DONDERDAG 17 OCTOBER 1929 FORSTE BLAD PAG.
DE MARITIEME ARBEIOSCONFERENTIE
DE REEDERS KEEREN TERUG
DE ARBEIDERS STEMMEN TEGEN OM
11 AN NEMING DER MOTIE TE
VERZEKEREN
De aanneming van een Engelsch-Finsche
motie, die de reeders in staat stelt om aan
de conferentie deel te nemen is verzekerd.
De werkgevers zelf blijven bij de stemming
over die motie buiten de vergadering, maai
de regeeringsgedelegeerdcn zijn tweemaal
zoo sterk in aantal als de arbeidersgroep.
Toch zou deze laatste de aanneming van
de motie kunnen verhinderen, nl. door zich
van stemming te onthouden. Ze zal dit ech
ter niet doen. De arbeidersgedelegeerden
zullen aan de stemming deelnemen cn te
genstemmen, ten eindede aanneming
van de motie waar ze tegen zijn te verze
keren cn het dus aan de werkgevers moge
lijk te maken aan dc conferentie deel to
nemen.
De reeders hebben verklaard, dat ze na
aanneming van de motie aan de conferon.
tie zuilen deelnemen.
HET VOLKSBEGEHREN
HINDENBURG WIL ERBUITEN
GELATEN WORDEN
ZlIN STANDPUNT TEN AANZIEN YAN T
YOUNGPLAN IS NOG NIET DEFINITIEF
De Duitsche Rijkspresident heeft net vol
gend schrijven aan rijkskanselier Muller ge
richt:
Hooggeachte heer Rijkskanselier,
Met toenemende verwondering heb ik moe
ten vaststollen dat in den strijd oYn „Volks-
bcgehren", zoowel door de betrokken rijks
commissie als door de elkaar deswege be
strijdende partijen en groepen mijn persoon
en mijn veronderstelde persoonlijke mcening
ten aanzien van het Young-plan betrokken
worden.
Eenerzijds wordt beweerd, dat ik een groot
voorstander van het Volksbegehren ben, an
derzijds dat ik als 't ware borg ben gebleven
voor de aanvaarding van het plan-Young.
Hierover stel ik mot nadruk vast, dat ik
niemand gemachtigd heb mijn persoonlijke
meening in dezen bekend'te maken. Ik heb
er integendeel steeds op gewezen, dat ik mij
voorbehoud, mijn definitief standpunt ten
aanzien van het Young-plan vast te stollen
op het tijdstip, waarop dit zeer belangrijke
probleem rijp is, na de definitieve afhande
ling door den rijksdag en den rijksraad cn
ik een besluit moet nemen over de overeen
komstig de artikelen der grondwet tot stand
gekomen wet.
I-Iieraan blijf ik mij houden.
Ik verzoek U, mijnheer de rijkskanselier,
den strijdenden partijen en groepen, op de
wijze, die U het meest geschikt acht, van
mijn zienswijze kennis te geven
,(w.g.) VON HINDENBURG.
De rijksregeering verwacht, dat de bij den
strijd betrokken groepen, speciaal de rijks
commissie voor het Volksbegehren, gevolg
zullen geven aan dezen wensch van den pre
sident en zijn persoon buiten den strijd zul
len laten.
DE EERSTE INSCHRIJVINGSDAG.
De rijkscommissie voor het Volksbegehren
deelt mede, dat volgens de op het hoofd
bureau der commissie ontvangen berichten
dc eerste dag van de inschrijvingen voor het
Volksbegehren buitengewoon gunstig is ge
weest.
In alle plaatsen, waaruit berichten zijn
ontvangen, was de deelneming levendiger
dan verwacht werd.
Uit verschillende plaatsen zijn beril'iten
ontvangen, dat de ambtenaren de poging tot
beperking van hun grondwettelijke rechten
in grooten getal hebben beantwoord door
ziqh te laten inschrijven.
Ingrijpen van Amerikaanschen kruiser?
De „Lokal-anzeiger" meldt, uit Shanghai:
Op het Fransche oorlogsschip „Wakteck-
Rousseau", dnt zich thans ln de Zuid-Chi-
neesche haven Amoy bevindt, brak kortge
leden wegens disciplinaire maatregelen een
muiterij uit, waaraan het grootste deel der
bemanning deelnam.
Daar <i§ commandant niet bij machte was
cle muiters in bedwang te houden, iwerd den
Amerikaanschen kruiser „Pittsbourgh'
draadloos om hulp verzocht.
De Fransche muiters werden toen door
een afdeeling Amerikaansche matrozen over
mand.
Twee radddraaiers werden door een inder
haast bijeengeroepen krijgsraad ter dood ver
oordeeld en het p k opgehangen.
Het Incident werd te Shanghai eerst door
de mededeeling der Aiperikaansche matro
zen bekend.
»N ALGEMEENS STAKING IN LETLAND.
