VRIJDAG 10 JANUARI 1930 TWEEDE BLAD PAG, r
KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN VOOR RIJNLAND
DE NIEUWJAARSREDE VAN
DEN VOORZITTER
DE UITKOMSTEN VAN 1929 NIET
BIJSTER GUNSTIG
DE LANGE WINTER EEN' GEWELDIGE
HANDICAP
In de hedenmiddag gehouden vergadering
van de Kamer van Koophandel en Fabrickeu
voor Rijnland heeft de Voorzitter, de heer D.
ten Ca te Brouwer, de gebruikelijke uit
voerige Nieuwjaarsrede gehouden, waaraan
we het volgende ontleenen:
Do samenstelling der Kamer veranderde
door het bedanken van den heer R. Ouwe-
hand te Katwijk aan Zee. Door dit bedan
ken lijdt de Kamer een gevoelig verlies,
In de vacature van den heer G. J. v. d.
Kolk werd dit jaar benoemd do heer F.
Sc'1 mal.
Wat
de economische toestand
in het district onzer Kamer gedurende 1929
aangaat, zoo kan daarvan in het algemeen
geconstateerd worden, dat vrijwel in alle be
drijven. eenige uitzonderingen voorbehou
den, de financieele uitkomsten over 1929 ten
achter zullen blijven bij die van 1928. De
flinke bedrijvigheid, waardoor zich 1928 ken
merkte, is in het afgeloopen jaar niet be
stendigd. Voor meerdere takken van bedrijf
zijn daarbij de verwachtingen voor 1930 niet
bijster gunstig.
Voor diverse groepen, zooals de bouwmate
rialen-industrie en dc tuinbouw is do lange
vorstperiode, welke duurde tot circa half
Maart, een geweldige handicap geweest
Van eenige verlichting in de groote moei
lijkheden, welke hooge tariefmuren van de
ons omringende landen onze Industrie en
Tuinbouw veroorzaken, is in het afgelooncn
jaar niets gebleken liet tegendeel is zelfs 't
geval. Juist in de laatste dagen van bet
afgeloopen jaar heeft Duitschland van ver
schillende producten het invoerrecht ver
hoogd. Gelukkig is het bericht dat Duitscb
land 't invoerrecht op ..Kamgarcn" had ver
dubbeld, niet juist gebleken.
Stof tot roemen is er dan ook dit jaar ze
ker niet Het werk van den Volkenbond
dreigt meer eu meer tot een fiasco te
worden.
Slechts de, zij het voorloopige, inwerking
treding van de onventie Colijn, waarbij het
maken van in- en uitvoerverboden wordt
afgeschaft, maakt hier de uitzondering wel
ke de regel bevestigt.
Wie stil wil afwachten totdat de Volken
bond iets werkelijks goeds zal hebben tot
stand gebraeht zal dan ook deerlijk bedrogen
uitkomen.
Al!?en door daden kan nog worden aan
getoond, dat de voordeeion van den vrijhan
del inderdaad groot zijn.
Lijdelijk afwachten is fataal,
een doelbewuste actieve bandels-
politiek
ter verkrijging van dirpeten algeheelen vrij
handel tusschen verschillende landen is m.l.
dringend gebóden.
Dc welvaart der Yereenigdc Staten, alwaar
binnen een gebied met ruim 110 mill, in
woners, geen tariefmuren bestaan, blijft even
wel fascineerend werken. Algemeen wordt
erkend, dat deze groote welvaart niet moge
lijk zou zijn, indien tusschen de verschillen
de Staten aldaar, tariefmuren waren opge
trokken. Theoretisch bezien zou op den duur
een Pan Europa zeker aan de inwoners van
ons werelddeel ongemeen groote voordeden
brengen.
Dc gedachte aan een collectief verdrag
tusschen de Staten van Europa wordt door
tal van Staatslieden van naam gepropa
geerd. Het meest bekend zijn wel de redevoe
ringen van Briand op de conferentie van
Genève van dezen zomer. Verschillende
Fransehe politici van naam steunen hem
daarbij. Briand heeft zich daarmede aange
sloten aan de actie gevoerd door de Euro-
peesche Douane Unie (Union Douairière
Europienno). Vooral echter het minder ver
strekkende denkbeeld om in een bepaalde
groep landen in Europa de tolmuren mei
bepaalde percentages geleidelijk te verla
gen, 'n denkbeeld he tire lande o.a. ook
door Trof. van Gijn voorgestaan, Jacht
thans in deze Unie velen toe.
Ook in ons land is er een comité opgericht
o.a om te bevorderen, dat verschillende lan
den rullen overeenkomen om geleidelijk de
tarieven te verlagen.
Men ontvangt geheel den indruk, dat het
in de bedoeling ligt collectief dergelijke ver
dragen tot geleidelijke vermindering der
tarieven af te sluiten. Gevreesd moet echter
worden, dat dit tot lange maar weinig
vruchtdragende onderhandelingen zal voe-
ren.
Naar mijne moening moeten hier juist
geen collectieve verdragen worden e.(geslo
ten maar zal elke Staat telkens met één
andere moeten trachten tot overeenstem
ming te komen.
