MAANDAG 23 DECEMBER 192P TWEEDE BLAD PAG. 5
VEREEN. VOOR CHR. M.U.L.O.
'ALGEM. VERGADERING TE UTRECHT
REDE VAN
DEN HEER J. TH. R. SCHREUDER
Hedenmiddag werd te Utrecht de alge-
meene vergadering gehouden van de Ver
eeniging voor Ghr. M.U.L.O.
Na opening met gebed en lezen van LUkas
12 vs. 35 tot 4S, houdt de vooreilter, de höer
J. Th. R. Sclireuder, een rede.
Spr. concludeert, dat het bijna afgeioö-
pen jaar voor de Vereeniging een jaar vaü
rustige bloei \Vae. Het aantal leden en af-
deelingcn nam toe. Het Chr. M.U.L.O. mocht
Bich in een rustige ontwikkeling verheugen.
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Nieuwpoort (toez.), J.
Haring te Benthuizen. Te Hollandsche Veld
(Z.-Ö.), J. C. Looi-, pred. by de Evangelisatie
te Dolsward.
Bedankt: Voor Kruisland, H. P. Ste-
genga, pred. bij de Evangelisatie te Assen.
Voor WoUdridhèm, J. H. Gunning E.B.zn. te
Schoonhoven.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Ds. W. C. Posthumus Meyjes hoont
Zondag 2 Maart 1930 (des avonds te 7 uur)
j van de Ned. Héfv. Gemeente te Nijmegen
afscheid te nemen en Zondag 9 Maart d.a.v.
(des ö-Vohds te 6 uur) intrede te doen te
I Rotterdam in de. Groote Kerk, na (dek mor-
gens te 10 uür) bevestigd' te Zijn door Ds.
J. J. Creutzberg, van Hees.
D s. M. v a ii W ij k, Van Oostburg, hoopt
Zr.'lidag 2 Februari a.s. intrede by de Geref.
Kerk Van Bolnes te doen.
Ds. P. BOS.
De toestand van Ds: P. BoS, Geref. predi
kant te Stadskanaal, die reeds geruimen tijd
wegens ernstige ziekte niét voor de Gemeente
kon optreden, is thans vooruitgaande. Reeds
mag hij zich weel* naar buiten begeven,
JUBILEA.
Ds J. Runia, predikant der Geref. Kerk
te Arnemuiden, heeft ter gelegenheid van zijn
zilveren amotsfeest een gedachten srede ge
houden, sprekende óver Deut. 8:2. Hy werd
daarna toegesproken door eert der ouderlingen
en door Ds M. Vreugdenhil, van Meliskerke
die hem namens de ringcollegea een studie
werk naar kpuze aahboód. Tó&geZoilgen Werd
Psalm 121:4 en Psalm 71:12 (gewijzigd)
De Kerken vah Middelburg èn St LaUrens
waren niede vertegenwoordigd.
BEGRAFENIS-Dr. J. HANIA.
Zaterdagmiddag heeft te Geldermalsen on
der zeer groote belangstelling de begrafenis
plaats gehad van Dr. j". Hartia, in leven pre
dikant bij de Geref. Kerk aldaar.
In het sterfhuis leidde Prof. Dr. A. G< Ho
nig, van Kampen, als Vrierid dén rouwdienst,
sprekende over het slot van I Cor. 15. In hél
kerkgebouw had onderwijl éen samenkomst
plaats met dé Gemeente, waarin dö consu
lent, Ds. W. van Gelder, van Tiél, een toe
spraak hield naar aanleiding van 2 Cor.
4 5—18.
Oveieenkomstig den nadrukkelijkën wensch
van den overledene werd aan zijn groeve
mi et gesproken.
Ds. D. van der Meulen, van Wètsingc-Sau-1
word, zwager van Dr. Hania, las alleen de
Twaalf Artikelen des Geluofs.
Na de begrafenis had in de Geref. Kerk
eeli samenkomst plaats, onder leiding Van
Ds. van Gelder. Hier werd het woord ge
voerd door Ds. van Gelder, namens dë Clus^
sis ïiel der Geref. Kerken; het Tweëde-Ka-
mel-lid L. F. Duymaer van Twist, als Km
merlid voor het oude district Steenwijk, als
afgevaardigde van het Centraal Comité der
Anti-Rev. Partij en als Vriend; door Ds. W.