Door de socialistische parlementslractie
geproclameerd.
De Letlandsche regeering besloot Dinsdag
tot doorvoering van de ziekenkas herziening,
op grond van het feit, dat Ide linkschc par
tijen in het parlement de aanneming van
de herzieningswet door obstructie zouden
weten te verhinderen.
E« sociaal-democratische fractie heeft
daarop voor Vrijdag een algemeenc staking
geproclameerd voor alle bedrijven en hel
Verkeerswezen De regcering zal intusschen
maatregelen treffen, dat het spoorwegver
keer gehandhaafd' 'blijft.
DE „GRAF ZEPPELIN" EOVEN DEN
BALKAN
De Graf Zeppelin heeft gisteren over de
hoofdsteden van Zuid-Slavië, Bulgarije en
Roemen-ë gevlogen en trok overal de grootste
belangstelling.
Later vloog het luchtschip over Karlsberg
naar Klausenburg en vandaar over Boedapest
en Pressburg in de richting van Silezië.
RUW10ER IN DEN
PRUISISCHEN LANDDAG
DE GRAF ZEPPELIN BOVEN
S1LEZIE
HET YOUNGPLAN, HET STAHLHELM-
VERBOD, HET SKLAREKSCHANDAAL
Boksbeugels, revolvers en dolkmessen
als stukken van overtuiging
In den Piuisischen landdag is gisteren
rumoerig debat gehouden naar aanleiding
een Duitsch-nationfdo interpellatie tegen net
Youngplan, voor den onnuddelijken terugkeer
van burgemeester Büss uit Amerika en tegen
het Stahlhelmverbod.
Backer (Duitseh-r.ationaal) trachtte o.a. aan
te toonen, dat het Dawesplan slechts 30 jaar^
zou duren er. das Duitschland volgens dat be-
taalplan SO milliard had op te brengen, ter
wijl het Young-plan 114 milliard eischt.
In een heftige crltiek op de radio-rede van
Braun verklaarde hij, dat 't St-ahlhelm-verbou
een „Prijsgeven vas van een standpunt van
Duitschlands buitenlandsche politiek".
Minister-preside. t Braun betreurde het, dat
de actie ten gunste van het Volksbegehren de
regeerir.g dwong, de voordcelen der Haagsche
overeenkomst zóu sterk naar voren te brengen,
dat het some wc1 der. schijn had, dat Duitsch
land zijn hoogste verwachtingen in vervulling
heeft zien gaan.
Naar aanleiding van het kabaal der Duitsch-
nationalen over zijn radio-rede zeide de minis-
ter:
Voor den microfoon sprekend, heb ik een
beroep gedaan op het gezonde menschenver-
stand, terwïji ik hier tot jullie (de minister
keerde zich tot. de Duitsch-nationalen) te
spreken heb. (Een storm van verontwaardi
ging bij de Duitsch-nationalen. De voorzitter
verzocht minister Braun, zulke spreekwijzen
achterwege te laten).
Namens de staatsregering verklaarde Braun,
dat ambtenaren, die deelnemen aan dit Volks
begehren, dat de leden der regeering in 'iet
tuchthuis wil opsluiten, ongetwijfeld hun
plicht schenden.
Groote opwinding maakte zich van rechts
meester, teen daarop de minister van binnen-
landsehe zaken Grzesinski aan het woord
kwam en uiteenzette, welke feiten tot de ont
binding van de Stahlhelm-organisatie en de
verwante rechts-i adicale vereenigingen hadden
geleid. De Stahlhelm, aldus spreker, onder
mijnt de regeering op allerlei wijze, saboteert
dtn vredeswil van het Duitsche volk en ont
wikkelt een met den dag ernstiger staatsge
vaarlijke activiteit.
„Ik zou het hebben beschouwd als een in
breuk op mijn plicht", zeide de minister, „als
ik het verbod niet had uitgevaardigd. Met
alle beslistheid" wijs ik de beweringen, dat dc
maatregel eigenlijk gericht was tegen t volks
referendum, af, (gelach by de rechterzijde).
Het referendum wordt van ambtelijke zijde
niet tegengewerkt en kan natuurlyk zonder
eerage belemmering g-ronchvettelijk worden
doorgevoerd. Onwaar is het, dat aan de politie
een wenk is gegeven, om ook het materiaal
oor het referendum in beslag te nemen".
Toen de minister er verder op wees, dat
rechts er eigenaardige argumenten op na
houdt, om hun politieke zienswijze aanneme
lijk te maken, hieven twee ambtenaren, die
by het spreekgestoelte stonden, houten borden
in de hoogte, waarop boksbeugels, revolvers,
dolkmessen en dergelijke voorwerpen lagen,
"■elke op vergaderingen der Duitsch-nationalen
aren in beslag genomen.
Deze toelichting werd door rechts met een
hoonend gelach en handgeklap begroet (hevige
verontwaardiging by de regeeringspartyen)
Het lawaai werd zoo algemeen, en zoo oor-
verdoovend, dat de zitting voor 10 minuten
moest worden geschorst.
