Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
10e Jaargang
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
Land- en Tuinbouw.
Uit Oost-Indië
Slijm- of HCinkKoesKy^;
Kerknieuws.
-
Z£ï Sdtst der Geret-
ABONNEMENT:
Per kwartaal ƒ3.25
(Beschikkingskostcn ƒ0.15)
per week 0.25.
Voor het Buitenland bij VVcke-
lijksche zending„6.—
Bij dagclijksche zending
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7/£ cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No 2869
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 53933.
VRIJDAG 11 OCTOBER 1929
ADVERT ENTIÊN:
Van 1 tot 5 regels 1.17%
Elke regel meer «0.22%
Ingez. Mededeclingeu
van 1—5 regels .7..„2J0
Elke regel meer „0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend ƒ0.10
Dit nummer bestaat uit iDIE' bladen
DE KLASSENSTRIJD VERLOOCHEND.^
Niet lang geleden is de heer Kalff afge
treden als directeur der Ned. Spoorwegen
en bij die gelegenheid is hij van alle zijden
gehuldigd als krachtig leider en humaan
chef.
Aan die huldiging nam ook deel de voor
zitter der roode organisatie van Spoorweg
mannen en hierover moest hij op de jongste
jaarvergadering heel wat critiek hooren.
Geen wonder, voonvaar. Want terwijl de
roode leiders op den Areopagus den klassen,
strijd prediken, verloochenen zij deze met
terdaad in de praktijk. Als de klassenstrijd
alles moet beheerschen, dan passen geen
woorden van dank aan werkgevers en be
drijfsleiders; want deze hebben dan geen an
dere verdienste, dan dat ze toevallig op de
mooiste plaats terecht kwamen.
Uit deze en meer soortgelijke moeilijkhe
den heeft de voorzitter der Ned. Verecniging
zich zoo goed mogelijk trachten te redden.
Maar het zal hem en andere leiders van
roode vakvereenigingen wel uitermate aan
genaam zijn te lezen, dat de soc.-democrati-
sche Prof. Bonger voor het roode Dispuut
gezelschap te Amsterdam aldus sprak:
„De afstand tusschen de begaafden aan
'den ëenen kant en de gemiddelde men-
schen aan den anderen kant is inderdaad
groot en daarom verstaan zij elkaar her
haaldelijk niet. En toch staan zij niet te
genover elkaar.
De meesten der begaafden hebben hun
gaven aangewend voor de menschheid cn
niet voor zichzelf; als dit maar zoo is,
dan is de kloof niet groot en in ieder ge-
.val overbrugbaar.
De begaafden mogen nimmer uit het
oog verliezen, dat zij hun gaven alleen
kunnen ontplooien, omdat de gewone ar
beid van iederen dag door anderen ge
schiedt.
De gemiddelde mensch mag nimmer
vergeten, dat de begaafden het in hun le
ven niet gemakkelijk hebben gehad, dat
zij zich door hun buitensporigen arbeid
ontzaggelijk veel hebben moeten ontzeg
gen, dat zij vaak miskend zijn door hun
tijdgenooten en legen ongelooflijke moei
lijkheden niet hebben moeten opzien. En
laat ook de gewone mensch niet vergeten,
dat de grooten vaak 'eenzaam in het le
ven zijn geweest. Hegel heeft eens schoon
gezegd: op de hoogten is het eenzaam!
„Een verzoening is ten slotte mogelijk,
als alle menschen zonder onderscheid,
voortdurend beseffen dat zij toch onder
ling veel meer gemeen hebben dan dat zij
yan elkaar verschillen, dat zij soortgenoo.
ten, dat zij allen menschen zijn, die te
zamen één groot geheel vormen."
Opstandige afgevaardigden op rumoerige
roode jaarvergaderingen kan men met deze
professorale wijsheid de mond snoeren.
Of, zouden de leiders der roode beweging
misschien huiverig zijn om dit betoog door
te geven?
Het zou ons niet verwonderen, want 'door
zoo te spreken over een mogelijke verzoe
ning wordt de klassenstrijd toch totaal
.verloochend!
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij Kon. besluit is benoemd tot comman
deur in de orde van Oranje-Nassau Prof. Ir.
H. J. Heuvelink te Arnhem, lid der Rijks
commissie voor Graadmeting en Waterpas-
is toegekend de zilveren eere-medaille der
Oranje Nassau-orde aan W. van Waardhui
zen, wonende te Leiden, afdeelingschef bij
de N. V. Vereenigde Touwfabrieken te Lei
derdorp.
Benoemd tot officier in de orde van Oran
je-Nassau de em.-predikant te Bandoeng L.
Tiemersma, geboren te Tzum.
RECHTERLIJKE MACHT.
