Jltetttoe Heiiiöcïie Courant
MOOI BUITENWONEN
N.V. Maatsch. lot Expl. van Onr. Goederen „ROBOMIJ" -J
Bebouwing TOMATENSTRAAT
te vgravenhage
DE SCHOONHEID VAN HET
BINNENHUIS
Tomatenstraat
K. J.BOS&ZOON
DUINZICHT
Van Hogenhoucklaan 70-80 ,h."
met garages
BOUWBLAD Xo. 13
VOOR VOORBURG 4 -
ALLEEN
woningbureau
„vronesteyn"
Park Vronesteyn 61 - Tel. 78222
bij eindhalte bl. tram en station
Ztiid-HolL Electr. Spoorweg Mij.
MAAXDAG 2 SEPTEMBER 1929
TE HUUR: moderne, geriefelijke, vrije Hulzen
met gr. Tuin aan de Torenlaan te OVERSCHIE.
Huurprijs f 62.50 per maand. Te bevragen:
Goolslngel 94
Rotterdam - Tel. 12265
UTTVOERTNGt BOUWBEDRIJF. GEBR. WERKER TE s-GRAVENHAGE
ARCHITECTUUR: J. B. FELS TE 's-GRA VENHAGE
EEN UNICUM IN ONZE SCHOONE RESIDENTIE.
Ik, begin met een sprookje te \ertellen.
'Een dichter had, in een vers een vergrijp
^en de wetbem van het rhvthme begaan en
{wam voor den Mikado, die recht zuu
breken.
IDezc, om de omstanders te doen beseffen,
toe moeilijk het is een juist oordeel te gc-
•cn, beval den dichter de vier jaargetijden
e bezingen, opdat men zou kunnen weten,
be van de vier het mooiste was.
De dichter begon met de lente in Japan
e prijken, daarna de zomer en vervolgens
len herfst en den winter Geen der omslan
jers wist een kouze te doen.
.Japan is altijd mooi", was hun uitspraak.
„Welnu", zei de Mikado, „dan weet ik
jok geen keuze uit. de straffen te doen.
lapan is altijd braai".
.Met een klein variant op dit sprookje
pat het met het bezingen van den particu-
jeren bouw niet anders. Ook in dit geval
ou dc vraag: welke aannemer bouwt dc
jomfortabvlste woning, niet zoo gemakkelijk
6 beantwoorden zijn.
Een moeilijke v raag dus, voorwaarl
Het is niet voor de eerste maal en het zal
jok niet. voor de laatste maal zijn, dat we
jj deze kolommen als onze overtuiging
uitspreken, dat ieder bona-fide bouwer
steeds op uit is z'n beste beentje voor te
zetten en dat we 4e werken gedaan dn
belang clcr volkshuisvesting hoofdzakelijk te
danken hebben aan liet particulier initia
tief. Een lust is het dan ook te dwalen door
de bouwwijken, omdat er over het alge
meen, on dit geldt voor de Residentie wel
in liet bijzonder, zeer goed gebouwd wordt,
ook aesthetisch.
Ja, de vraag: welke aannemer bouwt het
best, is practisrh dan ook niet te beant
woorden en bijna onmogelijk wordt dit wan
neer het betreft de bouw in de Tomaten-
straat te Den Haag, een straat parallel loo
pend met de ons allen bekende Laan van
Meerdervoort, gelegen dus in een der meest
gevraagde woonwijken 'van de Residentie,
gemakkelijk to bereiken met lijn 3, 5, 21 en
eenige autobussen, om van ons aller ver
voermiddel: de fiets, maar te zwijgen.
En toch, waneer men de bouwnijverheid
in de Toinatenstraat wat dieper gaat be
kijken, behoeft men zelfs geen deskundige
te zijn, om toch het verschil in de bouw
wijze te ontdekken en niet moeilijk valt ons
dit. bij het. hoogst, aantrekkelijk plan het
welk wij deze week den woningzoekenden
kunnen aanbieden.
Ook fiet bouwbedrijf Gebr. Werner heb-1 wijl de huurprijzen niets boven de normale
ben een gedeelte der Tomatcnstraat van be-1 in deze buurt geldende prijzen komen'(be
neden- en bovenhuizen voorzien. De Haag- ncden f 720.en boven f 570.— per jaar),
sclie architect, de heer J. B. Fels maakte I dan is hier wel degelijk sprake van durf.
daarvoor het on,-"erp, hetwelk
zichten, een b..«. op de hierbij afgedrukte
gevelteekening laat het duidelijk zien, ge
lukkig geslaagd genoemd mag worden. De
huizen zien er zeer aantrekkelijk uit, terwijl
de architectuur ons hoogst bevredigend
voorkomt.
De gevel werd opgetrokken van kleurig-
hardgranw, gemetseld in ccmentspecie. De
balconnetjes aan de voorzijde doen prettig
aan, terwijl een fraai teakhouten dei
geheel completeert.
Zelf moet u deze moderne en hoogst gerie
felijke woningen eens gaan zien. Dan staat
u verstomd van de geweldige oppervlakte
der benedenhuizen. Het groote voordeel van
EERSTE VERDIEPING
deze benedenhuizen is: dat alle ruimten zich
gelijkvloersch bevinden. Een blik op de
eveneens hierbij afgedrukte platte gronden
vei-duidelijkt dit
De benedenhuizen bevatten: kamer en-
suite, serre, keuken, 2 groote slaapkamers,
badkamer, kleinere slaapkamer, W. C, en
wel geteld elf kasten, die in alle opzichten
dezen naam waardig zijn.
Ook in de slaapkamers is het mogelijk
desgeWenscht te stooken.
De bovenwoningen er staan dus 2
bovenhuizen op 1 benedenhuis bevatten:
kamer ensuite, keuken, kabinet; dan de trap
op: 2 kamers, kabinet, badkamer, 2 W. C.'s,
2 balcons. Hier dus vrijwel dezelfde ruimte
als bij de benedenwoningen, doch verdeeld
uver 2 étages.
De aannemers Gebr. Werner die een
{eer goeden naam in de Residentie hebben,
verdienen hier een woord van hulde voor
hun durf om deze, vrijwel onbekende wijze
ii bouwen, toe te passen. Alle vertrekken
de benedenhuizen gelijkvloersch lijkt op
het eerste gezicht vrij eenvoudig, maar als
men bedenkt dat het hier gaat om 5 groote
kamers benevens badkamer en keuken, ter-
*-rHouth. v/h J. V(in Schi1 ndelSf CoHoofdkantoor: Opslagplaatsen, Zagerij en Schaver ij
ANNO 1853 Oost- Admiraliteitskade 47h Rotterdam Nassauhaven - Boerengat
frE CULTURpELE BETEEEENIS VAN EEN ZORGVULDIGE, LANGS ZUIVER
AEST.HETISCHE BEGINSELEN SAAMGESTELDE HUISINRICHTING VALT NIET
TE ONDERSCHATTEN EN ZIJ KAN VELEN TEN ZEGEN BLIJKEN
SAMENWERKING VAN KUNST EN INDU5TRIE
I Bij het componeercii van liet interieur
noet dus elk voorwerp tot zijn recht ko
tten en eigenlijk daar komen te staan
iraar het staan moet.
Dit lijkt vaak heel moeilijk, maar dit
'alt in de practijk erg meeMen late
ach leiden door bepaalde wetten en rege-
en, welke daarbij leiding kunnen geven
Ji daar is dan allereerst deze bindende
ïsch en cardinale wet, dat tussclien het
Bijgepaste meubilair voldoende
VERKEERSRUIMTE
ililh.
i Denkt men zich don vloer van een ka-
BEGANE GROND
BEBOUWING TOM ATENSTR A A T
IE DEN HAAG
mcr als een straatplein met de meubels
die er op staan als gebouwen, dan is dus,
indien wij ons in den geest zoo klein ma
ken als dwergen, al wat niet door deze
blokken is ingenomen of bc;.et, vrij voor het
verkeer.
Maar wat doet men soms? Men stelt ver-
trckken samen waar overal en allerwegen
erke
s be l
doen, zoodat een binnentredend bezoeker
gansche omwegen moet maken, ja zelfs
stoelen moet verschuiven om de vrouw des
huizes te bereiken, die in een anderen uit
hoek van het vertrek op oen dwars opge
stelde rustbank troont.
Vaak ziet men in smalle kamers, daar
waar het met weinig moeite anders kan,
de fout gemaakt, dat de tafel en de stoelen
daaromheen, zóó zijn neergezet, dat er langs-
lic. n haast geen ruimte tut passeeren blijft,
waarbij deze toestand nog verergerd wordt
door een omvangrijk buffet in hetzelfde
plan, waarbij gewoonlijk aan de andere
zijde der kanier zich een brutaal naar
voren springende schoorsteenmantel be-
indt.
In dit opzicht zijn ronde tafels .aan te be-
vi-len. Men kiezc de stoelen in dergelijke
kleine woonruimten zoo, dat deze onder het
tafelblad kunnen wegschuiven zoodra zij
buiten gebruik zijn. Dus voor dergelijke
vertrekken geen leunstoelen aan tafel bezi
gen en overigens is, vooral zomers, het bij
liet venster aanschuiven van de tafel een
piettige oplossing. Ook z.g. klap-
goeden dienst bewijzen, ter-
de ligging der vertrekken gelukkig te noe
men. Zoo zullen tw -e, welhaast gelijkvor
mige kamers gescheiden door een schuif
deur, veel beter te bewonen zijn als deze
ruimten niet in elkanders verlengde, maar
haaks zijn gesteld, waardoor ook de onder
linge doorkijk wint Beide vertrekken zul
len in liet laatste gevval ook ruimer lijken.
Dan is wan groot belang de kwestie:
op welke manier huishoudelijke
arbeid kan worden vereenvou
digd. Want liier moet heit toch heen in
de naaste toekomst en des te eerder nu liet
dienstbodcmiaagstuk aan dc orde van den
dag blijkt. Maar daarnevens, naast het
o u t is ook de aesthetick niet verge
ten en meer en meer groeit in grooten kring
het verlangen naar de
Waarloe een der middelen om deze ook
voor bescheiden beurzen bereikbaar te ma
ken, de samenwerking dienen kan van
kunst en industi'ie.
Kunstenaars als ontwerpers en fabrikan
ten als uitvoerders hebben reeds het ver
blijdend resultaat bereikt eener levende
mogelijkheid om goede en fraaie, degelijke
dus duurzame massa-producten verkrijgbaar
Dat de Gebr. Werner maar niet luk
bouwen, doch ook bestudceren aan welk
type woning er behoefte is, bewezen zij met
dezen bouw, die, gezien de vele woningen
die zelfs tijdens den bouw een huurder von-
den, zeer in den smaak van den bewoner
vallen.
Vestibule, gang en W. C. hebben graniet
vloeren, terwijl de schoorsteenmantels van
marmer zijn.
Vestibule, keuken en badkamer zijn na
tuurlijk betegeld. Stopcontacten in alle
mers, gang en étage's zijn zeer welkom.
Behalve een aardige voortuin bevatten de
huizen nog een achtertuin van meer dan
200 M2. In dezen tuin is een kolcnschuur
gebouwd.
Laat dus de soliditeit, indeeling en afwer
king der huizen niets te wenschen over, de
rustige omgeving concurreert in alle opzich
ten met den bouw.
Nemen wij daarbij in aanmerking, dat
voor een geregelde communicatie met de
binnenstad is zorg gedragen, dan twijfelen
we niet, of zij, die tot heden geen huis ge
vonden hebben, dat zoowel wat ligging,
grootte als prijs betreft, aan al hun eisehen
voldeed, zullen hier kunnen vinden wat zij
zochten.
fi- BOUWMEESTER.
GLAS IN LOOD nam
■Bil GEËTST GLAS
N.V. I. BROERE S ZQNEN's GlisinMi
OIJKSTRGT115-11? 119 II'dim - IEL. 52407
CMiminniia anno isse
te stellen, welke én als kunst-, èn als han
delsartikel kans van slagen hebben. Elke
poging in deza richting verdient aller be
langstelling en aanmoediging.
De cultureele beteekenis, aldus
Otto van Tussenbroek, van een zorg
vuldige, langs zuiver aestheti
sche beginselen saamgestel de
huisinrichting valt niet to on
derschatten en zij kan velen
ten zegen blijken.
Naast het industrieel uitgewoonde meubel
is thans op het gebied van textiele stoffen
(vloorbekleetling, gordijn- en bespanniings-
stoffen) eveneens veel goeds bereikt ein om
middellijk sluit zich daarbij aan het pogen
van fabrikanten van behangselpapieren de
door bekende kunstenaars ontworpen des
sins binnen ieders bereik te brengen.
AllerWegen is vernieuwing en sneller
dan ooit te voren doet iiaar invloed zich
gelden. Dat in den nieuwen tijd, waarin de
macht der machine zich steeds sterker doet
gevoelen, het mechanisch karakter mee
meer naar voren zal komen, laat zich den
ken. Geen wonder, dat dan ook de ultra
moderne meubel kunstenaren en binnenhuis
architecten in hun streven naar
Hl „NIEUWE ZAKELIJKHEID"
als hef ware zuiverend tewerk gaan.
Zij kanten zich tegen de romantiek van het
binnenhuis cn geven, strak en stug, maar
eerlijk als goud, het practisch bruikbaar
foon-apparaaat (er is zelfs gesproken
an de woonmachine) ontdaan van al
het geen naar het overbodige zweemt in
volle nuchterheid. Doch, merkt vnn Tussen
broek op, een „nuchterheid", welke in ze
kere omstandigheden, zelfs daar waar de
„gezelligheid" in het gedrang koiut, juist
als reactie tegen veel zinledige en zinloozc
versieringsvormen. opmerkelijk aantrekke
lijk kan blijken, mits men onbevooroordeeld
zij. Want daar liapert nog wel eens wat
en welhaast niemand (ook niet de
hyper-modernen) kunnen zich dan ook aan
de alles doordringende macht der tiaditie
onttrekken.
Een der jongere kunst» eren heeft het
lieuwe binnenhuis eens aldus gekenschetst:
„Het treft door sterke eenheid, door zui-
erheid van lijn en proportie; opgebouwd
uit onderdoelen, die ieder een eigen functie
vervullend en uitdrukkend, in onverbreke-
ijk rytihmisch n organisch verband tot el
kaar cn tot het geheel staan. Niets kan er
eigenlijk aan weggelaten of ann toegevoegd
worden, omdat alles zoo is gegroeid, want
hier zijn vorm en inhoud, inhoud cn vorm
':én
Men zal goed doen, zegt van Tussenbroek,
oor dit alles belangstelling te hebben.
Het is een prachtige, Hollandschc eigen-
chap, huiselijk te zijn en liefde te koostc-
en voor „ejgen .thuis"
Men zal goed doen dit alles zelf te bele-
•en, want, niet waar, met den goeden
Brccrq kunnen we zeggen:
„Want of ick schoon al los
Het geen soo kuiistieh was
Als Goddelijck geschreven,
Ten ging ter ziel, noch sin
Soo nijver mij niet in
Als 'l cygcn sclfs beleven!"
Geen gezellig intérieur
zonder een goede sigaar!
LAS TRES REINAS verpati
ceder-kisten van 100 stuks-Prijs 12.
Glashaven 23 - Rotterdam - Tel. 7347
tafels
wijl uil-er cn meer de
COMBINATIE-MEUBELS
in zwang komen, dit zijn meubels, welke
voor diverse doeleinden bruikbaar zijn.
In de toekomst zal overigens het grond
plan der woningen minder ingewikkeld
zijn, waardoor mede ruimte wordt ge-
wonnci i.
Kamers welke thans voor een beperkt
gebruik dienen, kunnen, gecombineerd,
he$l wat nuttiger bjy^en en niet ajtjjd ie
Te Koop
HEERENHUIZEN met zolder-
I verdieping aan dc
's-Gravenhage, bij" de Laan van Meerdervoort.
Koopprijs I 7COO.— Vaste Erfpacht f 143.—
Inlichtingen bij:
JOH. W. EB. OLIVIER
De Mient 1 eit 3 - Den Haag - Tel. 33135
N.V. KON. VE REEN iGDE
TAPIJTFABRIEKEN
ROTTERDAM
I Woninggids
f VAN LEEUWEN Co.
Prins Mauritsplein 21
DEN HAAG. Tel. 55329
Vraagt aanbiedingen van
TE HUUR en TE KOOP
zijnde perceelen.
WASSENAAR
j TE KOOP:
Landhuizen en Villa's
GEBR. VAN R00IJEN
TELEFOON 76920 -
TE HUUR Tomatenstraat, Den Haag,
nos 2 GROOTC BENEDENHUIZEN: 5 Kamers, Badkamer,
Voor- en Achtertuinen, 7 Kasten, f 720— per jaar.
VRIJE BOVENHUIZEN! 6 Kamers. Badkamer. 2 Balconi,
2 W.Cs. f 570 - per laar. Te aanvaarden October a-s.
WONINGBUREAU HANENBURG, Thomsonlaan SI, Dm Hug, Til. 35706.
HOUTHANDEL
ROTTERDAM
VUREN
GRENEN
GEZAAGD
GESCHAAFD
HOUTLAAN 19
TEL. 1302-1303
- - t
Aan de
hoek Ruigrocklaan
DEN HAAQ
bouwen v. d, ELSHOUT A DE BAKKER
Zie geïll. beschouwing in .De
Bouwwereld - In- eu Extérieur
bijblad van deze courant, van
29 Jul. j.L, op aanvrage gratis
te verkrijgen bij o. ELSHOUT
A DE BAKKER. Iigbroeklain 35,
Dan Haag. Telefoon 380*3 -38587.