Verkrijging van afzetgebied is de laatste
halve eeuw een steeds neteliger probleem ge
worden. Steeds grooter worden de technische
mogelijkheden om de productie op te voe
ren cn tegelijk daarmede 't onkostcncijfer
te drukken. Vooral na den wereldoorlog is
de ontwikkeling der technische mogelijkhe
den met reuzenschreden vooruitgegaan, met
als gevolg, dat vaak veel meer kan worden
geproduceerd dan geconsumeerd.
Dit heeft het tot stand komen van trusts
en kartels ten zcerate bevorderd. Is in
klein land 't afzetgebied reeds zeer beperkt
en daardoor de ontwikkelingsmogelijkheid
tot een werkelijk groot bedrijf in verschil
lende bedrijfstakken reeds bij voorbaat niet
mogelijk ook de vestiging en de opbloei van
bepaalde bedrijven kunnen in een klein land
door de trusts en kartels veel eerder
veel minder kosten onmogelijk gemaakt
worden dan in een groot land.
Algeheele vrijhandel zou Nederland cn
speciaal het N'ederlandsche bedrijfsleven tot
ongekende welvaart voeren, vernuft, ener
gie, kapitaal, ondernemingslust, arbeidskraeh
ten zijn in ons land in ruime mate voor
handen, de ontplooiing ervan wordt tegenge
gaan door de onzekere positie van de markt
in eigen land, omdat deze geheel afhankeliik
is van de willekeur van buitenlandscho
trusts en kartels die 't in handen hebben
elk initiatief reeds bij de geboorte de mo
gelijkheid van krachtigen groei te ontne
men.
Nederland is helaas vrijwel het oenigc
land, dat in dit opzicht geheel weerloos
staat Ook verschillende andere landen on
dergaan echter in sterke mate den invloed
van deze politiek der trusts en kartels.
Voor een land als Nederland, da» vejnic
of niets heeft aan te bieden ter verkrijging
of behoud van de meest-begunstiging zal
het in enkele gevallen mogelijk bezwaar op
leveren, om onder dergelijke omstandigheden
het recht van mecstbeguustiging te behou
den. Daarom zal een doelbewuste handels
politiek zeker uitkomst kunnen brengen.
De hier aangegeven regeling heeft hare be
varen, ongetwijfeld! De bezwaren verbon
den aan liet lijdelijk den bestaanden toe
stand aanvaarden zijn echter veel grooter.
Het hier voorgestelde ligt in den geest van
dezen tijd on sluit zich zeer nauw aan bij
wat wordt booogd door de Europeesche
Douane Unie.
Een tweetal jaren geleden bepleitte ik
vanaf deze plaats een betere economische
outillage, omdat de overheid door hare ge
brekkige kennis van het economische leven
in binnen- en buitenland niet jn staat was
om aan onze Industrie en Handel de noodige
steun en voorlichting te geven. Dat daarbij
van een doelbewuste handelspolitiek geen
sprake kan zijn, spreekt Vanzelf. Met groot
genoegen heb ik echter kennis genomen van
do woorden door Z. E. den Minister van Ar
beid, Handel en Nijverheid gesproken in de
vergadering van 6 Dec. jl. in de Tweede Ka
mer. waaruit bleek, dat duidelijk ten De-
partcmento wordt beseft, dat de mogelijk
heid van voorlichting buitengewoon gering
zeker onvoldoende is.
Met groote instemming zal ook door velen
smomen zijn, dat Minister Verschuur dc
noodzakelijkheid, althans dc wensohelijkheid
van een dubbel tarief ronduit heeft erkend.
Ten aanzien van den bedrijfsgang in de
verschillende takken van Nijverheid kan het
volgen dc worden medegedeeld:
Bloembollen.
1929 is in verband met de vorst voor dc
bloembollen kweekerij en handel een bij
zonder jaar geweest.
Tengevolge hiervan bleef de verkoop dit
jaar belangrijk beneden het vorige jaar. Het
vorige jaar werd uitgevoerd 42.600.000 Kg.
met een waarde van 43.000.000, terwijl dit
jaar dc uitvoer ongeveer 35.00.000 Kg. be
draagt met een waarde van 40500.000.
De uitbreiding heeft ook dit jaar weer
groote hoeveelheden bloembollen van dc
markt gehouden, die voor export te gebrui
ken waren geweest Dit heeft aan de sterke
prijsstijging van tulpen, narcissen en crocus-
n mede gewerkt. De byacinthen waren dR
jaar belangrijk goedkooper, tengevolge van
het beste gewas (deze hadden het minste
van de vorst geleden) en ook omdat de ziek
te-epidemie nagenoeg overwonnen is.
De resultaten in het algemeen zijn ook dit
jaar voor den kweeker bevredigend geweest,
uitgezonderd zij die groote voratschadc had
den.
De oxporthandel heeft tengevolge van de
>ortdurend stijgende prijzen te weinig hari-
delswinst gemaakt. Voor meerdere soorten
bestaat nog steeds veel belangstelling, zoo
dat daarin een levendige handel is ontstaan.
De uitkomsten van dezen tusschenhandel
zijn bevredigend.
De buitonlandsche handel geeft zeer veel
moeilijkheden. In verschillende landen ver
hoogt men de invoerrechten of maakt men
andere moeilijke bepalingen om den invoer
van. bloembollen tc belemmeren en kan men
zeer weinig bespeuren van den geest van
Genève om het ruilverkeer te vergemakke
lijken en de thans bestaande invoerrechten
niet te verhoogen.
