VRIJDAG 10 JANUARI 1930 EERSTE BLAD PAG.
DE ACTIE VAN DE P. N. I.
DE REGEERING GEEFT INLICHTINGEN
ANN DSN VOLKSRAAD
l DTIEVEN. HET RESULTAAT
EN HET BELEID
EEK DRIELEDIGE VERKLARING
Naar Aneta verneemt heeft in de gister
morgen geopende zitting van hst zittingsjaar
1929/1930 van den Volksraad do regeerings-
gemachtigde voor algemeene zaken bij den
Vojksiaad mr r. H. J. Kiewiet de Jonge na
mens de regeering een verklaring afgelegd
inzake de actie tegen de Partij Nasionai
Indonesia
Deze verklaring is drieledig.
Ten eerste bevat zij de motieven die do
regeering aanleiding hebben gegeven opdracht
te geven tot het instellen van de hu szoekin-
gen.
Ten tweede worden de voorloopige resulta
ten van het onderzoek openbaar gemaakt-
Ten derde behandelt zij het beleid van de
regeering jegens de volksbeweging in welk
gedeelte tevens de door de leden van den
Volksraad Middendorp en Frnin tot de regee
ring in deze aangelegenheid gerichte vragen
•worden beantwoord.
De motieven
Wat het eerste gedeelte van de verklaring
betreft, daar n wordt uiteen gezet, dat de
tegenwoordige regeering reed3 in het jaar
1926 een waarschuwing heeft doen hooren
tegen het extremistisch dryven. De regeering
heeft deze waarschuwingen eenige keeren her
haald en zulks het laatst en op uitdrukkelijke
wijze tijdens de vorige zitting van den Volks
raad. Sindsdien hebben sommige leiders van
de P. N. I. nderdaad meermalen hunne vol
gers aangespoord om den weg van het ge
weld niet te betreden en hun strijd slechts
met wettelijke middelen te voeren. Daarnaast
echter hebben andere leiders van de beweging
en soms ook dezelfde op andere momenten
of wel gezwegen zelfs indien de stemmen
een andere richting opgingen of wel op
cursussen dan wel in openbare vergaderingen
de aanwezigen toegespreken jn bewoordingen
welke duidelijk een opruiende strekking had
den, zy het dan, dat zij door het bez gen van
die woorden buiten het bereik van de straf
wet bleven.
Het wettelijk gezag van deze landen
aldus vervolgt de verklaring werd geklei
neerd en de dienaar van het gezag werd ge
hoond. Overigens werd niet zelden getracht
by de hoorders den indruk te vestigen als
zoude het spoedig met dit gezag zyn gedaan.
Aldus werd, vooral in middcn-Priangan, een
stemming van ontevredenheid en fantast sche
verwachtingen opgewekt door welke een span
ning ontstond, die, indien zy verder mocht
toenemen, ook zonder aanwijsbaren recht-
streekschen invloed van bepaalde personen
tot uitbarsting moest komen.
Het hoofdparket heeft hieromtrent medio
December verschillende berichten ontvangen,
welke, op steeds duidelijker wijze convergeer
den naar bepaalde tijdstippen, gelegen op of
omstreeks Nieuwjaar 1930.
Men had h er niet meer te maken met ge
ruchten maar met behoorlijk gedocumeenteer-
de berichten. In enkele weken tijds ontving
het hoofdparket alleen uit West-Java
vijftigtal vau de meest los van elkaar staande
berichten, die alle wezen in de richting var
de P. N. I. en die alle dreigende waarschu
wingen inhielden over ongeregeldheden, waar
schuwingen, die dkwy'ls in die mate geprovi
seerd waren, dat zy wel van ingewijden af
komstig moesten zijn. Zulks was eveneens het
geval met de verkregen inlichtingen omtrent
allerlei voorspiegelingen, die door propagan
disten aan het volk waren gedaan en welke
allerlei aantrekkelijkheden inhielden voor het
geval dè opstandige bewegng mocht zege
vieren, zooals bv. vrijdom van belasting, stee-
nen woningen, contant geld etc., voor het
geval men zich by de beweging aansloot.
Daar waar men niet tot aansluiting bereid
bleek, vonden gevallen plaats van pressie en
intimidatie.
Symptonen als de bovengenoemde zijn ook
voorafgeigaan aan de ine denten, welke in 1926
hebfcen plaats gevonden. Door het een en
ander was blijkbaar een dusdanige dreigende
atmosfeer geschapen, dat op enkele plaatsen
verscheiden leden de P. N. I. verlieten, aan
gezien zy van de gaande zijnde act'e gevolgen
verwachtten, waarvoor zy niet aansprakelijk
wenschten te worden gesteld.
Onder deze omstandigheden zou het kort
weg gezegd onverantwoordelijk zyn geweest
indien de regeering verder in haai- houding
van waakzaam afwachten zou hebben volhard
Hier mocht niet het rsico worden geloopen
o'at de aangekondigde ongeregeldheden ook
werkelijk zouden uitbreken. Voor justieel-po-
lioneel ingrijpen was alle aanleiding ook we
gens het bestaande ernstige vermoeden, dat
reeds misdrijf was gepleegd, nl. de delicten
genoemd in de artikelen 108 en 169 van het
Wetboek van Strafrecht (respectievelijk de
aanslag ondernomen met het oogmerk om den
wettigen regeeringsvorm van Nederlandsc'n-
Ind te vernietigen of op onwettige wyze te
Veranderen en de deelneming aan een veree
niging. die tot oogmerk heeft het plegen van
misdrijven).
