lliruiur £riïtsr(jr (thnmuil
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
Uit Oost-Indië
Leger en Vloot.
abonnement»
'er kwartaal f?'3
(Beschikkingskostcn 0.15)
i0r weck t 0-25.
oor het Ruitenland bij Weke-
Hjksche zending „6.—
jij dagelijksche zending 7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7 /i cent
jondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No 2949
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936.
DONDERDAG 16 JANUARI 1930
ADVERTENTIÊN:
Van 1 lol 5 rends I LlT/f
Like regel meer „0.22Va
Ingez. Mededcc linger.
van 1—5 regels„2.30
Elke regel meer -0.15
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend0.10 J
10e Jaargang
nummer bestaat uit CtllE bladen,
6'<-
k. X
k. 2
k. IJ VA
|gaa
liYei
7] n
/'pers
HET JUISTE MIDDEN.
We hebben niet nagelaten het hoogst gc-
laarlijke, revolutionaire optreden der S. D.
P. inzake de Indische trocbejcn, te laken,
leiding, welke gegeven wordt door den
i van 1903 zou voor deze partij zelf wel
ens, noodlottig kunnen worden.
Deze critiek op de onverantwoordelijke
louding der sociaaldemocraten houdt ech-
7es d er geenszins in, dat wc accoord zouden
aan met de bijkans ophitsende artikelen,
-welke de hoefijzer-redacteur van het „Han-
lelsblad", de heer Elout tegenwoordig
chrijft. Na zijn bezoek aan Indië schijnt hij
paeening te zijn, dat dc knoet het beste
aiddcl voor volksopvoeding is.
llij prijst niet alleen, gelijk wij, het optre-
en der regeering; ook, al zouden dopr. vroeg
j ijdig ingrijpen wel eens onschuldigen on-
langenaam bejegend kunnen worden;
teen, hij wil veel verder gaan. Hij dringt
ipenlijk op strafexpedities aan; dc zweep
59J1 neet er overgelegd worden; hoe hardhandi-
jcr, hoe beter, om de bevolking munv te ma-
ton; 't hindert niet, of onschuldigen lijden,
IBNHns de bevolking maar beeft voor de sterke
k.' 25 and.
k Dit nu is een oud-liberale beschouwing,
waarvoor de liberalen van dezen tijd zich ze-
10.89 ker zullen schamen. Het is de onbarmhartige
in den grond der zaak domme leer, dat
;es voor de knoet een onderdanigheid
•eekt, even betrouwbaar en oprecht als de
jchoorzaamheid, welke rekening houdt met
:en eventueele rechtvaardige straf.
Het zijn twee uitersten, waarop over en
weer een beroep gedaan wordt om eigen
standpunt te verdedigen.
Gelijk zoo vaak, ligt het juiste midden hier
Ck tusschen beide uitersten in cn een juis-
omschrijving daarvan wordt gegeven door
k. 11 VA „Politiek Economisch Weekblad", or-
,gaan ter versterking van de rijkacenheid
NederlandIndië.
Uit jonge weekblad legt een drietal,, uit de
|pers bekende, berichten naast elkaar en wijst
pp 't onderling verband:
In begin December j.I. word in de Indi
sche bladen vermeld, dat in één maand tijds
lot de partij P. N. I. op één plaats meer dan
duizend nieuwe leden waren toegetreden,
hetgeen toen al dadelijk werd opgevat als
mogelijk te wijzen „op .een opleving van ver
keerde actie".
b. Een Aneta-telegram van 30 December
jl -laat hooren, dat in den laatsten tijd in
verschillende kampongs van Batavia door
ïüo^ voormannen der P. N. I. aan de bevolking
„op dringende en intimideerende wijze wprd
aangezegd", dat zij lid moesten worden, om
dat zij anders na het winnen van den op
stand niets zouden krijgen bij dc rijstdistri-
buties.
Een Aneta-bericht van 2 dezer deelt
mede, hoe op één dag een honderdtal leden
van dezelfde P. N. I. hun lidmaatschapskaar
ten bij het bestuur inleverde; „de stroom
duurt voort", voegt het erbij.
De redactie voegt daar de opmerking bij:
Zonder twijfel behooren de onder c ge
noemde „leden" tot die, welke op de pret
tige wijze onder b beschreven, tot de over
tuiging der noodzakelijkheid van hun lid
maatschap gebracht waren.
