£rtted)f Gfrntmitt
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
Gemengd Nieuws.
ABONNEMENT:
per kwartaal ƒ3.25
(Beschikkingskosten 0.15)
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche zending6.
Bij dagelijksche zending „7^-
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7/£ cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaa.
No 2848
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
MAANDAG 16 SEPTEMBER 1929
ADVERTENTIE!?:
Van 1 tot 5 regels J\A7V%
Elke regel meer „022^
Ingez. MededeelingeL.
van 1—5 regels „2J0
Elke regel meer „0.45
Bij contract belangrijke korting. J
Voor het bevragen aan het bureau 3
wordt berekendƒ0.10 j
1Qe Jaargang
!l!«iJiIIBIlimi!lBl.ffliH SOUS
In dit nummer bevindt
zich ons eiken Maandag
verschijnend Bouwblad
„Be Bouicwereld'
In en Extérieur
Wie zich heden als kwartaalabonné opgeeft aan ons blad, ontvangt de
tot 1 October a.s. verschijnende nummers gratis. Zich op te geven aan de
Agenten of het Bureau van ons blad.
ADMINISTRATIE,
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
BEVORDERING VAN
EIGEN INDUSTRIE
De in één week tijd gehouden verga
deringen van de Ned. Werkgevers Ver-
«eniging te Maastricht en van de Chr.
.Werkgevers en Groothandlaars Vereeni-
ging te Utrecht, geven stof tot bespre
king van meer dan één artikel, de wel
vaart van ons land rakende.
Het is met groote dankbaarheid, dat
kan worden geconstateerd, hoe de wel
vaart in ons land zienderoogen toe
neemt. Wy willen hiermede niet zeggen,
dat dit overal in gelijke mate het geval
is. Wij weten zeer goed, dat de land
bouw niet zoo hoog gestemd is over de
resultaten en ook hoe de tuinbouw hier
en daar lijdt aan overproductie, om dit
leelijke woord te gebruiken en dit mede
een gevolg van den zoo heerlijken zo
mer, welke de vruchten in een minimum
van tijd heeft rijp gestoofd, maar den
prijs meteen, althans verkocht door den
producent, aan den lagen kant deed
blijven.
Maar overigens is er rijke danken-
stof. Nederland bleef buiten den oorlog.
Niets werd verwoest. Wel werd direct"
na den vrede te hoog geleefd en moest'
er heel wat afgeschreven worden, maar
thans komt heel veel weer voor elkaar,
en kan men slechts bewondering hebben
voor de durf welke in alle hoeken van
de zaken- en handelswereld door onder
nemende personen wordt ten toon ge-
Spreid. Hiervan gaven de beide genoem
de vergaderingen een beeld.
Men moge wel eens een enkele maal
met recht gesproken kunnen hebben
over het zoogenaamde conservatisme
der werkgevers, trouwens deze ka
raktertrek vindt men bij onze werklie
den evenzeer nu het er op aankomt,
nieuwe wegen te bewandelen, en onze
in aantal zoo sterk stijgende bevolking
aan een bestaan te helpen, wordt er
rechts en links aangepakt.
Dat ons land met zijn dichte bevol
king Nederland staat wat dit betreft
op de tweede plaats steeds meer op
industrie is aangewezen, is zoo lang
zamerhand wel tot de meesten doorge
drongen. Handel en Scheepvaart behoo-
ren ook tot de eerste bromien van wel
vaart, maar kunnen nooit aan voldoende
handen en hoofden arbeid geven. Gelijk
met de ontwikkeling van den landbouw
ook het geval is. En jaren zal het nog
duren eer de Zuiderzee-provincie ar
beidskrachten kan opslorpen.
Voor het in het leven roepen en voor
de uitbreiding van industrie is echter
geld noodig en dit schijnt zoo vaak het
teere punt te zijn. De klacht mag met
recht geuit worden, dat voor buiten-
landsche emissies altijd voldoende geld
beschikbaar is. De buitenlander kent
onze geldmarkt en maakt gretig ge
bruik van de voorliefde te zijnen op
zichte betoond door bankier en geld
bezitter.
Men mag vragen waaraan deze voor
keur voor belegging over de grens is
te danken. In den loop der jaren is toch
meer dan voldoende verspeeld door deze
buitenlandsche beleggingen. Schatrijke
families zijn er bijna tot den bedelstaf
loor gebracht.
