CHRISTELIJK NATIONALE
WERKMANSBOND
Kerknieuws.
Radio Nieuws.
PETER EN Z'N ZUSJE
VRIJDAG 23 AUGUSTUS 1929 DERDE BLAD PAG. 9
OVER DE ZIEKENKASSEN
De Invaliditeitswet besproken.
DE SYNODE VERTEGENWOORDIGD
Arbeidsgelegenheid Zuiderzeegebied.
len. Voor diegenen moeien de ziekenkassen
bepaalde perioden niet onder die wet val-
dus blijven. Het zou goed zijn als de arbei-
ders(sters), die onder de Ziektewet vallen,
toch bij de ziekenkassen blijven, iwiaarbij ze
dan een aanvullende verzekering kunnen
sluiten, om naast de 80 pet uitkeering, wel
ke imen kracbticns de Ziektewet krijgt, een
aanvullende uitkeering krijgt tot de 100 pet
van het loon is bereikt Wat zal dat aan de
arbeiders kosten? Twee cn een halve cent
per verzekerden gulden per week. Het is
van belang dat ook de z.g. los-vaste arbei
ders een aanvullende verzekering sluiten bij
onze ziekenkassen.
Dan hebben' we te doen met de kleine zelf
standigen, de zjsr. kleine bazen. Deze vallen
buiten de ziekteverzekering. Om hen te hel
pen poogt men middenstandskassen op te
richten. De Bond moet trachten de zieken
kassen uit te breiden door propaganda tc
maken onder de kleine bazen, dat die zich
aansluiten bij onze ziekenkassen. Willen de
iziekenkassen uitgebouwd kunnen worden,
dan moeten zij georganiseerd, worden in een
lichaam. We hebben al de Algemeen© Zie
kenkas en het Eenheidsreglemenl Als dit
reglement in de practijk wordt ingevoerd,
dan hebben we reeds ihet centrale lichaam
en het centrale reglement waarop alle ver
zekeringen kunnen worden afgesloten.
Al is er dan een centrale, dan kan men
toch tot op zekere hoogte baas blijven in
■eigen huds. Mem kan dan zelf de.contributie
innen, zelf de uitlkeeringen doen en zelf de
reserves beheeren,
De vraag komt nu op: moet de centrale
ook een reserve hebben. Spr. vimdt van wel,
omdat zij aan zwakke afdeelingen kunnen
De opening.
De vergadering van Donderdagmorgen
was weer druk bezocht. De voorzitter, de
heer P. J. Nahuizen, riep het welkom toe
aan den vertegenwoordiger der Synode der
Ned. Herv. Kerk. Ds. IL E. G. v. <L Meene
van Overlangbroek.
Ingekomen is eem telegram, inhoudende
dank aan H. M. de Koningin voor het Haar
gezonden telegram. Staande wordt door de
vergadering het Wilhelmus gezongen.
Namens de Synode.
Ds. H. E. G. v. d. Meene spreekt de ver
gadering toe en zegt dat de Synode 'besloot
om een vertegenwoordiger te zenden, omdat
<lö Chr. Nat. Werkmansbond staat op den
bodiem der Ned. Herv. Kerk en het de Ned.
Herv. Kerk goed gaat als het ook den Chr.
Nat, Werkmansbond goed gaat. Eigenlijk
had Utrecht's oudste predikant hier die Sy
node moeten vertegenwoordigen, maar de
ze is ongesteld. Spr. uit de beste wenshcen
voor zijn herstel. Spr. zegt, dat de Synode
steeds met groote belangstelling en waan
deering het leven en werken van den Chr.
Nat. Werkmansbond volgt en allen steun
wil verleenen die zij kan om den bloei van
den Chr. Nat. Werkmansbond te bevorde
ren (daverend applaus).
Beantwoording door Ds. Kuiper!.
sprekers van Woensdagmiddag over zijn
lieferaat: „De Kerk en de Sociale Nooden".
$pr. verheugt zich erover dat Ds. van der
Meene namens de Synode hier is en gespro
ken heeft. Want dat is een bewijs dat er
belangstelling bij de Synode voor dien Chr.
Nat Werkmansbond is, wat hoop geeft voor
ie toekomst, als er nu een schrijven
lamens den Chr. Nat. Werkmansbond aan
Je Synode wordt gezonden, met verzoek om
tfk jaar een rondschrijven te willen zenden
>an de kerkeraden en dus daarin aan de
Jemeenten, inhoudende een opwekking om
g)k de sociale nooden te gedenken.
Spr. zegt, dat gisteren biltere klanken
7|jn gehoord over de predikanten in de
jroote steden. Hij raadt den vrienden aan
un eens rustig roet hun predikanten thuis
a gaan praten en/ dan eens over de actie
fan den Chr. Nat. Werkmansbond te gaan
««ten. Spr. zegt in antwoord op de_ opmer
kingen vani den heer Bakker, dat. in som-
pige streken, waar de Kerkvoogdijen groo-
e> stukken grond in beheer hebben, «eer
joed gewerkt kan worden ln de richting
velke hij aangaf. In andere streken zal de
oestand weer anders zijn. Dat in de Veree-
llging van Kerkvoogdijen het woord van
ten heer Bakker tzal doorklinken is zeer
^Hc't komt erop aan, zegt Spr., de verdere
vragen beantwoordend, welke mannen we
'ft de kerkelijke afvaardigingen kiezen. Dat
noeten mannen zijn met een blik voor dn
cciale nooden. Het riohtingsvraagstuk ds er
*>k nog, imaar we moeten beginnen met alle
fredikanten uit te noodigen en dan zullen
dch daaruit wel kristalliseeren de predi
kanten dae sociaal aanvoelen. Ga daarmee
lan in zee, onverschillig van welke richting
lij zij. Het instellen van kerkelijke commis-
jes voor sociale aangelegenheden moet zijn
'en vrije daad van den kerkeraad, maar niet
iij reglement worden voorgeschreven. Dat
noet plaatselijk geregeld wordien, moet
hvrngend gemaakt worden. Spr. eindigt met
len wensch, dat in de officieele kerkelijke
orm, gevolg van den zondenval, en in de
en nood heeft de Kerk het troostend woord
e spreken (applaus).
