[D Nog vóór de
Feestdagen kunt tl
een blauw of zwart
Costuum hebben
VRIJDAG 20 DECEMBER 1929
EEN FANTASTISCHE
GESCHIEDENIS
VOOR DE ROTTERDAMSCHE
RECHTBANK BEHANDELD
Jay behandeld.
_'oardoor een Rotterdai
«Un bfworen 10.090 ln handen van dezen dr.
Jay achter te laten.
Dr. Jay Is slechts een aangenomen naam. In
werkelUkheld ls deze de 66-jarige E. A. J. H|j
Ja volrens de rol „zonder beroep" doch. als dr
president h>
de JavaChinaJapi
De dagvaarding
Tn de Ha.gvaM.r&ing wordt verdachte ten laste
gelegd, dat hü op verschillende tödstlppen in
1929 G. F. V. on K. W. K.. althans een hunner,
heeft bewogen tot de afgifte van geldswaardi
ge bedragen, tezamen bedragende f 30<\ door
opzettelijk, listiglijk, bedrtegeltjk in strijd met
de waarheid aan hen te vertellen, dat Ml was
dokter Jay. een Bngelsche dokter, dat hö af
stamde van een Engelschen vader en een Fran-
•ehe moeder, beiden behoorende tot don hoo-
gen adel. dat hü den wereldoorlog had meege
maakt als legerarts In het Canadeesche leger,
dat hö te Oxford gestudeerd had In de medi
cijnen en daar zjjn dokterspraetb'k had gehad;
dat hö in 1928 in Holland was gekomen dat hli
toen circa 3009 bö zich had. dat hö door op
lichting zonder middelen was. dat, nadat K.
een Idee had geopperd om te trachten op ande
re wöze dan tot dusver geschiedde drukwerk te
maken hö tevens dokter In de chemie was;
dat hö de idee van K. chemiseh tot oplossing
zou trachten te brengen; dat hö als dokter de
Hoodlge preparaten kon koopen: dat hö den weg
tot oplossing had gevonden; dat hü daartoe
nieuwe preparaten noodlg had on een laborato
rium. dat de uitvinding liefst ln Amerika ver
kocht moest worden: dat htl de kosten daartoe
zou betalen met ztJn geld uit Amerika, dat hti
aldaar een assurantie had gesloten wnar hü
voorschot op zou kunnen krUgen ten bedrage
van circa 10.009 dollar; dat hü een oom In Lon
den had. een zekeren Lord Cromer, die veront
waardigd was dat hü met die «'tvindlng naar
Amerika zou gaan; dat die oom oud-presldent-
eommissaris was van de Uldlandbank. daarhü
Ilstiglök bedrieglijk toonende een opzettelijk,
listiglijk. bedrlegltJk in strlid met de
opgemaakten bri<
Lord Crc
selfs million
rolgeni
,-irdaehte. ln Londoi
boratorium had ingericht, dat hü geheime
derhandelingen voerde over den verkoop
ultvlndlnsr met de dl"
van de Uidlanbank ir
i dat
Londen, welke daar
op 100.009 pond en 25.000 pond voor de persoon-
liivi» assistentie van verdachte, zulks terwül hü
t-lkenmaie naar Londen ging. het danrbü doen
de voorkomen, of -'zen deed voor den
verkoon van die ultvlni"
■et getuigenverhoor.
Diepenhorst
hnd eens een
van verdneh-
kent verdachte van 1918 af. Getuig,
geval betreffende onlicht'ng. waa'
te beschuldigd werd. onderzocht.
van oplichting niets gebleken In
„„t ~n verklaring van een kapitein, dnt ver
dachte als scheepsarts heeft gevaren op een
"Sïet O. M.: Mekkagangers zijn sterk, zij ster-
e^rêherc'.aeur J. J. Slleker heeft bi) verdaeb-
"..ntal koffers ln beslag genomen. Bij
paspaort, dat op rerjsch-
zljn papieren was een p.spaort, da.
U'fl CigOA l'*e ntOTt0;
chte kennis ge-
imde zich dokter
i zün in Oxford.
