IN [JERUZALEM
BINNENLAND.
Radio Nieuws.
Wm
ÏATERÖA'G 24 AUGUSTUS ~1S2S> TWEEDE BlTAP PAG." 5
DOOR DR. M. H. A. VAM DER VALK
BIJ DEN. KLAAGMUUR EN OR DEN
TEMPELBERG
„AL.HARAM AL-SHARIF;
EEN BEZOEK
TAN DEN „DOK TAN. DE BOTS
Dezer "dage» Heeft raerï ïn verschillende
Jiladen meerdere berichten Kunnen lezen
over betreurenswaardige incidenten, die
'de vorige week bij den bekenden Klaag
muur te Jeruzalem zijn voorgevallen.
Vrijdagmiddag 9 dezer was ik er juist
fcn zag het begin der vijandelijkheden.
Den langen kruisweg (via dolorosa) was
Ik in tegenovergestelde richting afgewan
deld, ml. van Golgotha naar de plaats,
(waar het praetorium gestaan heeft, cu Je
ins den kruisbalk op zijn schouders heeft
genomen. Een nauwe straat, waar de
Roomsch-Katholieken veertien staties heb
ben aangeduid, omdat er op den weg naar
Calvarië iets bijzonders is voorgevallen,
ïooals het opnemen van het kruis door
Simon van Gyrene, enjc.
Iets verder loopend kwam ik
1
bij den Klaagmuur.
Met hun vlakke handen en
voorovergebogen voorhoofd
tegen de kolossale en op el
kander gestapelde steencn
aanleunend. stonden daar
twee patriarchale gestalten,
jn hun sierlijk gebedskleed
gehuld, klaagliederen te zin
gen over de verwoesting van
de heilige stad en den tem
pel, en gebeden op te zeggen
Voor den wederopbouw
Vlak daarbij, boven op
Üen tempelberg, stond een
fanatieke Mahomedaan, door
tal zijner geloofsgenooten
omringd, uit alle macht te
lingen en te schreeuwen om
zoo mogelijk de gebeden en
klaagliederen dei Joden te
overstemmen, en vooral om
den spot te drijven met hun
weemoed en hun heimwee,
Svwijl telkens het slot van
jn hatelijk gebulder was:
tAllah is groot, en Mahomed
is zijn profeet".
Het was toen maar geluk
kig. dat er slechts weinige
'Joden bij den Klaagmuur
•tonden, heel wat minder
dan men gewoonlijk op af
beeldingen ziet, en slechts
nog enkele vrouwen, die in
devotoe haar vlakke handen
langs den ganschen muur
•treeken, dien herhaaldelijk
kusten en rijkelijk met tranen besproeiden.
Op lsraöliétische hoogtijden moet het
soms opgepropt zijn van Joden, die. uit alle
oorden der wereld sameustrnomen, te meer
nu tengevolge de Zionielische beweging in
Palestina.
tal van kolonies
gesticht zijn, die ik' op mijn reis van Da
mascus.naar Jaffa (het Joppe van den Bij
bel) naar Jerusalem met belangstelling zag,
o.a. dicht bij het meer Meroin, waai- liet
douanenkantoor op de grens tusscjien Sy
rië en Palestina is (Matth. 9:9), voor ecu
groot gedeelte in 1923 uitgemoord, te Tibe
rias, dén.zetel der Joodsche geleerdheid na
de verwoesting van Jeruzalem in de vlakte
vaji Jizreël, waar huizenbouw aan Holland
'deed denken, en vooral te Tel Aviv, waar
reeds 70.000 Joden Wonen, op de grens van
Joppe.
Ten onrechte meent men, dat de Klaag
muur. een gedeelte heeft uitgemaakt van
den tempelberg, want zijn zware, grauwe
steenon, die wonderwel op elkander gelij
ken. in grootte, afmeting en kleur, belmo
ren tol een brokstuk van een ouden stads
wal. hoewel sommige geleerden de moge
lijkheid niet uitsluiten, dat voor reparatie
steencn uit den verwoesten Herodiaanschen
tempel kunnen gebruikt zijn.
De tempelberg zelf is thans geheel en al
in het bezit der Mahomedanen.
Ik *ag het bergplateau eerst vanaf don
Dlijfberg, een vijftig meter ongeveer van de
plaats, die men aanduidt als die van Je
zus' hemelvaart, en wel op dezelfde of ze
ker onceveer dezelfde plek. waarvan Mar
cus schrijft (13 3): „En als Hij gezeten was
op don Olijfberg, tegen den tempel over
welke vier laatste woorden ik toen uitne
mend verstond, wijl ze werkelijkheid wer
den.