Onder applaus wordt besloten dat van den
3omd zal uitgaan een kleine brochure, waar-
h nog eens gewezen wordt op het groote
jelang van samenwerking van kerkeraden
m Gemeenteleden) tot leniging van den so
cialen nood; het Bondsbestuur zal nagaan
ilh welken vorm dit zal moeten geschieden.
De nieuwe koers onzer zieken
kassen.
De heer J. B a k k e r, lid der Tweede Ka
mer, refereert daarna over „De nieuwe koers
onzer Ziekenkassen". Wat moet er gebeu
ren, opdat er te dien opzichte zoo weinig
mogelijk gebroken wordt in onzen Bond,
zégt Spr. Er blijft nog genoegzaam werk
over voor de ziekenkassen. Er zijn allereerst
irbeidors(sters) die niet vallen onder de
liektewek Daarnaast zijn er die gedurende
Hierna volgt bespreking.
Mr. J. van Bruggen, voorz. van den
Raad van Arbeid te Dordrecht, zegt, dat de
zaak niet zoo eenvoudig is, omdat men re
kening moet houden met verschillende ca
tegorieën, ook met seizoenarbeid enz. Daar
om zal een zeer goed! uitgewerkt systeem
van her-verzekering noodig zijn. Er zijn
ook nog tal van vragen waaromtrent nog
geen zekerheid bestaat. Het ellendige der
Ziektewet voor het platteland is, dat de sei
zoenarbeiders in den winter werkloos zijn.
En de ervaring leert, dat in den winter de
meeste ziektegevallen voorkoment De zaak
zal dus zoo zijn, dat, als de landarbeiders in
den zomer ziek worden, zij 80 pet. uitkee
ring krachtens de Ziektewet krijgen en 20
pet aanvulling van de ziekenkassen.
Maar worden zijn in den winter ziek, dan
komen zij tenvolle voor rekening der zie
kenkassen. En in den winter is de meeste
kans op ziekte. Daarom kan onmogelijk
thans gezegd worden welke premie betaald
moet worden. Nauwe aansluiting aan de
centrale zal beslist noodig zijn. Er moet
eerst zeer diepgaande studie van het onder
werp gemaakt worden voor men zeggen
kan welke premie betaald zal moeten wor
den. Naar spr.'s inzicht zullen bij de hui
dige Ziektewet de Ziektekassen niet kunnen
werken als niet een zeer goed systeem van
her-verzekering zal kunnen worden uitge
werkt
Daarna stellen verschillende afgevaardig
den vragen.
De heer Bakker beantwoordt de gemaak
te opmerkingen en zegt dat alle vragen na
der onder de oogen moeten worden gezien,
ook de vraag of her-verzekering mogelijk
en noodig is.Vandaag moet alleen in beginsel
besloten worden tot een centralisatie en de
medewerking der afdeelingen daarvoor ge
vraagd worden. Spr. zegt dat hij toen hij
de premie van 2y2 cent per verzekerden
gulden noemde, alleen het oog had op de
vaste arbeiders. Met betrekking tot de los-
vaste en losse arbeiders en de seizoenarbei
ders, zal dit nog onder het oog gezien moe
ten worden. Het gaat er om* of wij onze Zie
kenkassen moeten loslaten of ze integendeel
moeten vasthouden en hiin taak zoo veel mo
gelijk moeten aanvullen. Spr. hoopt dat al
gemeen zal worden besloten tot centralisatie
en de uitkomst zoo moge zijn dat geen en
kele ziekenkas voor ons verloren ga. (ap
plaus).
De Voorz. stelt voor om in te gaan op de
gedachte welke geopperd is om een commissie
te benoemen welke deze zaak zal onderzoe
ken.
Besloten wordt een commissie in te stel
len. Zij zal tot taak hebben om te onderzoe
ken of en hoe dc Ziekenfondsen van den
Bond intact zullen kunnen blijven onder de
nieuwe Ziektewet. De commissie zal zich
één of meer deskundigen kunnen toevoegen
en contact houden met het Algemeen Zieken
fods van den Bond.
De secretaris de heer U d i n g doet mede-
deeling van eenige cijfers vari de laatste vijf
jaar. Op 20 Juli 1929 waren 89 afdeelingen
waarbij aangesloten 5180 leden. Deze leden
brachten samen op per week f 66*2.wat
in vijf jaar totaal was f 193.496.De uit-
keeringen (bedragend f 10 of f 5 of soms
minder per week) beliepen in deze vijf jaar
f 164.683.—. In die vijf jaar was er dus nog
batig saldo van f 28.813.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Zou het nu niet zond© zijn om dit mooie
stuk sociaal werk van „draagt elkanders
lasten" verloren te doen gaan, vraagt spr.
