WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1929
EERSTE BLAD PAG. 3
Schoolnieuws»
FEDERATIE VAN DIACONIEËN
HOOGER ONDERWIJS.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN
De Universiteitsraad van het Leidsche
L'niversiteitsfonds heeft benoemd tot bijzon-
tier hoogleeraar in de natuurkunde aan de
Rijksuniversiteit te Leiden, Dr. G. Holtt
|c Eindhoven werkzaam aan het Philips
laboratorium aldaar.
I Dr. Ilolzt is te Haarlem geboren. Hij is
•enigen tijd werkzaam geweest aan het na
tuurkundig laboratorium alhier, waar hij
Siuler leiding en in opdracht van wijlen
prof. Kamerïingh Onnes onderzoekingen
heeft verricht. Naar aanleiding van deze on-
HerzoeKi.' gen promoveerde hij in 1914 te Zu
rich tot Doctor in de Natuurkunae op proef-
ichrift, getiteld: „De eigenschappen van het
ammoniak en van methylchloor."
j Van zijne hand verschenen verder in de
hitgove voor de Volksuniversiteitsbibliotheek
Bon bijdrage getiteld: Electrische lichtbron-
hen en haar eigenschappen.
I Gedurende liet ziekteverlof van den
Leiflschen hoogleeraar Mr. A. J. Blok, zou
het onderwijs in de strafrecht en de straf-
Bordering aan de Universiteit worden gege-
len door Mr. J. M. v. Bemmelen subst.-grif-
fier bij het Kantongerecht te Rotterdam. Mr.
|an Bemmelen is een zoon van de bekende
Groningsche hoogleeraar P. v. Bemmelen en
kleinzoon van dc beroemde Leidsche natuur
kundige wijlen Prof. J. M. v. Bemmelen.
Hij is 32 jaar oud en te Den Haag geboren.
Hij studeerde aan de Universiteit te Gronin-
ken, waar hij promoveerde tot doctor in de
rechtsgeleerdheid op proefschrift, getiteld:
Van zedelijke verbetering tot reclasseering.
Geschiedenis van het Nederlandsch Genoot-
jchap tot zedelijke verbetering van gevan-
fcnen (18231923).
r Hij is secretaris van de afd. Rotterdam
tan genoemd genootschap en sedert eenige
jaren gevestigd als repetitor in de economie
het Romoinsch recht en strafrecht. Als zoo-
lanig heeft hij zich een uitstekende naam
neten tc venverven.
RECTORAATSOVERDRACHT
TE NIJMEGEN
I Prof. Dr. J. H. E. J. Hoogveld, heeft
^et rectoraat aan de Roomsch-K. Universiteit
tc Nijmegen met een rede overgedragen aan
piof Mr J. F- Bellefroid
In da Theologische faeultéit werden 10 ex
amens afgelegd in die der Rechten 76 in jiie
;er Letteren 38. Er hadden 4 promoties plaats
Dit jaar waren ingeschreven 437 studenten
l'ot de faculteit van Letteren en Wijsbegeerte
Lhoorden 226 tot die der Rechten 174 door
pelke getallen in die faculteiten de meeste
Neder1 andsche Universiteiten worden over
troffen. De Theologische faculteit telde 37
jrgeschrevenen van wie 15 behoorden tot de
Ihcologische-enaatschappelijke afdeeling.
i Tot de 437 studenten behoorden 95 dames
i. dus ruim 21M wat juist overeenstemt
et het percentage dat de vrouwelijke stu-
ienten aan onze Nederlandsche Universiteiten
hereiken maar wat ver uitgaat boven het
percentage der katholieke studenten
slechts 13 bedraagt.
Met de nieuwe universiteitsgebouwen werd
Dok de bibliotheek ingewijd die in haar nieuwe
pazijnen plaats biedt voor 220.000 boeken
rmee voorloopig in de behoefte aan berg
nte is voorzien. Voorloopig, want de boe
ten'nventaris kan reeds op 100.000 deelen
orden geschat,
Tegemoet mag worden gezien een leerstoel
Vc\ de forensische psychiatrie zoowel
juristen als moralisten van belang die spoedig
uitgebouwd, naar gehoopt wordt, zal worden
•n gelegenheid tot vorming van katho-
psychiaters. Naar den vorm van eer
breeijr gelegenheid tot wetenschappelijke
Scholing van journalisten wordt onderzoek in
gesteld.
De afgetreden Rector-magnificus der Gro
ningsche Universiteit, Prof. Dr. I. H
s e s, heeft by de overdracht var
het Rectoraat aan den nieuwbenoemden rector,
Prof. Dr. W. J. Aalders, een rede gehouaen
uier den titel: „Met meerderheid van stern
en".
Dat een vergadering haar besluiten neemt
hij meerderheid van stemmen, spreekt tegen-
«ordig vanzelf. Niet altijd is dit het geval
geweest. Langen tijd werd toepassing vai
eerderheidsprincipe practisch bemoeilijkt,
doordat men zich nog geen voldoende verga
deringstechniek had eigen gemaakt, doordat
-ergadering, althans de grootere, veelal het
karakter hadden van de tegenwoordige volks-
ting.
e vergadering heeft hier maar éént
bare stem; zy besluit en kiest bij acclama-
Maar daarnaast bestond een theoretisch
bezwaar: men was van meening, dat eer
ctieve beslissing slechts volkomen wettig
as, indien zjj aller instemming had. Slechts
st schroom en onwillig is men er toe over
gegaan de stemmen te tellen, en den doorslag
tc- laten geven door het getal.