Later was ik op de gedenkwaardige plaats
zelve, waar eens de Salornonische. later >le
Herodiaansclïe tempel gestaan heeft. Het
geheel heeft den vorm van een langwerpi
ge» rechthoek, waarvan de langste -lijnen
van Noord naar Zuid loopen. Als men in
den Noordwestelijksten hoek gaat staan,
krijgt men den besten indruk van zijn
grootte: 115.000 vierkante Meter.
Niets is echter meer over van alles wat
eens tot die aloude heiligdommen behoord
heeft, dan alleen de bodem.
Toen de Mahomedanen ii
ruzalem innamen, noemden zij den tempel
berg Al-Harem al-S h a r i f, d.i. het
edele heiligdom, en bouwden er twee
moskeeën en enkele andere gebouwen. De
eerste moskee noemden zij, nadat de ruïnen
van een oude basiliek, een christelijke kerk.
die reeds door een aardbeving verwoest
was, waren weggeruimd, den
Dom van de rots.
Dien naam gaven zij, wijl de daaronder
liggende rotssteen, die er niet is neergelegd
dour menschenhanden, maar even oud en
één is met den tempelberg, een heilige rots
is.
Op dit rotsgevaarte toch, dat 18 M. lang,
13'/2 breed, en van 1.352 M. hoog is, van
geelachtige kleur en zeer oneffen gevormd,
richtte Abraham-een altaar op om Izaak te
offeren, was later de dorschvloer van Arau-
na, dien David van hem kocht, en waar hij
insgelijks een altaar bouwde, en waar nog
later het brandofferaltaar in den Salomoni-
sclien en den Herodiaanschen tempel ge
staan heeft.
Naar oude overleveringen1, "die de Mahome
danen gretig hebben overgenomen, ligt on
der dien steen de hel, waarheen door een
opening in dien sleen dé rampzaligen in
den oordeelsdag zullen geworpen worden,
en daarom moest nu op dat. rotsgevaarte,
een huis Gods gebouwd worden, Mat naar
INGEZONDEN MEDEDEELING.
i 637 n. Chr. Jo-
Bij deii Klaar/muur7
den hemel heenwijst. Men denke hierbij
hetgeen de Christus zeide (Matth 16:18,:
„En Ik zeg u ook, dat gij zijt Petrus, en
deze petra (rots) zal lk Mijne gemeente 1
wen, en de poorten der hel zullen haar niet
overweldigen. Dus onder den rotssteen de
hel, welker poorten (uitgangen) tot de rots
ralten. en daarbovéSi de geïneènte: „ge
bouwd op hel fundament der apostelen en
der profeten, waarvan Jezus Christus
(Mfitth. 16 10) is de uiterste hoeksteen.'
Hoewel de toegang tot dezen Dom van de
rots vroeger op doodstraf ten strengste ver
boden was, en in ieder geval 'op Vrijdag,
den Zondag der Mahomedanen, wanneer
ook hun vrouwen, schoon gesluierd, er toe
gang hebben, heh ik toch door bijzóndere
vergunning het heiligdom kunnen betreden.
De Dom heeft vier toegangen: de wesi-
poort, de paradijspoort-, de Davidspoort, om
dat David uit zijn paleis van dien kant
naar het brandofferaltaar kwam, en de
zuidpoort. De rots zelf is door een zwaar
koperen hek. met sierlijke tapijten behan
gen, omgeven, opdat niemand den heiligen
steen zon kunnen aanraken.
Toen rie Kruisvaders in 1099 Jeruzalem
innamen, hebben zij op die rots een altaar
gebouwd, en het heiligdom tot kerk inge
richt. wat op tal van plaatsen in Europa
tot model heeft gediend om kerken te bou
wen als te Aix-la-Chapelle, Metz, Laon en
te Londen (tempelkerk), terwijl Raphael in
zijn .Sposalizio en Hubert van Eyk »t zijn
De Mariaas aan het graf, die kerk op het
doek hebben gebracht.