Neen. wij moeten dit behouden en spoedig
daartoe aan het werk gaan.
Besloten wordt dat de commissie vóór 31
Januari 1930 rapport zal uitbrengen.
MIDDAGVERGADERING.
Commissie Ziekenkassen.
In de middagvergadering werd meege
deeld, dat de commissie, welke men in de
morgenvergadering besloten had in te stel
len, zal bestaan uit de volgende heeren: J.
Bakker, Dr. J. v. d. (Bruggon, Nigrijn (Rot
terdam), J. Koning van Apeldoorn, J. Vlugt
en Reimerink van Amsterdam.
Vervolgens wordt uitvoerig gediscussieerd
over de kwestie, of het hoofdbestuur het
recht heeft bepaalde voorstellen van de
agenda af te voeren, zulks in verband met
het weren van een voorstel van het Prov.
Comité van Drente.
Namens het Prov. Comité van Drente
wordt een motie ingediend, waarin de ver
gadering zijn afkeuring uitspreekt over deze
handelwijze.
Na langdurige discussie wordt besloten
deze kwestie aan te houden.
Het Zuiderzeegebied.
De h'eer J. Bakker deed vervolgens een
viertal voorstellen. Spr. stelt allereerst voor,
dat het hoofdbestuur in ernstige overweging
zal nemen het vraagstuk der plaatsing van
arbeiders in het toekomstig drooggelegd Zui
derzeegebied. Ook zou spr. graag zien, dat
van tijd tot tijd een congres werd gehouden,
waarin bepaalde vraagstukken kunnen wor
den behandeld.
De Invaliditeitswet.
De volgende motie wordt bij acclamatie
aangenomen:
„De Qir. Nat. Werkmansbond in vergade
ring bijeen op 22 Augustus te Utrecht, ge
hoord de besprekingen over de Invaliditeits-
en Ouderdomswet, is van oordeel, dat de
Invaliditeitswet vooral in dien zin dient te
worden gewijzigd, dat de mogelijkheid
wordt geschapen, dat ook arbeiders, die na.
hun 35ste jaar in loondienst treden in de
verzekering kunnen worden ondergebracht.
Voorts dat in de Ouderdomswet 1919 een
zoodanige wijziging behoort te worden aan
gebracht, dat personen, die den leeftijd' van
55 jaar bereikt of overschreden hebben, op
gemakkelijker voorwaarden in de vrijwillige
ouderdomsverzekering kunnen worden opge
nomen en de 65-jarigen en ouderen, die van
ouderdomsrente zijn verstoken cn daarvoor
in aanmerking komen, door een bij de wet
vast te stellen regeling alsnog in het genot
daarvan worden gesteld, dringen er bij de
regeering op aan om ten spoedigste daartoe
de noodig© maatregelen te nemen, besluit
deze motie ter kennis te brengen van <le Re
geering en de Tweede Kamer der Staten-
Generaal en gaat over tot de orde van den
Fonds „Uitkeering bij Overlijden".
De heer van Zon, van Schiedam, bracht
vervolgens als administrateur het verslag
uit van het fonds „Uitkeering bij Overlijden"
De voorzitter beantwoordt bij de rondvraag
enkele vragen, die schriftelijk waren binnen
gekomen.
Namens het Prov. Comité van Drente
werd gevraagd of het niet mogelijk zou zijn
vanwege den Bond een commissie te benoe
men, die een onderzoek zal instellen over
het geheele land naar den arbeid der ge
huwde vrouw.
De voorzitter zegde toe, dat deze zaak in
de eerstvolgende bestuursvergadering zal
worden behandeld, en zonder twijfel zal aan
het verzoek van Drente worden voldaan.
In zijn slotwoord sprak de voorzitter de
wensch uit, dat de gehouden besprekingen
ook in de toekomst nog vruchten mochten
afwerpen. Moge de Chr. Nat. Werkmans
bond ook in de toekomst nog tot zegen zijn
in het sociale leven.
Daarna werd de vergadering op de gebrui
kelijke wijze gesloten.
Rectificatie.
Bij de bespreking over het referaat over
De Kerk en de Sociale Nooden laten wij
Ds. M u d d e het volgende zeggen:
Ds. M u d d e ziet in het instellen van ker
kelijke commissies een gevaar voor de ker
kelijke actie en geen voordeel. Een commis
sie is vaak een kapstok waaraan dc dingen
worden opgehangen. De arbeiders moeten
vertrouwen hebben in hun predikant, niet
in een leeraar.
Deze alinea moet als volgt luiden:
Ds. M u d d e ziet in het instellen van ker
kelijke commissies een gevaar voor de ker
kelijke actie en geen voordeel. Een commis
sie is vaak een kapstok waaraan de dingen
worden opgehangen. De arbeiders moeten
vertrouwen hebben in hun predikant, niet
in een kerkelijke commissie.
Ds. J. QUAST Hzn.
De toestand van Ds. J. Quast Hzn.. oudste
predikant der Ned. Herv. Gemeente te Utrecht,
is thans minder goed dan den laatsten tijd
het geval was.
NOGMAALS INTERKERKELIJK
Apologeten verrichten nuttig werk. Onge
lukkig die Kerk, welke ze niet meer heeft,
can voor haar het pleidooi te voeren.