Brieukelaar, van Santpoort; die met Ds. 1).
Pol, van Rijsoord, de Generale Zcndib.gS-
'!fP"jat,en der Gcro/ Kerken verteBGmvo,..--
erhnuding meer echo I door ouderling W. Groen, nemolis den
)US don met4-j. cursus 1 Kvrkeraad der Geref. Kerk. van Geldefnial-
.zijn.- Gegevehs over dié verhouding ontbre- j scnl en Ds. C. IV. E. Ploos van Amstel, em.-
j ken echter. pred. te Den Dolderi, narineiis dén KèHtêraiuJ-
In verband hiermede is het ten zeerste-] dcrvGorfet,. Kerk. Vaü Steè'nwijk,W'aüf"-Dj;,
'toe te juichen, dat het bestuur van den UanfU 20 jaar gestaan heeft.
;Bond van Chr. M.U.L.O.-Scholen besloten' Ds. Van Gelder las ten besluite 2 Cor. 6
heeft, hét Onderwerp: Dë voor- en nadeelen j 110, waarna hij voOrgirig in dailkgcbdd.
van de 3-j. en de 4-j. M.Ü.L.O.-School op zijn Namens de familie dankte Rrof. Honig
e.v. algemeene vergadering in Februari voor de betodilde Belangstelling.
1930 te doen behandelen en vooraf in samen Mede aanwezig Waren deputaties Vah dc
werking met onze Vereeniging een enquête j Geref. Kerken van De Bilt en van Steenwijk
m te stellen bij de Chr. M.U.L.O.-Scholen, en de predikanten Ds. II. R. Nieborg, cm.-
welke ten doel heeft te weten tei komen, hoe pred< te Barcndrceht, \oorganger van Dr.
J. Th. R. SCHREUDER
Spr. wijst èr op, dat het wachten nog
Bteeds is op de Staatscommissie-Rutgers en
dat het herstel van de leerlingenschaal pas
in 193Ö effect van bèteekenis kan hebben.
Spr. Vraagt zich af wanneer de Regeë
ring het scheepje der M.U.L.O. salarissen
eens bèhoorlijk op de helling-zal nemen, om
de averij, nu Vijf jaar geleden opgeloopen,
behoorlijk te herstellen.
Zulk eén herstel wordt dringend noodiig.
Met eenige voorbeeldentöont spr. aan, dat
er weihig animo iö, om vën het G. L. O.
naar het M. U. L. O. over te gaali-en dat de
huidige salarisregeling een zeer ongunstige
invloed heeft op de personeelvoorzioning
der M. U, L, O.-soholen. Een gezamenlijke
actie bij de Regeering zal in de naaste toe
komst noodig zijn.
Spr. staat uitvoerig stil bij het minder
gunstig succes, hetwelk de candidate»der
Chr. M.U.L.O.-Scholen de laatste jaren heb
ben op het M.U.L.O.-examen, in vergelij
king met het succes, der Candidateh van d<5
Openbare en Neutrale Bijzondere M.U.L.O-
Scholen. Volgens spr. kan nog aan het cij-
Ifer 4*, noch aan het groote aantal kleine
Chr. M.U.L.O.-Scholen het geringere slaag
cijfer worden toegeschreven, wat nader
,wordt toegelicht.
Een andere mogelijkheid ls, dat er bij het
Chr. MiÜiLiOi na
len met 3-jarigen
de stand Van zaken bij onze scholen
aanzien van het aantal leerjaren en wat be
treft de personeelvoorziening bij vacatures.
Onzerzijds zijn de bésturen der nëütralê en
R. K. Vereeniging vóór M.U.L.O. uifgenoo-
digd een soortgelijke enquête te ronden,
die zich in beginsel hiertoe bereid hébben
.verklaard.