Indien onze industrie niet mocht wor-
len genoemd, zoo was dit nog begrijpe-
ijk, maar onze ondernemers vertoonen
ille kenmerken die een echte bedrijfs-
ïider noodig heeft. En ook onze arbei
dersstand richt zich steeds meer in op
et werk in fabriek en werkplaats, hoe
eer men dit ook overigens moge betreu
en. Daarbij bieden onze overzeesche be-
ittingen met een bevolking van 50 mil-
oen een'eerste klasse afzetgebied. En
verigens garandeert onze eeuwenoude
andelsondervinding de mogelijkheid
an vruchtdragend contact met de ove-
ige landen.
Van het buitenland mogen wij wel
•ens leeren, in de eerste plaats alles te
ievorderen wat de eigen landswelvaart
.en goede komt. Daarom kan men even
loede wereldburger zijn, zelfs wel zijn
/oorliefde, indien men deze meent te
Iiebben, voor volkomen handelsvrijheid
aan den dag leggen.
Zie naar Engeland, het klassieke lar.d
van den vrijhandel. Koe spant zich daar
alles in, om eigen handel en eigen indu
strie den voorrang te gevent E?~> hoor
den wij nog, hoe invoer van eieren in
Engeland vry is, maar elk ei moet ge
merkt zijn met den naam van het land
waarvan het afkomstig is. Natuurlijk
met het gevolg, dat de Engelsche eieren
de voorkeur hebben.
Er zijn thans voorbeelden genoeg van
Nederlandsche industrieën, welke in
korten tijd wereldondernemingen wer
den, maar natuurlijk, elke industrie
heeft dat voorland niet, doch dit is ook
niet noodig.
Als onze banken en onze geldbeleggers
de Nederlandsche ondernemers en ten
gevolge daarvan de Nederlandsche wer
kersklasse in de gelegenheid stellen, het
beste beentje voor te zetten, zoo zal onze
industrie er in slagen, haar aandeel te
leveren in het venverven van een be
staan voor onze zoo snel stijgende be
volking, per jaar met meer dan 100.000.
Wy lazen pas een zeer goede verdedi
ging van den grooten ondernemer Fen-
tener van Vlissingen voor de Nederland
sche industrie. Ook hij had zoo vaak het
argument gehoord der Nederlandsche
banken, als zou de Nederlandsche in
dustrie maar toevallig zijn ontstaan,
door bepaalde omstandigheden of wel
door buitengewone eigenschappen van
de bedrijfsleiders.
De heer van Vlissingen zei hiervan:
Ongetwijfeld kan zulks in meerdere en
mindere mate van alle industrieën gezegd
worden, doch dat. dit. voor Nederlandsche
industrieën speciaal zou gelden, ontken
ik t'en stelligste. Dit zou immers alleen
dan het geval kunnen zijn, indien de nl-
gemeene omstandigheden in ons land
voor een industrieele ontwikkeling on
gunstig waren en de doorsnee-Nederlan
der industrieel weinig bruikbaar. En of
schoon ik woet, dat zulks ook in bank-
kringen veelal werkelijk wordt aangeno
men, meen ik, dat wie ervaring heeft op
dit gebied, het beslist'kan tegenspreken.
De geografische ligging van Nederland,
zijn uit.nem.ende goedkoope transport
mogelijkheden naar alle richtingen, zijn
klimaat en algemeene bodemgesteldheid,
zijn ruime kapitaaismarkt,. ziju bevol
kingsdichtheid en alsgemeene volksont
wikkeling vormen alle gunstige fakto-
.ren voor industrieele ontwikkeling en
daarbij komt, dat het wetenschappelijk
peil van zijn technici, hun doorzettings
vermogen en hun betrouwbaarheid, zoo
wel als de gelijkmatige aard en het. ver
antwoordelijkheidsgevoel van zijn arbei
dersbevolking in zeer vele gevallen gun
stig afsteken bij die van konkurreerende
landen.
Deze verdediging behoeft o. i. geen
verbetering. We hopen van harte, dat zij
begrepen wordt door hen, voor wie zij
is uitgesproken.
BRIEVEN DIT DE HOOFDSTAD
ALLERHANDE
Boven dezen brief zet ik den naam van
bekend koekje. Niet omdat ik nu van plan
ben heel zoetelijk te schrijven, maar wijl
een veelheid van onderwerpen is, die ik e\
wil aanroeren, wijl zij in de afgeloopen we
het leven van onze stad 'in enger of wijder
kring hebben beroerd en ten deele nog eenige
golving veroorzaken.
Wij denken allereerst aan de wethou
derscrisis. Onze vorige brief heeft over
dit onderwerp nog al eenige belangstelling
gevonden. Niet alleen dat het soc.-aemocia-
tisch hoofdorgaan een groot gedeelte van den
ir.hcud in zijn kolommen overnam, maar ook
in de debatten zelf werd den brief met don
naam van den vermoedelijken schrijver ge
noemd en met zeker welgevallen geciteerd.