By zooveel betrouwbare en ernst'ge berich
ten bestond voor de Regeering geen keuze,
doch slechts bbcht. Dien beneden de hoogheid
van dezen nMcht sta^t de voorstelling gegeven
ui het weekblad „Het inheemsche volk", dat,
afgeschenen van de verdachtmaking, dat de
ïegeenng door de rechterzijde zou zyn nede-
gepleent, het optreden der regeering als een
politieke aangelegenheid voorstelt, hetgeen
De houding
In het derde deel van de verklaring zegt de
regeering, dat zy verder geen opdracht heeft
gegeven tot het uitstrekken van de huiszoe
kingen en aanhoudingen ten aanzien van
personen, die »Jet bij de P. N. L zyn aange
sloten. De regeering verklaart met zeer grooten
nadruk, dat het geenszins haar bedoeling is
geweest op te treden tegen vereen! gingen
zcoals b.v. Biedo Oetomo, Mohomodyah, Ta-
mansiswo en de Scerabajasche Studieclub, dan
wel tegen niet-Ieden van de Party Nasional
STATISTIEK VAN DE
GEREF. KERKEN OVER 1929
dar zjj
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Blauwkapel, N. Wor-
molts Nz. te Wezpp (G.).
Aangenomen: Naar Nijehaske c.a., J.
P. Snoep te St. Anna-Paxochie. Naar Slo
ten (Fr.), cand. O. Huistra te Schamegou
turn
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Mijdrecht, cand. H. B.
Visser-te Nijmegen.
GEREF. GEMEENTEN.
door en door
Het resultaat
Wat het tweede punt van de verklaring
betreft, wordt vastgesteld dat, ofschoon we
gens het korte tijdsbestek pas een deel van het
verzamelde materaal geschift en vei-werkt
tverd, en in verband met het feit, dat het hier
ten justitie-zaak geldt, aangaande de voor
loopige resultaten slechts kan worden mede
gedeeld. dat in diverse opzichten het bestaande
vermoeden reeds bevestiging heeft gevinden,
het vermoeden dus, dat aanleiding heeft gege
ven tot het optreden en dat inhield: samen
spanning, opstand alsmede deelneming aan een
vereen ging met het oogmerk misdrijven te
plegen, welk laatste delict reeds gepleegd is.
De regeering spreekt haar hooge waardeering
uit voor den arbeid, die gepresteerd is door de
beide best uurscorpsen en door de poltie, waar
door alle geled'ngen van de gemeenschap
sieh veilig weten, doch zy betreurt het ernstig,
cat op sommige p'aatseu aan den regent niet
het hem toekomende aandeel in de voorberei
ding en de uitvoering van dezen spoedmaat
regel gegeven is.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Ds. Mr. C. J. B arte 1 s, oud-directeur van
den Raad van Beheer voor de Predikantstrac-
tementen in de Ned. Herv. Kerk, bevestiging
en intrede te Lathum Zondag 26 Jan.
D s. A. M. K r a b b e, afscheid van de
Geref. Kerk te Mijdrecht Zondag 16 Fcbr. a
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST.
De heer P. G. Kunst; Theol. cand., te
Arnhem (Dijkstraat 18), ik door de Classis
Arnhem der Geref. Kerken pracparatoir ge
ëxamineerd c-n niet algemeene stemmen
beroepbaar verklaard by de Geref. Kerken i:
Nederland. Wegens voortzetting van zij:
studie kan hij zich voorloopig nog niet beroep
baar stellen. Met ingar.g van heden heeft hij
zJch voorts verbonden als hulpprediker aan de
Geref. Kerk van Deventer.
De heer D. Hoornstra, Theol. cand. te
Makkum (Kromme Sloot), is door de Classis
Bolsward der Geref. Kerken na praeparatoir
met algemeene stemmen beroepbaar
verklaard by de Geref. Kerken in ons land.
De heer G. Z e y 1, Theol. cand., te Sneek
(Oude Koemarkt 33), zal na 15 Februari a.s.
gaarne een eventueel beroep uit de Geref.
Kei ken in overweging nemen.
DE BERISPING VAN Ds. P. ZANDT.
Een lid der Ned. Herv. Gemeente te Delft
schrijft onst
Nadat door den Kcrkeraad er tot tweemaal
toe op was aangedrongen, dat door Ds. Zandt
aankondiging der collecte zou geschieden
dat door hem zelf afbreuk aan die col-
zou worden gedaan, heeft Ds. Zandt,
inpiaats van er een woord van aanbeveling
voor Armen en Kerk by te voegen, er eenige
voerden aan toegevoegd om de collecten juist
afbreuk te doen. Hy zeide namelijk: „Er zal
gecollecteerd worden. De onderdrukking der
Gereformeerden in deze gemeente is z'cht- en
tastbaar genoeg. Ik behoef verder niets meer
to zeggen."
Na het eindigen der predikatie moest de
Gemeente nog een toespraak aanhooren.
waarin Ds, Zandt mededeeling deed, hoe hij
over de Kerkelijke toestanden in Delft dacht,
waarin deze beleedigende zin voorkwam:
„dezulken die door ons als verraders zyn
uitgeworpen, enz." Hiermede was kennelijk
bedoeld eenige leden van den Kerkeraad te
lew e tsen.