Hieraan zóu nog toegevoegd kunnen wor-
en, wat, volgens de „Tribune", de* heer Ab-
dal Madjid de vorige week over de P. N. I.
(Partai Nasional Indonesia) gezegd heelt,
al dit:
;rde
L0
Komende tot de bespreking van het ka
rakter der Partai Nasional Indonesia,
zegt spr., dat het niet juist is, dat deze
partij enkel een nationalistische partij zou
zijn. Zij is niet de partij der nationale
bourgeoisie van Indonesië. Zij wil met dc
(arbeiders der geheele wereld en met de
onderdrukte koloniale volkeren strijden
tegen het wereld-imperialisme.
- De regeering ziet in deze partij een ge
vaar, zij is populair bij de massa, zij
groeit
De P. N. I. is in zekeren zin een voort
zetting van de Partai Kommunis Indo
nesia.
Ongetwijfeld wettigden deze v.erontrusten-
e berichten volkomen het krachtig, groo
tend eels preventief optreden der Regeering;
want. zoo wordt terecht opgemerkt: opstand
en moord zijn zóó ernstige verschijnselen,
dat men feitelijk nooit een Regeering van te
vroeg, doch eerder van te laat optreden
tou mogen beschuldigen.
NIET MEEDOEN.
De uitgever van de „Bredasche CiL", het
fienige niet-Kathólieke dagblad in Brabant
en Limburg, op 't stuk van beginselen vrij
zinnig en in de politiek liberaal, vraagt, blij
kens een verzonden circulaire, dc medewer
king van alle „protestanten" voor een op te
richten weekblad.
Hij is van oordeel, „dat er dringende be
hoefte is aan een blad, dat regelmatig de
geestelijke belangen van de minderheden in
onze provincie behartigt, zoowel op. maat
schappelijk als op godsdienstig gebied."
Het is ongetwijfeld waar, dat de toestan
den beneden dc Moerdijk vaak anders zijn,
dan daarboven en dat de niet-rdomschen
daar moeilijkheden hebben, welke men el-
:rs niet kent.
En, aangenomen vo'or een oogenblik, dat
bestaande dag- cn weekbladen te kort schie
ten, dan zou er plaats zijn voor een princi
pieel, positief orgaan, ter. behartiging van
„de geestelijke belangen der minderheden".
Het is ons echter een raadsel, hoe de uit
gever zich deze behartiging der ge est e-
1 ij k e belangen denkt. De voorlichting zal
zoo objectief mogelijk zijn, cn:
„Dus geen partijblad, geen tendenz. Doch
•n vrije tribune voor alle richtingen en
stroominge'n wier bestaan in liet zuiden veel
al zoo heel zwaar is."
Commentaar verder overbodig. Objectieve
oorlichting betcekent ook hier wècr zooge
naamd neutrale, in wezen- vrijzinnige be
schouwingen. Eerst poogt men alles te we
ren, wat orthodox-protestanten zou kwetsen;
doch, daar .negatie niemand bevredigt, komt
men al spoedig voor zijn koning uit en het
modernisme wordt troef.
Wat ons daarover onlangs uit. Zeeland
werd bericht in verband met een week-illu-
stratie, is'leerzaam cn gewoon. Zoo gaat
het altijd.
We mpeten, met aUe waarde'ering voor de
goedbedoelde poging onze vrienden beneden,
de Moerdijk adviseeren: niet meedoen, geen
steun verlecnen! Geen bevordering der z.g.
neutrale pers, zelfs niet in den vorm van
een algenjeen-protestantsch weekblad.
Trouwens, we ontkennen ook beslist de
noodzaak.
In de eerste plaats hangt het van het ge-
loovig-protestantsch deel der bevolking zelf
af, of hun speciale geestelijke belangen in
de groote, Christelijke pers behartigd wor
den, ja dan neen. Hoe meer meeleven met
de eigen pers. hoe meer actie door die pers.
En, dan valt er thans reeds niet tc klagen,
al kan er nog veel meer gebeuren.
Naast het Christelijke dagblad is er ech
ter ook reeds het Christelij*ke weekblad, ter
wijl de Kerkboden evenzeer rekening hou
den met dc eigenaardige toestanden en de
Christelijke illustratie ook niet ontbreekt
Er is geen enkel motief om vrijzinnige
persactie te steunen; men bevorderc liever
de invloed van de eigen pers.