De landprijzen in het bloembollen-district
blijven nog steeds zeer hoog, tengevolge
waarvan een sterke uitbreiding paats heeft
in andere gedeelten van ons land.
De TrawlvisscheriJ.
De resultaten van dit sedzten bleven he
laas ver ónder bescheiden verwachtingen. In
den aanvang werd geregelde uitoefening van
de trawlvisscherij door de strenge koude
ernstig belemmerd, terwijl eon staking, die
de gehecle maand Februari duurde, mede
bijdroeg tot zeer onbevredigende uitkomsten.
Zonder twijfel heeft de trawlvisscherij dit
jaar verlies opgeleverd.
De Haringvisscherij.
Het is mij zeer aangenaam tc kunnen con
stat eeren dat de Katwijkscho reederijen in
liet afgeloopen jaar zich de grootste moeite
hebben gegeven om zich aan te pas
de veranderde omstandigheden.
Het aantal motorloggcrs heeft zich krach
tig uitgebreid. In zeer korten tijd zijn de
zeilloggera zoo goed als gohcel uitgescha
keld. Dit jaar voer de Katwijksc-he vloot ter
haringvisscherij uit met niet minder dan 82
motorloggcrs en slechts 3 zeilloggera.
Het afgeloopen seizoen geeft alle aanlei
ding tot tevredenheid èn niet name dc na-
teelt, d.w.z. de visscherij op de Engelsche
kust heeft daartoe ruimschoots bijgedragen.
Dc eerste aanvoeren- toch van de Katwijk-
sche vloot waren onregelmatig en slecht
Enkele schepen deden korte reizen met be
sommingen van beteekenis.
De visscherij op de zandgronden is beter
geslaagd. De overvloedige vangsten op dc
Engelsche kust hebben de gunstige uit
komsten echter in hoofdzaak teweeg ge
bracht. Niet weinig schepen brachten in
enkele dagen volle ladingen aan. Het weer
heeft daartoe in alc opzichten medegewerkt.
Het afgeloopen seizoen heeft zich voorts bij
zonder gekenmerkt door een groote stabili
teit der prijzen.
Het laatste schip van de Engelsche Kust;
visscherij viel op 13 December binnen.
Ondanks het ongunstig slot van de
schcrij kunnen meerdere reed era, zoowel
als opvarenden met voldoening op het af
geloopen haringseizoen terugzien. De volgen
de gegevens zijn hiervan het bewijs.
Aan de haringvangst namen deel:
3 zeilloggers met een gemiddelde besom
ming van 23.000 en
S2 motorloggcrs met een gemiddelde be
somming v an 40.000.
De hoogste besomming van een motorlog-
ger bedroeg niet minder dan 80.000.
Conserven.
Fabrieken van verduurzaamde Levens
middelen hebben in 1929 een middelmatig
resultaat bereikt Dp hooge prijzen, waar
tegen het gewas 192S moest worden inge
kocht, waren oorzaak, dat de producten niet
onder ieders bereik gebracht konden wor
den. Weliswaar was de lange vorstperiode in
liet voorjaar van 1929 bevorderlijk
flinke consumptie, toch was de afzet niet
I zoodanig dat bij het begin der nieuwe
pagne dc oude voorraden geruimd v
j integendeel bleef men nog met oude
raden zitten.
Een verdere ongunstige factor is voorts,
dat de cultuur onder glas belangrijk toe
neemt, waardoor zoowel in het voorjaar als
in liet najaar de verscho in stookkassen ge
trokken groenten de geconserveerde levens
middelen vervangen.
Dc Vruchtensap- en Jamfabrleken in ons
district hebben in 1929 in het algemeen een
zeer bevredigenden omzet kunnen bereiken.
Tuinbcuw.
De coöperatieve Groenten-, Fruit- en Bloem-
bollen-Vcilings-vereeniging voor Leiden en
Omstreken, welks Leden-aantal in het afge
loopen jaar steeg tot 240, onderging even
eens den invloed van het koude voorjaar
en eden drogen zomer. Werd in 1928 op deze
INGEZONDEN MEDEDEELTNGEN.
EXTRA OPRUIMING
PILL-GVERS
VESTEN
COSTUMES
PRIJZEN VER BENEDEN INKOOP
piling een omzetcijfer bereikt van ongeveer
1 millioen gulden, dit omzetcijfer kon on
danks de hierboven geschetste ongunstige
omstandigheden dit jaar nog iets stijgen.
In Alkemade, een der gemeenten in ons
district, waar de Tuinbouw een overheer-
scliende plaats inneemt, hebben de gevolgen
van don langdurigen strengen winter zich
hot goheelo jaar doen gevoelen. Dit kwam
allereerst tot uiting bij de aardbeden teelt,
welke gedurende 1928 zulke veel belovende
perspectieven opende, doch in 1929 een teleur
stellend resultaat opleverde.
De prijzen werden ernstig gedrukt, het
geen tot uiting komt in een totaal omzet'
cijfer van de exportveiling van Roelofarends-
veen. Werd in 1928 aldaar geveild een be
drag van ruim 1 millioen gulden, in het af
geloopen jaar heeft plaats gevonden. Dez'
aanzienlijke mindere opbrengst drukt op het
gehecle economische leven in Roelofarends-
Andere bedrijven.
Dé dank pannen-industrie was loonend.