Tegenover de Davidspoort staat een veel
kleiner dom, bekend als Mahkamat Daud.
het gerechtshof van David,
en Quhbat al-Silsilh. dom van de ketting,
omdat naar de overlevering, koning David
daar zijn gerecht.stoel had staan, en 'n ket
ting. uit den hemel hangend dienst moest
doen om den misdadiger aan le wijzen: kon
ii.l. een aangeklaagde den keten vasthou
den. dan was hij onschuldig: indien niet.
schuldig.
Vijftig meter westwaarts van den Dom
van de rots slaat de moskee Al-Aksa, dien
de Mahomedanen Qubbat al-Mi'raj genoemd
hebben, omdat naar hun zeggen hun pro
feet vandaar naar don hemel zou zijn ge
varen. Beide Doms hebben, naar Arabische
schrijvers mededeelcn, zooveel gekost, als
in den tljcl van hun bouw dc zevenvoudige
opbrengst was van heel Egypte.
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDING.
Bij Kon. besluit is toegekend de bronzen
eere-modaille dor Oranje Nasaau-orde aan
IL de Voogdt, gemeen te-werkman, timmer
man ibij den Hortus Botanicus te Amster
dam.
VREEMD EERETEEKEN.
Bij Kon. besluit is aan F. C. M. Laurijs-
sen, bankier, wonende te Ginaieken, verlof
erleend tot liet aanetnen van zijn benoe
ming tot ridder in de orde van desa Heili
gen Gregori'us don Groeten.
BURGEMEESTERS.
Bij Kon. besluit zijn herbenoemd tot bur
gemeester van: Beek en Donk, Jhr. E. E.
M. van Nispon tot Patinerden; Geertruiden-
berg, J. L. F. M. Bianoha; 's-Hertogenbosch,
Mr. F. J. van Lamschot; Elburg, Jhr. R.
FeithHoevelaken, Jhr. P. A. van Eys;
Kcstcren, T. Lodder; Maasdam, B. Grocne-
olcl de Kater, secretaris; Noord-wijkerhout,
V. A. C. M. van IerselBens wou de, M. J.
L. Bar on Ta ets van Amenonger^ Nieuwe
Schans, G. .Wisman; Ophemert, H, A, R.
Jonkers. ...i_ -
PENSIOENRAAD.
Bij Kon. besluit is eervol ontslagen met
dank de heer H. W. A. Zoot, ails wiskundig
adviseur bij den Pensioenraad, en als zoo
danig benoemd de heer l\ A, Coenen, te
's-ümvenhage.
De Minister van Justitie heeft aangewe
zen in de enkelvoudige kamer voor de ver
eenvoudigde behandeling van strafzaken
tot 1 September 1931 iu de rechtbank: te
Roermond tot lid Mr. IL Diephuis en tot
plaatsvervangende leden Mrs. M. J. A. M.
van -Ier Grinten, C. E. A. baron van Hövell
lot Mester! li er en F. A. J. Marres, allen
rechter; te Middelburg tot lid Mr. W. M. G,
G. Jolles, vice-president en tot plaatsver-
tuigende leden Mrs. J. W. Zijlstra, Th.
Portheinc, J. H. Bibau en A. van der Hoop,
allen rechter; te Rotterdam tot lid Mr. G. C.
B. E. Suringar en tot plaatsvervangende le-
den Mrs. J. E. Bogen Jacobsooi, H. de Bie,
D. M. Pur. J. Wijnveldt, J. G. Huyser en S.
N. B. Halbeitsme, allen rechters;; en tot 1
September 1930: te Almelo tot lid Mr. A. Ik-
man van Bun k en tot leden Mrs. A. G
Leendertz, E. H. F. W. van Schaeck Ma-
tlion en J. M. de Nloor, rechters; tc Leeuw-
arden tot plaaitsr. lid Mr. J. Meilhuizen,
rechter; te den Haag tot plaatsvervangend
lid Mr. .T. R. Thorbecke, rechter; te Win
schoten tot plaatsvervangend lid Mr. O. J.
Cluysenaer, president; te Assen tot plaats
vervangend lid Mr. F. M. Pleyte, rechter en
te Maastricht tot lid Mr. J. G. H. Gadiot en
tot plaatservamgend lid Mr. B. J. M. H.
ltuland, beiden rechter.
GEZONDHEIDSCOMM. SCHOONHOVEN.
Dc Commissaris der Koningin in de pro
vincie Zuid-Holland heeft benoemd tot lid
van de Gezondheidscommissie te Schoonho
ven, den heer M. W. van der Loo, water
bouwkundige en architect tc Kinderdijk
(gemeente Nieuw-Lekkerland.)
