Jilirnwr $>ütsrljr Gtonraiit Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken EERSTE BLAD. Rechtzaken. per kwartaal f3.z (Beschikkingskosten 0.15) 3er week 0.25 Voor het Buitenland bij Weke- lijksche zending „6. Bij dagelijksche zending „7.— Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad 7 /2 cent Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar No 2910 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936. DONDERDAG 28 NOVEMBER 1929 ADVERTENTIE N: Van 1 tot 5 regelsjlMYt Like regel meer „O.?'" Ingez. Mededctlingei» van 1—5 regels „2.30 Elke regel meer „0.45 Bij contract belangrijke korting. Voor het bevragen aan het bureau wordt berekendƒ0.10 1Qe Jaargang Dit nummer bestaat uit DHIE bladen IN HET LAND DER STANFRIEZEN. De vraag' welke de verhouding dient te zijn tusschen de gemeentebesturen en de organen, die op hun arbeid toezicht uitoefenen, behoort niet tot de gemak kelijkste. Voor zoover het de controle op de be grooting betreft van het college van Ged. Staten, dat althans in de meeste conflicten betrokken is, kan men in dit toezicht tweeërlei strekking constatee- ren. Eerstens hebben Ged. Staten zorg te dragen, dat de verplichte uitgaven in de begrooting worden verantwoord en in de tweede plaats zullen zij moeten toezien, dat vanwege de gemeente een behoorlijk financieel L rrid wordt ge voerd. Vat men de controletaak van Gedepu teerden in de uitoefening dezer beide functies samen, dan zijn daarmede de moeilijkheden nog niet opgelost. Alleen de grenzen zijn in grove trekken aange geven. En de practijk zal hebben uit te wijzen, waar in elk concreet geval de juiste scheiding ligt. Het vraagstuk van het toezicht door Ged. Staten kan men moeilijk los ma ken van net stuk der gemeentelijke zelf standigheid. Grondwet en Gemeente wet beide gaan uit van cb gemeentelijke zelfstandigheid, "Ke ook bij de controle door huogere colleges zooveel mogelijk zal moeten worden geëerbiedigd. Naast de autonomie huldigt ons staatsre-ht hel self-government, het gemeentelijk zelfbestuur. Niet in een centraal gezag, dat alles van bovenaf re gelt, maar in decentralisatie zag men den bij onzen aard en onze instellingen passenden bestuursvorm. Wie zich uitspreekt voor decentrali satie, geeft daarmede blijk vertrouwen te hebben in het practisch inzicht der lagere colleges en doet een beroep op het verantwoordelijkheidsgevoel van hen, aan wie de leiding bij deze orga nen is toevertrouwd. Is dan ook eenmaal een taak van be- teekenis aan de lagere organen toege kend, dan zal men goed doen deze zoo veel doenlijk tot ontplooiing te brengen. Overbodige inmenging schaadt, schaadt ook hier. Zij tast den funda- menteelen opzet onzer staatsinstellingen op bedenkelijke wijze aan. Zij zaait wan trouwen. Zij ondermijnt het zelfver trouwen, doodt veel kostelijke energie en kweekt tenslotte een geest van roe keloosheid, van laat-maar-waaien, aan gezien het hooger gezag immers toch regelt en bedilt. Het schijnt dat verschillende colleges van Gedeputeerde Staten de laatste ja ren by hun beslissingen niet steeds blijk gaven van die zelfbeheersching en die reserve, welke als eisch van een rede lijk toezicht mag worden gesteld. Hi^r en daar wordt een streven open baar, om de grenzen van eigen taak te overschrijden en zich te mengen in za ken die der gemeente zijn. Gedeputeer den volstaan in dergelijke gevallen niet meer met de uitoefening van toezicht, doch gaan zitten op de stoel der gemeen tebesturen en beoordeelen zelfstandig het belang der gemeente. En het behoeft wel geen nader betoog, dat er op die wijze van het