Dit alles stemt den briefschrijver tot voor
zichtigheid. Hij tracht slechts waar te nemen
en het ligt niet in zijn bedoeling politiek te
maken. En ook zijn brieven bedoelden nim
mer politieke blieven te zijn. Alleen men kan
ziek, wanneer men het bruischende leven Van
d.i groote stad meeleeft, niet altijd buiten de
politiek houden.
Nu zitten wij er in onze stad midden ir..
En insiders doelen ons mee, dat zij nog zel
den zulke moeilijke kwesties hebben meege
maakt. Het ontbreekt niet aan adviezen ge
lukkig. Maar niet elk advies is uitvoerbaar.
En met scherps!ijpen komt men er niet.
Wij hebben eenige hoop, dat uit de crisis
een krachtiger college te voorschijn komen
zal, dan dat wat niemand betreurt. En wij mo-
ger. hopen, dat de positie van de rechterzijde,
ock ten opzichte van haar politieke wenschen,
door de crisisbranding heen, versterkt wor-
Eer. tweede kwestie, die wel niet de heele
stad berig houdt, maar die toch een groote
greep medeburgers pijnlijk treft, ook mate
rieel, is de finantieele moeilijkheid van het
1 geopende C a r 11 o n-h o t e 1.
i.seds ging de bouw met groote bezwaren
gc-paard. De energieke bouwmeester liet er al
zijn geld m zitten, menschen die zich ruimer
konden bewegen maakten de zaak af. Met
groote feestelijkheden werd het moderne
luxueuse hotel geopend, een sieraad voor het
stadsdeel, waarin hot werd geplaatst, de var
vulling van een groote behoefte, als men
sommigen mocht gelooven, die een stad als
Amsterdam reeds jaren voelde.
En nu is het al mis. Dat wil zeggen, mis
voor velen, die him geld in ac zaak hebben
gestoken. Als men de verhalen die rondgaan
gelooven mag zijn er wel enkelen die er heel
niet slecht bij voren en die straks het reuzen-
pand voer een zacht prijsje het hunne mogen
noemen.
Het is ook een ouae geschiedenis die immer
n.«uw blijft, fin steeds zullen de handigen
indienen en de goedgeloovigen verspelen. En
llijd weer zal blijken, dat er niets aan tc
x-'n is, want dio zulke affaires opzetten,
zorgen wel, dat zij gedekt zijn en dat er
formeel niets aan te doen is.
Dan zoekt men een zondebok, scheldt 'iie
uit op een aandeelhoudersvergadering, tracht,
te procedeeren en gooit immer weer goed
geld naar kwaad geld. Die rijk wilien worden
vallen in verzoekingen en in den strik. Dat
zal zoo blijven tot het einde der dagen.
Breeder kring interesseert zich voor de
zaak KI under en Theunissen, die
dezer dagen voor de Amsterdamsche Recht
bank wordt behande'd. Omdat nu de zaak hier
dient, is ze ook een Leetje een Amsterdam-
he zaak geworden.
Wij zijn niet bevoogd over de zaak te oor-
deelen. Maar wij hebben wel de overtuiging,
dat onze Amsterdamsche rechters het uitzoe
ken zullen. Wat een verantwoordelijk ambt:
handhaving van de gerechtigheid! En het gaat
om menscnenlevens!
Moge onze rechters daar maar steeds om
denken. Wij zijn dankbaar, dat onze rechter
lijke macht zoo hoog staat. Natuurlijk zyn het
zondige en feilbare menschen. Vergissingen
zullen zij maken zoo goed als ieder onzer.
Maar hunne vergissingen grijpen, zoo diep m
het leven van een mensch, van een gezin, van
een familie'in.
Wij loopen daar, als wtf met de reenter
nooit te maken hadden, zoo licht overheen!
V jj denken aan deze ambtsdragers zoo weinig.
Toch is dat niet goed. Laat ons gebed ook
oprijzen voor dezen die in hoogheid gezeten
zijn en dia dag op dag wijsheid van boven
noodig hebben.
En nu ten slotte, daar is nog een zaak, cio
spanning brengt, die vele harten met vrees
vervult, dat is het constateeren van enkele
gevallen van A1 a-st r i m.
Wij hebben in onze stad, onder leiding van
den Geneeskundigen Dienst, vele en voortref
felijke voorzorgen genomen. Op ruime schaal
is gelegenheid gegeven tot revaccinatie. In
enkele inrichtingen heeft men bij weigering
var. dienstdoend personeel zich te laten va;-
cïneeren, ontslag gegeven.
