DE ANTITHESE IN AMERIKA
Gemengd Niemvs.
Wi
V ,0"^
11 1 PU d
Rechtzaken.
Vraag en Antwoord.
SAMBO EN JOCKO
WOENSDAG 6 NOVEMBER 1929 VIERDE BLAD PAG. 11
AMF.R IK A .4 NSC HE B T! JE F
ESN HEROÏEKE DAAD
EEN NIEUWE
VRIJE THEOLOGISCHE SCHOOL
V/AT ZAL ER VAN
PRINCETON-SEMINARY WORDEN?
In onzen voorinatsten brief spraken wij
van kleine daden in een kleine wereld. Wt
bedoelden daarmee het klein gedoe van de
libel-alen en hun vrienden om
en met breed gebaar van moderatie toe te
vertrouwen aan een nieuw bestuur, dat in
overgroot® meerderheid van de bekende libe
rale kleur der „vriendelijke" verdraagzaam
heid is. We bedoelden er ook mee de blind
heid van allerlei welmeenencle, vredelieven
de orthodoxen, die niet konden begrijpen,
wat er met de actie tegen Princeton op het
spel.stond.
We hadden verder vernomen, dat er waar
schijnlijk een proces zou gevoerd worden om
het seminarie te redden, en we betreurden
het, dat er niet meer geloof en onderne
mingsgeest was bij hen, wier beginselen en
moed we bewonderden, en wier streven zoo
parallel loopt met dat van de Nederlandsche
Calvinisten.
Het leek ons toe, alsof het nog jaren du
ren kon, vóórdat de Amerikaansc.be Presby
terianen clen knoop zouden doorhakken en
manmoedig een nieuw begin zouden maken.
Was er dan niet genoëg geloof, om de Amp-
rikaansche moderaten en liberalen te too-
nen, dat het den Calvinisten heilige ernst
was met hun zaak?
Onze hoop begon echter te rijzen, toen we
vernamen, dat vier van de professoren van
Princeton, waaronder de jonge Dr. C. van
Til, bedankt hadden, en dat een kleine groen
doortastende mannen de vraag overwoog, of
niet
een vrije school
moest opgericht worden, vrij van allen ker
kdijken band.
Ons hart begon te popelen van vreugde,
toen we ten slotte vernamen, dat nog dezen
herfst een nieuw Seminarie zou opgericht
worden met de in Amerika wolbekende ge
leerden dr. Robert Dick Wilson voor de
Oostersche talen en de O. T.-critiek; dr. J. G.
Machen, voor het Nieuwe Testament; en dr.
O. T. Allis voor het Oude Testament; terwijl
clc Kerkgeschiedenis en de practische vak
ken zouden onderwezen worden door enke
le plaatselijke predikanten. En onze vreug
de bereikte haar hoogtepunt, toen drie man
nen van Ilollandsche afkomst, en vervuld
met liefde voor de beginselen van Bavinck
en Kuyper; drie mannen, die een groot ge
deelte hunner opleiding in Grand Rapids
Mich, gehad hebben, alle drie leden der Chr.
Geref. Kerk, twee er van predikanten in die
Kerk, en één pas gepromoveerd aan de Vrije
Universiteit, waren uit.genoodigd de nieuwe
faculteit te versterken: dr. C. van Til, die
reeds één jaar te Princeton apologetisch on
derwezen heeft; ds. R. B. Kuiper, A. M., B.
D,. een onzer meest gevierde predikers en
schrijvers, en een onzer helderste koppen,
die de dogmatiek zal doceeren, en dr. N. B.
Stonehouse (Steenhuis), die dr. Maclien
za assisteeren in het N. T. Grieksch. Het is
zeker een' groote eere voor het Nederlandsch
Calvinisme, dat drie van zijn zonen in Phi
ladelphia zullen doceeren. En het is meer
dan een eere, ja een triomf voor de Vrije
Universiteit, dat niet alleen het beginsel
van de Vrije school op hooger onderwijs-ge-
bied in ons land wordt nagevolgd, doch dal
drie van de nieuwe professoren gepokt en
gemazeld zijn in dat verjongde Calvinisme,
dat voor altijd verbonden is aan zulke na
men als Kuyper en Bavinck.
We noemen het begin van daze nieuwe
Theologische School
een heroïeke daad.
Na al het klein gedoe der moderaten heb
ben de onvervalschte Calvinisten een kloek
antwoord gegeven. Beschuldigd van onver
draagzaamheid en onmeegaandhekl, van
„extreem fundamentalisme" zelfs, liebben zo
geen kamp gegeven, doch moedig een nieuw
begin gemaakt.
Op de eerste meeting, IS Juli 1029, werd
vrijwillig geteekend voor 22.000 dollar voor
de onkosten van het eerste jaar. Spoedig
was reeds 31.000 dollar bijeen in gereed
geld, en zonder dat er om gevraagd is! Men
rekent op 50 60.000 dollars onkosten voor
het eerste jaar. Men rekent op een stich
tingsfonds van een half millioen dollars,
daar de wet van den staat Pennsylvania dit
voorschrijft,, voor inrichtingen wier graden
zullen erkend worden. De liberale heeren
hebben het voorgesteld, dat de Presbyte-
riaansche studenten wel in Princeton zou
den blijven, en dat de Methodisten en Bap
tisten naar do nieuwe school zouden trek
ken. Doch onverschrokken is men doorge
gaan en de nieuwe school is geopend met
40 studenten, waarvan het meerendeel va«l
niet on-Geroformeerd is. Daar is de nieuwe
faculteit te, markant en te stabiel en te
Calvinistisch voor.