zelfbepalingsrecht der ge meente al heel weinig overschiet. Daartoe is het recht van toezicht dan ook niet aan de Gedeputeerde Staten geschonken. En de gemeentebesturen, wier rechten langs dezen weg gekrenkt worden, doen goed herstel te zoeken bij de Kroon van hun geschonden recht. Meer dan eenig ander college zijn het Gedeputeerde Staten van Friesland, die herhaaldelijk inbreuk maken op het zelf beschikkingsrecht der gemeenten. Het laatste geval, waarbij een ge meentebestuur bij de Kroon hulp zocht tegen een bedreiging zijner rechten van de zijde der provinciale regeering, speel de zich in Lemsterland af. Op de begrooting voor 1929 had dit gemeentebestuur een post van f 400 uit getrokken voor jaarwedden van school artsen, terwijl voor 1928 op dezelfde post f 1000 was geraamd. En dat was de oorzaak van de tranenimmers aan de begrooting werd de goedkeuring onthouden. Wat was namelijk het geval? Frieslands Gedeputeerden waren van oordeel, dat in de toekomst het genees kundig schooltoezicht wel eens van Rijks wege zou kunnen worden geregeld zou dat het geval zijn, dan was het van belang, dat de gemeentelijke uitgaven f| voor aanstelling van schoolartsen op peil bleven en niet daalden. Een punt van overweging, dat nog zeer onbestemd en onzeker was, leidde er het Friesche college toe om den Raad van Lemsterland te dwingen eigen in zicht prijs te geven en zich te richten naar het oordeel van hoogerhand. Gelukkig was er redding bü de Kroon, die Ged. Staten tot eigen taak terugwees en nog vertrouwen bleek te hebben in het redelijk inzicht en het zelf beschikkingsrecht der plaatselijke verte genwoordiging. Onder meer overwoog het Koninklij. besluit „dat het geschil loopt over een uitga ve, waartoe geen wet de gemeente ver plicht en welke betreft de huishouding der gemeente/ waaromtrent het oordeel allereerst aan den gemeenteraad staat dat in een zoodanig geval, als uit een oogpunt van financieel beleid tegen de begrooting geen bezwaar bestaat, niet dan om zeer dringende redenen goed keuring aan de begrooting mag worclc onthouden; dat in het onderhavige ge val Gedeputeerde Staten niet aanneme lijk hebben gemaakt, dat zich dringende redenen voordoen; dat met name als zoodanig niet kan gelden de ter openbare vergadering van de afdeeling van den Raad van State voor geschillen van bestuur, waarin over deze zaak verslag is uitgebracht, aangevoerde omstandigheid, dat wel licht van rijkswege het instituut van hygiënisch schooltoezicht zal worden be vorderd, aangezien het niet op den weg van Ged. Staten ligt de gemeenten te dwingen, vooruit te loopen op eventueele maatregelen van rijkswege". Dit standpunt der Kroon schenkt be vrediging. Het handhaaft den eisch van een be hoorlijk toezicht van Ged. Staten, waar door het vermogen der gemeente en een redely k financieel beleid wordt ge waarborgd. Maar daarnaast keert het zich tegen ongemotiveerde inmenging van bovenal welke fnuikend is voor een doelmatige ontplooiing der gemeentelijke zelfstan digheid en de autonomie beschouwt als een lastig obstakel, dat dient te verdwij nen voor het beter inzicht van Heeren Gedeputeerden. Het betreurenswaardige in de hou ding van het Friesche college is, dat bo venvermeld geval allerminst alleen staat. Meerdere geruchtmakende feiten gingen eraan vooraf. Nog is nie.t vergeten de bedenkelijke historie met het waterschap Oosterga, dat zich een eigen wijze van bemaling voorstelde, maar door Ged. Staten werd gedwongen tot aansluiting aan het pro vinciaal electriciteitsbedrijf, tot meer dere glorie van dit troetelkind der Sta ten. Niet minder droeve