maken natuurlijk zelfs niet dn over
weging genomen kan worden. Evenmin kun
nen in de polders plassen gemaakt worden
voor watersport of iets dergelijks. Voor die
doeleinden kan trouwens dienen het aan
alle polders grenzende IJselmeer,
Boomen en bosschen»
Behalve het houtgewas langs de wegen
zal bij de boerderijen en op speciale plaat
sen hout aangelegd kunnen worden.
Vooral het hout hij de 'boerderijen heeft
groot effect voor het landsohapsohoon. Op
dit gehied heeft de economie haar triumfen
wat ver doorgezet In de nieuwe streken al
thans en de veenkoloniën zijn de boerderijen
selohts zeer «paarzamelijk met hout omge
ven. Dit gelooven we nu dat te ver gaat, om
dat de schade welke het hout als vogelnest
plaats en als bezetting van den grond zon
der dait men er iets van trekt, grootendeels
wordt gecompenseerd door het voordeel dat
de gebouwen hebben doordat 't omringend Lawrence,
houtgewas, de kracht van den wind, die in 4 Mei zal
polders zeer sterk is, aanzienlijk breekt. Te
genover enkele nadeelen staat het voordeel
van minder onderhoud der gebouwen.
Het aanleggen van bosscben hier en daar
bij de dorpen kan zeker bijdragen aan het
voor een streek noodige natuurschoon.
Nu men hier nog alles kan maken zooals
men wil, zou het verstandig zijn onmiddel
lijk zekere gronden voor hebossching te be
stemmen. Daarvoor waren dan aan te wijzen
de gronden welke voor de overige cultuur
de minste waarde hebben doch voor boscli-
grond wel geschikt zijn.
Temeer is er reden voor een beperkte he
bossching, terwiille van het natuurschoon,
omdat behalve de aan de Veluwe en hét
Gooi grenzende gedeelten, de omgeving der
Zuiderzeepolders ook niet rijk is aan natuur
sohooxi. ln tussdhen zal men van de hout-
aanplant in de Zuiderzeepolders voor oen
eersten tijd niet veel moeten voorstellen.
Vrij lang zal liet duren voor de boomen ln
den zilten Zuiderzeebodem een geschikte
voedingsbodem hebben voor hun ontwikke
ling. Lang zal het nog duren eer wij ons 'in
de schaauw. van het Zuicierzeehoutgewas
zullen kunnen verkwikken!
De halzen en dorpen.
Het schijnt ons toe dat het voornaamste
wat te doen is voor het landscliapschoon in
de nieuwe Zuiderzeepolders gezocht moet
worden in de wijze van 'bebouwing zoowel
van boerderijen, als arbeiderswoningen, als
mede de opzet der dorpen. Op dit punt ga
ik vrijwel geheel accoord met de denkbeel
den van het meergenoemde rapport-Hudig.
Tegen een aesthetische bebouwing is in vrij
wel aile Hollandsche dorpen en streken, ook
zeer zwaar in de Haarlemmermeer gezon
digd. Huizen houwen is menschenwerk en
huizen groepeeren eveneens, dat hoort op
zijn terrein. Het maken van een mooie na
tuur blijft altijd prutswerk tegenover het
geen de Groote Kunstenaar, onze Schep
per, heeft gewrocht- Met huizen en dorpen
i» de mens oh op eigen terrein, daar is wel
iets van te maken. Hiermede bedoelen we
natuurlijk niet de ver-gaande bemoeiingen
van allerlei gemeentebesturen en schoon
heidscommissie'» met gevels en portieken
goed te keuren. Ten sloto zijn dit onderdee-
len welke niet beheerschend zijn en boven
dien in sterke mate afhankelijk van allerlei
persoonlijke appreciaties. We bedoelen bij
dit alles slechts de algemeene lijn in de
bebouwing langs wegen en in de dorpen.
Wat het rapport-Hudig zegt
Zooals we reeds opmerkten heeft onze In
stemming wat in het rapport-Hudig hierover
gezegd wordt, waarom we dit voor een klein
gedeelte willen citeeren. Het rapport zegt
dan hieromtrent o.m. blz. 85 en 86:
„De nederzettingen beloven, als ze de lief
devolle verzorging ontvangen waarop ze
aanspraak mogen maken, meer dan Holland
ergens geeft De Hollandsche dorpen in het
polderland bezitten weinig charme; de aan
leg is zelden verrassend, de vernieuwing,
welke de huizen in de tweede helft der vo
rige eeuw gewoonlijk hebben ondergaan, is
van bekende nuchterheid. De rijksgebouwen,
de gemeente-instellingen zijn van geen an
der allooi. Alleen waar toevallig onder be
kwame leiding een bouwvereeniging een be
hoorlijke groep huizen heeft geplaatst is er
nog reden tot verheuging.