OFFICIEELE BERICHTEN
MINISTER DECKERS MET VERLOF.
De Minister van Defensie, Dr. Deckers, is
voor een tiental dagen met verlof naar het
buitenland vertrokken.
AUDIËNTIE.
Dc gewone audiëntie van den Minister van
Defensie zal op Maandag 20 Jan. e. k. niet
plaats hebben.
De Minister van Financiën zal Maan
dag 20 Januari a.s. geen audiëntie houden.
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij K. B. is benoemd tot ridder in dc
orde van Oranje Nassau J. H. de Wilde te
Gouda.
Bij K. B. is benoemd tot officier in de orde
van Oranjc-Nassau J. A. Bland van den
Berg te 's Gravenhage, inspecteur der kust
en scheepsradiotelegrafie.
VREEMD EERETEEKEN.
Bjj K. B. is aan S. W. Zeverijn, lid der
firma Tiedeman en Van Kerchem, wonende
te Amsterdam, verlof, verleend tot het aan
nemen van zijn benoeming tot ridder in de
Orde van het Legioen van Eer van Frankrijk.
WATERSCHAPPEN.
Bij K B. zijn benoemd:
lo. in de provincie Groningen tot voor
zitter van het bestuur van het waterschap
de Panterpolder B. W. Siemens te Houwer
zijl;
2o. in de provincie Noord-Holland:
a. met ingang van 1 Januari 1930 tot dijk
graaf van het Ambacht van Westfriesland,
genaamd Geestmer-Ambacht, A. Schrooder
te Heiloo;
b. met ingang van 1 Januari 1930 tot
heemraad van liet Ambacht van Westfries
land, genaamd Geestmer-Ambacht, J. Pran-
ger te Oudkarspel;
c. met ingang van 1 Januari 1930 tot hoog
heemraad van 't hoogheemraadschap Noord
hollands N oord e rk warti e r H. Koster Kzn.
te Wierittgerwaard cn C. Oortman Gecrlings
te Hoorn.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
In de week van 5 tot en met 11 Januari
zijn in Nederland aangegeven 15 gevallen
van buiktyphus, 3 van dysenterie, 292 van
roodvonk, 135 van diphterie, 6 van nelc-
kramp, 5 van kinderverlamming en 6 van
encephalitis lcthargica.
HOFBERICHT
PRINSES VICTORIA VAN BENTHEIM.
Te 's Gravenhage is aangekomen Prinses
Victoria van Bentheim, die eenige dagen bij
de Koningin-Moeder blijft logeeren.
MINISTER TERPSTRA
De Minister van Onderwijs, Mr. J. TArp-
stra, is van verlof teruggekeerd en heeft he
den zijn wérkzaamheden ten Departementc
hervat
Z.EX. COLIJN ALS GASTHEER
De Minister van Hiaat Z.A'x. Colijn,bvodyisierinltUitHiaanecii 'uasudt y cue icq eziuen ter nuaqscne Lun/citiuie ent nutumuui
aan in Huize Voorhout. Op, onze foto van links naar rechts de Kceren: Schobcr.'Colijn, Van Schaick, Bethlcm, Burgemeester
Patijn, Geheel rechts Holdenauer
VRAGEN VAN KAMERLEDEN.
„HET APELDOORNSCHE BOSCH".
De werktijden.
Het Tweede-Kamerlid mej. Groeneweg
heeft den Min ster van Arbeid de volgende
vragen gesteld:
Kan en wil de Minister mededeelen, wel
ke de bijzondere omstandigheden zijn of
waarin de opeenhooping van werk bestaat,
tengevolge waarvan tot wederopzeggens toe
is vergund dat in de verplegingsinrichtiug
„Het Apeldoornsche Bosch" tc Apeldoorn, de
densttijd van de verplegers op dc dagen,
waarop door hen tevens de reservewaeht
wordt waargenomen, ten hoogste zestién
uur bedraagt?
Door welke maatregelen denkt dc Minis
ter te bevorderen, dat zoo spoedig mogelijk
een einde zal komen aan dc bijzondere om
standigheden?
PR0V. STATEN VAN GELDERLAND
In de gister gehouden vergadering van
de Prov. Staten van Gelderland werd be
haxideld het prae-advies van Gedep. Staten
op een subsidie-aanvraag van de Instituten
voor arbeidersontwikkeling in Gelderland.