herinneringen rekt de naam Smallingerland. Het is de plaats waar Gedeputeerden het beleid der vroede vaderen wenschten te over treffen door hun goedkeuring te ont houden aan de begrooting, daar zij langs dien weg den gasdirecteur wensch ten te doen ontslaan, een machts- overschryding, die door de Kroon werd gekeerd. Helaas blijkt het college door de wyz- lessen der historie niet te zijn overtuigd getuige de nieuwe aanslag op het ge meentelijke zelfbepalingsrecht. Toch is deze inmenging van hooger hand, deze bedreiging der autonomie in Friesland, al heel weinig overeenkom stig den volksaard en de geschiedenis, die vrije mannen kweekte en de zelf standigheid leerde respecteeren. De toekomst van een volk ligt niet in handen van colleges van stroomannen, wier besluiten met één streek van hoo gerhand worden terzijde geschoven, maar in de vrije ontwikkeling der lage re organen, enkel door een rede maar sober toezicht gewaarborgd. „Harde koppen", schreef een kenner van het administratief recht, toen Ge deputeerden van Friesland na enkele vroegere min gelukkige beslissingen zich te buiten gingen aan den Raad van Smallingerland. Dit getuigenis is meer duidelijk, dan vleiend. Wij wenschen ons bezwaar niet min der duidelijk, doch minder forsch te for muleeren. Daarom deze vraagdurft men het in het land der Stanfriezen met de Stan- friezen niet aan? BINNENLAND. OFFICIEELE BERICHTEN ONDERSCHEIDING. Bij Kon. besluit is benoemd tot officier dei- Oranje Nassau-orde H. I-Ieetjans, Hoofd ingenieur in dienst der gemeente Bandoeng. ZEEMACHT. Bij Kon. besluit is eervol ontslagen de of ficier van gezondheid der le klasse S. A. G. Brumsen: is bevorderd tot officier van gezondheid der le klasse, die der tweede klasse, K. C. van Hoek; is eervol ontslagen bij de Kon. Marine reserve, wegens gebreken, de officier ze> waarncmer der 3e klasse, J. S. C van Bra ke]. ONTVANGERS DER REGISTRATIE. Bij beschikking van den minister van fi nancien is de registratie-ontvanger G. H. Dorrestein, verplaatst van het kantoor Arn hem, registratie No. 2 en domeinen naar het kantoor der registratie en domeinen te Leeuwarden; de registratie-ontvanger G. W. J. del£ooycr van het kantoor Heerenveen naar het kan toor Werkendam; de registratie-ontvanger J. H. Horst naar het kantoor Zevenbergen; en de ïvgisti-atic-ontvanger F. A. K. H. Penris van Amsterdam naar het kantoor Meppel. BESMETTELIJKE ZIEKTEN. In de weck van 17 tot en met 23 November zijn in ons land aangegeven 9 gevallen van buiktyphus, 10 van alastrim, waarvan 9 te 's-Gravenhage en 1 te Wageningen, 1 geval van febris undulans, 1 van dysenteria bacil- laria, 1 van dysenteria amoebica, 375 van roodvonk, waarvan 112 in Zuid-Holland en 53 te Rotterdam, voorts 128 gevallen \an diphteric, waarvan 32 te Rotterdam, 1 geval van nekkramp, 23 van kinderverlammimr. waarvan 10 in Limburg, en 1 geval van slaapziekte. VRAGEN VAN KAMERLEDEN SLUITZEGELS, OORLOG, VREDE EN HET PACT VAN KELLOGG. Het Tweede Kamerlid de heer Wijnkoop heeft aan den minister van waterstaat ge vraagd: Is het den minister bekend, dat volgens bestuursmaatregel van den directeur-gene raal der Posterijen en Telegrafie geen post stukken mogen worden verzonden, die voor zien zijn van sluitzegels, welke op de een of andere wijze tegen oorlog en militairisme bedoelen op te komen? Acht de minister dit niet een- inbreuk op bet grondwettig recht der vrije meenings- uiting? Vindt de minister er niet een tegenstelling in, ecnerzijds van Regeeringswege aan verdrag mee te werken, waarin oorlog in den ban wordt gedaan, en anderzijds derge lijke