De Schelpkalk-industrie wierp goede re
sultaten af.
raag naar Basaltlnetegels was gedu-
•ertegemvoordigd bij de opening van dc
nieuwe brug over don pijn bij Koudekerk,
waardoor het gedeelte van den Rijn ten
westen van deze brug bevaarbaar werd voor
schepen van veel grooter laadvermogen dan
oorheen.
Dat goede vaarwegen bevorderlijk zijn aan
Ie vestiging van nieuwe bedrijven, is hier
vel duidelijk bewezen. In dit gedeelte van
de gemeente Hazerswoude hebben zich twee
nieuwe flinke industrieën gevestigd, de prij
zen van grond hier liggend tusschen Rijn en
Straatweg zijn belangrijk opgeloopen en do
algemeene welvaart is hier in niet geringe
mate bevorderd.
Een van de belangrijke onderwerpen dat
reeds in openbare huishoudelijke vergade
ringen herhaaldelijk aan de ofdo is gesteld
en in de komende Jaren de volle aandacht
onzer Kamer zal vragen, is ongetwijfeld het
stationsvraagstuk te Leiden met de daar
mede samenhangende verkeers-kwestles,
onder welke die van den overweg aan der.
Rijnsburgerweg naast het vdrkeer te water
dc voornaamste is.
Door de Kamer is bij den Minister van
Waterstaat dan ook aangedrongen om do
verhouding tusschen het spoorweg- en het
wegverkeer opnieuw te regelen en do rech
ten en verplichtingen wederzijds opnieuw
vast te stellen.
Het is een verheugend verschijnsel ge
weest, dat dit jaar door verschillende loden
der Tweede Kamer hij de behandeling der
Waterstaatsbegrooting met kracht op ocno
nieuwe vaststelling dor verhoudingen werd
aangedrongen.
Het is nog niet zoo lang geleden dat de
aandacht van de Kamer is gevraagd voor
het enorme belang dat do Gemeente Katwijk
en de aldaar gevestigde reederijen hebben
bij eene zeehaven aldaar
Een eventucele door daartoe bevoegde in
stanties ondernomen actie,zou zeer zeker op
den steun van onze Kamer kunnen rekenen.
Niet in het minst ook omdat een zeehaven
te Katwijk met een flinke vaart verbinding
met de Ziji aan het Katwijkscho bedrijfs
leven grbote voordeëlen zal brengen, maar
ook omdat groote perspectieven zich dan
zullen openen voor industrieeelen cn nijvo
ren in ons district, zal dit vraagstuk waar
schijnlijk en naar gehoopt moet worden nog
lang dc aandacht vragen.
Eu nu tenslotte!
Moge voorts dit pas begonnen Jaar U,
INGEZONDEN MEDEDEELING.
BERICHT AAN DE LEZERS
Gaarna stellen wl] tot 15 Januari a.s. onze
kwartaalabanné's in ca gelegenheid hun
abonnementsgeld vcor het 1ste kwartaal
1933 op onze Girorekening No. 53336 te vol
doen.
Daarna zullen wij met de inning der kwi
tanties beginnen.
Met zending per giro bespaart men 15 cent
cn gebcl aan dc dear.
ADMINISTRATIE
N. LEIDSCHE COURANT.
Voornaamste Nieuws.
HET DRAMA IN 'T WOONWAGENKAMP.
Een 22sten Januari zal in hooger bercep
voor het Haajrsche Gerechtshof worden be
handeld de strafzaak tegen den kermisrei
ziger H. B., beschuldigd van moord op den
S9 jarigen kermisreiziger K., op 2 October
j.l. in het woonwagenkamp aan den Morsen-
weg alhier.
B. werd door de rechtbank tot 2Mi jaar
gevangenisstraf veroordeeld.
Zoowel het O. M. als de verdachte, die
verdedigd werd door mr. J. E. W. Duys, tee-
kende tegen het vonnis der rechtbank hooger
beroep aan.
Bij de behandeling voor de rechtbank wa
de getuigen verklaringen over de rovol-
.die het slachtoffer gehad zou hebben,
zéér vaag. De mee: te getuigen spraken el
kaar daarover tegen.
rende 1929 belangrijk grooter dan in het j mijne Herren, leden onzer Kamer, sparen
••oorgaandc jaar, hetgeen o.ru. het gevolg - in ,1"u'*OTin b®t|ü
ran de vrij belangrijke kwantums, welke
het afgeloopen jaar zijn gebruikt
betegeling van fietspaden langs de wegen.
De bcton-riolenfabrikatic ziet men voor
1930 de toegkomst donker in. Men meent
kendepressie te bespeuren, waardoor
menige voorgenomen nieuwbouw of uitbrei
ding wordt uitgesteld.
Ofschoon ook wat betreft de Kalkzandsteen
fabrieken de strenge winter de algemeene
gang van zaken in de cerate drie maanden
zee rongunstig beïnvloedde, is het verdere
u-loop van 1929 niet ongunstig geweest.
De Houthandel was over 't algemeen niet
ongunstig, behalve dan ijl 't begin ran dit
jaar.
De financieele uitkomsten van de Textiel
industrie zijn ongunstig beïnvloed door do
sterke reactie, welke in het afgeloopen jaar
heeft plaats gehad in de hooge wol prijzen.