Zoo min het eerste, als het tweede is door
L'<>. Zandt ontkend en dit is voor de ClassÏ3
met recht grond genoeg om Ds. Zandt «huldig
te verklaren aan verstoring van orde en rust-
Wat heeft dit nu te maken met de opmer
king in de „Banier-' van 3 Jan. j.l., waarin men
feitelijk het Classicaal Bestuur van Den Haag
beschuldigt als partijdig in deze zaak te
hebben gehandeld In de „Banier' van 8 Jan.
j.l. schrijft de redactie nogmaals om dit on
christelijk optreden van Ds. Zandt goed te
praten, dat de toegediende berisping van het
Class. Bestuur wijst in de richting van het
gaarne zien verdwijnen van Ds. Zandt van de
kansels in de Hervormde Kerk. Jammer, dat
de redacteur zulk een prikkelende en ergernis-
ge rende predikatie van Ds. Zandt nimmer heeft
bijgewoond. Ik kan moeilijk gelooven, dat hy
dan nog meer lust zou gevoelen, om daar meer
vaa te hooren of voor te ple'ten. Wat mij be
treft, ik ben ervan overtuigd, dat onze Geref.
vaderen ten sterkste tegen een dergelijk
optreden als door Ds. Zandt zouden hebben
geprotesteerd. Zij zouden dit in geen enk
leeraar hebben verdragen, omdat dit een vi
wcesten der Gemeente beteekent en geheel
stryd met de roeping van den Evangelie-
Ieder liefhebber der Geref. waarheid
zal het toch moeten betreuren, dat sommige
ijveraars in plaats van met geestelijke wape-
n.l. het Woord Gods, te strijden, zich
bedienen van vleeschelyke wapenen, waarmede
harten der tegenstanders nimmer kunnen
orden overwonnen."
DE SCHEURING TE DE LEEK.
Omtrent de scheuring in de Geref. Kerk te
De Leek, meldt men ons nader, dat de groep
15 gezinnen, die reeds meer dan 12 jaar
in oppositie heeft geleefd, d e reeds vele
len baar kwesties aanhangig zag gemaakt
by de Classicale Vergaderingen en de Parti
culiere Synodes, de (Doleerende) Geref. Kerk
thans definitief heeft opgericht, los
erband met eenige andere Kerk. De vyf
Kerkeraadsleden zijn door het oudste lid, de
heer W. Westerbrnk te Tolbert, in hun ambt
bevestigd.
Des Zondags worden nu twee godsdienst
oefeningen gehonden. 's Morgens gaat eer
der ouderl. voor, 's middags het hoofd der
Chr. School, de heer M. Duiterwinkel. Door
laatstgenoemde worden in de week ook de
catechisaties gegeven.
HOLLANDSCHE GEMEENTE TE
DUISBURG.
De arbeid, die vanwege de Ned. Herv.
Kerk al meer dan 25 jaar verricht wordt
het belang van de geestelijke en stoffelijke
behoeften der Nederlaudsche arbeiders en
schippers te Duisburg en omgeving, onder
ging een belangrijke uitbreiding, door de
benoeming van den heer K. Roos als tw e-
den evangelist en de aanstelling van mej.
C. J. A. Sleegers als wijkverpleegster J.l
Zondagmorgen werden beiden in hun
dienstwerk kerkelijk bevestigd.
KERK EN SPORT.
In Sigtuna (Zweden), thans een centrum van
opvoedkunde en wetenschap, zullen vertegen
woordigers van de Kerk en van de Sportbon
den een conferentie houden om de verhouding
van Kerk en sport onder oogen te zien en zoo
mogelijk te komen tot de stichting van een
orgaan van samenwerking tusschen be'den. Het;
Hbl." meldt verder, dat de kroonprins van
Zweden en de Luthersche aartsbisschop van
Uppsala, Dr. Nathan Söderblom, de conferen
tie zullen by wonen.
Door 129 Kerken rijn uitgebracht 274 be-
roepen, waarvan 152 op 95 predikanten en
122 op 44 candidaten, terwijl drie candida-
tcn een benoeming als hulpprediker aanna-
In 1928 brachten 168 een beroep of meer
dere beroepen uit, waarvan 219 op 133 pre
dikanten en 173 op 53 candidaten werden
uitgebracht.
't .-Vantal roepende Kerken is dusriameliik
sterk verminderd.
Waren eenige Jaren lang ongeveer hoi
dard Kerken in staat het beroepingswer
ter hand to nemen, thans is dit aantal g'
daald tot ongeveer 60. Vooral is deze vc
mindering tc danken aan 't groote getal
cand-'daten, die dit jaar verhonden werden
aan hun eerste gemeente. Do eerste ja
val deze stroom aanhouden, zoodat het
tal vacante gemeenten z'cnderoogen kleiner
wordt.
Gemeenten, die in staat zijn een bero<
uit te brengen, vinden we in Groningen 9,
Friesland 9, Drente 7, Overijssel 5, Gelder
land 4, Utrecht 3. Noord-IIolland 5, Zuid
Holland 9, Noord-Brabant 3 en Zeeland 8.