Gedep. Staten stelden voor óm afwijzend
op de aanvraag te beschikken, omdat het
Instituut is opgericht door een bepaalde
politieke partij en het niet op den weg der
provincie ligt steun te verleenen in de kos
ten van propaganda voor een bepaalde poli
tieke overtuiging.
Provinciaal wegenplan.
Stalen gaf een beschouwing van het sta:
punt van Gedep. Staten bij de samenstel
ling van het provinciaal wegenplan en het
aanvullend interlocaal wegenplan.
De voorstellen van Gedep Staten werden
aangenomen, zoodat besloten is, dat in een
in te stellen Wegenfonds eén jaarlijkscae
bijdrage uit de provinciale middelen zal
worden gestort van ƒ350.000.
LANDBOUW-UITVOERWET
VOOR KAAS EN BOTER.
De Minister van Binncnlandsche Zaken
heeft bepaald, dat het verbod, bedoeld in
art, 1 le lid van de landbpuwuitvoerwet,
niet van toepass ng zal zijn ten aanzien van:
le gekruide kaas met een gewicht bove.n
15 K.G.; 2e kaas, verpakt in staniol, blik.
glas of in ander voor het doel geschikt ma
teriaal, een eri ander voor zooveel betreft
korstlooze kaas (zachte, gemalen of gesmol
ten kaas), en met inachtneming van nader
te stellen regelen.
Voorts wordt de Rijkszuivclnspectcur ge
machtigd in spoedeischende gevallen na
mens den met de uitvoering van voormelde
wet belasten minister ontheffing van het in
art. 1 dier wet bedoelde verbod te verleenen.
P. T. T.
DE OPBRENGST IN DECEMBER.
De diensten der P. T. T. hebben over de
maand December resp. opgebr. f 4.506.994,
f 570.228 cn f 1.392.241, tegen f 4.452.010,
f 571.804.en f 1.156.703 over dezelfde maand
van het vorige jaar.
In totaal 'bedroeg de opbrengst over 1929
f 48.752.883,' f 7.632:280 en f 25.035.642, tegen
f 48.560.619, f 7.497.169 cn f 22.920.027 in 1928,
terwijl de raming over '29 beliep f 47.395.095,
f 7.19G.500 en f 23.585.400.
Volledig gefrankeerde brieven, voorzien
van twee elkaar snijdende lijnen over het
geheele adres, bestemd voor opvarenden aan
boord van Hr. Ms. torpedobootjagcr „Korte-
naor", zullen in afzonderlijke dépêches wor
den verzonden op 15, 16 cn 17 Januari naar
Gibraltar, van 21 tot en met 2-1 Januari da
gelijks en op 26 Januari naar Alexandria
en op 30 dezer naar Aden,
Voor opvarenden aan boord van Ilr. Ms.
flotieljevaartuig „Arend" wordt een dépêche
verzonden op 17 dezer naar Las Palmas en
op 23 en 2S dezer naar Port of Spain.
De postverzending aan Hr. Ms. pantser-
schip „Hertog Hendrik" geschiedt tegelijk
met de gewone mail naar Curasao.
DIRECTEUR P. T. T. KANTOOR
WASSENAAR.
Met ingang van 1 Maart is aangewezen
als directeur van het P. T. T.-kantoor te
Wassenaar de referendaris 2e kl. J. H.
CaHenfels te Arnhem (postkantoor).
HET WERKTIJDENBESLUIT VOOR
WINKELS
-xJN WIJZIGING.
Bij K. B. iseen wijziging vastgesteld van
het' Werktijdenbesluit voor winkels. De
Wijziging bevat o.a. bepalingen inzake net
verrichten van arbeid in de week van St.
Nicolaas, Kerstmis en Nieuwjaar, in de
pei'ioden der Israëlietische feestdagen en
op marktdagen. Voorts brengt de wijziging
enkele nieuwe voorschriften betreffende ilé
arbeidslijsten. Daaraan ontleenen wij:
In een onderneming, staande onder be
heer van twee of meer hoofden of bestuur
ders, behoeft de onderteekening van de ar-
beiderslijst slechts te geschieden door een
dier hoofden of bestuurders.
Het hoofd of de bestuurder van een on
derneming. waarin arbeid wordt verricht
in een winkel behoeft niet te zorgen, dat
in dien winkel een arbeidslijst wordt on-
gehangen voor de arbeiders, wier regeling
van arbeids- en rusttijden duidlijk is aan
gegeven op een in den winkel opgehangen
rooster.