De kerk heeft in de middeleeuwen die nood
zaak maar ten halve aanvaard: een concilie
besluit schreef voor, dat bij verkiezingen
incest beslissen de „major et sanior pars'*
.,bet grootste en beste gedeelte" en canonis-
ten stelden dit als eisch voor alle corporatieve
•sluiten. De stemmen moesten niet slechts
geteld, maar ook gewogen worden. Pas het
Concilie van Trentc heeft in 1563 het voor
schrift voor de verkiezingen buiten werking
gesteld.
Buiten de kerk is de regel der eenstemmig-
■id in sommige primitieve organisaties nog
lang van kracht gebleven. De Duitsche konin
gen werden met eenparige stemmen gekozen
"t is zoo gebleven ook nadat de kieswet
van 1356, de z.g.n. Gouden Bul, overstemming
toelaatbaar verklaard had; in markegenoot
schappen hield men zich tot in den nieuwen
tjjd aan het principe der eenstemmigheid.
Waar men overigens niet aan de stemming
meerderheid kon ontkomen, vervormde men
veelal op fictieve wijze de meerderheid tot een
totaal: de minderheid moest de meerderheid
..volgen", d.w.z. zij moest het oordeel der
meerderheid tot het hare maken. Maar telkens
treedt ook zoo nog een zekere afkeer van het
meerderheidsbesluit aan den dag: in de steden
hyv., waar men anders het meest vooruitstre
vend was, werd de magistraat lang niet altijd
eenvoudig met meerderheid van stemmen ge-
hozen, dikwijls werden verkiezing en loting,
ms op kunstige wijze, dooreengemengd.
Tegen het einde der middeleeuwen is hand
having van het eenstemmigheidsbeginsel
kc-rmerk geworden van een achterlijke organi
se. Maar daarmee is niet gezegd, dat sinds
dien de meerderheid de wereld ging beheer-
SLl'.en. Integendeel, overal in Europa nam toen
<lc macht der staatshoofden toe, de regeerm-
cm werden absolutistisch.
Enkele staten maakten een uitzondering; het
Zwitsersche Eedgenootschap was reeds een
K-publiek, de Noordelijke Nederlanden en Po
len werden het. Eigenaardig is, dat in geen
va-i deze het meerderheidsprincipe tot heer
schappij komt; in Polen ontwikkelde zich zelfs
liet „Uberum veo".
Een voortleven van den ouden tegenzin tegen
hit meerderheidsbesluit heeft men hierin ech
ter niet te zien. Voor onze Republiek kan men
'wijzen op de zwakte van het gevoel van een-
TWEEDAAGSCHE VERGADERING
TE KATWIJK AAN ZEE
BEGINSELEN VAN ARMENZORG
Voor den aanvang van de Diaconale. Con
ferentie te Katwijk aan Zee hield de Fede
ratie van Diaconieën ter tzelfder plaatse haar
ledenvergadering, tot vaststelling van het
jaarverslag; tot goedkeuring der rekening
over 1928, overeenkomstig het advies van de
afgevaardigden der diaconieën te Barrieveld
Zutfen.
Verder had de bestuursverkiezing plaats.
In dc vacatures-Bouricius (overleden) van
Rinsum (afgetreden als diaken) Weeten-
burg (wegens bedanken) werden gekozen:
W. F. Janzen, te Amsterdam, K. E. Vos, te
Goor, en Prof. Dr. J. R. Slotenmaker de Brui
ne, te 's-Gravenhage.
In de daarna gehouden bestuursvergade
ring werd Prof. Slotemaker de Bruine tot
voonzitter gekozen.
De opening.
Om elf uur werd de diaconale conferentie
geopend. De voorzitter, de heer 'van dei-
Kamp, heeft na lezing van een Schriftgedeel
te de aanwezigen welkom geheeten. Uit de
mededeeling van den secretaris bleek, dat
deze conferentie waren ingeschreven
137 afgevaardigden uit de provincies Noord-
Holland en Zuid-Holland.
Referaat Mr. Nelemans.
Des middags half twee hield mr. F. A.
Nelemans, voorzitter van den Armenraad te
Rotterdam een inleiding over: Diaconie en/of
Burgerlijk Armbestuur. Hij deed dit aan de
hand van de armenwet en van het synodaal
reglement voor de diaconieën. Dit ontwerp
lokte, evenals op andere conferenties
breede bespreking uit.
Referaat Ds. Klein Wassink.
De tweede spreker was Ds. Klein Wassink
te Bathmen. Deze sprak over: Beginselen
an Armenzorg.
Na een korte inleiding gaf spreker Aooral
een historisch overzicht van de ontwikkeling
der armenzorg sedert de middeleeuwen,
/aarbij gelegenheid gevonden Averd om die
ontwikkeling te doen zien als een worste
ling van beginselen om de overhand.
De toestand van het heden in ons land
werd daarna verder geschetst en de betee-
kenis van de tegenwoordige armenwet go
waardeerd met haar organiseerend, wegwij
zend en aanvullend karakter.
Tegen de bedoeling van den wetgcv
die de kerkelijke en particuliere armenzorg
primair wilde doen blijven, en die
overheidsarmenzorg slechts een secundaire
subsidiaire rol had toegedacht,
mèt deze wet en mede door de werking van
haar uitgaande, uitgcloopen op een schio
volkomen suprematie van de overheids
armenzorg.