Nerveus en Overspannen
Onrustig en Slapeloos
Gebruik hiertegen de Zemrwstillende en Zenuwsterkende
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Glazen Buisje 75 cent, Bij Apoth. en Drogisten
liet bezit der aanteekening voor kraam- look in de kleine standzaal op den beganen
verpleging vrijstelling te verleenen. I grond).
3. De hoofdinspecteur voornoemd stelt op J
daartoe strekkend schriftelijk verzoek van
een verpleegster, die in het bezit is van di
ploma A of van een daarmede krachtens
cle wet gelijk gesteld diploma, op dat diplo
ma mede een aanteekening voor wijkver
pleging, indien bij het verzoek wordt over
gelegd hetzij een vóór 1 September 1931 ver
worven diploma, uitgereikt aan haar. die
met goed gevolg een examen voor wijkver
pleegster hebben afgelegd, hetizij een bewijs
stuk, waaruit blijkt, dat de verzoekster op
den dag ivan inwerkingtreding van dit be
sluit als wijkverpleegster werkzaam was, en
overigens de door Onzen Minister, met de
uitvoering van 'dit 'besluit belast, zoo noodig
te stellen nadere voorwaarden zijn vervuld.
NEDERLI. 'JAARBEURS
WAT DE NAJAARSBEURS BELOOFT.
'Aan een drukwerkje over de komende na-
jaarsbeure van 3 tot en met 12 September
het volgende ontleend:
De najaarsbeurs belooft een goede beurs
te worden: de belangstelling van deelnemers
zijde is zeer groot en 'daar het tweede Jaar
beursgebouw (dat zijn voltooiing nadert)
eerst bij de voorjaarsbeurs 1930 voor de eer
ste maal in gebruik genomen kan worden,
moesten wederom een groot aantal firma's
die hadden willen deelnemen, afgewezen
vorden. Alles is dus weder geheel gevuld en
ncn aal naast dc oude, van vorige beurzen
•eeds bekende deelnemers, vele nieuwe fir
ma's aantreffen, die ditmaal voor de eerste
maal ter beurze venschijnen.
De groep meubelen en aanverwante vak
ken zal wederom op dc vijfde en een ge
deelte van de vierde verdieping van liet
Jaarbeursgebouw te vinden zijn en aai een
haast volledig overzicht geven van onze bin-
nenlandsche meubelindustrie en van in ons
land vertegenwoordigde buitenlandse!» fabri
katen.
Aan deze groep aansluitend bevindt zich
op de vierde verdieping voorts de groep tex
tiel en confectie, waarvan de groei zich dit
maal manifesteert in de aanwezigheid van
een aantal nieuwe firma's, die in afwach
ting van de ingebruikneming van 't nieuwe
ï'aarbeursgedeelte <zich weliswaar met een
beperkter ruimte dau /.ij gcwenscht hadden,
moeten behelpen doch desniettegenstaande de
aantrekkelijkheid dezer groep belangrijk zul
len verhoogen.
De derde verdieping is. geheel aan de groep
voeding»- en genotmiddelen gewijd: een af-
deeling, welke naa^r uitbreiding snakt en
waarvan vele firmas', tot deze groep behoo-
rende, wegens plaatsgebrek moesten worden
afgewezen. Een verschijnsel dat zich in nog
sterker mate voordoet op de tweede verdie
ping bij de groep glas, aardewerk en huis
houdelijke artikelen, met haar afdeclini
luxe voorwerpen on koperwerk (deze laatste
Op de eerste verdieping zal men de Ivolo-
inden ditmaal met als hoofdbe
standdeel de tabakscultuur benevens
technische artikelen, machinerieën, rubber
kachels en haarden, metaalwaren, kasregis
ters enz.
Op den beganen grond groote standzaal
zullen wederom belangrijke inzendingen
zijn op elect.rotechnisch gebied,
terwijl dc radio-groep, met het oog op de
demonstratie-mogelijkheden, over alle ver
diepingen van het gebouw is verdeeld.
Het terrein Vrcdenbufg ds weder door ver
schillende firma's behoorende tot de afdee-
ling machinerieën ingenomen, terwijl bij
zondere groep, welke alleen aan de najaare
beurzen pleegt deel te nemen de groep
werktuigen en machines voor de zuivelin
dustrie in de nieuwe semi permanente hal
met daarmede verbonden zuivel we rktuige n-
paviljoen dermate vertegenwoordigd zal zijn
dat. men ditmaal een nagenoeg volledig beeld
zal krijgen voor hot groote belang, dat deze
groep 'heeft voor het Nederlandsche bedrijfs
leven, speciaal voor de Nederlandsche zuivel
industrie.