Alle markten, zoowel Londen, Australië,
Zuid-Amerika en de Kaap, gaven bij elke
veiling steeds lagere noteeringen. Wel volgde
af en toe eenige schijnbare opleving, doch
het slot baarde steeds teruggang, zoodat
daardoor flinke verliezen geleden werden.
In tegenstelling van wat men ervan zou
verwachten, gaf de strenge en langdurige
koude in het begin van het jaar 1929 niet die
drukte in het bedrijf, welke men ervan
mocht veronderstellen. Bij sommige fabrie
ken was zelfs de bedrijvigheid in deze peri
ode minder dan in Vorige, jaren. Algemeen
kwam er echter in Augustus een flinke op
leving, zoodat bij sommige fabrieken dó ver
koop in gewicht die van het vorig jaar kon
overtreffen. Andere fabrieken daarentegen
konden den omzet van 1928 niet bereiken.
In het algemeen kan wat betreft de mid
denstand geconstateerd worden, dat de re
sultaten over 1929 niet veel zulen verschillen
met het voorgaande jaa,r. De toestand is vrij
wel dezelfde gebleven. Ook thans nog heeft
de Middenstand een moeilijken strijd te voe
ren tegen het groote kapitaal. De gemakke
lijke verbinding met Den Haag blijft oorzaak
dat nog vele inwoners van Leiden aldaar
hunne inkoopen doen.
De scheepvaart is, blijkens de cijfers van
ontvangen havengeld, nog toegenomen, niet
tegenstaande de langdurige vorstperiode in
het begin van dit jaar.
Handelsregister.
Wat het Handelsregister betreft kan wor
den medegedeeld, dat het laatste dossier
thans is 3454.1n den loop van het jaar wer
den in totaal 1450 opgaven ingeschreven,
welk cijfer over 1928 bedroeg 1842. Het aan
tal, nieuw ingeschreven dossiers in 1929 be
droeg 296, terwijl in 1928 in totaal 394 nieuwe
dossiers werden ingeschreven. In totaal werd
4381 maal inzage gegeven van de inschrijvin
gen in het Handelsregister, tegen 4123 in
1928.
Hieruit blijkt oevrduidelijk, dat men het
Handelsregister meer en meer gaat waar-
deeren.
In den loopban het jaar heeft de reorga
nisatie van den buitendienst van het Han
delsregister zich belangrijk voltrokken.
Het aantal faillissementen bedroeg in
Rijnland 57.
Werkzaamheden der kamer.
Ook dit jaar waren de vraagstukken, voor
welke de aandacht van het Bureau dei-
Kamer ge\ raagd werd, zeer vele in getal.
Verschillende dezer zijn ook in de algemeene
vergadering onzer Kamer gebracht. In dc
wekelijkschc vergaderingen van het Bureau
komen er echter telkenmale ter sprake,
welke niet van genoegzaam belang zijn of
nog niet urgent of neg niet in een zoodanig
stadium zijn, dat openbare bespreking ge
wettigd zou zijn.
Van de behandelde aangelegenheden nam
de herziening der telefoontarieven wel een
zeer bijzondere plaats in. Dit bracht het ge
wicht van deze zaak mede, maar in nog
veel grooter mate waren do nevenomstandig
heden oorzaak, dat deze herziening veel van
den tijd on de werkkracht van het Bureau
en inzonderheid van het Secretariaat vergde.
Vooral toch de onvoldoende toelichting var.
de voorgenomen tariefsherziening maakte
een zeer grondige studie van de gehcele
materie noodig.
Helaas had^ onze breedopgezctic en good
gedocumenteerde actie nog geen succes. Zeer
te betreuren is hot, dat ook thans nog groot
gevaar dreigt, dat de streeknetten in de
toekomst zullen verdwijnen.
Door onze Kamer werd actief deelgenomen
aan de pogingen om voortdurende openstel
ling tc verkrijgen van liet telefoonkantoor
in de Bloembollenstreek. Dank zij de mode
werking der diverse Gemeente-Besturen en
ook van het Hoofdbestuur der P. T. T-, werd
ten deze aanzien een bevredigende regeling
verkregen.
Ten aanzien van de aanhangige Amcri-
kaansche Taricfwet werd door onze Kamer
een breed opgezette actie gevoerd. Het dis
trict onzer Kamer was daarbij dan ook
zeer ernstige mate betrokken, daar o.a. 1
invoerrecht op tulpenbollen gebracht wi
van 8 2, op 6,per 1000 bollen.
Op den 2-Osten Augustus was" onze Kamer
tegenspoed, hetzij in huisgezin, hetzij
in zaken. Ik wensch U van harte toe veel
geluk en voorspoed in het voor ons liggende
jaar.
STADSNIEUWS
DE EERE-PROMOTIE VAN
PRINSES JULIANA
Naar wij vernemen zullen H.M- dn Ko
ningin en Prins Hendrik, vermoedelijk ook
de Koningin-Moeder, de eere-promotio van
prinsc Juliana op 31 Jan a.s. in desenants-
kamer der Leidsche Universiteit bijwonen.
LOOP DER BEVOLKING OVER 1929
Bevolking geteld bij de, tengevolge van
den stadhuisbrand, gehouden volkstelling
op 26 en 27 Februari 1929 34006 mannen,
36064 vrouwen, totaal 70070.