Omtrent de uitvinding zegt getuige, dat het
Idee geopperd is door K. Getuige wilde van de-
uitvinding
i het denkbeeld.
;vlnding wel fin
needs
;en lal
ten. H
Zijn oom.
Midlank Bar
i dien
waarin gezegd werd, dat Engeland wol 1
Hoen pond
inding i
ocht Ei
aarln elk lid
kocht Er is een
Getuige zegt or ongeveer f 2000 bij te zijn in.
geschoten. Ongeveer f 300 is gegeven naar aan
leiding van de verhalen van verdachte. De rest
van de f 10.000 die verdachte ln totaal In han
den is gekomen is hem gegeven na do oprich
ting der vennootschap.
Getuige K. legt ongeveer dezelfde verklaring
af als de vorige getuige. Ook hij meent nog.
dat er in de uitvinding veel zit. H.J wil er niets
over zeggen. Getuige is in verband met de uit
vinding eenlge malen in Londen geweest. Uit
de verte heeft hij toen het scizoenvcrblljf van
Lord Cromer gezien. Het millioen pond ster
ling zou van Londen naar Amsterdam worden
gezonden, maar er kwam maar niets. Getuigo
had aan den verkoop ten bedrage van een
millioen pond sterling geloof gehecht.
Vordachtc zelf ztgt zich niet veel meer te
herinneren. Hij heeft zich uitgegeven voor
dokter, maar verdachte houdt vol In Amerika
gepromoveord te zijn, maar hij wil- niet zeg-
iildlging van drukwerk lai
rel mogelijk ls. Verdachte
mille 25 jat
-'.eld.
iele l
Dr. S. Weyl heeft met dr. Monchy een psy
chiatrisch onderzoek naar verdachte ingesteld.
Hij is zwaar psychopaath, met een aan waan
zin. grenzende zelfoverschatting. Verdachte is
volgens de psychiaters niet volkomen toereken
baar. Zijn intellect ls weliswaar nog betrekke
lijk gaaf, maar er is gebrek aan otlschc over
weging.
De eisch.
Het O. M. waargenomen door mt. E. D. H.
Schutter, bracht hulde aan don rechercheur
Slleker die het vreemd vond, dat hij verdachte
dien hij van vroeger kende, maar ln auto's
zag rijden cn door zijn onderzoek de zaak
aan het volle licht heeft gebracht.
De oplichting achtte het O. M. bewezen. Vol
gens het psychiatrisch rapport is verdachte
een gevaarlijk fantast, die niet vrij mag blij
ven rondloopen. L'isch 2 maanden gevangenls-
i de regeering.
beschikking i
lichting betreft. Pleiter heeft i__„
.is V. en K. die maar
Rebben geloofd.
f 300, het bedrag dat verdachte~zou hebbei
""lelter gaat de geschie
de wet er niet is on
relicht zijn besteed. Pleltei
derdai._
val betreft Ook de insp
begonnen met te zeggen
golooven was. dat deze i
vlogen.
Uitspraak 31 Decembe
Kunst en Letteren.
Dr. C. TAZELAAR,
die bij IJ. M. Holland in de reeks kleine stu
dies een uitvoerige beschouwing publiceerde
over „A. M. de Jongs M e r ij n t j e G ij
z e n-c y c 1 u s".
LUDWIG WÜLLNER.
Dê beroemde declamator Dr. Ludwig Wüll-
ner zal Woensdag 25 December te Rotterdam
optreden in samenwerking met den pianist
Coenraad Bos.
CHR. LIT. ESSAYISTENKRING.
De Christellijk Literaire Essayisten kring
vergadert 27 December a.s. in Hotel Termi
nus te Utrecht.
MUZIEK
In deze eeuw verbaast men zich over niets
meer. Vroeger durfde men nog ongeloovig
lachen als iemand zei: over zooveel jaren
zal men misschien dit en dat kunnen doen.
Men begon altijd met afkeurend-critisch te
genover iets nieuws te staan. Men las Jules
Verne's boeken, maar gelóófde er niet in.
zooals de schrijver zelf. Is men thans zelfs
al niet bezig maatregelen te treffen om een
groote kogel naar de maan te schieten! Wie
weet of de-veel geuite wcnsch: loop naar de
maan niet nog eens eenigszins gewijzigd aan
vertrekkende ondernemende en koene maan-
reizigers zal kunnen worden toegezongen!
