Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstrek? EERSTE BLAD. BINNENLAND. kwartaal ƒ325 (Beschikkingskosten 0.15) per week 0.25. Voor het Buitenland bij Wcke- lijksche zending g._ Bij dagelijksche zonding „7 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad 7/2 cent Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar No 2885 Dit nummer bestaat uit DüiE bladen Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Aangesloten op hei streeknet Lisss. Postbox 20 WOENSDAG 30 OCTOBER 1929 Postgiro 5333C AOVERTENTIfiN: Van 1 tot 5 regels L17H Elke regel meer 0.22V» Ingez Mededei linger. van 1—5 regels „2J0 Elke regel meer „0.45 Bij contrnct belangrijke korting, nor liet bevragen aan het bureau wordt berekendƒ0.10 1Qe Jaargang WAARHEEN GAAT GIJ? maar men kon zeifs geen spoor van ver wantschap ontdekken. Immers, het staat met zooveel woor den in het Voorloopig Verslag: „Uit de Troonrede blijkt van een rechts karakter van het Kabine' niets. Geen enkele maatregel op het gebied der zoogenaamde Christelijke politiek wordt aangekondigd, zelfs elke zinsnede, die als een belijdenis van rechtsche beginselen zou kunnen worden verstaan, ontbreekt.'" Dit was blijkbaar meer tegen de lin kerzijde, dan tegen het Kabinet zelf ge- HET LEENINGFONDS Koel en stroef; zoo noemr!:? "\j de richt. Doch ook dit werd niet gespaard ontvangst, welke het nieuwe Kabin-.L in en met bijna noodeloozehardheid wórdt het Voorloopig Verslag van de partijen 1 1 ter rechterzijde ten deel viel. De verklaring van deze houding ligt voor de hand: de minister-president heeft het er naar gemaakt en de parle mentaire verhoudingen maakten het tot zekere hoogte noodzakelijk. Indien we zeggencte heer Ruys heeft het er naar gemaakt, dan ligt daarin niet het minste venvyt opgesloten. Wie de feiten van de Kabinetsformatie re construeert, zal gereedelijk toestemmen, dat Mr. Ruys het juiste standpunt heeft ingenomen. De onderhandelingen over een parle mentair-Kabinet steunend op de rech terzijde waren mislukt. Had Mr. Ruys toen de Koningin moe ten adviseeren, om het nog eer.s met een andere groepeering te beproeven? Dat ware slechts tijdverlies geweest. Zoo lang de R.-K. Staatspartij zich niet door de S. D. A. P. in een dwangpositie laat duwen, komt er van een andere regee- ringscombinatie niets. Ware het dan gewenscht geweest, dat Mr. Ruys een extra-Kabinet formeerde als dat van Dr. de Geer? Ook dat wilde niemand meer. Een Kabinet van andere structuur is beslist noodig, had de heer de Geer meermalen verklaard. Trouwens, de stembus had overduide lijk uitgesproken, dat ons volk prijs stelt op een Christelijk bewind; en dies lag het geheel in de lijn, dat de heer Ruys althans poogde een rechts-georiënteerd Kabinet samen te stellen. Over het program, dat bestemd was voor een parlementair-rechtsch Kabinet vroeg de Kabinetsformateur het oordeel der rechtsche groependoch het was volkomen in den haak, dat hij noch over het program, noch over de personen der ministers voor het extra-parlementair Kabinet de rechterzijde raadpleegde; en de adspirant-ministers hielden zelfs geen ruggespraak met de leiders van hun politieke partij Dat was een dienst, welke de heer Ruys aan die partijen bewees en wel verre van hierop critiek uit te oefenen, meenen wij, dat de rechterzijde hiervoor erkentelijk moet zijn. Want door deze houding konden de woordvoerders der rechterzijde in het Voorloopig Verslag volkomen naar waarheid laten verkla- „Dc fracties, politiek geestverwant aan de leden van het Kabinet, wezen in den meest volstrekten zin alle verantwoorde lijkheid voor het optreden en het beleid van het Kabinet af, als zijnde extra-parle mentair en geheel buiten haar