De Bond van Chr. M.U.L.O.-Schölen blijft
n aanzien van de onderwijsmethodiek bij
het Chr. M.U.L.O. in samenwerking met on-
ze vereeniging clilif-mt. De prijsvraag inza- o.
ke Bybelsche Geschiedenis Wordt opnieuwHarifeh te geraken tot opr'chtin* v
uitgeschreven onder uitloving van een hoo-
ger bedrag.
In vyat spr. aangestipt heeft werd tegelij
kertijd het werkprogram voor bet komende
vereenigingsjaar ontwikkeld. Moge, airlüs
besluit spr., dit deèl van onze levensroe
ping vervuld worden overeenkomstig het
woord vari Christus: „Lriat Uwe lendenen
omgord Zijn en dé kaarsen brandende".
Werkzaam en waakzaam moeten wij zijn,
als dienstknechten, die op hunnen Heer
jwachteh.
oorgartgdr
i-lania te Geldermalsen:. Ds. A. BroüWei* Jzn.
valt Zwartsluis; Ds. W. II. Bouwman, van
Herwijnen; en Ds. J. van der Leek, van Zfilt-
Bomtnel.
GRAFTEEKEN-Ds. G. BQLXESTEIN.
Te Apeldoorn en Het Loo heeft zich een
Commissie gevormdvan leerlingen en oud-
leerlingen van wijlen Ds G. Bolkenstein, ten 1
ende in samenwerking niet de Kerkelijke!
Gemeenten Apeldoorn, Katwijk, Steenwijk feil
Kerkeraad te Hilversum te antwoorden, „dat
de drang naar hereeniging met allen die staan
op den bodem van dezelfde Belijdenis, boven
bedoeld besluit deed nemen".
KERKGEBOUWEN.
Te Amersfoort is de ndeuWe Emma-
kerk aan den Ouden Soesterweg in gebruik
genomen. In de middaguren had de onthul
ling plaats van een gedenksteen en de over
dracht van de kerk dóór de Kerkvoogden
aan den Kerkeraad. Hierbij was om. aan
wezig de vertegenwoordiger van de Konin.-
gln-Moeder, Jhr. A. de Jongè van Zwijnsbef'
gen. Ook waren aanwezig het college van
B. en W., de leden van den Algemeenen Ker
keraad, het collegé van Notabelen, de gods
dienstonderwijzer, enz. Op den gedenksteen
Maan de woorden Van Psalm 96 vers 8:
„Geeft den Heere de eere 2ijnS Naams; brengt
offer en komt in Zijne voorhoven".
Bij de onthulling van den steen hield dc.
wijkpredikant, Ds. M. G. Gerritsen een toe-
Spraak. De president-kerkvoogd, de heer F.
Wesse ling, droeg het gebouw namens den
geheélen Kerkeraad over en sprak eveneens
Wóórden van dank voor de volharding en de
energie, welke aan den dag is gelegd om
dit résultaat te bereiken.
Des avonds, toen tieputaten van de Synode
het Prov. Kerkbestuur en anderen aanwezig
waren, hield Ds. K J. van den Berg eén
predikatie waarin hij nog herinnerde dat pas
5 jaren geleden 'n nieuwe kerk in het Leus-
derkwartóer werd geopend.
De heer F. Wesseling, oudste Kerkeraads-
lid, braöht namens een onbekende als Schen
king een Statenbijbel op den kansel.
Voorts spraken nog Ds. M. G. Gerritsen,
Wijkprëdikant Dr, H. E. G. van der Meerie.
namens de Synode; Ds. IC. den Hollander,
namens het Prov. Kerkbestuur; Ds. P. _C.
IJsSeling namens het Glass. Bestuur en
J. Pannebakkér, namens den Ring.
- Te Stedum werd door de Geref. Ketk
het geheel vergroóte eii Vernieuwde kerkge
bouw iri gebruik genomen. Gedurende 20
weken had de Gemeenté Vergaderd: des
morgens gesplitst in twee vergaderzalen en
des middags in het Ned. Herv. kerkgebouw.
Ds. L. ten Kate hield een toepasselijke pre
dikatie over Jesaja 66 1 en 2.
