PATRIMONIUMS BONDSVERGADERING
llit Oost-Indië
POROL
Radio Nieuws.
PETER EN Z'N ZUSJE
WOENSDAG tl SEPTEMBER 1929 DERDE BLAD PAG. 9
DE HEED SMEENK
OVER POLITIEKE EN SOCIALE MEN
PATRIMONIUM IN DE STEDEN
EN OP HET PLATTELAND
Groningen, 11 Sept,
TE GRONINGEN GFHOIfnFN i Jacob,inenkloosters. maar de georganiseerde
vjrcumwuc.w V3C.n-JUUC.IN 'sociale groepen wenscben toch, dat de poli-
j tieke colleges ook met hun verlangens reke-
i uing zullen houden. De sociale organisaties
werken als zoodanig niet mee aan de samen
stelling van de publieke lichamen. Maar
practisch wordt, hier in meerdere, daar in
mindere mate, via de politieke partijen, aan
de vooraanstaande leiders van sociale orga
nisaties een plaats ingeruimd.
Ook bij de uitvoering van verschillende
sociale wetten zijn het weer de sociale orga
nisaties, die hun woord meespreken.
Dat is dc eene kant.
Maar er is ook een andere zijde.
In de Middeleeuwsche stad zien wij, dat
de Overheid de organisaties controleert.. En
zal tot die taak ook in den modernen tijd
de Overheid zich niet geroepen zien? Men
behoeft nog geen profeet tc zijn, om het te
voorspellen.
Men spreekt in onzen tijd en in onzen
kring veel over een zich .terugtrekken" van
de Overheid, in verband met de ontwikke
ling van dc maatschappelijke organisaties.
En stellig opent die ontwikkeling in sommi
ge opzichten daartoe de mogelijkheid. De
controle op de naleving der Arbeidswetten
zal straks wellicht mede aan bedrijfsorganen
toevertrouwd kunnen worden. Zelfs is 't
waarschijnlijk, dat binnen niet al te langen
tijd de Overheid kan volstaan met allerlei
bedrijfsregelingen te sanctioneeren, die in de
plaats kunnen treden van sommige sociale
wetten. De bedrijfsrechtspraak biedt zekere
voordeelcn. De Verzekeringsinstellingen kun
non mede beheerd worden door het georgani
seerde bedrijfsleven.
Maar er blijft een Overheidstaak óók
ten aanzien van het georganiseerde bedrijfs
leven. Gewaakt zal niet alleen moe*en wor
den tegen misbruiken van monopolies, van
trust en kartels, van ondernemersbonden,
ik tegen mogelijke misbruiken en
Gistermiddag is te Groningen de 41e
jaarvergadering van het Nederlandsch Werk
iedenverbond „Patrimonium" aangevangen.
Ditmaal is Groningen als plaats van sa
menkomst gekozen, waar de Groninger af-
decling juist dezer dag#i haar gouden jubi
leum viert.
De viering van dit jubilé zet dan ook het
stempel op de vergadering.
Zoo was het Verbondsbestuur reeds Maan
dagavond de gast der feestvierende afdee-
ling aan een diner, dat in de Sociëteit „De
Mar muil ie" gegeven werd.
dinsdagmorgen werden Bondsbestuurders
auto door de omgeving der stad gevoerd j
De opening der alg. vergadering.
In de fraai versierde bovenzaal van „De
Harmonie" ving dan gistermiddag de jaar
vergadering, die door den heer CSmecnk,
lid van de Tweede Kamer, werd voorgezeten.
«Politieke en sociale organen."
Na het welkom te hebben toegeroepen aan
alle aanwezigen, herinnerde spr. aan het
overlijden van den heer
Grondijs, wiens arbeid
voor het Verbond hij
dankbaar herdacht.
Daarna wees spr. er
op dat thans voor het
eerst wordt vergaderd
in Groningen, waarna
hij in enkele trekken
iets uit de geschiedenis
der stad releveerde.
De verhouding tus-
schen aociale en poli
tieke organen is er niet
een van onzen tijd. Ook
in Groningen is herhaal
dclijk hierover strijd
gevoerd.
In de 14e eeuw of misschien reeds vroe
ger, had men er de gilden. Toen was er een
nauwe band tusschen de „bedrijfsorganisa
tie" en het Overheidsorgaan..