Er zijn meer vacante Kerken, maar die zijn
zoo zwak; dat ze er niet aan denken kun
nen het tractement voor een D. d. W. te
kunnen oplhrejigen. Sommigen harer zou
den gecombineerd kunnen beroepen, met
steun van de. classis. Maar dc Kerken v
onderscheidene classes ziin door anrb
verplichtingen o.a. Art. XIII en Zending
reeds zoo bezwaard, rlat voor hulpbeh.
vende Kerken do collecten of bijdraigen niet
zoo kunnen opgevoerd worden, dat hier
moe de zwakke kerkjes op den duur zou
den gehaat zijn.
Vooral de malaise onzer dagen dringt vele
kleine gemeenten de grootste voorzichtig
heid -n dezen te betrachten.
Daarentegen staat het verheugend feit.
dat groote stadskerken wegens den grooten
aanwas van bevolking, hesluiten het aan
tal predikanten uit te breiden, zoo b.v. Gro
ningen. Helder. Scheveningcn, Katendrechl,
Riiswijk-Den Haag.
Van de 05 D. d. W. vereenigden 63 op zfch
één beroep, 16 twee, 11 drie, 3 vier, 1 vijf en
1 seven beroepenvan dc ii candidaten
kregen 15 één beroep, 11 twee, 5 drie, 5 vi
4 vijf, 1 zes, 2 zeven en 1 tien beroepen.
Voor de thans ru-m zestig roepende Kerken
zijn beschikbaar 25 candidaten.
Tegenover 't getal van 19 D. d. W., d'!e cf
emeriti werden öf overleden, staat een aan
tal van 60 dit jaar ingeschreven studenten
Het totale aantal studenten bedraagt aan
de Theol. School 167. aan de Theol. Facul
teit der Vrije Universiteit 259, van wie
gen reeds cand.-examen afgelegd hebben óf
zelfs in de gemeente werkzaam zijn.
D't jaar slaagden ongeveer 50 voor hel
cand.-ex. en werden, na afgelegd praepara
toir toegelaten te staan naar het ambt
van D. d. Woords. De eerstkomende jaren zal
dit getal eerder klimmen dan dalen. Iaat
ons het begrooten op gemiddeld 50, dan ver
mindert jaarlijks 't aantal vacatures met
ongeveer 25. wanneer wé rekenen, dat even
eens 25 óf emeriti worden óf sterven.
Deze berekening is feilbaar. Maar .het
staat toch vast dat in onderscheiding van de
Hei-v. Kerk, waar do vacature's vermeerde
ren, in de Geref. Kerken de mogelijkheid
bestaat dat binnen afzienbaren tijd de ge-
meeriten, die -maar eenigszins beroepen kun
nen, 't zij gecombineerd, 't zij met fiiiaiv
cieelen steun der classi s, in het bezit zyn
van een eigen Dienaar des Woords.
Tot de predikanten huiten vasten dienst
behoort nog Ds. J. Bakkér te Soestdiik.
blad van
„ONS KERKGEZANG".
heer J. Kruithof, oud-ihoofd der
Dr. A. Kuyperschool te Rotterdam, die vroe
it eons een aciueeie JveraeiijKe orocnu-
er „Kernsplitsing" het hein uéed zien,
neett nu oy uen uitgever J. H. Kok te Kam
pen ecu ander gesohntt doen uitgeven,-
eveneens over een Kemelijk onderwérp, dat
thans weer aan de orae gekomen is: „Ons
Kerkgezang".
De soil nj ver bedoelt er niet de huidige
Psalmberijming, ue zangwijze oi den zang
maat mee, tot welke veronuerstelling de ti
tel ruiipte laat en waaróver ook meeiuialen
geredeneerd en gecritiseerd is, b.v. als aan
gedrongen werd op zuiveruer berijming van
enkele rsalmen, oi op nieuwe, beier passen
de melodien voor sommige Fsamjen of op
net ryUimisch zingen der Psalmen. Hij be
oogt echter te verlevendigen de behoefte aan,
to weerleggen de beweringen tegen en te
versterken net pleidooi vóór uitbreiding van
liet aantal Gezangen, dat in de Gereformeer
de kerken gebruikt wordt- Dezer dagen is
een rapport verschenen, bestemd voor de
a.s. Generale Synode van genoemde Kerken,
dat tevens over deze zaak handélt We heb
ben daar reeds medeuecJing van gedaan.
Het onderwerp komt op die- Synode
aan de orde. Het geschift is dus volkomen
„up to date". De senrijver kon moeilijk een
nog meer gesehikten tijd kiezen.
Het motto (i's. 96 la), dat de heer Kruit
hof op het titelblad deed afdrukken, durven
we niet geëigend te achten specifiek voor
de zaak die hij bepleit. Maar de strekking
van zijn geschrift heeit onze sympathie. Die
deze rubriek reeds jaren volgen, kunnen dat
verstaan.
Meermalen is gezegd, ook op Generale Sy
noden, dat de Gerei. Kerken met rijp zijn
voor uitbreiding van haar klein Gezangen
bundeltje. W;oordvoerders op die Synoden
hebben wel verklaard, persoonlijk zeer voor
toevoeging van enkele nieuwe Gezangen te
zijn, ook overtuigd te zijn van de wensche-
Jijkiheicl ervan, maar met het oog. op het
„niet rijp zijn" stemden ze tegen. Opmerke
lijk evenwel is, dat door hen toch maar
ruig gedaan is om de Geref. Kerken voor hun
ertuiging rijp te maken., 't Bleef door
gaans bij de ter Synode afgelegde verkla
ring. Soms doet dit wel eens denken, dat
zulke voorstanders de „risico" van het „njp-
maken" liever anderen gunnen.
