DONDERDAG 22 AUGUSTUS
1929EERSTE BLAD PAG. 3
Kerknieuws.
KERKELIJKE ARCHIVALIA.
Dateeren de werkzaamheden van Dr. I.a-
•onder als kerkelijk archivaris in de Ned.
Hervormde Kerk van September 1919, van
jongeren datum Is de arbeid die op den-
zelfaen voet in Z u i d-A f r i k a zal worden
aangevangen.
Kort geleden is Ds. Dreyer door de Syno
de van de Ned. Herv. Geref. Kerk in Zuid-
Afrika als archivaris van die Kerk benoem i.
Ook daar wordt het belang ingezien van een
afzonderlijken functonaris voor dezen be
langrijken arbeid.
Ds. A. Dreyer zal, aldus meldt de „N. Rott.
Ct", zijn werkzaamheden 1 September aan
vangen, aangezien hij heeft gewacht tot het
riieuwe kerkgebouw van zijn gemeente in
de Hanoverstraat te Kaapstad zou zijn vol
tooid. Ds. Dreyer heeft die gemeente £6
jaar gediend en heeft thfins afscheid van
haar genomen in een plechtlgen dienst op
14 Juli, waarna ouderling Viljoen heel gees
tig opmerkte, dat Ds. Dreyer „nio uitgespan
is nie, maar net omgespan in 'n ruimer-
werkkring".
De heer Dreyer wordt als geknipt on goed
toegerust geacht voor zijn nieuwe taak. Ge
boren op de plaats Boterberg bij Koeberg
werd hij tot onderwijzer opgeleid, om daar
na de Evangeliebediening te kiezen, waarin
hij thans .10 jaren werkzaam is geweest, eerst
te Hcrmanus, vervolgens te Maitland en se
dert 1903 te Kaapstad.
Als predikant heeft hij steeds lust tot hls-
torischen arbeid gevoeld, getuige zijn ver
schillende werken welke hij schreef. Zijn
boek „Het Christelijk Huisgezin" beleefde
vier drukken en zal nu in het Afrikaanseh
verschijnen. In 1907 begon hij aan zijn His
torische aibums. In 1915 verscheen zijn:
„Korte schetsen uit de geschiedenis der Ned.
Geref. Kerk in Zuid-Afrika". Het jaar daar
na kwam het „Zuid-Afrikaansehe Monu
menten/-Album" uit met verklarende en his
torische aantcekcmingen.
De heer Dreyer die een boekerij bezit van
«eldzame werken, was ook redacteur van
.de Zendingsbode", „Ons Kerk" en de Alma
nak der Ned. Geref. Gemeenten. De heet
Dreyer is wellicht de eeniige in Z.-A. die alle
proefschriften bezit van Afrikaners die in
Nederland hebben gestudeerd.
DOOPWATER UIT HET HEILIGE LAND.
Dee predikant der N©d. Herv. Gemeente te
Mantgum Ds. E. A. A. Snijdelnar, heeft de-
ter dagen bij de Doopsbediening gebruik ge
maakt van Jordaanwa^r, dat, op een on
langs door hem ondernomen reis naar Pa
lestina, een Arabrier voor hom schepte bij
het oude meer Merom.
Heeft dozc Doopsbediening meer beteeke-
pls en waarde dan eenige andere?
Waarom dan Palestijnsch water gebruikt?
Het biigeloof in ons land, ook in Fries
land, behoeft, zij het ook onbedoeld, waarlijk
niet in de hand gewerkt te worden.
GODSDIENSTONDERWIJS.
De heer H. J. Soer te Noordwolde (Fr.)
heeft de benoeming als godsdienstonderwij
zer bij de Ned. Herv. Gemeente te Beilen
aangenomen.
PROTESTANTISME IN ITALIË.
De „Osservatore Romano'' bevatte in Juni
1.1. een artikel over: ,.Het Protestantsche ge
vaar in Italië''. De Protestantsche propaganda,
aldus het blad, blijft In Italië, ondanks alle
pfkeerigheid, die de Italiaansche volksziel te
genover het Protestantisme koestert, onver
moeid arbeiden. „Diocesen in bovcn-Italië, wel
ke van het Protestantisme nauwe'ijks den
naam kenden, zijn thans het doel der leven
dige propaganda, welke over ruime geldmid
delen beschikt. Nog erger is de toestand in het
Zuiden des lands. In de laatste jaren zijn er
var. al de diocesen in de Abruzzen slechts
twee geheel vrij van Protestantsche propa
ganda gebleven.
„Volgens Edgar Blake zou in het afgeloopen
laar elke Protestantsche Italiaansche staats
burger voor zijn geloof circa 200 Lire (d.i. 20
gulden per hoofd) opgebracht hebben. Ook
zouden er duizenden Protestantsche bijbel3 en
andere godsdienstige geschriften aoor het En
gel sche Bijbelgenootschap in Italië verspreid
zijn.
„Vóór alles echter is Rome het centrum van
olie Protestantsche propaganda en hier moet
men thans nog meer waakzaam zijn, waar de
nieuwe verdragen den Protestanten nog meer
vrijheid geven dan vroeger.''
Tot zoover de „Osservatore Romano'1.
Indien het Protestantisme in Italië een be
lijdend karakter draagt, is de klacht van liet
Roomsche blad ons een oorzaak van vreugde.
In elk geval is de Bijbelverspreiding een
kostelijke zaak, die zeker gezegende vrucht
zal dragen.
ANNIE BESANT
EN DE VRIJ-KATHOLIEKEN
In de,kringen van de Theosofie, de Vrij-
Katholieke Kerk en de Ster-orde botert het
lang niet.
We hebben vroeger al eens uitvoerige
mededeelingon gedaan over groote ontstem
ming in het kamp der theosofen over de
laatste bedenksels van Annie Besant m?t
haar „Wereldleeraar" en „Ster-orde".
De Orde van de Ster is nu opgeheven.
*t Heet dat dit is, opdat de idee van den
„leeraar" beter individueel kan rijpen en
vrucht dragen'. Maar o.i. is aan die opheffing
riet vreemd, dat zeer talrijke theosofen sterk
tegen het bestaan van de Órde gekant waren.
Maar wie eenmaal „taktiek" heeft leeren
toepassen, is niet spoedig aan het eind. Dit
maal krijgt de Vrij-Katholieke Kerk, zij het
met een deftigen en langen omhaal van
woorden, van Annie Besant den bons.
In het Augustus-nummer van „The Thco-
sophist" schrijft mevr. Dr. A. Besant o.m. het
volgende, waardoor aij zich verder losmaakt
van de Vrij-Katholieke Kerk:
Ik vind dat de Thcosophical Society
in de oogen van het publiek te veel is ver
mengd met de Vrije Kath. Kerk, een vorm
van Christendom, die den godsdienst gezui
verd hoeft van wat er in den loop van den
tijd mohecn is gegroeid, en die een schoone
liturgie bezitMaar juist zooals de So-
ceity eenmaal beschouwd werd als een eso
terisch boeddhisme, en daarna in Br.-Indiè
neiging vertoonde om zich te veel met het
hindoïsmc te verbinden, zoo wordt zij nu in
Europa te veel met het Christendom geïden
tificeerd
„De Vrije Kath. Kerk was zwak. en daar
om heb ik persoonlijk gemeend, haar, met
haar nieuwen vorm van Christendom, te
moeten steunen, zooals ik in Br.-Indië het
hervormde hindoeïsme gesteund heb door
zijn tempeldiensten te Adyar hij te wonen.
Maar de theosofie is de moeder van alle
godsdiensten..de theosoof kan het cere
monieel van eiken godsdienst, wanneer hij
dat geleerd heeft, aanwenden, even goed als
die van de vrijmetselaars, als kanalen tot
uitzending van geestelijke krachten over een
grootcr veld dan hij anders zou kunnen be
strijken
Gezien het gevaar van verwarring van de
Theosofie met de Vrij-Kath. Kerk, zoo besluit
de schrijfster, woon ik de diensten van deze
Kerk voorloopig niet bij.
GIFTEN EN LEGATEN.
Te Laren (N.-H.) heeft wijlen mevr. de
wed. Treur LanghoutTemmink aan dc
Ned. Herv. Kerkvoogdij aldaar f 1000 ver
maakt.
Schoolnieuws.
DE OPVOEDING VAN HET EENIG KIND.
In het „Paed. Tijdschrift voor het Christe
lijk Onderwijs" treffen we een artikel aan,
waarin geschilderd wordt het deerniswaardig
lot van een eenig kind, dat door onverstan
dige ouders zoo vertroeteld, verzorgd, be
waakt en gekoesterd wordt, dat het gaal
kwijnen bij gebrek aan lucht en licht eu
leven. Ziehier een proeve.
't Is de eerste dag van den nieuwen cur
sus. De ouders komen hun kinderen naar
school brengen. Meneer en Mevrouw E. ko
men met hun lieveling.
Meneer, wijzende op zijn dochtertje, zei:
„Een stukje goud, dat wij u brengen".
„Ja een stukje goud", viel de moeder bij.
„Ts alles wat wij hebben, ons eenig kind".
Lexie stond met neergeslagen oogen, klein,
bleek, mager kindje. Ze .leek met verlegen,
zelfs wat schuw.
„We noemen haar Lexie, afkorting van
Alexandra. Noode brengen wij haar naar
school", zei pa gewichtig. „Zoo lang moge
lijk hebben we ze thuis gehouden, omdat wij
ze, eerlijk gezegd, niet erg aan de school
toevertrouwen. Zc is al zeven jaar".
Moeder vervolgde; „Die kindoren leeren
van elkaar meestal niet veel goeds. En die
akelige ziekten, die ze op school altijd krij
gen! Huisonderwijs is te duur, ziet u".
Onder 't praten kreeg Lexie telkens eenige
kussen, dan van vader, dan van moeder.
Er kwamen meer vaders en moeders cn
Lexie's ouders zageij wel, dat zij vertrekken
moesten.
„Dag schat, dag poes, dag engel, dag lie
veling. We komen je samen halen hoor".
T Kind leert goed, heeft plezier op schoui.
Maar dan komen de ouders het weer bede-
ven. 't Kind wordt telkens thuisgehouden
om wissewasjes, 't rnag niet buiten spelen
met andere kinderen, direct na schooltijd
moet ze naar bed. Dan komen er klachten
over slapeloosheid enz. enz. 't Blijft tobben,
't Werd een lijdensweg èn voor de ouders èn
voor 't kind en voor den onderwijzer. Hoor
hem slechts:
„De groote vacant ie kwam en daarmee het
einde van het schooljaar. Lexie ging, ondanks
al haar verzuimen, naar de tweede klas,
want ze had een goed verstand.
Lexie zou dus mijn leerling niet meer
zijn. Met medelijden dacht ik ann 't kind,
zooals ik met medelijden denk aan vele
eenige kinderen en ik zou dan vaders en
moeders, die slechts één kind hebben, ver
schillende raadgevingen willen voorleggen.
Neemt in alle geval niet altijd en voort
durend notitie van het doen en laten of
van het willen of niet willen van uw kind.
Zij voelen zich zoo gauw het middelpunt,
en die-zleh-middelpunt-voelende-kindercn
zijn verschrikkelijk vervelend voor ande
ren en ook dikwijls voor u zelf.
Omgang met kinderen, zoo ongeveer van
eigen leeftijd. Dit vergoedt eemgszins het
gemis van broertjes cn zusjes en het be
hoedt voor eenzijdigheid en eenzelvigheid.
I.eer het dan meteen deelen: een stukje
chocola met vriendje of vriendinnetje.
Twee pepermuntjes: elk één. Egoisme is
een leelijke eigenschap, die vaak bij eeni
ge kinderen voorkomt. Alles ik en alles
voor mij.
Stuurt uw kind in de vacantie naar
neefjes of nichtjes, of laat ze bij u komen
logeeren. Dat is ver te verkiezen voor uw
eenige dan met uw beidjes of met groot
ouders er bij een buitenlandsche reis te
maken. Het kind wordt blasé en wat zult
ge het geven voor xomeruitstapje als het
tien en elf en twaalf jaar wordt?
I.aat uw kind alleen boodschappen doen.
Ga zelf niet overal mee. Het wórdt dan te
weinig zelfstandig.
Geeft het op zijn verjaardag niet al te
groote cadeaux; geeft het niet alles wat
het graag heeft; op den duur zou dan de
veeleischendheid van uw eenige boven uw
krachten gaan.
O zeker, ik hoor het de ouders al mom
pelen: ,,Dat is allemaal gemakkelijker ge
zegd dan gedaan". Dat is ook zoo. Maar
met eikaars steun en met veel overleg' is
er best wat te bereiken. Het is alles in 't
belang van uw eigen kind. Daarvoor rijt
gij verantwoordelijk- Later moet het de
maatschappij in en die groote snmcnlevintr
van menschen vraagt er niet naar wat wij
willen of wal wij niet willen. Wij hebben
ons gewoonweg te schikken en het zal aan
do menschen, die als kinderen het minst
sentimenteel en het minst kieskeurig zijn
opgevoed, veel gemakkelijker vallen zich
aan alle wetten en regels te onderwerpen
dan aan hen. die in hun jeugd op de
meest mogelijke on onmogelijke manieren
werden ontzien".
UIT HET SOCIALE LEVEN.
ARBEIDERS ONTSLAGEN BIJ DE
ZUIDERZEEWERKEN.
Bij de Zuiderzeewerken te den Oever op
Wieringen zijn 41 arbeiders wegens over
compleet ontslagen, terwijl binnenkort meer
dere zullen volgen. Dc oorzaak I- "rvan
schijnt te liggen bij het grootendeels roed-
komen van de verbindingsdijk Wieriiigen—
Medemblik.
UIT DE TEXTIELNIJVERHEID.
Uit Almelo meldt men ons: Door de Di
rectie der N. V. Leeuwarder Textielfabriek
maatschappij gevestigd te Almelo is aan een
deel van het personeel ontslag aangezegd
wegens verplaatsing van een gedeelte van
het bedrijf naar Ilardcnberg alwaar begin
September een nieuwe fabriek in gebruik
wordt genomen.
CONFLICT TUSSCHEN SCHEEPS
BEVRACHTERS EN SCHIPPERS.
Naar aanleiding van een motie door ecu
algemcene vergadering van handelaren cn
industricelen in de prov. Groningen aange
nomen, heb:,en de schippers een .notie aan
genomen, waarin zij scherpe afkeuring uit
spraken over genoemde motie, wijl dc schip
pers zich altijd bereid hebben verklaard met
de belanghebbenden overleg te plegen. Zij
zien in de motie een pp^ing om de schip
persvereeniging te rregeeren. Van een s*-
in het binnenscheepvnarthedrijf en van mo
lestatie is geen sprrtke. Ojïgewekt wordt,
niet anders te bevrachten dan op de natio
nale schippersbeurs.
MAX JANSON. t
De penningmeonter van den Gotenbwgbond
overleden.
Op 68-jarigen leeftijd is te Berlijn overle
den Max Janson, dc penningmeester van den
Gutenbcrgbond. In 1898 was hij in dienst
van dc Duitsche vakbeweging getreden en
werd hij eerste vrijgestelde van de toen nog
betrekkelijk kleine typografenbond.
Veel heeft hij hijgedragen tot den bloei van
deze organisatie en toen hij later penning
meester werd, heeft hij den bond financieel
veilig gesteld.
Voor den oorlog had de Gutenbergbond
een kapitaal van ruim M. 600.000.
In 1928. na zijn dertigjarig jubileum werd
de heer Max Janson gepenslonneerd.
Zijn aandenken zal in hooge eere blijven.
Die Arbeit der Christllchen Gewerk
schaftsinternationale in den Jahren
19251928.
Uitgave van het Internationaal Chr.
Vakverbond, Drift 12, Utrecht 464
bladzijden, in linnen gebonden, 4 fo
to's. Prijs f 2.50.
Het Internationaal Christelijk Vakverbond,
opgericht in 1920, heeft wederom 'n nieuw
en omvangrijk boekwerk het licht doen zien
Deze uitgave, 464 bladzijden groot, brengt
een volledag overzicht van de ontwikkeling
van de Chr. vakbeweging in de jaren 1925
tot en met 1928, de periode dus, vallende
tussehen het derde en vierde congres van
het I. C. V.
Zoowel het werk van het I. C. V. zelf, van
de vijftien Chr. vakintemationales, als van
de bij het I. C. V. aangesloten nationale
vakverbonden in twaalf landen van Europa,
wordt in dit werk uitvoerig besproken.
Verder bevat het. bock oen stenografisch
verslag van 'het in September 1928 te Mün-
chen onder groote belangstelling gehouden
vierde I. C. V.-congres, met de bij die ge
legenheid gehouden belangrijke inleidingen
over dc zoo actueolc vraagstukken der con
centratie, rationalisatie en internationale
sociale politiek. De debatten over deze on
derwerpen en ook de andere op dit con
gres gehouden belangrijke toespraken, o. m.
van den heer Albert Thomas, directeur van
het Internationaal Arbeidsbureau, zijn
eveneens onverkort weergegeven.
Ook zijn er in opgenomen verslagen van
de conferentie der Chr. vakintemationales,
van de internationale Chr. arbeidstersconfe
rentie en van de internatiole conferentie
van Chr. jeugdleiders, welke door het I. C.
V. in aansluiting aan het congres waren
belegd.
Het boek Is keurig uitgevoerd en in lin
nen gebonden; vier foto's verluchten den
inhoud.
Kunst en Letteren.
DE RESTAURATIE VAN DE GROOTE
KERK TE DORDRECHT.
De belangrijke restauratiewerken van het
Westelijk deel der Groote Kerk te Dordrecht,
het gedeelte besloten tussehen het dwarsschip
en don toren, welke herstelling geschiedt vol
gens de plannen en onder leiding van de archi
tecten B. van Bilderbeek te Dordrecht en Jos.
Th. Cuypers te Roermond, zijn, na gehouden
onderhandsche inschrijving, thans opgedragen.
De werkzaamheden zullen spoedig een aanvang
nemen. Begonnen wordt met het verplaatsen
van het kerkmeubilair naar het dwarsschip.
waar, gedurende de drie a vier jaar welke de
restauratie vordert, de kerkdiensten zullen
worden gehouden.
Uit Oost-Indië
VERZWAARD VONNIS.
BATAVIA, 22 Aug. (Aneta). Het vonnis
van den Raad van Justitie te Soerabaya waarr
bij de vroegere administrateur van het Grand-
hotel te Tosari tot een jaar gevangenisstraf
was veroordeeld, is door het hooggerechtshof
in hooger beroep veroordeeld tot een gevange
nisstraf van jaar.
HET BEZOEK VAN DE SIAMEESCHE
VORSTEN.
GAROET, 21 Aug. (Aneta) De koning en
de koningin van Siam met gevolg, die hun ver
blijf hebben opgeslagen in hotel Papandajan
te Garoet maakten enkele uitstapjes naar de
in de nabijheid gelegen meren te Leles en Pa-
gendit. Ook werd van hieruit nog een bezoek
gebracht aan den krater van den Kawah Ka-
modjan, waar zy door Dr. Stehn werden rond
geleid.
ZWARE BRAND MAAKT 500 MENSCHEN
DAKLOOS.
Schade 2 ton.
MEDAN, 21 Aug. (Aneta). In de kotta
Marbau brak door onbekende oorzaak brand
uit, welke zoo snel om zich heen "greep, dat
ondanks alle pogingen, welke in 't welk
werden gesteld, om den brand te blusschen, in
korten tijd een 200-tal kedes in de asch wer
den gelegd. Vijfhonderd menschen zitten
thans zonder woningj. De schade wordt in
het geheel geschat op twee ton, waarvan
slechts 30 pet. door verzekering is gedekt
Gemengd Nieuws.
SJEF VAN DONGEN.
Naar wij vernemen treedt Sjef van Dongen,
die zich, zooals bekend, een groote populari
teit verwierf door zijn moedige reddingspo
gingen van Mobile, met ingang van 1 Sep
tember a.s. in dienst van de Hollandsche
Verkoop-Afdeeling der Fhilips Fabrieken te
Eindhoven.
KIND LEVEND VERBRAND.
Een 2-jarig meisje van den spoorwegarbeS-
der Jan Tuntelder, wonende aan het Wester-
diep te Veendam, trek in een onbewaakt
oogenblik de waschtohbe omver en kreeg den
inhoud over het lichaampje. H«t kind liep
hierbij zulke ernstige brandwonden op, dat
het aan de gevolgen is overleden
ONVOORZICHTIGE FIETSER.
Te Nieuwer-Aitis^l is een wielryder,
die zich aan een snelrijdend motorrijwiel
vasthield, tengevolge van een oneffenheid
in den weg komen te \allem, waardoor hi|
beide polsen brak en inwendige kneuzin
gen bekwam. Naar een ziekenhuis te Am
sterdam werd hij overgebracht.
HET DRAMA IN 'T KANAAL
NEUZEN—GENT.
Omtrent liet auto-ongeluk in het kanaal Ter-
neuzenGent wordt nader gemeld:
De Rotterdamsche koopman Wessels reed
met vier schepelingen van het te Selzaete lig
gende Engelsche stoomschip „Appleleaf'1 per
auto in razende snelheid langs het kanaal,
toen hij de macht over het stuur verloor. De
wagen botste tegen een pnal der lichtleiding,
welke afknapte, waardoor de auto kantelde en
in het kanaal stortte. Door het inslaan der
ruiten wisten drie Engelsche schepelingen
zich zwemmende te redden. De auto, welke
aan een brandende lantaarn in de diepte zicht
baar was, is vier uur later boven water ge
haald. Daarin vond men het lijk van Part
Harding, omstreeks 30 jaar, stoker, woonach
tig te Portsmouth .Vermoedelijk is hij bij het
ongeluk terstond bewusteloos geworden door
een hoofdwond. De bestuurder werd later le
venloos opgehaald.
TE ROTTERDAM
WEER EEN AUTO TE WATER
DE GEVAARLIJKE 's-GRAVENWEG
BIJ HET PASSEEREN VAN EEN
ANDERE AUTO AANGEREDEN.
Over den kop geslagen en in het water
terecht gekomen.
Gisteravond is opnieuw een auto, waarin 8
personen gezeten waren, in de omgeving van
de stad verongelukt. Ditmaal was echter
niet een defect aan de stuurinrichting de
oorzaak, doch de toestand van den 'S-Gva-
venweg.
Deze weg, die de verbinding onderhoudt
tussehen Rotterdam en Gouda in daarom
druk bereden wordt, heeft op vele plaatsen
slechts een breedte van 3 a 4 meter en is in
het geheel niet meer berekend op het drukke
autoverkeer tussehen Utrecht en Rotterdam.
Gisteravond is dat weer overduidelijk ge
bleken.
Ter hoogte van de Usselmondsche laan re
den te omstreeks 10 uur drie of vier auto's
achter elkaar.
De tweede auto, een gesloten Peerless, die
reeds geruimen tijd achter de eerste, ecu
Chevrolet, had gereden, wilde passeeren en
gaf daartoe signaal. De bestuurder, de 4-->-
jarige A. O., schijnt echter door de gerir.ge
wegbreedte te kort te hebben uitgehaald,
want het rpatbord van zijn rechter achterwiel
raakte den naaf van het linker voorwiel van
dc Chevrolet. Deze maakte een zwaai, schoot
van den weg af, kantelde naar rechts en sloeg
over den kop in den naast den weg gelegen
sloot. De aanrijding veroorzaakte een gewel
digen slag, die door de omwonenden werd
gehoord. Een paar huizen verder zat zekere
Vrooman op een bank voor het huis, toen hij
het ongeluk zag gebeuren. Hij waarschuwde
zijn zoon Arie, die juist naar bed was gegaan
ei. deze is nog half aangekleed den weg op
gevlogen om hulp te bieden. Ook de familie
Van Rooyen kwam in nachtgewaad naar
buiten gesneld. Juist op het oogenblik, dat het
ongeluk gebeurde, was de adjudant van politie
C. de Jongh uit Kralingscheveer in de nabij
heid. Deze heeft dadelijk een ruit van de auto
ingetrapt. Vrooman was tot zijn middel in
het water gaan staan en rukte een portier
open. In de auto heerschte een paniek. Ied;r
wilde het eerst de auto verlaten, met gevoig,
dat er niemand uit kon, terwijl het water
bleef binnen stroomen. Adjudant de Jongh
wist hen echter tot kalmte te brengen en e-n
voor een werden ze daarna op het droge ge
bracht.
Het bleek, dat in de auto acht personen
waren gezeten: de 42-jarige carosseriobou-
wer A. Brouwer uit Vlaardingen, de bestuur
der van dc auto, zijn 47-jarige vrouw J.
Brouwer-Poot. hun vier kinderen, respectie
velijk 6, 9. 13 en 16 jaar oud, de 80-jarige
zuster C. Brouwer en de 38-jarige mevr, J.
Hoomaard-Kerkhof, allen uit Vlaardingen.
Geheel ontdaan en druipnat zijn ze binnen
gebracht in het café van Vrooman, waar ze
wat op verhaal zijn gebracht- Het bleek, dat
twee der inzittenden slechts lichte verwondin
gen hadden opgeloopen, nl. de 30-jarige mej.
C. Brouwer en de 16-jarige Piet Brouwer. De
eerste had een bloedende hoofdwond en snij-
-wonden aan de handen, de jongen had een
scheurwond aan de knie.
Voor zooveel personen had men in het café
geen droge kleeren, zoodat het een uitkomst
was, toen de Geneeskundige Dienst met de
auto ter plaatse verscheen.
Het gcheele gezelschap is naar het Zieken
huis aan den Bergweg gebracht, waar de ge
wonden zijn verbonden, terwijl allen zooveel
mogelijk van droog goed en dekens werden
voorzien. Zij hebben daarop hun reis naar
Vlaardingen kunnen vervolgen.
Achteraf is het ongeluk niet zoo ernstig ge
bleken als men had vermoed, doch wanneer
het zelfde eenige tientallen meters verder was
gschied, en de auto in de vaart was gereden,
zouden er zeker dooden te betreuren zijn ge-
Wat de oorzaak van het ongeval betreft,
werd ons medegedeeld, dat de bestuurder van
de tweede auto, A. O., bekend staat als een
alleszins bekwaam chauffeur.
Hij heeft met een snelheid van ongeveer 35
K.M. gereden, wat op den vrijen weg zeker
niet te hard moet worden genoemd. Direct
nadat het ongeluk was gebeurd heeft hij ge
stopt en zooveel mogelijk hulp verleend.
De hoofdoorzaak is dan ook de weg zelf,
die het niet mogelijk maakt om royaal te pas
seeren. De vele bruggen verhoogen het ge
vaar. Nog korten tyd geleden is een auto
tegen de leuning van de brug over de vaart
gereden en als door een wonder zijn de in
zittenden gespaard gebleven.
De auto, die gister is verongelukt, zou van
daag worden gelicht.
De schade moet meevallen.
DE BESCHONKEN BELG.
Een zekere Lemmens uit Roosendaal (N.-H.)
kreeg, toen hij van een ritje per auto terug
keerde, een lekken band. Toen hij bij zijn wa
gen knielende een nieuwen band om het wiel
legde, kwam met groote snelheid van den te-
genovergestelden kant een Belgische auto aan
gereden, die in volle vaart op den stilstnan-
den wagen inreed. Lemmens werd met zijn
auto over den weg geslingerd. Hij bleef bloe
dende uit eenige wonden aan net hoofd, be
wusteloos op den weg liggen. Toegeschoten
voorbijgangers vervoerden hem naar een zie
kenhuis, alwaar zijn wonden wel ernstig, doch
niet levensgevaarlijk bleken.
Per auto werd hij naar zyn woning terug
gebracht. De politie hield dep chauffeur van
de Belgische auto aan. Hij was zwaar be
schonken.
„PRETTIGE KENNISMAKING".
Te Amsterdam was 's avonds laat een rei
ziger aan het Centraal-station aangekomen.
Buiten het gebouw sprak een hem onbekende
hem aan. Er volgde een kennismaking en de
twee liepen tot vier uur door de stad. Zij
gingen naar een koffiehuis én de Jodenbree-
straat en keerden even later naar het station
terug, echter met achterlating van de koffers
in het koffiehuis. Beide mannen gingen de hal
van het station binnen. De reiziger ging even
schrijven. Toen hy daarmee klaar was, zag
hij dat de onbekende was verdwenen. In het
koffiehuis, bleek hem later, dat diezelfde on
bekende daar de koffers had afgehaald. Zij
hadden, met inhoud, een waarde van f300.
TREINBOTSING.
Op het station Bergen-Bdnnen (N.-H.) reed
«en trein uit Alkmaar, vermoedelijk door ver
keerden wisselstand, in op een op punt van
vertrek staanden trein. Een hevige botsing
had plaats. Onder de reizigers ontstond een
kleine paniek. De materieele schade was vry
aanzienlijk. Persoonlijke ongelukken kw-men
niet voor.
VALSCHE MUNTERS
GEARRESTEERD
ZE VERVAARDIGDEN GULDENS MET
KNIPTANG EN SCHUURPAPIER
Men meldt ons uit Rotterdam:
De Centrale Recherche werd Zaterdag J.L
in kennis gebracht van het feit, dat in
een café in de binnenstad valsche guldens
waren uitgegeven.
Direct werd de valsch geld-centrale in het
werk gesteld en binnen korten tijd is op
signalement gearresteerd de 28-jarige sleep
bootkapitein VV. C K.
De man werd naar het hoofdbureau van
politie aan het Haagsche Veer overgebracht
en tegelijkertijd heeft men eens een onder
zoek ingesteld op zijn schip.
In de kajuit werden in een krant gewikkeld
verschillende voorwerpen gevonden, die met
de valsche munterij in verband stonden.
Zoo zijn in beslag genomen: kniptangen,
vijlen, lood, gips, Engelsche sleutels, schuur
papier en koper.
De kapitein werd van dezen vondst in
kennis gesteld en na een streng verhoor
heeft hij bekend valsche guldens en rijks
daalders te hebben uitgegeven. Hij ontkende
echter ten stelligste de munten tc hebben
vervaardigd.
De Recherche heeft daarop aangehouden
den 27-jarigen machinist J. W. W. V. cn
deze heeft, hoorende, dat de kapitein reeds
was gearresteerd, aanstonds bekend, dat hij
zich aan het vervaardigen van valsche
muntstukken had schuldig gemaakt. In to
taal had hij 6 guldens en 2 rijksdaalders
vervaardigd ,die door K. waren uitgegeven.
De Recherche heeft reeds een gedeelte
van de valsche munten achterhaald cn in
beslag gneomen. Zij blek bijzonder slech
te imitaties te zijn. Geen wonder, wanneer
men bedenkt, op welke wijze de machinist
ze had vervaardigd. Met wat gips maakte
hij een gebrekkige matrijs van een der zij
den van een gulden, vulde deze matrijs met
'n mengsel van minderwaardige metalen en
sloeg dan met een hamer op een echte gul
den, die op dit mengsel was neergelegd den
beeldenaar, zoodat deze er in negatief op
voorkwam. Met een vijltje en wat schuur
papier werd de rand gepolijsten de
gulden was klaarl
Een randschrift kwam er vanzelfsprekend
niet op voor
Men moet zich verwonderen dat er tpch
nog van deze guldens en rijksdaalders in
betaling zijn aangenomen en dit moei al-
in een druk café niet veel tijd heeft om
len worden verklaard door het feit, dat men
het gotó op echtheid na te zien.
DOOR HET HEMELVUUR.
Te Noorden sloeg de bliksem in de boerdery
van den veehouder Van Velzen. Op drie plaat
sen brak er een begin van brand uit. In allerijl
vluchtte men uit bed. Het vuur werd spoedig
gebluscht. Van den heer B. waren een schaap
en een geit door het hemelvuur getroffen en
gedood.
„VACANTIE-BEZIGHEDEN".
Te Bussum werd 's nachts ingebroken in
de villa van de familie Wendelaar oian do
Lindenlaan, welke familie met vacantie is.
Alles was overhoop gehaald, doch het bleek,
dat alleen een bedrag van f 50 aan zilver
geld was gestolen. Hi t tafelzilver bleek aau-
wezig te zijn. Denkelijk schijnt het den bc
zoeker(s) alleen om geld te doen zijn ge
'wèest.
EEN VREESELIJKE SPELEVAART.
Te Aalsmeer-Oost was de zes-jarige Frans
Klooster uit Haarlem, die met zyn moeder te
Aalsmeer logeerde, met eenige kinderen in
een roeibootje uit varen gegaan. Toen het
bootje langs den kant voer, greep het knaapje
een boomtak vast en werd overboord getrok
ken. Voordat de andere kinderen beseften wat
er gebeurd was, was het ventje reeds in de
diepte vcrawenen. Hoewel dadelyk van ver
schillende kanten hulp toeschoot, slaagde men
er eerst na twintig minuten in het knaapje bo
ven te brengen. De levensgeesten waren toen
echter reeds geweken.
ECONOMIE E!
COÖPERATIEVE BRANDWAARBORG MIJ
OVERSCHIE EN OMSTREKEN
25 jaar van vooruitgang
De Coöperatieve Brandwaarborg My Over-
schie en Omstreken te Overschie zond ons
een gedenkboekje uitgegeven ter gelegenheid
van haar 25-jarig bestaan.
In 1904 opgericht op initiatief der heeren R.
A. de Kroes, B. de Kroes, L. J. Karreman en
I.. Hoogerbragge is het ledenaantal van 19
in 1904 geklommen tot 628 in 1928. Het ver
zekerde kapitaal steeg in die jaren van
f153.030.tot f7.341.4S9,De maatschappij
heeft een vaste premie waarvan aan het einde
van het jaar een gedeelte terugbetaald word*.
Voor het eerst werd hiertoe overgegaan in
1912, in welk jaar f 641.04 werd gerestitueerd
welke restituties opklommen tot f 3710.88 Mi
1928.
Reeds onmiddellijk heeft het bestuur do
waarde van een flink reservefonds ingezien.
Dit bedraagt thans f 128721,52 of f 17.53 per
f 1000 verzekerd kapitaal.
De Maatschappij is met haar schaderisico
steeds zeer gelukkig geweest. Slechts eenmaal
bedroeg de schade f 8052.92 per jaar; verder
was het hoogste' bedrag f8589.05 terwijl het
verschillende jaren slechts eenige honderden
guldens bedroeg. In totaal werd in 25 jaron
f27.615.39 betaald.
De gepubliceerde cyfers maken een goed'.r.
indruk. Het gedenkboekje bevat o.a, nog eeri
ge foto's van bestuur en oprichters en enkele
grafieken.
STANDARD BRANDS INCORP
Introductie van certificaten van aandeel :n
Broekmans Effectenkantoor N.V. bericht
dat door de heeren D. Kyzer en L. Sly per
van 22 dezer af ter beurze te Amsterdam zul
len worden verhandeld certificaten voor tien
gewone aandeden zor.der nominale waarde
van de Standard Brands Incorporated, voor
loopig in door Broekmans Effectenkantoor al
tï geven recipissen.
De eerste koers zal worden vastgesteld 'n
overeenstemming met de New-Yorksche no
teering en zou heden ca $39',is per aandeel
zyn geweest.
De Standard Brands Incorporated werd op
gericht op 28 Juni 1929. teneinde dc belangen
van The Fleischmann Company en de Roval
Baking Powder Company in één maatschappij
te consolideeren, terwyl het tevens in de be
doeling ligt nog eenige kleinere maatschap
pijen hierin op te nemen.
Het geautoriseerde aandeelenkapitaal var
de Standard Brands Ine bestaat uit 7% cum
preferen. aandeelen zonder nominale waarde
1.000.000 stuks; gewone aandeelen zonder no
minale waarde 20.000.000 stuks.
By de fa J. P. Morgan <St Co te New-York
werd reeds meer dan 90 pCt van de aandeelen
EEN 80 JARIGE MAN LEVEND VERBRAND
Door een vonk van zijn sigaar.
Te Heemstede zag een politie-agent des
morgens vroeg, dat er rookwolken kwamen
uit het dak van een perceel aan de Kerklaan.
Onmiddellijk waarschuwde hij de brandweer
en met een bewoner van een belendend perceel
werd het blusschingswerk begonnen.
Men drong de woning binnen
De politie vond de beide slaapkamers boven
onbeslapen. In de benedenvoorkamer vond
men echter het half verkoolde lyk van den
80-jarigen bewoner J. M. G., die, zooals later
bleek, gewoonlijk beneden sliep, aangezien hy
te slecht ter been was om de slaapkamers bo
ven te bereiken.
Bij onderzoek bleek, dat zeer waarschijnlijk
de kleeren van G. in brand zyn geraakt door
dat de man een vonk van zyn sigaar op ziin
kleeren had laten vallen. Hij was nrèt in staat
de vlammen te dooven. Op jammerlijke wijze
kwam hy zoodoende om .'t leven.
De brand werd spoedig gebluscht.
DE MOORD TE SINT WILLEBRORD.
De rechtbank te Breda heeft met dertig da
gen verlengd de aanhouding van v. d. Z. en P.
B., verdachten in de moordzaak te Sint Wille-
brord. Tevens as wederom gearresteerd A. B.,
die na het onderzoek ter plaatse den dag na
het voorgevallene op vrije voeten was ge
beld.
VERDRONKEN.
Het l%jarig zoontje van Strooper aan den
Noord-Schenkeldijk te Amsterdam geraakte
in een onbewaakt oogenblik in de vaart en
verdronk helaas. De inmiddels gewaar
schuwde geneesheer kon slechts den docd
constatecren.
Rechtzaken.
EEN FAMILIE-DRAMA.
Te Amsterdam leefde een 25-jarige ketel
maker in onmin met zyn vrouw, die met haar
twee kinderen bij haar moeder was ingetrok
ken. Op den eersten Mei ging de ketelmaker
naar de woning zijner schoonouders om de
kinderen te zien, die hem slechts getoond
werden door een raampje. Zijn vrouw wilde
niet hebben, dat hij de kinderen aanraakte.
De weigering tot toelating lokte een woor
denwisseling uit tussehen den ketelmaker en
diens vrouw en schoonmoeder. De jongeman,
die binnen was gedrongen, daar de deur met
goed op slot was, ontstak in woede en trok een
oolkmes, waarmee hy in het wilde om zich
heen stak. Beide vrouwen kregen steken; de
schoonmoeder, die in den buik was getroffen,
stierf aan verbloeding.
Tegen den jongen man werd vyf jaar gevan
genisstraf geëischt.
De verdediger wees er op, dat de man uit
noodweer had gehandeld.
ROTTERDAM.
AANBESTEDING.
Door B. en W. is gister op het Stadstim-
merhuis alhier aanbesteed het maken van
een fabriekskantoor met laboratorium ten
dienste van de electriciteitsfabriek aan de
Galilcstraat.
Ingeschreven is als volgt:
Bouwbureau Meiresonne f 67000; P. M.
Blanken f 69300; Gebr. v. d. Luitgaardcn
l 69900; Bouw en Aannemingsbedrijf Gebr.
Kwaaitanl f 70350; Gebr. Dura f 71842; N. V.
Rotterdamsche Aannemings-Maatschappij
f 73450; D. T. Blanken f 74250; C. Bal f 74500;
Coöperatieve Bouwershond f 74900; W. W.
van Leeuwen f 749S9; Aannemingsmaat
schappij v.h. H. P. Voormolen f 75580; A.
G. Sondermeycr f 76380; J. H. Nieuwenhui-
zen f 78580; N. V. Maatschappij tot het aan
nemen van werken v/h. Nederhorst, Gouda
78843; G. Elfferich, Overschie f 79477; Gebr.
C A. v. d. Loo f S2520; N. V. Meester's Ge
wapend Beton Maatschappij, Amsterdam
f 82570; L. de Koning f 82800; Kraayevcld
Erkelens, Dordrecht t 83500.
Waar niet anders is vermeld, zijn de in
schrijvers te Rotterdam gevestigd.
De gunning is aangehouden.
N FINANCIEN
Fleischmann Company en 85 pCt van de aan
deelen Royal Baking Powder Company ter
omwisseling in aandeelen Standard Brands
Incorporated gedeponeerd.
De gewone aandeelen der Standard Brands
Incorporated worden thans op de Curb Mar
ket te New-York Stock Exchange genoteerd
zullen worden.
The Fleischmann Company bezit in de Ver.
Staten van Amerika en in Cuba fabrieken
voor de fabricage van gist, azijn, alcohol voor
industrieele doeleinden, mout en gedroogd
graan en geconcentreerde vitaminen-houdende
voedingsstoffen.
Na betaling van dividend op de preferente
aandeelen werd verdiend per gewoon aandeel
in 1928 S 4.39 ($4.30).
De Royal Baking Powder Comp. fabriceert
bakpoeder in de Ver. Staten. Canada en Eng.
De nieuwe aandeelen zonder nominale waar
de staan op een dividendbasis van 5 1 p. jaar
DE UITVOER VAN KUNSTZIJDE
Blijkens de publicaties van het Centraal
Bureau voor dc statistiek in de uitvoer var.
Kunstzijde in Juli 1929 gedaald n.l. tot
f2.324.000 tegen f2.466.000 in Juni jl, De
geexporteerde hoeveelheid liep terug van
750.090 K.G. tot 746.000 KG, Waar de ver
mindering der hoeveeheid zoo gering is moet
de vrij groote waarde daling wel door prijs
daling der kunstzijde veroorzaakt zijn. Inder
daad is dan oolc de gemiddelde prys, welke
over Juni f 3.29 bedroeg, teruggeloopen tot
f3.11. Lit onderstaand staatje blijkt, dat de
gemiddelde prys dit jaar belangrijk gedaald
is doch, dat uit de jongste daling geen con
clusies ten aanzien van een veroere terug
gang getrokken kunnen worden daar zy docr
een periode van prijsstijging is voorafgegaa»
en dus wel tijdelijk kan zijn.
Gemiddelde prijs in:
1929: Januari f 3,62; Februari f 3,28; Maar
f S.05; April f 3,14; Mei f 3,23; Juni f 3,29
Juli f 3.11.
UITVOER VAN RADIO-ARTIKELEN
EN GLOEILAMPEN
Naar het Centraal Bur. voor de statistiek
bericht bedroeg de uitvoer van radio-artike
len in Juli 1929 f5.725.099 tegen f 7.485.001
ir, Juni 1929 en f 1.440.000 in Juli 1928. D-
uitvoer van gloeilampen steeg van f 1.731.0O
tot f 1.820.000.
FRANKFURTER ALLG. VERSICHE-
RUNGS A. G.
Ten vervolge op het gisteren over deze
vennootschap gemelde deelen wy thans mede.
dal eenige groote Duitsche banken alsnog
een consortium hebben gevormd tot steun der
bankzaken der Frankfurter. Over welk be
drag dit consortium beschikt is nog onbekend.