Voel bemoediging.
De „Presbyterian", het orgaan der ortho
doxe partij, bevat een verslag van de stich
ting en de opening der nieuwe school.
Van alle zijden zijn bemoedigende brie
ven ontvangen. De openingsplechtigheid
werd bijgewoond door ongeveer 500 perso
nen, waarvan velen van verre waren geko-
De nieuwe stichting heeft den morselen
steun van vele welbekende predikanten en
den financieelen steun van onderscheiden
Calvinistische industrieelen en bankiers.
Men behoeft niet bevreesd te wezen voor
haar toekomst. Op de laatste synode waren
de verhoudingen scherp, en toch ontving dr.
Wilson 332 van de 904 stemmen voor pre
sident.
Men kan gerust zeggen, dat het „Westmin
ster Seminarie" twee-vijfden van de Noonl-
Presbyteriaansche Kerk achter zich heeft en
genoeg kapitaal om een prachtig gehou
wen-complex, een uitstekende bibliotheek,
en een faculteit van naam in stand te hon
den, ja genoeg om, indien men wil, een
Universiteit te stichten.
We hopen voor Amerika, dat het zoover
komen mag, dat er in Philadelphia 'n Calvi
nistische Hoogeschool tot stand komt. Do
Katholieken hebben een groot getal colleges
of Athenea en verscheidene Universiteiten.
De orthodoxe Protestanten hebben een hon
derdtal colleges, doch niet één Academie.
(De. Baptisten-Universiteit te Des Moines,
Iowa, was eigenlijk niet meer dan een „col
lege", en zal bovendien, naar verluidt, niet
heropend worden, omdat er een twist is uit
gebroken tusschen de studenten en het nieu
we bestuur, waarvan de voorzitter verle
den zomer met rotte eieren gebombardeerd
werd wegens geruchten betreffende zijn Ver-
houdifig tot zijn secretaresse).
Het zou dus alleszins wenschelijk zijn, als
er een orthodoxe Universiteit kwam, die
paal en perk durft stellen aan liet gezwets
dor victorie-dronken liberalen van alle ga
ding, conservatief en radicaal, wier markt
geschreeuw door de hallen dor Amerikaan-
sche Staatsuniversiteiten weergalmt. Want
wc beleven thans in de Vereonigde Staten,
wat in Nederland plaats vond in het mid
den der vorige eeuw. De scholen, de pers,
de .tijdschriften, de kansels, ze zijn alle ver-
liberaliseerd en het orthodoxe Christendom
wordt belachelijk gemaakt en voor ouder-
wetsch versleten en voor onwetenschappe
lijk. Laat ons hopen en bidden, dat de
nieuwe school ontblocie tot
een Gereformeerde Universiteit.
En wat zal er nu van Princeton worden?
Beducht voor de nieuwe school en haar emi
nente mannen, heeft het het neiuwe bestuur
van drie en dertig, waarvan hoogstens oen
vierde den naam van orthodox mag dragen
(volgens „The Presbyterian") goed gedacht
de verklaring de wereld in te sturen, dat
rle school „niet zal afwijken van de conser
vatieve leerstellige positie, die voor meer
dan honderd, jaar gehandhaafd werd"; en
dat het nieuwe Bestuur „hoegenaamd niets
zal doen om de distingtieve traditionccle
positie te veranderen, heseffende, dat het
een gezond mandaat ontvangen- heeft van de
Algemeene Synode om de historische lijn
onveranderd voort te zetten".
Wij kunnen niet nalaten onze verbazing
te betuigen over de actie van dit nieuwe
Bestuur. Na al wat voorgevallen is geduren
de de laatste jaren en waarvan we de Ne
derlandsche lezers op de hoogte gehouden
hebben, is het voor ons onmógelijk zulke
verklaringen in ernst op te nemen.. De nieu
we organisatie van het Seminarie is verde
digd door uitgesproken libeïalen, zooals ds.
Henry Van Dyke, die dan ook op de laatste
Synode openlijk verklaarde, dat hij
liberaal
was!
In het nieuwe Bestuur zitten twee man:
nen, die de z.g, auburn Affirmation onder
teekend hebben, volgens welke predikanten,
die de geboorte van den Heiland uit de
maagd Maria en de wonderen en de inspi
ratie der H. 8. loochenen, mogen worden
toegelaten in de Presbyteriaansche Kerk.
Mén heeft met alle macht gewerkt om het
oude Bestuur, dat in meerderheid orthodox
was, te vervangen door een nieuw, dat ho
peloos verwaterd is, behalve dan de acht van
dc drie en dertig. Men heeft geschermd met
de woorden moderaat, inclusief, verdraag
zaam, liberaal! En nu komt men voor den
dag mot de termen conservatief, traditio
neel. historisch, evangelisch!