sluitzegels in den ban to doen? En is de minister van plan de noodige or ders to geven, opdat deze maatregel onmid dellijk ongedaan wordt gemaakt? DE CUNERA-TOREN TE RHENEN. ITet Tweede Kamerlid van der Waerden heeft den minister van onderwijs de volgen de vragen gesteld: 1. Is de minister bekend met het dreigend gevaar, dat de Cunera-toren te Rhenen door bouwvalligheid verloren zal gaan? 2. Erkent de minister, dat deze toren niet alleen een monument is voor de Rijnvallei en de Stichtsche Lustwarande, maar natio nale beteekenis heeft, en dat bijgevolg de zorg voor zijn behoud niet uitsluitend, noch in hoofdzaak kan worden opgedragen aan één enkele, financieel zwakke gemeente? 3. Is de minister bereid Rijkssteun te ver- leenen voor de urgente restauratie van den Cunera-toren, en te bevorderen, dat ook de provincie Utrecht haar aanvankelijk afwij zende houding laat varen? TWEEDE KAMER Motie-Ter Laan. In verband met het aftreden als lid der Kamer van den heer J. t e r L a a n heeft de Tweede Kamer zijn motie betreffende ver betering in de verbindingen van Westelijk Noord-Brabant, van een deel der Zeeuwsche eilanden en van Goeree en Overflakkee van de lijst der werkzaamheden van de Kamer afgevoerd. De Tweede Kamer heeft besloten het wetsontwerp tot verlenging van den geldig heidsduur van tijdelijke bepalingen betref fende de vaccinatie aan de orde te stellen tegen a.s. Dinsdag 3 December, bij den aan- rang der vergadering. ELECTROTECHNIEK De afdeel ing voor Elect rotechniek van het Kon. Instituut voor Ingenieurs verga derde een dezer dagen onder voorzitter schap van den heer L. M. A. Beekman, in het Instituutsgebouw te Den Haag. Staande herdachten de leden den overleden vrocgeren secretaris, den Hoofdingenieur der Telegrafie .Tbr. Mr. W. M. de Brauw. De voorzitter deed vervolgens eenige me- dedeelingen aangaande de werkzaamheden van het bestuur. In de plaats van de bestuursleden Cor Pot en Dr. G. Holst werden gekozen de leden ir. Tb. Rosskopf, directeur aan de Transformatorenfabriek in Nijmegen en G C. Hol tz appel. Chef van den Radio dienst bij den Dienst van Posterijen en Te legrafie te 's Hage. Daarna hield het lid ir. E. van Elk een oordracht over het Electrisch Bedrijf bij de tinmijnen op Banka. A. R. J. A. ANTIEEV. JONGEREN ACTIE. Van het bestuur van de A.R.J.A. verne men wij, dat Prof. Anema en Dr. Severijn door werkzaamheden verhinderd zijn, de rergadering van a.s. Zaterdag te Utrecht bij te wonen. Ds. C. van der Zaal van Deventer heeft zich bereid verklaard een opwekkend woord te spreken. IN DE KRIPilPENERWAARD EEN PROTESTVERGADERING OVER DE SLECHTE WEGEN BETERE VERBINDING MET ROTTERDAM EN DORDRECHT Gisteravond is vanwege de plaatselijke af deeling van den Bond van Autobusonder nemers een drukbezochte protestvergade ring te Krimpen aan de IJsel gehouden. De aldus begonnen actie bedoelt de verkrijging van de noodzakelijke verbetering van de wegen in de Krirnpenerwaard, van de ver binding met Rotterdam en Dordrecht, en propaganda te voeren voor een overbrug ging van den Hollandschen IJssel. De convocatie begon met de opmerking: Indien de vergadering te Rotterdam zou zijn gehouden, dan zouden de bezoekers in totaal tusècben de f 700 en f 1000 aan veer geld te betalen hebben gekregen. Dit ter 'illustratie van den toestand in de Krirnpe nerwaard. De vergadering werd geleid door den heer J. Aalbers. burgemeester van Krimpen aan den IJssel, en zij werd o.a. bijgewoond door enkele burgemeesters uit de Krirnpe nerwaard. Nadat de voorzitter een openingswoord had gesproken, hield de heer Kraak Steen man, secretaris