medewer king tot stand gekomen. De formateur heeft bij zijn tweede poging met geen en kele partij-instantie ter rechterzijde over leg gepleegd. Van zijn medeleden geldt hetzelfde en dus zitten in het Kabinet in geen enkel opzicht de vertegenwoordigers eener par tij, Hun beleid zouden dc hier aan het woord zijnde leden uitsluitend toetsen aan de vraag, of zij handelen in strijd of in overeenstemming met de beginselen beleden door de partij, waartoe zij behoo- ren." Wij staan geheel en volkomen vrij zoo werd dus verklaard. Deze verkla ring was noodig. Waiit de S. D. A. P., welke nog steeds van critiek leven moet om niet te verschrompelen, had onmid dellijk na het optreden van het Kabinet- Ruys de stelling ingenomenalle fouten, welke het nieuwe ministerie maakt, schrijven we op rekening van de rech terzijde. Daarom merkten we op, dat de rech terzijde, met het oog op de parlemen taire verhoudingen, niet anders kon doen, dan te verklarenwij hebben geen deel aan het Kabinet-Ruys. Want ondanks de nadrukkelijke te genspraak, welke we hierboven citeer den, bleef de linkerzijde ongeloovig. Zij dacht, gelijk we in een vorig artikel in herinnering brachten, blijkbaar aan het extra-parlementaire Kabinet-Cort van der Linden, en voerde daarom nog maals aan: „dat, om het numeriek s'erkste deel van het Kabinet te noemen, het Katholieke, toch niet de toetreding van vier bekende figuren uit dc Roomsch-Ka'holicke Staats partij, van wie drie parlementariërs, denkbaar is, wanneer in die partij daar tegen ernstig bezwaar zou bestaan." Moesten de rapporteurs nu nogmaals herhalen, wat in zeer duidelijke woor den was gezegd, dat Ruys zijn eigen weg ging, en dat de rechtsche partijen hun eigen weg zullen gaan? Het ware een noodelooze herhaling. En toch, men ging nog verder. Niet al leen werd alle intimiteit afgewezen, remerkt Verschillende leden spraken hun leed wezen cn tcleurs elling er over uit, dal in de troonrede gemist wordt een kloeke be ginselverklaring, waaruit blijkt, dat het kabinet een bewind denkt te voeren, dat rekening houdt met de Christelijke le vens- en wereldbeschouwing. Volgens streng formeele opvatting klopt het laatste citaat niet op het voor laatste. Wanneer de rechterzijde niet alleen elke parlementaire band met het ministerie volkomen (en terecht) loo chent; doch ook nadrukkelijk uit spreekt dat het van het rechtsch karak ter niets merkt; dan behoeft men zich ook niet te verbazen, dat de kloeke be ginselverklaring ontbreekt. Wanneer er een Kabinet-Albarda- Marchant opgetreden ware, d&n zou de rechterzijde het betreurd hebben, dat er van Christelijke staatkunde geen sprake kon zijn; doch men zou een kloeke Christelijke beginselverklaring niet heb ben gemist, om de eenvoudige reden, dat men deze niet vernacht had. „Sómmige leden" deden dan ook een stap in de goede richting, door te vra gen, wat men te verwachten heeft ten aanzien van de Zondagsrust en de be strijding van allerlei, de Christelijke volkszeden ondermijnende vermaken. In die vraag ligt de erkenning opge sloten, dat het Kabinet-Ruys, hoezeer het los vap de rechterzijde staat, noch tans van rechtsche structuur is en dat samenwerking tusschen Kabinet en rechterzijde, met behoud van wederzijd- sche .volledige vrijheid, ondanks alles eisch van Christelijke staatkunde is. Mogelijk, dat de houding der Chr.