Wij herinneren ons nog steeds met hoeveel
belangstelling voor wellicht twintig jaren
hut breode debat, gevoerd tusschen Dr. A.
Kuyper Sr. en Pater Bensdorp, werd gevolgd.
Dit ging over de pluriformiteit, de won
deren van Lourdcs en Christus' Nederda-
ling ter Helle. Voorwaar, verschilpunten
van allereerste orde. Wie hier meer van
weten wil, sla de oude jaargangen van de
Heraut op en het 'boek „Apologetica", waar
in al de apolegetisehe geschriften vam Pa
ter Bensdorp zijn verzameld.
Ook zelf hebben wij voor kort nog breed
voerig van gedachten gewisseld met pastoor
Van Dorp te Rhoon.
Gelijk zoo véél, bergt het werk van den
apologeet ook gevaar in zich. De groote din
gen vragen dan niet alleen aandacht, ook
kleine onnoodige zaken worden er bij ge
haald cn hierdoor wordt het werk wel eens
onnoodig ontsierd.
Natuurlijk staat het bij ons vast, dat de
echte apologeet wordt gedreven door zijn
geweten. Verliest hij echter de groote lijnen
uit het oog cn wil hij alles vanuit donzelf-
deai gezichtshoek zien, dan wordt het zoo
licht het berijden van een stokpaardje.
Wij spraken, toen wij het hadden over den
strijd van Ds. Schilder tegen de Christelijk
Gereformeerden, in ons blad van eergister,
var. een hobby. Een hobby is een stok
paardje.
Wij komen er hier op terug, omdat ons
gevraagd is, of het wel verstandig was, dit
woord, alsook het woord liefhebberij, te ge
bruiken.
Misschien, wij willen dit eerlijk erkennen,
was het beter geweest, een ander woord te
kiezen.
Natuurlijk zijn wij cr heilig van overtuigd,
dat Ds. Schilder gedreven wordt door zijn
geweten; dat hij aldus meent te voldoen
aan wat hij in het onderteekeningsformu
lier als zijn roeping tegenover zijn Kerken
heeft aanvaard. Maar dat dit ook zal betee-
kenen, dat zelfs bij een jubileum als van den
Bond van Chr. Gcref. Jongelingsvereenigin-
gen elk woord van waardeering zou moeten
ontbreken, wil er bij ons in 't geheel niet in.
Gelukkig ziet men vaak hoe tegenstanders,
ook geestelijke tegenstanders, bij belangrijke
momenten als jubilea, de wapenen voor een
moment gaan opsteken en zoeken naar wat
kan vereenigem.
Daarna, en deze tijd komt immers zeer
spoedig, is het woord weer ten volle aan den
apologeet
Wij zouden ons zeker niet hebben inge
laten met Ds. Schilder, wanneer deze ons
er ook buiten had gelaten. Wie in het open
baar strijdt en vooral op zulk eon perma
nente wijze als Ds. Schilder, heeft op zijn
beurt ook zelf een woord van critiek in ont
vangst tc nemen.
Wij heliben in het openbare leven wel
eens mensohen meegemaakt, die niet tegen
critiek op eigen persoon konden, maar wel
altijd klaar stonden mot critiek op anderer
daden en arbeid.
Het eind van het lied was, dat zij gewoon
lijk, na kortoren of langoren tijd verdwenen
van het openbare terrein, omdat hun zenu
wen er niet togen bestand waren.
Natuurlijk is dit met Ds. Schilder niet het
geval. Wanneer men echter ons blad iets
in de schoenen schuift, wat wij niet kun
nen aanvaarden, dan is het nu eenmaal bij
ons gewoonte, om ook voor den dag te
komen.
Evenwel behoeft dit in het minst geen ver
wijdering te wekken. Ook ons blad moet
opkomen voor z'n eer; en ook ons blad heeft
zijn' gewetensplicht en deze sohrijft
ons voor, vooral in hot oog te houden, wat
in dezen verwarden tijd, en wat in ons land
met z'n vele kerkformaties, kan dienen om
de groote gemeenschappelijke beginselen te
versterken.
Wij hadden pas het genoegen een zeereis
mee te maken met een driehonderdtal geest
verwanten, uit verschillende Kerken afkom
stig. Wellicht nooit sterker dan bij een der
gelijke gelegenheid spreekt het gemeen
schappelijke tot ieder. En toch gelooven wij
niet, dat bij zelfs éón het persoonlijk kerke
lijk besef is verzwakt geworden, integendeel,
het zal versterkt zijn geworden. De
waardeering tegenover de vrienden uit an
dere Kerken is niet kleiner, maar grooter
geworden. En wij achten dit van groote
waarde, en wij konden daarom Drs. van
Deureen, den voorzitter der Ned. Chr. Reis-
vereeniging zoo goed verstaan, toen hij dit
als een belangrijk voordeel zijner Reisver-
eeniging naar voren bracht.
Laat Ds. Schilder apologetiseeren. Ook wij
genieten vaak van zijn vernuft. Laten ook
in andere kerken de apologeten hun taak
blijven vervullen. Tot meerdere verwakke-
ring van het kerkelijk besef/ Maar laten ook
zij, die zich geroepen voelen als apologeet op
te treden, tijd en wijze onderscheiden. En
tot ons leedwezen hebben wij deze onder
scheiding welke de Schrift ons als een gebod
oplegt, ditmaal bij Ds. Schilder moeten
missen.