1-Iet niéuwe bestuur is grenzeloos naïef.
ofweergaloos verblind. Voor den goeden
naam van het bestuur en den President van
Princeton zullen we het laatste aannemen
Doch waarom wordt nu het woord inclusie
gemist? Is inclusief hetzelfde als historisch'.
Princeton blijft
voorïoopig Gereformeerd.
althans er blijven verschillende Gereformecr
de professoren en er komen enkele nieuwe,
waaronder de bekende Dr. Zwemer. We
zullen deze mannen niet hard vallen, dat ze j
in Princeton blijven, of naar Princeton toe
komen. Ja, we hopen, dat Princeton behou
den aal blijven voor het echte Calvinisme,
en dat Dr. Stevenson, die de ridder van dc
droevige figuur gelijkt, nog eens zijn dwaal
weg zal loeren inzien. Indien dit gebeurt,
lean het nieuwe Westminster Seminarie zoo
veel te gemakoliji/er worden omgezet in een
Gereformeerde Universiteit. Doch, al hopen
we het beste voor,. Princeton, we hebben geen
vertrouwen in de meerderheid van het Be
stuur, noch in de tactiek van den president,
die gaarne bij die meerderheid ingedeeld
wil worden, en vart het nieuwe Bestuur
zegt, dat allo leden dc hoogachting en het
vertrouwen der Presbyteriaansche Kerk be
zitten.
De Calvinisten zijn altijd mannen van sta
vast en van eerlijkheid geweest. Ze durven
zeggen, wat ze denken, en schaduwen niet
met zulke kostelijke woorden als historisch
en evangelisch.
Hoe
duidelijk en krachtig
klinkt de taal van de mannen van Philadel
phia. Ik kan niet nalaten een gedeelte van
het verslag van Dr. Machen's speech van 16
Sept. jl. te vertalen.
,.In vele landen van Europa is bijna niets
overgebleven van de eens machtige Evange
lische Kerk. De vrienden van het Evangelie
hebben te lang gewacht met hun actie. In
Holland is or een merkwaardige uitzonde
ring. De Kerk daar, onder leiding van wijze
mannen als Kuyper en Bavinck, is grooten-
dcels trouw aan de waarheid gebleven zon
der het liberalisme een duim toe te geven
(uncompromsingly) en dat te midden van
een algemeen verspreid verderf. Holland
toont een krachtig Christelijk leven, der
beste tradities van zijn stoer en groot ver
leden waardig."
Hier wordt ook gezinspeeld op de histori
sche en evangelische erfenis, doch op een
manier, die den lezer niet in het duister
laat, want de spreker toont, een hartgron
dige afkeer van het liberalisme, dat de Kerk
verdorven heeft. Doch al wie van historisch
en evangelisch spreekt en vriendelijke lon
ken toewerpt aan het liberalisme, zit ver
ward in zijn eigen garen en is onbetrouw
baar leider voor wie wezenlijk historisch
en evangelisch is.
Na al wat er gebeurd is, zou het onver
antwoordelijk zijn zich onvoorwaardelijk
aan Princeton's leiding over te geven. Prin
ceton moot in het oog gehouden worden,
want. er is nog kans, dat de Algemeene Sy
node omgaat, ook al lijkt die kans' op heden
niet groot. Doch Philadelphia verdient den
steun en de bemoediging van de Calvinisten
over de geheele wereld. Het Westminster
Seminary is een daad van geloof en helden
moed. Het is de proclamatie van do Bilder-
dijkiaansche antithese! 1-Iet is een herhaling
van Kuyper's geloofsdaad te Amsterdam.
Het is de vestiging van het jong-Calvi-
nisme van Bavinck en Kuyper West van den
Atlantischen Oceaan. Van Philadelphia be
gint de victorie!
P. S. Uit welingelichte bron vernemen wij,
.dat er reeds voor 60.000 dollars voor de be-
grooting van dit schooljaar gcleekend is, eii
dat er plannen zijn gemaakt voor een slioh-
tingsfonds van een millioen dollars. Ons
kwam ook een gerucht ter oore, dat een der
professoren van 7/ope Seminary te Holland,
Mich., voor een benoeming te Princeton be
dankt heeft. Dit toort een geest, die hoog te
waardceren valt. Het wijst op een toenade
ring der verschillende Calvinistische groe
pen, die zich misschien spoedig in een Bond
zal symboliseeren.
HET DRAMA TE GROOTEGAST.
Vanwege verschillende politie-organisa-
tics zullen gedenksteenen worden onthuld
op de graven van de vier te Grootegast ge
vallen veldwachters. Te Groningen zal dit
geschieden op 27 November a.s. des morgens
10 uur. Dionzclfden dag voorts te Groote
gast en te Opende.
NOODLANDING.
Een militair vliegtuig moest door een ge
brek aan den' motor onder Amerongen op een
perceel bouwland, dat geheel in het bosch is
gelegen, een noodlanding doen.