8 Lozing over: Een semi-openluchtst
•acttjk. 8—11 Concert, Orkest en vocale solie-
n. 1112 Gramofoon.
HUIZEN" (1875 MA 10—10.15 Morgenwtiding.
115—2 Concert. 2—2.30 Fllmprantje door Mal
Tak. 2.304 Muziek. 4—5 Kurbaus Schevenlngen
5.30—6 Gramofoon. 6.01—7.45 Concert. 8 VARA
Orgelrecltal. 8.16 VARA Feestconcert. Inetru-
al Concert, vocale 'eoliet en spreker. 9.30
l. Orkest en declamatie. 16 VARA. Concert
11.15 VARA. Liedjes uit het leven. 11.45 VARA
DAVENTRT '(1554 M) 10.35 Morgenwijding.
1.20—2.20 Orkest. 2.50 Orkest. 4 20 Mustek. 6 0S
Orgel. 5 35 Kinderuurtje. 6.35 Nleuwsber. 7 0S
"mg. 7.20 Lezing. 7.35 Verslag van Athletiek-
edstriid. 7-50 Klucht 8.20 Concert. 10 Nieuw
er. 10.20 Lezing. 10.35 Muziek, 11.0612 20
Muziek.
PARIJS „Radio-Paris" ;(17!S MA' 12 60—3 30
ramofoun. 4.05 Muziek. 0.55 Gramofoon. 8.36
Muziek.
LANGENBERG (473 M.) 7.20—7.50 Gramofoon
7 50—8.50 Orkest. 10.35—12.1C
HET CHR. MILITAIR TEHUIS
TE DOESBURG
Men schrijft ons:
Gedurende den tijd. dat het 19e Regiment
Infanterie voor herhalingsoefeningen te
Doesburg gelegerd is, heelt het. Chr. Milit.
Tehuis weer haar deuren geopend om den
militairen na volbrachte dagtaak een gezel
lig en huiselijk milieu te schenken.
Het bestur lieeft in overleg met de Chr.
Onderoffieierenvcreeuiging verschillende bij
zondere attracties georganiseerd. Zoo wer
den er wedstrijden gehouden in het kege
len, in het sjoelbakken en in het voordra
gen. Voorts was er zanguitvoering door een
voor dit doel samengesteld gemengd koor,
afgewisseld door voordrachten, terwijl dit
zelfde koor nog een tweede avond de
wezigen vergastte op zijn liederen, afgewis
seld door hetgeen de fluitclub van de Kna
pen ver. teil gehoore bracht. De hoogere of
ficieren gaven door pcrsonoijlk bezoek meer
malen blijk x an hun belangstelling, terwijl
het Tehuis tevens vereerd wend met een
kort bezoek van den Minister van Defensie,
die zijn tevredenheid over hetgeen verricht
werd uitsprak.
De Christelijke bladen, die gratis exempla
ren zonden gedurende deze periode, werkten
er toe mede, dat de militairen iets van hun
eigen thuis liier konden terugvinden. Het be
hoeft dan ook niet fc verwonderen, dat cr
voortdurend druk bezoek was, zoodat. de
huisvader en het heatuur niet. tevredenheid
op deze periode kunnen terugzien, terwijl
de militairen dankbaar zijn aoor hetgeen
hier voor hen gedaan is.
Bij Kon. besluit is met ingang van 31
Augustus bcnOcmd 1ot burgemeester van
Wassenaar J. J. M, Wiegman, met gelijktij
dig eervolontslag als burgemeester van
Heemskerk.
(De nieuwe burgemeester begon zijn loop
baan als volontair ter gemeente-secretarie
tc Beverwijk. Vandaar ging hij als burge
meester naar Heemskerk. De heer Wieg
man is lb Augustus 1896 geboren en R.-
Katholiok.)
DE WEG RIJSWIJK—HOEK V. HOLLAND
Onteigening ten behoeve van de -verbetering
In Stct. 161 is opgenomen een opgave van
perceelen, welke krachtens Kon. besluit
thans zulien worden onteigend voor de •verbe
tering van den w eg van Rijswijk naar Hoek
van Holland mei 'zijtak naar Delft in d*
gemeenten Rijswijk, Wateringen, 's-Graven-
liage, Monst -i en 's-Gravenzande.