DOOPSGEZINDE GOMMUNISTEN
Eeh_ medewerker van het „Handelsblad'1
schrijft de Volgende médedeelihgen:
Eigenaardig is dat Wij in Canada nog eeh
groep Doopsgezinden Vinden, die de prac-
tische toepassing vaü het „liefde-ëommunis
me", hét léven in gemeenschap vangóede^
ren, tot op dezen dag toe, nu reeds meer
dan drie eeuwen lang, trouw gehandhaafd
hebben.
Deze groep telt maar ruim 3000 leden, die
29 gemeenten of „broederhoven" vormen.
Zij zijn oorspronkelijk v&ii Doopsgezinde
afkomst. De grondlegger der Doopsgezinde
gemeenten in de Doüaii-mötiarctne is Blau-
rock geweest, die op 25 Jantlari 1525 met
Grebel en Manz de eerste Doopsgezinde gé
meente te Zürich heeft gesticht. Zij zijn
naar men weet bloedig Vervölgó door Zwing
li eii den Raad der stad ZairiclL Manz. iè
Verdronken iri het Züricher meer en Blau-
rock werd de stad uitgegéeSeld en is laier
op den brandstapel gestorven. Hem Volgde
als leider op Jakob Huter, die in 1536 den
zelfden marteldood onderging; Naar'hem
heeten zijn volgelingen de Hutêfséhö Doops
gezinden. Hiiri 'kenmerken wareli het weer
loosheidsbegirisel en het Jiefdecommunismc.
Zij Woonden en Werkten in liüishabans of
broederhuizen, did ruimte boden voor 300^-
600 personen én waarin zich niet. enkel,
we rik plaatsen, maar oók- sehölcn - en gieken
huizen .bevonden.,
De Doopsgezinden in de Donaulanden zijn
later door dé Jézuïten ttict geweld gedwon
gen weer Roomsch Katholiek 'e wórden.
Eeli klein getal Hongaren wist te ontkomen
naar Rusland, Daar troffen zij in Zuid-Rus
land, in de Óekraine geloofsgenoötên aan.
dié uit Pruisen en Polen naar Rusland uit
geweken waren. Dezö Duitschfe; niaar van
oorsprong Nedèrlandsché Doopsgezinden,
Zooals bleek Uit hun namen Wiebc, ICöop
Durlc, Tet, Jansen, Klaassen, Idzerda, hiel
den zich aan het priVaat. bezit. Een hunner
leidërs. Johan Cornies, heeft hèt zelfs to'.
groot-grondbezitter gebracht Cn werd een
bijzondere vriend van Tsaar Alexander I,
die hem in lS2o öp. zijri landgoed bezocht
en Van Nicolaas I. Comics beschouwde het
PRINSES JULIANA TE AMSTERDAM
OVERGANG TOT ESN ANDEREN
LEVENSTAAX.
Dr. K. F. Proost, predikant der Ned. Her
vormde Gémeenfe ie ZAvOlle, benoemd tot
directeur van „Ons IlUiS" te Rotterdam,
heeft deze benoeming aanvaard.
DRANG NAAR HEREENIGING.
Te Hi 1 versum werd door den Kerkeraad
der Geref. Kerk in Hersteld VeVbarid Dr J. j
H. .Gunning J.IIzn emeritus-predikant der Ned j
Hervormde Kerk, uitgenoodigd in de bediening
dés Woords voor te gaan, aan welke uitnoó-
diguig gevolg werd gegeven. Óp een vraag
van d'e Geref. Kerk in I-I.V. te Oosterend naar
de motieven van die uitnoodig ng, besloot de
steldé ëót regel, dat er in de kolonie altijd
een groot stuk gemeenschappelijk gröndbe
zit moest blijven.
De uit Hongarije overgekomen Doopsge
zinden hebben zich gedeeltelijk bij dit stand
punt aangesloten. Er blééf evenwel ook een
deel zuiver trouw aan het liefdecommünis-
rnó. Van hen zijn er na de invoering "van
den algemèencn pofsconlijkeu dienstplicht
iri Rusland in 1S74 zeer velen naar Ame
rika Verhuisd. Toen Amerika aan den we-
reldoörlög tleelnftm ert hürirife zonen voor
den militairen dienst oprióp. zijri Zij- uitge
Weken naar Canada. Zoo zijn zij na een
„trekken" Van drie en een halve éeüw te
rechtgekomen in Canada orri daar den hei
den beginselen van Jakob Huter gestand
te doen.