Ook na do heropening van de zitting bleef
het rumoer voortduren. Een cpmmunistisclic
afgevaardigde moest tot de orde worden
geroepen. De minister verklaarde, zijn rede
voortzettend, dat hij met ontsteltenis het
hoongelach had gehoord, waarmede rechts en
uiterst links zyn overduidelijke toelichting
hadden begroet. „Met die wapens", riep spre
ke.' uit, „zijn ook politiebeambten gedood
(hoort! hoort! klonk het by de regeeringspai-
tijen). „Een deel dier wapens is den commu
nisten ontnomen" (lawaai bij de communisten).
Dit toont aan hoe ontzettend de politieke
strijd is verruwd
Ten slotte verklaarde de minister, dat net
Stahlhelm-verbod gehandhaafd zal blyyen er.
dat ook met alle ten dienste staande middelen
zal worden verhinderd, dat d bond onder een
.deren naam weer wordt opgericht.
Met betrekking tot de Sklarek-zaak ver
klaarde de minister, dat een definitief oordeel
eerst gevormd kan worden, als het onderzoe*
gesloten zal zijn. Opheldering is noodig, hoe
de stedelijke bank zulke groote credieten op
niet toelaatbare wijze heeft verleend. Nadat
nog sprekers van verschillende partyen aan
het woord waren geweest, werden de verdere
beraadslagingen tot morgen elf uur verdaagd.
VAN DALING AFGEZIEN TENGE
VOLGE ONGUNSTIG WEER
Dr. ECKENER TOEGESPROKEN DOOR
DE RADIO
GLOGAL, 17 October. Hedenmorgen tegen
G uur werd het luchtschip Graf Zeppelin
boven Kulmikau bij Steinau waargenomen,
liet luchtschip vloog toen in de richting
van Glogal waar liet te 6.35 uur arriveerde.
Langzaam vloog de Graf Zeppelin over de
stad, door het geloei der sirenes begroet.
Te half negen was het luchtschip weer bo
ven Breslau.
BRESLAU, 17 October. Hedenmorgen
werd door de chef van het vliegveld te
Breslau het volgende telegram van Dr.
Eckener ontvangen: „Weersverslechtering
samengaande met sterke toenemende nevel
on lage bewolking over de gelieele Noorde
lijke rdute dwingen ons helaas van een
landing te Breslau af te zien, en na het
bezoek aan Opper-Silezié, zoo spoedig mo
gelijk de thuisvlucht via Wenen Munchen
nog bij daglicht te ondernemen".
Bij de aankomst boven Breslau werd het
luchtschip begroet door een per radio uit
gezonden rede van opper-burgemeester Dr.
Wagener.
BRESLAU, 17 October. Na de opperburge
meester liield de president van de provin
cie bcnedon-Silezië Ludemann een toe
spraak tot Dr. Eckener, waarbij bij zijn
leedwezen uitsprak over het foit, dat de
Graf Zeppelin niot zou landen. Hij sprak
de hoop uit dat Dr. Eckener alsnog tot de
landing zou besluiten. Het luchtschip
kruiste daarna ecnigen tijd ten Noorden
van Breslau. Dr. Eckener zal thans de
weerberichten van half tien afwachten om
dan te beslissen of een landing te Breslau
wellicht nog mogelijk is.
BERLIJN, 17 October. Naar draadloos
door 't commando van het luuchtschip Graf
Zeppelin gemeld wordt, heeft het lucht
schip in verband met de sterk toenemende
bewolking en het weinige zicht in het berg
gebied in verband met de algemecne ver
slechtering van het weer, na een kort be
zoek aan de voornaamste plaatsen van
Silezië de thuisvlucht via Wecnen—Mun
chen aanvaard.
HET SKLAREK SCHANDAAL.
De soc.-dcm. burgemester van Berlyn
Schneider heeft verklaard, geen gevolg te kun
nen geven aan den eisch der sociaal-democra
ten om in verband met de Sklarek-zaak zijn
ontslag te nemen.
EEN PAREL VAN 625.000 GULDEN.
Het N.T.A. meldt uit Bomba dat parelvis-
schers Dinsdag in de Perzisch© Golf een parel
hebben opgcvischt, die 50 gram weegt en
waarvan de waarde o,p 250.000 dollars (625.000
gulden) wordt geschat.
HET OOSTENRIJKSCHE MINISTERIE.
De nationale raad te Weenen heeft met 76
stemmen (der meerderheids/partijen) tegen 65
.stemmen (der socialisten) den universiteits
professor dr. Heinrich Srbik tot minister van
onderwijs cn den sectiechef dr. Juch tot minis
ter van financiën benoemd.