van den Bond van Autn- bushouders te Amsterdam, een scherpe rede, waarvan het thema was: de wegen is de Krirnpenerwaard schreeuwen om ver betering. Hij wees op de groote sommen welke bij de wegenbelasting worden opge bracht en bet weinige, dat er gedaan wordt. Namens den A.N.W.B. sprak de heer P. E. Pedax, die aan de hand van kaarten de noodzakelijke verbeteringen toelichtte. Hij achtte die van groot belang. Bij de gedachtenwisseling merkte de heer van Oordt, burgemeester van Krimpen aan den Lek, op, dat de Krirnpenerwaard het stiefkind is. Voor dcee waard is van het grootste belang, dat er een weg komt van Rotterdam, via Krimpen aan den IJssel naar Krimpen a. d. Lek, daar deze weg dreigt er nooit te zullen'komen, omdat er vele belangrijke tegenstanders zijn. De eene is de Kamer van Koophandel te Rotterdam, die het belang van Rotterdam ziet vooral in het Zuiden, en niet in een •erbinding met het Oosten. De andere is de gemeente Dordrecht, die eischt dat de weg yam Rotterdam naar het Oosten van het land gaat in deze gemeente. Daarom stelde hij voor een motie aan te nemen, waarin er bij Gedeputeerde Staten wordt aangedrongen, bij de volgende ver pachting van het veer, er zorg voor te dra gen. dat de tarieven worden verlaagd. Als tweede motie stelde spreker voor een adres te richten aan de commissie Van Boeyen de rijkscommissie van advies voor de uitbreidingsplannen van den volgen den inhoud: de bond van autobusondernemers te Krim pen aan den IJsse], enz., besluit deze com missie in kennis te stellen, dat naar het oor deel van de vergadering, de aanleg van een vaste oeververbinding, tusschen de Krirnpe nerwaard en Rotterdam door den bouw van een brug over den IJssel nabij de buurt schap Keten en liefst zoo zuidelijk mogelijk, geprojecteerd, als levcnseisch is te beschou- en èn voor de betrokken streek, die nu slechts over een tijdroovende- en niet econo- 'Che verbinding beschikt èn voor Rot terdam, wegens de economische ontsluiting een achterland, ten Oosten van deze wereldhaven gelegen. De vergadering is van oordeel, dat zulks onafhankelijk van het rijkswegenplan, als urgent is te beschouwen. Nog spraken Dr. Beekenkamp en de heer Van don Dool. Vervolgens werden beide moties van bur- geméester Van Oordt met algemeene stem- i«:n aangenomen. Daarna wordt besloten een commissie sa men te stellen. Deze commissie zal bestaan uit de burgemeesters van de gemeenten in de Krirnpenerwaard on een aantal ingezete- ien uit iedere gemeente. Zij heeft de be- oegdheid, zich, indien zulks noodig blijkt, uit te breiden. Hierna sluiting. RAAD VAN STATE STUITING COLLECTEN. In de vergadering van den Raad van State, afdeeling voor de Geschillen van Be stuur, is o.m. voorlezing gedaan van de 'olgende Kon. besluiten: Ongegrond zijn verklaard de beroepen van di- Stichting Tehuis voor alleenstaande blinden te Wolfhezen tegen de stuitingen door B. en W. resp. aan den Haag, Dor drecht, Rotterdam, Gorinchem, Haarlem, Bussum, Hoorn, Utrecht, Goes, Nijmegen, 's-Hertogenbosch, Eindhoven, Venlo, West- dongeradeel, Oostdongeradeel en Gronin gen, van in die gemeenten te houden open bare inzamelingen. Do Kroon overwoog bierbij, dat als slui- tingsgrond moet worden aanvaard, dat 20 h 25 pet .der ingezamelde gelden als colporla- geloon wordt uitbetaald, welk percentage toch, ook al moet de agent der stichting daaruit zijn onkosten bestrijden, veel te hoog De Kroon overwoog hierbij, dat als stui- gen dat weliswaar de inningskosten bestre den kunnen worden uit de opgehaalde gel den, maar het publiek beschermd dient te worden tegen een al te