En toch komt daar een geval, straks nog
een, en de eerste die aangetast wordt is een
vrouw, die zich liet revaccineeren.
Wij zeggen van de voorzorgsmaatregelen
geen kwaad. Wij zijn voor waakzaamheid
dankbaar. Wij gelooven, dat ieder die m
dat vaccinatie helpen kan, wel doet zich
tieze operatie te- onderwerpen.
Maar wij zien, en het is voor den Christen
gec-n .openbaring, hij leerde het vroeg ver
staan: dat God komt, ook met zijn kastij
dtnde hand, waar Hij 'wil en wanneer Hij wil.
En wij leeren opnieuw onze afhankelijkheid
van Hem verstaan.
Zoo de Heere de stad niet bewaart, tever
geefs waakt de wachter, al heeft hij ook nog
zoo goed geoutilleerde Geneeskundige Dienst
ton zijn beschikking. Maar ook in zorg en
nood weet de Christen zich veilig in de armen
en in de. schuts van zijn Hemelschen Vader.
Dat maakt toch immer weer ons leven
licht. Want die in de schuilplaats des Aller-
hoogsten is gezeten, die zal vernachten in ue
schaduw des Almachtigen.
AREND VAN AM STEL.
BINNENLAND.
OFFiCIEELE BERICHTEN
MONUMENTENZORG.
Bij Kon. besluit is bevorderd tot commies
bij het Rijksbureau voor de Monumenten
zorg: P. Snoep thans adj.-commies bij dat
bureau.
STATEN-GENERAAL
DE SLUITING.
Op de gebruikelijke plechtstatige wijze
begaf Zaterdagmiddag tegen 3 uur de Minis
ter van Binnenlandschc Zaken .Thr. Mr. Ruys
de Beerenbrouck zich van het Koninklijk
Paleis in het Noordeinde naar het Tweede
Kamergebouw, ten einde in naam der Ko
ningin de zitting der Staten-Generaal te
sluiten.
De Minister was gezeten in een gala-hof
koets, welke voorafgegaan en gevolgd werd
door afdeelingcn huzaren. De kleine stoet
nam van Paleis naar Binnenhof den volgen
den weg: Noordeinde, Heulstraat, Kneuter
dijk en Buitenhof. Bij den ingang van het
Kamergebouw werden den Minister door een
detachement politietroepen de gebruikelijke
militaire eerbewijzen gebracht. Zoo wel bij
liet paleis als op het Binnenhof stonden vele
kijklustigen.
In deze sluitingsbijeenkomst verschenen
ditmaal een zoo groot aantal Kamerleden,
als we ons niet herinneren er ooit bij deze
plechtigheid te hebben gezien.
Van de leden der Eerste Kamer waren te
genwoordig de heeren: Ossendorp, van der
Lande, Hermans, Janssen. Mevr. Pothuis-
Smit, Gelderman, Steger, Dobbelmann, Briët,
de Savoroin Lohman, de Veer, Pollcma, de
Wit, Blomjous, Arntz, Verkouteren, Fransen,
Westerdink, de Vos vap Steenwijk (nieuw
benoemde voorzitter), Gijselaar, Lindeyer,
Haffmans, de Zeeuw, Diepenhorst, Anema,
van Embden, Rink, Moltmakcr cn van Lan-
scliot.
Van de leden der Tweede Kamer wa
ren aanwezig dc heeren: Prof. Visscher, Ker
sten. Zandt, Krijger, de Wilde, Boon, J. J. C.
v. Dijk, Beumer, Tilonus, Engels, v. d. Bilt,
Mej. Westerman, Schaper, Aalberse, Joekes,
Mevr. de Vries-Bruins. Knottenbelt, van
Vuuren. Zijlstra, Heemskerk, Mej. Katz, Duy-
maer v. Twist. Hermans, Mevr. van Italie-
van Embden, Oud, van Schaik, Bijleveld en
Kampschöer.
Van dezen zullen in de nieuwe Staten-Ge
neraal niet tcrugkeeren de heeren de Wit,
Fransen, Lindeyer en Bijleveld.
De voorzittersstoel werd voor het laatst
ingenomen door den Voorzitter der Eerste
Kamer, baron v. Voorst tot Voorst. Deze was
gekleed jn het groot tenue van Generaal en
drepg het breed lint van het Grootkruis der
Ome van den Nederlandschen Leeuw. -
Aan zijn rechterhand waren de Griffiers
der beide Earners de Staten-Generaal geze-
ien, aan zijn I i.ktrhand de Commiezen-
Griffier, allen in ambtscostuum. Bij de Com
miezen-Griffier was ditmaal weder de Com
mies-Griffier der 2e Kamer Mr. Wery as
zig, li-.' ongeveer ni-dubaU jaar door ziekte
verhinderd is geweest zijn functie waar te
nemen. Van vele zijden werd hij met zijn
herstel gelukgewcnscht.