De kerkelijke sen particuliere armenzorg
komt hopeloos en hoe langer hoe meer ach
terop. Dit acht spreker ongewcnscht,
om de beginselen van armenzorg, welke
hierbij in het gedrang komen. Hij zo
werking van de wet beteugeld willen
en deze beteugeling niet willen zoeken in
belemmering van de overheidsarmenzorg,
maar in prikkeling van het kerkelijk
ticülier initiatief tot uitbreiding van zijn
werkingssfeer.
Onze Hervormde diaconieën vooral,
hier het leeuwenaandeel hebben, moeten
alom opstaan uit hun slaap, breken met hun
vaak nog ziellooze bedeeling en met forschc
hand aangrijpen de taak, welke hier in onize
dagen voor hun voeten ligt En als het geld
een beletsel is om te doen wat moet dan
spreker van oordeel, dat aan een subsidie
stelsel van de zijde der Overheid, zooals b.'
bij de Kinderwetten, de voorkeur gegeven
zou moeten worden boven het verloopen van
alle armenzorg van de Overheid.
Met een enkel woord over de ware welda
digheid werd dit referaat beëindigd.
Officieele ontvangst.
Te half vijf werd de conferentie officieel
door het gemeentebestuur van Katwijk ont
vangen. De burgemeester, Mr. J. Schokking,
hield een toespraak, waarop de voorzitter
van het bestuur heeft geantwoord. Daarna
werden ververschingen aangeboden.
Hedenavond heeft een bijzondere samen
komst plaats, waarin als sprekers zullen
optreden Ds. R. P. A. Rutgers van Katwijk
en Ds. P. de Haas van Utrecht.
EEN DRUKKE „PRINSJESDAG"
TE DEN HAAG
ZWARE MISHANDELING TE
WOUDENBERG
1 GEESTDRIFT
VOOR DE KONINGIN
heid, op de onevenredigheid der staatsdeelen,
zoowel van provincie als van ger*iraliteit, die
een tellen van de stemmen redelijkerwijze niet
toeliet, en op hetgeen hieruit voortvloeide, da*
ii.l. de leden der statenvergaderingen niet de
rechten van vertegenwoordigers bezaten,
meer ambassadeurs waren dan representanten.
Algemeene toepassing van het meerderheids
beginsel zou slechts mogelijk geweest zijn
door een zóó grondige verandering der
staatsinstellingen, dat zelfs de democratische
patriotten uit de 18e eeuw die niet aange
durfd hebben.
Eerst in de 19e eeuw heeft het meerderheids-
beginsel zich binnen de meeste cultuurstaten
in het staatsleven kunnen ontplooien. Velen
hebben de macht der meerderheid gevreesd
als die van een onverantwoordelijken tyran,
welke nog gevaarlijker voor de vrijheid
blijken dan de vroegere absolute monarchen.
„Majoritatsstaat" werd een schimpnaam voor
een staat, zooals de liberalen dien wensch-
ten. Onweerstaanbaar evenwel is de drang
gewet st naar een regeering volgens den wil
des volks. Een heerschappij van de meerder
heid evenwel, gelijk men die duchtte, is niet
ontstaan. Boven de meerderheid plaatsten
zich steeds weer de vertegenwoordigers, die
zich hetzij als leden van een parlement, hetzij
dragers van de uitvoerende macht, van
haar losmaakten.
Tenslotte een niet-historisclie vraag
het zoo algemeen erkende recht van de
..eerderheid wel een recht in ethischen zin?
Is het niet een geciviliseerd recht van de
slerksten, van de sterksten in getal, van twee
tegen één? Eigenlijk wel; maar er is niet
ambrs. Steeds echter zal voor dengene, die
in zich niet met elkaar weet te verzoenen
den individueelen mensch, die naar eigen
inzicht meent te moeten handelen, en den
socialen mensch, die anderen vrijheid geeft
zijn handelingen mee te bepalen, de toepassing
van dat recht iets houden van een zich Tel
kens herhalende staatsgreep.
De plechtige opening van de zitting der
Staten-Generaal heeft gisteren meer dan
gewone belangstelling getrokken.
Dat bleek bij het Paleis en langs den
weg, dien de Koninklijke stoet volgde naar
het Binnenhof.
Ook van buiten de stad waren velen ge
komen. Reeds in de morgenuren kwamen
velen van de stations in de Residentie.
Zij hadden geen beter dag kunnen uit-
kizen om te kijken naar het fraaie
schouwspel van den dag en te genieten
van zon en zee op dezen schitterend
raooien lacn zomerdag.
Reeds in den loop van den ochtend had
de politie maatregelen genomen om het
drukke verkeer door de binnenstad gere
geld te doen plaats hebben en tegen 12 uur
werden de omgeving van het Paleis aan
het Noordeinde, het Binnenhof, Voorhout
en Vijverberg, afgezet.
En lang voor één uur, he tijdstip, waar
op de Koninklijke familie het Paleis ver
liet, stonden de belangstellenden rijen dik
geschaard en had de politie, daarbij gehol
pen door een groot detachement infanterie
de handen vol om don weg vrij te houden.
Even voor één uur reed de gouden koets
aan voor het Paleis in het Noordeinde en
weinige minuten later verlieten Koningin,
Prins en Prinses het Paleis.
De Kon. Militaire Kapel, die terzijde van
het Paleis stond opgesteld, zette het Wil
helmus in, terwijl de militairen het saluut
brachten en het geweer presenteerden.