De bemanning bleef ongedeerd. Het vlieg
tuig was onbeschadigd, doch zal gedemon
teerd moeten worden, daar het ter plaatse
niet zal kunnen opstijgen.
ERNSTIGE AANVARING
BIJ DE HEYPLAAT
uit Rotterdam:
INGEZONDEN IrEDEBEELING.
pepermunt
'Greid uit echte
r erinuntolie.vandaar ';r
de krachtlje.lekkere smanio-,
HET ITALIAANSCHE
S.S. ATLANTIDE GEZONKEN
Hedenmorgen te kwart voor acht heeft op
den Nieuwen Waterweg even voorbij de
Heyplaat een ernstige aanvaring plaats ge
had. Het uitgaande Italiaanschc ss. Atlan-
tide, dat hier met kolen was afgeladen had
juist de liaven verlaten, toen van den Wa
terweg binnenkwam het s.s Barmana G even
eens een Italiaan.
De heide schepen hebben fluitsignalen ge
wisseld, die echter blijkbaar niet begrepen
zijn door de Barmana G. Het laatste schip
is mot volle kracht op de Atlantide ingevaren
en heeft het schip midscheeps ter
hoogte van de machinekamer getroffen. De
Atlantide is snel gezonken. Het personeel
wist zich echter bij tijds in veiligheid te
stellen.
Verschillende sleepbooten, die in de nabij
heid waren, hebben aanstonds assistentie ver
leend en gezamenlijk het schip naar den
kant geduwd.
Bij de Heyschehaven is het aan den grond
gezet.
Met L. Smit Cols Internationalen sleep
dienst is contract gemaakt op den basis „No
cure no pay" om het schip af te brengen en
de lading te bergen. Door een duiker is een
onderzoek ingesteld, waarbij bleek, dat dc
Atlantide van onder tot boven opengereten.
Van de Barmana G, die opgestoomd is
naar de Waalhaven, is de voorpiek bescha
dipd. Het schip heeft echter geen water ge
maakt, wat heel gelukkig is, daar het zwaar
roet ijzererts was geladen.
DOODELIJKE VAL UIT EEN TREIN.
Op het traject ZwoUe-Amersioort is tus
schen Harderwijk en Hulshorst een tragisch
ongeluk gebeurd. Een drie-jarig meisje werd
door haar tante naar Amsterdam gebracht.
Het kind speelde in den coupé en kwam in
aanraking- met de kruk, waardoor het portier
openging en de kleine uit den coupé viel.
Onmiddellijk werd aan de noodrem getrokken.
I-Iet kind werd dood naast de spoorlijn gevon
den. Het lijkje werd met den trein naar
Amersfoort vervoerd.
AUTO S OVER DEN KOP.
Te Gieten (Dr.) is 's nachts een auto, waarin
vijf personen zaten, die in den avond verschil
lende dansgelegenheden in den omtrek hadoen
bezocht, tegen een boom gereden en over den
kop geslagen. Het gezelschap behoorde thuis
te Nieuw Buinen. Twee jongelieden werden
met moeite onder den wag-en weggehaald en
mochten niet naar hun ouderlijk huis worden
vervoerd. De chauffeur, hoewel zwaar gewend,
sloeg op de vlucht toen hij de politie zag en
heeft een afstand van meer dan een uur
fietsend afgelegd om thuis te komen. Toen
de politie hem in verhoor wilde nemen, wtrd
dit door den dokter niet toegestaan. Zijn
toestand is ernstig. Eén persoon is licht ge
wond. De vijfde is er zonder letsel afgekomen.
Te Quatrebras bij Hardegarijp (Fr.) reden
twee autobussen met werklieden, toen een
goederentram naderde. De voorste bus slaagde
erin voor de tram langs te kotnen, doch de
tweede raakte met de voorwielen in een kuil
en sloeg over cleir kop. Van de bus waren alle
ruiten vernield en van de inzittenden waren
de mcesten min of meer ernstig gewond. Na
docr een geneeskundige verbonden te zijn,
konden allen huiswaarts keeren.
DOODELIJK AUTO-ONGELUK.
Te Donnenoord in de gemeente Grubben-
vorst (L.) reed een personenauto, bestuurd
door den chauffeur Egbert, in vollen vaart
tegen een boom.
Dc inzittende, cle 25-jarige Dijkmans, werd
uit de auto over den weg geslingerd, waar hij
bewusteloos bleef liggen. Naar liet ziekenhuis
te Venlo vervoerd, is het slachtoffer, dat
ongehuwd was, overleden.
De chauffeur wercl niet. ernstig gewond.
HAAGSCHE RECHTBANK.
De roofoverval in de Eschdoornstraat.
Do I-Iaagsche Rechtbank heeft uitspraak
•■cdaan in de zaak tegen den 16-jarigen A.
A S. en den 19-jarigen A. W. »II,, beiden
uit Den Haag, thans gedetineerd, b-scliui-
digd van den roofoverval, respect, medcplich
tigheid daaraan, in den middag van den
20cn Juli j.l. in een perceel aan de Eseh-
doornstraat, waarbij een meisje in een kast
werd opgesloten en een bedrag van f 120
werd ontvreemd. Tegen heide verdachten
werd 1 jaar gevangenisstraf geëischt.