Zelfs vragen wij ons af, of een zeldzaam
scherpzinnige geest als Ds Schilder niet hoo-
ger zou grijpen, als hij vooral het pleidooi
ging voeren tegen het wetenschappelijk on
geloof onzer dagen. Gelijk Tnlma, Prof. Lin
deboom, Ds. Van Gheel Gildemeester in het
verleden wel deden en Prof. Dr. A. H. de
Hartog thans nog doet. Wij weten zeker, dat
menig jongmensch uit onze kringen, i
het vaak twijfelmoedig wordt, hem zou
genen. En wij gelooven niet, dat het onder-
teekeningsformulier dit Ds. Schilder zal ver
bieden.
MIDDERNACHTZENDING
Vergadering van Secretarissen
te Utrecht.
Onder pracsidium van den heer J. N. van
Munster te Arnhem merci gister 'te Utrecht
een vergadering gehouden van secretarissen
vereeniging.
De voorzitter wees op het feit, dat, hoe
wel die vereeniging buiten de politiek staat,
het haar toch tot blijdschap moest stemmen,
dat dit Ministerie tot stand kwam. Hij her
innerde daarbij aan den steun, dien de ver
eeniging voor het eerst mocht ontvangen in
den vorm van een subsidie uit 's Rijks mid
delen ivoor haar algemeenen arbeid ten
tijde dat Jhr. Mr. Ruys de Beerenbrouck a!«
Mimaster-presidient optrad. Van dezen Minis
ter mag de vereeniging in haar strijd tegen
het zedelijk verval alle hulp verwachten.
Het bewijs daartoe vindt spreker des te
meer in het optreden van den Minister tij
dens het Congres tegen het Nieuw-Malthu-
'anisme, gehouden in April 1929 te Arnhem
En dat Minister de Geer warme belang-,
stelling heeft voor den strijd dien de ver
eeniging voert, werd duidelijk bewezen door
zijtn uitnemende rede op haar 39ste jaarver-
adering te Rotterdam.
Vooral aan Minister Donner is de vereeni-
ing in menig opzicht dank verschuldigd,
ienvoor verwees Spr. naar de toespraak
van Z. E. bij gelegenheid van liet 40-jarig
bestaan der vereeniging, te Amsterdam.
Niet het minste stemt tot blijdschap dat deze
bewindsman de portefeuille van Justitie
bleef behouden, nu door hem werd inge
diend een wetsontwerp tot vereenvoudiging
van de omslachtige vaderechapsprocedure,
spreker was bepleit. Vooral het werk der
consultatiebureaux van de vereeniging tol
hulp en steun em leiding voor de ongehuw
de moeder en liaar kimdi, zal deze wetswijzi
ging zeer ten goede kooien.
Spreker stelt voor een telegram te zen-
;n aan Minister Donner waarbij de verga
dering haar blijdschap uitspreekt over de
wederaanvaarding door dezen Minister van
zijn hoogst gewichtige taak en hem in de
olvoering daarvan Gods zegen toebidt
Besloten werd voorts de algemeene verga
dering, die in de laatste helft van Septem
ber in Zetten zal gehouden worden, voor te
stellen te besluiten tot een algemeene actie
over het geheele land tot bestrijding van de
toenemende zedenverwildering. In de eerste
plaats door het organiseeren, in samenwer
king met andere vereenigingen die op
christelijk sociaal gebied werkzaam zijn, van
openibare vergaderingen tegen het nieuw-
malthusianisme, tot beveiliging van huwe
lijk en huisgezin en bescherming van de
jeugd tegen de bijzondere gevaren van on-
n tijd.
Voorts werd nader beraadslaagd over de
uitbreiding van het reclasseeringswerk der
vereeniging, dit ook in verband met de actie
van d« nieuw opgerichte Protestantsche Re-
classeeringsvereeniging. Ook te dien opzich
te zullen aan de algemeene vergadering ie
Zetten voorstellen worden gedaan.
Voorts werd besloten tot het uitgeven van
verschillende propagandageschriften, o.a.
voor miliciens en tot bestrijding yan het
ndeuw-malthusianisme.
VrUUdff S3 Auauatua.
HILVERSUM (298 M. Ra 6 uur 1070 lt 11—
11.30 NCRV. Ziekendienat. 11.30—13 KRO. Gods-
nstig halfuurtje. 12,16—1 15 KRO. Concert
3r het KRO.-Trlo. 1.15—3' KRO. Graraofo&n.
4—5 NCRV. Gramofoon 5—C.4-5 NCRV. Concei t
Instrumentale soltoten. 77.25 KRO. Lezing
oren „De yerrorging van onze tuin en de be
planting'. 7.35 VFKO. Persber. 7 40 VPRO. Laal.ir
orer: „Door China". 8.15 VPRO.'Concert Pianist
8.50 VPRO. Leting orer: Van Dehll naar Cal
cutta. 9.30 VPRO. Vervolg concert. 10 VPRO.
Declamatie. 10.20 VPRO. Vervolg concert
HUIZEN (1875 M.) 10—10.15 Morgenwijding.
13.152 Concert. 2—2.30 Oramofoon. 3.30—4.30
Muziek. 5—6.30 Gramofoon. 5.30—7.15 Conoojt.