De heer Kruithof „waagt" er zich aan. Hij
geeft vooraf wat historie en bespreekt daar
na de vroeger ten berde gebrachte argu
menten vóór en tegen. Als de tegenstanders
van ..meer Gezangen" rustig en zoo objectief
mogelijk kennis nemen van wat de senrij
ver tegen hun bedenkingen aanvoert, zullen
zij hun standpunt goeddeels dienen te her
zien. 't Is hier niét de plaats elk argument
„pro" van den schrijver te wegen of te toet
sen. Maar wel willen we zeggen, bijna steeds
ons in zijn betoog te kunnen vinden. Zijn
pleidooi is doorgaans rustig en overtuigend
En we wekken velen' op van dit geschrift
kennis te nemen, met name hen die tot de
Geref. Kerken behooren. De Gemeente des
Nieuwen Testaments houde zich in haar
kerkgezang niet uitsluitend aan de beds?
ling des Ouden Verbonrls. De nu S3-jarige
Prof. Lindeboom heeit meermalen met groo-
rarmte de Geref. Kerken in deze 2hik
zelfs op haar „plicht" gewezen. De heer
Kruithof volgt in zijn geschrift hetzelfde
poor. Beoogend het „welwezen" van het
Kerkelijk leven.
DE JODEN EN JEZUS- KRUISIGING.
Op Woensdag 15 Januari a.s, des avonds te
8 ure, zal in gebouw „De Eendracht", Goud-
sóheweg 130-132 te Rotterdam een bijeen
komst worden gehouden naar aanleiding van
de Joodsche Vereeniging in Amerika, dror den
jurist Salomon Swaydler opgericht. Ds. J.
Rottenberg zal spreken over de vraag: „Zyn
v ij, Joden, schuldig aan de kruisiging van
Christus?" en de heer Ph. Trostianetzky over
de vraag: „Wat zegt Christus zelf daarvan?'-
Eeide sprekers zijn zendeling onder Israël
vanwege de Ned. Vereenigng voor Zending
onder Israël, genaamd „Eiim" te Rotterdam.
DE GELOOFSVERVOLGING IN RUSLAND.
Omtrent den toestand der Protestantse he
„geestelijkheid" lu Rusland ontleent, het
„Hbl." eon en ander aan een on t roeren uen
uprood van het Hoofdbestuur der P.vai.g.
Vereeniging van de Gustav Adolf-Stichting
om fi-nancieelen steun voor genoemde ruen-
schen. Daarin lezen we:
„In het begin van September van dit Jaar
is in de nabijheid van Omsk, waar drie ja
ren geleden pastor Schultz op de markt op
bevel der communistische partij gefusileerd
werd thans de jonge protest, hulpprediker
John Grant gewurgd. Een andere oud-leer
ling van liet seminarie te Petrograd is we
gens den grooten toeloop van protest, boe
ren naar zijn kerk gearresteerd en voor een
jaar in de gevangenis geworpende motivee
ring van het vonnis was, dat hij niet'verhin
derd had, dat in zijn gemeente een vrouw
met een schare schoolkindoren in haar wo
ning koralen leerde". Eenige maanden gele
den moesten alle organisten en koorleiders
hun ambt neerleggen, daar zij uit den
staatsdienst zouden worden ontslagen, in
dien zij in 't vervolg nog bij de godsdienst
oefeningen meewerkten. Een ieder, die bij
een cultushandeling mee werkzaam is, wordt
op dezelfde wijze beschouwd als do cultus-
cLicnaar zelf. Voor het lot der „cultusdie
naars" schrikt bijna een leder terug".
In het nieuwe decreet, dat onlangs versche
nen is, staat In 17 te lezen: godsdienstige
vereenigingen hebben niet 't recht hulpkas
sen op tc richten, aan hare leden een mate
rieel e ondersteuning te verleenen, bijzonde
re vergaderingen voor kinderen, jonge lie
den of vrouwen to organiseeren, gebedssa
menkomsten te houden, bijbel-, literatuur-,
of hand werkbijeenkomsten to organiseeren
of zoodanige, die aan het onderwijs in den
godsdienst dienstbaar gemaakt worden, uit
stapjes te organiseeren, kindertuinen op te
richten, bibliotheken of leeszalen tc openen,
sanatoria te onderhouden, of medische hulp
te verleenen. Een „vijfjaarsprogram" i:
juist in Rusland opgesteld „tot liquidatie
van het Christendom". In dezen tijd moet
de strijd tegen den godsdienst en tegelijk de
„zuivering" van het staatsapparaat van alle
vroegere bürgelijke elementen uitgevoerd
worden.