De rechtbank achtte de aan den tweeden
verdachte telastegelegde medeplichtigheid
niet bewezen en sprak hem vrij. De eerste
verdachte werd tot 1 jaar tuchtschoolstraf en
onder toezjchtstelling voor den tijd van een
jaar veroordeeld.
Verdachte I-I. werd wegens een reeks van
andere hem ten laste gelegde diefstallen
veroordeeld tot 2 jaar gevangenisstraf, ter
wijl verdachte S. van eenige andere hem ten
laste gelegde diefstallen werd vrijgesproken
EEN PROCEDURE OM EEN LIJK.
Het volgend jaar, op 20 Jon., zal voor het
Gerechtshof te Amsterdam in hocgor beroep
een principieele beslissing uitgelokt worden
inzake een begrafeniskwestie.
Te Amsterdam stierf begin 1929 een Jood,
die samenleefde met een niet-Joodsclie vrouw.
De overledene werd op een Zaterdagochtend
op een niet-Joodsche begraafplaats begraven,
waartegen de vader verzet had aangrfeeknhd
by de arr. rechtbank, die echter den eischer
zijn vordering ontzegde, zoodrt de begrafenis
op een niet-Joodsche begraafplaats toch door
ging. Wel was aangeveerd dat de vrouw geen
recht op het lijk had als zijnde niet wettig ge
huwd met den overledene, dat do. vader als
eerst rechthebbende terecht het lijk opvorder
de, en ock door den overledene niet op rechts
geldige wijze beschikt was omtrent de manier
waarop hij begraven wenrchte te worden, toch
de wil van den overledene geëerbied'gd moest
worden en laatstgenoemde zich blijkbaar niet
verzet zou hebben tegen een begrafenis op een
niet-Joodsche begraafplaats, daar hij immers
de banden met zijn familie verbroken hul.
juist omdat by met een niet-Joodsche vrouw
ging leven.
EEN ONTSLAGFÜWESTIE.
Voor het Gerechtshof te Den Haag werden
de pleidooien gevoerd tusschen den leeraar
Teerling en de zeevaartschool te - Vlissingen.
Voor eerstgenoemde pleitte Mr. Kuipers, voor
de school Mr. Heyse.
Mr. Kuipers betoogde, dat aan Teerling een
vaste aanstelling was toegezegd, zonder eeni
ge conditie.
Mr. Heyse betoogde daarentegen het tegen
deel.
De notulen 'van 1919 en een brief van het
bestuur aan Minister De Visser, die alsnc
gehoord zal worden, zullen overgelegd wo:
den, daar het Gerechtshof deze stukken va
groot belang acht.
Uitspraak 16 Dec. e.k.
GAS-DELICTEN.
De Hooge Raad behandelde een cassotieb'
roep van J. H. A., directeur van het gasbedrijf
te Zutphen. Wegens het aannemen van em
gift van de N.V. Ned. Gasmeterfabriek Georg
Wilson, hetgeen hij als ambtenaar niet mocht,
werd -hij veroordec-kl door de Rechtbank te
Zutphen tot f 200 boete. Het Hof te Arnhi
legde dezelfde straf op.
Voor den requirant werd gepleit door Mr.
Telders, die ook pleitte in een zaak van O. A.
S., directeur van de gasfabriek te Winterswijk,
die tot 2 maal f 200 boete was veroordeeld we
gens het aannemen van giften als ambtenaar.
Ten slotte heeft de Hooge Raad ook rjog be
handeld een cassatieberoep van J. direc
teur der gasfabriek te Noorffwijk. Wegens
eenzelfde handeling had de Rechtbank te
's-Gravenhage hem f 200 boete opgelegd, welk
vonnis door het Gerechtshof aldaar bevestigd
werd.
In al deze zaken zal de procureur-generaal
op IS Nov. concludeeren.
311. J. v. V. te H. Dat weten we niet en
kunnen we ook niet nazien. U zult 'lat moe
ten vragen via de een of andere Bank, maai;,
die loten zijn de kosten baast niet waard.
312. L. H. te de L. Daarvoor is noodig, dat
u bij voorkomende vacatures solliciteert bij
den Raad der betrokken gemeente. Het zai
zeker aanbeveling verdienen dat u eerst
zórgt een diploma te krijgen. Anders hebt u
loch weinig of geen kans.. U kunt daarvóór
schrijven aan den Bond van Chr. Politie
ambtenaren in Nederland, Amsterdam,
Noorder Amstellaan 138.
313. H. B. te H. v. H. vraagt om een adres
voor de levering van kerkzakjes met lange
en korte stok. Indertijd hebben we eens zoo'n
adres opgegeven, doch konden het niet le-
i ug vinden. Kan een onzer lezers ons hel
pen? dan gaarne.
31*. P. v. V. te N. Koop in de apotheek
u0 Gr. zeepspiritus, doe dat in een glas en
meng het met warm water. VVasch daarmee
huid en haar en spoel drie keer met lauw
water na. Ge kunt ook eens volhouden
avonds voor ge naar bed gaat het haar
le wasschen met wat beste eau de cologne
of met absoluten alcohol.