Dat laatste woord brengt me weer op m'n
thema terug, want er zou hier niet geschre
ven worden over naar de maan vliegen, maar
over een nieuwe vinding op muzikaal ge
bied.
Inderdaad, ook hier kan men zich over
niets meer verbazen. We hóóren 's avonds
de muziek die in Huizon of in Engeland of
in Duitschland, of nog verder weg wordt ge
maakt, hetzij dat we ze zelf tot ons genoe
gen beluisteren in onze eigen kamer, of dat
onze buren er ons mee kwellen en ons uil
de slaap houden.
Maar we zijn nu ook in staat gesteld om
muziek te maken, schitterende vicr-stemmige
koranlmuziek, al kennen we geen noot zoo
groot air. oen koe.
Die vinding had ik deze week het genoe
gen bij de firma Goldschmeding in de Van
Oldenbameveltstraat 112, te Rotterdam te
beluisteren. Het ding heet „Harmonista",
maar wat doet dat er eigenlijk toe: „immor
tal Shakespeare" wierp dat gracieuselijk met
„What is in a name?" van zich af. De zaak
waar het om gaat is de hoofdzaak. En die
is de eenvoud zelf. Uw knappe muzikale
dochter, die het Conservatorium bezocht
heeft maalt niet om dit apparaat, maar speelt
de schoonste koralen uit haar hoofd of uit
haar boek. Maar gij, die geen tijd of geen
geld gehad hebt om het zoover te brengen
als uw dochter, verzet bij de linksche knie-
zwel eventjes een hefboompje en schakelt
zoo het onzichtbaar ingebouwde toestel in, en
ge kunt uw verbaasde visite met het zetten
van één vinger op de schoonste psalmen en
gezangen vergasten.
Door een ingenieuss vinding die hier niet
in bizonderheden behoeft beschreven te
worden, maar die men bij do firma Gold
schmeding gaarne wil verklaren, is men
niet aan één accoord gebonden, maar heeft
men er zeker veertig beschikbaar. Dat
dit uitgebreide aantal de harmonie ten goe
de komt behoeft geen betoog.
We kunnen ons begrijpen dat velen op
deze wijze veel meer gemak en nut en voor
deel van hun orgel zullen kunnen hebben,
en dat geen enkel lid van het gezin het in
't vervolg ongebruikt zal behoeven te laten
staan, of aan een ander zal moeten vragen
om hem of haar op muziek te vergasten.
Men krijgt er de noodige hoekon bij, die
bewerkt zijn door den heer F. Pijlman, orga
nist der Geref. Kerk van Amsterdam. Men
ga eens kijken in de ruime en fraai ingerich
te magazijnen der firma Goldschmeding.
LICHAMELIJKE OEFENING
NED. CHR. GYMNASTIEKVERBOND.
De jaariyksche algemeene vergadering van
het Ned. Chr. Gymn. Verbond wordt Zater
dag 28 Dec. a.s. n het gebouw voor K. en W.
te Utrecht gehouden, aanvangende half 11
's morgens.
Behalve het uitbrengen van verschillende
verslagen, mededeelingen en verkiezingen,
komt het concept-reglement voor de kringen
in bespreking en hoopt Drs. J. Brederveld van
Leiden, te refereeren over: „De lichamelijke
oefening in het lidht der Chr. levensbeschou
wing."
Behandeld zal worden een voorstel van
eenige vereenigingen, om de noodige maat
regelen te treffen, teneinde te komen tot het
oprichten van een middengewest.
Een - voorstel van het Bondsbestuur wil de
bonds propaganda-eommissie opheffen en
per 1 Jan. a.s. een Bondsbureau instellen,
waarvoor ieder jaar de algemeene vergade
ring een Bondspropagandist benoemt, tevens
lid van het Bondsbestuur, om in samenwer
king met dit bestuur den propaganda-artie d
in en buiten het Verbond te regelen.