„Op welke wijze dit geschiedt, moge uit
volgend voorbeeld blijken: de leerlingen van
de vroegere Dultsche Luthersche St. Petri-
Kerkschool, thans de 41ste arbeidersschool,,
namen eenstemmig de volgende, hun door
den staat voorgelegde resolutie aan:
.Daar wij de aanwezigheid der Luthersche
St Petri-Kerk voor het gebouw der 41e
school conform het standpunt der Sovjet-
regeering voor do jeugd als nadeolig be
schouwen en terwiil wij de anti-sociale werk
zaamhedd dezer kerk constateeren, verlan
gen wij, dat de kerk gesloten en voor cul
tureele doeleinden gebruikt zal worden".
Op den „leerlingeuraad" zal de ouderraad
en de arbeidersraad vap de wijk weldra vol
gen en aldus zal door de „stem des volks"
de kerk verdwijnen. Men wil in allen ernst
binnen vijf jaar alle kerkelijk gemeente-
leven vernietigd hebben".
In hetzelfde stuk wordt ook verteld óver
de „collectiveering" in de dorpen, naar men
weet een der motieven van de craigraito der
meerondeels Roomsoh-Katholieke, Doopsgé
•zin'dé, maar ook Luthersche boeren.
De boer wordt door allerlei middelen gc
nrest om zijn boerderij te doen opnemen in
een collectief bedrijf en zelf arbeider van dit
„collectief" te worden. Het communistisch
'o „collectieve dorp" verbiedt hem
elke hulp en dienstbetoon aan de kerk,
maakt hem deze ook onmogelijk door het
schrale existensminimum dat hem gelaten
wordt
F,en predikant in Rusland schreef on-
,Wij predikanten gelden hier als 'n onnut,
schadelijk element en zijn als zoodanig
rechtloos. Wij mogen geen leden van een
staats- of communale cpnsumvereeniging
zijn; wij hebben geen aandeel aan de open
bare staatszorg „als andere lieden", wij ziin
uitgesloten van alle burgerrechten ,wij heb
ben het veelvoudige van de gewone lasten
te dragen. Wanneer een arbeider of beamb
te in verhouding van zijn salaris tien
tot 86 kopeken maandJiuur voor één vier
kanten nieter wonin<mnnervlakte betaalt.
is een nastor verplicht onafhankelijk
n zijn inkomen voor dezelfde opnor-
kte 2 roebel 15 koneken tot 45 koneken
te betalen. Geen kind van een geesteliike
mag een hoo'-eschool bezoeken. APe gods
dienst is uit bet openbare leven uitgeban
nen: hij is in de kerken en huizen terueee-
drongen. Aan de volwassenen mogen wij in
de kerken nog ongehinderd het F.vangeWp
verkondigen, aan dc kinderen reeds niet
meer
tegen de godsdienstige opvattingen van deze
groepen.
Sommige tooneelgezelscbappen heb'k n zich
aan het bevel gehouden en atheïst sche stuk
ken opgevoerd. Ook het reizende Kinder-too-
neelgezelschap heeft het gedaan. De „Praw-
cla" aan welk hlad de Russische medewerker
van het „Handelsblad" deze gegevens ont
leent, is echter ontevreden over de resultaten
en eischt, dat de gezelschappen, die weiger
achtig zyn, gedwongen zullen worden het be
vel uit te voeren.
EEN KERKELIJK CREMATORIUM?
Met een kleine meerderheid heeft de
Berlijnsche Stad-Synode een voorstel tot
opricht'ng van een kerkelijk crematorium
aangepomen.
Dr. Fischer heeft reeds 10 December 1925 op
een vergadering van de Pruisische Algemeene
Synode gezegd, dat de oprichting van kerke-
lyke crematoria een eisch des tyds mocht
heulen. Zijn voorstel in dien geest werd slechts
met 9 stemmen meerderheid verworpen.
ZENDING.
De heer en mevrouw G. C. Storm hopen
in Januari naar hun arbeidsveld op Zuid-
Oost-Celebes terug te keeren.
l)r. en mevrouw A. NortierDuyvondak
van het Zendingsziekenhuis „Soekoon" te
Malang zijn met verlof in het vaderland
aangekomen.
Eind December zij'n de heer en mevrouw
G. H. Jansen Klomp van het Ziekenhuis te
Sonder (Minahassa) met verlof gekomen.
Een droevig afscheid. De hear H.
C- Heusdens, die voor rekem'ng van de Classis
Harderwijk der Ned. Hervormde Kerk als
zendeling-leeraar van den Geref. Zendingsbond
naar de Toradja's op Celebes werd afgevaar
digd, is Maandag j.l. per D-trein naar Genua
vertrokken. Enkele uren vóór het vertrek
stierf de vader van mevrouw Heusdens, die
woonachtig was in Rotterdam. Welk een
droevig scheiden I
GIFTEN 3N LEGATEN.
TeBarneveld ontving de Ned. Hen'. Dia
conie een legaat van f 500 uit de nalaten
schap van den heer A. Buitenhuis, onlangs
te Wekerom overleden.
Te Groningen ontving de Geref.
Kerk van mevr. Iwcma—Kooi een legaat
van f 600.
ten van vertrek, zullen niet worden gewij
zigd: echter zal de K. L. M. te Parijs alsook
de Farman in Rotterdam en Amsterdam
geen eigen organisdtic meer behouden, doch
de maatschappij Farman zal zich hiermede
té Parijs belasten, de Belgische luchtvaart
maatschappij Sabena zol evenals dit reeds
gcdiirendo rle laatste jaren geschiedde de
organisatie te Brussel en Antwerpen in han
den houden, en de K. L. M. de organisatie
te Amsterdam en te Rotterdam. Wèl behou
den de maatschappijen haar eigen vertegen
woordigers in de verschillende steden langs
dc route.