Politieke invloed hadden de gilden in Gro
ningen weinig. Doch -de „buren" of „inwo
ners" hadden nog veel minder te zeggen.
Spr. zet dan verder uiteen hoe het bestuur
der stad was ingericht en staat bij enkele
markante gebeurtenissen uitvoerig stil.
Ook tijdens de republiek heeft aan wezen
lijke volksinvloed heel veel ontbroken, maar
thans leven wij onder geheel andere, in me
nig opzicht betere toestanden.
Zonder al te groote schokken heeft zich
na 1843 in ons land, dank zij vooral ook den
invloed van de Christelijke beginselen in het
volksleven, de democratische ontwikkeling
voltrokken. In onze bestuurs- en vertegen
woordigende colleges hebben thans personen
uit allerlei sociale kringen zitting.
Gelukkig is de individualistische politiek
van de resolutie van 1789, die onder het li
beralisme nog tot ver in de 19e eeuw den
toon aangaf, thans overwonnen.
Wij leven niet meer in wat men de „libe
rale" maatschappij zou kunnen noemen.
Rondom ons zijn allerlei, in wezen anti-libe
rale, ondernemersbonden, organisaties van
werkgevers, boeren, middenstanders en arbei
ders. Het individualisme en de vrije concur
rentie hebben al meer plaats gemaakt voor
sociale gebondenheid. Én die ontwikkeling
heeft nog bij lange na niet haar eindpunt
bereikt.
Ook de Staat beantwoordt niet meer aan
de tcekening, die Lasalle eens gaf van den
„liberalen" Staat, die slechts de diensten
had te praesteeren van een klepperman of
van een nachtwacht.
Hoewel de maatschappij, dank zij toene
mende organisatie, al grooter werkzaamheid
ontplooit, kan zij toch telkens weer niet goed
voort, zonder een beroep te doen, nu niet al
leen, zoonis in de Middeleeuwen, op de ste
delijke Overheid, maar meer nog op den
Staat, al kwam ook in de laatste veertig ja
ren het gemeentelijke leven met name in de
steden tot steeds breedere ontplooiing en al
werd de taak der Gemeentebesturen voort
durend omvangrijker.
De moderne ontwikkeling deed toestanden
geboren worden, die den Staat tot krachtig
optreden noopten. In modernen vorm zien
wij thans ook weer voor ons staan het oude
probleem: hoe moet de juiste verhouding
zijn tusschen politieke en sociale organen,
breeder; tusschen den „Staat" en de georga
niseerde „Maatschappij". De Vakorganisa
ties van onzen tijd de Communistische or
ganisaties. die hun instructies uit Moskou
ontvangen, laat ik nu buiten beschouwing
smeedden geen samenzweringen meer in
eenzijdige behartiging van groepsbelangen,
waar het betreft de in bedrijfs-organisatie sa
menwerkende werkgevers- en arbeidersorga
nisaties.
In hooge mate gewenscht is het, dat zui
vere lijnen worden getrokken, bij het licht
van Gods Openbaring, bij Schrift en Histo
rie.
Het organisatieleven zal dan alleen een ze
gen zijn voor heel de maatschappij, wanneer
niet het zoeken van eigen belangen ten kos
te van alles, maar het bevorderen van recht
en gerechtigheid op den voorgrond staat.
Ook moet men de Overheid waarlijk Over
heid willen laten.
Of de organisatorische ontwikkeling dan
niet zal leiden tot nieuwe organen ook in
het staatkundige leven? Het is zeer waar-
scliijnlijk. Ook is het waarschijnlijk, dat d?
geheele individualistische kiesrechtregeling
op den duur niet ongewijzigd zal blijven.
Meer dan ooit is er in dezen tijd van over
gang, van het zoeken naar nieuwe vormen,
behoefte aan een Christelijk-sociale organi
satie, die rncer speciaal haar taak vindt in
de bestudeering en propageering van de
Christelijke beginselen voor het maatschap
pelijk leven." Patrimonium wil in Gods kracht
die taak vervullen, waarbij de steun van de
Christelijke wetenschap al evenmin ont
beerd kan worden als de sympathieke be
langstelling van allen, die in het politieke
en sociale leven leiding willen geven in
Christelijken geest. Dat .bij dien gewichtigen
arbeid ook allerlei practisch sociaal werk
onze aandacht kan en moet hebben, dat er
voor Patrimonium een breed veld van ar
beid is, toont ons de jubileerende afdeeling
Groningen, die thans op zoo uitnemende wij
ze als onze gastvrouw optreedt. Heel ons
Verbond, hier in jaarvergadering bijeen, leeft
met de feestvierende afdeeling mee. Het ver
blijdt zich met haar in den zegen, dien God
schonk. En in aller hart rijst de bede op, dat
God deze afdeeling steeds meer tot een zegen
moge stellen voor deze groeiende stad!