Langs den geheelen weg werd de Ko
ninklijke Familie hartelijk toegejuicht,
aarvoor zij vriendelijk dankte.
Op het Binnenhof was ook zeer veel
publiek.
Verschillende autoriteiten hadden daar
een plaats gevonden
Ook voor de weeskinderen was gezorgd,
deze stonden ditmaal op het Binnenhof.
Toen de stoet op het Binnenhof was aan
gekomen speelde de muziek der Mariniers
ht Volkslied, terwijl vanuit de ramen .Ier
gebouwen rond het Binnenhof zeer velen
de Konngin, Prins en Prinses toejuichten
Ook bij het vertrek der Koninklijke fa
milie speelde de muziek het Wilhelmus en
langs dezelfde route ging de stoet weer te
rug naar het Noordeinde.
Tegen twee uur kwam de Vorstelijke
stoet aan ht Paleis terug. Onder tonen van
het oude Wlhelmus bei rad de Koninklijke
familie, het. paleis om zich tot groote vreug
de van het publiek nog cenige oogenblik-
ken te vertoonen aan één der vensters.
Hierna trokken zij zich terug in hun
trekken, wetende, dat het Koninklijk ge
zin spoedig weer uit zoo rijden om zich te
begeven naar het Huis Ten Bosch, waar
een vaandelgroet zou worden gebracht
door de Kon. Ver. „Oranjebond". Onder luid
gejuich der menigte reden de Vorstelijke,
pesonen in gesloten auto naar het Huis
Ten Bosch voor de Vaaudelhulde.
IN DE RIDDERZAAL.
De Ridderzaal bood het schouwspel
ieder jaar. In de open ruimte tusschen den
troon en den voorziterszetel bewogen zich
de Kamerleden, Minsters, leden van hoogt
colleges, velen in met goud en zilver ge
borduurde ambtenaarscastuums, versierd
niet oderscheidingsteekF ien. De z
door de hooge vensters naar binnen scheen,
bracht kleur en schittering, in de stemmige
zaal.
Onder de aanwezige leden der Eerste
en Tweede Kamer zag men vrscheidcnc
nieuwe gezichten, zoodat een opsomming
der aanwezigen moeilijk op volledigheid
aanspraak kan maken.
Vele leden waren in ambtscostuum; an
deren in rok niet wite das, enkel-
jacquet, terwijl een paar der aanwezige
soc.-deni. gemeend hadden, met hun col
bertje te kunnen volstaan. Van hen hield
de heer Gerhard de gekleede jas in
Onder de verdere aanwezigen werden op
gemerkt de regent van Bandoeng de heer
Djajadiningrat, voorts vele opper- en vlag
officieren, de procureur-generaal bij den
Hoogen Raad Mr. Tak en leden van den
Hoogen Raad, de Commissaris der Konin
gin in Zuid-Holland, Minister van Staat
Jhr. van Karnebeek, de burgemeester van
"s-Gravenhage Mr. Patijn en wethoud-
d. Meulen, de chef van den Marinestaf
admiraal Mr. Jager, terwijl, als gebruike
lijk, een zeer groot aantal leden van het
corps diplomatique, leden van de Heken
kamer en andere hooge staatsambtenaren
met hun dames de plechtigheid bijwoon
den.
Nadat de leden van den Raad van State
d» voor hen bestemde zetels hadden Inge-
no: en, verschenen de Ministers, vuil wie
de Minister van Buitcnlandsche Zaken,
Jhr. Heelaerts van Blokland, door de Vol
ken bondsvergadering te Genève, verhin
derd was aanwezig te zijn.
Om kwart voor één liet de voorzitter der
Eerste Kamer, Mr. W. L. baron de Vos van
Steenwijk, die het ambtscostuum van lid
der Eerste Kamer droeg, den hamer val
len en verzocht, nadat de aanwezigen hun
plaatsen hadden ingenomen, den griffier
der Eerste Kamer voorlezing te doen van
het K. B., houdende benoeming van den
voorzitter der Eerste Kamer.
Toen dit geschied was benoemde de voor
zitter de leden der commissie van in- en
uitgeleide. Zij besond uit: Generaal van
Voorst tot Voorst, oud-voorzitter der Eer
ste Kamer; Van der Hoeven en Van Kmb-
den, leden van de Eerste Kamer; Heems
kerk, Van Wijnbergen, De Wilde, mej. Wes
terman en Krijger, leden van de Tweede
Kamer; Smeenge en De Vlugt, leden van
de Eerste Kamer; Boon, Van Voorst tot
Voorst, Knottenbelt, Kampschoër en mevr
van Itallie—Van Embden, leden van cl®
Tweede Kamer.
Daarna bleef de vergadering in afwach
ting van de komst der Landsvrouwe.
Een minuut of tien over eenen drong
van buiten hoefgetrappel door en werden
zacht de toonen der muziek vernomen.
Een schemering van het goud der vorste
lijke vloeide voorbij de smalle ramen en
even later klopte de Kamerheer-ceremonie-
meester met zijn staf op den vloer en kon
digde de komst der Koningin aan. De
wezigen verheven zich van hun zetels
toen de stoet binnenschreed, eerst rle hof-
siKnitarissen, dan H.M. de Koningin, be
geleid door den oud-voorzitter der Eerste
Kamer J. J. G. baron van Voorst tot Voorst,
Z.K.H. de Prins, begeleid door Mr. Th.
Heemskerk, lid der Tweede Kamer en
H.K.H. de Prinses, begeleid door Mr. v. d.
Hoeven, lid der Eerste Kamer. Leden der
hofhouding en der commissie van in- en
uitgeleide sloten den stoet.
Nadat de vorstelijke personen de zetels
op den troon hadden ingenomen, las de
Koningin de Troonrede voor, welke voor
lezing 6 a 7 minuten duurde.
Na beëindiging ervan hief het lid dei-
Tweede Kamer, de heer Duymaer v. Twist
een „leve de Koningin" aan, waarmee de
aanwezigen, uitgezonderd de sociaal
mocralen, die bij deze huldebetuiging gin
gen zitent, instemden door hoerageroep.
Het lid der Tweede Kamer, de heer vi
Rapp&rd, riep „leve de Prinses", waarop
de lieer Heemskerk, lid der Tweede Ka
mer, „leve de Prins" aanhief. Ook hierop
antwoordden de aanwezigen met hoer
geroep.
Hierna xerliet het illustre gezelschap de
ergaderzaal.
Daarbuiten onderhield de Koningin zich
nog eenigen iijd fhet de Commissie van ïn-
en uitgeleide.
De Voorzitter sloot, nadat de Com-
ie in de zaal was teruggekeerd,
Vereenigde vergadering.
Te half twee was de plechtigheid ge
ëindigd.
Het Binnenhof liep langzaam leeg.
Velen echter benutten de gelegenheid
om eens een kijkje in de Ridderzaal te
nemen.
Ongecorrigeerd
EEN GETUIGE WEGENS MEINEED
GEARRESTEERD
Gemengd Nieuws.
DOOR EEN VRACHTAUTO OVERREDEN
Te Wageningen is gistermiddag te 5 uur
op den Grindweg het 7-jarig zoontje van
den heer Th J. J- Vonk toen hy achter een
sproeiauto heenliep, door een vrachtauto be
stuurd door J. Bongexs die van den anderen
kant kwam, overreden en gedood. Den chauf
feur treft geen schuld.
DE DRANK.
Men meldt ons uit Mierlo:
Dc 58-jarige fabrieksarbeider K. is door de
stoomtram overreden. Nadat hij de kermis
had bezocht, heeft hij zich op de tramlijn te
slapen gelegd. Een been werd geheel van
het lichaam gescheiden, terwijl het andere
zeer zwaar gekwetst is. Do getroffene is naar
bet Gasthuis 'e Helmond vervoerd. Zijn toe
stand is levensgevaarlijk.
STREMMING VAN HET VERKEER
De hoofdingenieur-directeur van den Ryks
waterstaat in de directie Zuid-Holland en
Utrecht brengt ter kennis van belangheb
benden dat wegens het uitvoeren van werk
zaamheden ann de brug over de 4de tocht
van den Zuidplaspolder in den Rijksweg
Nieuwerkerk a.d. IJssel naar station Moor
drecht die weg voor het geheele verkeer met
voertuigen in beide richtingen zal zyn afge
sloten op Woensdag 18 Sept. 1929 of
veel langer of korter als de werkzafonheden
zullen duren. Het verkeer tusschen Nieuwer
kerk en Gouda kan plaats hebben over den
straatweg op Schieland's Hoogen Zeedijk.
Land- en Tuinbouw.
DAHLIA-TENTOONSTELLING.
Woedt van 1922 September te Haarlem
gehouden.
Het Dahliafeest, zooals men de jsiarlijksche
speciale dahlia-keuring en tentoonstelling
gelieft te noemen, zal dil jaar alle voorgang
sters overtreffen. Men heeft nl. de beschik
king gekregen over de Beurszaal van het
Krelagehuis te Haarlem, welke een opper-
vakte heeft van 1500 M2 en door geen enkele
pilaar onderbroken wordt. Men kan gich
oorstellen hoe deze ruimte van 1922 Sept.
en Dorado van schoonheid zal zijn als
daarin tienduizenden Dahlia-bloemen op
kunstzinnige wijze geëtaleerd zijn. Het zal
een kleurenspel worden, zooals wij tot dus-
•rre in Nederland nog niet aanschouwden.
Het dahliafeest. ditmaal in de bloemen
stad Haarlem te houden, is een gebeurtenis
maar duizenden in den lande rijkbal-
zend uitzien, want daar is immers gelegen
heid om de beste vorsclieidenheden te leeren
kennen, ook de allernieuwste. Men wil weten
welke dahlia's de mooiste en de beste zijn
want de dahlia is de populaire bloem voor
tuin en vaas.
Dit jaar is het dahliafeest des te aan tie"
keliiker, omdat het gehouden wordt in hei
Krelagehuis aan dc Leidschevaart, net ver-
eenigingsgobouw van de Algemeene Vereen,
voor Bloembollencultuur, dat anders nimmei
voor niet leden te bezichtigen is. Thans heeft
men gelegenheid om dit grootsche vercein-
gingsgehouw te leeren kennen.
We twijfelen niet of alle bloemenvrienden
zullen in de periode van 19—22 Septembe.
naar Haarlem gaan en genieten van het
dahliafeest in het Krelagehuis.
VERDRONKEN.
De 29-jarige schipper A. Verspuy, te Go-
rinchem in het Merwedekanaal by de
Schotdeursche brug tc Arkel van zijn mo-
torslhip gevallen, en verdronken. De onge
lukkige was gehuwd en vader van twee klei
ne kinderen.
KIND VERDRONKEN.
Maandagmiddag gingen 4 kleine kinderen
spelen aan de beek te Hoensboek. 's A'vonds
kwamen slechts drie thuis, het vierde, het
4-jarig jongetje van de familie van Cruch-
ten bleef zoek.
Ten einde raad werd de beek afgedregd
en daaruit werd het lykje van den zoekge
raakte opgehaald. Pogingen can d» levens
geesten nog op te wekken, waren vruchte
loos.
Korten tyd geleden heeft dezelfde familie
door een auto-ongluk nog een ander kind
verloren.
MOTOR-ONGEVAL#
Maandagmiddag is een heer, die met zijn
motorrijwiel uit de Kalfjeslaan komende, den
Amstelveensohenweg te Nieuwer-Amstel op
reed door een verkeerde st uurwending tegen
een boom gereden. Hij geraakte hierby met
zyn been tusschen den motor en den boom
bekneld. Alhoewel hy doorreed op zijn licht
beschadigd motorrijwiel kon hij even verder
vanwege de pijn in zijn been niet meer door
rijden. Een geneesheer constateerde
ernstige beenbreuk.
TEGEN EEN AUTO GEREDEN.
De 17-jarige B- kwam Maandagavond per
rijwiel met flinke vaart de Rosendaalsche-
straat te Arnhem uitrijden. Ter hoogte
de Tedinestraat kwam hem een auto tege
moet, die daar voor een langs het trottoir
staanden handwagen iets naar links moest
uitwijken. De jongen trachtte de auto nog te
passeeren. doch blijkbaar was de ruimte te
gering. Hy werd tegen den grond geslingerd
en door voorbijgangers bewusteloos opgeno
men, met een ernstige hoofdwond. Hy werd
naar het ziekenhu's vervoerd, alwaar bleek
dat hii een ernstige schedelbreuk bekomen
had. Een half uur daarna is hy overleden.
Voor de Utreclitsche Rechtbank diende
gister de zaak tegen twee jongemannen, de
18-jarige W. B. te Amerongen en de 22-
jarige landbouwer H. W. te Woudenberg,
die verdacht waren van poging tai zware
mishandeling op een 19-jarigen iandbou-
erszoon te Woudenberg op den Tweeden
Pinksterdag van dit jaar.
De jongelingschap te Woudenberg had
dien dag zich in een café verzameld
daar meer gedronken dan goed was.
middags was er een vechtpartij geweest
tusschen H. W. en den 19-jarigen Sander
Bloemendaal. Des avonds zeer laat was H.
W., vergezeld van W. B. en van 'n zekeren
Termaat, beiden vrienden van hem,
gelegen hofstede van Bloemendaal
gegaan om daar Sander B. op le wachten.
Toen deze aan kwam fietsen, heeft H.
hem van de fiets getrokken
steek met een mes in het dijbeen en in de
borst gegeven. De 18-jarige slager W. B. is
van achteren op Bloemendaal toegeloopen
en heeft dezen een steek in den rug gege-
Bloemendaal heeft uit zelfweer II. W.
in de wang gestoken.
Verdachte W. B. stond eerst terecht en
beweerde zich niets meer te herinneren.
Ondanks aandringen van den President,
Mr. Triezenberg, zeide hij totaal niets
te weten.
Het getuigenverhoor.
Allereerst werd gehoord Sander Bloemen-
daal, die verklaarde, dat des middags door
zyn aanranders jongens waren gemo
lesteerd uit Nijkerkerveen. Getuige had
zich daartegen verzet en den anderen verd.
uitgedaagd. Een vechtpartij was ontstaan.
Toen get. zich 's avonds laat naar huis
zou begeven werd hij door zijn broer ge
waarschuwd, dat hem jongens stonden of
te wachten. Verder verklaarde getuige aU
bovengeschetst.
Dr. Cramer, die geneeskundige hulp had
verleend, zeide, dat de wonde ernstig was,
\y2 c.M. breed en zeer diep, en levensge
vaarlijk was geweest.
De gemeenteveldwachter van Wouden
berg had het mes bij verd. W. B. in beslag
genomen.
Een vriend van den getuige, die met
Bloemendaal was meegefietst, verklaarde,
dat hij een schreeuw hoorde, en er toen
tusschenkwam en van den verd. H. W.
trap tegen den buik kreeg. Getuige heeft
niet gezien wie gestoken heeft, muar Ter-
maat heeft gezegd, dat de beide verdachten
het hebben gedaan.
De landbouwer Bloemendaal, vader van
den gestoken jongen, verklaarde
dat Termaat gezegd heeft, dat beide
dachten zijn zoon gestoken hadden.
Alsnu werd gehoord de negentienjarige
Termaat.
De president wees hem op het gewicht
m den eed en zeide, dat deze getuiero een
llermisselijkste rol in deze zaak nMI Be
speeld, Eerst leende deze getuige een mes
aan W. B. en reed daarna mee om te zien
hoe Bloemendaal gestoken zou worden. Zeg
aarheid, anders ga je d® gevongenis
in, zoo zegt de President.
Getuige Termaat zeide, dat hij niets
zien heeft en achter een boom stond.
President: Achter den boom is geen
ruimte om te staan. I»enk er om, dat ie de
waarheid spreekt. Je liegt nu. Dan ga je
met je vrienden mee naar het. Huis van
Bewaring en zul je daar een celletje apart
hebben.
irdediger Mr. Maris z.egt, dat ver
dachte het toch goed kan hebben en duidt
het uit. Getuige stemt het toe, zooals de
verdediger de situatie teekent.
President: Maar dan moet hij ook gezien
hebben wat er gebeurde, want zoo had bij
het gezicht op het pad, dat n mr de boer
derij van Bloemendaal voert. Zeg nu
je gezien hebt.
Getuige Termaat: Ik heb niets gezien.
President: Wat dan? Heb je dan je oogen
dicht gedaan? Ben je opeens blind gewor
den? (Met stemverheffing) Die hier komen
zullen de waarheid spreken. Anders krij-
rechterlijke dwalingen. Zooge
naamd rechterlijke dwalingen, maar dal
zijn afdwalingen van getuigen. De Griffier
schrijft het precies en op we laten er pro-
es-verbaal van opmaken. Twee getuigen
erklaren, dat je het moet gezien hebben,
want dat je vlak naast de verdachten stond.
En dan moet je maar zien of je tegen die
twee getuigen op kunt.
Getuige Termaat houdt vol niets gezien
te hebben. Ook ontkent getuige verklaard
te hebben, dat de verdachten het gedaan
hebben. Tegen den vader van Bloemendaal
tegen Van Voorthuizen heeft get. ge-
geweest. wijst het verzoek van den verde
diger af.
De tweede verdachte.
-jarige landbouwer H. W., komt daar-
.jor. Ook deze verdachte zegt niets te
eten. Dezelfde getuigen als in de vorige
zaak worden ook in deze zaak gehoord, b"
ilve de getuige, die wegens meineed ge
resteerd is.
Eisch negen maanden.
Tegen dezen verdachte requireert de Of-
cier negen maanden gevangenisstraf.
De verdediger Mr. Wierinza toont de
zelfde verbazing als zijn confrère en zegt,
dat in deze zaak nog minder het weit.g er.
overtuigend bewijs is geleverd dan in de
vorige. Want er is maar één getuig1, die
verklaard, dat H. W. gestoken heeft en dat
s Bloemendaal. Doch één getuige is niet
•oldoende voor het wettig bewijs. PI. con
cludeert tot vrijspraak en vraagt verd.
onmiddellijke invrijheidstelling.
De Rechtbank wijst, na bespreking in
Raadkamer ook dit verzoek af.
Uitspraak in beide zaken Dinsdag 1 Oct
n. kwart voor tien.
VINGERS AFGEKNELD.
Op de kalkzendsteenfabriek Loevesteln t«
DE RAMP VAN DE
„BARENDRECHT"
Men herinnert zich het ernstig ongeluk, dut
op 11 Mei van dit jaar het Nederlandsche
stoomschip ,-Barendrecht'' trof in de nabij
heid van Casablanca. Op ongeveer 6 mijl bui
ten de kust ontstond een heftige ontploffing
op de stookplaats. De ontploffing maakte vier
slachtoffers, nl. de tweede machinist L. Offer
man, de derde machinist M. L. Lammer?, de
stoker W. Hamer en de tremmer P. de Ridder
werden gedood. Heden werd deze zaak onder
zocht door den Raad voor de Scheepvaart te
Amsterdam. De kapitein van de „Baren-
drecht", de heer Teunis, bevestigde voor den
Kaad de feiten zooals deze in de scheepsver-
klaring waren opgenomen. Aangezien de
stuurboordsketel was schoongemaakt en nog
niet onder druk stond was besloten om voor
loopig te simmen met den bakboordsketel en
den donkey ketel voor de hulpwerktuigen. De
donkeyketel werd in het algemeen vrij weinig
gebruikt maar bevond zich in goeden staat.
Bij onderzoek bleek, dat de ontploffing in den
donkeyketel had plaats gehad. Een der des
kundigen, die den kapitein een desbetreffen
de vraag 6telde, achtte het bezwaarlijk, dat
schip dat slechts twee ketels heeft, slechts
een ketel aan, dus met 50 percent van
zyn stoomproductie zee kiest. Vervolgens werd
gehoord de toenmalige erste machinist van
de „Barendrecht", de heer v. d. Sande. Deze
verklaarde o.a. dat de donkeyketel bij vorige
gelegenheden, waarbij hij gestookt werd, geen
enkele afwijking vertoonde, terwyl de ketel
ook niets bijzonders vertoond had. De machi
nist kon zich dan ook thans nog niet verkla-
i, hoe de ramp kon zyn veroorzaakt.
•1 was den machinist opgevallen, dat de
donkeyketcl was uitgevoerd met bouten met
kleinere koppen dan de bouten van den hoofd
ketel. De machinist had water in den donkey
ketel gedaan, teneinde het inwendige te
besohermen en had eenige malen den water
stand gecontroleerd. Het water kon volgens
zyn weten niet vuil of vet zijn geweest. Voor
dat de machinist, toen hij in zijn hut de ont
ploffing hoorde, in de machinekamer kon bin
nendringen, had hy op het dek de toevoer
kraan dichtgedraaid.
Tenslotte werd gehoord de heer Weber,
technisch ambtenaar bij het Stoomwezen, die
den ketel van de „Barendrecht"' het laatst
had nagezien, in Augustus 192S. De donkey
ketel toonde toen een gelijkmatige afname
van het binnenwerk en de steenen, maar be
vond zich overigens in goeden staat. Hoewel
deze getuige zich geen voorstelling van da
oorzaak van 'tongeval kon maken, achtte hij 't
mogelijk, dat het ketelwater te laag- was af-
gespuid. By het aandrukken van de drukbout,
kon bij het onderzoek de donkeyketel maxi
maal een druk van 10.8 K.G. hebben. Een der
leden van den Raad merkt op, dat volgens
de rapporten de ketel wel eens een druk van
11 K.G. voerde. De machinist verklaarde ech
ter, dat hij zulk een spanning nooit stookte.
Eenige leden achtten het een fout, dat de
gouvernemeutsringen ontbraken, doch deze
toestand bestond reeds, toen deze machinist
aan boord van de „Barendrecht" kwam. De
waarnemend hoofdinspecteur van de scheep
vaart de heer Van 't Haaff, begon met zijn
deelneming uit te spreken met de nagelaten
betrekkingen der slachtoffers.
Hij meende, dat de verantwoordelijke per
soon niet voldoende zorg had besteed, aan den
toestand der veiligheidskleppen. De oorzaak
van het ongeval kan zoowel zijn het stoken
van een te hooge spanning als te lage water
stand van den donkeyketel, mede veroorzaakt
door het niet voldoende afsluiten van de spui-
De Raad zal nader uitspraak doen.
hebben.
Hierna worden de getuigen Bloemendaal
en Van Voorthuizen oorgeroepen. Zij
u-klaren, dat get. Termaat tot hen gezegd
heeft, dat verdachten gestoken hadden.
Getuige Termaat blijft bij zijn verklaring.
De Officier, die ook van tevoren getuige
Termaat reeds gewaarschuwd heeft, voegt
hem dan toe: Wat ben je toch een d\\
dat je je in het ongeluk begeeft. Nu denk
je, dat je iets heel dappers en edels doet
met dezen meineed, maar later komt het
berouw. Nu is het nog tijd, nu kun je nog
terug.
Onder doodsche stilte zegt getuige Ver-
maat: Ik heb de waarheid gezegd.
Officier: Dan kan ik er ook niets aan
doen.
Alsnu wordt opgemaakt het proces
_aal van de verklaring van getuige Ver-
maat, dat door dezen getuige geteekend
ordt.
De Offivir verzoekt, dat getuige Ten
in verzekering zal worden gesteld en deze
getuige wordt door de Rijksveldwachters
weggeleid en opgesloten,
Het getuigenverhoor wordt voortgezet
Een kellner van het café, waar het gezel
schap vertoefd had, verklaarde, dat ver
dachte W. B. een mes had laten zien ei
zegd had: We zullen er vanavond nog een
uitbeenen.
President (tot verdachte): Dat is een sla
gersterm. Je bent slager hé?
Verdachte antwoord toestemmend.
President: En je doet het niet op dieren,
maar op menschen, dat uitbeenen.
Requisitoir.
/ettig en overtuigend
rare mishandeling en
genisstraf met aftrek
LICHAMELIJKE OEFENING
WIELRIJDEN
Maandag is op de Veluwe het clubkam
pioenschap voor Nederland voor wielren
ners op den weg verreden. De afstand be
droeg 176 K.M.
De uitslag was aldus:
le (kampioen) Het Zuiden (Eindhoien)
aangekomen met de renners j. A. Bock-
korn, F. M. J. Waterreus en W. Hansen i.i
5 uur 23 min. 45 sec.; 2e. Olympia (Am
sterdam), aangekomen met de renneis R.
Brilman, J. v. d. Heyden en L. v. j. Ruit
in 5 uur 31 min. 12 sec.; 3e. Excelsior 'Am
sterdam), aangekomen met de rennn - li.
v. Auricli, P. Nansink en li. J. Pijn in
uur 35 min. 54 sec.; 4e. De Kann iocn
(Scheveningen), vertrokken en aangek -
men met de renners J. Boshoff, L. rl-1 Ron
de en J. P. Boshoff in 5 uur 48 min. sec
5e. D.T.S. (Zaandam), aangekomen mot .'e
renners J. Cornelisse, P. Kesselaar en .1.
Schaft in 5 uur 48 min. 52 sec.; (ie. Spa via.
(Don Haag), aangekomen met de •-•nneis
J. Wildschut, A. Hees en K. Worries ui 5
uur 51 min.
Gedistnnceerd: De Bataaf (Halfweg) als
vierde geëindigd met de renners L. Buis.
P. Koenen en De Reus in 5 uur 42 min.
sec. Opgegeven: De Germaan (Amst .i.-.m
en De Pedaalridders (Amersfoort).
De Officier achtte -
>ewezen poging tot z-
,-roeg een jaar gevar
ran preventief.
Verdediging.
Vuren kwam de arbeider De Granf met een
hand bekno'.d tusschen
kraan en een schip, w;
vingers werden afgekneld. Door twee dokto
ren werd de man verbonden,
De verdediger Mr Maris zegt verbaasd
te zijn, dat de Officier het wettig en over
tuigend bewijs geleverd acht. Geen der ge
tuigen heeft iets gezien. Men kan wel ver
moedens hebben, maar niemand heeft vet-
I i?cht' be»«gl"W «l«l» mak.n.
PI. concludeert tot vrijspraak en vraagt
verd. s onmiddellijke invrijheidstelling.
De Rechtbank, na in Raadkamer te zijn
Rechtzaken.
FAILLISSEMENTEN.
36 Recht-r-c<
J A Hliink.