Bij Kon. besluit is bepaald dat de vaca
ture van kantonrechter te Ommen, ont
staan door het eervol ontslag van Mr. J. P.
A. baron Mulert, niet zal worden vervuld
en zijn aan Mr. D. J. W. Muller Massis, kan
tonrechter te Almelo, opgedragen de werk
zaamheden va» kantonrechter te Ommen.
LANDMACHT.
Bij Kon. besluit zijn op hun verzoek eer
vol ontslagen de reserve-eerste-luitenants J.
H. Visser en H. A. Bots, beiden van het 10e
regiment infanterie en voorts de reserve-
eerste-luitenant J. Homan van der Heide
Van het 11e regiment infanterie;
is eervol ontslagen de reserve-luitenant
kolonel D. J. Couvée van de 1ste artillerie
brigade cn is hij benoemd tot reserve-luite
nant-kolonel bij de 1ste artillerie-brigade.
ZEEMACHT.
Bij beschikking van den Minister van De
fensie is de luitenant ter zee der 2e klasse
J. Ruitenschild, geplaatst bij het Departe
ment van Defensie, geplaatst aan boord van
Hr. Ms. Wachtschip te Willemsoord;
zijn de luitenants ter zee der 2e klasse
P. A. de Boer, C. J. W. van Waning, S.
Visser, de luitenant ter zee der 3e klasse
P. A. Riedel, de officier van den Marine-
stoomvaartdienst der le klasse G. A. W.
Wagenaar, de officieren van den Marine-
stoomvaardionst der 2e klasse M. de Vries
en C. de Vries en de officier van adminis
tratie der 2e klasse B. G. A. Mahieu, ge
plaatst aan boord van Hr. Ms. torpedoboot-
jager „Van Galen".
RADIO-STRIJD IN INDE?
EEN REQUEST AAN DEN
GOUVERNEUR-GENERAAL
DOOR TIET COMITÉ VOOR DE
CIIR. RADIO OMROEP IN 1NDIE
Naar aanleiding van den bij den Volks
raad at nharïrig gemaakie'voorstellen, waar
van wij vorige week melding maakten,
zond het Comité ter bevorderinq van een
Christ elijken Radio-Omroep in Ned.-Indië,
dat optreedt namens de Protestant «t lie Ker
ken in Indië, de Evangelische Gemeente te
Batavia, de Geref. Kerken in Ned.-Indië, het
Zondingsconsulaat en de-Nederl. Chr. Radio-
Vereen., den lOden September een rekwest
aan den Gouverneur-Generaal, waaraan het
volgende is ontleend.
Adressanten constateeren, dat bij de voor
stellen tot verleenen van een monopolie
voor den Omroep aan de N. I. R. O. M. en
van een subsidie van f 50.000 aan den Phohi
omroep geen waarborgen gegeven worden
voor een billijke verdeeling van den zend
tijd. Zij zijn van oordeel, dat voorkomen
moet worden, dat aan degenen, die 'n Chris
telijke levensbeschouwing deelachtig zijn.
niet voldoende verzekerd wordt, dat ook de
Radio-Omroep dienstbaar wordt gemaakt
aan de verdieping van de kennis "dier le
vensbeschouwing en aan de uitbreiding van
het Koninkrijk Gods in deze landen.
Zij vreezen, dat de zaak in Indië door de
Regeering met zulken grooten spoed zal
worden behandeld, dat het Protestantsch
Christelijk volksdeel dezer gewesten zich
daarover niet behoorlijk zal kunnen uit
spreien en verzoeken den Gouverneur Ge
neraal het denkbeeld in overweging te ne
men tot instelling van een Ra.llu Commis
sie, welke, evenals de Nediriandsche Ra-Iio-
raad, de Regeering van advies kan dienen,
o. m. over een billijke verdeeling van den
zendtijd, opdat, aldus het rekwest, „voor
komen worde, dat in deze landen de Radio-
Omroep niet of niet voldoen 1e gesteld zal
worden in dienst van de Christelijke levens
beschouwing, welker doorwerking in deze
maatschappij niet and9rs dan zegenrijk zal
zijn".
Mr. van der Deure, die de tekst van het
rekwest publiceert in het hedenavond ver
schijnend nummer van den Omroepgids,
teekent daarbij aan: „Hiermede is de strijd
voor het goed recht der Christelijke groe
pen iii den radio-omroep ook naar Indië
overgebracht. Van verschillende zijden zal
men nu wel weer gaan jammeren over dg,
verdeeldheid en de splijtzwam. Leggen we
daarom even vast, dat wij gaarne samen
werking en overleg hadden gewild, dat niet
onzerzijds de strijd is gezocht, doch dat die
ons door vrijzinnige hooghartigheid en be
nepenheid is opgedrongen.