Dit kan anders, kan beter worden ln de
nieuwe polders.
Hier gaat het thans alleen over het dorp.
Het komt als regel te liggen bezijden den
hoofdweg; gelukkig.
Immers, wanneer het, zooals In d« Haar
lemmermeer, zich vastzet op het kruispunt
der wegen, verstopt het zich.
In de Zuiderzeepolders zullen de toren
spitsen; en daken der kerken duidelijker
spreken! Groepeering in weloverwogen sa
menhang zal aan het dorp plastisohen vorm
geven door de zoo vaak voorkomende be
bouwing langs de wegen. Het dorp zal
warm verscholen liggen in het geboomte, op
het hoofdplein, om de kerken en het kerk
hof aan de verbreeding der vaart".
Hierop volgen nog eenige onpractisohe
ontboezemingen.
Verder merkt het rapport over de archi
tectuur op:
„Ten slotte een enkel woord over de ar
chitectuur. Als trouwe dienares zal deze
haar bescheiden, maar belangrijke taak
hebben te vervullen. In de dorpen geheel
nieuw verrijzend vindt ze een kostelijke
opgaaf. Van liefde vervuld voor de schoo-
ne, redelijke traditie, doordrongen van den
geest van het nieuwe, het moderne leven,
zal ze zich volkomen aansluitend aan de
verlangens van de practijk, gave organis
men hebben te saheppen. De klippen van
bet opzettelijke, gewild monumentale
eenerzijds, van een vervlogen romantiek
anderzijds zal ze hebben te omzeilen".
Tot zoover het rapport, dat zeker veel
Juiste opmerkingen bevait
De vluchtheuvels.
Het Zuiderzee landschap, althans de
N.W. polder, zal een element bevatten, dat
het andere Nederlandsche landschap mist,
namelijk de vluchtheuvels. Met het oog op
de gevaren in een diepliggend gebied, als
het ware in zee, de meest onberekenbare
vijand, acht men het geraden vluchtheuvels
te maken, opdat de bevolking bij een door
braak zich naar een veilig punt kan be
geven.
Deze vluchtheuvels, die misschien nooit
noodig zullen zijn en wellicht ook voor
geen productief doel zijn te gebruiken zou
men kunnen gebruiken voor het aanbren
gen van het landschapschocn-
Zulk een aan de zijden en deels op den
•top met hout gewas bezette vluchtheuvel,
oprijzend uit het vlakke landschap, zou
mede om het ongewone, een bijzondere at
tractie zijn voor een streek.
SAMENVATTING.
In onze beschouwing meenen wij te
hebben aangetoond dat bij de inrichting
van het nieuwe Zuiderzeelandschap, de
economische belangen maatgevend behoo-
ren te zijn, maar dat binnen dat raam aan
de aesthetische verzorging aandacht moet
worden geschonken. Dat zulks het best ge-
geadhiedt indien men deze secundaire plaats
volkomen erkent en met bescheiden
eischen en verlangens wordt opgetreden.
Dat.er echter ook dan, met wegen on dijken
vaarten en boomen en vooral door bebou"
wing heel wat moois te bereiken is.
MR. JOSEPHUS JITTA
GAAT NAAR AMERIKA
22 Maart vertrekt imr A. C. Josephus Jitta
lid van den Haagschen gemeenteraad en secre
taris van den Hoogen Raad van Arbeid, uit
Cherbourg naar Amerika, om aan de universi
teit te Minneapolis te spreken over ons land
Hij zal voornamelijk behandelen de sociaal -
economische positie van ons land, waarbij
uiteraard tevens de geschiedenis van ons land
in Europa en de koloniale historie, de ont
wikkeling van kunst en techniek, het land
bouwvraagstuk en de politieke organisaties
aan de orde zullen komen.