Uit Oost-Indië
AUTO IN EEN RAVIJN GESTORT.
Twee ernstig gewonden.
BANDOENG 8 Januari. (ANETA). 'dot-
Ford waarin zat de hoer Brouwer van de
onderneming Balong in het Japarashe. nót
zijn echtgenoote, en komende van Batavia,
is bij het rijden in de richting van Tom;
in het Soemedangsche, geslipt. De auto
stortte in een 12 meter .diepe ravijn. De
heer Brouwer en mevrouw werden met ge
broken ribben opgenomen in het zendings
hospitaal te Tjidenes c.n hedenmorgen zijn
zij naar het ziekenhuis in Cheribon ver
voerd. Hun toestand is tamelijk ernstig,
vooral die van mevrouw Brouwer.
AARDSCHOKKEN IN FRANKRIJK.
PARIJS, 10 Januari. Te Nantes en in de
omgeving werd Donderdagavond een lie
vige aardschok gevoeld, die eenige seconder
duurde. Door den schck die met een hevis
gerommel gepaard ging, werden in velt
huizen de meubels van hun plaats ver
schoven. In Vannes werd de schok een mi
nuut gevoeld. Vele schoorateeneji en een
balcnn werden op straat geslingerd.
Ook uit Lorient en Saint Nazaire wordt,
het waarnemen der aardschokken gemeld.
De schokken bewogen zich van den Atlan-
tischcn Oceaan in Noord-Oostelijke richting
DIEFSTAL VAN GEHEIME STUKKEN.
BATAVIA, 9 Januari. (Aneta). Naar
vernemen, zijn nog twee medeplichtigen
in de diefstalzaak der geheime stukken var
het hoofdparket, welke gedurende de huis
zoeking bij Soekarno werden aangetroffen,
gearresteerd. Het zijn de adjunct-commies
op het provinciaal kantoor Iskandar en eeu
leerling van de A.M.S., Kartono, die een
jongere broeder is van Tjipto Mangoer
Koesomo. Gebleken is, dat Iskandar de
stukken heeft overgebracht naar het huis
;an Soekarno. Beiden hebben bekentenis
Land- en Tuinbouw.
Het Utrechtsch Landbouw Genootschap zal
evenals verleden jaar zich belasten met de
distributie van céndagskuikens en jonge
hennen van bekende afstamming, en wel
van dieren welke met gunstig resultaat zijn
onderzocht op puülorum, met een legpro-
ductie van minstens 170 eieren per jaar.
(Wit-Leghpms) en minstens 150 eieren per
jaar (Barnevelders), van gemiddeld ge
wicht van 58 gram.
Dc dieren zullen worden betrokken van
het nutfokstations Birkhovcn te Amersfoort,
het hoenderpark „De Burgwal" te Wouden
berg, het hoenderpark „De Rading" te Maar
tensdijk en Huize Wilhelmina's Hof te Ben
schop.
Door gebruik te maken van deze gelegen
heid ontvangt men pluimvee met hooge pro
ductiviteit tegen matigen prijs.
FRUITTEELT IN UTRECHT.
Het Utrechtsch Landbouw Genootschap
zal in samenwerking met den A. B. T. B.
een fruitteeltcommissie in het leven roepen
en daarvoor twee personen uitnoocLigen tot
het zitting nemen in een dergelijke com-
imssic.
TUINBOUW.
Men meldt ons uit Grootebroek (N.-H.):
De omzet van de coöp. veiling alhier heeft
over 1929 bedragen f 3.259.363, tegen
f 3.997.078 over 1928. Ondanks de hoog:
bloomkoolprij-zen dus nog een nadoe lig ver
schil van f 710.000. De vroege aardappel
heeft als hoofdproduct weinig opgebracht,
wat de prijs betreft. Bovendien maken de
bu tenlandsche invoerrechten den toestar.d
ongunstiger.
Economie en Financiën.
De directie der N.V. Koq. Ned. Mij. tot
Expl. van Petroleuinbronnen in Ned.-lndië
deelt mede, dat de totale productie van ruwe
nl e van de Koninklijke Sbell-groep eu van
de maatschappijen waarbij deze groep ge-
interessnerd is, gedurende 1929 als volgt
Ned. Oost-Indië
Serawak
Egypte
Roemenië
Mexico (Corona)
Mexico (Aguila)
j Venezuela (Caribbean)
Venerucla (V. O. C.) 6.470.700 5.084.580
Trinidad 102.700 05.187
Vereenigde Staten 7.532.700 7.703.000
Argentinië 1-1.900 50.773
1929 1928
Kg. tons Kg. tons
4.746.400 3.971.045
759.700 751.092
271.500 268.461
852.400 705.854
363.300 528.979
1.698.100' 893.631
2,329.-400 2.010.759
Luchtvaart.
CONFESSIONEEUEN OP DE VELUWE.
De Confessioneele Vereeniging stichtte ge
durende het laatste halfjaar afdeelingen ir
vele Ned. Herv. Gemeenten van de Noord-
Veluwe teneinde den invloed van de Confessio
nelen in die „Bondsgcmeenten'1 te doen toe
nemen. Afdeelingen werden opgci-icht
Vaassen, Oldebroek, Harderwijk en Nykerk.