hoog opvoeren van, die kosten. VERLOREN RAADSLIDMAATSCHAP. Ongegrond is verklaard het beroep van J. P. Mast te den Bommel, tegen het besluit ran Gedep. Staten van Zuid-Holland, waar bij hij wegens leveranties van kainiet en kali aan de gemeente vervallen is verklaard an zijn raadslidmaatschap. SCHOOLARTS TE LEMMER. Met vernietiging van het besluit van Ged. Staten van Friesland is door de Kroon als nog goedkeuring verleend aan het besluit ran den raad der gemeente Lemsterland, waarbij is besloten tot opheffing van de be trekking van schoolarts voor Lemmer, Ees- terga en Follega. IN AFWACHTING VAN HET RAPPORT- RUTGERS VOORLOOPIG VERSLAG Verschenen is bet voorloopig verslag over het ontwerp wijziging van artikel 193. vijfde. >.d, der Lagcronderwijswet 1920 en van paragraaf 11 vari artikel LXIV der wet van 16 Februari 1923 tot wijziging van d° Lager onderwijswet 1920. Terwijl tegen het voorstel om, in afwach ting van de verschijning van het rapport der staatscommissic-Rutgcrs aldus het verslag den in e.rt. 193, vijfdie lid der Lager-ondenvijswet 1920 genoemde termijn met een jaar verlengen, geen bezwaren wer den ingebracht, verklaarden verscheiden leden te betreuren, dat de "regeering voor stelt, ook den termijn, genoemd in para graaf II van art. LXIV der wet van 16 Fe bruari 1923 wederom met een jaar te ver lengen. Eenige dezer leden hadden tegen een nieuwe verlenging van den werkingsduur van laatstgenoemd voorschrift bedenking op grond van hun meening, dat het van den aanvang af als tijdelijk bedoelde, voor schrift van genoemde paragraaf 11 behelst een onbi'lijke beperking van de bevoegd heid tot het stichten van bijzondere lager» scholen, zooals dit in art. 73 der Lager-on derwijswet 1920 is geregeld. Andere leden opperden tegen de gevraag de verlenging bezwaren van geheel anderen aard. Vele andere leden gaven als hun gevoelen te kennen, dat de Kamer bezwaarlijk an ders zal kunnen doen dan met dit voorstel om den werkingsduur van art. LXIV, 11, opnieuw met een jaar te verlengen, mede té gaan. Gaarne zou men vernemen of de regee ring reeds kan mededeelen, tegen welk tijdstip de verschijning van het rapport der staatscommissie-Rutgers kan worden tegemoetgezien. JEUGD HERBERG CENTRALE. Het bestuur van de Nederlandsche Jeugd- Herbcrg Centrale schrijft ons: In de vergadering, die dezer dagen in het gebouw van de N. J. I-I. C. gehouden is, ten einde de moeilijkheden te bespreken, die in den loop van dit jaar gerezen zijn tusschen het bestuur der N. J. II ,C. en enkele jeugd herbergorganisaties, die nog niet bij de Cen trale zijn aangesloten en die voor deze orga nisaties een beletsel vormden, voor toetre ding, is men tot overeenstemming gekomen. De voorzitter van den Raad van Toezicht en Advies, Prof. Dr. G. A. van Poelje, deed eenige voorstellen om de toenadering te ver krijgen. De kern hiervan was, dat de tot nu toe afzijdig staande organisaties zich zouden aansluiten teneinde in de N. J. H. C. dc gc- wrenschte verandering langs den voorge schreven weg te bewerken. De voorzitter van het bestuur der N. J. II. C. nam die voorstellen over, t-w. dat de ver houding van diverse groepen, die in den Raad van Toezicht en Advies vertegenwoor digd zijn, vroeger zal worden gewijzigd dan aanvankelijk in de bedoeling lag en dat een commissie bestaande uit jeugdherberg bezit tende organisaties, in het leven zal worden groepen, teneinde het bestuur in bijzondere jeugdherberg-aangelegenheden van raad te dienen, zoodat de tot nu toe in informeele vergaderingen geuite wenschen, op organisa torische wijze tot uitdrukking zullen