EVANGELISATIE
Tè N a al d w ij k is in een vergadering van
afgevaardigden van ËVangelisaitie-Cotóm ssïes
en Kerkeraden van Geref. Kerken voorloopig
Van de helling der Nederl. Scheepsbouw-
dagmiddag met goed gevolg te water gela
Aldegoride". De stapelloop
laaischappij te Amsterdam werd Za
tén het nieuwe mailschip „Marnix van
erricht door Prinses Juliana.
besloten tot de vorming van een kring van
Evangelisatie Comniisfeies in het Westland.
Een voorloopig samengesteld reglement zal
aèn de Commissie én de Kerkeraden worden
toegezonden. In Maart 1930 wordt opnieuw
vérgaderd.
ZENDING.
Ds A. Pos, Gèref. missionair predikant te
Djódjrikarta, is voorgedragen ter benoeming
tot docent aan de Opleidingsschool te Djokja
in de vacature ontstaan door de repatrieeririg
van Ds D. Bakker. Bovendien s zijn arbeid
Zoodanig uitgebreid, dat aan den Kerkeraad
van Amsterdam die hem uitzond, is geadvi
seerd tot de beroeping van een tweeden Miss.
predikant over te gaan.
HERDENKING.
Uit Pasoeroean (Ned.-Tndië) Wordl
gémeld: Op plechtige wijze ':s alhier het
100-iarig béstaèn van de Protestant.Schc
Ke-rk té Pasoci-oean (gevierd. Onder de aan
wezigen bij de plechtigheid bevonden zich
de Resident, en vslfi helangstfellëridon. Dp
gevel van het kerkgëboüW was geïlUumi-
neetd. Ds. Th. J. II. Steenbpek sprak de
hef-denkingsredé tiit, waarin hij ten slotm
den aanwerigen het voorbeeld van gods
vrucht onzer Drötëstantsche LandSvohsfcin
vóórhield.
GIFTEN EN LEGATEN.
Té Utrecht heeft mei. B f 2000 aan de
.Geref. Kerk aldaar en f 20C0 aah het Geref.
■Zcridingshospitaal te Poerwoi-edjo venndakt.
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT
f. I r. j. W. T h i r r y, benoemd hoog-
lëërnar in de Waterbouwkunde, hoopt zijn
ambt te aanvaarden op Doridérdag 16 Jdn. 1930'
GEREF. GYMNASIUM TE AMSTERDAM.
Vobr den bouw Van een nieiiw gymna-
DE EERSTE SCHAATSENRIJDERS
Rëttus j6amruag is op veröohniëiide
MIDDELBAAR ONDERWIJS.
GF.ÈN NEUTRAAL M. o.
Iri de „Vakbeweging'', het tijdschrift van het
Nèd. Vakverbond, pleit zekere heer W. Brni-
ir de benoeming van meer soc'aa'-de
mocraten in verschillende openbare betrekkin
gen. Er moeten ook meer sociaal-demncrati-
sohé leeraren komen bij het Openbaar Middel
baar Ondérwyè. „Wie zelf ervaren heeft'', zoo
schrijft hij, „welke geestelnke mskg bet M;d-
Ondenvijs beeft, wie als arbeiderskind
als ik het geluk had M. O. te ontvangen en dan
kennismaakte met de raza avis, een leeraar
met blijkbaar Socialistische neigingen, die
Staathuishoudkunde doceerde, die pas lean op
iatéren leeftijd gekomen bevroeden, welk een
geweldge invloed van de leeraren Uitgaat op
gemoed, denken en idealen der aah zijn zórg
toevertrouwde rijneve jeugd".
Door het weekblad „Patrimonium" wordt
riöar aanleiding Vari het bovenstaande de vol
gende juiste opmerking gemaakt:
,jWii zullen dit laatste zeker niet tegenspre
ken. Ook nemen wij het dien leeraar in de
Staathuishoudkunde géén oogenblik kwalijk,
dat hij zijn socialistische opvattingen n'et heeft
kurtnen verbergen. Maar men kome dan cok
niet langer met de voorstelling dat het Openba
re Middelbare Onderwijs neutraal'- zou ziin.