315. G. te B. 1. Dat is volstrekt geen ont
duiken van de zegelwet.
2 Neen, die wet is nog niet in werking.
.'i. Het gedicht: „De St. Elisabethsvloed"
konden we niet vinden, maar misschien
kan een onzer lezers ons op T spoor helpen.
Iedereen moet belasting betalen, al zou
hij nog in de wieg liggen, als hij volgens de
wet daarvoor in de termen valt. Dat heelt
met den leeftijd niets te maken. Als uw
zoon dus een belastbaar inkomen heeft, is
hij rechtmatig aangeslagen.
5. Wat bedoelt u met „oude" bankbiljetten
van ƒ10? Als het biljetten zijn, die aan de
circulatie onttrokken zijn, behoeft niemand
ze meer in betaling aan te nemen Ze kun
nen dan bij het kantoor der Ned. Bank te
Amsterdam worden ingewisseld. Als u met
„rud" bedoelt: „versleten, stuk gegaan", dan
hangt het heelemaal van den toestand der
bankbiljetten af, of men verplicht is ze in
betaling aan te nemen.
6. De regels voor het damspel zijn zeer
eenvoudig en komen in hoofdzaak hierop
neer: De gang der stukken is steeds sctiuin
vooruit, telkens 1 ruit, behalve bij het slaan.
i)an mogen ze zoowel voor- als achteruit
er omheen springen. Dam wordt de schijf
die cle bovenste lijn bereikt. Een dam gaat
voor- of achteruit geheet of gedeeltelijk de
vrije velden doorloopehde van elke lijn, c\ie
ze bestrijkt, of waarop ze door veranderde
richting bij het slaan komen kan. Slaan is
verplicht. Dam .of schijf zijn daarbij van ge
lijke waarde. We geen schijven meer heeft of
vastgezet is, verliest.
7. Jeremia 3:14. Bekeert u, gij nfkocrige
kinderen, spreekt de Heere, want Ik K u
getrouwd en Ik zal'u aannemen, één uit
een stad en twee uit een geslacht en zal ze
brengen te Sion.
316. E, ie R. Ga naar cle bouwpolitie, Kip
straat, Rotterdam, of naar den Gezondheids
dienst, bureau in liet Oude Raadhuis, en
.dien daar uw beklag in.
117. V. te D. Hoofd der oorheelkundige kli-
ni&k aan den Catharijnesingel 101 te Utrecht
is Prof. Dr. F. H. (Juin.
318. E.-E. M. te S. Of die kleeron daar nu
zoo erg onder lijden zullen, betwijfelen we.
Als ze maar goed verpakt worden! Hoe
moesten anders menschen het maken die
koffers vol mee moeten riemen op reis? Be
spoediging zon alleen mogelijk zijn per
vliegtuig, maar dan zou het wel erg duur
warden!
(Nadruk verboden).
VAN EEN LEEUW EN EEN AAP
Juist komt cle tram voorbijgestoven
En Sambo springt er bovenop;
Daar hij daarbij den beugel neerdrukt,
Is 't resultaat noodzaak'lijk: Stop!
•En een geweldige paniek
Beroert het reizigerspubliek.
22. Helaas, vóór ieder zich kan redden,
Krijgt plots cle heugel weer contact.
En menig passagier denkt sirld'rend:
„Straks ben 'k een handjevol gehakt!"
Want pijlsnel schiet cle tram vooruit.
Door geen. bestuurdèrshnnd gestuit
(Wordt Vrijdag vervolgd)
SINT AUGUSTINUS
(Geboren 13 November 354)
DOOR Dr. J. H. GUNNING J.Hz.
11 (Vervolg)
Ik kan mij met weerhouden die wondor-
schoone woorden hieronder af te schrijven
„Toen cle dag naderde, waarop zij uit dit
leven zou heengaan Gij kendet hem,
o God, ons was hij verborgen
geviel het zoo (gewisselijk naar het
verborgen bestel Uwer voorzienigheid,
dat wij beiden alléén te zamen waren, leu
nende tegen een venster, van waaruit men
den tuin onzer herberg kon overzien. Het
was in Ostia aan den Tiber, waar wij, ver
van 't gevoel der menschen na cle vermoeie
nissen onzer verre reis, naai- Afrika hoopten
aan boord te an. Daar hebben wij met
elkaar nog een wonderbaar heerlijk gesprek
gehad. Wij vergaten wat achter ons lag en
richtten onze gedachten op cle toekomst
Wij spraken met elkander over U, de alom
tegenwoordige Waarheid, over Uw wezen,
en over het toekomstige eeuwige leven der
heiligen, hetwelk geen oog gezien, geen oor
vernomen heeft en hetwelk in geen men-
schenhart is opgeklpmmen. Wij dronken
met onze harten in volle teugen de hemel-
sche wateren Uwer bron, de bron des levens,
die voor Uw aangezicht is, in, voorzoover
Het derde gedeelte stond in ons blad van
Dinsdag 5 November.
[wij dat vermachten en voorzoover wij ons
eenigszins die wonderbaar verheven wereld
konden voorstellen.