ALS PREDIKER GESCHORST.
Volgens de „Frankfurter Zeitung" heeft 't
Roomsch Katholieke episcopaat in Oostenriik
Prof. Johann Ude te Graz als pre'diker ge
schorst, hem het deelnemen aan de pol tiek.
nl. het optreden in politieke vergaderingen in
geheel Oostenrijk verboelen, en ook zijn werk
zaamheid als publicist oneler toezicht gesteld
Prof Ude is, naar men weet Christen anti-
militair'st, en zou voor „Kerk en Vrede" in
het komende voorjaar in Nederland optreden
Reeds gedurende den oorlog heeft hii van dezo
gezindheid doen blijken. Hij is nu in conflict-
geraakt met de Chr.-Sociale party, d e onder
leiding staat van mgr. Seipel, hetgeen de
bovengenoemde maatregelen heeft uitgelokt
Dé „p'r. Z." noemt hem „een diep religieuze
natuur en een moedig man".
Van particuliere zijde verneemt het ..Hbl"
dat Prof. Ude blijkens een zoo juist ontvan
gen brief van zijn hand dd. 7 Januari zijn
nlan handhaaft om in het voorjaar vcor le-
zngen naar Nederland te komen
VREESELIJKE TOESTANDEN.
De Russische Centrale voor Kunstaange-
legenheden en het Centraal Comité van den
,Bond der Goddeloozen" hebben gezamenlyk
besloten, dat voortaan alle tooneel gezel schap
nen in den loop van het seizoen ten minste
één atheïstisch (d. i. met Godloochenend:
strekking) stuk moeten opvoeren. Naar de
streken, waar Protestantsche groepen leven,
zenden zy nti tooneelschrijvers, die het leven
..sectanten" ter plaatse moeten bestudee-
en er materiaal verzamelen voor stukken
DE K. L. M. EN FARMAN.
Gaan samenwerken.
Sinds 2 jaren hebben de Fransche lucht
vaart Mij. Farman en de K. L. M. onafhanke
lijk van elkaar dezelfde route ParijsBrus
sel (Antwerpen, dat alleen door Farman en
niet door de K. L. M. werd aangedaan) Rot
terdamAmsterdam gevlogen.
De twee maatschappijen zijn thans over
eengekomen om met ingang van 1 Februari
'ot een nauwere samenwerking te geraken,
ten einde de belangen van het publiek beter
to kunnen behartigen.
Voortaan zal de dienst zóó worden inge
richt, dat paralleldiensten worden vermeden
en aldus een hooger nuttig effect wordt be
reikt.
Ook zal van 7 April af een vrachtdienst
worden ingericht, hetgeen ook aau het pas
sagiersvervoer ten goede zal komen, daar
dan geen lading meer in personen-vliegtui
gen behoeft te worden medegenomen.
De algemeene organisatie, alsook de pun-
25.141.800 22.003.411
HOUTHANDEL V. H. ALTINO Co.
In de gisteren gehouden vergadering van
aandeelhouders is het voorstel van den heer
Berahard om tot liquidatie over te gaan met
206 tegen 28 stemmen verworpen.
Rechtzaken.
HAAGSCHE RECHTBANK
Letsel door schuld.
Do waker W. J. W. uit Den Haag heeft
zich te verantwoorden gehad wegens 't ver
oorzaken van lichamelijk letsel door schuld.
Aan zijn hardhandig optreden zou het te
wijten zijn geweest, dat een schooljongen,
die in den middag van den Ssten Augustus
jl. met eenige kameraadjes aan het spelen
was bij een leeg huis op den hoek van de
Emmastraat en de Juliana van Stolberglaan,
waarbij enkelo der jongens op een muurtje
klommen, is komen te vallen, doordat hij
hem een schop met zijn voet of een duw met
zijn knie in den rug zou hebben gegeven,
tengevolge van welken val de jongen een
arm heeft gebroken.
Het O. M. eisch te f 25 boete subs. 25 da
gen hechtenis tegen den verdachte.
Mishandeling.
De bloemenkoopman H. M. de B. uit Den
Haag stond terecht wegens mishandeling.
In don nacht van 3 op 4 October jl. is er
ruzie ontstaan tusschen verdachte en den
reiziger G., toen dezo elkaar bij de woning
van den laatste ontmoetten. De ruzie is ten
slotte op een vechtpartij uitgeloopen en
daarbij heeft verdachte zijn tegenpartij met
een nagel veilt je in het rechteroog gestoken
met liet ernstige gevolg, dat het gezichtsver
mogen van dat oog verloren is gegaan.
Eisch 3 maanden gevangenisstraf tegen
dezen veiriaohte.
Uitspraken 23 Januari a.s
Propaganda October 1929-15 Januari 1930
Het blad van de lezers voor de lezers
Ondergeteekende geeft op als abonné op dit blad de(n) volgende(n)
persoon(onen) voor minstens één jaar:
AANBRENGER:
(Namen en adressen volledig Invullen).
Ondertcekening van aanbrenger:
Rrlnnlt per "'"k
kwartaal
Op te zenden aan het bureau van ons blad.
Voor de premits, waarop d« propagandisten recht hebben, verwijzen wil n*», on.
boekje. waarlD deze vermeld staan. vai