Een voorstel van den heer Joh. de Vries
wil een commissie benoemen, om die nood-zake
lijkheid en de verplichting van medische keu
ring voor N.C.G.V.-leden te onderzoeken.
Een voorstel Fraternitas te Utrecht wil
contributie-verlag ng van bijv. 20 cent per lid
en een voorste] Ólympia te Apeldoorn wenseht
de Bondscontributie te brengen van fl.50 op
f 1.per lid, met dien verstande, dat de ge
westen hun 30 pCt. subsidie van den Bond
blijven ontvangen.
Verder hebben Fraternitas D.I.O., het
Bondsbestuur en de B.T.O. voorstellen van
organisatorischen aard.
HET MACHTIGE GELD
Het zoontje van den o-weeër moet een
kerstboom hebben. Alle deskundigen in
bespiegeling bij den den zijner keuze.
ECONOMIE EN FINANCIEN
BEDRljrSVEREEN. „HET PLATTELAND
De heer Chr. v. d. Heuvel, lid van de Tweede
Kamer, is opeenoraen in de directie van de
Bcdrijfsvereeniging voor Ongevallen, zoomede
voor die der Ziekteverzekering „Het Platte
land", gevestigd te 's-Gravenhage, kantoor
houdende te Gouda.
TARAKAN PETROLEUM MAATSCHAPPIJ.
Naar wij vernemen, zal de N. V. Tarakan
Petroleum Maatschappij een interim-divi
dend van 15 (162/3) of f 90 pér aandeel
op rekening van het dividend over het boek
jaar 1929 betaalbaar stellen.
1
DUITSCHE MARGARINE-NIJVERHEID.
Eenige van de grootste margarinefabrie-
ken in Duitschland hebben te zamen met
een aantal onafhankelijke oliefabnieken de
Interessen Gemeinschaft der freien Deut-
schvn Oei und Margarine Industrieën op-
gericht
De nieuwe Mij. Is te Hamburg gevestigd
en stelt zich ten doel de voorziening van
olie- en margarine-industrie met grondstof
fen te waarborgen en de economische i
afhankelijkheid van die fabrieken te ver
zekeren. Men heeft hier dus te doen met ©en
tegen-maatregel van de onafhankelijke fa
brieken tegen de uitbreidingspolitiek van de
Margarine Unie.
DE N. V. ALGEMEENE NORIT MIJ.
De directie der N. V. Algemeene Norit
Maatschappij deelt het volgende mede:
„Zooals bekend, werkt onze vennootschap
samen met de Verein für chemische Indu
strie in Frankrijk a/M. voor de gemeenschap
pëlijkc exploitatie van actieve koolsoorten.
Op hetzelfde gebied werkt een andere be
langrijke groep, de „Carbo Union", waartoe
de I. G. Farbenindustrie A. G. en de Metall-
gesellschaft A. G. beide in Frankfurt a/M.
en de Verein für chemische und metallurgi
sche Produktion in Karlsbad behooren. Hier
bij heeft zich 6edert kort de Compagnie des
Produits Chimiques et Charbons Actifs Ed,
Urbain in Parijs aangesloten.
Beide groepen hebben thans een overeen
komst aangegaan waardoor een intensieva
samenwerking op het gemeenschappelijk ar
beidsgebied wordt verzekerd onder weder-
zijdsche gebruikmaking der prenten en er
varingen.
Tevens is een regeling inzake den verkoop
getroffen teneinde ook de verkoopsorganisa
tie zoo rationepl motrelijk te doen function-
neeren. De zelfstandigheid der toegetreden
maatschappijen wordt door deze overeen
komst niet aangetast.
De samenwerkende maatschappijen be
schikken over talrijke fabrieken en verkoop*
kantoren in een groot aantal landen.
Propaganda October 1920-15 Januari 1930
Het blad van de lezers voor de lezers
Ondergeteekende geeft op als abonné op dit blad de(n) voigende(n)
persoon(onen) voor minstens één jaar:
AANBRENGER:
(Namen en adressen volledig Invullen).
Ondertcekening van aanbreng!
Op te zenden aan het bureau van ons blad.
i premias, waarop da propajandlate» racht habbeo. rerwij