kunnen komen. Na afloop der vergadering vond een bij eenkomst plaats van de bovenbedoelde afzij dig gebleven belanghebbenden onder voor zitterschap van ir. W. Niermeyer. Hier kwam men na rijp beraad tot de slotsom dat het vóór alles geldt, de jeugd herbergzaak te dienen en dat het daarom onverantwoordelijk zou zijn, een ernstig oorstel zonder meer van de hand te wijzen- Dienovereenkomstig werd besloten dat de aanwezige belanghebbenden de voorstellen van het N. J. H. C.bestuur zouden aanvaar den, "hetgeen dus beteekent, dat zij zich bij de N. J. H. C. zullen aansluiten, om zóó in opbouwenden zin mee te werken aan de ver- w-ezelijking van de gewenschte wijzigingen in den organisatievorm der N. J. H. C. en de machine op gang te krijgen. Met een vaart van ongeveer zeven mijlen heeft men op 28 Aug. Piraeus bereikt. Na de reparatie eenigszins te hebben laten versterken en een certificaat van zeewaardigheid van Lloyd's surveyor te hebben ontvangen, is de Zonnewijk naar Bremen vertrokken, waar 't schip op 16 Sept. aankwam en op 24 Sept. to Rotterdam arriveerde. In zijn schriftelijke verklaring deelde de gezagvoerder mee, dat de eerste machinist, evenals het andere machinepersoneel zich had onderscheiden door bij een hooge tem peratuur, 48 uur onvermoeid achter elkaar door te werken en vertrouwende op de vak kennis en activiteit van den eersten machi nist had de gezagvoerder sleepboothulp af gewezen. De Raad had als getuige opgeroepen den eersten machinist, den heer J? Braam, die de bovengenoemde feiten heeft bevestigd. Door het aan boord hebben van een elec- trischen boortol, verklaarde hij, was hij in staat geweest de reparatie in korten tijd te volbrengen. De Hoofdinspecteur van de Scheepvaart, de lieer Fock, wenschte nog eens speciaal de aandacht van den Raad te vragen voor de door den eersten machinist, evenals door de overige machinisten en door den olie- en donkeyman betoonde plichtsbe trachting en activiteit Bovendien wees hij op liet vertrouwen, dat de gezagvoerder in den eersten machinist bleek te bezitten. Spr. bracht den heer Braam dan ook hulde voor do verrichte prestatie. De Voorzitter, prof. mr. Taverne, sloot zich namens den Raad gaarne bij deze hulde aan. De Raad heeft bij zijn werkzaamheden in de meeste gevallen te maken met plichts- xerzuim en nam nu met een gevoel van tevredenheid kennis van dit staaltje van bekwaamheid, vakkundigheid en plichtsbe trachting. Uit het vertrouwen van den ge zagvoerder in den eersten machinist bleek, wat men door een goede verstandhouding tusschen dek- en niachinekamerpersoneel kan bereiken. De eerste machinist had al dus een mooi werk verricht en getoond, waartoe de Nederlandsche zeeman nog steeds in staat is. MACHINEONTPLOFFING OP HET S.S. „ZONNEWIJK" De Raad voor de Scheepvaart heeft het geval betreffende liet s.s. Zonnewijk behan deld. Genoemd schip was op reis van Con- stanza naar Bremen en liep op 24 Aug. jl. nabij Fenodas ernstige machineaverij op. De Zonnewijk van de firma Erhardt en Dekkers te Rotterdam, metende 499 bruto registerton, is voorzien van een triple com pound machine met een capaciteit van on geveer 2100 P.K. Op dien bewustcn dag hooTdo men des middags te ongeveer vier uur plotseling een zwaren stoot in de ma chine. De tweede machinist sloot onmid dellijk de stoom af en bij onderzoek bleek, dat do zuiger van den hooge-drukeylinder gebroken was en de top en bodem uit den cylinder waren geslagen. De zuigerstang was verbogen. Het niachinekamerpersoneel onder leiding van den eersten machinist trachtte de stoompoortcn van den hooge- drukcylinder