Toen even voor 3 uur de Minister, in
ambtsornaat, binnentrad, voorafgegaan door
de leden van dc Commissie van in- en uit-
gc'.ricie, v. Embden, de ontwapenaar droeg
sierlijk zijn staatsiedegen de Wilde en
Mej. Westerman en gevolgd door de leden
Fransen, Krijger en Boon verhieven alle
aanwezigen zich van hunne zetels, terwijl
de Minister naar den Voorzitter, naar rechts
en naar linkes een buiging maakte.
Staande hoorden zij allen de voorlezing
van de korte sluitingsredc aan. Te twee mi
nuten over drieën was dit geschied.
Hierna verliet de Minister op dezelfde
wijze en voorafgegaan en gevolgd, de verga
derzaal en was de plechtigheid geëindigd.
HOFBERICHT.
Z.K.H. de Prins is voornemens bij de re
ceptie in de Ridderzaal op Woensdagavond
18 dezer ter gelegenheid van de eerste bij
eenkomst van het Comité Consultatif Inter
national technique des communications ra-
dio-électriques eenige oogenblikken aanwezig
te zijn ten einde zijn belangstelling in deze
bijeenkomst te tooncn.
ONZE MINISTERS
MINISTER BECKERS.
De Minister van Defensie, de heer Deckers
is van verlof teruggekeerd en heeft zijn
ambtsbezigheden hervat.
EERSTE KAMER
AFSCHEID VAN DEN VOORZITTER.
Na afloop van de verecnigdc vergadering
tot sluiting der zitting heeft de Voorzitter
van de Eerste Kamer, de heer J. J. G. baron
van'Voorst tot. Voorst in het gebouw dier
Kamer afscheid genomen van de Griffiers,
de ambtenaren en liet verder personeel der
Kamer. Hij bracht woorden van hartelijken
dank voor den steun, dien hij gedurende zijn
15-janig voorzitterschap van allen mocht
ondervinden en roemde dc wijze, waarop
het personeel van hoog tot laag zijn werk
zaamheden Verricht.
De Griffier, Jlir. Dr. W. A. Bcelaerts van
Blokland, bracht namens allen dank voor
's Voorzitters hartelijke woorden. Spr. roem
de dc humane behandeling, die iedereen van
den scheidenden voorzitter heeft mogen on
dervinden en gaf dc verzekering, dat liet
personeel dor Kamer een dankbare herin
nering aan het voorzitterschap van den heer
van Voorst tot Voorst zal bewaren.
ARBITRAGE
NEDERLAND EN TSJECHO SLOWAKIJE.
Lit Genève wordt ons gemeld, dat de hee
ren Bencsj en Beclaerts van Blokland, mi
nisters van Buitenlandsche Zaken van
Tsjccho Slowakije en Nederland, een verdrag
van arbitrage en verzoening hebben onder-
teekend.
DE POSTVLUCHT NAAR INDIE
TE BAGDAD AANGEKOMEN.
re'vliegtuig voor Indië is Zondag
POSTERIJEN.
NIEUWE VERLAGING DER POST-
TARIEVEN.
De directie der Posterijen overweegt om,
zoo mogelijk met ingang van 1 Nov. a.
over te gaan tot verlaging van bet port v<
brieven tot 20 gram in het binnenlandsch
verkeer van TV'ó tot 6 cent, alsmede van het
minimum port voor monsters in het binnen
landsch verkeer van 5 tot 3 cent.
Het is de bedoeling deze verlagingen te
vens toe te passen in het verkeer met Ned.
Indië, Suriname en Curasao, mits tijdig
met de postbesturen van deze gewesten i
eenstemming wordt verkregen.
Voorts wordt met de Ned. Indische post
administratie overleg gepleegd om op
nog n&der tc bepalen datum tot eenige
laging te geraken \an het port der ggkket-
posten, welke met de zeepost naar Nea. Ili-
dië worden verzonden.
JEUGDHERBERGEN
EEN GEBOUW VOOR GOOI- EN EEMLAND
Zaterdag a.s, des middags om 4.30
•ordt te Korlenhocf bij Hilversum een
jeugdherberg geopend voor Gooi en Eemland
De genoodigden vertrekken om 4 uur
autobus van het station Hilversum.