Nu die echter is ontbrand, zullen wij met
Gods hulp dien kamp ook ten einde voeren.
Wo hebben het voorbeeld van onze vaderen
in den schoolstrijd voor oogen."
EIGENAARS VAN TANKSCHEPEN
INTERNATIONALE ORGANISATIE VAN
EIGENAARS VAN TANKSCHEPEN.
Men zendt ons het volgende communiqué:
Op uitnoodiging van Mr. W. H. de Monchy,
directeur van Phs. van Ommeren's Scheep
vaart Maatschappij, is te 's-Gravenhage een
vergadering gehouden betreffende de tank-
tor.nenmaat, bijgewoond door een veertig
eigenaars van schepen, die tankscl epen uit alle
E'iropeesche landen in de vaart hebben.
Besloten werd tot oprichting van een inter
nationale organisatie van tankschip-eigenaars
vereeniging met de „Baltic and Internatio
nal Maritime Conference'' en er werd een
uitvoerend comité gevormd om de verdere by-
ederheden van zulk een organisatie uit te
werken.
Het uitvoerend comité bestaat uit Mr. W.
H. de Monchy, Nederland; A. P. Moller, Ko
penhagen; Jean Perrachon, Parijs; T. Danne-
vig, Oslo, cn John T. Essberger, Hamburg.
Het comité zal later worden aangevuld met
itegenwoordigers van andere lenden.
De vergadering werd ook bijgewoond door
!i tegenwoornigers van de Baltic and Inter
national Maritime Conference met aan het
hoofd den president, den heer W. A. Souter
u.t Newcastle.
„SALEM"
CHR. ZIEKEN. EN RUSTHUIS TE ERMELO
Op de jaarvergadering der Vereeniging lot
bevordering van Gereformeerde Ziekenverzor
ging, onlangs te Ermelo gehouden, bleek, dat
liet ziekenhuis „Salem" aldaar, op dit oogen-
hük moeilijk tot een sluitende begrooting kan
komen, omdat de geweldige en kostbare uit
breiding nog niet geëvenaard wordt door toe-
,ame van het aartal patiënten. De kosten der
erbetering worden nog niet voldoende opge-
angen door de vermeerderde inkomsten.
Dit heelt het bestuur er blijkbaar toe ge
leid om'een keurig uitgevoerd reclameboekje
uit te geren, waarin met woord en beeid
wordt aangetoond hoe kostelijke inrichting te
Ermelo gevonden wordt.
In elk opzicht kan „Salem" aan de eischen
des tijds voldoen; de foto's, welke het gebouw,
uit- en inwendig in duidelijk beeld brengen,
spreken voor zich zelf; de mededeelingen en
de tarieven geven nadere toelichtingen.
Het komt nog steeds voor, dat diaconieën
uit den omtrek hun armlastige zieken voor
operaties naar gemeentelijke ziekenhuizen
zeiden; terwijl „Salem" in elk opzicht biedt,
wat gewensckt wordt.
Het is daarom te hopen, dat zij, doch ook
burgerlijke gemeenten en ziekenfondsen kennis
zullen nemen van dit mooie boekje; inlichtin
gen en tari.ven vrage men bij de directrice,
Zr. L. Spierenburg en voorts zullen bedenken,
dat. dc afstanden niet zulk een groot bezwaar
neer zijn, nu de zieken met een comfortabele
luxe ziekenauto afgehaald kunnen worden.
Gelijk mon wen, exploiteert de vereeniging
ook het ziekenhuis „Bethesda" te Hoogeveer.
met S0 bedden er, barakkengebouw voor be
smettelijke ziekten.
DE ALASTRIM
Te Arnhem.
Na geneeskundig onderzoek is gebleken,
dat het ziektegeval, dat als alastrim werd
beschouwd, vrij zeker geen alastrim is. De
patient blijft echter nog enkele dagen in
observatie.
Encephalitis te Drachten
Bij een zesjarig kind van J. B. te Drach
ten doet zich na inenting een geval van,
encephalitis voor.
Na herinenting overleden.
t'e Kaafsheuvcl werd een ongeveer 5-jarig
dochtertje van J. B., na herinenting ernstig
ernstig ongësteld. Na eenige dagen is hei
kind aan de gevolgen overleden.
Kinderverlamming te Ballo.
Bij de tot nog toe te Baflo voorgekomen
gök-allen van kinderverlamming is wederom
een nieuw geval geconstateerd. De aangetas
te kinderen zijn beneden den leerplichtigen
leeftijd. Alle voprgeschreven wettelijke maat
regelen zijn genomen. Zooais men weet, zijn
hier drie kinderen aan de gevreesde ziekte
overleden. De vier overigen worden in het
Academisch Ziekenhuis verpleegd.
Geen kinderverlamming te Geleen
Naar aanleiding van het bericht, dat zich
te Gelecn gevallen van kinderverlamming
hebben .voorgedaan, deelt het gemeentebe
stuur mede, dat deze berichten niets anders
dan loos alarm zijn. Bedoelde ziekte is in
deze gemeente absoluut niet geconstateerd.
CHR. OVERHEIDSPERSONEEL
Het Permanent Comité van Chr. Organisa
ties van Personeel in Publieke Dienst heeft
deze week een onderhoud gehad met de Chr.
Hist, en A.-R. Tweede Kamerfracties, waarbij
elk der aangesloten bonden door een der
hoofdbestuursleden was vertegenwoordigd.
Besproken werden in verband met ae a.s.
behandeling van de begrooting, diverse wen-
sehen, zooals die leven bij de onderscheiden
ambtenaren groepen, als arbeidscontract, Zon
dagsrust, het verleenen van vaste aanstellin
gen, alsook diverse aangelegenheden meer
speciaal betreffende de belasting-ambtenaren
en de ambtenaren bij de posterijen, het gevan
geniswezen, het loodswezen, enz. enz.
Ten slotte werden ook besprekingen gevoerd
over de Rechtstoestand wet, die 15 dezer in de
Kamer in openbare behandeling komt.
TOERISTENBOND
REISGIDS EN HOTELLIJST.
Namens den A. N. W. B., Toeristenbond
voor Nederland (afd. publicaties) wordt mede
gedeeld, dat hy door een nauwkeurig bijgehou
den kaartrogister en op grond van mededee
lingen van leden, in zijn reisgids belangrijke
inlichtingen heeft opgenomen over acht dui
zend.hotels in 32 landen in en buiten Europa.
Mer. vindt er bijna alle gegevens in, welke
men kan verlangen.
DE POSTVLUCHTEN NAAR INDIE
HET DERDE VLIEGTUIG.
Bij de K. L. M. is bericht ingekomen, dat
het 3e postvliegtuig gisteren om 10.30 te
Alibahabad is aangekomen; om 11.55 werd
weer vertrokken en te 16.50 werd geland te
Calcutta.
UIT HET SOCIALE LEVEN
DE STRIJD IN HET STEEN-
ZETTERSBEDRIJF
HET EINDE TAN DE TERREUR?
(Van onzen Amsterdamschen redacteur.)
Geruimen tijd terug schreven wij over
den strijd in het steenzettersbedrijf, die ge
voerd werd, niet tusschen werkgevers en
werknemers, maar tusschen verschillende
groepen arbeiders.
Zevon maan'den hebben een aantal R. K.
steenzetters den strijd gevoerd tegen de syn
dicalisten, die hier 'n monopolie schenen te
hebben, en die geen anders georganiseerde
groep naast zioh duldden.
Deze mannen hebben heel wat moeten
doorstaan. Ze zijn niet alleen gevloekt en
gescholden, ze hebben ook lang politie-ge-
leide noodig gehad om erger te voorkomen.
Ze hebben molest geleden, hun gezinnen
zijn niet gespaard, de revolutionaire arbei
ders hebben zich niet ontzien een beambte
hunner organisatie, een lijdend en misvormd
man, zooals dat in goed jordaansch heet,
,;af te drogen".
Maar nu schijnt de strijd toch beslist in
hun voordeel. Wij hoorden tenminste dat
de hoofdbesturen van beide bonden een
conferentie hebben gehad en het er over
eens zijn geworden, dat er een eind aan het
conflict moet komen.
Ook is naar men ons mededeelde de ba
sis gevonden, waarop de oplossing weder
zijds mogelijk wordt geacht. De ledenver
gaderingen moeten nu nog beslissen. Er is
echter uitzicht dat thans de strijdbijl zal
worden begraven en de R. K. arbeiders rus
tig hun bedrijf kunnen uitoefenen naast
de anderen.
Zeker heeft deze groep door haar kloek
optreden dit succes verdiend en voor heel
de vakbeweging in Amsterdam een goed
werk verricht.
DE LAND ARBEIDERSSTAKING.
Met ingang van Maandag a.s. opgeheven.
Het hoofdbestuur van den Nederlandschen
Landarbe'dersbond besloot in zijn gister te
Utrecht gehouden vergadering overeenkomstig
het advies van den bondsraad en na ge
pleegd overleg met het bestuur van het N.
V.V. met ingang van as. Maandag tot op
heffing van de staking in oostelijk Gronin
ger. en aanvaarding var het voorstal-Buiskool
VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN.
ARBEIDERS.
Districtsvergaderingen.
De Nederlandsche Centrale Bond van Chr.
arbeiders(sters) in de bedrijven van voe-
dings- en genotmiddelen, belegt in deze
weken districtsvergaderingen in verschil
lende deelen des lands.
In deze vergaderingen komen de vertegen
woordigers van de afdeelingsbesturen in
een bepaald gewest bijeen onder leiding van
het hoofdbestuur.
Verschillende aangelegenheden, verband
houdende met ,<.e acties en werkzaamheden
in de bij den Bond aangesloten bedrijfsgröe
pen, de propaganda onder de jongere arbei
ders en arbeidsters, alsmede interne aange
legenheden, als het bondsfonds „Steun in
Nood", enz. worden in deze bijeenkomsten
aan de orde gesteld»
Luchtvaart.
DE AMSTERDAMSCHE LICHTWEEK.
Rondvluchten der K. L. M.
In overleg met het bestuur van de Edison
Lichtweek, van 21 tot en met 26 Oct. a.s. zal
de Kon. Luchtvaart-Mij. avondvluchten bo
ven de verlichte stadsgedeelten houden.
Eiken avond zullen, bij goed weder, meer-
motorige vliegtuigen om negen uur en bij
genoegzame deelneming ook later van Schip
hol opstijgen om gelegenheid te geven de
lichtzee uit hoogere regionen te bewonderen.
VEE NAAR BELGIE.
In de Belgische Staatscourant verscheen
een Koninklijk Besluit, waarbij het besluit
van 21 Maart wordt ingetrokken, dat een
quarantaine voorschreef van viermaal 24
uren op Nederlandsch grondgebied van al
het Nederlandsch vee, dat in België wordt
ingevoerd.
Voorgeschreven wordit thans, Ingaande
16 Oct. a.s., dat elke Nederlandsche herkau
wer die zal worden ingevoerd, een door Ne
derlandsche autoriteiten verleenden stempel
zal moeten dragen, waaruit het Nederland
sche grensstation van imvocr kan worden
bepaald en dat als bewijs zal gelden, dat
het dier van besmetting vrij is,
DE NEDERLANDSCHE BOTER.
Door overleg tusschen de besturen van 'den
Algem. Nederl. Zuivelbond (A.N.Z.), de Ver
eeniging voor zuivelindustrie' en melkhy
giëne (V.V.Z.M.) en den Bond van coöp. zui
velfabrieken in Friesland de laaatste in
verband met de buitenwerkingstelling der
bestaande Bondsnoteering hebben de bei
de eerstgenoemde vereenigingen een com
missie van zeven personen gevormd, die el-
ken Vrijdagmorgen te Leeuwarden bijeen
komt tot het vaststellen eener noteering,
welke aangeeft den prijs die eerste kwaliteit
fabrieksboter op dien morgen in Nederland,
af eerste station van verlading:, .voor den
handel per kg. waard is.
Deze noteering nu ingaande zal ge
noemd worden: Leeuwarder Commissieno-
teering voor Nederlandsche boter, en direct
na het vaststellen officieel worden bekend
gemaakt in de Waag te Leeuwarden.
EEN VOORDEELIG VARKEN.
Men schrijft uit Bodegraven aan „De Vee-
en Vleeschhandel", dat de veehouder E. v. S.,
in Aug. '28 op de markt te Leiden een drach
tige zeug kocht voor f70. De zeug wierp 10
biggen, die door den veehouder werden af-
gemest en aan den varkenshandelaar J. C.
Lok, te Bodegraven op 1 Aug. '29 werden ge
leverd, tegen den prijs van 90 cent per kg.
De biggen wogen 1988 en brachten op f 1745.
Op denzelfden dag boo'd de koopman
13 schrammen van de zeug f 63 per stuk, is
f 819, en voor de zeug f200, zoodat de zeug in
een jaar tijds, met haar nakomelingen, f 2764
opbracht.
DE TULPENTEELT IN HET WESTLAND.
Het uitplanten van de tulpen Is in het
Westland zoo goed als geschied. Het tweeïe
groentegewas is geoogst, zoodat weder vol
doende ruimte verkregen is voor het uitzet
ten van de tulpen.
Alhoewel de vorstschade veel bollen ver
nietigd heeft, is de uitplant toch weer ver
meerderd. Verschillende kweekers hebber,
partijen bollen van buiten de streek ge
ïmporteerd, omdat de voorraden in de on
middellijke omgeving te klein waren om
aan de vraag te kunnen voldoen.
Dc bevredigende uitkomsten van de tul
penteelt en de minder loonende uitkomsten
van de tomaten- en andere teelten, hebben
menigen kweeker doen besluiten zich meer
op de bollenteelt te gaan toeleggen.