dicht te maken. Na 21 uur werken bleek echter, dat de cylinder nog zoodanig lekte, dat de machine niet op gang kon worden gebracht. Wederom onder lei ding van den eersten machinist begon het machine-personeel vervolgens de top van den cylinder dicht te maken met een plaat. w-elke gemaakt was \an een der ijzeren deuren onder de bak. De bodem werd afge- sloten met een ronde stalen plaat. Inmid- dels dreef het schip steeds dichter naar het eiland Psaros toe, waar het nog maar zes mijl van was verwijderd, toen de machinist erin was geslaagd de reparatie te voltooien INGEZONDEN MEDEDEELING. HAAGSCHE GERECHTSHOF ARRESTEN. Het Hof heeft vrijgesproken: den opzichter P. H. A. M. uit Rotterdam, die door den Haagschen Politierechter, we gens verduistering, is veroordeeld tot' vier maanden gevangenisstraf; den ketelwasscher .1. M. R., uit Rotterdam, die door de Rechtbank aldaar, wegens he ling, is veroordeeld tot f 200 boete subs, 20 dagen hechtenis; Het Hof veroordeelde voorwaardelijk met een proeftijd van 3 jaren tot 3 maanden ge vangenisstraf den los-werknian J. V., uit Rotterdam, die door de Rechthank aldaar, wegens heling, onvoorwaardelijk tot eenzelf de straf was veroordeeld. In de zaak tegen den los-werkman A .A. 4 -, uit Vlissingcn, die door de Rechtbank te Middelburg, wegens mishandeling, is veroor deeld tot f 50 boete subs. '25 dagen hechtenis, legde het Hof den verdachte een maand ge vangenisstraf op. Bevestigd werden: het vonnis van de Middelburgschc Recht bank, waarbij de werkman A. J. M„ uij Goes, wegens diefstal onder verzwarende omstan digheden, is veroordeeld tot 9 maanden ge vangenisstraf; het vonnis van de Rotterdamsehe Recht bank, waarbij de assistent-apotheker M. O. v. d. H., zonder vaste woonplaats, wegens verduistering, is veroordeeld tot 1 jaar en 6 maanden gevangenisstraf; het vonnis van den Rotterdamschen Poli tierechter, waarbij M. A. V., huisvrouw van P. G., zonder beroep te Dirksland. wegens eenvoudige beleediging is veroordeeld tot f 7.50 boete subs. 3 dagen hechtenis; liet vonnis van den zelfden Politierechter, waarbij do havenarbeider H. A. H„ uit Rot terdam, wegens eenvoudige beleediging van een ambtenaar in functie, is veroordeeld tot f 25 boete subs. 10 dagen hechtenis; hot vonnis van den Haagschen Politie rechter, waarbij de koopman F. de G., uit Katwijk a. d. Rijn, wegens mishandeling, is veroordeeld tot f 15 boete subs. 10 dagen hechtenis; het vonnis van den Haagschen Kinder rechter, waarbij de loopjongen G. H„ uit Den Haag, wegens diefstal, is veroordeeld tot 1 jaar tuchtschoolstraf; het vonnis van den Rotterdamschen Poli tierechter, waarbij de los-werkman L. M., uit Rotterdam, wegens verduistering, is veroor deeld tot 2 maanden gevangenisstraf: liet vonnis van «Jen Haagschen Politie rechter, waarbij de dicsntbode C. J. v. d. L., uit Den Haag. eveneens wegens verduiste ring, is veroordeeld tot 2 maanden gevange nisstraf. HAAGSCHE RECHTBANK EEN PROCES TEGEN DEN STAAT. Vrijdag 22 November hebl dc e i, iivuuni iuur uc Haagsche Rechtbank de pleidooien plaatsge had in een salarisproces van eenige belas ting kommiezen tegen den Staat. Dit proces loopt over een gestelde niet- juiste toepassing van het Bezoldigingsbe sluit 1920 ten aanzien van een aantal belas tingambtenaren. ais gevolg waarvan over de jaren 1922—1925 betaling wordt gevraagd van ten onrechte niet uitbetaalde salarisver- hooging. Mr. Veegers trad daarbij op voor den Staat. Mr. Duys namens den C A. B. ooi- de ambtenaren. De officier van Ju f Novem ber conclusie nemen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1