Niét alleen leeral-en iri de Staathui houdkun'de
kuiinen hun principifeele öVeïtiiiglrig tiiet ver
bergen I"
LAGER ONDERWIJS
ONDÈRWIJZERSBENOEMINGEN.
Ërmelo (I-Ierv. School, hoofd E. Sori-
nenberg), H. de Graaf te Baarn (Kon.
wilh.school). Als ond. met hoofdakte. Aang.
BeerzerVeld (Herv. School, hoofd A.
Wapenaar), P. Brouwer te Rotterdam.
Ah juni, méj. R. F. Harms té Dokkum.
Voor nutti- handw.
Onderden dam (Geref. Schooi), C. G.
Terpstra te MIddelstum. Ing. 1 Jan.
L i n t e 1 o (Chr. Nat School, hoofd W.
Ilillen)J. NV. Groeneveld te Doetinchem.
LEERAREN IN SCHOONSCHRIJVEN.
I De Ned. Vereeniging van Leer-
a r en in het S" c h o o n s c h r ij v e n, geves-
iïgd te Utrecht, heeft dezer dagen een alge-
meene ledenvergadering gehouden. Op deze
a ergadering is een lezing gehouden door den
lieer H. J. Schiitz, te Utrecht, met als onder-
u erp „Het reclameschrift".
VOOR BIJZONDER ONDERWIJS.
Te Den Haa g hebben bij den Kerkeraad
:t Nëd. Israël. Gemeente eenige leden van
n Kerkeraad het voorstel ingediend een
'inoriepoS! op de begrooting uit te trekken
i it stichting vari een Joodsche Bijzondere
School, waarvoor een Commissie de plannen
1 zal onderzoeken.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
'Springende
Handen
Doe het dit jaar beter dan den vorigen
winter. Zorg dat ge een pot Akkers
Kloosterbalscm m huls hebt. en bescherm
UvU huid tegen inwerking van koude en
vochr. door haar iederen avond voor het
naar bed gaan. in te smeren mél Akker'» J
Klcosterhalsem J
„Gsen goud
zoo goed"
NIEUWE CHR. SCHOLEN.
Te Haarlem is met eenige plechtigheid
de /Eneas Mackay-School, Bijzondere School
voor Lager Onderwijs op Gereformeerden
grondslag, nabij de Zomerkade, officieel in
gebruik genomen.
NEUTRAAL BIJZONDER ONDERWIJS.
Onder voorzitterschap van den heer N.
Broekhuysen is te Utrecht een algemeene
vergadering gehoüden van don Bond van
Scholen voor Neutraal Bijzonder Onderwijs
in Nederland.
Nadat de heer C. L. Tondu, inspecteur van
het lager Onderwijs, welkom was geheeter.
hield Dr G. J. Nicuwenhuis een lezing over
„Het-taalonderwijs".
Over deze lezing werd levendig vah ge
dachten gewisseld.
Verder hebben de lie eren P. Bakkum en
L. vari L'-er een en ander van hun bezoek
aan de Engelsche Dalton-scholen en over de
stahd van het gebruik van het blokschrift
in Engeland verteld.
Ooi; de heer K. Brants, van Haarlem,
hoofd-inspecteur van het I.agcr Onderwijs,
heeft deze vej'gadering bijgcw ootid.
EXAMENS.
do heer D. OoS-
EXAMEUS-STAATSINRlCHTING.
21 Dcc. M. O. Akte IC
Tcsl. beide cand nl.
aafe èn dó lieer J. M.
dé heer M. -
Wetenschap.
VOOR-HISTORISOHB VONDST.