BESTRIJDING VAN BODEMROT.
In de „Fl. Exchange" van 21 Sept. wordt,
door een zekeren Weiss, zich noerhend spe
cialiteit in bollenziekten van het Bureau of
Plant Industry, aanbevolen het water te
vermengen met een ontsmettingsmiddel
(sublimaat, uspulun of derg.) ten einde het
optreden van bodemrot tegen te gaan.
Om te voorkomen dat gezonde bollen ge
durende waterbehandeling besmet worden
met in het water voorkomende ziektekiemen
(b.v. afkomstig van vorige partijen) wordt
aanbevolen om er zulk een ontsmettings
middel in te mengen. De proeven, die hier
mede genomen zijn, hebben volgens Weiss
gunstige resultaten opgeleverd.
NIEUW GEVAL VAN PEST.
TJ1MAHI. 9 Oct. (Aneta). Alhier werd een
OPLEIDINGSKOSTEN LANDSDIENAREN.
BATAVIA, 9 Oct. (Aneta). Vcrschenën is
een opgavp van de schulden van gewezen
landsdienaren wegens opleiding en uitzen-
dingskosten. Vernield wordt dat er 377 de
biteuren zijn met een gezamenlijke totaal
schuld van I 517.163.
INGEZONDEN MEDEDEEUNG.
Qenc.uwd.Ueid. op de borst v/an LIw
kleine beHcuidelF gy Het beöt met
r?AKKera Abdijsiroop-
(Adv. In blokschrift)
Hr. Ms. GEZANT TE TOKIO.
TANDJONG PRIOK, 9 Oct (Aneta). He
denmorgen vertrok met het ss. „Tjibadak"
vaji de Java-China-Japan lijn Hr. Ms. ge
zant te Tokio, generaal Pabst, die een
dienstreis naar Java heeft gemaakt Met
hetzelfde schip vertrok de afgetreden gou-
eur van Soerakarta, Van der Jagt die
via China, Japan en Amerika naar Europa
reist,
RAAD VAN JUSTITIE.
MEDAN, 9 Oct (Aneta). De Raad van
Justitie behandelde bij verstek de zaak te
gen den heer Manoppo, gewezen hoofdredac
teur van het thans opgeheven Maleische
blad „Matabari Indonesia" wegens het feit
dat hij in genoemd blad de journalist Maha
radja I hoe tan van de „Pewarta Deli" heeft
beschuldigd dat hij den Sultan van Kwala
f 9000 zou hebben afgezet in ruil voor het
feit dat hij genoemden Sultan beloofd had
zekere hem omtrent den Sultan bekende
feiten te verzwijgen. Tevens is Manoppo be
schuldigd van smaad jegens het lid van
den Volksraad Ali Moesa, dien hij beticht
heeft vaai konkelen met den Suikerbond en
de kapitalisten, om zijn eigen volk aan hem
te verkoopen.
De officier van Justitie eischte f 150 boete,
subs. .2 weken hechtenis.
CLANDESTIENE SPEELSOCITEITEN.
Polltle-lnval in drie perceelen.
BATAVIA, 10 October. (Aneta). De politie
heeft gisteravond in tegenwoordigheid van
den subs.-officier van Justitie een inval go-
daan in drie perceelen op Senen, waarom
trent de verdenking bestond, dat er clan
destiene speelsociteiten werden geëxploi
teerd. In twee der sociteiten leverde het
onderzoek niets op, maar in het derde, ge
naamd „De Verwachting", was het succes
grooter dan verwacht werd. Het gezelschap
werd op heeterdaad betrapt bij hazardspel.
Onder de aanwezigen bevonden zich vele
niet-leden der sociteit. Bij tientallen wer
den de betrapte personen naar het politie
bureau overgebracht. Onder hen bevinden
zich verscheidene Europeanen,
AANSLAG DOOR CONTRACT-KOELIE.
KOTA RADJA, 10 October (Aneta). De as
sistent Bebelaar van de Seunagan Estate is
gistermorgen door een contract-koelie, bë-
hoorend tot het personeel der onderneming,
aangevallen en gewond. De patiënt is opge
nomen in het hospitaal te Meulaboh. De
zaak is in onderzoek. Omtrent de bijzonder
heden van heti gebeurde en de aanleidende
oorzaak is nog niets bekend,
DE MOORDZAAK WALLER.
Vier beklaagden ter dood veroordeeld.
MEDAN, 11 October (Aneta). De lands-
raad van Langsa heeft bij de voortzetting
van de behandeling van de moordzaak Wal
ler uitspraak gedaan en veroordeelde yier
hoofdbeklaagden ter dood.
HERDENKING.