De lezingen worden gehouden op verzoek
^president der universiteit, mr
NAUWKEURIG BEREKEND VOOR UW BEDRIJF
De doeltreffende oplossing der vervoerproblemen van den bedrijfsautohouder vereischt
een weloverlegde keuze zijner trucks, omdat daarvan grootendeels afhangt, of en in
welke mate zijn bedrijf winstgevend zal zijn. De moderne bedrijfsautohouder verlangt
en is in zijn eigen belang verplicht te verlangen een truck, die zich volkomen
aan de speciale eisohen vain zijn bedrijf aanpast, welles constructie voor den aard
van zijn transport en welks laadvermogen voor de te vervoeren lasten nauwkeurig
berekend zijn, en waarover hij onmiddellijk en te allen tijde beschikken kan, kortom
EEN TRUCK VOOR ECONOMISCH VERVOER. D» zeer uitgebreide serie General Motors
Trucks met haar groote verscheidenheid, wat wielbasis en laadvermogen betreft,
maakt voor ieder bedrijf een juiste keuze mogelijk. De G. M. G T. 30 en T. 42, beide
uitgerust met den ocm zijn kracht en bedrijfszuinigheid wereldberoemden Buick zescy-
linder kopkleppen-motor, worden geleverd met een keuze in wielbasis van 3,15 M. tot
4,45 M en met. chassis, welker draagvermogen varieert van 2750 tot-3500 K.G. en waarvan
elk constructie-detail door de specialisten van de grootste truck-fabriek ter wereld
bestudeerd en gebouwd is om aan de hoogste eischen voor snel en economisch vervoer
van middelzware vrachten te beantwoorden.
BUICK 1930. Model 40. Een betrouwbare, veilige tweedeure-wegen voor alle diensten,
die hooge waarde geeft in verhouding tot den prije. Wielbasis: 8,00 M.
INGEZONDEN MEDEDEEUNG.
PROTESTANTSCH CHRISTELIJKE
RECLASSEERINGSVEREENIGING
BOOR DE REGEERING ERKEND
Na de vele beslommeringen, die het op
richten van een nationale vereeniging imet
zich brengt, kan bovengenoemde Vereeni
ging nu haar eigenlijken arbeid aanvangen.
Afdeelingen zijn opgericht te Amsterdam,
Haarlem, Rotterdam, 's-Gravenhage, Dor
drecht, Delft, Ermelo, Groningen, Arnhem
en Utrecht.
De Regeering heeft de Vereeniging erkend.
Het Centraal Bureau is gevestigd Scheve-
ningsche weg 6, 's-Gravenhage.
De afdeelingen zijn reeds met het reclas-
seeringswerk begonnen.
Er zijn echter veel plaatsen, waar geen
afdeeling gevestigd is en waar ook nog geen
correspondent is benoemd.
Wanneer er personen zijn, die als corres
pondent zouden willen optreden, geve men
zich op aan het Centraal Bureau.
Maar vooral verzoekt de Vereeniging
te worden ingelicht over menschen uit
Christelijke kringen, die met den strafrechter
in aanraking zijn gekomen-
De Vereeniging wil dezulken, zoo mogelijk,
gaarne van raad en voorlichting dienen en
hen helpen.
Inzonderheid aan predikanten en andere
leidslieden van ons volk verzoekt de Vereeni
ging haar de namen en adressen te willen
opgeven van personen, die naar hun oordeel
voor zulke hulp in aanmerking komen.
Het is niet noodig het geval breedvoerig te
beschrijven.
Zoodra het Centraal Bureau bericht ont
vangt, wordt de zaak onderzocht en zoo mo
gelijk worden maatregelen genomen, zonder
kosten voor hem, die het verzoek indient.
Men adresseere altijd: Aan het Centraal
Bureau der Prot. Ghr. Reolasseeringsvereeni-
ging, S oh e ven in gs c he weg 6, Den Haag.
Men beware dit adres.
Josephus Jitta in ons land [leid.
AANSLIBBING HAVENS
Door een misverstand Is het bericht in
onze editie van Donderdag j.l. over aan
slibbing der Viaardingsche havens eenigs-
zins onjuist weergegeven.
Weliswaar worden in het Waterbouwkun-
g Laboratorium te Delft proeven genomen
over aanslibbing, maar dit betreft do Wil-
helminahaven, waar het aanslibbings
euvel nog al sterk is.
Daar het offioieele rapport over de mo-
deiproeven nog niet is ingeleverd, kunnen
de resultaten van het onderzoek uitteraard
nog niet worden vermeld.
Wat de Vulcaanhaven betreft, kan wor
den meegedeeld, dat in het YVasserbau-La-
boratorium der Technische Hochschule te
Karlsruhe (Baden) van Geheimrat Rehbock
proeven zijn genomen, teneinde te onder
zoeken in hoeverre eenige veranderingen
aan den havenmond het tot nu toe gunstige
gevolg ten aanzien van aanslibbing, on-
gunstig zouden beïnvloeden. Deze proeven
hebben nu tot een bevredigend resultaat ge-
Woensdag: 12 Januari.