- historische Kamerfractie en het anti papisme bij de stembus met name de bevordering der Zondagsrust schaden, doch dat is eer. kwestie apart. Hier gaat het er om, dat blijkbaar I met opzettelijke hardheid en gewilde stroefheid elke band met het Kabinet geloochend wordt, omdat men de unio mystica, de verborgen, Christelijke een heid, niet kan ontkennen. Iets, wat naar ons inzicht, ook niet noodig is. Indien het extra-parlementair karak ter van dit Kabinet maar voorop slaat, dan past dankbaarheid dat het althans van Christelijke structuur is en dat men dus, met hoop op een gunstig antwoord, mag vragenWaarheen gaat gij Over maatregelen in Christelijken geest, zweeg de Troonrede. Het is te bil lijken maar wat mogen wij thans ver wachten? Geen vast accoord, helaas; maar met minder dan vrijwillige samenwerking tusschen Kabinet en rechterzijde, kun- rien we niet toe. Die samenwerking moet doel en stuw-1 kracht zijn. VERLAAGDE HEFFII-TGË17 VOORGESTELD AFSCHAFFING VAN DE OPCENTEN OP DEN SUIKERACCIJNS EN VER MINDERING DER VERDEDIG!N~ !S- BBLASTING II Bij do Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot verlichting van den druk der crisisheflingcn. Het in liet leeningtonds aanwezige saldo wordt daartoe, gelijk u:t bij de Memorie \an Toelichtingen gevoegde sta ten blijkt, tot het jaar 11)43 gebruikt ter ge deeltelijke dekking van de jaarlijkschc las- en van het fonds (afgezien is dus voorshands \au een versnelde aflossing van de ent schuld). Afgeschaft worden de opcenten op den s keraccijns en verlangd met ruim een der de wordt ue Ycrdedigingsbelaslmg II. Het overblijvende gedeelte van de Yerd___ gingshelasiiiig II wordt samengesmolten met ile inkomstenbelasting in dier voege, dat deze in hoofdsom evenveel blijft opbrengen als :ot dusver en op de hoofdsom 20 opcen ten worden gelegd ten bate van het ieemng- fonds. Blijkens de Memorie van Toelichting zal dit een groote administratieve vereenvoudi ging geven. Volgens het ontwerp, zal de afschaffing van de opcenten op den suikeraccijus in wer king '.reden op 1 Januari 1930 en het overige gedeelte van de herziening op 1 Mei 1930. DE TOEGEPASTE AETHERCENSUUR 33 VEEBBOKEN EEDEVOBEINGEN VAN DEN VRIJDENKER EIT VAN DEN HEER VOGT ANTWOORD VAN MINiSTER RZYMER Memorie van Toelichling. Naschrift. Dit artikel sluit aan bij het hoofdartikel in ons blad van Zaterdag. Het was reeds ge schreven en gezet, toen gisteravond de Me morie van Antwoord verscheen; waarin de Regeering de vraag, welke als opschrift is gesteld, beantwoordt op de wijze als door ons werd vermoed en gehoopt. OFFICIEELE BERICHTEN DEURWAARDER. De Minister \/an Justitie brengt ter ken nis van belanghebbenden dat te vervullen is de betrekking van bezoldigd deurwaar der bij het kantongerecht te Oud-Beyerland, tevens deurwaarder bij de Arrondissemcnts- Rechtbank te Dordrecht. Sollicitaties, gericht aan den Minister van Justitie, dienen te worden ingezonden bij den Kantonrechter te Oud-Beyerland. EERSTE KAMER MEDEDEELINGEN Onze Senaat kwam gisteravond i bij- Na mededeeling van ingekomen stukken, bracht de voorzitter ter kennis. Jat de Cen trale afdeeling besloten had .morgen 11 uur afdeelingsonderzoek te houden van het voorste 1-S 1 i n g n b e r g—M cnrtels om het reglement van orde te wijzigen (uitbrei ding van de Huishoudelijke commissie) en enkele kleine wetsontwerpen. Heden om 11 uur begon een openbare ver gadering ter behandeling van het voorstel an den heer v. d. Heuvel tot het verloe- nen van tijdelijken steun aan de beetwor- ivcrindustrie hier te lande. Aan dc Memorie van Toelichting is verder nog het volgende ontleend: De twintig milliocn, waarmee thans de heffingen voor het leeningsfonds kunnen worden verlaagd, vindt het ontwerp voor 9*4 millioen voor afschaffing van de opcenten op den suikeraccijns; en voor ÏO1/-» millioen'- door verlaging van de Verdedigingsbelas ting II. Voor wat de afschaffing van de opcentenl op. den suikeraccijns betref:, wordt er aau herinnerd, dat de verlaging van de huofd- soin van den suikeraccijris in