Vermeerdering door: geboorte 358 m.. 563
at., tot. 1126; vestiging (vanaf 1 Maart '29)
1443 m., 1737 vr. tot. 3200; alzoo 2001 m.,
2325 vr., tot. 4320.
Vermindering .door: overlijden 231 m., 270
AT-, tot. 527; vertrek (vanaf 1 Maart 1929)
1620 m., 1900 vr.. tot. 3520; alzoo 1871 m.,
2176 vr.. tot. 4047.
Verschil tusschen de gehecle vermeerde
ring en de gehecle vermindering plus 130
i.. plus 149 vr., plus tot. 279.
Bevolking op 31 December 1929: 34130 m.,
>213 vr., totaal 703-19
UNAM SANCTAM-ZENDING.
Rede Dr. K. J. Brouwer.
De rector van de Ned. Zendingsschool te
Ocgstgee^t, Dr. K. J. Brouwer, ging Donder
dagavond in de vierde vergadering van de
Evangelische Alliantie in de Oosterkerk vooi
en behandelde het onderwerp: ..Zending'».
Spr. begon me: er op te wijzen, dat het
hoofddoel dezer bijeenkomsten met was eeu
ile, maar een gebed. Willen wij echter goed
bidden, dan dienen we ons vooraf goed in te
denken, waarvoor wij danken cn waarvoor wij
bidden moeten. En dan past ons in de aller
eerste plaats groote dankbaarheid nan God
voer de welaangename tijd on het Evangelie
te brengen niet alleen op de Zendingsvelden
die op het oogenblik inderdaad wit zyn om w
oogsten, maar ook in de beschaafde wereld,
waar het Evangelie van Christus vr'y-uit
gepredikt kan worden. Groot en veel zijn d€
zegeningen, die wij op dit terrein van God
ontvangen cn de zendelingen kunnen yaak
al deze zegeningen niet aan. En waarom niet'.'
C:udat er geen menschen zijn en er geen geld
i--. Er is te weinig zendingsijver onder «ie
Christenheid. £n wy moeten or.zen diepen
schuld en onze groote tc-kortkom'r.g hierin
den Heere dezen avond belijden. Spr. zou wei
graag willen, dat elke Christen er een tabcl-
nriech kasboek op na hield en daarin dc uit
geven voor zijn ontspanning eens plaatste
naast die voor Gods Koninkrijk. Hoc menigeen
zcu hier met beschaming zijn groote tekort
koming moeten belijden. Echter de witte velden
kunnen om nog een andere reden niet geoogst
worden. Er zijn zoo weinig mannen cn vrouwe
die zich zonder voorbehoud wijden aan dc
dienst der Zending. Sommigen willen nog w<
maar zij komen met bepalingen, zij willen b.»
alleen op Java werken, enz.
Ook hiervoor hebben wij dezer, avond in nc
bijzonder Gods aangez.cht te zoeken. Lu
zouden wij dat dan niet i nhet bijzonder deen
voor degenen, die zich met hart cn ziel
het werk der Zending geven: Europeanen
wel als inlandsche predikers. Zij hebben zulk
een zwaar werk. En toch, zij zijn de p.onwers
van het Christendom. Elke nieuwe post, dio zij
betrokken in de binnenlanden, heel ver van
ons af, werkt er toe mede, dat het Godsplau
in vervulling gaat, n.l. dat de gehecle aarde
vol worde vau Zijn heerlijkheid. Het werk
dc? Zending heeft zoo grooten steun noodig en
waar het gebed voor de zending vermenigvul
dig»., daar zal ook meer offervaardigheid
worden gevonden en zullen wy hoe langer hoe
meer tot de erkenning komen, dat wy slechts
rentmeesters zijn over ons geld.
De zending heeft er groote behoefte
Daar is de medische zending, hat enderwys,
de bijbel- cn traktaatgenootschappen en nog
cc veel meer. Wie waarlijk Christen is zal
de zending van harte steunen.
Na het beëindigen van zijn rede ging Dr.
Brouwer in dankgebed voor.
Het onderwerp voor hedenavond is:
Huisgezin, opvoeding, onderwy:
Gebed: dat ouders zich bewust mogen
zijn van hun plicht om een christelijk voor
beeld te geven en verantwoordelijk te zijn
voor den toon in het huisgezin;
voor onderwijzers cn voor wie op Zondags
scholen arbeiden; dat hun onderwijs bedoele
de jeugd tot God te brengen;
dat de Bijbel geen gesloten Boek büjve v
vele leerl ngen van lagere, middelbare
hoogere scholen;
voor alien, die arbeiden in 't jeugdwerk
in al zyn verschillende takken en dat God
BINNENLAND
(blz. 1.)
Er Is een commissie van onderzoek In
gesteld aangaande de doeltreffendheid der
ïoroCfcningcn.
De Nijver.ieidsraad heeft aan den Minis
ter rapport uitgebracht over de invloed van
de Zegelwet op de N'ederlandsche industrie.
Dlz. 5.)
stelt een her»
De Engelsche regêering
komstmerk in voor tomaten.
Do buitengewone Synode der Ned. Herv.
Kerk heeft liet voorstel tot Reorganisatie
niet 10 tegen 9 stemmen verworpen.
(blz. 3.)
In de Volksraad hoeft de regeeringsge-
machtigde gister één verklaring afgelegd
over de actie tegen de P. N. I.