Te Hantum (Fr.) heeft de Geref. Kerk
herdacht dat zy vóór 40 jaren tot openbaring
kwam en dat haar predikant Ds. J. G. R.
Mourik gedurende 25 jaren in de bediening
des Woords mocht werkzaam zijn.
Ds. van Mourik hield een gedachtenisrede,
sprekende over 1 Tim. 3 1.
Onder leiding van Ds. J. P. Klaarhamer, van
Dokkum, is verder den avond doorgebracht
o.m. met toespraken van den heer Botma, die
de historische ontwikkeling der Gemeente na
ging; door den heer D. F. de Boer, die namens
Kerkeraad en Gemeente den predikant toe
sprak en hem een geschenk aanbood; Ds. C.
van Mourik, van Thesinge, een broeder van
den jubileerenden predikant; den heer Vlasma,
namens de Geref. Jeugdorganisaties; Ds. W.
Schepel, van De Wilp, namens de Gemeente
aldaar haar vroegeren leeraar een geschenk
onder couvert aanbiedende; een afgevaardigde
van de Kerk van Wijokel en Balk; en Ds. E.
Nawjjn, van Ooster-Nykerk. Ds. Klaarhamer
sprak een slotwoord.
Volgens „Friesch Dagblad" duurde de sa
menkomst van 's avonds 6 uur tot na 's nachts
1 uur! Althans te 1 uur begon Ds. Klaarhamer
zijn slotwoord en sprak Ds. van Mourik zijn
dank voor dezen dag uit.
Dus, 't Ikian nog latei; geworden zynl
VERKIEZINGEN.
Te A1 m e 1 o is de stemming voor gemach
tigden in het Kiescollege der Ned. Hcrv.
Gem. bepaald op 15 November a.s. Het is
zoo goed als zeker, dat de Vrijzinnigen ook
dit jara zich van stemming zullen onthou
den.
Te Hoorn zijn bij de stemming voor
het Beheerscollege der Ned. Hen'. Gemeente
dat de notabelen verkiest, de vrijzinnige
candidaten gekozen met 286—308 stemmen
De rechtzinnige vereeniging had geen candi
daten gesteld. Uitgebracht werden 342 stem-
Te Vlaardingen zijn voor de verkiezing
van 29 gemachtigden in het Kiescollege der
Ned. Herv. Gemeente op Dinsdag 15 October
a.s. candidatenlysten ingediend door „Calviin"
(Geref.) en „Schrift en Belydenis-' (eonf.).
KERKGEBOUWEN.
Te Utrecht heeft de Kerkvoogdy der
Ned. Hervormde Gemeente vror den bcuw vr.n
twee kerken aan verschillende architecten op
dracht gegeven tot het maken van een s hets-
ontwerp, waaruit een keuze zal worden ge-
De Bond van Ned. Architecten heeft in een
adres aan de Kerkvoogdij yn beireemding te
kennen gegeven, dat omtrent de wijze van be
oordeeling der ingekomen ontwerpen, by het
verleenen der opdracht niets is vastgesteld.
Wel zullen opdrachtgevers door een bindend
advies der jury by een pryrvraag zich in hun
vrijheid van keuze belemmerd gevoelen. Ech
ter staat daartegenover, dat beoordeeling door
deskundigen geschiedt met gezag, volgens nori
men gegrond op bouwkundig inzicht. De Bond
wil geen jury opdringen, maar wyst er op,
dat in de laatste jaren meervoudige opdracht
ten worden gegeven met beoordeeling der ontt
werpen door een jury, wier uitspraak als niett
bindend advies aan den opdrachtgever kan
worden beschouwd. De Bond wyst op de went
schelykheid aan de deelnemers een gemotit
veerd rapport betreffende de beoordeeling de<
plannen te verstrekken, alsmede van het hou»
den van een expositie der ingekomen plannen.
De deelnemers hebben recht, kennis te nemen
van de overwegingen, welke tot het geven
van de voorkeur aan een bepaald project heb»
ben geleid, terwijl zy de gelegenheid behooren
te hebben, deze ontwerpen te toetsen aan hun
eigen inzichten. Het wil den Bond voorts in
hooge mate belangrijk voorkomen, dat van de
zijde van den opdrachtgever het geestelijk
eigendomsrecht der ontwerpers op hun werij
uitdrukkelijk worde erkend*
A KERKTELEFOON.
Te Ermelo zal de Kerkvoogdij der Ned.
Hervormde Gemeente een kerktelefoon doen
aanleggen naar het ziekenhuis „Salem", op
dat de. zieken aldaar ook den dienst van
uit de Herv. kerk volgen kunnen.
ETHISCHE VEREENIGING.
De Ethische Vereeniging houdt 30 en 3t
October a.s. te Laren (N.-H.) haar najaars
conferentie over het onderwerp „De Kerk",
Vier voorgangers van verschillende richting
zullen hun standpunt uiteenzetten. Het zijn:
30 Oct. Dr P. J. Kromsigt (over Dr Hoede-
maker); Dr J. G. Geelkeiken (over Dr
Kuyper); 31 Oct. Ds. J. J. Meyer (over Prof.
Cannegieter); Ds. O. Noordmans (over Prof,
Gunning). Op 31 Oct. is er een samenkomst
met de gemeente (Hervormingssamenkomst)i
in de kerk te Laren: sprekers: Ds. D. G. W. L,
Roder „de levende kerk"; Ds. B. ter Haar
Iicmeny, slotwoord,
RUDOLF SCHaFER-BIJBEL'.
In Duitschland Is de Rudolf-Schafer-Bijbef
verschenen, die ter gelegenheid van het vierdei
eeuwfeest der Luthersche Bijbelvertaling ge
projecteerd werd. Hij is versierd met niet min*
der dan 356 teekeningen, waarvan in een aan»
hangsel de noodige verklaringen gegeven wor
den. De Bijbel heeft ruim 1100 bladzijden en
bevat, gelyk de meeste Luthersche Bijbels, ook
de z.g. npocriefe boeken. Bovendien werden er
vier Bybelsch-aardrijkskundige kaarten aan
toegevoegd en de noodige keurige blanco gela
ten bladen voor de samenstelling der familie
kroniek. Deze uitgave is een standaardwerk
van beteekenis geworden, dat onder het bereik
van zeer velen komen kan, aangezien de prij
zen der verschillende edities varieeren van 12
tot 70 Mark.
ZENDING. j
Gereformeerden en Roomschea
aan bod! De heeren Dr. W. L. Vogelen
zang. Directeur-Geneesheer aan het Ziekenhui*
der Zending te Poerbolingo en Dr. B. J. Es-
ser, missionair predikant aldaar, hebben, han
delend uit naam van de Zending der Gerefor
meerde Kerk van Rotterdam een adre*
gencht tot den Gouverneur-Generaal van Ne-
derlandsch-Indië, waarin verzocht wordt, da
beslissing omtrent het rekest van de Katho
lieke Missie, om met steun uit 's Lands ka*
een ziekenhuis ten behoeve der behoeftige be
volking te Tjilatjap te openen, uit te stellen,
tot een rekest om toestemming tot het openen
van een Protestantsch ziekenhuis ingediend
zy, welke indiening binnen een half jaar na
datum van de indiening van het verzoekschrift
(24 Aug. '29) kan verwacht worden.
In dit adres wordt naar de „Stand." ver
neemt, er.?P gewezen, dat sedert jaren de
afdeeling Tjilatjap tot het Zendingsressort
der Gereformeerde Kerk van Rotterdam be
hoort en dat inzonderheid ter Residentie hoofd
plaats Tjilatap door de Geref. Zending gear
beid wordt.
Sedert 1925 nam de Javaansche gemeente
geregeld in groei toe en ook elders in het
Regentschap Tjilatjap bestaan meer of min
der bloeiende Christengemeenten of kringen
zooals te Adiredja, Maos, Koebang Kangkoeng
en Sidoredja.
De Regeering heeft de hoofdplaats Tjilatjap
erkend als een centrum van ïnlandsche Pro-
testantsche Christenen door voornamelijk met
het oog op de behoeften van dat deel der be
volking toestemming te verleenen tot opening
eener gesubsidieerde Christelyke Hollandsch-
lndische^ School, die in Augustus 192S ge
opend, zich mag verblijden in een grooten toe-
loop van leerlingen, zoodat er na slechts één
jaar voor de vier klassen, die deze school telt,
reeds vier leerkrachten gesubsidieerd worden.
Het blykt dat de Protestnntsche Zending
zich een goede reputatie onder de bevolking
verworven heeft daar van Inlandsehe, niet
Cnnstelyke, zyde tot de Geref. Zending het
verzoek kwam of plannen om medische hulp
aan de bevolking te bewyzen. niet van dien
Kant zouden kunnen geëntameerd worden.
W1Jze? adressan1en op de prachtige
de o' Trr"
de Overheid behoort om propaganda, van welke
richV"" ™k' vfOT70over deie
mets staatsgevaarlijk is, tegen te gaan het
ons verkomt, dat emsttg ,e overwegen w.n,e
of niet een voorzichtig, politiek meebrengt
r7 "rfnhhT .!"',™ncn Subaidiën, de
z.g. „dubbele zend eg- op eenzelfde terrein ja
O 'n V rrc fcetro^"Ise!!jke kleine plaat*
vJverneiaswege in de hand te werken'-.