HUIZEN (Tot 6 uur 298 M., na uur 1071 M.„
Ultsl. NCRV.-Ultz.) 8.15 TUdseln. 8.15—9,30 Mor-
Eenconcert. 10.30 Tü'd3eln. 10.3011 Korte Zie-
kendlenst te lelden door Ds. J. A. Schep, Geref.
Predikant te Bussum. 1111.30 Gramofoon. 11.30
12.30 Harmonlumbespellngr door den heer M.
F. Jurjaanz te Hilversum. 12.30 Tijdsein. 12.30—
2 Middagconcert: de heer P. de Vries, fluit; de
Hichtero, vlooi; mej. Ellen Sandow, piauo
-2.15 Eerste gedeelte
het
'anté-
korgel. 2 TiJds.
nc'ert te l
Am er on gei
de hee
Willy
—3.15 Lezen van Chr. Lectuur door m
tink. te Hilversum. 3.15—4.15 Verve
4.155 Gramofoon. 5 Tüdsein. 56 K
te lelden door mej. N. Verhaar, te Hl
Zang: Mej. L. Steen te Rotterdam.
To Steinz. te Hilversum. 6 Tüdsein.
sufl Electrotechnlek te geven door
landsche Technlcum P.B.N.A. to Arn
6.40 Vaz Dlas Koersen. 6.40—7.10
tiecho Berekeningen, te geven door
landsche Technlcum P.B.N.A. te Arn
8 Cursus Verbetering van het geza
te geven door den heer Jac. Ph. Caro
met pianobegeleiding van den heer j
88 30 Be;
sneon dameskoortj;
ida Andriessen to De
Mej. M. Hoekzema,
Onderwerp: „Nathan
.kale medewerking
onder leiding van
Haag. Planobege-
ioI; de
H.
d. Horst—Blee
10.30 Onderbrel
\V. D. P. Stenfert E.I., te Ai
„Het zelf bouwen van een
Koptelefoon (zéér goedkoo]
reik). Daarna Persberichte-
HILVERSUM (1875 M.)
ding. 12.01—2 Concert door
2—3 Radio-Kindei
mste
e heer H. Her-
Horst Jr., cello;
ode, plano. 10—
:ert. Spreker'lr.
dam. Onderwer»
mpstoestel voor.
onder ieders be-
CRIS1S IN DEN BOND VAN
RADIOHANDELAREN
HET BESTUUR AFGETREDEN.
De vergadering van den Ned. Bond van
Radiohandelaren, welke 19 December te Am-
sterdam gehouden werd, werd op formeel©
gronden ongeldig verklaard. In deze verga
dering werd een concept-overeenkomst tus
schen de N. V. Philips en het bondsbestuur
in zake de hangende octrooikwestie met een.
kleine meerderfieid van stemmen door da
aanwezige leden-firma's goedgekeurd. Giste
ren werd deze vergadering opnieuw gehou
den in de groote zaal van Artis te Amster
dam, ditmaal met inachtneming van de sta
tutaire bepalingen. De vergadering was zeer
druk bezocht. Radiohandelaren uit vrijwel
alle deelen des lands waren aanwezig, doch
tot een eigenlijke behandeling van de agenda
kwam het niet.
Bij het bespreken van het bestuursbeleid
in dezen bleek een groot aantal aanwezigen
zeer ontevreden over de genomen besluiten.
Voornamelijk verweet men het bestuur een
te conciliante houding tegenover Philips-
Ten slotte nam de vergadering n»t 124
tegen 122 stemmen'een motie aan, Waarin
het bestuur werd uitgenoodigd heen te gaan-
Het bestuur gaf hieraan onmiddellijk ge
hoor. In een voorloopig bestuur namen bij
acclamatie der aanwezigen zitting de hee-
ren dr. Rutgers, directeur van de Ned. Radio
werken te Utrecht, J. Gerhard, directeur van
Electro-Centrum te Amsterdam, J. van Dijk,
lid der firma Ridderhof en van Dijk.
VALKENHEIDE
Op 31 Dec. 51. bedroeg het aantal verpleeg,
den in het Opvoedingsgesticht voor jongens
Valkenheide vanwege de Ned. Herv. Kerk in
de stichting: regeeringsjongens 108; pupillen
van Valkenheide 12; voor particuliere rekening
23, samen 143.