Spr. eindigde met uiting te geven aan den
wcnsch, dat op de Troonrede een herziening
van de Invaliditeitswet niet zal ontbreken.
Maar ook verwacht hij, dat in de komende
periode in de richting van bedrijfsorgani
satie stappen zullen worden gedaan.
Ingekomen stokken.
De waarnemende secretaris, de heer W.
J. Bossenbroek, deed hierna mededee-
ling van een schrijven van de heeren Baas
en Douwcs, die door de wethouderscrisis
in Amsterdam verhinderd r"n de jaarverga
dering bij te wonen.
Van de Luthersche Bond voor Chr. soc.
actie kwam een schrijven van geluk-
wensch in.
De afdeeling Arnhem verzoekt het volgend
jaar de jaarvergadering daar te houden.
Heden zal hieromtrent worden beslist
Het Jaarverslag.
Aan de orde was vervolgens het Jaarver
slag van den secretaris, waarvan we be
reids een overzicht publiceerden.
Voor de discussie gaven zich op de prov.
bonden van Noord Holland en Over-
ij s e 1, alsmede de afdeelingen Arnhem, Am
sterdam, Snoek, Dordrecht en Utrecht.
Naast waardeering voor den verrichten
arbeid, dio algemeen uitgesproken werd,
vroeg N. Hollandom eigen brochures over
de Ziektewet Arnhemzou graag meerdere
systematische propaganda in do groote ste
den gevoerd zien. O verijs el is van oor
deel dat er te veel advertenties in het orgaan
worden opgenomen.. Amsterdam had
dezelfde klacht Vooral advertenties tusschen
de vaak stichtelijke lectuur dicne geweerd.
Amsterdam informeerde voorts naai
den door het Verbond verrichten jeugdar-
heid. Voorts zou de afdeeling gaarne gege
vens hebben omtrent den arbeid der afdee
lingen ten opzichte van woningbouw etc.
S n e e k uitte eveneens klachten over het
orgaan. Dordrecht klaagde over de
geestelijke scholing der leden. Utrecht be
treurde het, dat de secretaris niet ter ver
gadering is. De afdeeling had het verslag
gaarne wat uitvoeriger gezien. Toen de
cretaris aankwam, opende hij wijde perspec
tieven. De afdeeling had nu graag eens re
sultaten willen zien. Voorts besprak de afge
vaardigde de actie van het Juhileumfonds,
en het lezerstal van het orgean.
De heer Boss eb roek, hierna de spre
kers beantwoordend, zeide in moeilijke om
standigheden te verkeeren, omdat hij de cri-
Lick op eens anders werk beantwoorden
moet. Spr. zal echter z'n best doen de vra
gers zoo goed mogelijk te beantwoorden.
Met Verbondsbestuur heeft getracht de
zaak van de Ziektewet in dc goede richting
te sturen. De afdeelingen die een ziekenkas
hadden, hebben echter niet mee willen -wer
ken. Toch is er voor de ziekenkassen der
afdeelingen nog wol wat te doen, b.v. ten
opzichte van de wachtclagen.
De Zondagsrust heeft do aandacht van het
Verbondsbestuur. Ook het bondsbestuur be
treurt dat er G00 plattclandstelefoonkantoren
weer Zondags geopend zijn. Het Kamerlid
Heukels heeft daarover in de Kamer geïnter
pelleerd.
Over het werk in de groote en kleine af
deelingen zullen inleidingen worden gehou
den, waarom Spr. kortheidshalve daarnaar
verwijst v
Dat de vele advertenties in het orgaan de
lectuur in 't gedrang brengen is onjuist.
Steeds zijn bijbladen ingelegd.
Dat het verslag zoo weinig van den arbeid
der afdeelingen be at, ligt aan de afdeelin
gen, die de gevrapgde inlichtingen niet ver
strekken. Het Verbondsbestuur heeft het
zijne gedaan.