Bij Rathenow in de buurt van Halle zijn
fvvfee praehistorische graveri ohtdékt. Er
werd o-a. een dubbeigraf gevonden, dat naar
schatting 1500 jaar oud rnoet zijn. In het
oene graf werden beenderen en een steeneik
bijl, in het tweede twee rijk versierde aar
den vaten gevonden. Ook werd een urneu-
koi'khof gevonden, waarvan de oudste ur-
neh 3009 jaar oud moeten zijn. Tot nu toe
zijh 150 urnen niet asch van lijken en ver-
st-lieidcne uit brons en ijzer vervaardigde
sieraden gevonden.
G. M. BUSMANN
bij Koiiinkl. Besluit is aan den Directeur
het Postkan:oor to Rotterdam met 'ingaii
van 1 April 1030, op zijn verzoek eervol on.
sldg verleend. Wij geven hierbij een foto van
den Directeur den heer G. M. Busmann,
UIT HET SOCIALE LEVEN
WERKVERSCHAFFING
Evenals het vorige ja At zu len de door het
rijk gesubsidieerde werkverschaffingen, waar
bij de tewerkgestelden de geheele week van
huis zyn en in barakken of boerderijen zijn
ondergebracht, gedu-ende de weten, waarin
de Kerstdagen en Nieuwjaarsdag vallen, wor
den stopgezet; Aan deze arbeiders zal éen vet-
goèdifig van f 9 per week worden toegekend.
Aan alle overige tewerkgestelden wordt
voor den Eersten en de Tweede Kerstdag en
den Nieuwjaarsdag een verhooging van f 1.50
ver dag gegeven. Deze vergoedingen zullen al
leen worden verstrekt, indien de werkverschaf-
f'tgen Hiet tengevolge van vorst öf tneeuw
zyn stopgezet.
DE TRICOTAGE NIJVERHEID IN 1928.
Een vorige weck gaven wij een overzicht
van den toestand in de katoen- en wolnij-
verheid in 1928.
Blijkens de mededeelingen van het Cen
traal Bureau voor dé Statistiek, oftitrent
den toestand der Tr cot-industrie in ons
land, is over 't algemeen voor 1928 een voor
uitgang te constateeren.
Dit blijkt wel uit onderstaand overzicht
betrekking hebbende op de bedrijven mét
40 öf meer werkrachten.
Aantal ondernemingen 1924 24, 1925 25^
1926 15, 1927 27, 1928 28.
Verbr. garens (X 1 mïilioen K.G.) 1924
2J2, 1925 2.4, 1926 2.7. 1927 3.2, 1928 3.5.
Productie (X f 1-000.000) 1924 12.5, 1925
12.7, 1926 12,8, 1927 14.6, 1928 16.4.
Export (X I 1.000.000) 1924 2.9, 1925 2.7,
1926 3.0, 1927 3.1. 1928 3 2.
Personeel op 15 September (X 1-000) 1924
3.7, 1925 3.7, 1926 4.1, 1927 4.7, 1928 5.0.
Priölarr venm. der krachtwerlituigen op
31 Dec. (X 1-000 P.IC) 1924 1.9, 1925 1.9, 1923
2.1. 1927 2.3, 1928 2.4.
Bovenstaande cijfers hebben betrekking
op de fabrieken Van gebreide- en tricotgoe
deren, voor zoover ze 40 of meer arbeiders
iri dienst hadden; voorts izijn uigezonderd
de ondebnemingen, die ui tsluitend kousen
efi sokkèn vervaardigen.
2ooals Uit de cijfers blijkt, valt voor 192S
over het algemeen een vooruitgang ten op
zichte van 1927 en voorgaande jaren te coit-
stateeren; daaraan zij toegevoegd, dat in
192S de waarde der productie voor het eerst
hooger was dan in het tópjaar 1922.
Voor uitgebreider gegevens raadplege men
de betreffende publl caties in de elfde afle
vering van het Maandschrift van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek.
EEN BEDRIJFSVEREENIGING.
Vrijdag 20 December kwam het tot defi
nitieve oprichting van een volwaardige Bn-
drijfsvèreenigimg voor de Textielbedrijven
tot uitvoering der Ziektewet.
Partijen zijn e-enerzijds de R.-K. Werkge
versvereniging in de Textielnijverheid en
de Vereen, van Tilburgsche wollenstoffen-
fabrikanten en anderzijds de Katholieke,
Christelijke en Moderne textfclariheiders-
bonden.