RADEN VAN ARBEID.
Bij beschikking van den Minister van Ar
beid is aangewezen als plv. weTkgeverlid in
den Raad au Arbeid tc Rotterdam E. Kui
pers; als plv. arbeiderlid in den Raad te
Leeuwarden II. Bingnalda; id. te Groningen
K. Groene woud Dzn.
VERPLEEGSTERS-DIPLOMA.
Aanteekening voor wijkverpleging.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat het beslui i
va u 21 December 1928 no. 10i met het na-
\olgcnde zal worden aangevuld:
D. Aanteekening voor wijkverpleging.
1 Dc door Onzen Minister aangewezen
hoofdinspecteur van de olk^gezondheid
stelt op daartoe strekkend schriftelijk ver
zoek van een verpleegster, die in het bezit
is van diploma A of van een daarmede
krachtens dc wet gelijkgesteld diploma, op
dat diploma een aanteekening voor wijkver
pleging, indien op dat diploma een aantee
kening voor kraamvcrpleging voorkomt, en
hij-dat verzoek wordt overgelegd een bewijs
stuk, dat zij een opleiding heeft gevolgd en
een examen beeft afgelegd volgens eendoor
Onzen Minister .van Arbeid \ast te stellen
2." Ónze Minister van Arbeid is bevoegd
EEN DER LAATSTEN
t Tegeler
ilistiek i
jekov»
7.30
1.24—2.50" Orkest. 6.55—«^(Torket
8.20 Vroolüke a vox
l muztek. Inl
ZEESEN (1635 MA 6.10—6.20 Lezingen. 5.20—
20 Concert uit Homburg. 6.20—8 20 Lezingen.
8.20 Opera. Daarna tot 12.50 Muziek.
HAMBURG (372 M.) 4.35 Orkest. 5.20 Orkest.
6.45 Concert. Muziek op terzoek. 8.20* Operettn.
11.20 Orkest. 12.20 Orkest.
BRUSSEL (508/5 M.) 5.20 Concert. 6.50 Gra-
ofoon. 8.35 Concert. 9.20 Concert uit Ostende.
DAVENTRY (1554.4 M.) 5 50 Bijbellezing. 8 28
lerkdienst.
PARIJS f1725 M) („Radio-Paris"). 12.20 Re-
gieuse uitzending.
LANGENBERG (473 MA 9.25—10.20 Katholiek»
ïorgen wijding.
ZEESEN (1635 MA 9.15 Klokgelui en Morgen-
•jjding.
HAMBURG (372 MA 9.40 Morgenweiding.
45 Zieket
6.30—7 Literaire lezi
en Spreker. Onderv
Gods. Daarna Persber.
HUIZEN (1875 M.) 1010.15 Mort
12.15—2 Concert. 2—2/31 Grsmofoon.
Orkest. 5—fi Kinderuurtje. 6.01—7.1
7.157.45 Lezing door J. Sietzes c
„RADIO-TOLKEN".
gehouden^Congres de
Begrtjpelökerw
oovende werk.
- hot vele tiid-
i het enthousi&i
•chter dergeltike
de In Amstei
Dovdl luid vroeger rWr tientallen vun molens, maar één voor rrn zijn ze verdwa
De „Kylt over dra Dijkrn dc Nachtegaalen nog een enkele andere vierwi'
behooren tot dc laatsten, die de heugenis bewaren aan een tijd, dat een menigte mo
aan 't stadsbeeld, een eigenaardige bekoring gaven. Hierboven „de Nachtegaal",
ziph tut nog toe in den strijd om 't beslaan wist tc handhaven.
DE „PAX-VOBISCUIVT-BROEK
Vrij naar het Duitsch,
door
ERNST VON \VOLZOGEN,
(7 Slot.
„W'aeg* gerust, mijn lieve Doortje", zeide
ht] ernstig en vriendelijk. „Uw goeden vt-
der zal geen leed geschieden. God lieeft
immers boven alles hen lief. die zoo een
voudig van hart zijn. Maar met jou canda-
d»alje wilde ik gaarne nog een woordje
spreken. Breng hem hier eens even in mijn
kamer, wil je, maar zonder dat jc vader
het merkt, hoor!"
„Neen, mijn kind, wees niet bang, ik zal
hem geen kopje kleiner maken, maar straf
moet hij hebben!"