Het districtshoofd kan voor een bepaalde
pnderneming den vorm van den rooster
Yaststèilen.
.Indien do arbeidsregelingen van verschil";
lendè plöegén van arbeiders ih een winkel
regelmatig omwisselen, mogen deze arbeids
regelingen op eenzelfde blad van de ar
beidslijst zijn vermeld, mits hierop de wij
ze vaji omwisseling duidelijk is aangegeven
DE ACTIE VAN DE P.N.I.
ANTWOORD VAN
DEN MINISTER VAN KOLONIËN
OP VRAGEN VAN .Vr. VIENDELS
DE BOVENWINDSCHE EILANDEN
ADRES AAN GOUVERNEUR VAN SLOBBE
De commissie voor de Bovenwindsc.he
eilanden, welke zich uit de groep West-
Indië van het Indisch Genootschap heeft
gevormd, is in audiëntie ontvangen door
den nieuwbenoemden gouverneur van Cu
rasao. Met het oog op den toestand, waarin
de Bovenwindsche eilanden zich berindon,
heeft de commissie den gouverneur een
adres aangeboden, waarin ze verschillende
punten onder zijn aandacht brengt.
DE POSTVLUCHTEN VAN EN
NAAR INDIE
HET ZEVENDE RETOURVLIEGTUIG.
Het retourvliegtuig uit Ned.-Indië is gister
ochtend te 5.20 uit Bandoeng vertrokken, te
6.05 te Batavia geland, vandaar te 6.35 opge
stegen, te 9.15 te Palembang gedaald, te 9.55
weer verder gegaan en te 16 uur te Medan
aangekomen.
De reis wordt heden voortgezet.
In antwoord op de schriftelijke vragen
van het Eerste-Kamerj d Mendels betreffen
de maati-egelen van liet Ned.-Indische gou
vernement ten opzichte van besturen en lei-
dei-s der Indisch-Natiohale Partij heeft de
Minister van Koloniën medegedeeld, dat
alvoi-ens tot do bedoelde maatregelen werd
overgegaan, de G. G. dèn minister er tele-
grafisch mede in kennrs had gesteld, dat
in verband met berichten nopens de voor
bereiding van ongeregeldheden, de procu
reur-generaal bij het Hooggerechtshof met
's landvoogds instemming aan de plaatse
lijke autoriteiten had opgedragen, om 29
Deaèmber bij de leiders der genoemde par-
'tij""huis^ock"ng 'te docrr'VcrTiefitgn. -
Aard én inhoud dezer telegrafisché mede-
decling konden uit den aard van de zaak
den minister vooralsnog geen aanleiding
geven tot een andere dan een afwachtende
houding. In de op 10 dezer voor den
geeringsgémachtigde voor algemeene zaken
in den Volksraad afgelegde verklaring,
zijn de motieven, die de Indische regeering
tot de bedoelde maatregelen noopten, uit
voerig uiteengezet.
De vraag of de minister het niet waar
schijnlijk acht. „dat een dergelijk massaal
politioneel en just'tiecl optreden slechts
bevrediging zal schenken aan behoudzuch
tige en reactionnaire elementen, doch
uittartende en verbitterende werking
oefenen op gx-oote groenen der inheemsche
bevolking", beantwoordt de minister ont
kennend. De inheemsche bevolking,
groote meerderheid, beseft ten voile
noodzakelijkheid van deze en dergelij'
overheidsmaatregelen, welke in de eei'ste
plaats ten doel hebben liaarzélf te bescher
men tegen destructieve handelingen «ra|
oogmerken van bevolutionnaire elementen
■in de samenleving.
De minister verklaart ten slotte van oor
deel te zijn, dat de Indische regeering het
terecht tot haar plicht heeft gerekend om
in te grijpen op de wijze, als is geschied.
VERBETERING OVERIJSSELSCHE
KANALEN
Aan den Minister van Waterstaat is een
adres gezonden door het Comité van Actie
inzake de verbetering van de kanalen der
Overijsselsche Kanalisatiemaatschappij.