Wat Patrimonium is en wat 't kan wor
den ligt aan de afdeelingen. Als daar maar
een opgewekt leven heerscht, Het Verbonds
bestuur wil daarbij leiding geven, voorna
melijk door het orgaan.
De klachten van de afdeeling Utrecht over
et verslag zijn niet billijk. Het verslag geeft
zeer overzichtelijk den toestand weer
Het Boncisbertuur wil ten aanzien van het
Jubileumfonds graag, dat er nog wat ge
daan wordt, waar nog niets gebeurd is. dat
dit in strijd zou zijn met do ten vorigen
jare te Dordrecht genomen besluiten, waar
em voorstel om in 1928-1929 f 5.— per lid
hij een tc brengen verworpen is acht men on
juist
Spr roept tenslotte de besturen van afdee
lingen en prov. bonden tot medewerking op.
Het verslag wordt hierna goedgekeurd.
De finantiën.
Aan de orde is vervolgens de rekening
en verantwoording van den penningmeester
den heer M. H. Lu t ter te Groningen.
De inkomsten hebben in 192S bedragen
f 22.061,09, de uitgaven f 20,364,58, saldo
f 1691.51.
Over dit verslag wordt het woord ge-
oerd door de afdeelingen Amsterdam, Arn
hem, Rotterdam en De Bildt.
Amsterdam zou voortaan gaarne een
schriftelijke toelichting bij de rekening wil
len on'vangen.
Rotterdam onderschreef dien wcnsch.
Voorts werden onderscheidene detailop-
merkingpn gemaakt, die door den penning
meester beantwoord werden.
De gevraagde schriftelijke toelichting zal
een volgend jaar verstrekt worden
De rekening wordt hierna goedgekeurd.
Evenzoo dc begrooting voor 1930 in ont
vangst en uitgaaf sluitend op een bedrag
van f 11,196.10.
Varia.
De Voorzitter heette ter vergadering wel
kom dc heer A. Zij ls ra, lid van de Twee-
Kamer der Slaten-Generaal. Spr. uit den
wensch, dat dit bezoek aan het contact met
dc chr. politieke actie ten goede zal komen.
(Applaus.)
Op voorstel van den Voorzitter werd een
telegram van hulde en zegenbede aan H. M.
de Koningin verzonden.
Tot lid van het Verbondsbestuur werd ge
kozen de heer R. Hagoort te Utrecht.
De eerste zitting werd hierna, na 't zin-
;n van Ps. 32 6, gesloten.
IN DE MARTINIKERK.
Gisterenavond werd In de Martinikerk
feestelijke samenkomst gehouden, die f ge
opend w erd door den heer J. N. Spoelstra,
•an Groningen.
Als sprekers traden op de heer G Smeenk,
•oorzitter van het Verhond en Dr. J. Ver
meulen. Ned.' Hcrv. predikant te Groningen.
De heer Smeenk gaf een historische
schets van 't nationale cn plaatselijk Chris
telijk-sociale leven. Hij wees op de verant
woordelijkheid der Chr. arbeidersbeweging
en wekte op tot trouw aan 't beginsel, ook
met het oog op de komst van Gods Ko
ninkrijk.
Ds. Vermeulen bracht in herinnering
de groote daden, die de Heere aan Patrimo
nium heeft gedaan en waardoor we thans
verblijd zijn.
Aan dc hand van Psalm 9016 werd Mo-
zes' bode: „Laat Uw werk aan Uwe knechten
gezien worden verklaard en toegepast op
Patrimonium. Als het braambosch is Patri
monium niet verteerd. Dat was Gods werk,
daarom kan Mozes' bede ook hier gelden.
Spr. besloot zijn rede met een aansporing
om bij allen socialen arbeid het Evangelie
niet te vergeten, maar bij den voortduur
daaruit te leven.
Deze redevoeringen werden onderbroken
door fraai orgelspel van den kerkorganist,
den heer J. Evert.
In de daarna gehoudon begroetings-samen-
komst in de Harmonie was men nog langen
tijd iu prettige stemming bijeen. Zang en
voordrachten wisselden elkander daarbij af.
t West en Zuid lijn de mannen broeders van Patrimonium naar Gruno's oude veste getogen ter bijwoning
algcmeene vergadering van het Oude Verbond.