Men heeft echter
inval gedaan in het
tij
slagene een jachtgeweer gevonden, maar
géén revolver. De politie echter, de de
'rouw van den versla gone op den man af
vroeg: „En waar is de revolver?" kreeg
daarop het volgende verrassende nntwoord:
„Die heb ik twee dagen na den moord weg
gegeven!"
Behalve deze belangrijke verklaring zal
>or den verdediger, mr. Duys. voor het Hof
>g een nieuwe getuige a décharge naar vo-
•n worden gebracht, wiens verklaringen
in zeer rooten invloed op hrt verder ver
leop dezer zaak zullen zijn, aldus de
,;H. Crt,"
Zooals velen zullen weten, wordt het in-
rieur der Marekerk gerestaureerd,
ii'band hiermede is een Comité gevo
it een bazar wil bouden on 18. 19, 2'
21 Maart e.k. De opbrengst daarvan zal de
Gemeenteronuvrissie worden aangeboden
oor bijpassende lichtkronen In die kerk.
Mogen wij allen, die hier voor voelen,
vriendelijk verzoeken ons le willen steunen
door iels in te zenden, 't zij geld of anders-
aan één der adressen van onderstaand
comité. In den loop dezer week zullen Je
circulaires Worden verzonden en heel, heel
rieudeliik wordt gevraagd, uw antwoord
gereed te hebben, als dit later zal worden
gehaald: dit zal de taak zeer vergemakke
lijken. Mochten enkelen door vergissing
geen circulaire ontvangen, mag dan dit
schrijvijen hiervoor dienst doen? Rekenend
op veler sympathie
Het dagelijksch bestuur: mevr. F. S.
Spaargaren—Van Pijpen, presidente, Apo-
ersdijk 5; mevr. J. J. WilbrinkËg-
gink, vice-pres., Utrecbtsché Veer 33a;
r. A. F,. Fontein—Morks. le secretaresse,
IT. Rijndijk 10; mevr. A. C. M. Punseiie--
Blommcndaal. 2e secr., Rljnsb.weg 110;
mevr. A. M. Mulder—v. d. Most v. Spijk, 1e
penningmeesteresse, Breestraat 70. mevr.
F. FilippoMeter, 2e Pcnningm.. Rijn- cn
Schieknde 20; mevr. M. C. Pera—Vroom,
alg. adj., MorschStraat 4.
Het Damescomité: rnevra A. M. Donkers
Meinors, Aloelaan 7; mej. C. W. Fnotein,
Heerengracht 12a2; mevr. L. de GeusDe
Graaf, Rijn- en Scihokade 53; mevr. Z. Hak-
kenberrg—Mens, II. Rijndijk 8; mevr. J.
Hartevelt—Christiaanse, Breestraat 58;
mevr. W. F. Huurman—Planjer, Terwee-
park 4; mevr. Tl. A. Koning—Van Wermes-
kerken, Cronesteinkade 4; mevr. E. K. F.
Kuilman—Van Ilaren, Rijn- cn Schiekade
45; mevr. H. J. van Leeuwen—Hofman,
Oude Rijn 190; mevr. J. LieseBuys, Jan v.
Goyenknde 33; mevr. G. de Llnd van Wijn
gaarden—Oosthoek, Z.W. Singel 63; mevr.
M. L. LocherJohner, Schelpenkade 50;
mej. J. C. Meercnburg. Lijsterstraat 10;
mevr. G. MeeterRoest. IJ. Rijndijk 19c;
mej. L. C. Mulder, Rijnsburgerweg 6"b;
mevr. G. M. don Older—Van de Grift. Rijn
en Scheikade 115; mej. M. P. Planjer. G
straat 43, Oe.gstgeest; mevr. A. L. Riemen*
Coolsma, Z.W. Singel 93; mevr. C. E.
Schutter—ergman. Rijn* en Schiekade 98:
mevr. J. G. van der Steen—Van Went.
Oude Rijn 6; mevr. N. C. Wiggers—Groe
nendijk, Cobettraat 38.
Fiks junioresFluks juniores 32.
Zaterdagmiddag 4 Jan. speelden de Fiks
juniores tegen de Fluks juniores, waarvan
bet resultaat een kleine 32 overwinning
v.'as. Het spelpeil wordt steeds beter, want
werd de eerste wedstrijd verloren en eindigde
de tweede in een gelijk spel, nu is het zoowaar
eelukt een kleine overwinning te behalen
Vermoedelijk speelt Fiks I a.s. Zaterdag op
haar eigen terre n a. d. Warmondenweg.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL
Wijziging, 8 Jan.: Haarlemsche Bank-
vereeniging. Leiden. Breestraat 81. Hoof-'z.-
Zijlstraat 76, Haarlem. N. Dir. bijk. Leiden:
U. J. Peper, Zand voort
ONGELUK.
Hedenmorgen te 10 uur ongeveer is do
22-jarige J. v. V. in de drukkerij van de
Nederl. Rotogravure Maatschappij door
eigen onvoorzichtigheid bekneld geraakt in
een dlepdrukmarhine- Ernstig aan de pol.
en du»m gewond is de jongeman na door
den E.H.D. te zijn verbonden naar het Aca
demisch Ziekenhuis overgebracht
dige kleeding, langs den weg zien gaan.