Koopprijs vanaf f 20.000
Eigen grond.
Moderne Beneden* en Bovenhuizen
te huur in de Tomatenstraat te 's-Gravenhage
bevattende:
Benedenhuizen: 5 Kamers, Keuken, Badkamer, groote»^oor- en Achter
tuinen, 11 kasten.
Bovenhuizen; 6 Kamers, Keuken, Badkamer, 3 Balcons, 2 W.Cs.
1 Voorzien van alle moderne comfort.
Huurprijzen respect, f 720.— en f 570.— per jaar.
Inlichtingen:
BOUWBUREAU GEBR. WERNER
GERANIUMSTR. 230 - DEN HAAG - TEL. 38184-18465
DE LEIPZIGER NAJAARSBEURS
Deze herfstbcurs kenmerkt zich door een
kalm verloop.
Interessant is de ontwikkeling van de
groep voor het bouwbedrijf. Tot voor enke
le jaren was dit een betrekkelijk kleine af-
deeling, maar nu vormt zij een belangrijk
onderdeel van de technische beurs.
HUIZENBOUW EN WARMTE
Terwijl wij dit schrijven wijst de ther
mometer 82* in de zon en evenals de koude
■an den laatsten winter wijst ons thans
Ie warmte weer op de groote nalatigheid
bij den bouw van onze huizen inzake iso
latie tegen wisselingen van de temperatuur,
i treft de architect bij het ontwer-
bouwen der woningen geen maat
regelen, die het koel houden mogelijk
maken?
Er zijn toch zoovele eenvoudige midde
len. Allereerst is beplanting
•zijden der huizen een uiterst
goedkoop middel tot koel hou- I
den.Waar het aanbrengen van
beplanting onmogelijk is.
moet in elk geval het verven j
zeer lichte kleur en het
rein houden van de door de
tralen getroffen vlak- j
ken geschieden.
rvolgcns hebben de ra
men aan de zonzijde beschut
ting noodig. Overstekende 1
daken waarvan echter niet
een nadeelige vermindering
liet lïchtoppervlak bet
S mag zijn zonne- j
blinden, enz., zijn wel de
beste beschuttingsniiddelcn.
De ligging van de vertrek- I
;en naar de windstreken is i
veneens van groote beteeke- I
lis voor hun warmtegraad.
In lage gebouwen trekt
nen verder partij vf
erkoelenden invloed v
ar(lbodem, indien m
kelderramen bij buitenge-
gesloten
laat.
Voor de warmteoverbrcu-
ging is de bouwzijde van
groote
beteekenis. Het steile dak
erdient in den zomer de
oorkeur boven alle andere
dakvornien. Vlakke en
flauw hellende daken zijn
morgens tot 's avonds
blootgesteld aan de zonne
stralen. Het gebroken dak is
in dit opzicht het gunstigst,
vooral voor dc gedeelten van
het huis waar zich woonruim
ten bevinden.
Wie de ramen 's nachts
gesloten en gedurende de
warme uren op den dag ge
opend houdt, mag zich over
de groote warmte in zijn huis
niet verwonderen. Zorgt men
echter van den avond tot den
morgen voor een levendige Ij
luchtwisseling en beperkt I1
men zich overdag tot het wer- 1
kelijk vereischte zuiver hou- l!
den der lucht in huis, dan
zal men in een op dergelijke
wijze beschut huis van warm- 11
te "geen overlast he\ben. j
de zon
HOOGE BOUW TE AMSTERDAM
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland
hebben 't raadsbesluit van Amsterdam goed
gekeurd, waardoor aan B. en W. bevoegd
heid werd gegeven in drie atadsdeelen ta
doen afwijken van de bepaling der bouwver
ordening: dat voor een woonhuis niet hoo*
ger mag worden gebouwd dan vier woon
lagen.
Met deze beschikking hebben Ged. Staten
tevens beslist op een tegen het raadsbesluit
ingediend bezw aar van den inspecteur van
de Volksgezondheid, den heer D. E. Wen-
tink.
Thans kan. naar het H.blad meldt, aan de
desbetreffende raadsbeslissing uitvoering
worden gegeven.
TWEEDE VERDIEPING
BEBOUWING TOM A TEN SIR 4 4 T
t TE DEN HAAG