TWEEDE ZITTING
Hedenmorgen werd de tweede zitttng
aangevangen. Daar de heer G. Baas Kin-
Secretaris van het Verbond, niet aanwezig
kon zijn, tengevolge van de Amsterdain-
sche Wethouderscrisis, werd zijn referaat
gelezen door den heer W. J. Bossenbroek.
Het referaat had tot onderwerp;
Patrimonium in de steden.
Er is wel eens geklaagd, zegt spr., dat
door de ontwikkeling der Vakbeweging
Patrimonium op den achtergrond is ge
raakt. Wanneer onze afdeelingen hun
plaats in de Besturenbonden getrouw ver
vullen, is er voor achteruitgang aanleiding
noch vrees, en is de mogelijkheid van wark-
verdeeling heel groot.
Telkens zal dan ook blijken, dat er voor
de Sociale Bonden, niet het minst in de
steden, een breede taak overgebleven is.
Het werk van Patrimonium valt in twee
groote deelen uiteen. In de eerste plaats het
werk ten bate der eigen leden en den bree-
den kring der geestverwanten.
In de tweede plaats de bearbeiding der
tegenstanders en de propaganda voor de
Christelijk Sociale beginselen.
Voorop sta het ontwikkelingswerk
ten behoeve der eigen leden. Dat is de prin-
cipiëele en culturecle opvoeding.
Patrimonium neme maar een voorbeeld
in de Volksuniversiteit en zorge voor vol
doende kaderopleiding.
deze lijn ligt ook het werk voor Patri
moniums jeugd. Het clubwerk moet ter
hand genomen en de kinderen moeten met
de natuur in aanraking worden gebracht
Onder al dit werk kan ook aan de sociale
opvoeding aandacht geschonken worden.
Ook de practische arbeid mag niet ver
zuimd. Men denke aan woningbouw, woning
inrichting, bibliotheken, leeszaaltjes, reis-
clnhs, enz.
Verder moet worden getracht aanraking
te krijgen met de verschillende kringen in
ons volksleven. Contact met de kerk, met
politieke organisaties, met de jeugdver-
eenigingen, met de studenten. In die krin
gen moet voor de beginselen van Patrimo
nium propaganda worden gemaakt, moeten
haar idealen worden uitgedragen.
Natuurlijk moet ook hier het practische
werk niet verwaarloosd worden. Wij mogen
de aandacht vestigen op onze bemoeiingen
met Vak- cn Handelsscholen, Bureaux van
Rechtskundigen Bijstand, Spaarkassen, In-
koopvereenigingen, Bureaux voor Beroeps
keuze, enz.
Niet altijd zal Patrimonium dit alleen
moeten doen, dikwijls zal men zich bij een
comité kunnen aansluiten, zal men met me
dewerking kunnen volstaan.
Rest nog een'enkele opmerking over den
arbeid van Patrimonium ten opzichte van
hen, die buiten zijn. Hier valt- de klemtoon
onverkort op het principieel© werk. Indien
mogelijk pakke men deze. actie op wat
grootsche wijze aan. Men vergete niet dat
er van de geweldige demonstraties der soci
aal-democraten alsmede hun enorme lec-
tuurverspreiding, een enormen invloed uit
gaat.
De aandacht moet worden gewijd aan de
verspreiding van ons eigen blad en van de
speciale propaganda-lectuur. liet Verbonds
bestuur zal aan de verschaffing van goede
propaganda-lectuur en goedkoope brochures
alle aandacht moeten vrijden.
Voorts zal men weer moeten komen, waar
dat mogelijk is, tot het houden van open
bare vergaderingen. Zoo alleen gotooven wij
zal men het volk meer kunnen bereiken.
Men schenke ook meer werk aan den ar
beid in do achterbuurten onder de gezonke-
nen en gcslagcnen. Daarbij zal men samen
werking moeten zoeken mot de organisaties,
die reeds aan dat moeilijk werk bezig zijn.
Onze strijd ga tegen de krotwoning, tegen
de drankzonde, en onze plicht is hifer opbou-
wenden, socialen arbeid te leveren.
Wijden wij aan al dezen arbeid onze
krachten, dan dienen wij onzen Konfng. Die
in het kleine getrouw is, zal ook in het
groote getrouw blijken. En wie volharden
zal tot het einde, die zal zalig worden.