Dagelijks kon men haar, soms uel driemaal
per dag, do deuren van het secre'.arlege-
bouw zien ontsluiten om haar opwachting
hij (le.n Burgemeester te gaan maken
Zondags, wanneer het R.K. Armbestuur
zitting bad, zag men haar, met het liand-
tnsohje doorgaons was het leeg kramp
achtig vastgehouden in haar handen, de
Kerkstraat ingaan, om bij de heeren avn
•lat Armbestuur hanr.nood te klagen en
om een aalmoes te vragen.
Vragen om geld was echter altijd tever
geefs."Geld kreeg zij niet. Dat besteedde zij
toch maar aan drank.
Onderdak kon zij krijgen.
In één of ander gesticht was haar reeds
een paar maal een plaats aangebeden.
Zelfs is zij er in één opgenomen geweest,
maar voor korten tijd. Dat wilde zij niet.
Daar was zij gebonden. Langs de straten
moets zij zwerven. Bedelen wilde zo
Tot dat....
Vrouw van den Berg ls ter beschikking
gesteld van den Officier van Justitie tor
zake van iandlooperij.
NE77-KRAMP
Tn deze gemeento is bij een 9 maanden
oud kindje van den heer H., eeu geval van
nekkramp geconstateerd. Het kindje is
naar het Acnd. Ziekenhuis te Leiden over
gebracht.
TENTOONSTELLING
Gistermorgen werd door den heer J. van
Leeuwen, Wethouder dezer gemeente de
tentoonstelling van de pluimvee- cn konij-
ncrifokverecn ging geopend. Hot oantiU in
zendingen is buitengewoon groot. Het ia
dan ook de moeite waard deze tentoonstel
ling te gaan bezichtigen; zij is tot Zaterdag
a.s. geopend.
BOSKOOP
CURSUS PLANTENZIEKTEN.
In een der lokalen van de openbare school
heeft de opening p'aats gehad van de eerste
cursus in nlantenri.ikten. Een 40-taJ leerlin
gen, v. aaronder er waren van gevorderde
leeftijd, hadden in de klas plaats genomen.
Aanwezig was het bestuur ran de vereeni-
ging voor Boskoopsche culturen, waarvan
deze cursus uitgaat.
Met een toepasselijk woord is deze cursus
door den heer C. P. Moorlands, directeur der
Rykstuinbouwschool alhier geopend.
ONBESTELBARE BRIEVEN.
De volgende brieven zijn als onbostelbaar
aan het postkantoor terug te bekomen: G. J.
Geers, p.a, Willemse, Twelloscheweg bij De
venter; Fraulein Folgnes, Boonstrasse 42,
Fcrl n; Jan Hartman, le Kamer M. V. G.
Kazerne en André Fernet Belgic, Mons.
Uit den Omtrek.
ALPHEN AAN DEN RIJN
LANDLOOPERIJ.
Een bekend vrouwspersoon Is van Al-
phensch straten verdwenen.
Dagelijks kon men haar, in haar arnioe-
dien arbeid zegene.
KATWIJK AAN ZEE
CONPLICT BIJGELEGD
Het conflict tusschen dc reeders en d£
zeelieden is neëind gd en is gebracht op 1.99
van 100 gulden. Het garantieloon is van
f 10 op f 14 gebracht Dit geldt ook voor de
kanaal visscherij.
De afdeeling Katwijk van den Ned. Chr.
Vrouwenbond hoeft gistermiddag voor huis
vrouwen cn 's avonds voor de meisjes, in
vereeniging met de Gemeentebedrijven een
voordracht laten houden over bovengenoemd
onderwerp in Casa Cara.
De voorzitster, mevr. Schokking. opende
des middags met een kort inleidend woord
de druk bezochte bijeenkomst en gaf het
woord aan den heer Uiterwijk, vertegenwoor
diger van de Mantschappij ter vervaardiging
van gasmeters, enz. te Dordrecht
Spr. gaf een betoog dat, niettegenstaande
de groote propaganda, welke voor het koken
op gas reeds zoo longen tijd gemaakt wordt
er nog zeer vele keukens zijn, waarin liet
gasfornuis ontbreekt Geen huisvrouw zal
ontkennen, dat gemak cn zindelijkheid door
het gebruik van gas in hooge mate. bevor
derd worden, maar velen zijn er nog niet van
overtuigd, dat gas ook de goedkoopste brand
stof kan zijn.
Spr. geeft een beschrijving van het „Por-
drecht'"-gasfornu's. De ,.Uordrecht"-oven is
een zc. hceteluchtovcn; de verbrandingsgas
sen blijven bu»ten de hnkruimte en kunnen
dus ook n'et in aanraking komen met de
verschillende spijzen, die er in worden klaar
gemaakt. In verreweg do meeste keukens,
aldus spr., wordt vleesch in een pen boven
do gasvlam gebraden en men gebruikt daar
toe boter of vet of beide stoffen gemengd.
Do temperatuur fn do braednan is dus de
temneratuuv van het gesmolten vet cn deze
is meest-»! niet hooger dan 225
hitte, welke ni-»t hoog genoeg is
braad zoo snnn'g en aromatisch mogelijk te
d»t i
iMtn ven 275-.on9 gr. C. bereikt
wordt; dan volgt hieruit, dot het vleesch in
deze temperatuur gebracht, zich veel vluggec
zal sluiten en het vleeschsap verhinderd