DE BESTRIJDING
VAN DE ALASTRIM
r. el. \n
aag wordt .du vlucht vCige
VOOR VROUWEN EN MEISJES
SECRETARESSE DER FEDERATIE VAN
CHR. VEREENIGINGEN.
De Federatie van Christelijke vereenigin-
gen van en voor Vrouwen en Meisjes heeft
bëhoemd als secretaresse voor het vereeni-
gingswerk onder meisjes en vrouwen in In
dië Mejuffrouw C. H. C. Gunning. In deze
benoeming heeft dc Federatie de werkwijze
gevolgd, die gebruikelijk is in de World's
Y. W. C. A„ waarbij aan een land een se
cretaresse geschonken wordt, met de voor
opgezette bedoeling, dat deze het vergeni-
gingswerk daar, zoo spoedig mogelijk ge
heel onafhankelijk maakt van het zendende
land. Dc World's Y. W. C. A. treedt daarbij
als het ware op, als raad van beroep.
Mejuffrouw Gunning is in Indië geen on
bekende. Eerst heeft zij eenige jaren in
dienst van het. Genootschap van In- cn Uit
wendige Zending als wijkzuster gearbeid te
Weltevreden. Daarna was zij werkzaam te
Soekaboemi als directrice van de Opvoedings
gestichten voor Jongens en Meisjes.
Mejuffrouw Gunning hoopt, na een welbe
steed verlof, begin October naar Indië te
vertrekken.
Den 28en September a.s. zal een samen
komst belegd worden, waarop van Mejuffr.
Gunning afscheid kan genomen worden.
Deze samenkomst zal het karakter dragen
van een wijdingsurc. en zal gehouden wor
den in de l'apel van het Luthersche Diaco-
inginneweg, Amstc«w*ui, des
g- 8—4.30 uur.
A i - iA/telenden zijn Hartelijk" wel-
VACCINATIE EN SANITAIRE
MAATREGELEN
Ingevolge op ons artikel van Zateraag
schrijft ons een ander medicus:
De alastrim, waarvan nu wel vaststaat, dat
zij behoort tot de groep der gevreesde pok-
ziekten, moet worden beschouwd als eene
exotische ziekte; d.w.z. als een niet-inlieem-
sche ziekte. De besmettelijkheid dezer ziekte
is zeer groot
Daar we hier te doen hebben met een niet-
inheemsche infektie-ziektc, moeten alle
krachten worden ir^espannen deze tc vree-
zen aandoening radicaal uit te roeien.
Daartoe staan, globaal gesproken, twee
wegen open.
De eene weg is, dat de bevolking onvat
baar wordt gemaakt tegen een infektie met
het gif van deze ziekte.
De andere weg is, dat men zooveel moge
lijk alle gevallen dezer ziekte isoleert, op
dat de bronnen van infektie voor an>.re le
den der maatschappij zooveel mogelijk ver
dwijnen.
Het doel, onder le genoemd, kan hier be
reikt worden door inenten (vaccinatie) met
verpakte pokstof (in dit geval koepokstof),
Ware dit middel geheel ongevaarlijk, en kon
men op deze wijze afdoende beschutting
verkrijgen, dan was het 't eenvoudigste dit
hulpmiddel zoo intensief mogelijk toe te
passen,om langs dezen weg het pokkengif
den weg af te snijden steeds geschikten bo
dem te vinden om zich bij de menschen
voort te planten en in het leven te blijven.
Want de ervaring heeft geleerd dat, wan
neer een bakterieel gif geen geschikten voe
dingsbodem heeft, om zich daarop te hand
haven, het „vanzelf" verdwijnt
Dit middel is echte r niet ongevaarlijk
daar het soms op nog niet opgehelderde
wijze ernstige hersensontsteking (encephlli-
tis) kan veroorzaken of helpen veroorzaken.
Daarom moet het aan de persoonlijke ver
antwoordelijkheid van iedereen worden over
gelaten, of hij meent in dreigenden epide
mie-tijd zich met dit middel te mogen laten
behandelen.
Gemakkelijk te begrijpen is, dat iemand
onder de gegeven omstandigheden soms
moeilijk besluiten kan zich zelf of zijne ver
wanten op deze wijze te laten behandelen,
ook al meent hij dat het niet tegen de wet
Gods ingaat van deze vaccinatie gebruik te
maken.
Bij dezen stand van zaken kan de Over
heid niet met dwang de vaccinatie opleggen.
Wel kan zij deze aanbevelen, als zijnde één
der best bekende middelen om een groote
uitbreiding der pokziekte tegen te gaan.