Goh, dat arme Doortje! Nu moest zij we
der voor het lot van haar liefste sidderen.
Maar zij waagde het toch niet ongehoor
zaam te zijn en sloop ongemerkt liet huis
uit, om haren Johannes te halen.
Dit verwekte bij dc familie Möbius een
heele opschudding toen Doortje van den
Dominee zonder pour pafiers naar de ka
mer van den jongen man liep en na een
kort poosje hem aan zy.n arm het huis uit
trok, zonder aan iemand rekenschap hier
van te geven. Johannes zelf was in het
minst niet op zijn gemak cn hij had van
zijn schelmstreek oprecht berouw.
„Daar is hij!" zeide Doortje, en schoof dc
candidaat, die van schaamte en verlegen
heid wel door den grond bad willen zin
ken, dc deur binnen.
„Zoo, zoo, daar hebben we dus mijnheer
deu Candidaat. Het verheugt mij zeer, mot
li kennis tc maken. Naar ik geboord hel),
moet u oen recht charmant jongmeiisch
zijn. Mij kent u reeds, nietwaar, cn ook mijn
hartstocht voor kalfskoppon en kaarsou-
snuiten, zoo, zoo, hm, hm."
Dr. Srhneckeufett deed de uiterste nieoile
om ecu zeer boos gezicht 1e zetten, mtuu
beelemaal lukte hein dit toch niet. Zijn
blikken gingen van Doortje naar dezen
aardige», blozenden jongen man heen en
weer cn hij moest bekennen, dat zij samen
een aardig paar vormden.
Nu keek Johannes op en zag zijn gestren-
gen rechter open en vrij in bet oog. Met
eenvoudige, ronde woorden bekende bij dc
ongepastheid van zijn moedwillige scherts
en voerde tot zijn verontschuldiging aan
zijn jeugd en zijn verliefdheid.
„.Ta, ja, dat is allemaal heel mooi ant
woordde de Superintendent „Maar kan
mijnheer de candidaat ook nog wa-t andere
dan domineesdochters het hoofd op hol
niake i en haar oude vaders in het ootje
nemen
•vel, mijnheer", antwoordde
ocdigen blik en zijn liefste
iar hand op het luidklop-
kcelc den Superintendent
„lk denk
Job aim e s m
legde angst
pend hurt
smeekend a
Deze glimlachte, knikte haar bemoedi
gend en geruststellend toe en zeide: „Best
best, nu, we zullen de proef eens op de som
nemen. Neem een stool en ga zitten, lieve
Doortje, mijnheer de candidaat zal een
preek voor ons bondon over den tekst:
„En al ware liet, dat ik al de talen der
im-nschen en dor engelen sprak cn liad de
liefde niet. zoo ware ik een klinkend metaal
en een luidende schel."
Doortje was met haar Johannes zoo ijlings
de trappen opgestormd, dat haai1 verbaasde,
verstoorde vader niet den minsten tijd had
gehad, haar tot rede te brengen. Als een
uit marmer gehouwen beeld bleef hij onder
aan dc trap staan en zag beiden in de ka
mer van zijn gast verdwijnen. Toen liep
hij naar zijn vrouw cn vertelde het gewich
tige niouw-lje. Alle meisjes kwamen naai
de gang geloopen cn bleven naar de geslo
ten deur hoven in dc gang staren, terwijl
de predikant en zijn vrouw zich in allerlei
gissingen verdiepten.
Daar kwam Klaartje rood van opwinding
van het plaatsje naar binnen stuiven en
ri.-p, terwijl zc nog hij de huisdeur was:
„Vader, vader, kon» toch eens luisteren,
daar hoven bij mijnheer Supperdent staat
iemand te preoken."
Toen volgde dc geheelc familie Klaartje
laair liet plaatsje, ging onder het. open
enster staan en luisterde, eerst verbaasd,
toen met steeds klimmende aandacht naai
de frissche, heldere stem, die daarboven de
almacht der liefde predikte in tonen, in
woorden, welke slechts dc liefde zelve vin
den kan. De goede oude predikant had zijn
n lang nog niet zoo hooren prccken/De
gedachten waren zoo helder, aancengerijd
als paarlen aaai liet snoer, de beelden zoo
geheel zonder nadenken gevonden in het
oogenblik, waarin zij gebruikt werden cn
deze mooie jonge bezieling, stormde heen
over de enge-grenzen der gewone vormen,
het geheelc hart wegschenkend om liet
geheele hart tc winnen. Hot was den ouden
Pastor 1c moede, alsof deze heldere stem
hem neerdrukte, alsof hij steeds kleiner,
aldoor kleiner werd o hemel, hij moest
aan zijne vijf wolven denken cn werd bijna
rood van schaamte. En toen kwam hef
Amen. Daarop word het boven doodstil en
beneden ook. Dc oude hield nog zijn han
den gevouwen en had zachtjes in zich zelf.
