BUITENLAND.
Schoolnieuws.
CHRISTELIJK NATIONALE
WERKMANSBOND
Schaakrubriek-
DONDERDAG 22 AUGUSTUS 1929 EERSTE BLAD PAG. 2
DE WERELDREIS VAN DE
..GRAF ZEPPELIN"
VERTREK UITGESTELD WEGENS
LICHTE BESCHADIGING.
Uit Kasoernjgaoera wordt gemeld, dat de
.Graf Zeppelin" bij het balein uit de loods
met het achterste schuitje tegen den grond
is geslagen, waarbij een der ©tutten brok.
Dr. Eokener verklaarde, dat het herstel on
geveer 8 uren in beslag zou nemen. Hij
hoopte nog 's avonds te vertrekken.
Voordat het uitstel van de afvaart bekend
"Vas, meldde het Nederlandsch Telegraaf
gentschap uit Tokio, dat de spanning,
waarmee de Japansche bevolking de voort
zetting van Dr. Eckeneir's reis om de we
reld tegemoet zag, steeds toenam. Gisteren
in den loop van den middag, waren duizen
den en nog eens duizenden per extra trein
van Tokio naar Kasoemigaoera getrokken,
vastbesloten den heelcn naoht op het vlieg
veld te blijven en de groote gebeurtenis
van hot vertrek gade te slaan. Ook waren
er lange stoeten auto's naar het vliegveld
crurl enveg.
Takarabe, de minister van Buitenlamd-
gche Zaken, admiraal Koto en andere hoog
waard! ghoidsbekleeders hadden eveneens
hij het vertrek aanwezig willen zij.n. Het
hiolitschip is gisteren nog door tal van
nieuwsgierigen bezichtigd, onder wie zich
o.a. ook prins Koeni, de hroor van dte keize
rin, en prinses Je van Korea bevonden. De
passagiers en de bemanning van de Zeppe
lin hebben gisteren, voorzoover hei feest
programma hun dat. toeliet, den tijd ge
bruikt om inkoopente doen. Ook Dj> Ecke
ner had zich daartoe opgemaakt Hij had
een wit zomerjx'k willen koopen vanwege
de groote hitte, doch is tevergeefs uitge
weest, daar er in heer Tokio geen confectie
pak te verkrijgen was, wat met zijn flink
postuur ook maar ©enigermate in verhou
ding was!
Het voor Dr. Eckener uitgewerkte weer
bericht toont een groote storing in het
Westelijk deel van den Stillen Oceaan.
Naar luid van een officieele mededeeling,
zal Dr. Eckener ongeveer de stoomvaart
route YokohamaSeattleVancouver vol
gen. De. „Graf Zeppelin" zal ongeveer 2000
mijl benoorden de Hawaï-eilanden en zoo
wat 2000 mijl bezuiden de Aleöeten vliegen.
Het aantal passagiers bedraagt ook voor
de volgende étappe 20 man. De plaats van
de drie uit Duitschland gekomen Japan
sche journalisten, die niet verder meegaan,
wordt tot Los Angelos door drie Japansche
zee-officieren ingenomen. Er bevonden zich
reeds de noodig© hoofdambtenaren op hot
vliegveld om bij 't vertrek aanwezig te zijn.
Hedenmorgen meldt men ons nog:
De schade, die de „Graf Zeppelin" bij het
naar buiten brengen van het luchtschip
door het langs den grond sleepen heeft
opgeloopen, is minder ernstig dan men
eerst dacht Donderdagavond (Japansche
tijd) kan het luchtschip gereed zijn voor
het vertrek.
De motoren bevinden zich in uitsteken
den staat Er heerscht prachtig vliegweer.
Van Japansche zijde zijn alle 'maatrege
len getroffen om het luchtschip hulp te ver-
leeneni Twee torpedojagers zullen gedu
rende de vlucht over de .Stille Zuidzee krui
sen ten einde in geval van nood hulp te
verleenen.
Het luchtschip zal eenige postduiven van
Japansche dagbladen mee aan boord ne
men, die in den loop van het eerste, traject
van Tokio naar de Canadecsche kust ge
bruikt zullen wordep, ten einde de draad
looss installatie eenigszins te ontlasten.
DE ENGELSCHE ZEPPELINS.
Proefvluchten over Londen aanstaande.
De beide groote Engelsche luchtschepen
R 100 en R 101 zijn zoo goed als klaar voor
de proefvluchten. De R 100 wordt in de eer
ste dagen van September te Cardington in
Bedfordshire verwacht en de R 101 spoedig
•daarna. De R 100 is al gevuld en zweeft
reeds inhaar loods te Howden, waar de zes
motoren, Rolls Condors IIIA, die elk 650
P.K. ontwikkelen, gister reeds proef hebben
gedraaid. De R 101 wordt thans gevuld.
Men verwacht, dat de beide luchtschepen,
nadat de technische proefvluchten volbracht
zijn, gezamenlijk over Londen zullen varen,
vergezeld door een eerewacht van vlieg
tuigen.
AFZETTEN EN OPNEMEN VAN EEN
VLIEGTUIG OP EEN LUCHTSCHIP.
T« Lakehurst is het luchtschop Los An
geles van de marine opgestegen met een
vliegtuig om de proeven mrt het afzetten
en opnemen van een vliegtuig tijdens de
vaart voort te zetten. Deze proeven schij
nen tot een bevredigend resultaat te voeren.
Voor een paar jaar heeft men in Enge
land dergelijke proeven genomen en is
deze mogelijkheid reeds gebleken.
MILITAIR VLIEGTUIG NEERGESTORT
Boven het vliegveld van Chalons stortte
door een motor gebrek een vliegtuig van het
regiment jachtviiegers uit Straatsburg naar
heneden. Het toestel viel door het dak var
een huis en werd totaal vernield. De luitï
nant-vlieger werd ernstig gewond,
TEGEN EEN NIEUWE BEZETTING
VAN WIESBADEN
Naar aanleiding van verschillende geruch
ten in de pers, waarin meegedeeld wordt,
dat na het terugtrekken van de Engelsche
bezetting Belgische troepen in Wiesbaden
zullen komen, is de bevolking zeer verontrust
Het stadsbestuur heeft zich telegrai iscr.
tot do minister van huitenl. zaken Dr Strese
man gewend, met 't dringend verzoek ue
reeds zwaar beproefde badplaats te behoeden
voor verlenging van een bezetting.
DE BEDEVAART NAAR DEN IJZER.
Naar wij vernemen was op de IJzervlak-
te, waar pl.m. 80.000 bedevaartgangers- ver
zameld waren een enorme Philips luid
spreker-installatie opgesteld, waarmede het
mogelijk was de woorden der sprekers voor
alle aanwezigen hoorbaar te maken.
ERNSTIG MIJN-ONGELUK.
Op de mijn Twarditza, in Bulgarije, is
bij het monteeren van een electrischcn ven
tilator mijngas ontploft, waardoor drie ar
beiders gedood werden. Bij het bergen van
de lijken kregen nog tien mannen gasver
giftiging, die daaraan eveneens gestorven
zijn.
DE BLIKSEM IN F.EN GROEP
ALPINISTEN.
Naar het N. T. A. meldt, is de. bliksem in
een groep alpinisten geslagen, die dep
MontWanc beklommen. Een hunner heeft
«ware verwondingen gekregen, een tweede
is naar beneden gestort.
HET CONFLICT CHINA-RUSLAND
EEN CHINEESCHE MEDEDEELING.
Het Nederlandsche Correspondentiebureau
in Den Haag verneemt van Chineesche
zijde:
Sedert het incident betreffende den Chi-
neeschen Oosterspoorweg hebben de Russen
die zich langs de Noord-Oostelijke grens
van China bevonden, herhaalde malen de
Chineezen uitgetart door aanvallen en
strooptochten op hun gebied. Hunnerzijds
hebben de Chineezen liijin vreedzame
kalme houding niet verlaten. Volgens
telegram van 17 Augustus van maarschalk
Isjang-Soe-liarag, den opperbevelhebber der
Chineesche legers in Mantsjoerije, hebben
de Russen de bedoeling Chalanore te bezet
ten, teneinde de verbindingen af te snijden
tussehen Hai en Man.
's Middags 16 Augustus tegen half vier,
zijn zij een gevecht begonnen, dat tot bijna
half acht 's avonds geduurd heeft De ver
liezen aan Chineesche zijde bedroegen een
offlieier en 25 soldaten gedood; een officier
cn meer dein een twintigtal soldaten wer
den gewond.
In den loop van don volgenden nacht,- ten
half vier, hebben de Russen opnieuw de
omstreken der kolenmijnen van Chalanore
aangevallen. Bij het afzenden van dit tele
gram waren de gevechten nog niet geëin
digd.
Versterking van Handsjocli.
Naar Reuter uit Peking meldt, heeft een
divisie Chimoesche troepen aan de Hallam
bevel ontvangen zich naar Mandsjoeld te
begeven, waar de militaire overheid ver
sterking van artillerie en cavallerie vraagt.
De toestand wordt snel erger.
Naar uit Sjanghai gemeld wondt,
ergert de toestand volgens 'n bericht uit
de provincie Chang Chun snel aan de
grens. De tiende brigade van Kirin is naar
de grens gestuurd en de voorjxtstemtrocpen
hebben hum bestemming reeds bereikt.
Volgens berichten uit Calcutta begint de
oorlogstoestand in Afghanistan zich ten
ongunste van Habib Oellah te ontwikkelen.
Nadir Khan1 zou over een legermacht van
16.000 man beschikken, die op het oogen-
bhk de stad Gardez belegeren. Het garni
zoen van Habib Oellah in deze stad zou
zeer onbetrouwbaar zijn. Habib Oellah heeft
zelfs het gebruik van don naam van Nadii
Khan in het openbaai' verboden on met cle
doodstraf bedreigd.
DE OVEliSTROOMINGEN IN PERZIë
Naar uit Teheran gemeld wordt, zijn in
--t overstroomingsgebied ih 't geheel 100
menschen verdronken en ongeveer 6000 hui
zen verwoest. Vele belangrijke straten zijn
dcor overstroomingen totaal verwoest.
GROOTE BRAND IN TI FINSCHE STAD.
Uit Helsingfors wordt gemeld: In de stad
Raurna in West-Finland heeft een gewel
dige brand gewoed. Het zich snel uitbrei
dende vuur tastte verscheidene huizen aan.
De vlammen sloegen soms 100 M. hoog op.
De branid heeft zich over een afstand vam
2 K.M. uitgebreid. 3000 arbeiders zijn onaf
gebroken bezig met het blusschimgswerk,
dat met behulp van 10 stoomspuiten wordt
"terricht
HOOGER ONDERWIJS.
AMERIKAANSCHE STUDENTEN IN
ONS LAND.
Prof. J. Boardman \Vbitton, van Prince
ton University (Noord-Amcrika),'die met
tien studenten voor studie-doeleinden op het
gebied van internationaal recht een reis
naar Europa heeft ondernomen, heeft giste
ren met zijn gezelschap het International
Intermediair Instituut in Den Haag bezocht.
De directeur, Mr. Torley Duwel, gaf een uit
eenzetting van het doel en de werkwijze,
De practijk van bet werk werd daarna ge
demonstreerd door Mr. van Hasselt en Mr.
Scheltema, resp. eerste cn tweede chef dei-
juridische afdceling.
Nadat ververschingen waren gébruikt
sprak Prof. Whitton woorden van dank.
EXAMENS.
ulteit der Geneeskunde, cn
foliander, H. Stein. B. Nyho
A, Colenbrander, mej. J. 'F,
F. F. P. Th!
Gast. Frank, J. H.
Schröder, J. Stern en J. uuiiiicnon vour ai
ploma B. Terugvoer. 1, voortzetting met 3 can(
EX A MENS-NT J VERHEI DSOND ER WIJS,
Den Haag, 21 j
cand. Geslaagd de ht
Nb.'nGcüi. 4 canJ. Gfs'-agd de heeran W. Vo
gel, Amsterdam; li. van der Wielen, MMdeiburg;
Glcssendai1k' Volsen cn W' van wUnsaarde~n,
De examens zün hiermee afgeloopen.
EXAMENS-HOOFDAKTE.
■"Af go"
Geslaagd de he.
Geel., de heo-
EXAMENS-FRANSCHE TAAL.
C. T. Ben.
it; F. Bey, Leidon; G. v
i: C. Dragt, Apeldoorn;
dam: C. J. A. tor Bogt,
Dlzerheide; J. v. Brui"-
ooge, IJzendllke; J.
wUk, Rot-
Kanden,
J. Borsje,
ïelen, Glnneken; A.
Buurman. Poortu-
- irt; L, H. Hohen-
EXAMENS HOOGDUITSCHE TAAL.
de heeren- B. Bi
Noede; J. Smit, Zuidli.
jrdam: J. O. A. rhiilppi.
Dük, Serooslcerke (W.).
Akte L. O.
tphen: G. S. Jonk-
len worden en gij zeggen kunt: daar heb ik „Christus langs den Indischon heirweg" dat
ook aan meegedragen. Dit is een zichtbaar I hij niet het Christendom predikt want het
DE VIER EN DERTIGSTE JAAR
VERGADERING TE UTRECHT
DE Dr. DE VISSER-STICHTING
DE KERK EN DE SOCIALE NOODEN
De toestand der Landarbeiders
me'er dan wat de voorzitter aanstipte. Dat
het Clubhuis te Lunteren door den Bond
kon worden aangekocht voor kinderherstel
lingsoord stemt tot vreugde. Eigenaardig is,
dat door een verzuim van den notaris, het
Clubhuis niet werd aangekocht voor het C.
N. V. als vacjan tic-oord. Maar dat een be
vriende organisatie het nu in eigendom ver
krijgt stemt toch prettig. Want daar is de
eerste Chr. Soc. Conferentie gehouden, wel
ke leidde tot versterking /Ier banden tus
sehen de verschillende organisaties.
Telegram aan de Koningin.
Woensdagmorgen elf uur is in het Ge
bouw voor Chr. Sociale Belangen te Utrecht
aangevangen de 34e Jaarvergadering van
don Chr. Nationalen Werkmansbond.
De opening.
De Voorzitter, de heer P. J. Nahuizen
van Utrecht, opent de drukbezochte verga
dering op de gewone wijze en hield daarna
een openingsrede waaraan wij ontleenen dat
spr. er zijn verheugenis over uitspreekt dat
het aantal afgevaardigden dat de jaarverga
dering bezoekt elk jaar stijgt, waaruit spr.
concludeert dat de groei en de bloei steeds
voortgaan. Spr. heet welkom den heer J. S.
Ruppert als vertegenwoordiger van het Chr.
Nat. Vakverbond en den heer H. Oudekork,
den vertegenwoordiger van Patrimonium.
Spr. herinnerde aan de totstandkoming
der Ziektewet, maar de vreu'gde daarover
wordt zeer getemperd, aldus spr., omdat
voor onze Ziekenfondsen geen plaats is ge
laten in het raam dezer wet. Wij mogen nu
inrukken zonder zelfs te worden bedankt
voor den arbeid dien de Ziekenfondsen go-
durende dertig jaar verrichtten. Voor de ar
beiderspers) die niet in het massa organi-
satieleven kunnen worden opgenomen en
die dus buiten de werking der Ziektewet
worden gesteld, mogen de ziekenkassen zeer
zeker,zich nog wel blijven ontfermen.
Men heeft van bevriende of onbevriende
zijde wel gezegd dat door de invoering fier
Ziektewet de taak van den Chr. Nationale
Werkmansbond voor'liet grootste deel zou
zijn verdwenen en dat het verzet tegen deze
wet alleen uit vrees daarvoor te verklaren
was. Doch dat is niet zoo. Alleen heeft spr.
spijt, dat hèt steeds meer gaat in de rich
ting van voorziening door den Staat. Met
betrekking tot de fondsen, als T,B.C.-fonds
en het fonds voor het Kinderherstellings
oord gaat het goed. Nu reeds heeft het Fonds
voor het Kinderherstellingsoord een eigen
huis. Het Clubhuis te Lunteren werd daar
toe aangekocht. Door den grooten steun van
den eere-voorzitter van den Bond, Dr. J. Th.
de Visser, is het mogelijk geweest, het ge
bouw aan te koopen. Spr. wil daarom nu
het voorstel doen om het huis den naam te
geven van Dr. De Visser Stichting. (Dave
rend applaus.) Spr. verheugt zich 'erover,
dat dit eerste voorstel zoo algemeene inatcm
ming ondervindt
Spr. herdenkt daarna don overleden oud-
secretaris, den heer A. van Ooy, en herin
nert aan de plechtigheid, welke Dinsdag op
het kerkhof te Rotterdam heeft plaats ge
vonden, toen eeri gedenksteen op zijn graf
werd onthuld. Wij gederken aan zijn groo
ton arbeid, aan de groote trouw waarmede
hij steeds voor den Chr. Nat. Werkmans
bond bezig wilde zijn. Spr. brengt dank aan
den heer Grijn en aan de Rotterdamsche af-
deeling, dat ze zoo goede zorg hebben willen
dragen voor de totstandkoming van den ge
denksteen op het graf van den betreurden
broeder. (Deze woorden van herdenking wor
den door de vergadering staando aange
hoord).
Met den wensch, dat deze vergadering
goed moge slagen besluit spr.
Do Jaarverslagen.
Het jaarverslag dat eenigen tijd geleden
reeds in „De Voorzorg" werd gepubliceerd,
vermeldt dat het ledental steeg en nu telt
181 afdeelingen met 11750 leden. Zeventien
nieuwe afdeelingen werden gesticht. Met
waardeering wordt vermeld de arbeid van
den bondepropagandist, den heer Broen. Her
innerd wordt aan het verscheiden van den
heer A. van Ooy, den oud-sccretaris, die van
af het begin den Bond gediend heeft. De lo
terij voor het Kinderherstellings- en Sana
toriumfonds van den Bond, „een nieuwe
loot aan den ouden stam" bracht op een ba
tig saldo van ruim f 7000. Voorts geeft het
verslag mededeelingcn omtrent den arbeid
van hoofdbestuur en provinciale afdeelin
gen. Het verslag eindigt aldus:
„Het was voor onzen Bond een goed en
gezegend jaar. Wij besluiten met dank aan
God door Wien en tot Wien ook al deze din
gen zijn. Dank aan allen die hun gaven en
krachten gegeven hebben voor al den arbeid
die van ons als leden van den" Christelijk-
Nationalen Werkmansbond wordt gevraagd.
„De laatste Iloofdhcstuursvorgadering was
een verrassing. Onze Eerc-Voorzitter was in
ons midden, en dat stemde ons dankbaar,
maar grooter werd onze dankbaarheid, toen
Z.Excellcntie ons mededeelde en ook over
handigde de kapitale som van f 6000 voor
ons Kinderherstellings- cn Sanatoriumfonds,
voor het aankoopen van een kinderhuis,
waar onze zwakke kinderen kunnen genie
ten buiten.
„Wij danken den Heer onzen God die de
harten neigde, om onzen Eere-Voorzitter in
staat te stellen dit bedrag ons te overhandi
gen, maar ook onzen Eere-Voorzitter zelf en
aljen die door hem ons verblijd hebben!"
Het verslag van den penningmeester, den
lieer J. W'. Meijer te Amsterdam, vermeldt
in ontvangst cn uilgaaf de som van
f 15.402.81.
Beide verslagen worden onder grooten
dank aan de beide functionnarissen goedge
keurd
Bestuursverkiezing.
Bij de bestuursverkiezing worden de aftre
dende leden, de heeron .T. Bakker (Fries
land), W. P. Kroes (Groningen) cn Ds. N.
H. Kuiperi (N.-Brabant en Limburg) herko
zen. Gekozen wordt voor Drente de heer E.
S. van Veen te Oud Schoonebeek.
Toespraak J. S. Ruppert.
De heer J. S. Ruppert voert het woord
namens het Chr Nat. Vakverbond. Spr. be
grijpt, dat men teleurgesteld is over de Ziek
tewet. Ook in de kringen der Vakbeweging
wordt bet groote werk dat door de Zieken
kassen werd verricht, erkend en is men niet
voldaan. Men gevoelt liet als een ironie, dat
het wetsontwerp werd aangekondigd als een 1
versterking van wat uit de maatschappij op
kwam, terwijl de wet dat werk juist heeft
afgebroken. Toch is datgene wat voor de zie
kenfondsen overig blijft te doen wei iets
Een commissie, bestaande uit de heeren
J. Bakker en A. van Ooy (na diens overlij
den vervangen door den hee-r A. Broen),
heeft een onderzoek ingesteld naar den toe
stand der landarbeiders. In een zeer uitge
breid rapport heeft de commissie het resul
taat van haar bevindingen neergelegd.
De heer Bakker deelde mede, dat de con
clusies door verschillende omstandigheden
niet vooraf gedrukt en rondgezonden had
den kunnen worden. Spr. wilde de conclu
sies echter thans voorlezen en stelde voor,
dat ze dan later zullen worden opgenomen
in „De Voorzorg" en zoo onderwerp van dis
cussie in de afdeelingen zullen kunnen vor
men. Blijkt het dan noodig dat ze besproken
worden ter algemeene vergadering, dan
zulks op de eerstvolgende jaarvergadering
mogelijk.
De conclusies luiden als volgt:
Algemeene conclusie:
De toestanden waaronder de landarbeiders
leven zijn van dien aard, dat daaruit vol
doende aangewezen wordt, dat zoowel wat
de organisatie onder hen als de arbeidsvoor
waarden betreft, ze verre ten achter staan
bij die arbeiders welke in andere bedrijven
werkzaam zijn, zoodat een krachtige propa-
ganda onder deze arbeiders noodig is tot
versterking van het besef, dat organisatie
onder hen een prikkel kan zijn zoowel voor
do/besturende lichamen van economischcn
en burgerlijken aard als van overheidswege
om tc komen tot maatregelen waardoor vele
onder hen bestaande misstanden zouden
kunnen worden opgeheven.
Bijzondere conclusies: 6
I. Invoering voor de collectieve arbeidsover
eenkomsten is voor de landarbeiders in alle
streken des lands noodzakelijk, teneinde daar
door de ongelijkmatigheid in loon en
dere arbeidsvoorwaarden op te heffen, wat
mede in het belang der werkgevers is, om
dat juist door deze ongelijkmatigheid in de
arbeidsvoorwaarden (je bestaansmogelijk
heid voor dezen niet gelijke kansen biedt.
II. Een ruimere toepassing van de Land-
arbeiderswet is dringend noodig. Op de ten
dezen zake noodzakelijke medewerking der
gemeentebesturen worde krachtig aange
drongen. Mede worde bevorderd dat de ver
pachting van los land in den zin der Land-
arbeiderswet breede toepassing vindt. Op
verlaging van, den rentestandaard worde
aangedrongen.
III. Zoowel door de algemeene bonden als
door de vakorganisatie worde onder de land
arbeiders krachtige propaganda gevoerd
voor de werkloosheidsverzekering. De uit-
lceeringcn dienen te worden verhoogd, ter
wijl de uitkeeringsduur verlaagd behoort te
worden. Daartoe strekkende maatregelen
dienen door de overheid genomen te wor
den.
IV. Het pleit worde gevoerd voor meerdere
vrije Zondagen, inzonderheid voor de land
arbeiders, die in de veehouderij werkzaam
zijn, terwijl ook de arbeidsduur in sommige
streken des lands beperkt behoort te wor
den. Er worde getracht om door middel van
organisatie deze misstanden op te heffen. Bij
het nemen van wettelijke maatregelen wor
den de betrokken organisaties daarin ge
kend.
y. Verbod van arbeid in loondienst voor
de gehuwdo vrouw, evenals die voor leer
plichtige kinderen worde bij de wet gere
geld.
VI. De werkloosheid onder de landarbei
ders dient te worden bestreden, mede o. m.
door het instellen van gemeentelijke com
missies voor werkverruiming. De tuinbouw
worde krachtig bevorderd o. m. door instel
ling van meerdere tuinbouwcursussen. Ar
beiders, die bevoegd zijn en lust gevoelen
tot de beoefening van den tuinbouw doch
wien daartoe de middelen ontbreken, behoo-
ren daartoe door de overheid te worden aan
gemoedigd door middel van financieelen
steun en het beschikbaar stellen van dc voor
den tuinbouw beschikbare gronden.
Door de vergadering wordt besloten, dat
dy conclusies van het rapport in „Do Voor
zorg" zullen worden afgedrukt en dan eerst
in de verschillende afdeelingen zullen wor
den besproken.
De komst van Dr. De Visser.
Dr. J. Th. de Visser, eere-voorzitter van
den Bond, komt alsdan ter vergadering cn
wordt met daverend handpeklap ontvangen.
De Voorzitter heet Dr. de Visser Zeer har
telijk welkom en deelt hem mede, dat de
vergadering des morgens het besluit geno
men heeft om het Kimderherstellings- en Va-
cnnticoord den naam te geven van Dr, De
Visser Stichting.
Dr. De Visser, daarop het woord nemende,
zegt, dat de overleden heer Van Ooy zeer
veel gedaan heeft voor den Bond.
Het was tussehen cms een vriendschap
van veertig jaren en ik mag zeggen, dat
hij mijn beste vriend was, aldus Spr. Het
pelgrimskleed is thans geborgen, maar de
pelgrim is, naar wij vertrouwen, thuis ge
komen. Mijn naam is aan menige stichting
verbanden, maar hij heeft ook veel werk
gedaan voor de totstandkoming van het
kinderherstellingsoord. Mijn naam ia aan
menige stichting verbonden, inzonderheid
op schoolgebied, maar indien mij ooit door
het verbinden van mijn naam aan
stichting genot kon worden bereid, dan is
het van deze stichting van don Chr. Nat
Werkmansbond, die heel mijn hart. heeft
Hartelijk dank wor uw eenparigheid om
mij op deze wijze te willen huldigen. De
waardeeriug is te groot voor wat ik vockt
den Bond geweest ben. Het voorrecht van
den Bond is, dat wij niet steunen öp den
Staat, maar door eigen gemeenschappelijke
kracht en solidariteit ons werk kunnen ver
richten. Krachtens dat parool hebben we
stichtingen, fondsen, enz. En nu is die werk
zoamhoid uitgebreid door het hebben van
een e.igen gebouw, een eigen stichting, Daar
dank ik God voor, en wensch ik u
harte geluk mee. Wat zal het een genoegen
zijn voor uw vrouwen, voor uzelf en uw
kinderen als uw kinderen er verpleegd zul
teeken Vam uw solidariteit, van uw broeder
schap. Spr. eindigt met don wensch uit te
spreken, dat de stichting hot .gebed en den
steun van allen zal hebben.
De Voorzitter damict Dr. de Visser voor
zijn woorden en deelt mee, dat een gift
vam f 1000 is ingekomen voor de inrichting
het herstellingsoord, en f 50 als jaar-
lijksohe bijdrage. (Applaus.)
Roleraat-Ds. Kuiperi.
N. H. Kuiperi voert het woord
,De Kerk en de sociale nooden". Spr.
gaf allereerst een definitie van de Kerk en
vam do sociale nooden. De Kerk is de ver
gadering vam jin Christus geloovigen en hun
taak im don tijd is weg te helpen nemen
den grooten nood der menschheid tenge
volge vam de zoende. Daarvoor gaf Christus
Zichzelf en dat is dus zeker ook de taak
der Kerk. De sociale nooden raken de ver
houding der mensahen onderling, vandaar
dat de Kerk ten nauwste is aamgewezen op
een taak met betrekking tot de sociale noo
den.
Dat we een geheel gewijzigde maatschap
pij gekregen hebben, waarin zooveel nood
gelenigd is, dat iste danken aam het du
rend getuigenis en de durende daad der
Kerk. Spr. licht dit nader toe.
Maar als we met de Kerk bedoelen een
of andere organische vorm vam bepaalde
samenstelling of belijdenis der Kerk, dan
heet hot: de Kerk doet weimig aan de leni
ging van den socialen nood. En als de kring
zich dan nog vernauwt en we bedoelen de
vergadering van leden of besturen, clan mag
toch zeker twijfel worden uitgesproken of,
zoo gezien de Kerk gonoeg deed aam
heling vam sociale nooden. Verstarring lm
vorm, lm voorschriften, im gewoonten werkt
zulks vaak in de hand, maar ook verflau
wing van liefde tot hot Evangelie.
Spr. beperkt zich dan verder tot de Ned.
Herv. Kerk, waarmee de Chr. Nat Werk
mansbond toch de nauwste banden heeft,
en stelt dan de vrnag: wat hebben wij als
ouderlingen, als diakenen, als godsdienst
onderwijzers, als predikanten, als zoodanig,
ter leniging van sociale nooden? Er is een
belangrijk stuk sociale arbeid der diaco
nieën, maar toch is er te dezen opzichte nog
veel verstarring, die langzamerhand
dwljmit, nu Godlof in de Gemeenten moer
en meer de liefde tot en de trouw.Ann het
Evangelie levendig wordt De verstarring
moet gaan verdwijnen in onze Kerk
nlaats maken voor een mildere geest
leniging in den socialen nood van vandaag
en morgen. De nooden roepen, maatschap
pelijke nooden, die echter steeds hebben 'n
geestelijken achter- en ondergrond, waarin
de Kerk als verschijningsvorm moet hel
pen. Daar is arbeid snoodwerknemeranood
en werkgeversmood. Daar is nood onder fa
brieksarbeiders en fabrieksarbeidsters. Daar
is nood van onze jeugd, nood van tiendui
zenden, vervreemd van godsdienst cm diie
meegezogen zijn door den stroom vam clem
tijd.
Jezus zegt tot hen, die kerkelijke functies
in do organisatie vervuleri, als eens tot Zijne
discipelen: geeft gij hun te eten. Er komen
wel bezwaren op, maar er zijn tienduizen
den die in nood verkeeren, niet alleen in
geestelijken nood maar ook in socialen nood.
Er is telang gewacht en daardoor is teveel
verzuimd en gezondigd. Hoe moet de Kerk
dan helpen? Er moet sociaal gepreekt wor
den. Sociaal preeken gebeurt als getracht
wordt het Evangelie van Genade Gods voor
een in zichzelf door zondennood verloren
menschdom.
En dan de Synode? Heeft zij. ook een taak
We moeten van haar niet teveel venvachten
omdat het niet van bovenaf moét komen al
zou het goed zijn als er elk jaar van de Sv
node een opwekkingsbrief uitging om de
sociale nooden in gedachtenis te houden. Er
is voor de kerkeraden allereerst een taak.
Zij moeten niet langer bezwaar maken dat
in hun Gemeente wordt opgeroepen tegen
socialisme en bolsjewisme.
Elke kerkeraad moest een paar leden uit
zijn midden, aangevuld met vooraanstaande
Gemeenteleden, hetzij man of vrouw, een
commissi? voor sociale aangelegenheden vor
men. Zij bezorge lectuurverspreiding, beleg
ge Gemeentevergaderingen en zoo nu en dan
een openbare vergadering. Zij vorme cursus
sen voor jongeren, en bevordere aansluiting
bii de Chr. organisaties op sociaal terrein.
Zij zocke naar tal van middelen ter voorzie
ning in den socialen nood: arbeidverruiming
huishoudonderriclit, woningvoorziening, enz.
On sociaal terrein kan het nooit heetem:
de Kerk er buiten. Wij moeten integendeel
erin brengen: de Kerk erin. De Kerk is kruis
draagster en dienaresse. De kerlteliike taak
ligt ook voor ons, leden van den Chr. Nat
Werkmansbond, want de wereld moet ge
voelen de macht van het geloof en do
vrucht der liefde opdat die ook hen aan-
trekke.
Spr. vat zijn referaat samen in de vol
gende
Stellingen.
T. De Chr. Kerlc in ruimen zin en de so
ciale nooden zijn op elkaar aangewezen.
II. De Chr. Kerk heeft steeds veel ter voor
ziening in sociale nooden gedaan (de maat
schappij omgezet).
III. De Prot. Chr. Kerk (bijzonderlijk de
Ned. Herv. Kerk) in haar uiterlijke organi
satievorm is zeer tekort geschoten door
verstarring en afwijking in belijdenis.
IV. De Herv. Kerk kan nu reeds arbeiden
door prediking en daad.
V. Er moet gewerkt worden niet van bo
venaf doch van benedenaf: door den kerke
rand.
VI. De kerkeraad vorme een kerkelijke
commissie voor sociale aangelegenheden uit
kerkeraadslcden en gemeenteleden.
Bespreking.
Dr. J. Th. de Visser, zegt dat er groote
moeilijkheden zijn. De Herv. Kerk heeft
door haar opvoedingsgesticht getoond een
open oog voor de nooden te hebben. Maar
waar houdt de zorg der Kerk op? Want we
komen aan een punt waar de beginselen
niet meer helpen cn de philantropie niet
meer afdoende is maar door wetten maatre
gelen moeten genomen ter voorziening in den
socialen nood. Wat moet de Kerk dan dnen.
D" Kerk mag niet kiezen in don politieken
strijd. Hoe moet dan de houding van de
Kerk zijn.
Ten tweede vraagt spr. als hij al de rich
tingen en nuances in de 1-Ierv. Kerk ziet,
of het niet zoo zal gaan als in de richting
door Ds. Kuiper zal worden gegaan of het
dan in de kerkeraden niet alleen bij woor
den zal blijven en men niet tot daden zal
komen. Als spr. één leed op zijn leeftijd op
Godsdienstig, op Christelijk, op Kerkelijk ge
bied heeft, dan is het over de voortgaande
versnippering op sociaal gebied, tegenover
de eenheid van Rome. Ook op politiek ge
bied is het zoo. En dan klagen de menschen
over de toenemende macht van Rome. maar
zij vergeten dat zij door de versnippering
de oorzaak daar van zijn. Broeders, laat ons
al dat andere toch als bijzaak zien. Alleen
Christus voor onze zielen is noodig in de
sociale nooden. Toen spr. op het Utrechtsche
Kerkhof vertoefde toon zag hij weer op het
monument van ziin leermeester Prof. van
Oosterzee do woorden (in het Latijn) Chris
ten is mijn naam, Gereformeerd is mijn hij-
naam. Stanley James schreef in zijn.boek
Christendom is een mengsel van goed on
kwaad, van aardsch en hemelsch, maar hij
alleen Christus predikt. Dilt is het. Spr. wekt
met alle liefde en aandrang de leden van
den Chr. Nat. Werkmansbond en van de
leden van de Ned. Herv. Kerk op tot go»
meenschap.
Beantwoording.
Kuiperi zegt dat Dr. De Visser ge
schreven heeft een werk als Kerk en Staat,
zoodat spr. niet zal kunnen aangeven waar
de Kerk op moet houden. Maar spr. zou hot
zoo willen zeggen: de Kerk moet doen den
arbeid die haar voor de hand ligt. Spr. ga^
'eenige voorbeelden. Hoofdzaak is dat bogö®
nen wordt.
Verdere bespreking.
De heer ,T. Bakker zegt dat het vraag,
stuk; de Kerk en de sociale nooden, staat ia
het toeken der belangstelling. Kerkelijk»
commissies voor sociale aangelegenheden
zijn noodig. De tijd is daar dat de Kerk
meer practischen arbeid zoekt en meer haar
taak met betrekking tot den socialen nood
gaat verstaan. De Kerk moet blijven op
haar terrein en niet komon op hot gebied
der actieiie politiek. Le Gemeenten kunnen
ook plaatselijk zooveel doen als in de kerke
lijke commissies ook werden opgenomen
Kerkvoogden die het beheer hebben over de
kerkelijke goederen. Daar is b.v. het Wérk»
loosheidsvraagsfuk in den landbouw. Tuin
bouw moet worden bevorderd en Kerkvoog
dijen die gronden hebben kunnen dese daar»
voor geheel of gedeeltelijk bestemmen. Plaat
selijk kan de Kerk ook meewerken tot een
krachtige uitvoering der Landarbeiderswet
en daarvoor kunnen gronden beschikbaar
gesteld worden. Maar helaas is er in vele
Gemeenten stille negatie tegen het sociale
werk. Deze vergadering zalnu het besluit
moeten nemen dat de Kerkeraden nog eens
zullen worden aangeschreven om Kerkelijke
commissies in te stellen als door den refe
rent. bedoeld.
Ds. Muddfi ziet in het Instellen van ker.
kclijke commissies een gevaar voor da ker
kelijke actie en geen voordeel. Een con- --
sie is vaak een kapstok waaraan de db i
worden opgehangen. De arbeiders mo, a
vertrouwen hebben in hun predikant, n
in een leeraar.
Door verschillende aanwezigen wordt nog
aan dc discussie deelgenomen. (Donderdag
(heden) antwoordt de referent).
Tuboreulosefends.
De heer Hecrlandt, van Amsterdam,
doet mededeeling over den stand van het
Tuberculosefonds, dat in 1928 in ontvangst
en uitgaaf had f 6432.60. Spr. wekt op om
krachtig te werken voor het bijeenbrengen
van de f 6000 die noodig zijn voor de inrich
ting van het huis.
Daarna wordt de vergadering gesloten.
Algemeen Ziekenfonds.
De® avonds 11e ruim «even uur ving de
jaarvergadering aan van het Algemeen Zie
kenfonds, dat tevens zijn 25-jarig bestaan
herdacht.
De vergadering werd op gebruikelijke wij
ze geopend door den voorzitter, den heer J.
Koning, van Apeldoorn, die met dankbaar
heid al het goede constateerde, wat het
fonds in 25 lange jaren heeflt tot stand ge
bracht. Dikwijls was de arbeid moeilijk,
maar thans slaat heit fonds op eon goed a
gezonde basis. Dat is niet het minst te dan-.:
ken aan de ijverige administrateurs, di-oiu
die 25 jaar aan de vereeniging huin krach- ,-
ten gaven. Spr. herdenkt den arbeid van
heit bestuurslid H. I. J. v. Eijstem., die than*
25 jaar lang in heit bestuur rifling hoeft.
Spr. wonseht hem hartelijk geluk met dik
jubileum. Ook aan den arbeid van anderen,
die hun krachten gaven voor bot fonds,
wordt herinnerd. Spr. wijst tenslotte nog Op
do moeilijkheden, die het fonds nog zal on
dervinden, als straks de nieuwe Ziektewet
in werking treedt, Spr. besluit met de best»
wenschon te uiten voor het fomda.
Het verslag van de vorige vergadering,
die gehouden werd in 1927, werd goedge
keurd en (vastgesteld.
Da heer J. W. Jansen, van Zwolle,„gaf
daarna een overzicht van de werkzaamhe
den. door de vereeniging in de afgeloopeil
25 jaar verricht. Spr. herinnert aan de op
richting op 4 April 1904, alsook aan den ar
beid door velen voor hef onds verricht. De
vereen iging is aangesloten hij den Chr. Nat,
Bond van Ziekenkassen. Spr. besloot met
den wensch, daf ook in de toekomst, vooral
als de nieuwe Ziektewet in werking is getre
den. het fonds nog veel nuttig wenk moge
verrichten.
Vervolgens brachlt de administrateur, de
heer M. Naaktgeboren, van Vlissingen. het
financieel jaarverslag uit over het boekjaar
1928. Hieruit bleek o.a., dat het vnordeelig
saldo f 21.784,58% bedroeg, terwlil uitge
keerd werd een bedrag van f 7863,67%.
Spr. gaf tenslotte een kort overzicht over
de afgeloopen 25 jaren. Het bleek, dat het
Ziekenfonds in hert tijdvak van 1 Mei 1964—
31 Dec. 1928 in Waal eem ontvangütcijfër
boekte van f 248.319.28. Wegens «lekte werd
in dit. tiidvak uitgekeerd een bèdrag van
f 224.851,73.
De heer P. J. Nahuizen heeft daarop het
bestuur namens het hoofdbestuur van fteci
Chr. Nat, Werkmansbond hartelük geliik-
gewensoht met dezen gedenkwaardiger! dag
en richt inheit bijzon dar ook nog enkele har
telijke gelukwemsheen tot den heer v. Bvs-
ten in verimnd met zijn 25-jarig jubileum
als bestuurslid.
Do heer J. S. Schreuder, van Dordrécht,
flveede voorzitter, henft daarop in een korte
rede (jen hoer v. Eüsten gelukgewenscht
met zijn 25-jarig jubileum en schonk hem
als blijk van [hulde namens de vergadering
een wandelstok, met zilveren knop.
Ontroerd dankte de beer v. EijSitén voor
df ongedachte huldeblijk.
Daarop vond de verkiezing plaats van
twoe bestuursleden wegen® periodieke aftre
ding. De heer H. I. J. v. Eijsten, van Katu-
pen en J. S. Schrender van Dordrecht wer-
deiPi met alcrprrteeno stemmen herkozen. Na
enkele mededcelingein van huishoudléiIjken
aard wend) de vergadering op de gewone
wijze gesloten.
MFT TOUPNOOI TF KAR,(SO*D
De stand na de zestiende ronde is als volgt:
Spielmann 11%, Nlemizowitsch 11, Capa-
blanca 11, Vidmar 10% h., Rubinstein 9
-I- h., Boffoljubof 9, Euwe 9. GrOnfeld 9,
Maroczv 8%, Becker 8 h„ Colle 8. Canal
8. Tnrtnkower 7%, SaemisPh 7%, Mattisson
7%, Treybal 7, .Tohner 6% -f- h.. Marshall
6%, Gilg 6, Yates 6, Thomas 4, Menchik 3.
De uitslagen van dc afgebroken partijen
zijn:
Canal verliest van Rubinstein.
Becker wint van Vidmar.
Rubinstein wint van Johnor.