In dit adres wordt o.m. te kennen gegeven:
dat op den 6 April 191S is ingediend een
ontwerp'van wet betreffende de verbinding
van Twente door een scheepvaartkanaal met
den Bovcn-Rijn cn verbetering van de
scheepvaart.e:binding van Twente met het
Zwarte Water en den IJssèl;
dat bij de behandeling van dit wetsontwerp
in de Tweede Kamer door redactie-wiiziging
de voorgenomen verbetering van den water
weg AlmeloZwolle uit het wetsontwerp
werd gelicht;
Vei*der wordt gewezen op de motie Albar-
da, waarin op vei'betering van Rijkswege
van de scheepvaartverbinding Twente met
het Zwarte Water wordt aangedrongen: dat
de inhoud dezer motie nog niet is verwezen
lijkt en aangezien de O. K. M. finan *icel niet
bij machte is de verbetering aan te brengen,
de overnamg van alle kanalen der O.K.M
ten spoedigste gcwenscht is.
RAADHUIS EN POSTKANTOOR
TE 'S-GRAVENHAGE.
DEN BRIEL
600 JAAR STADSRECHTEN.
Dezer dagen is de hoofdcommissie ter
voorbereiding van de feestelijke herdenking
van het verleenen 600 jaar geleden van
stadsrechten aan Den Bricl op het Stadhuis
aldaar bijeengekomen. Besloten werd tot
een tweedaagsch feest in de tweede helft van
Juli van dit jaar on wel op een Vrijdag en
een Zaterdag, welke laatste dag gewijd zal
zijn aan spoilwedstrijden. Op den eersten
dag zal o.m. een optocht gehouden worden,
welke een overaicht zal geven van de go
heele Brielsche geschiedenis. Verder zal een
openluchtspel van Joh. Been, getiteld: Het
Kind van yoorno, uit het jaar 1296 worden
vertoond.
Ook zal in de Sintc-Catherijne de cantate
het Lied ven Don Brie] gezongen worden,
evenals in 1922, toenmaals in tegenwooi'dig
heid der. geheele Koninklijke familie
Hr. Ms. GELDERLAND NIET NAAR INDIE.
BANDOENG, 14 Jan. (Ancta.) liét A.I.D.
de Preangex-bode verneemt dat aangezien
het overleg tusschen Indië en Nederland in
zake de verdeeling der exploitatiekosten bij
overzending van I-Ir. Ms. Gelderland naar
Nederlandsch Indië, ten einde daar di<
te doen als artillerie-instructieschip, niet tot
overeenstemming heeft geleid, en van een
overzending van bedoelden bodem is afgc-
AANVULLINGSBEGROOTING 1930.
De minister van binnenlandsche zaki
en landbouw heeft aan de Tweede Kamt.
mede namens den minister van waterstaat,1 thans verschenen. Zij bevat in totaal
medegedeeld dat het onteigeningsontwe -p vemieei-dèring van den gewonen dienst
voor en ten behoeve van het bouwen vin 1.S00.000 waardoor het voordeefig saldo
een nieuw Raadhuis te 's-Gravenhage en van de hoofdbegrooting wordt omgezet ii
het verstrekken door die gemeente van -on eari nadeelig saldo van 465.000. Daarvoor ii
terrein aan het Rijk voor het bouwen van echter een dekking aanwezig in de onver
een nieuw post- en telegraafkantoor al-1 werkte credieten voor 1929, welke in totaal
daar, is-teruggenomen. 1.245.000 groot zijn.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
JRAlSljl Avan VALKEHBURG'S--
TRAATi
LEEUWARDEN
DOBBELZUCHT
KIEN WOEDE. IN EINDHOVEN.
Het getuigde tegen me zelf en bewees, dat
het artikeltje in dit vrijmoedige hoekske be
neden de maat bleefMaar ik heb wel
eens moeten waarschuwen om, wat ik hier
schreef, niet al te enxstig op te vatten of,
in ieder geval naar de kex-n te zoeken en
de min of meer „ongewone" holster niet te
achten.
Soms stuiven lezers op en krijg ik een re
primande; alleen, omdat zij niet begrepen
hebben, dat ik iets precies andersom bedoel
de, dan ik het schreef. Enfin, dat zal ik
maar dragen; een kx-ant leeft slechts één dag.
Thans echter verzoek ik u, dit stukje tc
nemen, precies zooals het voor u ligt. Er
valt heusch niet bij te spotten.