Maar dwang mag de overheid hier niet uit
oefenen.
Heeft dan de Overheid geen roeping hij het
optreden van besmettelijke ziekte, die steeds
breedere kringen kan gaan bedreigen? Zeer
zeker. Die roeping komt in hoofdzaak hierop
neer dat de zieken zóó worden geisoleerd,
dat zij voor hunne omgeving zoo weinig'mo-
gelijk gevaar opleveren. Deze isoleering kan
öf in hun óf in een ziekeninrichting geschie
den. In vele gevallen zal de isoleering thuis
niet goed kunnen geschieden, zoddat soms
strenge maatregelen noodig kunnen worden
om het gevaar, dat van een bepaald indivi
du uitgaat, en dat breede kringen der maat
schappij kan bedreigen, te localiseeren. Daar
om moet soms de Overheid de macht heb
ben deze patiënten in een barak met dwang
op te nemen, indien isoleering thuis niet
goed geschiedt of kan geschieden.
Verder kan de Overheid de personen
controleeren, die met een besmetten patient
in aanraking zijn geweest, of zij soms ook
gevaar voor de omgeving opleveren (contro
le der z.g.n. contakten). Soms kan het noo
dig zijn deze contakten ook te isoleeren, daar
zij de ziekte bij zich kunnen hebben, zonder
dat zij dit zich zelf bewust zijn, en daardoor
ook gevaar voor liun omgeving kunnen op
leveren. In de 3e plaats is het de taak der
Overheid al die voorwerpen te zuiveren en
1e ontsmetten, waaraan het gif zich kan heb
ben vastgehecht. Vandaar dat een goed in
gerichte gemeente van bepaalden omvang
een eigen ontsmettingsdienst bezit.
Nu is het zeker, dat Rotterdam bedreigd
wordt met een infectie-ziekte, die nu nog
wel niet heel ernstig is, waar waarvan het
niet vast staat, dat zij niet veel ernstiger kan
worden.
De Overheid kan de vaccinatie als bestrij
dingsmiddel niet met dwang toepassen.
Toch heeft de Overheid een eigen taak, die
zij zoo moet aanwenden, dat het gevaar voor
de gemeenschap zooveel mogelijk worde af
gewend.
Nu is de Overheid in dc uitvoering dezer
laatste taak gebonden aan de voorschriften
door de landsre'geering voor bepaalde rubrie
ken van gevallen gegeven. Deze voorschrif
ten zijn nog voor de alastrim min of meer
beperkt. Dwang-opnamë bijv. of dwang-iso-
leering der lijders mag niet,geschieden. Con
trole der contakten vindt niet uitvoerig plaats
Uitgebreide huis-desinfektie geschiedt niet.
Zou het nu niet op den weg onzer raads-
fraktie liggen te onderzoeken, of de andere
bestrijdingsmiddelen, die wij genoemd heb
ben, voldoende worden gebruikt?
De 80-jarige veehouder W. Reitsma te
Buitenpost is Donderdagavond door een
motorrijder aangereden en met ernstige ver
wondingen aan hoofd en zij opgenomen. Hij
is aan de gevolgen overleden. Den motor
rijder, de heer S. D., uit Achtkarspelen,
treft geen schuld.
ONGELUK TIJDENS DE MANOEUVRES.
Tijdens de militaire manoeuvres in de om
geving van Gilze (N.-Br.) viel een paard
en kwam terecht op zijn herijder. De man
schijnt ernstige inwendige kneuzingen op-
geloopëii jtc„hebbefi "W 'ititfé&t n&HtitQ vér-
:^t v.. r*.,ï
DE AMSTERDAMSCHE
WETHOUDERSCRISIS
DE GEMEENTERAAD SAAMGEROEPEN.
De gemeenteraad van Amsterdam is thans
bijeengeroepen op Woensdag 18 September
half drie en, zoo noodig, 's avonds half ne
gen, ter behandeling van o. a. de benoeming
van zes wethouders.
NAAR EEN OPLOSSING?
't Loopt nog niet vlot met de oplossing dor
crisis. De R.-K. hebben geschreven aan de
soc.-dem. maar willen-hun schrijven als ver
trouwelijk zien behandeld. De soc.-de/nocra-
ten willen zekerheid over een tweetal pun
ten, voor zij verder gaan, welke punten we
ten wij niet, omdat wij de brieven niet ken
nen.
Zeker is echter dat een der punten niet is
het voorbereidend bijzonder onderwijs, want
dit punt is ook genoemd in den brief der
Antirevolutionairen, en die brief gaf naar dé
verklaring van den voorzitter der soc.-dem.
raadsfractie geen moeilijkheden.