En toen wij in ons gesprek tot het besluit
kwamen dat ook de hoogste lust der zin
nen en de grootste heerlijkheid hierbene
den met de zaligheid van dat leven niet te
vergelijken, ja met haar niet in één adem
te noemen waren, richtten wij onze gedach
ten met nog gloeiender heimwee op het
wonderbare ééne Wezen. Wij doorwandelden
van trap tot trap de gansche zienlijke we
reld en den hemel, vanwaar de zon en de
maan cn de sterren op deze aarde neer-
schijnen. En nóg hooger stegen wij in onze
gedachten cn gesprekken opwaarts, Uwe
werken, o God, bewonderend. Toen betraden
wij cle wereld onzer zielen, ja waagden ons
nóg verder, totdat wij het land der onver-
welkbarc volheid bereikten, waar Gij Israël
eeuwiglijk weidt op de velden Uwer waar
heid cn waar het leven de wijsheid is, door
welke alles geschapen is, ook het verledene
cn cle toekomst, terwijl zij zelve ongeschapen
blijft zooals zij was en eeuwiglijk wezen
zal. Verleden en toekomst bestaan er voor
haar niet, maar alleen het heden, want zij
is een w i g, terwijl verleden en toekomst
rle eeuwigheid uitsluiten. En terwijl wij al
dus spraken en naar die Waarheid dorst
ten, hebben wij met diepbewogen harten
hare nabijheid een oogenhlik mogen bespeu
ren. Toen hebben wij onze verzuchtingen als
cle eerstelingen onzes geestes voor altoos
daar achtergelaten en ons weer gewend tot
het hoorbaro gesprek onzer monden, waar
in het vergankelijke woord weerklinkt cn
weer verdwijnt Maar wat is ook hij Uw
eeuwig Woord, onzen Heere, te vergelijken
het Woord dat in zichzelf bestand heeft zon
der ooit te verouderen en dat alles ver
nieuwt?"
Zijn moeder heeft Afrika niet weergezien.
Zij had haar taak volbracht en in vrede
Heeft zij haar eerwaardig hoofd neergelegd,
betreurd door haar zoon, maar die in zijn
God getroost was. Haar gebeden waren ver
hoord, haar dierbare kind was een kind
Gods geworden. Hij had haar leiding en haar
gebed niet meer noodig.
Eerst tegen Het einde van den volgenden
zomer vond Augnstinus gelegenheid naar
zijn vaderland Afrika terug te gaan. Vooraf
keerde hij nog eens naar Rome terug, waar
hij een geweldige massa bewijzen van de
dwalingen der Manicheers bijeen verzamel
de, en in October 388 ging hij dan eindelijk
in Ostia scheep, hield zich in Carthago niet
op, maar spoedde zich naar Thagaste. Daar
stichtte hij op een der weinige eigendom
men, die hij nog bezat, een klooster, maar
bleef nog altijd onderwijzen, redeneeren
en discussieeren over de vele onderwerpen,
die hem.cn zijn meclgezellen belang inboe
zemden. Maar Christus werd meer en meer
het middelpunt van al zijn denken en de
opbouw van Zijn heilige Kerk. Ilij sprak
tvn zeer levondigen stijl, luchtiger en smij-
diger dan het klassieke Latijn, een analy
tisch proza, dat door hem tot voortuig ls ge
maakt der moderne Westersehe gedachte.
Zi*". correspondentie was geweldig en al
spoedig was hij de roem en de eere van Tlia
gasté, dat niet weinig trotsch was op zijn
bezit. In deze jaren stierf zijn geliefde zoon
Adcodatus, bitter door hem gemist en be
treurd, maar Augnstinus sterkte zich in .zijn
God. Ook de teerste banden, die hem aan
dc aarde hechtten, konden breken, hij was
getroost in dén Heere.
Naar cle stad Ilippo geroepen om een aan
zienlijk man in zijn twijfel bij te staan,
werd hij aldaar door den wil des volks met
geweld tot priester gewijd en spoedig daar
op tot coadjutor van den vrij ongeschikte»
bisschop aangesteld. Dat ging in die ver
warde tijden soms nog recht democratisch
en ongeregeld, toe! Vaak werden menschen,
zonder éónige voorbereiding, geheel bij ver
rassing en tegen hun wil, tot priester, ja tot
bisschop verheven. De bisschoppen waren
trouwens haast even talrijk als de priesters.
Bijkans iedere stad van eenige beteekenis
was de zetel van een bisschop. Later werd
alles beter gekegeld en verdeeld. I-Iet maakt
thans op ons haast een komischen indruk
te lezen dat Augustinus zich in dezen tijd
formeel schuil moest houden om niet door
naburige kerken tot hun bisschop god w o n-
gen te worden. Welk een wonderlijke ge
steldheid der geesten toch! Te meencn dat
liet Gods wil kan zijn een niets-vermoedon-
den reiziger als struikroovers te overvallen,
vast te grijpen cnheqj dan tot priester
o?er Christus' kudde te stempelen!