Hierna sprak de heer J. Hollander,
algemeen-adjunct van het Verbondsbestuur,
over:
Patrimonium op het platteland.
Patrimoniums ideaal, zegt spr. zoowel
voor de stad als voor het platteland, blijft
hetzelfde: alle christenen brengen tot be
langstelling voor de sociale vragen van de
zen tijd en hun medewerking inroepen, om
te zoeken naar een oplossing van die vra
gen bij het licht van Schrift en historie
Doch bij het hoe van den arbeid, bij het
benaderen van het ideaal, treedt er nuan
ceering aan den dag. Daarbij is op hpt
platteland Patrimonium's actie nog lang
niet overal hetzelfde.
Spr. beziet den strijd en den arbeid van
P. op het platteland meer van nabij, wijst
ook op de factoren, die dat alles dikwijls
zoo moeilijk maken en begrijpt dc vraag
naar voorlichting en bemoediging maa
te wel.
In meerdere plattelandsafdeclingcn is de
contributicregeling verre van voldoende. Dan
staat het vast, dat er ook niet gewerkt kan
worden zooals het behoort.
Gelet dient ook te worden op do sociale
gesteldheid, op do ontwikkeling van het
plaatselijk christelijk leven, op het optreden
van plaatselijke grootheden, evenals op de
geestelijke mentaliteit der bevolking.
Met name op het platteland moet telkens
weer de kerk op haar roeping en taak Wor
den gewezen, ook omdat prediking en huis
bezoek op het platteland hier en daar wel
eens den verkeerden kant dreigen op te gaan
Patrimonium's werk heeft recht op den
steun van alle kerkelijke ambtsdragers. Die
moeten daarvan overtuigd worden.
Van groote beteekenis voor het platte
land is ook do stelselmatige schriftelijke
propaganda. Lauwen en tragen, onverschil
ligen en over-gcestelijken moeten geregeld
worden bewerkt met eenvoudige lectuur.
De medewerking der „intellectueelen"
moet met verstand gezocht worden. Aller
minst mag P. zelf de oorzaak zijn, dat zij
zich onthouden, er kan ook hier verdiende
armoede zijn.
Patrimonium op het platteland wake er
angstvallig voor om huiten de politiek te
blijven, want dat is hier cn daar een zeer
gevaarlijk terrein. Ook aan het contact met
de jongeren worden enkele woorden gewijd,
hier zockc men het allereerst in wat voor de
hand ligt en oriëntecrc zich niet dadelijk
raar de steden. Voor geregeld contact met
de jeugdorganisaties dient te worden ge
zorgd.
Men stelle eens een onderzoek In naar het
lezen van het Bondsorgaan en schenke rui
me aandacht aan de vorming van het „ka
der". Patrimonium moet zich in elke plaats
steeds meer doen gelden voor het front van
het christelijk leven, dc geloofsbrieven daar
voor liggen in een rijk en gezegend verle
den. Ook op het platteland moet men paraat
zijn, om de kostelijke goederen en de groote
schatten, die in gevaar komen, mede te be
waren.
De nadruk wordt gelegd op geregeld ver
gaderen naar ie voren vastgestelde werk-
rooeter. Geen onderonsje, geen mannenkran?
maar een goed begin. Het werkrooster moet
gepubliceerd worden en komen in handci'
van allen, die bij Patrimonium behooren
en toegezonden worden aan alle bevriende
organisaties. Bondsbestuur en gewestelijke
organisatie hebben hier leiding te geven, de
verschenen leidraden dienen te worden be
nut, wat men heeft dient niet alleen behou
den, maar ook versterkt en uitgebouwd te
worden. De plattelandsafdeelingen dienen
onder elkander inleiders en sprekers meer
uit te ruilen, de onderlinge band dient meer
i meer versterkt te worden.
Op het platteland moet Patrimonium
allereerst zijn een plaats voor christelijk-
sociale ontwikkeling, een plaats voor studie
voor toetsing en uitwisseling der gedachten
Dat blijve nummer één en daarnaast kome
dan het meer practische werk. De slechtste
afdeelingen zijn die, waar men altijd weer
vraagt: wat moeten wij doen? en de beste
zijn die, waar men aanpakt. Daar trekt en
houdt men ook de jongeren wel. Een afdee
ling van P. moet niet zijn een serhl-oude-
mannenhuis, maar een plaats, waar ge
werkt wordt, waar men ijvert naar' beter
en meer.