Te Eindhoven is het kienen in herbergen
enz. verboden. Om deze verordening te ont
duiken, richtte men nu kienbonden op, wel
ke liet café „huren", en zoo kient men er
met groepen van 60 a 70 man lustig op los.
Er moet zelfs een bond zijn met 110U9 leden.
De politie doet haar plicht. Zij bekeurt do
kasteleins. Maar de rechtbank moet oen vrij
sprekend vonnis vellen. Want de getuigen
komen in dichte drommen op en bezweren,
dat ze lid zijn van de „sociëteit" en dat de
kastelein eigenlijk niet meer dan portier en
kelner is. De contributie bedraagttien
centen; doch, wat hindert dat?
Eerlijk gezegd: ik weet niet precies wat
kienen is, maar de Officier van Justitie te
Eindhoven zegt, dat hij tot eiken prijs zal
pogen een einde aan deze dobbelzuclxt
te maken, 't Is dus gokken en dobbelen en
daarvan leerde men mij in mijn jeugd een
versje, waarin (eenigszins plastisch) gezegd
werd, dat „dobbelaars mee de grootste zon
daars zijn".
De beschrijving van de kienwoede in
Eindhoven geeft wel don indruk, dat het een
vrépselijk kwpad is. Men offert er tijd en
nachtrust, geld cn gemoedsrust voox-.
Laten het nu, ietwat oppervlakkig gezegd,
met nog een categorie, de grootste zondaars
zijn, het zijn in ieder geval nation a le
zondaars. En dat wou ik alleen maar zeg
gen.
We leeren uit geschiedenisboeken, dat onze
voorouders, de blonde Gennanen „verslaafd
waren aan het dobbelspel". Die waagden er
ook letterlijk alles aan.
Ze waren gansch andere menschen en leef
den onder gansch andere omstandigheden
dan de fabrieksarbeiders van Philips en de
hoeren van Tongelre of Mierlo; maar ze dob
belden toen als nu.
Wilt ge klaarder bewijs van de stelling,
dat verbeterde omstandigheden geen braver
menschen maken; doch dat we voor alles
beter menschen noodig hebben?
MUTATIES BIJ DE LANDMACHT.
Bij K. B. is niet ingang van 15 Januari op
zijn verzoek eervol ontslagen uit den militai
ren dienst de officier van gezondheid le klasse
dr. H. J. Nijhuis, en is hij benoemd tot reser-
ve-nrficip.r van gezondheid le klasse;
zijn benoemd by het reserve-personeel der
landmacht, bij het personeel van den Genees
kundigen Dienst, tot reserve-officier van ge-
Tn-^hrid 2e klasse A. de Haas en H. J. Kolk,
beiden arts:
idem tot reserve-officier-tandarts 2e kl. de
d'enstolichtig sergeant-titulair J. F. Swart,
van de le Comnatmie Hosoitaalsoldaten;
zijn op hun verzoek eervol ontslagen uit den
militairen dienst de res. eerste luits. L. Frij-
del. van 10e reg. inf W. M. van der Vorm,
ven bet 15e re-, inf. W. C. van TTeuven. van
het 4e reg. veld-art:llerie en met 24 Januari
de reserve-eerste luit. A. Felix, van 10 reg,
inf.
MUTATIES BIJ DE ZEEMACHT.
Bij beschil king van den M'nister van De
fensie is de luitenant ter zee der le klasse R.
P. nan de Webring, bii-^enaamd de Rooy. den
29 Januari 1930 geplaatst hij het Kon. Insti
tuut voor de marine te Willemsoord en be
er. zijn
Je klasse H. G. A
mann, J. K. MuHer en A. J. Ouanier den 27
Januari 1930 geplaatst a. b Hr. Ms. Wacht-
schin te W-'P-nnsoord, J. M. Logger den 27
Januari 1930 en G. J. Velderman rlen 4 Fe
bruari 1930 geplaatst a. b. Hr. Ms. Schorpioen
en is de officier van administrate der le klas
se M. .T. Kruiis den 13 Februari 1930 geplaatst
by het Kon. Instituut voor de MannflÉe Wil
lemsoord en is de offic'er van administratie
der le kTasse G. J. Jöbsis den 20 Februari
1930 ter beschikking gesteld.
De torpedoboot Van Galen, die Woensdag 22
dezer naar West-Indië zou vertrekken, ver-
't reeds a.s. terdag
Het schip neemt een detachement van 25
onderofficieren en mariniers mee.