7.157.45 Spreekuur van den Radlodokter t.Oi--
8.16 Gramofoon. 8.15 Kurhaus Schevonlngen. Na
afloop Persbor. Daarna Mutlek uit Za ïdvoort 13
Sluiting.
concert 1.20—2.20 Gramofoon. 4.20 Muziek 4.25
Orkeat 5.36 Klndcruurtje 6.2u Lezing. 6.35
Nleuwsber. 7.05 Zang. 7.2o Leting. 7.60 Concer;
9.20 Muziek. 10 Nleuwsberï 10.20 Leting. KUS
Vaudeville. 11.36 Mutiek. 12 20—12.35 Bceld-
uitzeBding.
PARIJS ..Radlo-Parls" (1725 M.) 12.50—2 20
Gramofoon. 4.06 Concert 6.55 Gramofoon. S 55
Concert en soltoten.
LANGE.
7.60—8.60 OrkeiM
Gramofoon. 1.252,50 Orkest 5.556.50 Orkc'i
9.05 Drama. Daarna tot 12.20 Mutlek.
ZEESEN (1635 M.) 6.10—10.50 Lezingen. 11.20—
1.16 Gramofoon. 1.16—5.20 Lezingen. 5 20—6 20
Concert 6.20—8.15 Lezingen. 8.20 Orkest
HAMBURG (372 M.) 12.40 Muzlekuitiending
voor scholen. 4,35 Piano-reeltaL 6.05 Coneeru
6 SO Orkeet- 6.15 Concert 8.20 Tooneelultzendmg
8.66 Gramofoon. 8.35 Orkest.
Zaterdag 24 AnguatiM.
HILVERSUM (298 M., na 8 uur 1071 11. ÏUIUI
KKO-Uits.11.30—12 Godsdienstig halfuurtje!
12.15—1.15 Concert door het KRO-Trlo. 1.1a—2
Gramofoon. 2—3 Kinderuurtje. 8—5 Ulttendlng
uit Tegelen. 5—6.45 Gramofoon. 6.457 Jour
nalistiek weekoverzicht. 77 30 Gramofoon. 7.30
1112 Gramofoon.
HUIZEN (1875 M.) 10—10.15 Morgenwijding.
12.152 Concert. I2.30 Fllmpraatje door Max
Tak. 2.30I Muziek. 45 Kurhaus Schevenlngen
5.306 Gramofoon. 6.017.45 Concert. 8 VARA
Orgelrecital. 8.15 VARA. Feeatconcert. Instru
mentaal Concert vocale solist en «preker. 9,30
VARA. Orkest en declamatie. i0 VARA. Concert
11.16 VARA. Liedjes uit het loven. 11.45 VARA.
Gramofoon.
DAVENTRY (1554 M 10.36 Morgenwijding.
1.20—2.20 Orkest. 2.fiu Orkest 4 20 Mutlek. 5.05
Orgel. 6.36 Kinderuurtje. 6.85 Nleuwsber. 70S
Zang. 7.20 Lezing. 7.35 Verslag van Athletiek-
Muzlek.
r DEX HECS.
„Stem van den Reus" wederom
Het zou onmogelijk e|jn geweest om de on
wetlge Heilsoldate!
jnrek«
Philips
aanwezig waren geweest
Op het podium, vanwaar generaal Hlggin:
waadde*
ding stoi
crofoonstroompjes versterkt en aan een tweetal
luidsprekers toegevoerd werden. Naast deze Phi
lips microfoon bevond zich bovendien de micro
foon van de NCRV. welke voor de radio-uit
zending van een gedeelte ran het congres zorg
Ree4« op grooten afstand ran het teiToin kon
men de woorden van de sprekers zeer c» Idelllk
verstaan Hierdoor was het ook mogelijk., dot zit
die In de vrije natuur bleven luisteren, toch all*
toespraken Konden volgen.
De geheele staf van het Leger dos Heil* wm
opgetogen over de uitstekende wijze, waarop
het gesproken woord versterkt werd. terwijl ook
vele andere aanwezigen hun bewondering uit
drukten over da duidelijke wtJze, waarop zö de
toespraken hadden kunnen verstaan.
'(Nadruk verboden)
07. Ach, het was zijn zusje niet! Het was
een meisje, even groot als hijzelf, met twee
lange, donkere vlechten. Maar lief! lief!
Neen, zoo n lief meisje had hij nog nooit ge
zien! Ze sloeg haar donkere oogen op, en
ze stonden vol tranen. „Ik ben het prinses
je", «ei ze, „mijn vader is gisteren gestorven.
O, ik heb zoo'n verdriet!" Peter ging naast
haar zitten, in den ledigen stoel. Hij sloeg
zijn eene arm om het meisje heen en met de
andere hand streek hij haar over het zachte,
donkere haar. „Ik heb ook verdriet", zei hij,
„ik ben mijn zusje kwijt en ik heb alleen
maar aan mijzelf gedacht".
68. Nu knapte het meisje wat op cn Peter
vertelde zijn avonturen. Terwijl ze nu zoo
zaten te keuvelen, kwamen twee dwergen do
trap op. Ze maakten een deftige buiging, en
de eene zei tegen Peter: „We hebben ge
hoord, dat jo van de mensohen afstamt; wil
je onze koning worden?" „Hè ja", zei het
meisje, „en dan moet je met mij trouwen!''
„Ach neen'", riep Petor uit, „dat kan toch'
niet! Ik moot tooh mijn zusje zoeken en zo
weer bij vader en moeder brengen! Neen,
dat gaat heusch niet!'"
(Wordt Maandag vervolgd.)
VRAAGT SPOOR/ HOSTERD
DE „PAX-VOBISCUir-BROEK
yrij naar het Duitsch,
door
ERNST YON WOLZOGEN.
lalt
3Tïr
De Superintendent begon 't ©enigszins be
nauwd te krijgen. Hij verhief zich van zijn
stoel en verzocht met zwakke stem, om een
glas water, want hij vreesde, van het goede
wat te veel genoten te hebben en hij vroeg
dringend excuus, dat hij voor dit delicate
gerecht geen krachten meer over had. En
mot een laatsten angstigen blik op bet
monster verliet hij huiverend, vergezeld
door den geheel verslagen Gutenberg, het
toon eel van diit gruwzame feestmaal.
De predikantsvrouw met Doortje en Lib
bleven alleen achter. En alle drie staarden
zij het bekrans'© gedrocht aan en zuchtten
diep
Kort na het eten braken de beide heeren
op en begonnen hun tocht naar de filiaal
gemeente. De predikant waagde het nriet,
nogmaals over het ongelukkige „Modico
te spreken. Was het verkeerd gebraden of
een fout dn het recept? Dat de candadaat
hem misschien een poets gebakken ad,
kwaan hem wel even in de gedachte, maar
hij verw'erp dit weer oven snol. Dokter
Sdhneckenfett was im den aetwano ook
zwijgzaam; weldra keerde zijn goede luim
terug dn het genot van den prachtigen wan
delweg, die telkens nieuwe, heerlijke ver
gezichten bood op donkere clenorenbosschen
en lachende dalen, en hij vond ook tot zijn
vreugde in zijn begeleider een man, die een
diepe vereering voor de schoonheid van
zijn geboorteland bezat en nauwkeurig op
de hoogte was van alle wegen en paadjes
in de heigen.
Daar gelukkig ook de catechisatie in dc
filiaal-gemeente hem tamelijk .bevredigde,
zoo aanvaardden de beide geestelijken in
recht opgewekte stemming de thuisreis cn
daar de Superintendent een goede tippelaar
was, wees hij het aangeboden rijtuig van
de hand en maakte liever den langen weg
nogmaals te voet.
Het werd reeds aardig donker, toen zij
het huis naderden. Bij het binnentreden in
de huiskamer wachtte den gast een nieuwe
verrassing. De domineesvrouw en hare zes
dochtertjes zaten vol verwachting om den
grooten randen tafel, waarop vijf talkkaar
sen in blank gepoetste koperen kandelaars
brandden. Op den rand boven den grooten
baksteenoven, op de commode, op de kas
ten en waar maar ergens in de hoogte een
plaatsje te vinden was, stonden zelfs ge
heele rijen van kaarsen, die in de halzen
van flesschen en andere noodhulpkande
laars bevestigd waren. In het geheel wel
een dertig talkkaarsen, die een matig
schijnsel afwierpen, maar een liefelijken
walm verspreidden.
Do Superintendent lachte gemoedelijk:
„Wat zie ik, mijn lieve mevrouwtje, dat is
een schitterende illuminatie. Te veel cci
te veel eer!"
meisjes en streek de kleintjes over de
blonde boereche vlaskopjes.
De predikant echter fluisterde zijn vrouw
in het oor: „Zie je wel, dat bevalt hom. Hij
is ini een goeie luim."
Men zette zich aan tafel voor het avond
maal, dat uit koud vleesch cn aardappel
salade bestond. Het smaakte den gast na
de verre wandeling voortreffelijk. Als nu
maar die talkkaarsen niet zoo gewalmd
hadden. Vlak hij zijn bord lag de kaarsen
snuiter. Hij schoof dezen den predikant toe,
maar die sdhoof hem met een vriendelijken
glimlach weer terug. Eindelijk werd liet
hem echter toch te machtig en hij pakte
met flinken greep de schaar en verwijderde
de reuzen pit van de kaars, die het dichtst
hij hem stond.
Dadelijk pakte ieder van de kinderen een
kaars en schoof ze hem haastig toe. De
Superintendent zette groote oogen op over
deze zeldzame beleefdheid, lachte er even
om en snoot alle vijf kaarsen. Vervolgens
wierp hij een blik in het rond op het gan-
sclie walmende leger van talkkaarsen, wel
ker pitten zich gloeiend omgebogen hadden
en steeds diepere gaten in de talk vraten.
„Kom, dan zal ik mij daarover ook maar
ontfermen!" riep hij eindelijk schertsend uit,
daar niemand aanstalten maakte om op te
staan. Hij sprong snel op en snoot alle vijf
en twintig kaarsen.
„Zie je wel, Louise, dat bevalt hem",
fluisterde de goede Gutenberg zijn echtge
noot© toe en wreef zich vergenoegd de
handen.
Daarna werd de tafel afgeruimd, men
noodigde den Superintendent plaats te
I nemen op de sofa en groepeerde zich ge
dacht en belangstelling naar zijne verhalen
uit de residentie luisterde.
Maar ach, die verwenschte talkkaarsen!
Hardnekkig deed de geheele familie mede,
om de pitten zwart cn roodgloeiend te laten
worden, zoodat er een akelige walm af
sloeg, zonder dat iemand een vinger ver
roerde. De kleine meisjes keken voortdu
rend van de eene kaarsenbatterij naar de
andere, stootten elkaar aan en fluisterden.
„Och, doe mij een genoegen, beste collega,
zoudt u de kaarsen niet willen snuiten?"
„O neen, mijnheer de Superintendent, ik
wil u niet passeeron, bij mijn leven niet"
Er hielp niets aan, de arme Dokter
Schiiockcnfett moest iedere keer weder op
springen en alle dertig pitten afknippen.
Hij deed het met komische wanhoop in zijn
bewegingen en de predikant lachte inwen
dig in zijn vuistje. Eindelijk werd den lank-
moedigen gast de grap toch te erg. De
walm benam hem bijna den adem het
werd schier onverdragelijk. Toen wendde
hij maar vermoeidheid voor en verzocht
den predikant, hem zijn kamer te. wijzen.
Maar goede hemel, er kwam vandaag
geen ei«<ie aan de zotte verrassingen! Het
leken wel vastenavondgrappen. Boven in de
slaapkamer op de commode, op de kast op
de waschtafel w mden den binnentreden
de weder tien droefgeestig flikkerende
vlammetjes tegen cn de predikant, die hean
vergezelde, drukte hem een tweeden kaar
sensnuiter in de hand, terwijl hij witjes
lachte.
„Te veel cor, te veel eer!" dreunde de
toorn gezwollen basstem den predi-
En daarop schertst© hij met de c *octe jzellig om hem heen, -Ierwijl men niet aau-l
tien kaarsen woedend gesnoten had.
Zoodra de gastheer buiten de deur was,
drukte de Superintendent negen van de
lichten met natte vingers uit en begon dan
in zenuwachtige haast zich uit te kleeden.
„Ongehoorde zotternijen, carnaval sgrappen
Een werkelijk behekste pastorie!" bromde
hij geërgerd cn wierp zijn kousen op de
stoel. „Wat ik hier heb meegemaakt, zal
geen mensch willen gelooven, wanneer ik
dit in Weimar vertel."
Nu dezen aan afwisseling rijken dag,
sliep hij echter spoedig ii\ Hij droomde van
wolven, die hem achtervolgden en die hij
met een kaarsenschaar zich van het lijf
moest houden, van een hem aangrijnzenden
kalfskop, die onophoudelijk loeride op een
tonige wijze en waaruit hij steeds meende
te veretaan: „pax vobiscum, pax vobiscum."
Overal waar hij liep of stond danste een
he inleger van walmende talkkaarsen om
Ja, nu wist hij, wet hij over den hoog-
waardigen Gothelp Gutenberg te rapportee
ren had. De rimpels op zijn voorhoofd
werden glad, zijne lippen vertrokken zich
j maar- Kuwie ueuu». er awam vtuiuBR in de breedte, zijn kin begon krampachtige,
i bewegingen te maken en ein
delijk barstte hij in een hartelijk, luid klin
kend lachen uit, terwijl hij naar beneden
uit het raam riep: „Dat is wel gedaan, mijn
lief kind, klop jij maar voor je papa de
motten uit zijn broek. Goeden morgen,
Doortje!"
Van schrik kromp het lieve kind ineen,
liet haar stokje vallen en liep snel het huis
in. In het volgende oogenblik hoorde men
den Kchten tred van ecu paar pantoffeltjes
kant in de ooren, terwijl deze zich onder 0p dc trap en even later weid or bescheiden
diepe buigingen terugtrok en grinnikend in taan de deur geklopt. „Binnen!" riep «ie
zijn heupen hem pijn deden.
Met neergeslagen blik trad Doortje de
kamer binnen, deed snel de deur achter
zich toe, maakte een reference, en zeide
met angstige stem: „Och toe, weest u niet
boos, mijnheer Supperdont, ik ik wilde
u zoo graag even spreken." En daarbij
deed zij een schrede naderbij. Mot groote
stappen kwam hij op haar toe, reikte baar
zijn groote vleezige hand en zeide 041 z. .-r
vriendelijken n: „Wat scheelt er aan,
mijn lieve kind?"
„Ach, lieve mijnheer Supperdont.
stotterde Doortje. Van gejaagdheid ging
haar borst op en neer, totdat zij ten slotte
in een hartverscheurend snikken uitbarstte.
Doctor Schneckenfett was zóó geroerd,
dat hij haar vaderlijk in zijne armen sloot
en zachtjes haar rug streelde. Dat kalmeer
de haai* woldra in zooverre, dat zij hein
haar leed klagen en voor hem haar geheele
hart uitstorten kon. Toen vertelde zij ook
haar omgang met Johannes van het begin
tot het einde, haar vaders strenge verbod,
haar c»ngehoorzaamheid en eindelijk den
moedwilligen streek van «len gekrenkten
candidaat, die den lichtgeloovigen oude had
wijsgemaakt, dat modico een fonkelnieuw
nagerecht was en dat de v»oi*naamste lief
hebberij van Dr. Schneckenfett het kaarsea?
snuiten was. En toen smeekte het goeds
Doortje zoo lieftallig, dat het haren pap*
geen kwaad zou doen, dat de tranen in de
ronde oogen van den Superintendent, di*
hot lachen erin gebracht had. nu van ont
roering in dikke droppels over zijne wan
gen rolden. 1
(Slot volgt.)
1"- e* «tui uï uoiii tu'iYiupu „oiiuini: nep cie 1
de dei' staan bleef, tot de heer Doctor zijne I Superintendent, steeds nog lachend, dat I