Dan worden we niet ontmoedigd, maar
leeren de zegeningen tellen en benutten.
Dan zijn we dankbaar, dat wij instrumenten
rnogen zijn in de hand Gods, dan weten
wij het en verstaan: Patrimonium heeft nog
een taak, heeft nog een plaats temidden
het volksleven van dezen tijd, die
plaats ziet het zich van Godswege toege-
•ezen.
NIEUWE CHR. SCHOOL TE ZW1JNDRECHT
De ,JZben-HaëierschooV te Zwijndrecht, welke verleden week officieel geopend werd.
Na de inleidingen
geven tot bespreking.
srd gelegenheid ge-
BENOEMING.
BATAVIA, 9 September. (Aneta). Benoemd
tot secretaris van het gouvernement van
Nederlan<lsch-Indië Mr. B T. Westerouen van
Meetoren.
ONDERSCHEIDING.
MEDAN, 9 September. (Aneta). De in-
landsche vrouwelijke keukeobediende, che
werkzaam was bij de familie Landzaat on
die indertijd het kindje van de vermoorde
vrouw gered heeft, ontving de bronzen ster
van trouw en verdienste.
PEST TE BANDOENG.
BANDOENG, 9 September. (Aneta). Wij
vernemen dat zich te Jiwidei wederom een
geval van pest heeft voorgedaan. De patiente
is een inlandsche vrouw, die naar het ge
meentelijk ziekenhuis alhier werd overge
bracht en overleden is.
LOONSVBRKOQGING.
BATAVIA, 9 September. (Anct Het „Ba-
taviasch Nieuwsblad" verneemt, «lat de
Deli Plantersvereeniging de loonen der
mandoers, werkzaam in de bedrijven van
Sumatra's Oostkust verhoogt van f25 k f40
tot ƒ30 k ƒ50, zulks met de bedoeling tot
het bindend voorschijven van deze loons-
verhooging aan de leden.
Luchtvaart.
POSTVLIEGTUIG NAAR
NEDERL.-INDIE
HET VERTREK VASTGESTELD.
Bij het vertrek van hét postvliegtuig P.H.
A.E.Z. van de K.L.M., bemand door I. W.
Smirnoff, W. M. O. A. Beekman en den me
canicien H. Veenendaal, dat 12 September
des morgens om 6 uur van het vliegveld
Schiphol zal vertrekken met bestemming
Batavia, zal de directeur-generaal der poste
rijen en telegrafie, ir. M. H. Damme aan
wezig zijn.
INGEZONDEN MEDEDEEUNG.
vallen en bezeeren zich dikwijls
en het wiegekind heeft vaak last
van roode of gesmette huid. Dit
verzacht en geneest men met
HILVERSUM (298 M. Na 6 uur 1071 31.)
Ultsl. NORV-uitz.) 10.3011 Ziekendienst. 12.30
-2 Concert. Zan^, viool, cello en plano. 22.30
rainofoon. 2.301 Concert. 4."" - -----
5—6 Kinderuurtje. 67.S0 G
>foon. T.39i
over: Op -x-
Medewcrking
lededeellngen. 8 Lezim
cursie door liefdadig Nederlam
van orkeat. Na afloop: Nieuwabt
HUIZEN |im XL) 10—10.15 Morgenwü«iu.„'
1».30—IS Qramofoon. 12.15—2 Concert. 2. JU
Klndermatince door Wil van Houten. 3.30—
Gramofoon. 4».*0 Studlemunlek voor plana,
Louis Schmidt en Egb. Veen. 4.305.30 Cö::c-w*
G7.45 Concert. 8—8.15 Gramofoon. 8.15 Kim»
baus Scbuvoningen. Orkest. Daarna GramolooW,
DAVENTRY (1554 XL). 10-35 Morgenwijding.
.1.05 Lezing- 1120 Gramofoon. 12.20 Concert.
.2.50 Gramofoon. 1.202.20 Orkest. 3.103.83
20 Muziek. 5.05 Orgelconcert, >V3S
urtje. 6.85 Niet
7.20 Lezing. 7.
8.20 Concert.
LANGENBERG (473
6.50 Lesln
10.20 Lc-
8.20—9.20 Orkes
-1.15 Grt
rramofoon. 3.055.20 Lezingen. 5.206.20
ert uit HHmb„rg. 6.20^-8.50 Lezing-
jrgel en vocale solisten.
ICALUNDBORG (1153 M.)
BRUSSEL (508.5 M.) 5.20 Con<
HILVERSUM
(Ui tal. NCRV. uit
Ï011 Ziekendlvnst. 13.30
sendini
S.30 Concert. Tenor, orgel
piano. Ter afwisseling: Declamatie. 6.30—7
clamatie. 78 Orgelconcert. 8 Lezing uvm
e school en de besmettelijke ziekten". Mede-
rklng van orkest. Na afloop: Nieuivabei.
HUIZEN' (1S75 M.) 10—10.13 Morgenwtidmg.
10.30—12 Grs
3.15 Grum
nufoor
in. 4—5 Zieker
■aatje. 6—7.15 Cor
Sipkes
I —5.30 Sport-
7.157.45 Lezing door
in 't Mtddellandsche-
bied, 9—9.30 Kamermuziek door het Hol-
landach Instrumentaal Kwintet. 8.4011 Con
cert. Daarna gramofoon.
DAVENTRY (1554 M.) 1\SS Morgenwijding.
11.05 Lezing. 11.20 Gramofoon. 12.20 Concert. 1 20
Orgelconcert. 2.202.45 Beelduitsending. "0.20
Vesper. 4.05 Lezing. 4.20 Concert. 5.35 Kinder-
Concert. 9 Tooneel. 10 NIeuwsber. 10.20 Lc;:,r.3
10.35 Verrassing. 10.50—12.20 Muziek.
PARIJS ..'Radio-Paris" <1726 M.) 12.30 Gra
mofoon. 4.05 Muziek. 6.50 Gramofoon. S-SO Con
cert. Orkest, cello en zang.
LANGENBERG (473 M >358.15 Gr inofoon.
8 20—9.20 Orkest. 10.35—11.35 Gramofoon. 11 iu
12.10 Concert. 12.30 Gramofoon. 1.252.50 Orkest
f 35—C.50 Concert. 9.05 Drama. Daarna tot 12 20
Oramofoon. 2.50—5.20 Lezingen. 5.264.21 Con
cert uit Berlijn. 6.20—8.20 Lezingen. 8 -'0 Zelt-
berlchte". Daarna „Di« Strasae". V IvoKena tot
13.50 Muziek.
10.05—10.30 Concert. 10.30—11.30 Moderne mu.
Stek. 11.30—1.20 Muziek.
BRUSSEL (5*08.5 M.) 5.20 Concert. 6.30 Gra
mofoon. 8.35 Concert.
(Nadruk verboden)
83. Zoo zaten ze daar nog steeds naar do
mooie, l/inkende schijven te kijken, toen er
opeens aan de deur werd gemorreld. Vlak
daarop ging de deur opener werd een
kaars aangestokenhu! het was een in
breker; hij kwam zoker de oude vrouw be
stelen! Door den tocht van het open raam
flikkerde de kaars; daaróm hield dc dief
z'n hand voor de vlam en nu zagen ze de
groote, zwarte schaduw van zijn hand op
den muur! Rt! Rt! Als de wind zoo vlug
klommen de muizen tegen de gordijnen op
en sprongen boven op ae kast: maar Peter
kon dat niet en in z'n verhouwcrc-'rdhehi
kroop hij in de geldbeurs, die op "tafel lag.
8i. De inbreker sloop nu naar de kast en
zocht in de iaden. „We moeten de oude
vrouw helpen, jongens!" fluisterde Wijs
neus, de jongste muis. „Maar hoe?" „ik weet
liet!" piepte Slingers'-aart. ..We gooien hem
dien bloempot op z'n hoofd!" Er stond na
melijk een groote bloempot op do kast; dc
muizei» gingen er met z'n allen tegenaan
staan en begonnen tc duweu. Hei viel niet
mee, maar de pot schoof toch hoe langer hoe
dichter naar den randToen, opeens.
hom! Au! Au! De pot viel precies op den
dief z'n knikker en de scherven rprcMg*-!»
naar alle kanten? Wie is daar' vro-j
de oude vrouw, die van het lawaai wakkei
was geworden.
(Wordt Vrijdag vervolgd).