Het nieuws is nu dat de Christ Histori-
schen toch niet meedoen, Ze hebben weder
een brief gericht, thans tot dc soc.-dem. frac
tie, waarin zij zeggen:
„In uw schrijven volgt echter: „overleg in
dien zin, dat de door ons gestelde punten
slechts tot grondslag zouden kunnen dienen
voor een te houden bespreking, zou iu strijd
zijn met het hierboven ontwikkelde stand
punt," terwijl u ons verder mededeelt, dat u
zich ten aanzien der R.K. fraktie omtrent
twee punten zekerheid wenscht te verschaf
fen, of deze fraktie wel werkelijk uw stand
punt aanvaardt, alvorens haar tot een samen
spreking uit te noodigen.
Uit één en ander konstateeren wij, dat met
uwe fraktie slechts over programpunten,
door andere frakties te stellen, werkelijk
overleg kan worden gepleegd, maar dat uw
programpunten geen onderwerp van overleg
mogen uitmaken, behoudens voor zooved be
treft „onderdeelen" en „niet-essentieele wijzi
gingen", waarbij dan nog door u zal worden
uitgemaakt, hoever zich deze begrippen uit
strekken.
Wij blijven daarom van meening, dat uw
houding in deze diktatoriaal en onderuokra-
tisch is, daar zij een overleg op voet van ge
lijkheid tusschen de fraktic het eenig#
overleg waaraan o. i. een fraktie, welker le
den er prijs op stellen hun zelfstandigheid
te behouden, kan deelnemen a priori on
mogelijk maakt."
Op deze brief is er weer een gevolgd van
de zijde der soc-democraten. Of de deur nu
dicht zal blijven of weer geopend worden,
valt thans nog niet te zeggen.
Het schrijven der soc.-democraten is on»
onbekend, maar de strekking kan niet andera
zijn dan het reeds eerder vermelde. Van
den Vrijheidsbond is niets meer gehoord.
Of wat er nog over is van de burgerlijk#
partijen nog zal trachten tot eenige samen
werking te komen, ligt nog in bet duister.
Heel sterk zal de toegenegenheid op dit
oogenblik niet zijn.
Voor wat betreft de andere zijde, de moei
lijkheden die er nog waren met de R.-K.
fractie schijnen goeddeels ovenvonuen. He
denmiddag is een conferentie uitgeschreven
en zal getracht worden een accoord te vin
dén, of zal blijken dat een oplossing met d#
soc.-democraten niet mogelijk is.
Indien het laatste mocht gebeuren, dan it
het woord weder aan de Christ. Historischen
als verwekkers der crisis. Wij hebben ech
ter eenige hoop dat men tot overeenstem
ming ten aanzien van de hoofdpunten zal
kunnen komen.
Uit het Sociale Leven»
KLEEDIN GINDU STRIE.
Het conflict te Almelo bijgelegd*
In een Zaterdagmiddag gehouden confe
rentie van de directie der N.V. Leeuwarder
Textielfabriek te Almelo en de samenwer
kende bonden in de kledingindustrie, is in
zake het conflict aan de fabriek overeen
stemming bereikt.
Alle stakers met de ontslagenen zul
len heden het werk hervatten.
Dit jaar zal voor de beide kerstdagen het
loon worden uitgekeerd. Verder zal aan da
samenwerkende honden een bedrag worden
uitgekeerd voor de ontslagenen, die nog geen
werk hebben gevonden. In 1930 zal er een
collectief arbeidscontract worden gesloten.
In gen vergadering van het personeel is
besloten op deze voorwaarden heden (Maan-
lag) het werk te hervatten.
HET CONFLICT TE ZAANDAM.
Partijen tot overeenstemming
gekomen.
De onderhandelingen tusschen de partijen
betrokken bij dc houtstaking te Zaandam,
hebben eindelijk geleid tot overeenstemming
tusschen wederzijdsche besturen: het resul
taat zal door de arbeiders-organisaties he
den ter goedkeuring aan haar ledenverga
dering worden voorgelegd.
In de onderhandelingen is van den kant
der werknemers het voorbehoud gemaakt,
dat opheffing der staking slechts mogelijk
is, indien ook het conflict tusschen de werk
geversorganisatie en de bootwerkers-veree-
niging „Eensgezindheid" tot oplossing komt
terwijl de werkgevers hun toezegging slechts
gestand kunnen doen, Indi:n uit rlijk Mam-
dag 39 Sept. tv-. Irt v rvat.
De staking is op 8 April j.l. uitgebroken,
zoodat zij reeds 5^ maand heeft geduurd*