Thans werd een eveneens bedenkelijk ex
periment op den veelbegeerde» Augustinus
toegepast. De bisschop van Hippo, Valerius,
was in menig opzicht niet „the right man
on the right place". Hij verstond dc lands
taal, het Punisch, in het geheel niet, hij was
feitelijk geheel cn al een Griek en blijkbaar
weinig geschikt voor 't opzienersambt onver
deze woelige en partijzieke Afrikaners. Toen
men van alle kanten om Augustinus riep,
besloot hij hem als zijn mede-bisschop aan
te stellen, een even ongewone als ongc-
wenschte nieuwigheid. De bisschop van
Guelma, Megalius, primaat van Numidië,
was de eenige, die er met beslistheid tegen
protesteerde, maar de andere bisphoppen uit
den omtrek hadden geen bezwaar. Aan lan
ter en vijandschap ontbrak het den nieuw
benoemde niet, maar de onwaarheid dezer
beschuldigingen trad spoedig aan het licht,
en toen Valerius gestorven was. was ook
Megalius terslond bereid Augustinus tot bis
schop van Hippo te wijden. Zoo had dus de
ze waarlijk groote dienaar van Christus zijn
levenstank gevonden. Als apostel van de
Kerk en der Katholieke eenheid zou hij een
onsterfelijken roem behalen.
Augustinus was er dc man niet naar om
iets ten halve te doen. Eenmaal lol de bis
schoppelijke waardigheid verheven, maakte
hij er terstond vollen ernst mede. Spoedig
werd ook hier in Hippo evenals in Thagaste
een klooster gesticht, waar, geheel in zijnen
geest, de tucht nóch laks nóch overdreven
gestreng zou wezen, waar bijv. hset matig
gebruik van vleesch en van wijn op gezette
tijden geoorloofd was, en waar men grondig
de Heilige Schrift zou onderzoeken. Alle
twistgesprekken en lasterpraatjes waren
strikt verboden. Een versje, door hemzelf in
het gemeenschappelijk refectorium opgehan
gen, moest alle monniken iederen dag aan
dezen beslisten wensch van hun geestelij
ken vader herinneren.
„Behalve misschien nog een overblijfsel
van literaire en intellcctueole ijdelhcid". zoo
als Bertrand liet uitdrukt, heeft hij thans
zijn vroegere zonden in Gods kracht afge
legd. Hij kent nu geen anderen wensch meer
dan zieleherder, leidsman van 's Heeren
kudde te zijn. De taak, die vóór hem lag, was
niet gering De schismatieke Donatisten wa
ren in I-Iippo verre in de meerderheid. Zij
voorden in geheel Noord-Afrika oen. waar
schrikbewind. Graaf Gildonus, een Moor,
de vertegenwoordiger van het Keizerlijk Ge
zag, was op hun hand en liet allerlei gewel
denarijen, tegen de Katholieken ongestraft..
Trouwens de macht des Keizers begon in het
onmetelijke rijk overal te 'verhleéken. Het
waren de barbaren,'die, in het leger reeds
oppermachtig, meer en meer het Int van den
Staat,!n handen kregen. Keizer Theodosius
was gestorven, de jonge Honorius, zijn op
volger, stond geheel onder den invloed van
den regent Stilico en was een mensrh zon
der kracht, maar met heel veel ij delheid.
Wel was hij gezind de rechtzinnige Kerk te
beschermen cn de ketterij te weren ,en daar
in was rle nieuwe bisschop van Hippo het
volkomen met hem eens Augustinus heeft
van den aanvang af de eenheid des geloofs
voor Staat en Kerk begeerd en bevorderd
maar Augustinus zag wel in dat er van den
mnerlijk zwakken Staat geen krachtige
hulp te verwachten was.
Ook als bisschop b 1 e ef hij in zijn hart en
in zijn leefwijze monnik, al kon hij vanzelf
niet in een klooster blijven wonen, want het
ia ongeloofclijk hoe veelzijdig en afmattend
dc werkzaamheden waren van dezen geweldi
ge in Gods Koninkrijk. Letterlijk voor alles
werd zijn raad en zijn beslissing ingeroepen.
De bisschop was, volgens Keizerlijke veror
dening, bijv. rechter in alle civiele zaken en
onophoudelijk werd hij in twistgedingen, er
feniskwesties, processen gewikkeld, dingen,
die hem een ware ergenis waren. Daar de
Kerk vrij van belasting was, werden haar e
groote schenkingen in land of roerende be
zittingen gedaan, onder verplichting van
levenslang de gevers te verzorgen, en talloo-
zo armen leefden geheel van de ondersteu
ning, djf zij uit de bezittingen der Kerk ont-
vnigen. Augustinus trad met beslistheid te
gen liet misbruik op, dat veelvuldig plaats
greep, zoowel om den fiscus als niet-bemin
de verwanten te ontgaan, en hij weigerde
iedere schenking te aanvaarden, waardoor
familieleden benadeeld of waarbij onzuivere
bijbedoelingen le vreezen waren. In deze tij
den waar overal recht en, waarheid ge
schonden werden, trad'hij met onverschrok
ken moed als handhaver van Gods eeuwige
j ordinantiën op..
(Wordt vervolgd)