HET WERELDRECORD LANGEN AFSTAND
Dinsdag is de vlieger Van' Loudenberghe
met een klein vliegtuig van Le Bourget ge
start om het wereldrecord voor den grootsten
afstand te bréken. Hy zal in de richting van
Moskou vliegen en hoopt 3000 K.M. zonder on
derbreking te kunnen afleggen.
VECHTPARTIJ IN DEN
PRESSBURGSCHEN GEMEENTERAAD.
In do buitengewone zitting van den gemeen
teraad van Pressburg, waarin als voornaamste
punt het aftreden van den burgemeester Dr.
Okandc aan de orde kwam, kwam het tot hef
tige tooneelcn die op een vechtpartij uitliepen.
De wethouder Masar noemde den communist
Koren een politieke deerne, en besloot zijn rede
met een krachtig „bah!". Hierop ontstond een
ontzettend lawaai. Plotseling vloog het ge
meenteraadslid Koren op en viel Masar aan,
die hij eenige harde klappen toediende. De zit
ting moest worden verdaagd.
DELACROIX OVERLEDEN.
Te Baden-Baden is overleden de bekende
Belgische oud-minister Léon Delacroix. Het
lyk is per auto najr Brussel overgebracht.
DE RIJKSMIDDELEN.
DE POSTVLUCHTEN
HET llETOURVLIEGTUIG WORDT OM
TWEE UUR UIT BOEDAPEST OP
SCHIPHOL VERWACHT
VIFRDE VLIEGTU:
VERTROKKEN
Naar wij vernemen is het eerste retour-
Tiegluig uit Nederlandsch Indiü, de PHAEZ
an boord waarvan zich als eerste passa-
jor do<5r de lucht van Indië naar Neder
land, de heer Grabal bevindt, hedenmorgen
te 6.20 uur A.T. uit Boedapest vertrokken
In verband met de snelheid van het vlieg
tuig cn de weersomstandigheden Kan ver
wacht worden dat het vliegtuig reeds tegen
2 uur-op Schiphol zal landeu.
Als vierde postvliegtuig naar Indië is he
denmorgen de PIIAGB van Schiphol naar
Batavia vertrokken. Het vliegtuig startte f?
6.25 uur cn heeft 262 K.G. post aan boord
Het vliegtuig wordt bemand door do vlie
gers Aler en Dr. Jongbloed, en de meenni
cien Bruynesteijn. De belangstelling voor
het vertrek van het vliegtuig was heden
morgen minder dan bij vorige gelegenhe
den. Ook thans was de heer Plessman, di
recteur van de K.L.M., aanwezig, en in een
korte toespraak wonschte hij de bemanning
een goede reis en een behouden aankomst
in Nederlandsch Indië.
Een bijzonderheid van deze vlucht is dat
één der vliegers een medicus is. Dr. Jong
bloed van de militaire vliegdienst van Soes-
terberg is vlieger-medicus.
Do heer Plessman heeft gemeend, dat liet
noodig is niet alleen het materiaal voor
den dienst op Indië zoo goed mogelijk to
doen zijn, doch dat het ook noodzakelijk
is dat onderzocht wordt, welke eischen aan
den physieken toestand van de vliegers
voor den dienst op Indië moeten worden
gesteld. Het is om deze reden dat Dr. .Tong-
bloed als vlieger met de PIIAGB de vlucht
naar Indië medemaakt.
De ziekte van den mecanicien Walewijn
gedurende de vlucht van het derde vlieg
tuig bewijst wel, dat een dergelijk onder
zoek noodig is.
Het stond echter reeds voordat de heer
Walewijn ziek werd, vast, dat Dr. Jong
bloed deze vlucht als vlieger zou mede-
maken.
INGEZONDEN MEDEDEjCLING
OVER DE MAAND SEPTEMBER
De Rijksmiddelen hebben in de afgeloopen
maaud opgebracht f 40.041.038.55 tegen
f.3p.l81.G57.?4 in dezelfde maand van het
vorig jaar, dus ruim 10 pCL meer dan in
1928. Schier alle jrpsten kwamen in
brengst boven het voritf? jaar uit.
Aan grondbelasting iwerd ontvangen
f 110LG71, of f151.000 meer dan verleden
jaar.
De personeele belasting bracht in. de
schatkist een bedrag van f3978.273, waar
door do ontvangst op dezen post in Sep
tember 192S met f 7574S6.— werd overtroffen.
Ook dc inkomstenbelasting- bleef in op
brengst niet bij verloden jaar ten achter.
Werd in Sept. 102S f 4.206.573 inkomstenbe
lasting ontvangen, thans kwam 14.271.890
binnen, dus f 65.317 méér.
Wel werd öp dezen post jn 9 maanden
van dit jaar bijna 10 millioen minder ont
vangen dan liet vorig jaar, doch dit is te
verklaren uit de' belastingverlaging, welke
haar invloed eerst in dit jaar ten volle op
de Rijksmiddelen deed gelden.
Aan vermogensbelasting kwam binnen
een bedrag van f 662.933 of f 102.300 méér
dan in 1928.
De dividend- en tantièmébelasting was
in dc afgeloopen maand voor de schatkist
ook een meevaller. Bedroeg deze belasting
in Sept. 1928 f 605.823, thans werd op dezen
post f 1501.959 ontvangen, dus ruim 2 X zoo
veel. Over 9 maanden beliep deze belasting
f 1S.442.S59 of ruim 20 pet. meer dan 9/12
der raming,
En deze verhoogde opbrengst geeft vooral
daarom .zooveel redenen tot tevredenheid,
omdat eruit blijkt, dat er eenige opbloei is
in het zakenleven.
De invoerrechten bedroegen f 5.993.158 en
overtroffen daardoor de opbrengst van Sept.
1928 met f 670.193. Over 9 maanden blijken
de ontvangen invoerrechten 4 millioen meer
te zijn dan 9/12 der raming.
Het ontvangen slatistiekrecht bedroeg
f 400.404, wat slechts f 659 meer is dan ver
leden jaar.
De accijnzen op zout, wijn en gedistilleerd
beliepen resp. f 124.577, f 597.694 en f 2.612.559,
terwijl op deze zelfde -posten verleden jaar
werd ontvangen resp. f 126.253, f 604.834 en
f 3.573.917. Al deze drie posten bleven dus
in opbrengst bij het vorig jaar' ton achter.
Het sterkst is deze achterstand wel bij ac
cijns op gedistilleerd. In 9 maanden beliep
de opbrengst van deze accijns f 25.032.318,
terwijl 9/12 der raming f 33.750.000 bedraagt.
Verlaging van den accijns heeft dus geen
zoodanige vermeerdering van verbruik ten
gevolge gehad, dat hierdo.or het/ramingscij-
fer toch bereikt kon worden.
En het is heel best mogelijk dat aan het
eind des jaars blijkt, dat in weemvil der ac
cijnsverlaging, nog eer van verminderd dan
van vermeerderd drankgebruik kan wordeiï
gesproken.
De andere accijnzen toonen alle ln verge
lijking met verleden jaar een hoogero op
brengst. Accijns -op geslacht bracht in- de
schatkist f 1.122.278 of f 167.104 méér dpn
in 1928.
De accijnzen op bier, suiker en tabak be
droegen resp. f 1.619.269, f 4.675.668 en
f 2.072.573 cn kwamen daardoor resp. f 16.000,
f 543.000 en f 76.000 uit boven de ontvangsten
van het vorig jaar.
De belasting op gouden en zilveren wer
ken, die f 87.116 opbracht, kunnen wc stil
zwijgend voorbijgaan, omdat deze geen aan
leiding geeft tot bijzondere opmerking.
Aan zegelrechten werd f 2.520.025 ontvan
gen of f 561.000 méér dan verleden jaar
Ook dc registratierechten hebben een hoo-
gere opbrengst dan het vorig jaar. Werd in
Sept. 1928 ontvangen f 1.458.865, thans be
droegen deze rechten f 2.095.401, dus ruim
43 pet. méér. Over 9 maanden werd ruim
20 pc», meer ontvangen dan-0/12 der raming.
Aan successierechten werd ontvangen
f 3.984 362 of 1 387.000 meer dan in Sept. 1928.
En in 9 maanden werd op dc7,en post bijna
5 millioen meer ontvangen dan het vorig
jaar.
De opbrengst der domeinen bedroeg
f li.01" --u bleef n'zoo f 134.000 ten achter
hu y r!" u i *i r niettemin was de
totaal-opbrengst in 0 maanden nog f 77.000
hooger dan in 1928.
De Staatsloterij léverde op een bedrag van
f 16.994, wat hoegenaamd geen verschil op
levende met. het vorig jaar. v
Aan loodsgelden kwamen binnen f 396,205
of f 24.000 méér dan verleden jaar. Alles
wijst er op, dat aan het einn van dit jaar
ontvangst en raming weinig zullen ver
schillen.
Ten slotte dient n-og vermeld,"dat de in
komsten ten bate van hot „Wegenfonds" in
de afgeloopen maand bedroegen f 504.957,
t.w. f 387.077 (wegenbelasting en f 117.880
rijwielbelasting.
De Rijksmiddelen bedroegen in 9 maanden
f 373.780.110 of ruim 5 pet, meer dan 9/12 der
raming. Er is dus goede hoop, dat op 31 Dec.
■•dc raming aanmerkelijk zal worden over
schreden en een overschot van 25 millioen
behoort nog lang niet tot de onmogelijk
heden.
Het valt mee met de Rijksmiddelen. Met
een gegrond optimisme kunnen we dus de
uitkomst over 't laatste kwartaal afwachten.
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK.
Aangenomen: Naar Huizen, N.-H.
(vac.-C. B. Holland), A. Luteijn te Gene-
muiden.