December Ti en toewijzing van bet wegvallende gedeelte in don vorm van opcenten aan het leemngs fonds, óók ten doel had, na de likwidatie van den oorlogstoestand tot de reeds lang begeerde verlaging van onzen-zeer hoógén suikeraccijns te komen. Het komt den Minister van Financiën voor, gezien dezen oorsprong, dut het >n de historische lijn ligt, nu verlichting mogelijk is, in de eerste plaats aan deze opcenten de aandacht te wijden. Toch zo.u hij wellicht aan een andere oplossing de voorkeur heb ben gegeven, waarbij zekere vereenvoudi ging in de accijnsliefting in het algemeen mogelijk ware geweest, indien niet het bo- vens aunde motief juist in den tegenwuordi gen tijd aanmerkelijke versterking had ont vangen De moeilijkheden, welke zich de laatste ja ren op dc suikermarkt hebben voorgedaan, hebben nl. aanleiding gegeven tot een inter nationaal overleg, dat ais een eersten stap op den weg, die beterschap kan brengen, ten zeers"c behoort te worden toegejuicht Als uitvloeisel van dit begin van samenwer king is tot de verschillende regeeringen een aanbeveling van het economische Yulken- bondscomité uitgegaan om zoo mogelijk te komen tot verlaging van de accijnzen op suiker. Nu deze aanbeveling samenvalt mei oen voornemen tot verlaging der crisishef fingen hier te lande, meent de minister dat er alleszins reden is op dit oogenhlik over te gaan tot daigene, wat reeds in 1914 bij de conversie van een deel der hoofdsom in opcenten in dc bedoeling van den wet gever heeft gelegen. De afschaffing van de Verdedigingsbclas- ting II, als zoodanig een incorporatie van het daarvan resteerende deei bij de Inkom stenbelasting is een stap, die hoofdzakelijk administratieve vereenvoudiging beoogt. De incorporatie bovenbedoeld heeft als volgt plaats gehad: Eerst is het bestaande tarief versmolten met het blijvend gedeelte van de Verdedi- gingsbelastfng II, in dier voege, dat alle inkomens ongeveer hetzelfde betalen als wat zij zouden betaald hebben bij handha ving van die beide heffingen naast elkander. Vervolgcfis is het aldus gevonden tariet gesplitst in hoofdsom en opcenten naar de verhouding van wat thans de Inkomstenbe lasting opbrengt en wat het blijvend gedeel te der Verdedigingsbelastiing II zou op brengen. De hoofdsom der inkomstenbelas ting zal op die wijze dezelfde opbrengst blij ven geven als tot dusver, zij het dat zij zwaarder op de hoogere en lichter op d? lagere inkomens zal drukken. Op de hoofd som zullen opcenten geheven worden ten bale van het leeningfonds. Het aantal de zer laatste is bij dezen opzet kunnen gesteld worden op 20. Aldus zal het doel zijn bereikt, dat een groote vereenvoudiging is aangebracht en dat niettemin de druk verdeel inp ongeveer dezelfde zal zijn, als wanneer de inkomsten belasting en de verlaagde verdedigingsbe lasting II naast elkander waren gehand haafd. De grens ligt thans dicht bij een inkomen 'an f 10.000. Beneden die grens zal de hoofd som der Inkomstenbelasting lager ziin dan tot dusver; boven die grens hooger. Bij een inkomen van f 800 worden de 80 cent 60 cent; hii een inkomen van f 85.000 worden de f 6966.40 van thans f 7487.60. (Bij een in komen van f 10.000 wordt de tegenwoordige hoofdsom van f 286.40 inet ruim f 1 verhoogd tot f 287.60. Daar de opbrengst van de hoofdsom der inkomstenbelasting dezelfde blijft, kan het aantal locgelaten opcenten van de provin cies en de gemeenten ongewijzigd worden gelalen. De overgangstoestand hij den suikeraceiins is on soortcgelijke wijze geregeld als geschied is hij de jongste verlaging van den accijns op gedistilleerd en hii de totstandkoming van de Tariefwet van 1924. Voorts moest met de afschaffing van de opcenten noodzakelijk gepaard gaan een ver laging van het specifiek invoerrecht op sui kerhoudende goederen, hetwelk naar schat ting 's jaars een verlies zal opleveren van ruim f 62.000. PLAATS VOOR EEN NIEUW STADHUIS TE AMSTERDAM Kan het niet komen op de terreinen van het vroegere Paleis voor Volksvlijt? EEN KWESTIE VAN 'N MILLIOEN Amsterdam, 30 October 1923. Zoo spoedie het Paleis van Volksvlijt door het vuur was verieerd, hoorden wij al van plapnen om hier een grooten Schouwburg te stichten. Wij hebben daar niet veel aan- tevoren aan oen Minister ter j dacht aan geschonken, want ieder kon be den verstrekt en dat de Uit- priinpn dal rlaf vnndop finnntir^l» mod».»»- Op vragen van het Tweede Kamerlid Wij n koo p omtrent de verbroken redevoe ring van den vrijdenker Hoving heeft de Minister van Waterstaat geantwoord: De voorwaarden (gesteld voor de bedoelde radio-uitzending) waren, dat het programma hetgeen zou worden uitgezonden uiter lijk drie dagen tev nzagc zou zending niet beid van den Staat, de openbard orde of di goede zeden. Toen in het verloop der redevoering van den heer Hoving bleek, dat-de uitgesproken woorden in hun onderling verband krenkend waren voor den eersten Minister bevriende Mogendheid, zelfs in een mate, dat zij aanstootelijk konden worden geacht voor groote groepen, zoowel in binnen- als buiten land. werd de uitzending, als in strijd met de openbare orde en de goede zeden, verbro ken. Op .vragen van den heer F1 o r i s trent het afbreken van cfe redevoering van den heer Vogt.heeft de Minister geant- oord: 1. Ambtshalve is aan den heer W. Vogt directeur van het Omroepbedrijf van de Al- geraeene Vereeuiging Radio Omroep, ver zocht niet voort tc gaan met de rede, welke hij op Maandag 21 October jI.. des avonds, uitsprak. Toen aan dit verzoek niet werd oldaan, is hem opdracht gegeven de rede te eindigen, aan welke opdracht door hem gevolg werd gegeven. 2. De bedoelde handeling strekte ter uit- oering van het beginsel in artikel 3ter dor Telegraaf- en Telefoon wet .1901. (Staatsblad No, 7) neergelegd. 3. I-iet verzoek cn later de opdracht is tot den heer Vogt gericht niet op grond van be woordingen of uitdrukkingen, maar omdat diens voortgezette bespreking voor de micro foon van hetgeen de, Radioraad onder ge- heimhouding aan de omroep-organisaties had medegedeeld, moest worden geacht een niet geoorloofde inbreuk te zijn op de behande ling van deze aangelegenheid, zooals het bij de wet daarvoor ingestelde orgaan deze wenschte te zien geschieden. A. V. O. In de jongste onder leiding van Prof. Mr. J. M. Aalberse gehouden bestuursverga dering der Nederlandsche vereen iging tot be vordering van den arbeid voor onvolwaar dige Arbeidskrachten, is lang beraadslaagd .de verhouding tusschen de hoofdvi eeniging en de overal in den lande opge richte of op te richten afdeelingen. De snelle groei en ontwikkeling van deze «vereeniging stelt de leiding voor vraagstukken, welke men in den aanvang niet heeft kunnen voor zien. Vandaar dat dc s atuten aan een gron dige herziening zullen moeten worden on derworpen. waartoe dc secretaris voorstellen zal ontwerpen. Als bewijs van den groei der vereenigin; werd aangevoerd, dat sedert de vorige be stuursvergadering in September meer dan 40 gemeenten en een provincie tot de ver- eeniging zijn toegetreden. Ook het aantal particuliere leden cn vereenigingen dat toe treedt neemt voortdurend toe. Dc definitieve samenstelling van den raad van ad-vies, die zal bestaan uit een conglo meratie van een aantal deskundigen-com- missips werd uitgesteld tot de volgende ver gadering. Het door de verecniging uitgegeven or gaan, uitsluitend bestemd voor de leden, heeft groote belangstelling. Naast het offt- cieele veroenigingsnieuws bevat het berich ten en mededeelingen omtrent de arbeid» zorg voor onvolvvaardigen uit binnen- en buitenland. ANTWOORDEN VAN MINISTERS Op vragen van den heer Van Zadelhoff' betreffende spoedige uitkee'ring van het se dert 1 November 1928 toekomende achter stallige salaris aan de onderwijzers, ver bonden aan de leerscholen van Rijkskvveek- scholenvoor onderwijzers en onderwijzeres sen, en betreffende de vast te stellen regelen voor vergoeding van onderwijzers aan leer scholen, antwoordde de minister van On derwijs: Bij beschikking van 23 Augustus 1929 heeft de minister een vijftal openbare lagere scholen erkend als leerscholen van Rijks kweekscholen voor onderwijzers en onder- Tegelijkertijd heeft hij de besturen der ge meenten. waarin deze scholen gevestigd zijn. nl. Roermond. Arnhem, 's-Gravenhage, Appingedara en Leeuwarden- er op gewe zen, dat de personen, die op 31 October 1928 als hoofd of als onderwijzer aan die scholen verbonden waren, te rekenen van 1 Novem ber 1928 op de loer«choolmarge aanspraak hebben Hij verhouwt dat dit voldoende is. Vaststelling van regelen voor de beloo- ningen aan onderwijzers wegens de prakti sche oefening van leerlingen van kweek scholen voor ondqfwijzers en fof: onderwij zeressen zal de minister spoedig bevorderen. KON. ONDEROFFICIERS- SCHERMBOND SCHERMWEDSTRIJDEN. van andere fantastische plannen gingen geruchten, maar verder dan tot geruchten kwam het niet. Thans bereikt ons een ander gerucht, r.l. dgt de gemeente dit terrein koppen zal. De zaak is nog wel niet in kruiken en kannen de Raad moet nog een besliss ng nemen, di Commissie van Bijstand moet nog geraad pleegd, maar over een koopsom schijnt men het binnenskamers eens geworden. Nu heeft de gemeente aan dit terrein niet veel. indien ze niet ook d-e Galerijen bezet heeft. Ook hierover zijn onderhandelingen gevoerd, die tot een niet geheel onbevredi gend resultaat hebben geleid. De N. V. Pa leis voor Volksvlijt heeft het terrein aange boden voor f 1.450.000. de aanbieding van de N. V. de Galerij schijnt maar weinig hoo ger dan de schatting van B. cn W. Er is veel kans op dat straks deze lerrei nen en panden zullen worden aangekocht. De prijs is niet laag. maar voor een zoo groot terrein op een zoo bijzonderen stand zeker niet onredelijk. En het zou van kort zichtigheid getuigen, als de gemeente v thans niet de hand op legde. De vraag is natuurlijk wel, welke bestem ming zal aan dit terrein worden gegeven. Daar zijn er die droomen van een Volksge bouw, al weten ze niet allen precies wat dit eigenlijk is. Zoo blijft men eenigszins in de lijn van den stichter, die toch ook zooiets. bedoelde. Anderen meenen dat, indien Amsterdam zich een nieuw Stadhuis, aanschaft, dit hier zal moeten komen. En zeker is de plek er uitnemend voor geschikt en het punt voor treffelijk. Maar men aarzelt dit uit te spreken, om dat men nog altoos bezig, is o-ver het oude S'adhuis op den Dam te praten en te onder zoeken. Voor het onderzoek dpr juristen is geëindigd, wil men liever niet al te duicle lijk zeggen dat men aan een nieuw Stadhu.s denkt. meenen. dat ons gemeentebestuu'. ir den Dam moet. 