Maar daar boven lagen een paar gelukkige
mensehenkHtoeren in eikaars armen en
diep bewogen stond Dr. Schneckenfett
daarbij cn zegende dit bruidspaar.
,.U kunt spoedig met uw doch tere uitzet
beginnen", zeide de Superintendent tot de
predikantsvrouw, toen /ij beneden in de
huiskamer aan het ontbijt zaten. Want ik
heb 'bestoten dc facante plaats aar. onzen
Möbius toe te wijzen."
eerwaarde Gothelp Gutenberg zat
;t den boozeu Johannes, en drukte hem
■tdurend onder tafel de. hand.
[oor eens, lieve ambtsbroeder", zeide de
Superintendent bij bet afscheid nemen, „ik
heb mij gisteren vrceselijk over u geërgerd,
wat waar is, moet gezegd worden
r ook zelfs wanneer x\ ij dezen aarts
schelm bier niet als den schuldige zouden
ontdekt hebben, ik zou cr u toch geen
kwaad hart om zijn blijven toedragen, want
u hebt twee pleiters, twee gnedo advocaten
gevonden, die geen sterfelijk mensch kan
weerstaan, u.l. dat lie\e Doortje daar cn
uw Pax Yobiscumbroek!
En daarom wordt deze gedenkwaardige
broek iu dc gezegende familie Möbius als
een kostbare erfenis van geslacht op ge
slacht bewaard en door de kleinkinderen
van den candidaat Johannes in even grote
cere gehouden als eens door den ouden
Gutenberg. Deze is reeds vele jaren geleden
en dat staat voor ons rotsvast ondanks
de vijf wolven, wolke hij op zijn geweten
had, afgereisd naar liet Vaderhuis met de
vele woningen cn juicht daar thans te
zamen met Dr. Schneckenfett voor Gods
troon.
Het „Pax Yobiscum". liet „Vrede zij met
d". dat met zijn gouden letters eerst het
altaarkfeed en later dc oude broek sier
de, deze vrede, die alle verstand te boxen
gaat, is thans hun deel.
BRUG KEIZERSVEER
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
oor Westelijk Noord-Brabant zond aan
den Minister van Waterstaat het volgende
telegram:
,Op dezen dag der aanbesteding van on
derbouw en grondwerken, brug Keizere-
zoozeer door onze Kamer gewenscht
danken wij Uw Exc. voor den betrachten
spoed en bieden wij beste wenschen voor
poedige voltooiing van dit voor ons district
zoo belangrijke werk".
INGEZONDEN STUKKEN.
Buiten verantwoordelOkheld der Redactie)-
MOBILISATIE-SLACHTOFFERS.
Drachten. 22 Aug. *29.
anneer de mobilisatie-slachtoffers wietetf
artikel 1401 van het Burg. Wetboek «ine
n.l. ..Elke onrechtmatige daad. waardoor
een ander schade wordt toegebracht, stelt
de Regeering 1
het land te houdei
an de noodlottige gevolgei
?n gelden.
\VU behoeven maar te n
wnasheden, door sommige
•elke dwaasheden dikwiils
olgen hadden voor hen.
Ook de slechte ligging, d'
chaft, do in het barre en
oldoende dekking tegen
i de onnoodlse
ren uitgehaald,
lodlottlgste g»-
door den rechtei
irom is bet. dat wjj en met ona het ..Al-
Nationaal Comité" aandringen op een ern-
onderzoek door oen onpartijdige commi*.
vertuigd als wjj zün. dat d^ Staat n.lgt.c
door haar toedoen veler belangen heeft
aad.
Regeering schuwt blükbaar een onderso-k*
oor ons bedoeldtoch *i)n wU er ven over-
dat het hicKoe moet komen.
belangstelling wachten wü Intuaschen af
i haar opgedra;
sten wachten?
den Bond van Mobilisatie
van hunne Nabestaanden.
P DE BOER. Vooral tl* i.
R. V d. SLOEP. Serr.-reg»:
