DINSDAG 8 OCTOBER 1929 h buAL) H*G. 2
MAC DONALD TE
WASHINGTON
ZIJN BESPREKINGEN MET
HOOVER
MAC DONALD SPREEKT IN HET
CONGRES
Een gemeenschappelijke verklaring
Uit Washington werd gisteren gemeld:
MacDonald en Hoover kwamen hier he
denmorgen uit het kamp Rapidan aan. De
volgende gemeenschappelijke verklaring
werd daarna gepubliceerd:
„Wij hebben openhartig alle vraagstuk
ken onderzocht die aanleiding zouden kun
nen geven tot wrijving tusschen onze no
ties. Er zijn verblijdende vorderingen ge
maakt De besprekingen duren voort
MACDONALD IN HET CONGRES
Meer dan Iets anders, dat tot dusver
plaats vond herinnert het bezoek van Mac
Donald in de vergadering van het Congres
der Ver. Staten aan de nauwe cultureele
banden die er bestaan tusschen Engeland en
Amerika. De bevolking der Ver. Staten moge
van den meest-verscheiden oorsprong zijn,
de beschaving is, dank zij het voertuig der
gedachten: de taal, nauw verwant aan de
Engelsche en een gebeurtenis als het bezoek
van Mac Donald aan Washington doet zien,
dat het hart der leidende kringen in de Ver.
Staten het 6terkst trekt naar de Angelsaksi
sche afkomst Men moge in de Ver. Staten
eens enthousiast zijn over de Duitsche vlie
gers, die den Oceaan "door de lucht heon
overstaken, de bewondering voor deze tech
nische prestaties is minder diep dan de
geestdrift voor den ouderen Angelsaksischen
broeder. Dat is een zaak van het hart en het
gemoed.
MAC DONALD
Toen Mae Donald gistermiddag, vergezeld
van den Britachen ambassadeur, In de ver
gaderzaal van de Amerikaansche volksverte
genwoordiging in het Kapitoql verscheen, in
een speciaal voor deze gelegenheid belegde
„.icing, werd hij bij zijn binnentreden luid
toegejuicht.
Mac Donald hield een ïcorte toespraak
waarin hij zedde dat zijn aanwezigheid in
het Huis hem er aan herinnerde hoe na aan
elkaar verwant en overeenkomstig de instel
lingen van Brittannië en de Vereenigde Sta
ten waren.
Vervolgens begaf Mac Donald zich naar
den Senaat waar hij verklaarde dat het de
bedoeling van Groot-Brittannië was dat het
Kellogg-pact hot leidende denkbeeld zou zijn
van zijn politiek. Het was onmogelijk dat in
dien twee volken hun plicht deden door het
vredespact te verwezenlijken voor eenlg deel
hunner bewapening hetzij te land, ter zee of
in de lucht, zij weer in een conflict van vij
andigheid zouden geraken. Noch Groot-Brit
tannië, noch Amerika zouden eenig 'exclusief
bondgenootschap vormen gericht tegen de
belangen van eenige natie of groep van na
ties.
STRESEMANN HERDACHT.
Mac Donald gewaagde nog van Strese-
mann, als een stil, sterk, heldhaftig strijder
voor de zaak van den vrede, die, in het bui
tenland en in eigen land door vijanden om
geven. voor Duitschland en de internatio
nale ontwapening „fair" gestreden heeft. Hij
wilde door de vermelding van de groote ver
diensten van Stresemann op deze plaats een
krans on zijn graf leggen.
De tribunes van den Senaat waren dicht
bezet. In de diplomatenloge bevond zich de
Franscho ambassadeur.
GASTEN OP HET WITTE HUIS.
Mac Donald en zijn doch'er Ishbcl zullen
nóg drie dagen te gast zijn op het Witte
Huis. Gisteravond is te hunner eere een ban
ket gehouden, wat het groote evenement van
het seizoen te Washington beloofde te wor
den.
DE VLOOTCONFERENTIE
IN JANUARI BIJEENT
Gisteren werd officieel in t.onden hekend
gemaakt, dat uit naam der Britsche regee
ring uitnoodigingen aan de vijf groote zee
mogendheden ziin gezonden voor een con
ferentie voor vermindering van de vloot-
hewapening. De conferentie zal waarschijn
lijk in Januari bijeenkomen.
DE B'-OFDIGE STAKING IN
NOORD-CAROLINA
politie van moord beschuldigd.
De sheriff, tien zijner ambtenaren en fa-
brieksbeambten zijn te Marion, in N'oord
Carolina, gearresteerd beschuldigd van
moord on stekende textielarbeiders, die de
7.or dagen te Marion werden doodgeschoten
beocbuldicring werd ondertekend donr
een vrederechter, die ooggetuige was van
de schietpartij. Verder ziin m^r dan veer
tig led«n van den te-:ti"larhaidcrshond ge
arresteerd wegens oproer en \'erzet-
Een onderzoek, door don gouverneur van
Noord-Carolina gelast, is reeds begonnen.
DE UITNOODIGING TOT DE
VLOOTCONFERENTIE
GEVOLG VAN HET KELLOGPACT
DE VLOOTPARITEIT-BASIS. DE
AFSCHAFFING DER DUIKBOOTEN
GEWENSCHT
LONDEN, 8 October. Over den inhoud van
de Maandag verzonden uitnoodigingen van
de Britsche regeering aan de overige groote
zeemogendheden meldt de „Times" dat het
document ongeveer 1000 woorden groot is.
Tiet begint met te constateere'n dat de
regeering der Ver. Staten en van Groot-
Brittannië bij de besprekingen tusschen Mac
Donald en generaal Dawes tot een voorloo-
pigo overeenkomst zijn gekomen. De punten
waarop deze voorloopige overeenkomst be
trekking heeft, worden dan als volgt opge
somd:
le. dat de huidige onderhandelingen plaats
hebben als direct gevolg van hetAnti-Oor-
logsverdrag-Kcllogpact, dat in 1928 te Parijs
wérd geteekend;
2e. dat de basis van pariteit voor alle klas
sen van oorlogsschepen die niet vallen onder
het Verdrag van Washington, aanvaard
wordt; do pariteit moet uiterlijk 31 Decem
ber 1936 tot stand zijn gekomen.
De Britsche regeering heeft zich hierom
trent met de regeeringen der dominions in
verbinding gesteld.
Bij het tot stand brengen van deze pariteit
zou rekening worden gehouden met alle
strijdkrachten van het geheele Britsche Rijk.
3e. dat het wenschelijk is ook de kwestie
van den levensduur der slagschepen te on
derzoeken om te vermijden dat het volledig
program ter vervanging van veroudere sche
pen zooals in het Verdrag van Washington
in 1922 is bepaald moet worden utigevoerd;
4e. dat be-ide regeeringen van meening zijn
dat de duikbooten geheel moeten worden
afschaft, doch dat beide regeeringen erken
nen, dat deze maatregel niet kan worden
uitgevoerd, zonder de toestemming van de
overige belanghebbende mogendheden.
Bovendien wordt in de nota erkend, dat
slechts op een algemeens vlootconferentie
van alle vijf mogendheden definitieve over
eenkomsten worden gemaakt.
IN EEN HUT OMGEKOMEN
OP EEN ONDERZOEKINGSTOCHT IN
BARREN LAND.
Drie Engelsche onderzoekingsreizigers zijn
in de jjsvelden nabij de Hudsonbaai in N. W.
Canada in een eenzame hut doodgehongerd ge
vonden. De Engelsche bladen bevatten hier het
volgende over:
In Juni 1926 trokken de explorateur John
Hornby zijn 28-jarige assistent Harold Adlard
en de 20-jarige Edgar Christian er op uit om n
tocht te wagen door de woestenij ten Westen
der Hudsonbaai. Men zag hen nimmer weer-
keeren. Het is echter gebleken uit een ter
plaats achtergelaten briefje dat reeds ver
leden Jaar een pelsjager, die zijn tochten had
uitgestrekt tot de oevers van de Thelonrivier,
de drie lijken in de hut heeft aangetroffen.
Hij was echter niet bij machte het nieuws daar
omtrent tot de bewoonde wereld te laten door
dringen. Zoo lieeft het tot enkele dagen gele
den geduurd, eer een afdeeling bereden politie
onder inspecteur Trundell de drie doode man
nen in de hut vond en de lijken behoorlijk be
groef. Inspecteur Turndell vond een onvolein-
digd boek van Hornby over zijn onderzoekings
tochten en brieven van Adlard en Christian
aan hun families in Engeland. Een dagboek,
eveneens in de hut aangetroffen, doet het tra
gisch verhaal van den strijd tegen de verhon
gering en den naderenden dood. Db laatste
woorden er van werden op een kachel gesohre-
ven en zeiden dat men *t dagboek zou ontdek
ken in de kachel! Iets eetbaars werd in de
hut niet gevonden, wel was er nog anderhalf
ons thee over.
De brief, dien Adlar's vader te Londen ont
vangen heeft en die door zijn zoon op 12
Augustus 1926 was geschreven zegt o.a.: Het
is thans meer dan een maand, sinds Hornby,
Christian en ik een ander levend wezen hebben
gezien. Het reizen gaat langzaam, omdat wij
groote voorraden hebben mee te voeren, alles
te ramen ongeveer een ton, met'de drie men-
schen samen opgepakt in een kano van 20 voet
lengte. De geheele zaak moet van het eene
meertje naar het andere op den rug worden
meegesjouwd dan weer rondom strooi^versnel
lingen en watervallen, waar men met de kano
absoluut niet door kan. Het land heet Barren
Land (woest land) en terecht. Niets groeit hier
op den bodem, 6lechts mos en zand bedekken
den grond; geen splinter hout is in een omtrek
van honderden K.M. te vinden, evenmin één
menschelijke woning, slechts wolven vossen,
hazen, ganzen enz. komen hier voor. Wij wil
len hier twee winters blijven, Wy leven van
wat onze geweren neerleggen en zien niemand.
Wanneer u binnen drie jaren niets van ons ge-
hoord hebt, vraag dan bij de Roval North-
West Police.
POINCARE'S TOESTAND.
Volgens de Temps heeft Doumcrgue een
gesprek van een half uur met Poincaré ge
had. De doctoren verklaarden zich voldaan
over zijn toestand, maar er is nog geen da
tum vastgesteld van de tweede operatie.
ORKAAN IN NOOD-JAPAN.
Naar uit het Noordelijk deel van Japan
gemeld wordt, woedt aan de kust bij het
eiland Loe Loe Kee een hevige storm. De
storm heeft in 6 uur 1500 woningen ver
woest, 24 motorbooten zijn gezonken. Twaalf
menschcn zouden gedood zijn.
DE VERVLAAMSCHING VAN DE
GENTSCHE UNIVERSITEIT.
De plannen van Jaspar.
Van Waalsche zijde wordt vernomen, dat
de Belgische premier Jaspar besloten heeft
de Fransche cursussen aan de Gentsche uni
versiteit definitief af te schaffen.
Alhoewel het voor niemand meer twijfel
achtig schijnt dat de regeering plannen heeft
in een dergelijken geest, werd door Jaspar
nog niets daaromtrent medegedeeld. Toen
den minister het Waalsche communiqué
werd ge oond, waarin tevens tegen den
maatregel wordt geprotesteerd, liet hij zich
noch in bevestigenden noch in ontkennen-
den zin uit. Niettemin acht men in politieke
kringen de meded.-eling juist Geheel de uni.
versiteit zou dan Ncderlandsch worden, uit
gezonderd de bijzondere klassen.
SCHEEPSRAMP OP DE
NOORSCHE KUST
OP EEN RIF GELOOPEN EN
ONMIDDELLIJK GEZONKEN
35 PERSONEN VERDRONKEN
Met een snelheid van 12 mijl is in den
nacht van Zondag op Maandag tusschen
Bergen en Aalesund, bij Floroe, het kust
vaartuig „Habkon VII" op een rif geloopen
en eenige minuten later gezonken, waarbij
naar schatting 35 personen verdronken. De
schok was zoo hevig dat de kapitein, die op
de commandobrug stond, in zee werd geslin
gerd.
Aan boord bevonden zich ongeveer zeven
tig passagiers. Daar de meesten eerst, kort
te voren aan boord waren gekomen, is het
juiste aantal slachtoffers niet nauwkeurig
op te geven. Vaststaat, dat 54 passagiers ge
red werden, waaronder alle derde klasse rei.
zigers.
Van de bemanning worden negen man ver
mist De kapitein werd gered, doch is zoo
overspannen, dat hij nog geen verklaring
heeft kunnen afleggen. Hij bevond zich, toen
de ramp plaats had, op de commandobrug.
Het schip kreeg een groot lek en zonk on
middellijk..
Een half uur later kwam het Noorsche
Stoomschip „Arufinn Jarl" en liep 500 meter
afstand van de plaats, waar de „Haakon
Vil" is vergaan, eveneens aan den grond.
De „Haakon VII" is door zijn toeristentoch-
ten van New-Castle naar West Noorwegen
zeer bekend. Het schip werd in 1907 te Dron-
theim gebouwd en was 1300 ton groot.
Nader worden omtrent de ramp de volgen
de bijzonderheden gemeld: Verscheidene pas
sagiers hadden zich reeds te ruste begeven.
Het electrische licht ging terstond uit De
passagiers kwamen gedeeltelijk in nachtge
waad naar boven.
Van een eigenlijke paniek was, naar een
der overlevenden verklaarde, eigenlijk geen
sprake, want het geheele voorval speelde
zich zoo snel af, dat voordat men tot bezin
ning kwam, het schip met uitzondering van
het voorschip reeds gezonken was.
Het gelukte een bootsman een lijn van het
schip naar een rots te spannen en zoo was
het mogelijk geleidelijk 50 personen naar de
rots over te brengen, waar zij ongeveer vier
uur in hevige koude doorbrachten, voordat
zij gered werden.
Een aantal andere personen hleef met de
kinderen op het voorschip. Ook in een ka
juit van de derde klas bevonden zich ver
schillende passagiers; gelukkig bleef deze
kajuit boven water, zoodat deze personen la
ter gered konden worden.
Verdienstelijk maakte zich een koopman
uit Bergen, Hunn, die toen het schip slagzij
maakte, één der salondeuren wist te verwij
deren, zoodat door de ontstane opening ze
ven menschen naar bulten konden komen.
NA STRESEMANNS DOOD
In een vergadering der afdeeling Hanno
ver en Brunswijk van de Duitsch-nationale
partij heeft de perschef van Hugenberg, ka
pitein Brosius, medegedeeld, dat Hugenberg
voor de eerstvolgende vier weken een poli
tieleen strijd verwacht, zooals men sedert de
revolutie niet meer heeft beleefd.
Hugenberg venvacht, dat deze strijd voor
de Duitsch-nationalen met een overwinning
zal eindigen. Hij heeft daarom tegen 22 No
vember den partijdag der Duitsch-nationa
len naar Kassei bijeengeroepen.
Hij verwacht, dat de regeering tengevolge
van den uitslag van het „Volksbegehren"
tegen het Youngplan zal moeten aftreden en
Hugenberg is dan bereid op den voorgrond
te treden, om in Duitschland andere toestan
den In het leven te foepen.
DE „GRAF ZEPPELIN"
De „Graf Zeppelin", die vannacht voor een
tocht boven Silezië zou starten, is wegens
ongunstig weer niet vertrokken. De tocht
is 24 uur uitgesteld.
DE ZAAK SKLAREK.
De gebroeders Sklarek failliet verklaard.
De rechtbank te Berlijn heeft het faillisse
ment der gebr. Sklarek uitgesproken.
DE VLIEGTOCHT VAN COSTES EN
BELLONTE.
De reden, dat het een week geduurd heeft
voor men van de landing van Costes en Bel-
lonte gehoord heeft, was dat zij eerst door
de Chineesche soldaten als vermeende Rus-
Ben waren aangehouden. Zij zijn thans de
gast van den plaatselijken Chineeschen gou
verneur en hopen vandaag hun reis naar
Tokio te vervolgen.
DE STORM OVER ZUID-ENGELAND.
Uit vele plaatsen worden berichten ont
vangen over schade, die de storm, die gedu
rende het weekend heeft gewoed, heeft aan
gericht De reddingsbooten van Dungeness
en Swanage redden elk twee mannen. Ook
de reddingsboot van Weymouth moest uit
varen. Te Fifshire werd een jongen door den
bliksem gedood. Te Aberavon liep de rivier
de Avon buiten haar oevers en overstroomde
een aantal huizen, waardpor 25 personen
dakloos werden. In de haven van Bridling
ton veroorzaakten zware zeeën schade. Een
windsnelheid van 70 mijl per uur wwrd ge
registreerd. Te Falmouth en op vele andere
plaatsen werden de telefoonverbindingen
verbroken. Te Strabane ging de storm verge
zeld van hevigen regenval, waardoor de
straten overstroomden. In het noorden van
Tyrone en het oosten van Donegal werden
drie bruggen weggeslagen.
BINNENLAND.
OFFICIEELE BERICHTEN
BURGEMEESTERSBENOEMINGEN.
Bij K. B. van heden zijn benoemd tot bur
gemeester van N ij m e g e n, J. H. A. Stein-
weg, burgemeester van Roermond; en tot
burgemeester van Hilversum, J. M. J.
II. Lambooy, oud-miniser van Defensie.
DEPOSTVLUCHTEN NAAR INDIE
Bij de K.L.M. is bericht ontvangen, dat het
derde postvliegtuig op wpg naar Nederlandsch-
Indië gistermorgen om 5.40 uit Bagdad is ver
trokken en via een tusschenlanding te Bushir
om 16.40 te Ja==k is aangekomen. Alles was
wel aan boord; heden wordt de reis voortge
zet.
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK.
Viertal: Te Groningen (10de pred.pl.),
A, Altena te Rijnsburg, P. de Bruyn te Drie
bergen, G. Elzenga te 's-Gravenzande en H.
W. te Winkel te Sneek.
Beroepen: Te Acquoy bij Leerdam
(toez.), N. H. Kuipéri te Oudenbosch.
Bedankt: Voor Katwijk a. d. Rijn
(toez.), E. Warmolts te Scherpenzeel (G.).
Voor Krimpen a, d. Lek, G. C. Severijn te
Waarder bij Woerden. Voor Woudrichein,
J. C. Klomp te Westbrpek. Voor Marken,
cand. F. K. van Evert te Den Haag.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Reitsum en Eeslrum,
cand. J. Tijmes te HoogSveon.
EVANG. LUTH. KERK.
Aangenomen: Naar Woerden-Bode
graven, mej. J. A. Haumerson, cand. te
Koedijk.
OUD-GEREF. GEMEENTEN.
Beroepen: Te Helder (als oefenaar),
N. van der Kraats te Apeldoorn.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Cand. G. Brouwer, van Vlaardingcn,
werd Zondag j.L bevestigd als predikant
der Geref. Kerk van Echten (Fr.), die slechts
drie maanden vacant was geweest. De be
vestiger, Ds. D. B. Hagenbeek, van Vlaar
dingcn, had tot tekst Exodus 17 11 en ver
geleek aan de hand daarvan den arbeid
van den dienaar des Woords met het werk
van Mozes gedurende den strijd tegen
Amalek. Gewezen werd op: 1. de hooge
plaats van de bediening des Woords; 2.
haar gewichtige taak, 3. haar menschelijko
zwakheid, en 4. haar eindelijke zegepraal.
Na de bevestiging werd Psalm 1351 toe
gezongen. Des middags deed Ds. Brouwer
intrede met 2 Cor. 45- daarbij allereerst
wijzend op zijn prediking en voorts op den
prediker. Hierna werden toegesproken de
bevestiger, de consulent Ds. J. A. Gravestein
te Oosterzee, de familie uit Vlaardingeh, de
Kerkeraad, het personeel der Chr. School,
afgevaardigden van elders en de Gemeen
te. Ouderling Koopman verwelkomde den
leeraar in een hartelijke toespraak, waarna
de Gemeente Ps. 138 1 zong. Vervolgens
voerden nog het woord Ds. Gravestein na
mens de classis Heerenveen, de heer Kerk
stra namen de Kerk van Munnikeburcn en'
de heer A. B. Renema namens het personeel
der Chr. SchooL Ten slotte werd Ds. Brou
wer nog Ps. 1343 toegezongen.
Ds. J. P. B u i 8 k o o 1 preekte Zondag jl.
zijn afscheid als predikant der Ned. Her
vormde Gemeente te IJsselmonde, wegens
vertrek naar Balk (Fr.). De kerk was ge
heel gevuld (zelfs in de voetpaden moesten
stoelen worden gezet). Z.Eerw. had tot tekst
Genesis 8210a: „Ik ben geringer dan alle
deze weldadigheden en dan al deze trouw,
die Gij aan Uwen knecht gedaan hebt",
waarin spr. ook vertolkte de indrukken, die
hij gedurende zijn 5-jarigen arbeid te IJs
selmonde opgedaan heeft. Hij vermaande
voorts de Gemeente om de Kerk der Vade
ren trouw te blijven, door niet alleen lid
hiervan te zijn, of door offervaardigheid,
doch ook door trouw kerkbezoek. Hierna
richtte spr. zich tot Kerkeraad, Kerkvoog
den (bijzonderlijk den voorzitter W. Velt-
hoen, die men in eere moest houden)- en
anderen. Hierna sprak de scriba van den
Kerkeraad, de heer C. D. Tuinenburg, een
hartelijk woord van afscheid tot Ds, B., ter
wijl de heer Chr. Rijsdijk, namens de Chr.
Meisjesvereeniging „Naomi" en de collec-
tantenvereeniging van Heemstede mevr
Buiskool dankte voor het groote en' vele
werk door haar aan die Vereenigingen ge
daan. Tenslotte zong de Gemeente Ds. en
mevr. Buiskool Ps. 1214 toe. 'n Zeer groot
aantal personen maakte van de gelegenheid
gebruik de scheidenden een laatsten groet
te brengen in de Kerkekamer. Onder de
aanwezigen werd o.m. opgemerkt de Bur
gemeester van Willemstad.
Ds. J. F. van Duyne nam Zondag
van de Ned. Hervormde Gemeente te Zaan
dam-Oost afscheid met een predikatie over
Hebreen 13 8. Ds. C Mets sprak den naar
Sloterdijk (Amsterdam-West) vertrekken-
den leeraar toe en deed hem Gezang 224 5
toezingen.
Ds. P. L. Kiehl, gekomen van Ech-
teld, deed Zondag j.L, na des voormiddags
onder groote belangstelling bevestigd te
zijn door Ds. A. W. M. Odé, van Koude
kerk a.d. Rijn, met 2 Cor. 5 18b, voor eon
stampvolle kerk zijn intrede bij de Ned.
Herv. Gemeente van Hazerswoude, met
een predikatie over 1 Cor. 117, waarin hij
handelde over: 1. de hoogheid, 2. de nede
righeid en 3. het gevaar van het ambt
van den dienaar des Woords. Na de
der Meulen, terwijl ouderling Jac. de Kort
een hartelijk welkomstwoord sprak. Ds J.
F. Lijsen, uit Woubrugge, riep namens den
Ring het welkom toe- en de consulent-be-
vestiger Ds. Odé deed Ps. 119 9 toezingen.
Cand. N. Warmolts deed Zondag
j.L intrede in de Ned. Herv. Gemeente te
Garderen, na des voormiddags bevestigd
te zijn door zijn vader, Ds. N. Warmolts,
van Wezep (G.), met 2 Tim. 4 2a. Aan de
handoplegging nam behalve de bevestiger
deel de consulent Ds. B. N. B. Bouthoorn,
van Putten. Toegezongen werd Ps. 1343.
Des namiddags deed Ds. N. Warmolts Jr.
zijn intrede, sprekende over 1 Cor. 1 23
en 24, daaruit ontvouwende een tweetal
gedachten, n.l. 1. de Christusprediking
en haar inhoud, en 2. de Christuspredi
king en haar uitwerking. Toespraken wer
den gehouden tot den bevestiger, familie,
consulent, collega's, leden van den Kerke
raad, Burgemeester en Wethouders, Kerk
voogden en notabelen, onderwijzers, Voor
lezer- organist, Dr. Ovinck (uit Wezep) en
de gemeente van Gardèren. De nieuwe
leeraar werd toegesproken door den con
sulent namens Kerkeraad en Gemeente;
Ds. E. Warmolts van Scherpenzeel, als fa
milielid; Ds. W. L. Mulder, van Voorthui
zen, als oud-predikant van Garderen; Ds.
J. van Amstel, van Putent, namens het
Classicaal Bestuur. Mede was aanwezig I)s.
W. Zijlstra van Kootwijk. 'sMiddags moes
ten velen zich met een staanplaats tevre
den stellen.
Ds. A. J. van W Ij n g a a r d o n, ge
komen van Westmaas, werd Zondag j.L
door zijn vriend Ds. R. P. A. Rutgers, van
Katwijk aan Zee (vroeger te Nieuwkoop;,
bevestigd als predikant der NecL Herv. Ge
meente te Nieuwkoop met een predikatie
over Ezech. 37 4, daarbij lettende op 1 de
roeping van den herder, en 2. de roeping
van de Gemeente. Des namiddags verbond
de nieuwe leeraar zich aan zijn nieuwe
Gemeente met Rom. 8 14. Zijn hoofdge
dachte was: de verlossing door Christus
Jezus, sprekende van 1. waarom die verlos
sing er is, 2. hoe die verlossing tot suind
wordt gebracht, en 3. waartoe die verlos
sing nu leidt. Vervolgens hield hij eenige
toespraken. Behalve de bevestiger waren
aanwezig Ds. Chr. de Bruin, van Rijnz-a-
terwoude- en Ds. W. H. Walvaart, van Ze
venhoven. Eerstgenoemde sprak namens
den Ring en de laatste als consulent en
liet den nieuwen leeraar toezingen Gezang
91 3. Beide keeren was het kerkgebouw
gevuld. Ook waren er vele vrienden uit
Westmnas, die ook werden toegesproken
voor hun belangstelling.
Cand. L. Zwaan, van Den Helder,
hoopt Zondag 3 November a,s. intrede te
doen als predikant der Geref. Kerk van
Zwammerdam, na des morgens bevestigd to
zijn door zijn vader, Ds. C. Zwaan, emeritus
predikant van Amsterdam, wonende te Hol
der.
Ds. R. DIJKSTRA.
Zondag j.l. is Ds. R. Dijkstra, predikant
der Ned. Herv. Gemeente Amsterdam, die
wegens ernstige ziekte gedurende bijna 10
maanden zijn ambtsarbeid niet verrichten
kon, weer voor zijn Gemeente opgetreden.
In de Muiderkerk hield hij een predikatie
over 1 Thess. 38: „Want nu leven wij, in
dien gij vaststaat in den Heere". Spr. dank
te de Gemeente voor ondervonden bewijzen
van liefde cn medeleven tijdens zijn ziekte.
Aan het einde sprak ouderling Mol den
predikant toe. De Gemeente zong Psalm
119 9 (gewijzigd) toe.
Ds. C. L. F. VAN SCHELVEN.
Nhar -wij vernemen, heeft Ds. C. L. F. van
Schelven te Rysenburg (U.), emeritus-predi
kant der Geref. Kerk van Wageningen, op de
laatstgehouden redactievergadering van de
„Geldersche Kerkbode" neergelegd zijn redac
teurschap, dat hij 25 jaren, sedert de ziekte
en het overlijden van zijn broeder Ds. J. C.
van Schelven heeft gevoerd met Ds. H. Noek-
stra, later met Dt. B. Wielenga, Ds. J. L.
Schouten, Ds. H. C. van den Brink, Dr. J.
Brinkman en de laatste jaren met Dr. J. G.
Scheurer, Ds. G. Renting, Ds. L. J. C. Kreyt
en Dr. G. Keizer.
Ook heeft Ds. van Schelven op de laatste
vergadering van de Classis Arnhem neerge
legd zyn deputaatschap voor Rynpruisen en
Westfalen. Dit werk zette hy vóór ruim 36
jaar op. Hij was er onafgebroken voorzitter
van, terwyl hy ook jarenlang daarvoor alge
meen deputaat was vanwege de Generale Sy
node der Geref. Kerken. We weten hoe dit
soms zware werk, dat dikwyls pionierswerk
was, in stryd werd gewikkeld, te tobben had
met geldgebrek en geringe samenwerking, ter
wyl de arbeid ook wel eens verricht is met
levensgevaar tydens de oorlogsjaren toen Es
sen van uit de lucht beschoten werd en later
bij de Spartacisten-relletjes. Niettemin is 't
werk ryk gezegend. Uitbreiding ervan met
nieuwe, jonge krachten is eisch. Waar dit na
gestreefd wordt, onttrekt Ds. van Schelven
zich niet.
JUBILEA.
Ds. C. F.Bruins hield Zondag j.l. ter ge
legenheid van het feit dat hij de Ned. Herv.
Gemeente van Wartena 25 jaren heeft mo
gen dienen, een gedachtenispredikatie, waar
bij hij tot tekst had Joh. 12 49, 50. In een
voorafspraak herinnerde hij er aan, dat hij
in al die 25 jaren slechts drie Zondagen (n.l.
in de griepperiode van 1918) niet voor de
Gemeente is opgetreden. Spr. dankte zijn Ge.
meente voor alle liefde en trouw hem be
toond en uitte den wensch dat men hem ook
de rest van zijn diensttijd met dezelfde lief
de zou omringen. De dienst had overigens
een gewoon verloop.
GODSDIENSTONDERWIJS.
Naar wij vernemen, heeft de heer A. H.
van Iperen zijn betrekking als Godsdienst
onderwijzer bij de Ned. Hervormde Gemeen
te van Herkingen neergelegd.
GEEN BEDIENING DES WOORDS MEER.
Te Rotterdam is Dr. C E. Hooykaas,
Rem. predikant voornemens in het komen
de winterseizoen in zeven Zondagavond
diensten over figuren uit Goethe's „Faust"
(tweede deel) te spreken. Het zullen geen
lezingen over den Tweeden Faust zijn, maar
het jieet dat het preek-karakter zorgvuldig
zal worden gehandhaafd I
KERKELIJKE BELASTING.
Te Oostwold (Old.) zal in de Ned.
Here. Gemeente een Kerkelijke belasting
worden ingevoerd.
KERKGEBOUWEN.
Te Amsterdam hebben twee leden der
Ned. Hervormde Gemeente in het „Kerk-
beurtenblad" aldaar een oproep geplaatst
om instemming met het verzoek aan den
Algemeen en Kerkeraad „voor het behoud en
weder indienststelling der Zuiderkerk, om
voort te gaan met de bediening des Woords".
Het voorstel tot sluiting der Zuiderkerk is
indertijd, 7 Mei 1928, behandeld in een zeer
onvoltallige vergadering. Van de ongeveer
190 leden waren slechts 93 aanwezig. Het
voorstel werd aangenomen met 51 tegen 42
stemmen. Uit al deze omstandigheden put
ten de beide bedoelde Gemeenteleden hun
hoop om de kwestie opnieuw aan de orde
gesteld te krijgen. De kans, dat de Kerke
raad alsnog zijn besluit zal herroepen,
schijnt echter niet groot. Naar het „Hbl."
ter oore kwam, werden in de afgeloopen
week slechts een betrekkelijk gering aantal
adhaesie-betuigingen ontvangen.
Te Oosthuizen moet de kerk der
Ned. Herv. Gemeente gerestaureerd worden,
maar de fondsen zijn weer te zwak om dit
grondig te kunnen doen. Op de provinoiale
begrooting is f 6500 daarvoor uitgetrokken.
Te Nyverdal is Zondagmorgen in het
nieuwe gebouw „Bethel" der Ned. Herv. Gem.,
in de Wilhelminawyk, de eerste godsdienstoe
fening gehouden. Ds. A. Hyman had voor deze
gelegenheid tot tekst Lukas 4 1820. Na de
predikatie sprak Ds. Hyman eenige wooi'den
naar aanleiding van djt eerste samenzyn. Het
gebouw was geheel gevuld.
Te Anna Paulowna zal het nieuwe
kerkgebouw der Geref. Kerk op Woensdag
16 October a.s. in gebruik genomen worden.
Ds. F. Tollenaar, van Helder, zal daarbij
voorgaan.
VRIJE EVANG. GEMEENTEN.
Te Alkmaar worden ernstige pogingen
in het werk gesteld om te komen tot de
stichting van een Vrije Evangelische Ge
meente aldaar.
Te Spijkenisse is de vroegere Vrije
Evangelische Gemeente opnieuw geïnsti
tueerd.
EVANGELISATIE.
De heer H. Retel, evangelist van de Clas
sis Heerenveen der Geref. Kerken, voor den
Zuidoosthoek van Friesland, verzoekt ons
mede te dceelen, dat de pastorie, die van
wege de classis te Hoornsterzwaag gebouwd
werd, thans klaar gekomen en door hem
betrokken is.
Het /idres van den heer Retel is nu niet
meer E 115 Jubbega. Wie met een gift het
Geref. Evangelisatiewerk in den Zuidoost
hoek gedenken wil, adresseeren: H. Retel,
Hoornsterzwaag. Het nummer van de post
rekening bleef 79600.
GIFTEN EN LEGATEN.
Te Almelo ontving Ds. ,T. p. a. le Roy,
voor het Ned. Herv. Diaconessenhuis aldaar
eenige giften ten bedrage van f345.
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN.
Dr. C. de Boer zal, evenals vorige Jaren,
een cursus in elementair Latijn geven voor
volledig ingeschrevenen aan de Universi
teit te Leiden, waarvoor aangifte kan ge
schieden bij de pedellen.
Het Theologisch dispuut F.F.F. aan de
Leidsche Universiteit bestaat Vrijdag 29
Noverfiber a.s. 35 jaren. Het Bestuur besloot
dit zevende lustrum officieel te vieren.
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
D r. J. Clay, benoemd buitengewoon hoog
leeraar in de Experimenteele Natuurkunde.
zal zyn hoogleeraarsambt aanvaarden met een
inaugureele rede op Maandag 14 October a.s.
MIDDELBAAR ONDERWIJS.
LEERAARSSALARISSEN-NIJVERHEIDS-
ONDERWIJS.
De Onderwy s-Centrale, vertegenwoordigd
door de heerer Bon, Menke, Wamsteker en
niej. Haye, war. gisteren op audiëntie by den
Minister van Or.aerwys, ter bespreking van
de salariëerir.g van de de leeraren en leerares-
sen by het Nijverheidsonderwijs.
De delegatie sprak allereerst haar leed
wezen uit over het uitblijven van de salaris
herziening, ingaande 1 November 1928, die
voor het Nijverheidsonderwijs nog steeds
niet is gepubliceerd. De Minister verklaarde,
dat hy na entvangst van het telegram op be
spoediging had aangedrongen en het besluit
nu Linnen korte tijd zou verschijnen. De dele
gatie besprak verder in het algemeen het
systeem van salarieering (het z.g. uursalaris),
dat het groote nadeel heeft, dat de leerkrach
ten by het Nijverheidsonderwijs nooit zeker
zijn van het bedrag van hun salaris en drong
erop aan, dat in de toekomst een regeling werd
getroffen, waarby aan leeraren en leeraressen
by het N.O. weder een grondslag wordt gege
ven en dan tot een bedrag, waardoor hun inko
men in het algemeen wordt gebracht op het
salarispeil der leerkrachten by het U. L. O.
Ook wees de delegatie op het onaangename
feit, dat door het huidige systeem en het tel
kens bijvoegen van overgangsbepalingen, ver
scheiden leerkrachten soms na verloop van 3
of 4 jaar terug moeten betalen hetgeen zij,
zonder het zelf te weten, volgens de bereke
ningen van liet Departement te veel hebben
ontvangen. Be delegatie achtte daarom aller
eerst een vereenvoudiging van de regeling
noodzakelijk.
De Minister vroeg, in verband met de ge
maakte opmerkingen, nog verscheidene in
lichtingen en zegde toe, de geuite wenschen
ernstig te zullen overwegen.
LAGER ONDERWIJS.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Hedel (Herv. School), Alb. Wij shake te
Kampen. Ing. 1 Jan.
Bargercompascuum, mej. C. Hes te
Jubbega.
Zwingelspaan (hoofd G. J. den Hol
lander), mej. N. Dorleyn te Middelburg.
Vriezenveen (Molenstraat), R. A. van
Ginkel te Deventer.
Stadskanaal (Pekelderweg), J. Haag
te Boven-Pekela.
NIEUWE CHR. SCHOLEN.
Te Haarlem stellen B. en W. den Raad
voor tegen de geschatte waarde van f 24,843
af te staan aan het Bestuur der Vereeniging
„Groen van Prinsterer" ten behoeve der stich
ting van een Bijzondere School voor Gewoon
Lager Onderwijs, een gedeelte gemeentegrond,
groot ongeveer 1911 c.A,
BEWAARSCHOOLONDERWIJS.
Te Utrecht schrijven B. en W., onder
verwijzing naar het rapport van de Raads
commissie in zake het fröbelonderwijs, aan
den Raad, dat zij van meening blijven, dat
van hen op dit oogenblik geen voorstel zot
herstel der gemeentelijke bemoeiingen met het
voorbereidend onderwijs behoort uit te gaan;
B. en W. geven den Raad in overweging het
rapport der Commissie voor kennisgeving aan
to nemen er. de Commissie onder dankzegging
voor den door haar verrichten arbeid te ont
binden.
EXAMENS.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Rijksuniversiteit te Lelden. Gcst,
Rechtswetenschap: cand. ex., do heeren P. Ph.
do Korte en F. W. Hopstra, G. P. van Herk.
Lie Beng Tlok, D. Rens, H. G. Engelb.erts cn
de dames J. M. Hovenkamp en Th. M. Hakstroh.
Indologie: taalk. cand. ex.. de heeren W. J.
R. Zleck en J. R. do Graaf; econ. doet. ex.. de
hper J. J. M. Visser.
Geneeskunde: doet. ex., de heeren D. Dorre-
paal, L. do Hart. M. A. van Melle (allen niet
lof) en A. Schraffordt Koops.
Gem. Onlversltelt te Amsterdam.
Gesl.: Geneeskunde: doet. ex.. me). M. Tpes en
de heeren W. T. P. Nyenhuis. J. M. M. Schmed-.
ding. D. K. Rükels. O. Deggeler, H, J. A. Ro-
myn en R. P. Bollnfante.
Rijksuniversiteit te Utrecht. Ge-
alaagd: Geneeskunde: cand. ex.. de heeren C.
H. KUthe, H. van Kooten, W. H. A. do Wilde.
L. M. L. Beerman, J. D. Branger en P, van
Oordt.
Rechtswetenschap: cand. ex., mej. A. M. Vls-
Wls- en Natuurkunde A: cand. ex., de heer
G. A. van Delft (met lof); ld. E., cand. ex-
de heer H. de Bruyn; ld. J: cand.-ex., do heeren
R. Prakken en Fr. Verdoorn; id. hoofdv. Schei
kunde: doet. ex., de heer A. G. Boer.
R.-K. Universiteit te N tl m e g e n Gesl
Ned. Taal:cand. ex., de heeren K. I. L. M. Pe
ters te Nijmegen.
DE ALASTRIM
EEN VERDACHT GEVAL TE ARNHEM.
Te Arnhem heeft zich een ziektegeval
voorgedaan, dat ernstig aan alastrim doet
denken. De persoon had eenige dagen te
Rotterdam vertoefd en is in de voormalige
school op het Roermondplein, die ook daar
vóór als barak had gediend voor andero
besmettelijke ziekten, opgenomen.
To Voorburg geen alastrim.
Enkele dagen geleden is gemeld, dat te
Voorburg zich een geval van alastrim had
voorgedaan. De inspecteur voor de volksge
zondheid heeft thans vastgesteld, dat hier
van alastrim geen sprake is geweest.
UITBREIDING DER
KINDERVERLAMMING.
Te Bailo.
De kinderverlamming te Baflo houdt nog
steeds aan en breidt zich zelfc uit. Reeds
zijn drie gevallen met doodclijkcn afloop ge
constateerd. Men verwacht nog meer sterfge
vallen, zoodat groote ongcrustliL'id onder de
ouders bestaat. Een van de patiënten is aan
de beterende hand.
Te Gintu-ken.
Er doen zich in do gemeente Ciinneken
enkele getallen va k n l-rvrla om ing voor.
Het kind van dru K. uit 1 "l\■•iilmut is
vrij ernstig doof tl.i. ter-
wijl de overige getallen meer van lichten
aard zijn.