't Zou aardig zijn, uit historische overwegingen, maar het ge bouw* is absoluut ongeschikt en is niet, ook niet met groote kosten, geschikt te maken. Wij zouden naast het Stadhuis een tweede j nog grooter gebouw moeten hebben voor de' gemeente-administratie, met al dc moeilijk heden daaraan verbonden. Veel beter dunkt ons. dat wij het Paleis maar Paleis laten, zij het ook, dat de stad zeker op schadevergoeding recht heeft en dat wij daarna een nieuw Stadhuis bouwen naar de eischen van onzen tijd. Dat ls .kwestie van millioenen, wij stemmen het toe. Maar het gebouwen-complex dat wij met den weidschen naam van Stadhuis tooien, is toch als zetel van onze stadsregee ring niet te behouden. De hoofdstad bouwe een nieuw Stadhuis dat iets doet zien van de beteekenis van Am sterdam thans. Dan is het ook in den ech ten zin des woords een Volksgebouw. GASCORRUPTIE EEN RARE HEERENSOCIETEIT Als ik me niet vergis, is het raadsel .n Doetinchom opgelost. Daar is men jaar en dag bezig om gascorrup.ie te ontdekken en men zocht al maar op een plaats waar ze niet te vinden is. Wie, als ik, tic uitvoerige red? las van de soc.-dem. wethouder ter verdediging van de anti-rev. gasdirecteur, moet uit toe geven. En toch, er moest cn er zou gascorruptis in Doetincheim zijn. Mr. Nö'.horn en Van der S:el (hoe spoedig vergaat wereldsche glorie; behalve dat de eorse pas wegens be- leediging in deze zaak veroordeeld is); han den het zelf gezegd en dus is het zoo. De heeren hebben gelijk en ik vermoed haast, dat ze te midden der gascorruptio m de Heerensociëteit vergaderd hebben Ja, dat is nog eens een echte, oudervvet- sche sociëieit, waar het algemeen belang behartigd en de algemeene wet gemaakt wordt. Natuurlijk, bij weer ais gisteren, wordt daar een warm grogje bij gedronken, want anders vloeien de woorden van wijsheid niet. En de heeren nemen de raad ter liane; Kookt" op gas! In de sociëteit kookt men alleen op gas; zelfs dan. als door een nu» terdefc-ct de geregelde toevoer van gas Is verhinderd; want dan stroomt het gas door een aparte toevoerbuis, om de meter heen en ongem>'en naar binnen om het water voor de grog te verwarmen. Neen. ik vertel hier geen sprookje, 't Is de wezenlijke waarheid. De heerensociëteit „De Vriendschap" men zou ook kunnen zeggen: „gratis gas") kan op elk oogenhlik van dag en nacht door een aparte buis, on geregistreerd en dus zonder betaling, gas aftappen uit de toevoerbuis der gasfabriek om dit te gebruiken voor verlichting en ver warming. Waarom? Volgens de verklaring van de secretaris der sociëteit is dit een publiek belang; want. ziet u, als de heeren hun waan grogje niet op tijd krijgen, dan wordt het publiek belang geschaad; dan neemt de corruptie in het gemeentelijk beheer hand over hand toe; dan is het gedaan met rechtvaardig bestuur in Doetinchem; dan gaan knechten te paard en heeren te voet Het is wel onbegrijpelijk, maar de bemoei zieke Nederlandsche Justitie schijnt aan de-ze idyllische toestand een einde te willen maken. Wel jammer. Want zooals oude watermolens historisch» beteekenis hebben, zoo zou men ook deze heerensocië'eit met aparte gasleiding ;n wa zen moeten houden als monument uit vroe ger dagen, toen in de sociëteit.de beginselbe sluiten ten aanzien van de gemeentelijke en soms ook van de landspolitiek vielen. Men toone toch eerbied voor zulke histo rische overblijfselen uit den goeden ouden tijd! De schermwcdstrijden van den Kon. Onder, offiriersschermbond zullen worden gehouden op 27. 2S, 29. 30 en 31 Januari 1930 in d.: za len van het Concertgebouw „Musis Sacrum" te Arnhem. MOBILISATIE-INVALIDEN EEN VREEMDE GESCHIEDENIS. Men schrijft ons: Terwijl het aantal mobilisatie-slachtoffers elk jaar door overlijden vermindert, zien wij niettegenstaande dit feit, de betreffende be- grootingspost de laatste jaren allengs meer stijgen. Zoo vraagt de Minister van Defensie thans weer f 50.000 meer aan op de begrooting van 1930, ten behoeve van schadevergoedingen aan Mobilisatie-Invaliden en hun Nabestaan, den. In verband hiermede brengen wij in hér- nnering, dat de toenmalige Minister Lam- booy in de Tweede Kamer-zitting van 20 De cember 1928 o. m. nog zeide, dat hij met de meeste beslistheid moest afwijzen de klacht als zou de wet niet behoorlijk door hem wor :n uitgevoerd. IToe het verhoogen van de post voor 1930 met f 50.000 valt te rijmen met de gesproken woorden van den oud-Minister van Defensie, die deze verhoogde post zelf nog op deze be grooting heeft gebracht vóór zijn aftreden, is teekenend voor zijn ongelijk. Wel wordt dc verhoogde aanvrage in-de toelichting verklaard als zijnde noodig inge volge het stijgende aantal aanvragen, maar vanneer men weet, dat het hier bijkans alle. maal gevallen betref' van menschen, die eer tijds ten onrechte zijn afgewezen, dan zal men aanvoelen, dat do critiek op het beleid van den toenmaligen Minister goede uilwer king heeft gehad. Door het beleid van oud-Minister Lambooy zijn evenwel honderden menschen op em s' ige wijze geschaad, zoodat dit muisje nog wel een staartje zal krijgen. Het is inderdaad een vreemde geschiedenis u-j dt h0Og f|al ccn onpartijdig ingesteld, opdat alsnog HET AFTREDEN VAN DEN HEER VVESTERVELD ALS VOORZITTER VAN DE A.V.R.O. ELK CONFLICT ONTKEND onderzoek wordt recht wordt.gedaan. Ecu adres van Smallirgerland. clc" Gcmccn-ernad van Sm«llineer land is met alcomeene stemmen In de tl t" besloten, rich nn-maals tot de Itepcerina te «enden met V"7Wk 'VÜ r;,n','',lik 'aten weder' taren aait de Mobilisatie-Slachtoffers. Een afschrift is cezondon aan de Tweede Kamer d-r Staten-Generaaf. - Wy ontvingen het volgend communiqué: „In verband met de berichten, die de laatste dagen in de pers circuleeren, over een beweerd conflict tusschen het bestuur der A. V. R. O. en haar voorzitter, stelt het Dagelyksch Be stuur der A.V.R.O. er prijs op te verklaren, dat deze berichten kennelijk hun oorsprong vinden in het reeds geruimen tijd door den heer Westerveld gekoesterde voornemen, ziin functie, die hy destyds onder uitdrukkelijk beding slechts tijdelijk aanvaardde, thans neer te leggen. De heer Westerveld acht den tijd gekomen, om zyn voornemen te verwezen lijken. Hij wenscht tot eiken prijs den schijn te vermijden, dat zyn aftreden als voorzitter van de A.V.R.O. door de beslissing vah de Regeering hoe deze ook moge uitvallen zou zijn beïnvloed. Het aftreden van den heer Westerveld, waarvan gisteren mededeeling is gedaan aan het Dagelyksch Bestuur der A.V.R.O., kan geenszins worden in verband gebracht met divergenties, die in elk bestuur plegen voor te komen en die immer op zakelyke en ieder bevredigende wijze konden worden opgelost Het Dagelijksch Bestuur betreurt dan ook zeer ernstig de uitlatingen, die de laatste da gen in dit verband zijn gedaan. Het Dagelijksch Bestuur van de A.V.R.O. is eenstemmig van oordeel, dat de heer Wes terveld met de grootste toewijding zijn krach ten heeft gegeven aan de belangen van den algemeenen omroep in Nederland en zulks op volstrekt onbaatzuchtige wijze, die hem rc-cht geeft op aller erkentelijkheid-'. DE TOLLEN IN UTRECHT EEN VOORSTEL TOT OPHEFFING Door dc navolgende leden van dc Provin ciale Sta'en van Utrecht, de heeren J. Frijda, J. v. d. Brink, O. de Woerd, H. Kroos. M. J. r. ermooten. D. Noordam en G. v. d. Ydk Bonman is het navolgende voorstel 'hij de btaten dier Provincie ingediend: De Staten van Utrecht, van oordeel, dat de bestaande tollen in de provincie U'recht een'belemmering zijn \(x.r het zich steeds uitbreidende snehoiUer nn,' genomen hebbende van de opgave provincie kennis w de wegen, waarop Utrecht nog tolgeld wordt gehcve.i »-*jrzookl*led Staten in onderhandeling te treden met de 'olheffcnde liet,enten wntrer.l spoedige opheffing dier tollen, 'ie SUllc" de resul|n'm' dier bemoei- ingen zoo spoedig mogelijk te willen mm deelen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1