Bedankt: Voor Houten, E. V. '1. Japchen
te Maartensdijk (U.).
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Stadskanaal-Pekelderweg
cand, A. Schouten te Aalten.
Aangenomen: Naar Oldebroek, J.
Bosch te Grijpskerk (Gr.).
GEREF. GEMEENTEN.
Bedankt: Voor Veenendaal en Kampen,
J. D. Barth te Vlaardingen.
BEROEPINGSWERK.
Te Rotterdam kwam het Kiescollege
van de Ned. Hervormde Gemeente in ver
gadering bijeen tot het formeeren van een
3-tal predikanten in de vacature-18de pre
dikantsplaats, voortdurende door het be
danken van Ds. A. H. Adriani to Baarn, en
tot het formeeren van een tweede 3-tal pre
dikanten in de vacature-Dr. A. F. Krull,
aan wien eervol emeritaat verleend werd.
Volgens het afgesloten compromis tus-
schen do drie rechtzinnige groepen in de
Ned. Herv. Gemeenfo te Rotterdam (ethisch-
n" idoxen, confessioneel en en gereformcer-
zullen in deze beide vacatures predi
kanten van de ethische richting worden be
roepen ,cn in verband hiermede had de
kerkelijke kiesverecniging „Gemeentebe
lang" (ethisch), in overleg met de confcs-
sioneeje geref. kiesverecniging „Evangelie
en Belijdenis" en „Calvijn" de volgende
twee 3tallen voor bovengenoemde twee
predikantsvacatures aanbevolen voor
leden van het kiescollege:
Vac.-18de predikantsplaats: Dr. J. C.
Roose te Groningen, J. II. Buinink te Rhe-
den—Do Steeg en S. H. J. Voors te Zierik-
vac.-Dr. A. F. Krull: W. C. Posthumus
Meijjes te Nijmegen, F. Postma te Haarlem
en A. de Voogd te Vlissingen.
Aangezien het vereischto aantal leden
van het Kiescollege niet aanwezig was (er
ontbraken er slechts twee), moest de ver
gadering van het Kiescollege tot a.s. Dins
dag worden verdaagd.
Te Utrecht komt op het grostal, dat1 ge
vormd is voor de beroeping van een predi
kant bij de Ned. Hervormde Gemeente in de
vacature van wijlen Ds. J. Quast Ilzn. de
naam van Prof. Dr. J. R. Slotemaker de
Bruine, oud-hoogleeraar en oud-minister,
V°Uit het grostal van ongeveer 40 predi
kanten, waarvan 25 genoemd werden door
d kiesvereeniging „Gemeentebelang" zal de
Kerkeraad Maandag 11 November a.s. een
drietal formeeren. In deze vacature zal we
derom een predikant van ethische richting
worden beroepen.
NIEUWE PREDIKANTSPLAATSEN.
Te Medan (Sumatra) worden, naar het
Indische „Kerkblad" meldt, door de Geref.
Kerk ernstige plannen beraamd om <e ko
men tot het beroepen van een tweeden- pre
dikant wijl de "bearbeiding der Gemeente
en het werk onder dc verstrooiden voor één
predikant te zwaar wordt.
PREDIKANTENCONFERENTIES.
Dc Luthersche Predikantcnverccniging
kwam gisteren te Amsterdam in verga
dering bijeen. Daar het de honderdste ver
gadering der Vereeniging was, had zij een
bijzonder karakter.
- Aan de vergadering ging vooraf ccn ge
meenschappelijke Avondmaalsviering, welke
in de Kapel van de Luth. Diaconessenin-
richting plaats had. Daarna ving de verga
dering aan, welke eveneens daar werd ge
houden.
De Voorzitter, Ds. P. Neideck, sprak een
openingswoord, waarin hij een terugblik
gaf op het leven der Vereeniging.
Ds. Gramberg hield hierna een 'causerie
over „Het Vredesvraagstuk".
It; de Luth. Diaconesseninrlchting werd
vervolgens gemeenschappelijk de koffie
maaltijd gebruikt en des middags werd
een boottocht gemaakt door de havens van
Amsterdam.
OUDERLINGENCONFERENTIES
Te Utrecht werd gister de Provinciale
Ouderlingenconferentie van dc Geref. Ker
ken gehouden.
Na opening door den Voorzitter den heer
J. Versloot, van Harmeien, en afdoening
van huishoudelijke zaken, hield do heer
Aart H. Mulder, van Utrecht, een referaat
over „De geestelijke verzorging van onze
militairen", waarbij hij tot de volgende con
ti iiries kwam:
1. In de in vele opzichten schoone bundel:
„Memoires der Geref. Kerken" beslaat de.
geestelijke verzorging onzer militairen door
de Kerken, tot het begin der mobilisatie, een
niet zeer luisterrijke bladzijde.
2. Het werk van den Ned. Milit. Bond en
van de C. N. O. O. V. in cn buiten het leger,
heeft veel bijgedragen tot hel wekken van
meerdere belangstelling onzer Kerken in de
weermacht.
3. De. geestelijke verzorging onzer militai
ren is uitsluitend taak der Kerk.
4. De overheid heeft den plicht er voor
zorg te dragen, dat de Kerk op behoorlijke
wijze in de geestelijke verzorging der mili
tairen kan voorzien.
5. Door de instelling van den Raad van
Lëgerpredikanten is do religie in de weer
macht officieel erkend»
6. De Legerpredikan1>, namens de Geref;
Kerken als zoodanig optredend, zij geen
staatsambtenaar.
7. Do Synode wijze één of meerdere Ker
ken aan ter beroeping van oen predikant,
die namens de Geref. Kerken in den Raad
van Legerpredikant zitting neemt.
8. Het ware toe te juichen, indien de Sy
node zoude besluiten:
„aan de deputaten der Geref. Kerken voor
de correspondentie met de Hoogo Overheid
wordt opgedragen, zich met de Hooge Over
heid te verstaan, ten einde het daarheen te
leiden, dat de bepaling in de Militie-wet,
waardoor zij, die zich voorbereiden tot hei
ambt van bedienaar eener Godsdienst van
den militairen dienst worden vrijgesteld,
voor zoover dit de Geref. Kerken betreft,
komt te vervallen.
9. De Kerkeraden zullen, ook bij vertrek
uit hun Gemeente, van de leden, die hun
dienstplicht gaan vervullen, zich stiptelijk
gedragen naar art. 82 der Kerkenordening
en art 120 der Synode van Leeuwarden.
VERKIEZINGEN.
In de Ned. Herv. Kerk:
Vlaardingen. Voor 29 gemachtigden
in het Kiescollege (11 aftredenden, eenige
vacatures en 10 nieuwe gemachtigden we
gens uitbreiding van dén Kerkeraad). Aan
tal kiezers (mannen en vrouwen) ongeveer
4500. Uitgebrachte stemmen 2227, (vorig
jaar 1909) van onwaarde 66; geldige stem
men 2161.
Uitgebracht op de Candida ten van „CV-
vijn" (Geref.) door de vrouwen 570,
door de mannen 327, totaal 897 (vorig jaar
SS8).
Uitgebracht op de candidaten van „Evan
gelie en Belijdenis" (confess.) door de vrou
wen 803, door de mannen 438, totaal 1241
(vorig jaar 946).
Gekozen werden dus de candidaten van
„Evangelie en Belijdenis".
Het college bestaat thans uit 84 personen,
waarvan de Confessioneelen de grootste
meerderheid vormen.
KERKGEBOUWEN.
Uit Noordwij k-Binnen meldt men
ons:
Thaiui is hier voltooid afgeleverd in han
den van de kerkvoogdij der Ned. Herv. Ge
meente de bouw van een beglaasilcn wand
ter afscheiding vati koor en truiiaupt in hot
kerkgebouw.
Deze wand is aangebracht om in de kou
de periode van het jaar de tocht in do kerk
eenigen weerstand to bieden.
Do hoofdconstructie van dezen wand be
staat uit twee liggende en tien staande ijze
ren binten, omtimmerd met prima Oregon-
pine (in Amerikaansch harde -naaldhout-
soort) uit één lengte en is bezet met 138
ruiten van dubbel dik Ffansch glas, opge
sloten met glasroeden van hetzelfde hout.
De twee koordeuren, waarin de bolkluisters
zijn behouden, zijn beglaasd met groote spie
gelruit, gevat in donker eikenhouten om
lijsting, waarmede de ruit. tot reiniging kan
af en aangeschroefd worden.
Het werk is uitgevoerd door de firma Gebr.
van Breda te Sassenheim, onder leiding dei-
bouwkundigen Meischke en Schmidt te Rot
terdam voor de som van f 2425 plus f 245
voor.do koordeuren.
Was het koor sinds de eerste helft der
17e eeuw reeds gedicht met gressenhout cn
bet schut, gelijk de wanden, toogen en pi
laren der kerk, onoordeelkundig gewit, ln
1903 is tijdens de restauratie onder archi
tect H. J. Jesse, deze afscheiding verwijderd
geworden ter wille van den toreningang op
het koor.- Nu wederom het koor is gedicht
uit een praetlsch oogmerk, is toch de oriën
teering dér kerk n-iet geheel verloochend:
de opkomende morgenzon in het Oosten kan
door een glazen wand dagelijks de schoono
kerk tot in den westerhoek blijven door
stralen.
RELLETJES TE MAASTRICHT
VIER GEWONDEN
VEÏtBOD VAN SAMENSCHOLING
Arrestatie van een vrijgestelde
Woensdagavond hebben te Maastricht in
verband met ccn stating aan de zinkwitfabriek
op verschillende plaatsen ernstige relletjes
plaats gehad, die vooral op den Statenslngel
tot hevige botsingen hebben geleid.
Er was daar veel publiek op de been, toen de
werkwilligen van de zinkwitfabriek van hun
werk kwamen. Plotseling is uit het publiek
herhaalde malen geschoten. Een agent werd in
den buik gewond. De marechaussee Henders
kreeg een schot in den knie en is naar het po
litiebureau vervoerd. Verder is de heer Sche
pers door drie schoten in den buik en in de
borst gewond. De heer Dear heeft een schot in
het dybqen gelcregen. De agent en de twee
burgers zijn per ziekenauto naar het hospi
taal vervoerd.
k in de Capucynerstraat en Hoog
Fraribryk. was er veel volk op de been. Ook
hier was de opwinding groot. Uit de ramen
zijn allerlei voorwerpen naar de politie-agen-
ten geworpen, die genoodzaakt waren verschei
dene charges uit te voeren om de samenscho
lingen uiteen te dryven. Hier zyn geen gewon
den gevallen.
MAASTRICHT, 17 October. Na de relletjes
die hebben plaats gehad, toen eenige werkwil
ligen by de Zinkwitfabriek naar huis gingen,
hebben geen ongeregeldheden meer plaats ge
had. Tegen 12 uur gisteravond rukte de brand
weer uit, en als een loopend vuur verspreidde
hot gerucht zich door de stad dat de mare-
chausee kazerne aan den Seharnderweg in
brand stond.
De brand was evenwel uitgebroken in een
magazijn Bogus, dat geheel is uitgebrand.
Ër was echter tengevolge hiervan weer veel
volk op de been.
Tot incidenten is het niet gekomen.
De burgemeester heeft een verbod van sa
menscholing uitgevaardigd, terwijl de café's
te 10 uur gesloten moeten zyn.
Hedenmidag worden hier nog 60 man der
marechaussee verwacht, ter versterking van de
politie.
Verder vernemen wij, dat nog gisteravond
laat het gemeenteraadslid Pieters, die als vrij
gestelde van den modernen Fabrieksarbeiders-
bond leider van de staking by de Zinkwitfabrie
ken is, werd gearresteerd.
Hedenmorgen is hy voor den Officier van
Justitie geleid.
LEGER DES HEILS.
Te Rotterdam werd gisteravond In Y
gebouw van Kunsten en Wetenschappen,
het feit herdacht, dat het Leger des Heils
40 jaar geleden zijn arbeid aldaar begon.
De groote zaal was geheel gevuld. De sa
menkomst werd geleid door den divisieHjf-
ficier Ch. G. Rönitz. Achtereenvolgens
werd het woord gevoerd door Mr. J. A. de
Visser, Wethouder Nivard, vertegenwoordi
gende 't Gemeentebestuur, den heer P. J.
Fortanier, directeur \an Maatschappelijk
Hulpbetoon, kommandant Vlas, leider van
het Leger des Heils in Nederland, Mr. de
Bie, kinderrechter, en Ds. A. van Kootcn,
Herv. predikant Door verschillende speciale
muziek- en zangnummers werd de feestvei>
gadering opgeluisterd.
ZENDING.
M e j. D r. G. J. D r e k m e ij e r, wien door
den Kerkeraad der Geref. Kerk van Utrecht
op "haar verzoek met ingang van 1 Maart
1930 eervol ontslag verleend is als missio
nair arts in het Geref. Zendingshospitaal te
Pocrworedjo (Java), zal, naar het „Zendings
blad" vtrneemt, wellicht elders de Geref.
Zending dienen.
Uit Oost-Indië
COMPLOT ONDER DE KOELIES?
MEDAN, 16 October (Aneta). De „Sumatra,
post" deelt mede dat na den aanslag op den
administrateur van de onderneming „Kano-
pan Oloe denzelfden middag nog een po
ging is gedaan om een assistent aan te val
len. Deze werd echter niet gewond. Totaal
zijn 4 koelies gearresteerd. Vermoedelijk
heeft men hier te doen met een complot on
der de koelies.
DE SLIBZUIGER „JAVA".
TANDJONG PRIOK, 16 October (Aneta).
Dc N'ed. Ind. Steenkolen Handel Mij. heeft
bericht ontvangen dat de slibzuiger „Java"
op 15 October behouden te Daircn is aange
komen.
TACHTIG GEBOUWEN VERBRAND.
BIMA, 16 October (Aneta). Hier zijn 60
huizen en 20 paddisehuren afgebrand. Do
schade bedraagt f 5100.
FELLE BRAND.
SOERABAYA, 16 October (Aneta). Gister
middag is in het marine-etablissement een
felle brand uitgebroken in .hot magazijn van
den onderzcedienst welke weldra ui'sloeg.
Aangezien dc eigen middelen onvoldoende,
waren, werd de hulp ingeroepen van twee
motorspuiten van de gemeente cn van de
drijvende marinespuit Jan v. d. Heyden.
waarop de brand gebluscht word.