Éen bestuur werd gekozen, bestaande uit
vertegenwoordigers der verschillende in dé
zen samenwerkende organisaties.
Statuten en reglementen voor de Bedrijfs
vereniging werden goedgekeurd, een direc
tie.-gekozen en, besloten tot afinsluiting bij
de Federatie van Bedrijfsvereniging'.
Goedkeuring zal worden gevraagd orri als
Bedrijfsvereniging in dén zin der Ziektewet
te worden erkend.
Nijverheid.
ONZICHTEARE OOGEN WAKEN TIJDENS
HET TRANSPORT VAN AUTO'S
De aütotnobiel-industrie, staande in het
teeken Van publieke belangstelling, ken
merkt zich door een steeds grootere vervol
making harer outillage. Zoo werd onlangs
door de Oakland Motor Car Cémpany een
nieuw instrument In gébruik genomen, de
„joltograaf", waaraan de seismograaf 't
delicate instrument, dat aardbevingen regis
treert tfen grondslag ligt.
De joltograaf teekeiit automatisch alle
schommelingen en schokken aah, waaraan
een auto tijdens hot transport per trein is
blootgoeteld en komt zoodoende zoowel den
fabrikant van den wagon als den afnemers
ten goede. Immers kan de constructeur aan
de hand van verkregen grafische voorstol
ling vaststellen, of er bij het veêvdei' exces
sen hebben plaats gehad en maatregelen
nemen om die te voorkomen.
De Oakland Motor Car Company, die met
den joltograaf óp't oogenblik serialize proe^
ven neemt, is voornemens zich hiervan bij
het transport per spoor van Oakland en Pon
tile Sixes op uitgebreide schaal te bedienen.
H"t instrument, opgesteld in den goederen
wagen. is betrekkelijk eenvoudig. De gra
fiek bestaande uit een dunne, gegolfde lijn,
die getrokken jwordt op een langzaam ro-
'eerende rol papier, voortbewogen door een
samenstel van raderen en veertjes. Alle
overmatige schokken of stootén, tijdens het
transport veroorzaakt worden door de gra
fiek getrouwelijk weergegeven. De lijn ver'
tóónt evenals die, welke de Seismograaf op-
teekent, hij buitengewoon hevige schokken
een plotselinge afwijking van den norm.
Zelfs Worden uur en minuut, op welke
ernstige afwijkingen ziéh Voordeden, dopi* do
joltograaf geregistreerd, waardoor de afdeö-
lirig eVrvoer der Oakland Motor Car Com
pany in staat is de betrokken spoorweg
maatschappij ter verantwoording te roepen.
De Oakland Comnanv hoopt langs dezen
weg, in samenwerking met de snoorwegen,
beschadiging tijdens liet transport van ahto-
mohielen. tot een minimum te beperken en
op deze wiizë haar a-fnehierS de grootst mo
gelijke voldoening to geven.
Uit Oost-lndie.
TELEFOONDIENST JAVA—BUITSCHLAND
BANDOENG 21 December. (Aneta). Wij
vernemen dat de opelibare telefoondienst Java
Duitseiilarid Maandagm'ddag 23 December te
half vier wordt geopend. Dan zal in de studio
van den telegraafdienst de directeur der gou
vernement sbedrij ven, Ir. de Jongh, den dienst
o* enen. De gesprdi ken duren tot half zes nam.
ROEKELOOZE CHAUFFEUR.
MEDAN, 21 Dec. (Aneta). Do ,J>eli Cou
rant" meldt, dat een taxi in volle vaart
tegen een osseliar s opgereden De inzit
tenden van de taxi, de assistent van do
onderneming, de heer Wachter en diens
echtgonoote zijn prnstig gewond en over
gebracht naar hot hospitaal op Tandjong
Kassau. Dc chauffeur is aangehouden. Hij
bleek niet in het bezit van een r bewijs te
zijn. Hij heeft onvoorzichtig en roekcloóf
gereden. Zijn achterriem wetkte niet. "Bij
onderzoek blëék dat deze met eon ijzer
draadje bij eik aar was gebopden.
